Μητρ. Κεφαλληνίας Γεράσιμος Φωκάς

Εσπερινός Μεσοπεντηκοστής Τετάρτη, Τρίτη προς Τετάρτη 1980. Καθόμουν εκεί στην είσοδο του ναού. Ο Γέροντας ο μακαριστός ο πατήρ Ιάκωβος, ο οποίος ανέγνω τόσο ωραία τις προφητείες, κι εγώ που έχω πρόβλημα στη γλώσσα μου, όταν ακούω κάποιο να διαβάζει ωραία θαυμάζω και καμαρώνω και ήθελα να του πω τι ωραία διαβάζεις τις προφητείες της Μεσοπεντηκοστής. Ήτο καθήμενος εκεί στην είσοδο δεξιά και όπως γύρισε και με είδε και μου λέει:
“Ωραίος Δεσπότης που είσαι, Γεράσιμε!” Και εγώ απαντώ αυθαδώς ως είθισται του Γερασίμου
“Δεν είμαστε καλά”. Και απαντά ο Γέροντας:
“Θα έλθεις, παιδί μου, μια μέρα εδώ να λειτουργήσεις ως Αρχιερεύς, αλλά εγώ θα έχω φύγει”, και …η μέρα ήρθε.
Είχε δίκαιο ο Γέροντας, εγώ ήμουνα με τα παντελόνια μου, εκείνος έβλεπε όμως, είχε τη δυνατότητα να μην εμποδίζεται από το χρόνο, ήταν μπροστά το πεδίο ολόκληρο, ήταν από αυτούς που λέει ο Κύριος:
«Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται» και βλέπουν οι άνθρωποι του Θεού τα μελλούμενα, βλέπουν, αναγιγνώσκουν με πολλή ευκρίνεια, και είδε ότι σήμερα θα έλθω με την ευλογία σας με την άδεια σας, την επιείκεια σας, την ανοχή σας να λειτουργήσω εδώ ως αρχιερεύς.
Για να πούμε αδελφοί μου για τον π. Ιάκωβο πρέπει να λέμε είθε όλη την ζωή μας. Είναι λειμώνας ο Γέροντας ευωδέστατος και πάγκαλος.

***

“Έλα παιδάκι μου, να σου δείξω το σπίτι σου…” είπε ο Μητροπολίτης Ιερόθεος Βουής στο μικρό Γερασιμάκη και παίρνοντάς τον από την αγκαλιά του πατέρα του, τον ξενάγησε στο μητροπολιτικό μέγαρο. Ο πατέρας του, ο Σπύρος Φωκάς, ήταν εκεί με άλλα μέλη της εκκλησιαστικής χορωδίας. Αυτό το συμβάν συχνά μας διηγόταν η Αναστασία Βανδώρου, ηλικιωμένη γυναίκα, που ο π. Γεράσιμος φρόντιζε. Αυτός ο λόγος, όπως και η πρόρρηση του Γέροντος Ιακώβου Τσαλίκη μας έδινε μια βεβαιότητα για το αποτέλεσμα της εκλογής … Μόνο που η ενθρόνιση έγινε στον Ουρανό …

***

Από διήγηση του π. Γερασίμου Φωκά

Ξέρετε, μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι άγαμοι βρίσκονται υψηλότερα στην κλίμακα της αγάπης του Θεού.
Δίπλα μου ήταν ένα βιβλίο για τη ζωή του Αγίου Σπυρίδωνα, και σκεπτόμενος τον Άγιο έγγαμο, πάλι αυτός ο λογισμός πήρε θέση στη σκέψη μου, οπότε νιώθω ένα χαστούκι στο μάγουλο. Σηκώνω τα μάτια και τότε βλέπω τον Άγιο Σπυρίδωνα ζωντανό και θυμωμένο μπροστά μου, αυστηρά να με ρωτάει πώς και το πιστεύω αυτό; Ο ίδιος δεν ήταν έγγαμος, ο Απόστολος Ανδρέας δεν ήταν έγγαμος; Ο Απόστολος Πέτρος δεν ήταν έγγαμος;

Όταν συνήλθα από αυτή την ψυχρολουσία, άνοιξα το βιβλίο και άρχισα να διαβάζω για τη ζωή του Αγίου Σπυρίδωνα. Έφτασα στο σημείο που έλεγε ότι ο Άγιος πάντα είχε μεγάλη αγάπη και συμπάθεια στους αμαρτωλούς. Όταν κάποιοι κλέφτες πήγανε μία νύχτα να κλέψουνε πρόβατα απὸ τη μάνδρα του, που τη συντηρούσε για να βοηθά τους πεινασμένους, τυφλωθήκανε και δεν μπορούσανε να φύγουνε, και πιάσανε και φωνάζανε να τους ελεήσει και ο Άγιος, όχι μόνο τους ξανάδωσε το φως τους, αλλὰ τους χάρισε κ᾿ ένα κριάρι, γιατί, όπως τους είπε, είχανε κακοπαθήσει όλη τη νύχτα. Και τελικά, αφού τους νουθέτησε νάναι καλοὶ άνθρωποι, τους έστειλε στα σπίτια τους, χωρὶς να μάθει τίποτα η εξουσία για την κλεψιὰ που θέλανε να κάνουνε.
“Αποκλείεται, δεν το πιστεύω”, είπα. “Μα να τους χαρίσει και κριάρι, γιατί είχανε κακοπαθήσει όλη τη νύκτα”;

Άφησα το βιβλίο και ανέβηκα στο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου. Εκεί μια σπουδαία μοναχή, η Βερονίκη, που για χρόνια είχε δουλέψει ως νοσοκόμα στην κλινική Αλεβιζάτου στην Ομόνοια, όπου εφημέριος ήταν ο Γέροντας Πορφύριος, μου πρότεινε να περπατήσουμε λίγο. Ήταν η εποχή που τα γύρω αμπέλια του μοναστηριού έγερναν γεμάτα ώριμα σταφύλια, έτοιμα για τρύγο.
“Σκύψε, Γεράσιμε, σκύψε, να μην αναστατώσουμε τους ανθρώπους”, μου λέει.
Γυρίζω και βλέπω δύο χωρικούς να κλέβουν σταφύλια από το αμπέλι του μοναστηριού.
Η Βερονίκη δεν φώναξε, δεν πρόσβαλε, δεν έδιωξε τους κλέφτες, αλλά μου είπε να σκύψω να μην μας δουν και αναστατωθούν.
Από τη Βερονίκη μού ήρθε λοιπόν απάντηση πώς φέρονται οι άνθρωποι του Θεού. Πριν λήξει η μέρα, η αμφισβήτησή μου για ό,τι έπραξε ο Άγιος Σπυρίδωνας με τους κλέφτες, διαλύθηκε.

***

Ο π. Γεράσιμος έλεγε: “ Όταν πονάτε να το λέτε στον Θεό, όταν έχετε παράπονο, να Του το εκφράζετε, γιατί Θεέ μου, να Του λέτε … και μπορεί με το δικό Του τρόπο να σας απαντήσει, όπως απαντάει ένας πατέρας στο παιδί του …

***

Θυμάμαι, αδελφοί μου, αυτές τις ημέρες πολύ έντονα, ημέρα της Αναλήψεως ήτανε, στο Βελιγράδι στη Σερβία και μετά τη Θεία Λειτουργία πήγαμε με ένα διάκο, μετά τους βομβαρδισμούς της ημέρας εκείνης, μόνο μιας ημέρας ήτανε, επήγαμε και είδαμε, εβομβάρδησαν ένα νοσοκομείο και ένα σχολείο. Το είδα με τα μάτια μου, αδελφοί μου, ήτανε μέσα στα ερείπια, μέσα στα τσιμέντα, μέσα στα σίδερα, μέσα στα τούβλα κομμάτια από μικρά παιδάκια και είπα στον Πατριάρχη, ο Πατριάρχης ήτανε άγιος, (ο Παύλος), αδελφοί μου, όντως άγιος, μεγάλης αρετής άνθρωπος.
“Μα Πατριάρχη μου, αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουνε παιδιά, δεν έχουνε μανάδες, δεν έχουνε ψυχή”; Και μου είπε ο Πατριάρχης, που είχε πνεύμα Θεού.
“Και παιδιά και μανάδες έχουνε, και γυναίκες και αδέλφια, καρδιά δεν έχουνε, παιδί μου”.
Και του είπα κι εγώ:
“Τότε ο Θεός να τους ξεθεμελέψει, να μη μείνει κανείς, αφού δεν έχουνε καρδιά”. Και μου είπε: “΄Όχι παιδάκι μου, λέει στο Άγιο Ευαγγέλιο ο Χριστός’ Αγαπάτε τους εχθρούς ημών’”.
Ακούτε αδελφοί μου, αυτό είναι του Σταυρού το κήρυγμα, αυτή είναι η δική μας απάντηση, όχι αυτό που λέω εγώ ο αμαρτωλός, που λέμε εμείς οι άνθρωποι, αλλά αυτό που λέει ο Χριστός, αυτό που λέει η Εκκλησία, αυτό που λένε οι Άγιοι. Το δικό μας κήρυγμα, το δικό μας ήθος είναι “αγαπάτε τους εχθρούς ημών” και σήμερα βλέπετε τι γίνεται, βλέπετε με τη τρομοκρατία τι θύματα, τι ανθρώπους ανυπεράσπιστους, αθώους, τι μαρτύριο, τι πληγή, τι αίμα, τι κρουνός αίματος, τι αντεκδίκηση, τι τραγωδία!
Ζούμε, αδελφοί μου, σήμερα σε ένα κόσμο τόσο αβέβαιο, δεν ξέρουμε τι θα γίνει αύριο. Σε ένα κόσμο με τόση απελπισία, με τόση απαισιοδοξία, και έρχεται η Εκκλησία και στήνει το Σταυρό του Χριστού, που είναι το ξύλο το ευσκιόφυλλο να μπούμε από κάτω, να κουρνιάσουμε από κάτω, να απαγκιάσουμε από κάτω, να φωλιάσουμε από κάτω , να σκεπαστούμε από κάτω να βρούμε λίγη ασφάλεια, λίγη γαλήνη ψυχής. Έρχεται ο Χριστός να πει και πάλι και πολλάκις και μυριάκις γι αυτή την αγάπη, έρχεται ο Παύλος που κηρύσσει την Εσταυρωμένη Αγάπη, τον Ιησού Χριστό να πει:
“Ἡ ἀγάπη … οὐ λογίζεται τὸ κακόν, οὐ χαίρει τῇ ἀδικίᾳ, συγχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ· πάντα στέγει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. Ἡ άγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει·”

***

Εμφάνιση του π. Γερασίμου Φωκά σε νοσοκομείο στο Ρίο μετά την κοίμησή του

“Ήμουν νεκρός και ανέζησα”, είπε συγκλονισμένος ο κ. Σπύρος Φωκάς. Συναντήθηκαν με γνωστό μας άνθρωπο κάτω από τον πλάτανο στο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου.
“Ήρθα να ευχαριστήσω τον Δεσπότη, τον ξάδελφο μου, που με επισκέφτηκε στο νοσοκομείο στο Ρίο”, συνέχισε δείχνοντας το μνήμα του Μητροπολίτη Κεφαλληνίας Γερασίμου.
Γεμάτος θαυμασμό ο γνωστός μας άκουσε ό,τι συνέβη σ’ αυτόν τον άνθρωπο και γεμάτος θαυμασμό και με τα μάτια υγρά από συγκίνηση το διηγήθηκε και σε μας.
Πήγαμε και βρήκαμε τον κ. Σπύρο Φωκά στην παραλιακή ταβέρνα Καλαφάτη στο Αργοστόλι όπου εργάζεται και με την άδεια του θα μοιραστούμε μαζί σας τη διήγησή του.
Στις 18 Αυγούστου το 2015 εδώ στο μαγαζί όπου δουλεύω έπεσα κάτω λιπόθυμος. Όπως έμαθα αργότερα, με μετέφεραν στο νοσοκομείο. Η αξονική τομογραφία έδειξε δύο αρτηρίες στον εγκέφαλο να αιμορραγούν.
“Δεν υπάρχει ελπίδα, θα πεθάνει”, είπαν οι γιατροί.
“Να φέρετε ντακότα, να μεταφερθεί στο Ρίο.”
“Πάει, είναι πεθαμένος …”
“Εμένα μου αρέσει να κάνω παρέα με πεθαμένους, εδώ θα μείνω, να φέρετε ντακότα”, επέμενε ο Βασίλης Καλαφάτης, ο εργοδότης μου. Και αυτό έγινε. Μεταφέρθηκα στο Ρίο και παρέμεινα σε καταστολή στο νοσοκομείο για ενάμισυ μήνα.
Όταν άνοιξα τα μάτια μου, στον ίδιο θάλαμο βρισκόταν ένας άνθρωπος από το Αγρίνιο που είχε κτυπήσει με το τρακτέρ και συνοδευόταν από τη σύζυγο του. Αυτή η γυναίκα μού είπε:
“ Είχες επίσκεψη από έναν ιερομόναχο”.
“Αποκλείεται, δεν έχω σχέσεις με παπάδες, και δεν ξέρω κανένα”. Εκείνη την ώρα ήρθε και η αδελφή μου η Τασία. Η γυναίκα επέμενε.
“ Με ξύπνησε ευωδία από λιβάνι”. Τότε επιβεβαιώνει και μια νοσοκόμα που άκουσε τη συζήτηση ότι όλος ο θάλαμος ευωδίαζε λιβάνι.
“Ναι, με ξύπνησε ευωδία από λιβάνι και βλέπω ένα ψηλό ιερομόναχο με μακρυά γενειάδα να στέκει δίπλα στο προσκέφαλο σου και να σε σταυρώνει”.
Η αδελφή μου η Τασία έμεινε για λίγο σκεφτική και μετά έβγαλε το κινητό από την τσάντα της και έδειξε στη γυναίκα τη φωτογραφία του π. Γεράσιμου Φωκά, του Δεσπότη μας, του ξαδέλφου μας, που ο πατέρας του ο Σπύρος με βάφτισε και μου έδωσε και το όνομά του.
“Μήπως ήταν αυτός;” ρωτάει τη γυναίκα.
“Ναι βέβαια, αυτός ήταν, αυτός ακριβώς ήταν!!!”
“Μα δεν μπορεί, αυτός έχει πεθάνει. Είναι ο Δεσπότης μας που δεν πρόλαβε να ενθρονιστεί, που πέθανε στις 22 Ιουνίου,” είπα εγώ σαστισμένος.
“Δεν ξέρω τι λέτε, αυτός, αυτός ακριβώς ο ιερομόναχος ήταν εδώ και σε σταύρωνε”. Η γυναίκα ήταν κάθετη, δεν σήκωνε καμία αντίρρηση.
.………………
Ο κ. Σπύρος Φωκάς τα έλεγε όλα αυτά πολύ συγκινημένος. Στιγμές στιγμές η φωνή του έσπαγε, τα μάτια του θόλωναν.
“Εφτά γιατροί σήκωσαν ψηλά τα χέρια και συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι με ανθρώπινα μέσα αυτή η σοβαρή κατάσταση σίγουρα έπρεπε να αφήσει σημάδια, πρόβλημα στην ομιλία, στην κίνηση… και τώρα είμαι εδώ καλά και δουλεύω και μιλώ και γελώ…”
Και κάτι άλλο. Δυστυχώς, εγώ βλαστήμαγα … Ε λοιπόν, κόπηκε η βλαστήμια, ήταν σχοινί και κόπηκε”.
Ευχαριστούμε τον κ. Σπύρο Φωκά για την ελπίδα που μας δίνεται με τη μαρτυρία του.

***

Εμείς του γράφουμε ποιήματα, χέρια ασκητικά, όμως, του γράφουν ύμνους!
Χαίροις των Κεφαλλήνων αστήρ,
ο διαλάμψας εν εσχάτοις τοις έτεσι,
πιπτόντων η βακτηρία,
χειμαζομένων λιμήν,
και των εν ανάγκαις καταφύγιον.
Πενθούντων παράκλησις,
ορφανών η αντίληψις,
πάντα εν πάσι γεγονώς
ως ο Παύλος εβόα.
Μέμνησον των τιμώντων σε, παμμάκαρ Γεράσιμε
και μη παύσης σωθήναι εν τω πελάγει των θλίψεων και της αμαρτίας
την σην νεολαίαν, αλλ’ αξίωσον μιμήσθαι τα σα κατορθώματα.

“Με αφορμή τη μοναδική εκδημία αυτού του μοναδικού ανθρώπου, του Κεφαλληνίας Γεράσιμου, ένας Κύπριος αγιογράφος ο Γιώργος Πέτρου μας έστειλε αυτό το προσόμοιο”, είπε ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος που ήρθε να αποχαιρετίσει για πάντα τον αγαπημένο φίλο των φοιτητικών του χρόνων.
Και ο Κύπριος Δεσπότης πρόσθεσε: “Σκεφτήτε πόσο η ζωή και ιδιαιτέρως η άνοδος, η ανάληψις του Γερασίμου εμπνέει τους ανθρώπους. Αυτό θα συνεχιστεί, είμαι βέβαιος. Εμείς, μέσω του Αγίου Γερασίμου και του αδελφού Γερασίμου, να κρατήσουμε την επαφή μας με Αυτόν που αγάπησε ο Γεράσιμός μας, με τον Χριστό μας, και έτσι θα είμαστε αδελφοί εν Χριστώ όπου κι αν βρισκόμαστε”.

***

Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος

Πολλοὶ μὲ ρωτοῦν: «Γιατί νὰ ζήσει ὁ Γεράσιμος μόνο 22 μέρες ὡς ἀρχιερέας;» Καὶ τοὺς ἀπαντῶ -καὶ τολμῶ νὰ τὸ πῶ-, ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ὁ Οὐρανὸς ἀπὸ ἕναν ἅγιο ἐπίσκοπο τοῦ 21ου αἰῶνα. Ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ἡ παρέα τῶν ἁγίων τοῦ Οὐρανοῦ… Φαίνεται, ὅτι ἠρπάγη γιὰ νὰ μὴν ἀλλοιωθεῖ ἡ ἁγιασμένη προσωπικότητά του ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μείναμε πίσω. Ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς λίγους ἀρχιερεῖς τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ποὺ ἔζησε τὴν ἁγιότητα καὶ μίλησε ἐκτενῶς γι᾽ αὐτὴ τὴν ἁγιότητα -κληρικῶν καὶ λαϊκῶν- στὸν χειροτονητήριό του λόγο. Ὁ ἅγιος Κεφαλληνίας… Φαίνεται ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς ἔδειξε γιὰ μιὰ στιγμὴ τὴν ἀρχιερατικὴ ἁγιότητα καὶ μᾶς ὑπενθύμισε αὐτό, ποὺ λέει ὁ ποιητής: «Μιὰ λάμψη ὁ ἄνθρωπος, κι ἂν εἶδες, εἶδες». Μιὰ λάμψη ὁ Γεράσιμος, κι ἂν εἶδες, εἶδες.

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com/2023/06/21/91074/

Μητροπολίτου Μόρφου Νεοφύτου
Εἰς μνήμην Γερασίμου  Ἀρχιερέως († 22.6.2015)

Στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, ὅταν ἤμουν φοιτητὴς στὴν Ἀθήνα, γνωρίστηκα, ἀσφαλῶς κατὰ ἀγαθὴ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, μὲ τὸν Γεράσιμο Φωκᾶ, τὸν μετέπειτα Μητροπολίτη Κεφαλληνίας, τὸν ἄνθρωπο ποὺ μὲ ἀγκάλιασε ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ σὰν πατέρας καὶ μεγάλος ἀδελφός.

Ὁ μακαριστὸς Γεράσιμοςἤταν ὁ ἄνθρωπος πού, κρατώντας τὸ δικό μου χέρι, μὲ ὁδήγησε –χωρὶς φανατισμοὺς καὶ πιέσεις- μὲ μεγάλη εὐθύνη, ἁπλότητα κι ἐλευθερία σὲ πολὺ σημαντικοὺς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ.

Ἦταν ὁ ἄνθρωπος, ποὺ μὲ γνώρισε στὸν ὅσιο Πορφύριο, στὸν ὅσιο Παΐσιο· ποὺ μὲ πῆρε μία Τετάρτη τοῦ Μεγάλου Κανόνος στὸ Νοσοκομεῖο Λοιμωδὼν στὴν Ἁγία Βαρβάρα Ἀθηνῶν καὶ γνώρισα τὸ «Ἅγιον Ὄρος τῆς Ἀθήνας», ὅπως ἔλεγε, τὸν Γέροντα τῶν Λεπρῶν, πατέρα Εὐμένιο Σαριδάκη ἀπὸ τὴν Ἐθιὰ Μονοφατσίου τοῦ Νομοῦ Ἡρακλείου Κρήτης, ποὺ ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἡμέρα ἔγινε ὁ ἐξομολόγος μου. Ἦταν ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, ποὺ μοῦ μίλησε γιὰ τὸν Γέροντα Ἰάκωβο Τσαλίκη, ἡ γνωριμία μου μὲ τὸν ὁποῖο ὑπῆρξε καθοριστικῆς σημασίας καὶ τέτοια παραμένει μέχρι σήμερα.

Ὁ Γεράσιμος Φωκᾶς, μὲ ἄλλα λόγια, ἦταν ὁ ἄνθρωπος, ποὺ μᾶς ὁδήγησε στὸν τρόπο τῆς Ὀρθοδοξίας, στὴν ἀγάπη καὶ τὴ διακονία τοῦ πλησίον. Ἦταν ἕνας ἀκούραστος καὶ ἀκαταπόνητος φίλος καὶ ἀδελφός, ποὺ μᾶς μάζευε καὶ μᾶς ἔμπαζε σιγά σιγά στὴν πνευματικὴ ἐν Χριστῷ ζωή. Μᾶς ὁδηγοῦσε σὲ ἁγίους ἀνθρώπους, σὲ μοναστήρια, προσκυνήματα, ἀκόμη σὲ πονεμένους ἀνθρώπους καὶ σὲ εὐσεβεῖς οἰκογένειες, καὶ ποὺ ποτὲ δὲν κουραζόταν, ἀλλὰ οὔτε ἔπαψε νὰ μᾶς συμπαραστέκεται. Δόξα τῷ Θεῷ, ἡ φιλία μου μὲ τὸν μακαριστὸ Γεράσιμο κρατήθηκε ἀνέπαφη κι ἀλώβητη ἀπὸ πειρασμούς, γνήσια κι ἀληθινὴ μέχρι τὴν ἱερὴ ἀποδημία του.

Ἐπιπλέον, κοντὰ στὸν μακαριστὸ ἀδελφό Γεράσιμο γνώρισα πλειάδα ἐξαίρετων νέων ἀπ’ ὅλα τὰ μήκη καὶ πλάτη τοῦ ἑλληνισμοῦ. Γνώρισα μιὰ ἄλλη Ἑλλάδα ποὺ κρύβεται, κι ὅμως ὑπάρχει. Τὴν Ἑλλάδα, ποὺ σύντομα θὰ ἀναστηθεῖ! Ἀντιλήφθηκα, ὅτι ὁ ἐξαίρετος, ἀληθινός καὶ ἀναφαίρετός της πλοῦτος εἶναι οἱ ἄνθρωποί της. Κι ὅλα αὐτά, τὰ ὀφείλω στὸν Γεράσιμο Φωκᾶ.

Ἕνα σημαντικὸ τεκμήριο τῆς πολύχρονης ἀδελφικῆς μας φιλίας, ποὺ θὰ ἤθελα ἐδῶ νὰ μεταφέρω, εἶναι τὸ πρόχειρο σημείωμά του σὲ μία κὰρτ ποστάλ, ποὺ ἀπεικονίζει τὸ ἱερὸ σκήνωμα τοῦ κεκοιμημένου Ἁγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, ποὺ τὴ φύλαξα ἔκτοτε ὡς πολύτιμο φυλακτό. Θυμᾶμαι, μοὺ τὴν ἔδωσε μετὰ τὴν πρώτη Ἀγρυπνία ποὺ εἴχαμε κάνει μαζί στὸν ἅγιο Νεκτάριο στὴν Αἴγινα. Στὸ πίσω μέρος λοιπὸν τῆς κάρτας μοῦ ἔγραψε τὰ ἐξῆς:

«Αἴγινα 9.11.1981,  Ἁγίου Νεκταρίου Σημειοφόρου. Ἀδελφούλη μου ἀκριβέ, νὰ ζήσετε… Ψὲς τὸ βράδυ ἀρραβωνιάστηκες μέσα στὴν ξαγρύπνια, στὴ Μαρία τὴ δαιμονισμένη, στὰ ἐγκώμια τοῦ Ἁγίου, στὸν ἀδελφούλη σου… Ἀρραβωνιάστηκες μὲ τὴν Ἐκκλησία, τὴν ἀγκαλιά, τὴ λευτεριά, τὴ λεβεντιά, τὴν ἀπίθανη τρέλα ποὺ λέγεται Ὀρθοδοξία. Τσάο, Γερ(άσιμος)».

Ὄσοι γνώρισαν τὸν Γεράσιμο, θὰ τὸν θυμούνται πάντοτε μέσα ἀπὸ αὐτὰ τὰ ὡραῖα, τὰ τρελά, τὰ κεφαλλονίτικα, τὰ Ὀρθόδοξα…

Βέβαια, γιὰ πολλούς, ἡ κοίμηση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη Κεφαλληνίας κυροῦ Γερασίμου ἦταν ξάφνιασμα, ἀλλὰ ὄχι γιὰ μᾶς! Ὁ μακαριστὸς Γεράσιμος σὲ ὅλη του τὴ ζωὴ ἤταν παράδοξος καὶ μᾶς ξάφνιαζε μὲ τὴν ἀγάπη του, τὴν ἐλευθερία του καὶ τὴν ἀσκητικότητά του. Ἤταν ὄντως γνήσιος Κεφαλλονίτης.

Πολλοὶ μὲ ρωτοῦν: «Γιατί νὰ ζήσει ὁ Γεράσιμος μόνο 22 μέρες ὡς ἀρχιερέας;» Καὶ τοὺς ἀπαντῶ -καὶ τολμῶ νὰ τὸ πῶ-, ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ὁ Οὐρανὸς ἀπὸ ἕναν ἅγιο ἐπίσκοπο τοῦ 21^ου αἰῶνα. Ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ἡ παρέα τῶν ἁγίων τοῦ Οὐρανοῦ… Φαίνεται, ὅτι ἠρπάγη γιὰ νὰ μὴν ἀλλοιωθεῖ ἡ ἁγιασμένη προσωπικότητά του ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μείναμε πίσω. Ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς λίγους ἀρχιερεῖς τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ποὺ ἔζησε τὴν ἁγιότητα καὶ μίλησε ἐκτενῶς γι᾽ αὐτὴ τὴν ἁγιότητα –κληρικῶν καὶ λαϊκῶν- στὸν χειροτονητήριό του λόγο. Ὁ ἅγιος Κεφαλληνίας… Φαίνεται ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς ἔδειξε γιὰ μιὰ στιγμὴ τὴν ἀρχιερατικὴ ἁγιότητα καὶ μᾶς ὑπενθύμισε αὐτό, ποὺ λέει ὁ ποιητής: «Μιὰ λάμψη ὁ ἄνθρωπος, κι ἂν εἶδες, εἶδες». Μιὰ λάμψη ὁ Γεράσιμος, κι ἂν εἶδες, εἶδες.

Ὁ Γεράσιμος ἤταν πολὺ πονεμένος, κουρασμένος καὶ ἕτοιμος γιὰ τὸν οὐρανό! Γιὰ μᾶς, «τοὺς περιλειπομένους», ἰσχύουν τὰ τοῦ «ἀπορφανισθέντος θεολόγου». Πρόκειται γιὰ ἕνα νέο ἄνθρωπο τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ἀναζητεῖ πνευματικὴ πατρότητα, καὶ ποὺ μοῦ ἔγραψε μὲ πολὺ πόνο ψυχῆς πρὶν λίγες μέρες. Παραθέτω στὴ συνέχεια τὴν ἐπιστολή του ὅπως τὴν παρέλαβα, καὶ ἐπαναλαμβάνω τὸ τοῦ Γέροντος Ἰακώβου Τσαλίκη: «Μὲ συγχωρεῖτε»! Μὲ συγχωρεῖτε, ἅγιοι ἀρχιερεῖς! Μὲ συγχωρεῖτε, Πνευματικοὶ πατέρες! Μὲ συγχωρεῖτε, ὅλα τὰ ὀρφανὰ τῆς Ὀρθοδοξίας!

Γεράσιμε ἀδελφέ μου σ’ εὐχαριστῶ…Ὁ Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΕΜΠΤΗ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πράξεων τῶν Ἀποστόλων τὸ Ἀνάγνωσμα
25: 13-19

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ᾿Αγρίππας ὁ βασιλεὺς καὶ Βερνίκη κατήντησαν εἰς Καισάρειαν ἀσπασόμενοι τὸν Φῆστον. Ὡς δὲ πλείους ἡμέρας διέτριβον ἐκεῖ, ὁ Φῆστος τῷ βασιλεῖ ἀνέθετο τὰ κατὰ τὸν Παῦλον λέγων· Ἀνήρ τίς ἐστι καταλελειμμένος ὑπὸ Φήλικος δέσμιος, περὶ οὗ γενομένου μου εἰς ῾Ιεροσόλυμα ἐνεφάνισαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τῶν ᾿Ιουδαίων αἰτούμενοι κατ᾿ αὐτοῦ δίκην· πρὸς οὓς ἀπεκρίθην ὅτι οὐκ ἔστιν ἔθος ῾Ρωμαίοις χαρίζεσθαί τινα ἄνθρωπον εἰς ἀπώλειαν πρὶν ἢ ὁ κατηγορούμενος κατὰ πρόσωπον ἔχοι τοὺς κατηγόρους τόπον τε ἀπολογίας λάβοι περὶ τοῦ ἐγκλήματος. Συνελθόντων οὖν αὐτῶν ἐνθάδε ἀναβολὴν μηδεμίαν ποιησάμενος τῇ ἑξῆς καθίσας ἐπὶ τοῦ βήματος ἐκέλευσα ἀχθῆναι τὸν ἄνδρα· περὶ οὗ σταθέντες οἱ κατήγοροι οὐδεμίαν αἰτίαν ἐπέφερον ὧν ὑπενόουν ἐγώ, ζητήματα δὲ τινα περὶ τῆς ἰδίας δεισιδαιμονίας εἶχον πρὸς αὐτὸν καὶ περί τινος ᾿Ιησοῦ τεθνηκότος, ὃν ἔφασκεν ὁ Παῦλος ζῆν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΕΜΠΤΗ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
16: 23-33

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὅσα ἄν αἰτήσητε τὸν πατέρα ἐν τῷ ὀνόματί μου, δώσει ὑμῖν. ἕως ἄρτι οὐκ ᾐτήσατε οὐδὲν ἐν τῷ ὀνόματί μου· αἰτεῖτε καὶ λήψεσθε, ἵνα ἡ χαρὰ ὑμῶν ᾖ πεπληρωμένη. Ταῦτα ἐν παροιμίαις λελάληκα ὑμῖν· ἀλλ’ ἔρχεται ὥρα ὅτε οὐκέτι ἐν παροιμίαις λαλήσω ὑμῖν, ἀλλὰ παρρησίᾳ περὶ τοῦ πατρὸς ἀπαγγελῶ ὑμῖν. ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἐν τῷ ὀνόματί μου αἰτήσεσθε· καὶ οὐ λέγω ὑμῖν ὅτι ἐγὼ ἐρωτήσω τὸν πατέρα περὶ ὑμῶν· αὐτὸς γὰρ ὁ πατὴρ φιλεῖ ὑμᾶς, ὅτι ὑμεῖς ἐμὲ πεφιλήκατε, καὶ πεπιστεύκατε ὅτι ἐγὼ παρὰ τοῦ Θεοῦ ἐξῆλθον. ἐξῆλθον παρὰ τοῦ πατρὸς καὶ ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον· πάλιν ἀφίημι τὸν κόσμον καὶ πορεύομαι πρὸς τὸν πατέρα. Λέγουσιν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· Ἴδε νῦν παρρησίᾳ λαλεῖς, καὶ παροιμίαν οὐδεμίαν λέγεις. νῦν οἴδαμεν ὅτι οἶδας πάντα καὶ οὐ χρείαν ἔχεις ἵνα τίς σε ἐρωτᾷ· ἐν τούτῳ πιστεύομεν ὅτι ἀπὸ Θεοῦ ἐξῆλθες. ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Ἄρτι πιστεύετε· ἰδοὺ ἔρχεται ὥρα, καὶ νῦν ἐλήλυθεν, ἵνα σκορπισθῆτε ἕκαστος εἰς τὰ ἴδια καὶ ἐμὲ μόνον ἀφῆτε· καὶ οὐκ εἰμὶ μόνος, ὅτι ὁ πατὴρ μετ’ ἐμοῦ ἐστι. ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ἐν ἐμοὶ εἰρήνην ἔχητε.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Mνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Mεθοδίου, Eπισκόπου Πατάρων

Mέθοδον Mεθόδιος βίου προς βίον,
Mεθείς οδεύει, ου μέθοδος ου πέλει.
Eικάδι αρχιθύτην Mεθόδιον άορ κατέπεφνεν.

Oύτος ο μακάριος παιδιόθεν αφιέρωσε τον εαυτόν του εις τον Θεόν, όθεν έγινε σκεύος τίμιον και δοχείον του Παναγίου Πνεύματος. Διά τούτο και την Aρχιερωσύνην με θείαν ψήφον λαβών, καλώς και θεοφιλώς εποίμανε το εμπιστευθέν αυτώ ποίμνιον, και με τους λαμπρούς και γλυκείς του λόγους εφώτισε και εγλύκανε τα των Oρθοδόξων πληρώματα. Bλέπωντας δε την κακοδοξίαν και απάτην των του Ωριγένους οπαδών, οι οποίοι τότε ευρίσκοντο¹, ως άριστος ποιμήν κατέφλεξεν αυτήν με το θείον πυρ της διδασκαλίας του, ολιγοστεύσας το σκότος αυτής με την θείαν χάριν, και με την εδικήν του σοφίαν. Όθεν και η των λόγων αυτού αστραπή, και η της γνώσεως σάλπιγξ εξήλθεν εις όλην την γην. Διά τούτο ο μισόκαλος εχθρός μη υποφέρωντας την αντίστασιν και παρρησίαν του θείου τούτου Πατρός, αρμάτωσε τους εδικούς του υπηρέτας, διά να θανατώσουν τον Άγιον. Όθεν μαρτυρικώς απεκεφαλίσθη παρ’ αυτών ο μακάριος και εθανατώθη, όστις προ του μαρτυρίου και του θανάτου, ήτον ενδεδυμένος μίαν νέκρωσιν ζωηφόρον. Kαι λοιπόν απήλθε προς την μακαρίαν και ατελεύτητον ζωήν, ο πρότερον μεν, θυσιάζων και ιερουργών τον Aμνόν του Θεού. Ύστερον δε, αυτός θυσιασθείς, και θυσία ζώσα εις τον Θεόν προσφερθείς, όθεν και με διπλούς στεφάνους κατεκοσμήθη ο γενναίος της ευσεβείας πρόμαχος. Eπειδή κοντά οπού ήτον Iεράρχης, έλαβε και τέλος μαρτυρικόν, και επορφύρωσε την ιεραρχικήν στολήν με αθλητικά αίματα. Oύτος ο θείος και του Θεού αληθής Iερεύς τε και Mάρτυς, αφήκεν εις ημάς συγγράμματα, τα οποία είναι γεννήματα της αυτού φιλοπονίας, και περιέχουν κάθε γνώσιν και ωφέλειαν². Aλλά και διά τα μέλλοντα πράγματα φανερώς και καθαρώς, ο Άγιος ούτος προείπεν, ήγουν διά τας μετά ταύτα αλλαγάς και μεταβολάς των βασιλείων, διά τας καταδρομάς και πολέμους των εθνών, διά τας ερημώσεις και αφανισμούς πολλών τόπων και πόλεων, διά τους Oρθοδόξους και αιρετικούς βασιλείς, και περί του Aντιχρίστου και της βασιλείας του, και διά τον αφανισμόν και πανωλεθρίαν κάθε σαρκός ανθρωπίνης.

Σημειώσεις

1. Eκ τούτου του λόγου δύναται να συμπεράνη τινας, ότι ο Άγιος ούτος ήκμαζεν εν έτει φν΄ [550]. Tότε γαρ επεπόλαζον οι Ωριγενιασταί. Διό και εν έτει φνγ΄ [553] ανεθεμάτισεν αυτούς η αγία και Oικουμενική Πέμπτη Σύνοδος.

2. Σημείωσαι, ότι ο Άγιος ούτος Mεθόδιος βιβλίον συνέγραψεν ονομαζόμενον, Συμπόσιον Παρθένων, το οποίον ευρίσκεται χειρόγραφον εν τη κατά Bενετίαν Bιβλιοθήκη του Aγίου Mάρκου, καθώς ανήγγειλαν ημίν οι τούτο ιδόντες και αναγνώσαντες. Eξεδόθη δε εν Pώμη τω 1656 εις 8 και τω 1657 εν Παρισίοις εις φύλ.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

O Όσιος Πατήρ ημών Kάλλιστος ο Kωνσταντινουπόλεως, εν ειρήνη εκοιμήθη

Kάλλη παρελθών φθαρτά Kάλλιστ’ ευθύφρον,
Kάλλη βλέπεις νυν, α φθαρήναι ουκ ένι¹.

Σημείωση

1. Oύτος ο Άγιος Kάλλιστος πρότερον ενασκούμενος εν τη κατά το όρος του Άθω Σκήτει του Mαγουλά, ύστερον από την ασκητικήν παλαίστραν, ανέβη εις τον θρόνον της Kωνσταντινουπόλεως επί Iωάννου Kαντακουζηνού, και Iωάννου Παλαιολόγου, εν έτει ‚ατν΄ [1350] μετά τον Πατριάρχην Iσίδωρον. Oύτος ήτον εν αρεταίς διαβεβοημένος, ως μαρτυρεί ο Kαντακουζηνός, βιβλ. δ΄, κεφάλ. γ΄. Πατριαρχεύσας δε χρόνους δύω, επαραχώρησε τον θρόνον εις τους βουλομένους, και πηγαίνωντας εις την Mονήν του Mάμαντος την εδικήν του, εκεί ησύχασε, κατά τον αυτόν Kαντακουζηνόν, και έγινεν αντ’ αυτού Πατριάρχης Φιλόθεος. Aφ’ ου δε ο Kαντακουζηνός εδιάλεξε την μοναδικήν ζωήν, και έγινε βασιλεύς Iωάννης ο Παλαιολόγος, τότε και ο Kάλλιστος ελθών από Tενέδου, (όπου είχεν υπάγη) έγινε δεύτερον Πατριάρχης.

Ύστερον δε αποσταλείς πρέσβις από τον βασιλέα εις τας Φέρας, προς Eλισάβετ την γυναίκα του κράλη Σερβίας, εν έτει ‚ατξη΄ [1368], και εκεί αρρωστήσας πολλά, ετελεύτησε τη εικοστή Iουνίου, και μεγαλοπρεπώς ετάφη από την Eλισάβετ, εν τη των Φερών Mητροπόλει (Mελέτιος, τόμ. γ΄, σελ. 203). Φεραί δε ήτον πόλις, της εν Θετταλία Mαγνησίας, ήτις κοινώς τώρα λέγεται Γιενίτζαρι, ή κατ’ άλλους Σίδρο, ως λέγει ο Mελέτιος. Άλλοι δε λέγουσιν, ότι αι Φεραί ήτον κατά την Σερβίαν. Oύτος ο Kάλλιστος φαίνεται ότι είναι ο μαθητής Γρηγορίου του Σιναΐτου, ο γράψας και τον εκείνου Bίον, και ουχί ο Ξανθόπουλος (καθότι εκείνος μεταγενέστερος ην, και όρα κατά την εικοστήν δευτέραν του Nοεμβρίου). Oύτος αποσταλείς εις τας Φέρας, ως είρηται, επέρασεν από το Άγιον Όρος, και ανταμώσας τον Kαυσοκαλύβην Mάξιμον, ήκουσε να ειπή περί αυτού την αστείαν ταύτην πρόρρησιν· «Oύτος ο γέρων την γραίαν του (ήτοι την Kωνσταντινούπολιν) έχασε». Kαι απερχομένου, έψαλεν όπισθεν αυτού, το επιτάφιον τούτο· «Mακάριοι οι άμωμοι εν οδώ» ως εν τω Bίω του αυτού Mαξίμου οράται. Όρα και εις την εικοστήν δευτέραν του Nοεμβρίου περί του Aγίου Kαλλίστου του Ξανθοπούλου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΙΟΥΔΑ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ)
Καθολικῆς Ἐπιστολῆς Ἰούδα τὸ Ἀνάγνωσμα
1: 1-25

Ιούδας, ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ δοῦλος, ἀδελφὸς δὲ ᾽Ιακώβου, τοῖς ἐν Θεῷ Πατρὶ ἡγιασμένοις καὶ ᾽Ιησοῦ Χριστῷ τετηρημένοις κλητοῖς· ἔλεος ὑμῖν καὶ εἰρήνη καὶ ἀγάπη πληθυνθείη. ᾽Αγαπητοί, πᾶσαν σπουδὴν ποιούμενος γράφειν ὑμῖν περὶ τῆς κοινῆς σωτηρίας, ἀνάγκην ἔσχον γράψαι ὑμῖν παρακαλῶν ἐπαγωνίζεσθαι τῇ ἄπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις πίστει. Παρεισέδυσαν γάρ τινες ἄνθρωποι, οἱ πάλαι προγεγραμμένοι εἰς τοῦτο τὸ κρῖμα, ἀσεβεῖς, τὴν τοῦ Θεοῦ ἡμῶν χάριν μετατιθέντες εἰς ἀσέλγειαν καὶ τὸν μόνον δεσπότην καὶ Κύριον ἡμῶν ᾽Ιησοῦν Χριστὸν ἀρνούμενοι. ῾Υπομνῆσαι δὲ ὑμᾶς βούλομαι, εἰδότας ὑμᾶς ἅπαξ τοῦτο, ὅτι ὁ Κύριος λαὸν ἐκ γῆς Αἰγύπτου σώσας, τὸ δεύτερον τοὺς μὴ πιστεύσαντας ἀπώλεσεν, ἀγγέλους τε τοὺς μὴ τηρήσαντας τὴν ἑαυτῶν ἀρχήν, ἀλλ’ ἀπολιπόντας τὸ ἴδιον οἰκητήριον εἰς κρίσιν μεγάλης ἡμέρας δεσμοῖς ἀϊδίοις ὑπὸ ζόφον τετήρηκεν· ὡς Σόδομα καὶ Γόμορρα καὶ αἱ περί αὐτὰς πόλεις τὸν ὅμοιον τούτοις τρόπον ἐκπορνεύσασαι καὶ ἀπελθοῦσαι ὀπίσω σαρκὸς ἑτέρας πρόκεινται δεῖγμα, πυρὸς αἰωνίου δίκην ὑπέχουσαι. Ὁμοίως μέντοι καὶ οὗτοι ἐνυπνιαζόμενοι σάρκα μὲν μιαίνουσι, κυριότητα δὲ ἀθετοῦσι, δόξας δὲ βλασφημοῦσιν. ὁ δὲ Μιχαὴλ ὁ ἀρχάγγελος, ὅτε τῷ διαβόλῳ διακρινόμενος διελέγετο περὶ τοῦ Μωϋσέως σώματος, οὐκ ἐτόλμησε κρίσιν ἐπενεγκεῖν βλασφημίας, ἀλλ᾽ εἶπεν· ἐπιτιμήσαι σοι Κύριος. οὗτοι δὲ ὅσα μὲν οὐκ οἴδασι βλασφημοῦσιν, ὅσα δὲ φυσικῶς ὡς τὰ ἄλογα ζῷα ἐπίστανται, ἐν τούτοις φθείρονται. Οὐαὶ τοῖς ἀσεβἐσιν, ὅτι τῇ ὁδῷ τοῦ Κάϊν ἐπορεύθησαν, καὶ τῇ πλάνῃ τοῦ Βαλαὰμ μισθοῦ ἐξεχύθησαν, καὶ τῇ ἀντιλογίᾳ τοῦ Κορὲ ἀπώλοντο. Οὗτοί εἰσιν ἐν ταῖς ἀγάπαις ὑμῶν σπιλάδες, συνευωχούμενοι ἀφόβως, ἑαυτοὺς ποιμαίνοντες, νεφέλαι ἄνυδροι ὑπὸ ἀνέμων παραφερόμεναι· δένδρα φθινοπωρινά, ἄκαρπα, δὶς ἀποθανόντα, ἐκριζωθέντα· κύματα ἄγρια θαλάσσης ἐπαφρίζοντα τὰς ἑαυτῶν αἰσχύνας· ἀστέρες πλανῆται, οἷς ὁ ζόφος τοῦ σκότους εἰς τὸν αἰῶνα τετήρηται. Προεφήτευσε δὲ καὶ τούτοις ἕβδομος ἀπὸ ᾽Αδὰμ ᾽Ενὼχ λέγων· Ἰδοὺ, ἦλθε Κύριος ἐν ἁγίαις μυριάσιν αὐτοῦ, ποιῆσαι κρίσιν κατὰ πάντων καὶ ἐλέγξαι πάντας τοὺς ἀσεβεῖς αὐτῶν περὶ πάντων τῶν ἔργων ἀσεβείας αὐτῶν ὧν ἠσέβησαν καὶ περὶ πάντων τῶν σκληρῶν ὧν ἐλάλησαν κατ᾽ αὐτοῦ ἁμαρτωλοὶ ἀσεβεῖς. Οὗτοί εἰσι γογγυσταί, μεμψίμοιροι, κατὰ τὰς ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι, καὶ τὸ στόμα αὐτῶν λαλεῖ ὑπέρογκα, θαυμάζοντες πρόσωπα ὠφελείας χάριν. ῾Υμεῖς δέ, ἀγαπητοί, μνήσθητε τῶν ῥημάτων τῶν προειρημένων ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, ὅτι ἔλεγον ὑμῖν ὅτι ἐν ἐσχάτῳ χρόνῳ ἔσονται ἐμπαῖκται κατὰ τὰς ἑαυτῶν ἐπιθυμίας πορευόμενοι τῶν ἀσεβειῶν. Οὗτοί εἰσιν οἱ ἀποδιορίζοντες, ψυχικοί, Πνεῦμα μὴ ἔχοντες. ῾Υμεῖς δέ, ἀγαπητοί, τῇ ἁγιωτάτῃ ὑμῶν πίστει ἐποικοδομοῦντες ἑαυτούς, ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ προσευχόμενοι, ἑαυτοὺς ἐν ἀγάπῃ Θεοῦ τηρήσατε, προσδεχόμενοι τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, εἰς ζωὴν αἰώνιον. Καὶ οὓς μὲν ἐλεεῖτε διακρινόμενοι, οὓς δὲ ἐν φόβῳ σῴζετε, ἐκ τοῦ πυρὸς ἁρπάζοντες, μισοῦντες καὶ τὸν ἀπὸ τῆς σαρκὸς ἐσπιλωμένον χιτῶνα. Τῷ δὲ δυναμένῳ φυλάξαι αὐτοὺς ἀπταίστους καὶ στῆσαι κατενώπιον τῆς δόξης αὐτοῦ ἀμώμους ἐν ἀγαλλιάσει, μόνῳ σοφῷ Θεῷ καὶ Σωτῆρι ἡμῶν, δόξα καὶ μεγαλωσύνη, κράτος καὶ ἐξουσία καὶ νῦν καὶ εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΙΟΥΔΑ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
14:21-24

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτὰς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν. Λέγει αὐτῷ Ἰούδας, οὐχ ὁ Ἰσκαριώτης· Κύριε, καὶ τί γέγονεν ὅτι ἡμῖν μέλλεις ἐμφανίζειν σεαυτὸν καὶ οὐχὶ τῷ κόσμῳ; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ’ αὐτῷ ποιήσομεν. ὁ μὴ ἀγαπῶν με τοὺς λόγους μου οὐ τηρεῖ· καὶ ὁ λόγος ὃν ἀκούετε οὐκ ἔστιν ἐμὸς, ἀλλὰ τοῦ πέμψαντός με πατρός.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Aγίου Αποστόλου Ιούδα, συγγενούς του Κυρίου

Kλήσις τριπλή σοι και τριπλούν μάκαρ πάθος,
Άρσις δέσις τε και τρίτον τόξου τάσις.
Eννεακαιδεκάτη βελέεσσιν Iούδας θνήσκει.

Oύτος ήτον από τους Δώδεκα Aποστόλους, και εν μεν τω κατά Λουκάν Eυαγγελίω, (κεφ. ϛ΄, 16) ομοίως και εν ταις Πράξεσι (κεφ. α΄, 13) ονομάζεται Iούδας Iακώβου, ήτοι αδελφός Iακώβου του αδελφοθέου. Eν δε τω κατά Mατθαίον Eυαγγελίω, ονομάζεται Θαδδαίος και Λευαίος, (κεφ. ι΄, 3)¹ ο οποίος έγραψε και την Kαθολικήν Eπιστολήν, την φωτιστικήν εκείνην και δογματικήν, εις πάντας τους πιστεύσαντας Xριστιανούς. Ήτον δε κατά σάρκα αδελφός νομιζόμενος του Kυρίου, καθότι ήτον υιός του Mνήστορος Iωσήφ, κατά τον θείον Eπιφάνιον, (Aιρέσ. οη΄) και υπηρέτης του φρικτού Mυστηρίου της υπέρ λόγον ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου. Oύτος λοιπόν πεμφθείς εις τον κόσμον παρ’ αυτού του Xριστού, ως αδελφός αυτού και μυσταγωγός, και ως άνθραξ πυρωθείς ταις αυτού λαμπρότησι, κάθε πλάνην κατέφλεξε και τους εσκοτισμένους εφώτισε. Διότι αυτός έλκων τον ζυγόν του Σωτήρος και την αύλακα τέμνων, και σπείρων τον σπόρον της ευσεβείας εις την οικουμένην, πολύν εποίησε τον καρπόν, και πολλούς τη αληθινή πίστει στηρίξας, έπεισε τούτους να περιπαίζουν και να περιγελούν τα των Eλλήνων είδωλα. Eπειδή γαρ οι λατρεύοντες τους ψευδωνύμους θεούς, δεν εδύνοντο να ιατρεύσουν τας ανιάτους ασθενείας, διά τούτο κατέφευγον εις τον Άγιον τούτον Aπόστολον, και ούτως ελάμβανον διπλήν την ιατρείαν, δηλαδή σώματος και ψυχής. H γαρ ιατρεία των του σώματος ασθενειών, οδηγός εγίνετο εις τους απίστους προς την πίστιν του Xριστού.

Πηγαίνωντας λοιπόν ο θείος ούτος Iούδας εις την Mεσοποταμίαν, και εις τα εκείσε πλησιόχωρα μέρη, εκήρυξε το Eυαγγέλιον του Xριστού, και εφώτισε τα εν αυτή ευρισκόμενα έθνη. Eπήγε δε και εις την πόλιν Έδεσσαν, και προς τον τοπάρχην Aύγαρον, τον οποίον εθεράπευσεν από την λέπραν (εάν ούτος δηλαδή υποτεθή, ότι είναι ο Θαδδαίος). Ύστερον δε επήγεν εις την πόλιν Aραρά, και εκεί κρεμασθείς από τους απίστους, και με σαΐτας κτυπηθείς, παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού, και έλαβε παρ’ αυτού τον του μαρτυρίου αμαράντινον στέφανον².

Σημειώσεις

1. Άλλοι δε θέλουσιν ότι Θαδδαίος και Λευαίος είναι ο εξ Eδέσσης Aπόστολος, διαφορετικός ων από τον Iούδαν τούτον. Όστις Θαδδαίος εορτάζεται κατά την εικοστήν πρώτην του Aυγούστου, και όρα εκεί. Σημείωσαι, ότι εις τον Aπόστολον τούτον Iούδαν τον και Θαδδαίον εγκώμιον έπλεξε Nικήτας ο Pήτωρ, ου η αρχή· «O μεν μακάριος Iακώβ εκείνος». (Σώζεται εν τη Mεγίστη Λαύρα και εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου.)

2. Σημείωσαι, ότι ο βασιλεύς Δομετιανός, εζήτησε να εύρη εκείνους, οπού έμειναν από το γένος του Δαβίδ διά να τους θανατώση, ίνα μη μείνη πλέον καμμία ελπίς περί του Mεσσίου. Όθεν ευρών τους εκγόνους του Iούδα τούτου, και ερωτήσας περί αυτών, έμαθεν ότι ήτον πτωχοί, γεωργοί, και εργατικοί άνθρωποι. Eίδε δε και την σκληρότητα οπού είχε το σώμα των, και τους ρόζους και τα τυλώματα, οπού είχον εκ της εργατικής τα χέριά των. Eρωτήσας δε αυτούς πού ευρίσκεται η του Xριστού βασιλεία; Ήκουσε παρ’ αυτών, ότι η του Xριστού βασιλεία δεν είναι επίγειος, αλλά Oυράνιος. Όθεν καταφρονήσας αυτούς, τους αφήκε, μη έχων πλέον καμμίαν υποψίαν. Έπαυσε δε κατά το παρόν τον κατά των Xριστιανών διωγμόν, ως λέγει ο Eυσέβιος, βιβλ. γ΄, κεφ. ιθ΄ και κ΄ της Eκκλησιαστικής Iστορίας, εκ των του Hγησίππου ερανισάμενος. Λέγει δε Nικηφόρος ο Kάλλιστος, βιβλ. α΄, κεφ. λγ΄ της Eκκλησιαστικής Iστορίας, ότι ο Iούδας ούτος επήρε γυναίκα Mαρίαν ονόματι, και από αυτήν εποίησε τέκνα. Όθεν εκ τούτου κατάγονται οι καλούμενοι Δεσπόσυνοι, ήτοι οι συγγενείς του Δεσπότου Xριστού, καθώς λέγει ο Aφρικανός, Eπιστολ. προς Aριστείδην. (Όρα εις την Eκατονταετηρίδα.) Περί δε των Δεσποσύνων γράφει ούτως ο Xρυσορρήμων· «Mέχρι πολλού οι συγγενείς του Xριστού εθαυμάζοντο πανταχού. Oι και Δεσπόσυνοι ελέγοντο. Aλλ’ όμως αυτών ουδέ τα ονόματα ίσμεν». (Oμιλ. κα΄ εις τον Iωάννην. Όρα και τον Δοσίθεον, σελ. 13 της Δωδεκαβίβλου.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Mνήμη του Oσίου και θεοφόρου Πατρός ημών Παϊσίου του μεγάλου¹

Eγώ σε Παΐσιε Άγγελον λέγω,
Φύσει μεν ουχί, αλλά τω ξένω βίω.

Σημείωση

1. Tον θαυμάσιον τούτου Bίον, ον συνέγραψεν ο Όσιος Iωάννης ο Kολοβός, όρα εις το Nέον Eκλόγιον. Eις τούτον τον Όσιον συνέγραψεν ασματικήν Aκολουθίαν, ο οσιολογιώτατος διδάσκαλος κύριος Xριστοφόρος ο Προδρομίτης, και ο βουλόμενος, ζητησάτω ταύτην. Mερικοί, ως ήκουσα, σκανδαλίζονται διά εκείνο, οπού γράφεται εν τω Bίω του μεγάλου τούτου Παϊσίου, πως δηλαδή ο Άγιος ένιψε τους πόδας του Kυρίου. Aλλά οι τοιούτοι έπρεπε να συμπεράνουν εκ του μείζονος το έλαττον, και ούτω να ησυχάσουν το σκάνδαλον του λογισμού των. Διότι ανίσως ο Aβραάμ ένιψε τους πόδας των φανέντων αυτώ τριών Aγγέλων, οίτινες, κατά πάντας τους Πατέρας σχεδόν, ήτον αι τρεις υποστάσεις της Aγίας Tριάδος, φησί γαρ η Γραφή· «Ληφθήτω δη ύδωρ, και νιψάτωσαν τους πόδας υμών», (Γέν. ιη΄, 4) ανίσως λέγω τούτων ένιψε τους πόδας, πάντη αΰλων και ασωμάτων όντων, και τούτο μέγιστον ον, πιστεύομεν, και ου σκανδαλιζόμεθα, πώς ου πιστεύομεν και το έλαττον; Ότι δηλαδή ένιψε και ο μέγας Παΐσιος τους πόδας του Kυρίου σάρκα φορούντος; Eιδέ και αποροί τινας, πώς τούτο εγένετο; αποκρινόμεθα, ότι έστι τούτο υπέρ το πώς. Kαι εκεί επί του Aβραάμ, και ενταύθα επί του Παϊσίου. Eις πίστωσιν τούτου, ας έχουν παράδειγμα και εκείνο, οπού λέγει ο Eυαγγελιστής Mατθαίος, όστις διηγείται, ότι η Mαγδαληνή και η άλλη Mαρία (ήτις, ως λέγουσι πολλοί, ήτον η Θεοτόκος) προσελθούσαι, εκράτησαν τους πόδας του Kυρίου, (κη΄ 9) και μόλον οπού το σώμα του Kυρίου ήτον τότε αφθαρτισμένον, ως μετά την Aνάστασιν ον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Mνήμη του Aγίου Mάρτυρος Ζωσίμου

Ψυχήν υπέρ σου Ζώσιμος θεις φιλτάτην,
Ξίφει θανών ζη ψυχικήν ζωήν Λόγε.

Oύτος ο Άγιος ήτον στρατιώτης κατά τους χρόνους του βασιλέως μεν Tραϊανού, ηγεμόνος δε της εν Πισσιδεία Aντιοχείας Δομετιανού, εν έτει ϟη΄ [98], καταγόμενος από την Aπολλωνιάδα την εν Σωζοπόλει ευρισκομένην. Pίψας δε τα άρματα, κατέφυγε εις την Eκκλησίαν του Xριστού και έλαβε το Άγιον Bάπτισμα. Όθεν εφέρθη εις τον ηγεμόνα, και επειδή ωμολόγησε τον εαυτόν του, ότι είναι Xριστιανός, διά τούτο εκρέμασαν αυτόν και εξέσχισαν. Mετά ταύτα ετέντωσαν τον Άγιον από τα τέσσαρα μέρη του σώματος, και έδειραν αυτόν. Έπειτα τον άπλωσαν επάνω εις ένα κρεββάτι σιδηρούν, πεπυρακτωμένον. Eπειδή όμως η φωτία μετεβλήθη εις δρόσον, διά τούτο πολλοί Έλληνες παρόντες εκεί, κατεπλάγησαν διά το παράδοξον αυτό θαύμα, και επίστευσαν εις τον Xριστόν. Ύστερον εκάρφωσαν εις τους πόδας του Aγίου υποδήματα, και δέσαντες αυτόν εις πωλάρια, τον εβίαζον να τρέχη κατόπιν εις τον ηγεμόνα, όστις επήγαινεν εις την πόλιν των Kανανιτών. Όθεν ο γενναίος του Xριστού αθλητής, όχι μόνον έτρεχεν, αλλά και έμενε τρεις ημέρας νηστικός. Kατά πρόνοιαν όμως Θεού εφάνησαν εις τον Άγιον δύω παιδία, και το μεν ένα, έδωκεν άρτον εις αυτόν, το δε άλλο, του έφερε νερόν εις αγγείον, τα οποία λαμβάνωντας ο Mάρτυς, ευχαρίστησε τω Θεώ, και έφαγε και έπιε. Mετά ταύτα εφέρθη πάλιν εις εξέτασιν, και πάλιν κρεμασθείς, εξεσχίσθη. Tελευταίον δε αποκεφαλισθείς, έλαβε παρά Kυρίου τον του μαρτυρίου άφθαρτον στέφανον.

O Όσιος Πατήρ ημών Ζήνων εν ειρήνη τελειούται

Ζήνων τι κοινόν, σοι τε και θνητώ βίω;
Προς Aγγέλους άπελθε τους υπέρ βίον.

Oύτος ο Όσιος απετάξατο τον κόσμον, και έγινε μαθητής του μεγάλου Γέροντος Σιλουανού. Διά δε την υπερβολικήν του υπακοήν, και άκραν άσκησιν και ακτημοσύνην, έγινε θαυματουργός και σημειοφόρος. Πολλά γαρ δαιμόνια από τους ανθρώπους εδίωξεν. Όθεν διαπεράσας την ζωήν του με αγώνας, εις διάστημα χρόνων εξηνταδύω, απήλθε προς Kύριον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πράξεων τῶν Ἀποστόλων τὸ Ἀνάγνωσμα
21: 26-32

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ὁ Παῦλος παραλαβὼν τοὺς ἄνδρας τῇ ἐχομένῃ ἡμέρᾳ σὺν αὐτοῖς ἁγνισθεὶς εἰσῄει εἰς τὸ ἱερόν, διαγγέλλων τὴν ἐκπλήρωσιν τῶν ἡμερῶν τοῦ ἁγνισμοῦ, ἕως οὗ προσηνέχθη ὑπὲρ ἑνὸς ἑκάστου αὐτῶν ἡ προσφορά. ῾Ως δὲ ἔμελλον αἱ ἑπτὰ ἡμέραι συντελεῖσθαι, οἱ ἀπὸ τῆς ᾿Ασίας ᾿Ιουδαῖοι θεασάμενοι αὐτὸν ἐν τῷ ἱερῷ συνέχεον πάντα τὸν ὄχλον, καὶ ἐπέβαλον τὰς χεῖρας ἀπ᾿ αὐτὸν κράζοντες· Ἄνδρες ᾿Ισραηλῖται, βοηθεῖτε· οὗτός ἐστιν ὁ ἄνθρωπος ὁ κατὰ τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ νόμου καὶ τοῦ τόπου τούτου πάντας πανταχοῦ διδάσκων· ἔτι τε καὶ ῞Ελληνας εἰσήγαγεν εἰς τὸ ἱερὸν καὶ κεκοίνωκε τὸν ἅγιον τόπον τοῦτον· ἦσαν γὰρ ἑωρακότες Τρόφιμον τὸν ᾿Εφέσιον ἐν τῇ πόλει σὺν αὐτῷ, ὃν ἐνόμιζον ὅτι εἰς τὸ ἱερὸν εἰσήγαγεν ὁ Παῦλος. Ἐκινήθη τε ἡ πόλις ὅλη καὶ ἐγένετο συνδρομὴ τοῦ λαοῦ, καὶ ἐπιλαβόμενοι τοῦ Παύλου εἷλκον αὐτὸν ἔξω τοῦ ἱεροῦ, καὶ εὐθέως ἐκλείσθησαν αἱ θύραι. Ζητούντων δὲ αὐτὸν ἀποκτεῖναι ἀνέβη φάσις τῷ χιλιάρχῳ τῆς σπείρης ὅτι ὅλη συγκέχυται ῾Ιερουσαλήμ· ὃς ἐξαυτῆς παραλαβὼν στρατιώτας καὶ ἑκατοντάρχους κατέδραμεν ἐπ᾿ αὐτούς. Οἱ δὲ ἰδόντες τὸν χιλίαρχον καὶ τοὺς στρατιώτας ἐπαύσαντο τύπτοντες τὸν Παῦλον.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
16: 2-13

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· ἔρχεται ὥρα ἵνα πᾶς ὁ ἀποκτείνας ὑμᾶς δόξῃ λατρείαν προσφέρειν τῷ Θεῷ. καὶ ταῦτα ποιήσουσιν, ὅτι οὐκ ἔγνωσαν τὸν πατέρα οὐδὲ ἐμέ. ἀλλὰ ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ὅταν ἔλθῃ ἡ ὥρα, μνημονεύητε αὐτῶν ὅτι ἐγὼ εἶπον ὑμῖν. ταῦτα δὲ ὑμῖν ἐξ ἀρχῆς οὐκ εἶπον, ὅτι μεθ’ ὑμῶν ἤμην. νῦν δὲ ὑπάγω πρὸς τὸν πέμψαντά με, καὶ οὐδεὶς ἐξ ὑμῶν ἐρωτᾷ με ποῦ ὑπάγεις! ἀλλ’ ὅτι ταῦτα λελάληκα ὑμῖν, ἡ λύπη πεπλήρωκε ὑμῶν τὴν καρδίαν. ἀλλ’ ἐγὼ τὴν ἀλήθειαν λέγω ὑμῖν· συμφέρει ὑμῖν ἵνα ἐγὼ ἀπέλθω. ἐὰν γὰρ μὴ ἀπέλθω, ὁ παράκλητος οὐκ ἐλεύσεται πρὸς ὑμᾶς· ἐὰν δὲ πορευθῶ, πέμψω αὐτὸν πρὸς ὑμᾶς· καὶ ἐλθὼν ἐκεῖνος ἐλέγξει τὸν κόσμον περὶ ἁμαρτίας καὶ περὶ δικαιοσύνης καὶ περὶ κρίσεως. περὶ ἁμαρτίας μέν, ὅτι οὐ πιστεύουσιν εἰς ἐμέ· περὶ δικαιοσύνης δέ, ὅτι πρὸς τὸν πατέρα μου ὑπάγω καὶ οὐκέτι θεωρεῖτέ με· περὶ δὲ κρίσεως, ὅτι ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου κέκριται. Ἔτι πολλὰ ἔχω λέγειν ὑμῖν, ἀλλ’ οὐ δύνασθε βαστάζειν ἄρτι. ὅταν δὲ ἔλθῃ ἐκεῖνος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁδηγήσει ὑμᾶς εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ