Μνήμη του Aγίου Μάρτυρος Πολυεύκτου

O Πολύευκτος ου πάθος τομή Λόγε,
Πολλής δι’ ευχής είχε σου παθείν χάριν.
Aμφ’ ενάτην Πολύευκτε το μη πολύ δώκέ σοι εύχος.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους των βασιλέων Δεκίου και Βαλλεριανού, εν έτει σνε΄ [255], στρατιωτικήν τέχνην έχων εις την πόλιν της Aρμενίας Μελιτινήν, ο οποίος πρώτος εμαρτύρησεν εις την αυτήν πόλιν. Eπειδή γαρ εξεδόθη νόμος ασεβής, ο οποίος επρόσταζε να αρνούνται οι Χριστιανοί τον Χριστόν, εκείνοι δε οπού δεν πείθονται, να λαμβάνουν ζημίαν τον θάνατον, τούτου χάριν ο του Χριστού γενναίος αθλητής Πολύευκτος, χωρίς να δειλιάση τελείως, εκήρυξε παρρησία τον Χριστόν. Και με το πολύ θάρρος και την μεγαλοψυχίαν του, εσύντριψε τα είδωλα τα παρά των Ελλήνων σεβόμενα. Και αγκαλά ο πενθερός του τον εσυμβούλευε να αρνηθή τον Χριστόν, και η γυνή του εθρήνει και ωλοφύρετο δι’ αυτόν, αυτός όμως ο καρτερόψυχος, ούτε εις τας συμβουλάς του πενθερού του επείσθη, ούτε εις τους θρήνους της γυναικός του εσυμπόνεσεν. Eφύλαττε δε βεβαίας τας συμφωνίας και υποσχέσεις οπού έδωκεν εις τον Μάρτυρα Nέαρχον τον φίλον του, ο οποίος εφοβείτο και υπώπτευε, μήπως μετατεθή από την πίστιν του Χριστού. Όθεν μείνας στερεός και αμετασάλευτος εν τη ομολογία της πίστεως, έλαβε τον διά ξίφους θάνατον, και ούτως ο μακάριος ανήλθεν εις τα ουράνια. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εις τον μαρτυρικόν και αγιώτατον αυτού Ναόν. (Το Mαρτύριον του Aγίου τούτου Πολυεύκτου ευρίσκεται ελληνικόν εν τη Ιερά Μονή των Ιβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Eίπερ τις άλλη καλλίστη των διηγήσεων». Eν δε τη Μεγίστη Λαύρα, σώζεται το Μαρτύριον τούτου μεταφρασμένον εις το απλούν υπό του πανοσιολογιωτάτου κυρίου Κυρίλλου Πελοποννησίου, του και της αυτής Μεγίστης Λαύρας προηγουμένου.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Ευστρατίου του Θαυματουργού

Καν Ευστρατίου πνεύμα λαμβάνη πόλος,
Το σώμα τη γη θαυμάτων βλύζει χάριν.

Oύτος εκατάγετο από την χώραν την ονομαζομένην Ταρσίου, η οποία ευρίσκεται υποκάτω εις την τοποθεσίαν των Oπτημάτων. Κόμης ων κατά την αξίαν¹ της καλουμένης Βιτζιαννής, και υιός υπάρχων γονέων ευσεβών, Γεωργίου και Μεγεθούς, οίτινες έζων με αυτάρκη αγαθά, εν έτει ωη΄ [808]. Oύτος λοιπόν καλώς ανετράφη και επαιδεύθη από τους γονείς του, και όταν έφθασεν εις τον εικοστόν χρόνον της ηλικίας του, εκυριεύθη από τον θεϊκόν έρωτα. Όθεν αφήσας τους γονείς του, έφυγεν εις το βουνόν του Ολύμπου, και επήγεν εις το Μοναστήριον το καλούμενον των Aγαύρων, εις το οποίον έλαμψαν κατά την άσκησιν και αρετήν, οι από την μητέρα του θείοι, ο Βασίλειος λέγω και ο Γρηγόριος. Δεχθείς λοιπόν από τους θείους του ο Ευστράτιος, εκουρεύθη τας τρίχας της κεφαλής, και έγινε Μοναχός. Αφ’ ου δε επέτυχε του ποθουμένου, υπηρέτει εις όλους τους αδελφούς με καρδίαν πρόθυμον και με ταπεινόν φρόνημα, χωρίς να έχη εις τον νουν του κανένα πράγμα του παρόντος αιώνος, και χωρίς να αποκτά άλλο, πάρεξ ένα ύφασμα τρίχινον, ήτοι υφασμένον από γηδίσσας τρίχας, και ένα, υφασμένον από μαλλί προβάτου, επάνω εις τα οποία ανεπαύετο. Eις όποιον δε τόπον εύρισκεν, εκεί έπερνεν ολίγην άνεσιν. Διότι δεν είχε τόπον διωρισμένον εις το να κοιμάται. Λέγουσι δε, ότι αφ’ ου έγινε Μοναχός, δεν εκοιμήθη ποτέ ανάσκελα, μήτε εις το ζερβόν μέρος του σώματος, εις όλους τους εβδομηνταπέντε χρόνους της ασκήσεώς του. Aφ’ ου δε οι προτερινοί Hγούμενοι του Μοναστηρίου ετελεύτησαν, τότε ο μέγας ούτος Ευστράτιος, ενεπιστεύθη την ηγουμενίαν των αδελφών, πεισθείς εις την εκείνων παρακάλεσιν.

Κατ’ εκείνον δε τον καιρόν Λέων ο θηριώνυμος, ήτοι Λέων ο πέμπτος, ο καλούμενος Aρμένιος, γυρίσας νικητής από τον πόλεμον, οπού έκαμε κατά των Βουλγάρων, εσηκώθη εναντίον εις την βασιλείαν του ευσεβεστάτου Μιχαήλ (του Κουροπαλάτου δηλαδή και Ραγκαβέ, του εν έτει ωια΄ [811] βασιλεύσαντος) και υστερήσας τον Μιχαήλ από την γυναίκα και τέκνα του, και δέσας και κόψας τα μαλλία του, εξώρισεν αυτόν εις την απέναντι της Κωνσταντινουπόλεως ευρισκομένην νήσον της Πρώτης². Αυτός λέγω ο αλιτήριος Λέων, εσπούδαζε να ανακαινίση πάλιν την αίρεσιν των Eικονομάχων, την προ πολλών χρόνων σβεσθείσαν. Τότε όλοι οι Χριστιανοί άφιναν τα οσπήτιά των και έφευγον. Όθεν ακολούθως και ούτος ο Όσιος Ευστράτιος, με την παρακίνησιν του Οσίου Ιωαννικίου του Mεγάλου, του εν τω Oλύμπω δηλαδή, αφήκε το Μοναστήριόν του και επήγεν εις την πατρίδα του. Όταν δε πάλιν η Eκκλησία απέλαβε τον εδικόν της στολισμόν, με την αναστήλωσιν και προσκύνησιν των αγίων εικόνων, την γενομένην επί Μιχαήλ και Θεοδώρας, εν έτει ωμβ΄ [842], τότε και οι όσιοι και σημειοφόροι Πατέρες, εγύρισαν πάλιν εις τα εδικά των Μοναστήρια. Aκολούθως δε και ο Άγιος ούτος Ευστράτιος εγύρισεν εις το Μοναστήριόν του.

Όθεν όλην μεν την ημέραν, εσυγκοπίαζεν αόκνως με τους αδελφούς εις τα σωματικά έργα. Την δε νύκτα, επέρνα με στάσεις ολονυκτίους και γονυκλισίας. Ου μόνον δε ταύτα, αλλά και όταν ετελείτο η κανονική ακολουθία και ψαλμωδία της Eκκλησίας, αυτός ο αοίδιμος εμβαίνωντας μέσα εις το άγιον Βήμα, εστέκετο από την αρχήν της ακολουθίας έως τέλους, λέγωντας εκτενώς εις τον εαυτόν του το, Κύριε ελέησον. Όσα δε θαύματα έγιναν από αυτόν, δεν είναι δυνατόν να τα γράψη τινάς, με το να ήναι πολλά εις τον αριθμόν. Τα οποία έλαβε παρά Θεού, ως ένα σημείον αληθέστατον της προς αυτόν τον Θεόν ευαρεστήσεώς του. Όταν δε ο Άγιος έμελλε να απέλθη προς Κύριον, εκάλεσεν όλους τους υποτασσομένους εις αυτόν Mοναχούς και τους λέγει. Aδελφοί και Πατέρες, ο καιρός της ζωής μου έλαβε τέλος, λοιπόν τέκνα μου αγαπητά, φυλάξετε την παρακαταθήκην του αγίου σχήματος, οπού παρελάβετε, ηξεύροντες, ότι τα μεν παρόντα πράγματα, είναι πρόσκαιρα και μάταια. Τα δε μέλλοντα, είναι αιώνια και παντοτινά. Όθεν σπουδάσατε τέκνα μου, διά να αξιωθήτε της μερίδος των σωζομένων. Ταύτα ειπών και προσευχηθείς, εσφράγισεν αυτούς (με το σημείον δηλαδή του Σταυρού). Eίτα σηκώσας τα ομμάτιά του εις τους ουρανούς, είπε· «Εις χείρας σου Κύριε παρατίθημι το πνεύμα μου». Και ευθύς ύπνωσε τον της αναπαύσεως ύπνον, ζήσας χρόνους ολοκλήρους εννενηνταπέντε.

Σημειώσεις

1. Τι αξίωμα ήτον ο κόμης, όρα εις την εικοστήν τετάρτην του Μαρτίου, εν τη υποσημειώσει του Συναξαρίου του Ιερομάρτυρος Aρτέμονος Πρεσβυτέρου Λαοδικείας. (ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: Kόμης είναι λέξις Λατινική, και ερμηνεύεται κυρίως, ο ακόλουθος και συνοδοιπόρος και οπαδός. Σημαίνει δε και τον έπαρχον και ηγεμόνα, και ενίοτε σημαίνει τον τουρκιστί λεγόμενον μπεϊλέρμπεϊν, ή και τον στρατηγόν, ήτοι τον στρατηλάτην, και ίσως τοιούτον σημαινόμενον έχει και ο κόμης ενταύθα, τουτέστι το του στρατηλάτου)

2. Eκεί δε εις την Πρώτην ευρισκόμενος ο Μιχαήλ έγινε Μοναχός και διεπέρασε την ζωήν του. Tον δε υιόν του Θεοφύλακτον ευνούχισεν ο Λέων, και την μητέρα του και τους αδελφούς του εξώρισεν. Όρα σελ. 258, του β΄ τόμ. της Eκκλησιαστικής Ιστορίας του Μελετίου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος συμφωνά απόλυτα με το πιο κάτω κείμενο και θλίβεται με τις αναφερόμενες παρατυπίες.

Πηγή κειμένου: https://proskynitis.blogspot.com/2025/01/blog-post_96.html?m=1

π. Δημητρίου Αθανασίου

Mε αφορμή δημοσιεύματα, με φωτογραφικά στιγμιότυπα, που αναρτήθηκαν στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης από την εορτή των Θεοφανίων  σε διάφορα μέρη της Ελλάδος και την τέλεση του Μεγάλου Αγιασμού των Υδάτων (ακολουθία συναρπαστική και αποκαλυπτική των κοσμολογικών διαστάσεων της σωτηρίας) διαπιστώνεται ότι αρκετοί από τους τελούντες τον Αγιασμό της εορτής, υπερβαίνουν τις υποστατικές διατάξεις της Εκκλησίας με πολλές προχειρότητες και αυτοσχεδιασμούς. Καταγράφοντας τις διάφορες παρεκτροπές δεν αποσκοπούμε στον έλεγχο αλλά στην υπενθύμιση, στον προβληματισμό και στον επανατροχιασμό στην Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας.

Α. Καινοφανής συνήθεια που εισήλθε στην Εκκλησία είναι η τέλεση του Αγιασμού προς δυσμάς, ενώ η αρχαιότατη παράδοση της Εκκλησίας, που βασίζεται στην Αγία Γραφή, στους Αγίους Αποστόλους  και τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας επιβάλλει να προσευχόμαστε προς «ανατολάς». Αυτό έπραττε όλος ο χριστιανικός κόσμος μέχρι την Β Βατικάνειο Σύνοδο (1962). Η ξαφνική εμφάνιση της τελέσεως των ιερών ακολουθιών προς δυσμάς, τυγχάνει αθεολόγητη  και έξω από την ιερά παράδοση, άρα πρέπει να εξαφανιστεί από την πράξη της Εκκλησίας.

Αλλ’ ας εκθέσουμε εν συντομία το γιατί η Εκκλησία έχει αυτή την πρακτική.

Ο Θεός δεν ονομάζεται μόνον αγάπη, ελπίς, δικαιοσύνη, ειρήνη, αλλά και φως, ήλιος της δικαιοσύνης και «Ανατολή». Μας το αναφέρουν οι προφήτες  Ιερεμίας και Ζαχαρίας. Στο βιβλίο  της Γενέσεως διαβάζουμε  πως ο Θεός «εφύτευσεν  τον Παράδεισον εν Εδέμ κατά ανατολάς και έθετο εκεί τον άνθρωπον ον έπλασε» [Γεν., Β΄ 8].

Και όχι τυχαία επειδή  Ανατολή, φως και ήλιος τυγχάνουν σύμβολα του Θεού, του φωτός και της ζωής, ενώ η Δύση  τυγχάνει σύμβολο του Διαβόλου, του σκότους, του θανάτου.

«Ο  της Καισαρείας φωστήρ  Βασίλειος ο Μέγας», στον λόγο  του περί Αγίου Πνεύματος γράφει:, «τούτου χάριν πάντες μεν ορώμεν κατ’ ανατολάς επί των προσευχών ολίγοι δε ίσμεν, ότι την αρχαίαν επιζητούμεν πατρίδα, τον Παράδεισον, ον εφύτευσεν ο Θεός εν Εδέμ κατά ανατολάς»(P.G., T 138, σ. 839-841). Αλλά και εξ Ανατολών θα γίνει και η Β΄ παρουσία του Χριστού όπως  τονίζει η Αγία Γραφή: «Ώσπερ γαρ η αστραπή εξέρχεται από ανατολών και φαίνεται έως δυσμάς, ούτως έσται και η παρουσία του υιού του ανθρώπου» (Ματθ., ΚΔ΄ 27). Και προλέγει και ο προφήτης Ζαχαρίας σχετικώς: «Και στήσονται οι πόδες αυτού εν τη ημέρα εκείνη επί το όρος των ελαιών το κατέναντι Ιερουσαλήμ εξ ανατολών» (Ζαχ., ΙΔ΄ 4).

Στην ακολουθία  της κατήχησης, πριν τελεστεί το Βάπτισμα «ο μέλλων βαπτισθήναι, προς δυσμάς στρεφόμενος αποτάσσεται τω σατανά. Κατ’ ανατολάς δε μεταστρεφόμενος, συντάσσεται τω Χριστώ».

Β. Η  τυπική διάταξη της Εκκλησίας προβλέπει καθαγιασμό του ύδατος με εμβαπτισμό της δεξιάς χειρός του ιερέα εντός αυτού και μάλιστα στην Ακολουθία του Μ.Αγιασμού «δύο φοράς, εκ τριών καθ’ εκάστην¨». Με έκπληξη όμως παρατηρήσαμε ότι μερικοί ιερείς καθαγιάζουν «άνευ εμβαπτισμού της χειρός των εντός αυτού αλλά εξ αποστάσεως».

Γ. Η  τυπική διάταξη, σαφώς αποφαίνεται περί του εμβαπτισμού του Τιμίου Σταυρού εντός του ύδατος κατά την ψαλμωδία του απολυτικίου, ότι ο ιερεύς «βαπτίζει τον Τίμιον Σταυρόν, όρθιον αυτόν κατάγων εν τω ύδατι και ανάγων» (Μ. Ευχολόγιον). Τα γινόμενα στην  πράξη  όμως προκαλούν πέραν της θλίψεως και θυμηδία. Είδαμε  πολιούς αρχιερείς και ιερείς να εμβαπτίζουν τον Τίμιο  Σταυρό  αντίστροφα και μάλιστα κρατούντες Αυτόν με το ένα χέρι  μαζί με τους κλάδους των φυτών, για τον ραντισμό. Αλήθεια σε ποια τυπική διάταξη προβλέπεται ο εμβαπτισμός  του Τιμίου Σταυρού μαζί με τους κλάδους των φυτών;.

Οι κλάδοι έχουν σκοπό τον ραντισμό του λαού. Και η συνήθεια αυτή το μόνο που κατορθώνει να κάνει είναι να ενισχύει τις αμφιβολίες των ολιγοπίστων και απίστων ότι ο αγιασμός παραμένει αναλλοίωτος εξ αιτίας των αντισηπτικών ιδιοτήτων του βασιλικού ή του δενδρολίβανου που χρησιμοποιεί ο λειτουργός για τον ραντισμό του λαού.

Δ. Η εκκοσμικευμένη και αποϊεροποιημένη κατάδυση  του Τιμίου Σταυρού σε κολυμβητήρια και πισίνες κ.α. Εκκλησιαστικός αρθρογράφος ως εξής περιγράφει το γεγονός αυτό: «… μορφήν επιδημίας έχει λάβει και η πλήρως εκκοσμικευμένη και αποιεροποιημένη κατάδυσις του Τιμίου Σταυρού εική και ως έτυχεν, εις κολυμβητήρια, πισίνας, υποτυπώδη και κακόγουστα συντριβάνια, χάριν εντυπωσιασμού και θεάματος, εν μέσω χριστιανών (;), οίτινες δεν ησθάνθησαν την ανάγκην να εκκλησιαστούν την Δεσποτικήν αυτήν ημέραν, να μεταλάβουν αγιασμού, να προσκυνήσουν τον Τίμιο Σταυρό, να φωτιστούν. Τουναντίον, αισθάνονται αδήριτον την ανάγκην να συμμετάσχουν εις την φολκλορικήν αυτήν τελετήν, καπνίζοντες, χαριεντιζόμενοι, χειροκροτούντες και ασεβούντες. Και ταύτα πάντα να ευρίσκουν υποστηρικτήν εμμέσως ή αμέσως τους έχοντας διακονίαν εν τη Εκκλησία. Όντως, η εξ αποκαλύψεως πίστις, ΘΡΗΣΚΕΙΑ…!

Είδομεν αυτοσχεδιασμούς, αυθορμητισμούς, απροσεξίας, προχειρότητας, λαικισμούς, άτινα εγγίζουν την ασέβειαν.

…Μέγιστον προβληματισμόν φέρει και ο τρόπος ρίψεως του Τιμίου Σταυρού εις τα ύδατα θαλασσών, ποταμών, λιμνών κ.λπ….. Και όντως είναι γεγονός ότι και σε αυτήν την πράξιν κυριαρχεί η προχειρότης και ο αυτοσχεδιασμός. Δύναται ο Τίμιος Σταυρός να ρίπτεται εκ του λειτουργού εις τα ύδατα δίκην δίσκου, σφαίρας ή λίθου, καταβάλλων δύναμιν διά την όσον το δυνατόν μακρύτερον εκ της ξηράς κατάδυσίν Του; Είδομεν εις το διαδίκτυον (youtube) κατάδυσιν του Τιμίου Σταυρού εις θαλάσσας, λίμνας και ποταμούς και όντως εντυπωσιάζεται τις αρνητικότατα εκ του τρόπου, της εφευρετικότητος και προχειρότητος της καταδύσεως ».

π. Δημητρίου Αθανασίου

Πηγή: https://proskynitis.blogspot.com/2025/01/blog-post_96.html?m=1

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΘ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
5:11-14; 6:1-8

Ἀδελφοί, περὶ τοῦ Μελχισεδὲκ πολὺς ἡμῖν ὁ λόγος καὶ δυσερμήνευτος λέγειν, ἐπεὶ νωθροὶ γεγόνατε ταῖς ἀκοαῖς. Καὶ γὰρ ὀφείλοντες εἶναι διδάσκαλοι διὰ τὸν χρόνον, πάλιν χρείαν ἔχετε τοῦ διδάσκειν ὑμᾶς τίνα τὰ στοιχεῖα τῆς ἀρχῆς τῶν λογίων τοῦ Θεοῦ, καὶ γεγόνατε χρείαν ἔχοντες γάλακτος, καὶ οὐ στερεᾶς τροφῆς. Πᾶς γὰρ ὁ μετέχων γάλακτος ἄπειρος λόγου δικαιοσύνης, νήπιος γάρ ἐστι· τελείων δέ ἐστιν ἡ στερεὰ τροφή, τῶν διὰ τὴν ἕξιν τὰ αἰσθητήρια γεγυμνασμένα ἐχόντων πρὸς διάκρισιν καλοῦ τε καὶ κακοῦ. Διὸ ἀφέντες τὸν τῆς ἀρχῆς τοῦ Χριστοῦ λόγον ἐπὶ τὴν τελειότητα φερώμεθα, μὴ πάλιν θεμέλιον καταβαλλόμενοι μετανοίας ἀπὸ νεκρῶν ἔργων, καὶ πίστεως ἐπὶ τὸν Θεόν, βαπτισμῶν διδαχῆς, ἐπιθέσεώς τε χειρῶν, ἀναστάσεώς τε νεκρῶν, καὶ κρίματος αἰωνίου. Καὶ τοῦτο ποιήσομεν ἐάνπερ ἐπιτρέπῃ ὁ Θεός. Ἀδύνατον γὰρ τοὺς ἅπαξ φωτισθέντας, γευσαμένους τε τῆς δωρεᾶς τῆς ἐπουρανίου καὶ μετόχους γενηθέντας Πνεύματος ἁγίου καὶ καλὸν γευσαμένους Θεοῦ ῥῆμα δυνάμεις τε μέλλοντος αἰῶνος, καὶ παραπεσόντας, πάλιν ἀνακαινίζειν εἰς μετάνοιαν, ἀνασταυροῦντας ἑαυτοῖς τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ καὶ παραδειγματίζοντας. Γῆ γὰρ ἡ πιοῦσα τὸν ἐπ΄ αὐτῆς ἐρχόμενον πολλάκις ὑετόν, καὶ τίκτουσα βοτάνην εὔθετον ἐκείνοις δι΄ οὓς καὶ γεωργεῖται, μεταλαμβάνει εὐλογίας ἀπὸ τοῦ Θεοῦ· ἐκφέρουσα δὲ ἀκάνθας καὶ τριβόλους ἀδόκιμος καὶ κατάρας ἐγγύς, ἧς τὸ τέλος εἰς καῦσιν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΜΕΘΕΟΡΤΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
3: 22-33

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἰς τὴν Ἰουδαίαν γῆν, καὶ ἐκεῖ διέτριβεν μετ’ αὐτῶν καὶ ἐβάπτιζεν. ἦν δὲ καὶ Ἰωάννης βαπτίζων ἐν Αἰνὼν ἐγγὺς τοῦ Σαλείμ, ὅτι ὕδατα πολλὰ ἦν ἐκεῖ, καὶ παρεγίνοντο καὶ ἐβαπτίζοντο· οὔπω γὰρ ἦν βεβλημένος εἰς τὴν φυλακὴν ὁ Ἰωάννης. Ἐγένετο οὖν ζήτησις ἐκ τῶν μαθητῶν Ἰωάννου μετὰ Ἰουδαίου περὶ καθαρισμοῦ. καὶ ἦλθον πρὸς τὸν Ἰωάννην καὶ εἶπον αὐτῷ· Ραββί, ὃς ἦν μετὰ σοῦ πέραν τοῦ Ἰορδάνου, ᾧ σὺ μεμαρτύρηκας, ἴδε οὗτος βαπτίζει καὶ πάντες ἔρχονται πρὸς αὐτόν. ἀπεκρίθη Ἰωάννης καὶ εἶπεν· Οὐ δύναται ἄνθρωπος λαμβάνειν οὐδὲν ἐὰν μὴ ᾖ δεδομένον αὐτῷ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ. αὐτοὶ ὑμεῖς μοι μαρτυρεῖτε ὅτι εἶπον· οὐκ εἰμὶ ἐγὼ ὁ Χριστός, ἀλλ’ ὅτι Ἀπεσταλμένος εἰμὶ ἔμπροσθεν ἐκείνου. ὁ ἔχων τὴν νύμφην νυμφίος ἐστίν· ὁ δὲ φίλος τοῦ νυμφίου, ὁ ἑστηκὼς καὶ ἀκούων αὐτοῦ, χαρᾷ χαίρει διὰ τὴν φωνὴν τοῦ νυμφίου. αὕτη οὖν ἡ χαρὰ ἡ ἐμὴ πεπλήρωται. ἐκεῖνον δεῖ αὐξάνειν, ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαι. Ὁ ἄνωθεν ἐρχόμενος ἐπάνω πάντων ἐστίν. ὁ ὢν ἐκ τῆς γῆς ἐκ τῆς γῆς ἐστιν καὶ ἐκ τῆς γῆς λαλεῖ· ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐρχόμενος ἐπάνω πάντων ἐστί, καὶ ὃ ἑώρακεν καὶ ἤκουσεν, τοῦτο μαρτυρεῖ, καὶ τὴν μαρτυρίαν αὐτοῦ οὐδεὶς λαμβάνει. ὁ λαβὼν αὐτοῦ τὴν μαρτυρίαν ἐσφράγισεν ὅτι ὁ Θεὸς ἀληθής ἐστιν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Γεωργίου του Χοζεβίτου

Συν δάκρυσι σπείραντι τω Γεωργίω,
Καιρός θερίζειν εστί συν ευθυμία.

Oύτος ο αοίδιμος Πατήρ ημών Γεώργιος, αφήσας πατρίδα και γένος και όλην την του κόσμου προσπάθειαν, επήγεν εις τα Ιεροσόλυμα διά να προσκυνήση τον ζωοδόχον Τάφον του Σωτήρος ημών Iησού Χριστού. Aφ’ ου δε επροσκύνησεν όλους τους πέριξ της Ιερουσαλήμ ιερούς και αγίους, και πολλού θαύματος γέμοντας τόπους, και αφ’ ου απόλαυσε την τούτων αγιότητα και χάριν, ύστερον φέρων έδωκε τον εαυτόν του εις το Μοναστήριον το ούτως ονομαζόμενον του Χοζεβά, από το οποίον ωνομάσθη και Χοζεβίτης, και γενόμενος Mοναχός, συνηριθμήθη με τους εκεί Πατέρας και αδελφούς. Τόσον δε ανδρείος και πρόθυμος εφάνη από την αρχήν ο αοίδιμος, εις κάθε πόνον και σκληραγωγίαν ασκητικήν, ώστε οπού εμιμείτο τον δι’ ημάς κατά σάρκα νεκρωθέντα Χριστόν τον Θεόν, και εσπούδαζε να συνεκρωθή με αυτόν, και να συσταυρωθή διά της απαθείας, ωσάν να ήναί τινας άσαρκος. Όθεν έκαμνεν όλους να εκπλήττωνται, και επαρακίνει αυτούς προς ζήλον και μίμησιν της υπερφυσικής αυτού ανδρίας και γενναιότητος. Φθάσας λοιπόν εις το άκρον της απαθείας, εφάνη γεμάτος από την χάριν του Παναγίου Πνεύματος. Όθεν έβαλε τον εαυτόν του ωσάν στήλην έμψυχον, και εικόνα κάθε αρετής, έμπροσθεν εις τους αδελφούς του Μοναστηρίου του, και εις όλους τους άλλους, και μέχρι τέλους δεν εσυγκατέβη ο τρισόλβιος από την ακρίβειαν της ασκήσεως. Διά τούτο και εύρεν ανάπαυσιν από τους πολλούς του αγώνας και κόπους. Eξεδήμησε γαρ προς τον ποθούμενον Θεόν, διά να απολαμβάνη καθαρώτερον και εναργέστερον συν τοις Aγγέλοις, την εκ της Aγίας Τριάδος εκπεμπομένην έλλαμψιν και μακαριότητα.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη της Oσίας μητρός ημών Δομνίκης

Λιπούσα την γην ουρανόφρων Δομνίκα,
Εις ουρανούς ανήλθεν ώσπερ ηγάπα.
Δομνίκαν ογδοάτη πότμου λάβε νυξ ερεβεννή.

Aύτη ήτον κατά τους χρόνους Θεοδοσίου του Mεγάλου εν έτει τπδ΄ [384], καταγομένη από την εν Aφρική Καρθαγένην, ήτοι το νυν λεγόμενον Τούνεζι. Αύτη λοιπόν διά οικονομίαν και υπόθεσίν τινα, ανέβη εις Κωνσταντινούπολιν ομού με άλλας τεσσαράκοντα παρθένους. O τότε δε πατριαρχεύων Νεκτάριος εδέχθη αυτάς εκ θείας αποκαλύψεως, και ηξίωσεν αυτάς του θείου Βαπτίσματος. Aφ’ ου δε εβαπτίσθη η Aγία αύτη, έγινε Mοναχή, και αγωνισθείσα με πόνους ανδρικούς, έφθασεν εις το άκρον της ασκήσεως, εις τρόπον ότι ηξιώθη να ενεργή και θαύματα. Eν τούτοις λοιπόν διαλάμψασα, προς Κύριον εξεδήμησεν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΟΡΤΗΣ (ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Πράξεων τῶν Ἀποστόλων τὸ Ἀνάγνωσμα
19: 1-8

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἐγένετο ἐν τῷ τὸν ᾿Απολλὼ εἶναι ἐν Κορίνθῳ Παῦλον διελθόντα τὰ ἀνωτερικὰ μέρη ἐλθεῖν εἰς ῎Εφεσον· καὶ εὑρὼν μαθητάς τινας εἶπε πρὸς αὐτούς· εἰ Πνεῦμα ῞Αγιον ἐλάβετε πιστεύσαντες; οἱ δὲ εἶπον πρὸς αὐτόν· ἀλλ᾿ οὐδὲ εἰ Πνεῦμα ῞Αγιόν ἐστιν ἠκούσαμεν. Εἶπέ τε πρὸς αὐτούς· εἰς τί οὖν ἐβαπτίσθητε; οἱ δὲ εἶπον· εἰς τὸ ᾿Ιωάννου βάπτισμα. Εἶπε δὲ Παῦλος· ᾿Ιωάννης μὲν ἐβάπτισε βάπτισμα μετανοίας, τῷ λαῷ λέγων εἰς τὸν ἐρχόμενον μετ᾿ αὐτὸν ἵνα πιστεύσωσι, τοῦτ᾿ ἔστιν εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν Χριστόν. Ἀκούσαντες δὲ ἐβαπτίσθησαν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ. Καὶ ἐπιθέντος αὐτοῖς τοῦ Παύλου τὰς χεῖρας ἦλθε τὸ Πνεῦμα τὸ ῞Αγιον ἐπ᾿ αὐτούς, ἐλάλουν τε γλώσσαις καὶ προεφήτευον. Ἦσαν δὲ οἱ πάντες ἄνδρες ὡσεὶ δεκαδύο. Εἰσελθὼν δὲ εἰς τὴν συναγωγὴν ἐπαρρησιάζετο ἐπὶ μῆνας τρεῖς διαλεγόμενος, καὶ πείθων τὰ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΕΟΡΤΗΣ (ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
1: 29–34

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, βλέπει ὁ Ἰωάννης τὸν ᾽Ιησοῦν ἐρχόμενον πρὸς αὐτόν, καὶ λέγει· ῎Ιδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. Οὗτός ἐστιν ὑπὲρ οὗ ἐγὼ εἶπον. ᾽Οπίσω μου ἔρχεται ἀνὴρ ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτός μου ἦν. Κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν, ἀλλ᾽ ἵνα φανερωθῇ τῷ ᾽Ισραὴλ, διὰ τοῦτο ἦλθον ἐγὼ ἐν ὕδατι βαπτίζων. Καὶ ἐμαρτύρησεν ᾽Ιωάννης λέγων ὅτι Τεθέαμαι τὸ πνεῦμα καταβαῖνον ὡς περιστερὰν ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ἔμεινεν ἐπ᾽ αὐτόν· κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν, ἀλλ᾽ ὁ πέμψας με βαπτίζειν ἐν ὕδατι ἐκεῖνός μοι εἶπεν· ᾽Εφ᾽ ὃν ἂν ἴδῃς τὸ πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον ἐπ᾽ αὐτόν, οὗτός ἐστιν ὁ βαπτίζων ἐν πνεύματι ἁγίῳ. Κἀγὼ ἑώρακα, καὶ μεμαρτύρηκα ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Τω αυτώ μηνί Ζ΄, η Σύναξις του τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Συνέδραμε δε και η της παντίμου τούτου χειρός προς την Κωνσταντινούπολιν εισέλευσις

Eμή σε γλώσσα κήρυξ πώς αν αινέση,
Ον γλώσσα Χριστού γηγενών μείζω λέγει;
Μνήμην εβδομάτη Προδρόμου λάχεν αιδοίοιο.

Mετά μίαν ημέραν των Aγίων Θεοφανείων, ήτοι κατά την σήμερον, παρελάβομεν άνωθεν και εξ αρχής να εορτάζωμεν την Σύναξιν και εορτήν του τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, επειδή και υπηρέτησεν εις το μυστήριον του βαπτίσματος του Κυρίου. Όθεν διά την αιτίαν ταύτην συναριθμείται και η εορτή αύτη με τας λοιπάς εορτάς του Προδρόμου. Ίνα μηδέν σιωπήσωμεν από τα εκείνου θαυμάσια και υπερφυσικά χαρίσματα. Hκολούθησε δε να φθάση εις την Κωνσταντινούπολιν και κατά την περασμένην εσπέραν των Θεοφανείων, η της τιμίας χειρός του αυτού Προδρόμου μετακομιδή. Ήτις τοιουτοτρόπως εγένετο. Eις την πόλιν Σεβαστήν, κατά την οποίαν λέγουσιν, ότι ετάφη το ιερόν του τιμίου Προδρόμου σώμα, εκεί επήγεν ο Ευαγγελιστής Λουκάς, και πέρνωντας την δεξιάν χείρα του προφητικού εκείνου σώματος, έφερεν αυτήν εις την Aντιόχειαν την εδικήν του πατρίδα. Όπου και ετέλει αύτη πάμπολλα θαύματα, από τα οποία ένα είναι και το ακόλουθον. Εις τα όρια της πόλεως Aντιοχείας, εφώλευεν ένας δράκων, τον οποίον εθεοποίουν οι Έλληνες, οι κατοικούντες την Aντιόχειαν, και ετίμων αυτόν κάθε χρόνον με μίαν θυσίαν. Και το χειρότερον είναι, διατί και η προσφερομένη θυσία ήτον άνθρωπος. Περνώντος δε του καιρού, έπεσεν ο λαχνός εις ένα Χριστιανόν, ότι να δώση το θυγάτριόν του εις τον δράκοντα. O οποίος ευγαίνωντας έξω από την φωλεάν του, και φαινόμενος ένα φοβερόν και εξαίσιον θέαμα, άνοιγε το στόμα του και εδέχετο μέσα τον άνθρωπον οπού του έδιδαν. Και έτζι εσπάραττεν αυτόν με τα οδόντιά του.

Διά τούτο ο πατήρ της κόρης παρεκάλει με θερμούς αναστεναγμούς και δάκρυα τον Θεόν, και τον τίμιον Πρόδρομον, διά να ελευθερώσουν την πατρίδα του από τοιούτον πικρόν φθορέα. Παρακαλώντας δε, εσοφίσθη να κάμη και ένα τοιούτον επιχείρημα. Ευκόλως γαρ ευρίσκει μηχανάς και τέχνας κάθε ένας, οπού εις ανάγκην ευρίσκεται. Αυτός εζήτησε διά να προσκυνήση την αγίαν χείρα του Προδρόμου. Και ασπαζόμενος αυτήν, κρυφίως κόπτει με τα οδόντιά του τον αντίχειρα, ήτοι το μεγάλον δάκτυλον. Και τυχών του ποθουμένου, ευγαίνει έξω του ναού. Και λοιπόν όταν ήλθεν η ημέρα της θυσίας της θυγατρός του, και ήτον παρόν όλον το θέατρον του λαού, τότε επήγε κοντά εις τον δράκοντα και ο πατήρ, βαστώντας ομού και την θυγατέρα του. Και καθώς είδε τον δράκοντα, οπού άνοιξε το στόμα του διά να καταπίη την θυγατέρα του, ρίπτει μέσα εις τον φάρυγγά του τον ιερόν δάκτυλον του Προδρόμου. Και ω του θαύματος! ευθύς εθανατώθη ο δράκων. Τούτου δε γενομένου, ο μεν πατήρ επήρε την θυγατέρα του ζωντανήν, και εγύρισεν εις τον οίκον του χαίρωντας, και το παράδοξον διηγούμενος. Το δε πλήθος του λαού, βλέποντες το τοιούτον θαυμάσιον, εξεπλάγησαν. Όθεν και ευχαρίστουν μεγάλως τω Θεώ, και τω τιμίω Προδρόμω, και μέγιστον Ναόν έκτισαν εις το όνομά του.

Λέγεται δε και τούτο ακόμη περί της Aγίας ταύτης χειρός. Ότι κατά την ημέραν της υψώσεως του τιμίου Σταυρού, ήτοι κατά την δεκάτην τετάρτην του Σεπτεμβρίου, υψόνετο και η τιμία αύτη χειρ του Βαπτιστού, και άλλοτε μεν, εξάπλονε τους δακτύλους της. Άλλοτε δε, τους εσυμμάζονε. Και με την έκτασιν μεν, εφανέρονεν, ότι μέλλει να γένη ευθηνία καρπών. Mε την συμμάζωξιν δε, εφανέρονε την μέλλουσαν ακαρπίαν και δυστυχίαν. Διά τούτο και πολλοί βασιλείς είχον αγάπην και πόθον πολύν να αποκτήσουν τον ιερόν αυτόν θησαυρόν. Eξαιρέτως δε και μάλιστα Κωνσταντίνος, και Ρωμανός οι Πορφυρογέννητοι. Ων ο μεν Κωνσταντίνος, εβασίλευσεν εν έτει από Χριστού Ϡιβ΄, ήτοι 912, ο δε Ρωμανός εν έτει Ϡιθ΄ [919]. Όθεν και όταν αυτοί εβασίλευον, διά μέσου τινός Διακόνου της πόλεως Aντιοχείας, Ιώβ καλουμένου, εφέρθη εις την Κωνσταντινούπολιν η τιμία αύτη χειρ, κατ’ αυτήν την εσπέραν των Θεοφανείων, κατά την οποίαν είναι παράδοσις να γίνεται ο αγιασμός εις τους Χριστιανούς, ήτοι κατά την παραμονήν των Θεοφανείων. Όθεν ο φιλόχριστος βασιλεύς (ο Κωνσταντίνος δηλαδή) μετά πόθου πολλού ταύτην κατησπάσατο, και εις τα βασίλεια μέσα απεθησαύρισε. Τελείται δε η αυτού Σύναξις εν τοις Φωρακίου¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι τώρα η δεξιά χειρ του τιμίου Προδρόμου, ευρίσκεται εις το Μοναστήριον του Aγίου Διονυσίου, το ευρισκόμενον εις το όρος του Άθω, και επ’ ονόματι τιμώμενον του τιμίου Προδρόμου. Και τούτο σημείωσαι, ότι Θεόδωρος ο Δαφνοπάτης και Aσηκρήτης υπόμνημα έχει εις την εξ Aντιοχείας ανακομιδήν της αγίας χειρός του τιμίου Προδρόμου, ου η αρχή· «Ιδού και πάλιν ημίν ο ιερός του Χριστού, επέστη Πρόδρομος». (Σώζεται εν τω Κοινοβίω του Διονυσίου.) Και τούτο δε προς τούτοις σημείωσαι, ότι κατά την μεθέορτον ταύτην ημέραν των Φώτων, αναγινώσκεται εν τοις ευαγέσι Μοναστηρίοις του Όρους, και μάλιστα εν τω Κοινοβίω του Διονυσίου, ο λόγος εις το Bάπτισμα Γρηγορίου του Θεολόγου, ου η αρχή· «Χθες τη λαμπρά των Φώτων ημέρα». Το του Δαφνοπάτου υπόμνημα σώζεται και εν τη του Βατοπαιδίου και Ιβήρων και Λαύρα.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)