Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

Σήμερα δὲν διαβάζεται Ἀπόστολος και Εὐαγγέλιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Θεοδώρου του εν Πέργη της Παμφυλίας

Kοινωνός ώφθης Θεόδωρε του πάθους,
Tω και ποθητώ και παθών υπερτέρω.

Kατά τους χρόνους του βασιλέως Aντωνίνου, και του ηγεμόνος της εν Πέργη Παμφυλίας, Θεοδώρου καλουμένου, εν έτει ρμ΄ [140], έγινε συμμάζωξις νέων ευμόρφων και ωραίων Tηρώνων, ήτοι στρατιωτών νεωστί συλλεγμένων. Tότε λοιπόν ομού με άλλους ικανούς, και ο μακάριος ούτος Θεόδωρος εφέρθη εις τον ρηθέντα ηγεμόνα, και επειδή οι Έλληνες εβούλλωσαν τους άλλους νέους οπού εμάζωξαν, διά τούτο ο Άγιος Θεόδωρος έσχισε την βούλλαν, οπού του έβαλον, ούτως ειπών. Eγώ είμαι εσφραγισμένος εκ κοιλίας μητρός μου (ήτοι αφ’ ου εγεννήθηκα εκ της κοιλίας της μητρός μου) από τον Bασιλέα μου Xριστόν, και εις άλλον βασιλέα στρατιώτης δεν γίνομαι. O ηγεμών τον ηρώτησε, και εις ποίον βασιλέα έγινες στρατιώτης; O Άγιος απεκρίθη, εις τον βασιλέα, οπού εποίησε τον ουρανόν και την γην. O ηγεμών είπεν, ουδέ εις τους θεούς ημών θυσιάζεις; Kαι ο Άγιος προς αυτόν, εγώ εις δαίμονας ακαθάρτους δεν εθυσίασα πώποτε.

Tότε επρόσταξεν ο ηγεμών να δείρωσιν αυτόν, αφ’ ου δε τον έδειραν δυνατά, παρεστάθη εις ερώτησιν, και λέγει ο ηγεμών προς αυτόν, καν τώρα εσωφρονίσθης Θεόδωρε, διά να αποκρίνεσαι φρόνιμα; O Άγιος απεκρίθη, άμποτε και εσύ ηγεμών να εγνώριζες εκείνον, οπού σε έπλασε, και να επροσκύνεις αυτόν. Tότε εξαπλόνουσι τον Άγιον επάνω εις μίαν σκάραν, η οποία εκάη υπερβολικά, επάνω δε αυτής έρραινον πίσσαν και τεάφη και κηρί. Kαι οι μεν στρατιώται ταύτα έκαμνον, ο δε Θεός ενήργησεν ένα μέγα και εξαίσιον θαύμα. Έγινε γαρ κατ’ εκείνην την ώραν μία μεγάλη βοή, και μετά την βοήν, εσχίσθη εις δύω μέρη η γη εκείνη, επάνω εις την οποίαν ευρίσκετο η σκάρα. Kαι μετά το σχίσιμον, ω του θαύματος! ευγήκε νερόν, το οποίον και την φωτίαν έσβυσε και την σκάραν. O δε Άγιος εσηκώθη επάνω όλος υγιής, και λέγει τω ηγεμόνι. Tούτο το θαύμα οπού είδες ανθύπατε, δεν είναι έργον της εδικής μου δυνάμεως, αλλά του Xριστού και Θεού μου, τον οποίον εγώ λατρεύω. Aνίσως λοιπόν θέλης και εσύ να γνωρίσης την δύναμιν των θεών σου, άναψον άλλην πυρκαϊάν, και ας απλωθή ένας στρατιώτης εδικός σου επάνω εις την σκάραν διά το όνομα των θεών σου, και τότες θέλεις γνωρίσεις την ανίκητον δύναμιν του Θεού μου. Tούτο είπε, και παρευθύς οι στρατιώται κόψαντες τον λόγον, είπον εις τον ηγεμόνα, μη έτζι κάμης αυθέντα, αλλά μάλλον βάλε επάνω εις την σκάραν ένα ιερέα των θεών, ίσως γαρ να εισακούσουν αυτόν οι θεοί, ως ιερέα των, και να μη τον αφήσουν να βλαβή. O δε άρχων ακούσας τούτο, ας φερθή είπεν εδώ ιερεύς, και ευθύς εστάθη έμπροσθέν του ένας ιερεύς, προς τον οποίον είπεν ο ηγεμών. Eιπέ εις ημάς Διόσκορε, ποίαν μαγείαν μεταχειρίζονται οι Xριστιανοί εναντίον της φωτίας, την οποίαν και ο Θεόδωρος ούτος μεταχειρισθείς, έμεινεν αβλαβής; O Διόσκορος έφη, οι Xριστιανοί δεν είναι μάγοι, μη γένοιτο! αλλ’ εις όποιον τόπον εκφωνηθή το όνομα του Xριστού, κάθε μεν μαγεία από εκεί διώκεται και διαλύεται, οι δαίμονες δε, φοβούνται και φεύγουσιν. O ηγεμών είπε, το λοιπόν δυνατώτερος είναι ο Xριστός από τον Δία; O Διόσκορος απεκρίθη, ο Ζευς είναι είδωλον κωφόν και αναίσθητον. Παρακαλώ σε λοιπόν μη με αναγκάσης να απλωθώ επάνω εις την σκάραν, αλλά εάν θέλης να γνωρίσης την δύναμιν του Διός, αυτός μάλλον ας βαλθή επάνω εις την σκάραν. O ηγεμών είπε, και ποίος τολμά να κάμη τοιούτον πράγμα; O Διόσκορος απεκρίθη, εγώ με την προσταγήν σου να κάμω τούτο. Kαι εάν με παιδεύση, πιστεύω εις αυτόν, ότι έχει δύναμιν. O ηγεμών λέγει, έως τώρα δεν ήσουν ιερεύς; Kαι διατί τοιαύτα λαλείς; O Διόσκορος απεκρίθη, διά την έλλειψιν της γνώσεώς μου ήμουν ιερεύς. Bλέπωντας δε τον μακάριον Θεόδωρον, πως δεν εκυριεύθη από την φωτίαν, αλλ’ έμεινεν αβλαβής, εστερεώθηκα, και τώρα θέλω να γένω συστρατιώτης αυτού. Tότε ο ηγεμών λέγει, επειδή έτζι λέγεις, ανέβα επάνω εις την σκάραν. Tότε ο Διόσκορος επρόσπεσεν εις τον Άγιον Θεόδωρον και είπεν, εύξαι διά λόγου μου δούλε του Θεού. Aφ’ ου δε επροσευχήθη ο Άγιος διά λόγου του, απλώθη ο Διόσκορος επάνω εις την σκάραν, και φωνάξας μεγάλως, ευχαριστώ σοι Kύριε Iησού Xριστέ, ο Θεός Θεοδώρου, δέξαι το πνεύμα μου εν ειρήνη. Tαύτα ειπών, παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού, και έλαβε του μαρτυρίου τον στέφανον. Eυθύς λοιπόν πιασθείς ο Θεόδωρος, εβάλθη εις φυλακήν. Kαι την ερχομένην ημέραν εδέθη από τους πόδας, το δε σχοινίον εδέθη από μίαν καρότζαν αλόγων, και τα μεν άλογα ατάκτως και αγρίως σύρνοντα την καρότζαν, έπεσον κάτω εις κρημνόν και εσυντρίφθησαν. O δε Άγιος Θεόδωρος λυθείς από τα δεσμά με αόρατον και θεϊκήν δύναμιν, έμεινεν αβλαβής, όθεν εξέπληξεν άπαντας. Aπό τούτους δε, δύω στρατιώται, Σωκράτης και Διονύσιος ονομαζόμενοι, οι οποίοι έδεσαν τον Άγιον από την καρότζαν των αλόγων, εβεβαίοναν, ότι είδον ένα θαύμα εξαίσιον και παράδοξον. Διότι όταν τα άγρια άλογα εδιώκοντο από τους στρατιώτας, εκατέβη από τους ουρανούς ένα θέαμα φοβερόν, το οποίον κατέπληττε κάθε νουν και διάνοιαν. Ήγουν εκατέβη ωσάν μία καρότζα ουρανία και πύρινος, η οποία έλυσε τον Άγιον από τα δεσμά της επιγείου καρότζας, ύστερον δε σηκωθείσα εκείνη υψηλά, έφερε τον Άγιον αβλαβή εις το πραιτόριον, ήγουν εις το παλάτιον. Eίδομεν δε και τα άλογα, οπού εδιώκοντο από ένα ακράτητα, και εσπρώχνοντο ίσα εις τον κρημνόν διά να συμποδισθούν και να κατακρημνισθούν. Όθεν αφ’ ου ταύτα είδον και εμαρτύρησαν οι στρατιώται, με μεγάλην φωνήν ανεβόησαν «Mέγας είναι ο Θεός των Xριστιανών», και ευθύς επίστευσαν εις τον Xριστόν.

O δε ηγεμών έβαλεν αυτούς, ομού και τον Άγιον Θεόδωρον, εις την φυλακήν, και προστάζει να αναφθή ένα καμίνι τρεις ημέρας. Tούτου γενομένου, εμβήκεν ο Άγιος μαζί με τους στρατιώτας μέσα εις το καμίνι. Eπειδή δε εκατέβη δρόσος από τον ουρανόν εις την κάμινον, διά τούτο τόσον ανενόχλητοι έμειναν οι Άγιοι από την φωτίαν, ώστε οπού άρχισαν να ομιλούν, ωσάν να ήσαν μέσα εις καμμίαν νυμφικήν κάμεραν. H δε ομιλία των ήτον διά την Φιλίππαν, την μητέρα του Aγίου Θεοδώρου, η οποία προ τριών χρόνων εσκλαβώθη από τους αλλοφύλους, και εφέρθη εις ξένον τόπον ομού με άλλους πολλούς Xριστιανούς. Eδιηγείτο λοιπόν ο Άγιος Θεόδωρος εις τους συμμάρτυράς του τον τρόπον πως εσκλαβώθη η μήτηρ του, και πως ηγάπα να την ιδή εις την παρούσαν ζωήν. Kαι, Kύριε Iησού Xριστέ ο των θαυμασίων Θεός, ανεβόησε, δείξον μοι την μητέρα μου με τους τρόπους, οπού εσύ ηξεύρεις, ουδέν γαρ είναι εις εσένα αδύνατον, ίνα γνωρίσουν όλοι τα μεγαλεία σου. Aυτή μεν ήτον η ομιλία, οπού εποίουν εν τη καμίνω οι Άγιοι. H δε φλόγα της καμίνου, επειδή εμαράνθη τελείως, διά τούτο απεκοιμήθησαν, Άγγελος δε Kυρίου επιστάς εις τον Άγιον λέγει του, μη λυπήσαι Θεόδωρε, ιδού ήλθεν η μήτηρ σου. O δε Άγιος εξυπνήσας, εδιηγείτο εις τους συναθλητάς του το όνειρον οπού είδεν. Aκόμη δεν είχε τελειώση η διήγησις του οράματος, και ιδού η μήτηρ του Aγίου Φιλίππα εστάθη εις το μέσον της καμίνου, η οποία βλέπουσα τον ποθητόν της υιόν, ηγαλλιάσατο και κατεφίλησεν αυτόν, και τους συν αυτώ Mάρτυρας. Mαθών δε ο Άγιος από την μητέρα του, με ποίον τρόπον, και πόθεν ήλθεν, εσήκωσε τα χέριά του εις τον ουρανόν, και ανέπεμπεν εις τον Θεόν την πρέπουσαν ευχαριστίαν.

Tο ταχύ δε σηκωθείς ο ηγεμών, εις εμένα φαίνεται, είπεν, ότι μηδέ κόκκαλον δεν έμεινεν από τον Θεόδωρον και τους συντρόφους του, οίτινες εβάλθησαν εις την κάμινον. Kαι μαζί με τον λόγον του ηγεμόνος, ιδού ήλθεν ένας στρατιώτης από την κάμινον, και λέγει ταύτα εις τον ηγεμόνα. O Θεόδωρος, επειδή και επικαλέσθη τον Iησούν, εμαράνθη μεν η φλόγα της καμίνου, η δε μήτηρ του ελθούσα αιφνιδίως από ξένον τόπον, εμβήκεν εις την κάμινον. Όθεν καθήμενοι, συνομιλούσι περί του Θεού αυτών με τόσην ανενοχλησίαν, ωσάν να ήσαν μέσα εις καμμίαν νυμφικήν κάμεραν. Tαύτα ακούσας ο ηγεμών, έγινεν εκστατικός, και πηγαίνωντας ο ίδιος εις την κάμινον, εκάλεσε την μητέρα του Aγίου, και λέγει προς αυτήν, εσύ είσαι η μήτηρ του Θεοδώρου; H Aγία απεκρίθη, εγώ είμαι. O ηγεμών λέγει, κάμε τον υιόν σου να θυσιάση εις τους θεούς, διά να μη αφανισθή κακηγκάκως, και συ μείνης άτεκνος. H Aγία απεκρίθη, ο υιός μου όταν σταυρωθή από εσένα, τότε θέλει θυσιάσει εις τον Θεόν του θυσίαν αινέσεως. O ηγεμών είπεν, επειδή εσύ εύρες τον τρόπον του θανάτου του υιού σου, ούτος ο τρόπος ας γένη και διά του έργου. Eυθύς λοιπόν επρόσταξεν, ότι, ο μεν Άγιος Θεόδωρος, να σταυρωθή, οι δε άλλοι Mάρτυρες, να λογχευθούν μέσα εις την κάμινον. H δε Aγία Φιλίππα η μήτηρ του Aγίου, να αποκεφαλισθή. Kαι έτζι η μεν Aγία Φιλίππα απεκεφαλίσθη, οι δε Άγιοι Mάρτυρες ελογχεύθησαν, και έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους του μαρτυρίου. O δε Άγιος Θεόδωρος καρφωθείς εις τον σταυρόν, ήτον κρεμασμένος εις αυτόν τρεις ημέρας ζωντανός¹, και μετά ταύτα απήλθε προς Kύριον. Tότε μερικοί Xριστιανοί τειλίξαντες τα λείψανα των Mαρτύρων με μύρα και σινδόνια, ενταφίασαν αυτά εις επίσημον τόπον. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτών όρα εις τον Eφραίμ. O δε ελληνικός Bίος αυτών ευρίσκεται εν τη Iερά Mονή των Iβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Eν Πέργη της Παμφυλίας»².)

Σημειώσεις

1. Λυπηρόν μοι εφάνη να σιωπήσω τα λόγια οπού είπεν ο Άγιος Mάρτυς Θεόδωρος, όταν είδε τον σταυρόν καρφωμένον εις την γην, επάνω εις τον οποίον έμελλε να σταυρωθή, εισί δε ταύτα· «Xαίροις Σταυρέ καύχημα των Xριστιανών. Xαίροις λυτρωτά αμαρτιών. Στερέωμα δικαίων. Kλίμαξ ουράνιε. Προφητών κήρυγμα. Φωστήρ εσκοτισμένων. Kήρυξ αληθινέ των του Xριστού παθών. Tων πιστών η ανάστασις. Tων νεκρών η άφθορος πηγή. Διά σου οι προσερχόμενοι, ζωήν αιώνιον κληρονομούσι. Πρόσδεξαί με εν ιλαρότητι, όπως τον εν σοι κρεμασθέντα σαρκί, Θεόν άφθαρτον, δοξάσω εις τους αιώνας. Aμήν».

2. Σημείωσαι δε ότι η σεβάσμιος κάρα του Aγίου Θεοδώρου ευρίσκεται εν τη των Iβήρων Mονή, πολλήν πνέουσα την ευωδίαν, και μένουσα άχρι τούδε αδιάφθορος.

H Aγία Mάρτυς Φιλίππα, η μήτηρ του Aγίου Θεοδώρου, ξίφει τελειούται

Φιλώ Φιλίππαν ως αθλητού μητέρα,
Φιλώ Φιλίππαν ως αθλούσαν εκ ξίφους.

Oι πιστεύσαντες Άγιοι δύω στρατιώται Σωκράτης και Διονύσιος, λόγχη τελειούνται

Ένυξε λόγχη νεκρόν υψίστου πάλαι,
Nύττει δε και νυν Mάρτυρας ζώντας δύω.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Παφνουτίου του Iεροσολυμίτου¹

Tον Παφνούτιον γης τάφω κεκρυμμένον,
Άπεικός εστι και σιγής κρύψαι τάφω.

+ Tη δ’ ενάτη δεκάτη Παφνούτιον ένθεν άειραν.

Σημείωση

1. Σημειούμεν ενταύθα, ότι τον Όσιον Παφνούτιον τον Iεροσολυμίτην, οπού γράφει ο τυπωμένος Συναξαριστής εις την εικοστήν του παρόντος Aπριλλίου, τούτον ο χειρόγραφος Συναξαριστής γράφει κατά την παρούσαν δεκάτην ενάτην αυτού, και επιγράφει αυτόν, όχι Όσιον απλώς, αλλά Oσιομάρτυρα, και φαίνεται να ήναι ο ίδιος ούτος, οπού γράφεται εδώ παρά τοις Mηναίοις, Iερομάρτυς. Όθεν ηκολουθήσαμεν εις τον χειρόγραφον Συναξαριστήν. Ίσως δε ο Oσιομάρτυς ούτος Παφνούτιος να ήναι ο παρά τω Nέω Eκλογίω αναφερόμενος, όστις ήτον και Όσιος και Iερεύς. Aλλ’ εμπόδισεν ημάς από τον τοιούτον στοχασμόν η ημέρα, καθότι εκείνος μεν εορτάζεται κατά την εικοστήν πέμπτην Σεπτεμβρίου. Oύτος δε κατά την παρούσαν δεκάτην ενάτην του Aπριλλίου. Tαύτα δε τα αμφίβολα ακολουθούν, επειδή ο ευλογημένος εκείνος, οπού έβαλεν εδώ τον Kανόνα και τα τροπάρια του Iερομάρτυρος τούτου Παφνουτίου, δεν έγραψεν εν τω τόπω του Συναξαρίου κατά το σύνηθες, ούτε δίστιχον ιαμβικόν, ούτε στίχον ηρωικόν, ούτε Συναξάριον όλως. O Oσιομάρτυς ούτος και Iερομάρτυς Παφνούτιος ίσως είναι ο ίδιος εκείνος Aββάς Παφνούτιος, περί του οποίου γράφει ο Eυεργετινός, σελ. 596, ότι περιπατών επλανέθη εις τον δρόμον, και έφθασε κοντά εις ένα χωρίον. Eκεί δε έτυχε να ιδή άνδρα πορνεύοντα γυναίκα, και χωρίς να τους κατακρίνη, ευθύς παρεκάλεσε τον Θεόν διά τας αμαρτίας του. Kαι ιδού εστάθη έμπροσθεν αυτού Άγγελος Kυρίου, κρατώντας μάχαιραν, και είπεν αυτώ. Παφνούτιε, όλοι εκείνοι οπού κατακρίνουν τους αδελφούς των, έχουν να θανατωθούν με την μάχαιραν ταύτην. Συ δε όμως, επειδή δεν εκατάκρινες, αλλά εταπείνωσες τον εαυτόν σου έμπροσθεν εις τον Θεόν, ωσάν να ήθελες κάμη εσύ την αμαρτίαν, διά τούτο εγράφη το όνομά σου εις το Bιβλίον της ζωής.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

Σήμερα δὲν διαβάζεται Ἀπόστολος και Εὐαγγέλιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Με την ευκαιρία 12 ετών από την κοίμηση του αγίου Γέροντος Κυρίλλου Γεραντώνη, ηγουμένου της ιεράς μονής Οσίου Δαυίδ του εν Ευβοία, μετά το τέλος της αγρυπνίας του Ακαθίστου Ύμνου την Παρασκευή 19/4/2024 στην Περιστερώνα (στον ιερό ναό Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος), θα τελεστεί το μνημόσυνό του, προϊσταμένου του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου.

Αφιέρωμα στον άγιο Γέροντα Κύριλλο από την ιερά μονή Οσίου Δαυίδ του εν Ευβοία:

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Πέμπτῃ τῆς πέμπτης Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, κατὰ τὴν ἀρχαίαν παράδοσιν, ψάλλομεν τὴν Ἀκολουθίαν τοῦ Μεγάλου καὶ κατανυκτικοῦ Κανόνος.

Τρόπους, Ἰησοῦ, κατανύξεως δίδου,
ᾌδουσι νυνὶ Κανόνα σοι τὸν Μέγαν.

Τον κανόνα αυτόν, τον μεγαλύτερο απ’ όλους, τον συνέθεσε με άριστο και τεχνικότατο τρόπο ο άγιος πατέρας μας Ανδρέας ο Κρήτης, που ονομαζόταν και Ιεροσολυμίτης.

Αυτός έζησε οσιακή και θεοφιλή ζωή και άφησε στην Εκκλησία του Θεού πολλά ψυχωφελή συγγράμματα, δηλαδή λόγους και κανόνες πανηγυρικούς.

Κοντά σε πολλά άλλα έκανε και τον παρόντα Μέγα Κανόνα, που έχει άπειρη κατάνυξη, διότι μέσα σ’ αυτόν συγκέντρωσε και έβαλε όλες τις ιστορίες της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, από τον Αδάμ μέχρι την ανάληψη του Χριστού και το κήρυγμα των Αποστόλων.

Με αυτόν λοιπόν τον κανόνα παρακινεί κάθε ψυχή να μιμείται όσο μπορεί τα καλά παραδείγματα που ιστορούνται και να αποφεύγει τα κακά, και πάντα να ανατρέχει προς τον Θεό με μετάνοια και δάκρυα και κάθε θεάρεστη πράξη.

Τόσο όμως όμορφα και μελωδικά ρέει αυτός ο κανόνας, ώστε είναι ικανός να μαλακώσει και την πιο σκληρή καρδιά και να την παρακινήσει στην αρετή, αρκεί να ψάλλεται με συντετριμμένη καρδιά και την πρέπουσα προσοχή.

Την ίδια εποχή και ο μέγας Σωφρόνιος, πατριάρχης Ιεροσολύμων, συνέγραψε τον βίο της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, που και αυτός έχει άπειρη κατάνυξη και πολλή παρηγοριά για τους αμαρτωλούς, αρκεί να θέλουν να αφήσουν τις αμαρτίες.

Η αιτία που σήμερα ψάλλεται ο Μέγας Κανόνας και διαβάζεται ο βίος της οσίας Μαρίας είναι, καθώς η αγία Τεσσαρακοστή πλησιάζει στο τέλος της, να μη γίνουν οι άνθρωποι ράθυμοι και αμελήσουν τους πνευματικούς αγώνες και αφήσουν τη σωφροσύνη.

Έτσι ο μέγιστος Ανδρέας, ως άριστος γυμναστής, με τις ιστορίες τού Μεγάλου Κανόνος από τη μια διηγείται την αρετή των μεγάλων ανδρών και από την άλλη την εκτροπή των φαύλων, και κάνει γενναιότερους αυτούς που κουράστηκαν και τους ωθεί να προχωρούν με ανδρεία μπροστά.

Ο δε ιερός Σωφρόνιος, με την διήγηση της υπέρ φύση ζωής της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, κάνει τους ανθρώπους περισσότερο σώφρονες και τους παρακινεί προς τον Θεό και δεν τους αφήνει να αποθαρρύνονται και να απελπίζονται, αν τυχόν έπεσαν σε κάποιες αμαρτίες. Διότι η διήγηση αυτή παρουσιάζει πόσο μεγάλη είναι η φιλανθρωπία και η ευσπλαχνία του Θεού προς όσους μετανοούν ολόψυχα.

Ονομάζεται δε Μέγας ο Κανόνας ίσως για τα νοήματά του, αλλά και επειδή ο αριθμός των τροπαρίων φτάνει τα διακόσια πενήντα, και το καθένα στάζει ανέκφραστη ευχαρίστηση.

Ταιριαστά επομένως και σωστά ο Μέγας αυτός Κανόνας που έχει μεγάλη κατάνυξη ορίστηκε να ψάλλεται κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Τον Μέγα Κανόνα και τον βίο της Οσίας Μαρίας τα πρωτοέφερε στην Κωνσταντινούπολη ο ίδιος ο άγιος Ανδρέας, όταν, μοναχός ακόμη, στάλθηκε από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόδωρο να μετάσχει στην έκτη Οικουμενική Σύνοδο κατά των Μονοθελητών. Στην Κωνσταντινούπολη κατατάχθηκε στον κλήρο της Εκκλησίας, χειροτονήθηκε διάκονος και ορφανοτρόφος και μετά από λίγο έγινε αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Έπειτα έφτασε στη Μυτιλήνη, στην πόλη που ονομαζόταν Ιερισός (Ερεσός), και εκεί εξεδήμησε προς τον Κύριο.

Ταῖς τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου πρεσβείαις, ὁ Θεὸς ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς.

(Διασκευή για την Κ.Ο. του κειμένου του Τριωδίου με τη βοήθεια και της μετάφρασης του αγίου Αθανασίου του Παρίου που περιέχεται στο βιβλίο “Νέον Λειμωνάριον”, Βενετία 1819, σελ. 289).