Προσφώνηση Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὸν Μέγα Πανηγυρικὸ Ἑσπερινὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητριανοῦ Ἐπισκόπου Χύτρων (Κυθρέας), ποὺ τέλεσθηκε στὸν ὁμώνυμο πανηγυρίζοντα ναὸ τοῦ Ἁγίου στὴν κοινότητα Φλάσου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (5.11.2020). Καί, κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὸ Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο, ποὺ τελέσθηκε ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητριανοῦ στὸν ὁμώνυμο πανηγυρίζοντα ναὸ τοῦ Ἁγίου στὴν κοινότητα Φλάσου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (6.11.2020)

5.11.2020 – Εσπερινός

Στο μέτρο που μας επιτρέπουν τα περιοριστικά μέτρα ένεκεν της ασθενείας που ενέσκηψε εις όλη την οικουμένη ,στην ημετέρα νήσο σήμερον γιορτάζουμε την άφιξη, την παρουσία και τη σωματική πλέον από του νυν των ιερών λειψάνων του μεγάλου ιεράρχου της Επισκοπής των Χύτρων της παλαιφάτου αυτής Επισκοπής, της πόλεως της Κυθρέας και άπασας της νήσου ημών Κύπρου. 

Ο φίλτατός μοι Κυθρεώτης ιερεύς ο πατήρ Ανδρέας σήμερα ιερουργών εις την περιλάλητο Αγία Φύλα με ρωτούσε γιατί να τιμάται τόσο πολύ εδώ στην ευλογημένη κοινότητα της Φλάσου στην Κάτω Σολέα, μακριά από την Κυθρέα γεωγραφικά, ο άγιος Δημητριανός. Βεβαίως αυτό φανερώνει την αίσθηση που έχει ως Κυθρεώτης. Ο πάτερ Ανδρέας έχει την αίσθηση ότι ο άγιος είναι δικός μας (των Κυθρεωτών), ποια η θέση του στη Σολιά. Εάν ρωτήσετε τους Φλασίτες θα σας πουν τα ίδια. Ενώ γνωρίζουν ότι ο άγιος είναι γόνος της Κυθρέας γης αλλά η πολυχρόνια εδώ παρουσία του, όπως το μαρτυρά η αρχαία του εικόνα που έχουμε εν τῷ μέσῳ του ναού του 17ου αιώνος,  αντιλαμβάνεστε ότι και οι Φλασίτες θα πουν ότι ο άγιος είναι Φλασίτης γιατί αισθάνονται τακτικότατα τη θαυμαστή παρρησία του εις τη ζωή τους. Οι άγιοι, αγαπητοί μου, είναι οικουμενικοί, είναι παγκόσμιοι, είναι παγκύπριοι αλλά είναι και ντόπιοι. Η πρώτη πατρίδα πάντοτε αποτυπώνει την πρώτη αγάπη του αγίου, την πρώτη σχέση του αγίου με την πατρώα γη. Και θέλει η περιπέτεια της ιστορίας, η πατρώα γη που γέννησε τον άγιο Δημητριανό, η γη της Κυθρέας σήμερα να είναι κατεχόμενη όπως και η ημετέρα εις εμέ Μητρόπολη της Μόρφου επίσης κατεχόμενη.

Χαιρόμεθα όμως και μας παρηγορεί η άφιξις των αγίων λειψάνων. Τα λείψανα των αγίων, υπενθυμίζω σε όλους τους παρόντες πιστούς, οτι αυτά είναι  τα ιερά οστά ενός αγίου ανδρός ή γυναικός αναλόγως, ο οποίος σε όλο του τον βίο συνέλεξε την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Πρώτον εις την ψυχή του και ύστερον εις τα ιερά οστά του. Αυτό είναι μία ισχυρή ένδειξις ότι στην Εκκλησία την Ορθόδοξη αγιάζεται και η ύλη – το σώμα με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Έτσι σε ολίγον θα κληθούμε να ευλογήσουμε τους πέντε άρτους, τον σίτο, τον οίνο και το έλαιον. Αύριο θα κληθούμε από ᾿σας τους πιστούς να ευλογήσουμε, να αγιάσουμε, να μεταμορφώσουμε τον άρτον και τον οίνον που εσείς προσφέρετε, σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Για να κοινωνήσετε πλέον όχι άρτον και οίνον αλλά Σώμα και Αίμα Χριστού, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, να μην έχουμε δηλαδή ενοχές που τόσο ψυχοφθόρες είναι σε κάθε εποχή και ιδιαιτέρως στην καταθλιπτική εποχή μας. Και επί πλέον κάτι ανώτερο από την άφεση αμαρτιών, κερδίζουμε ζωὴν αἰώνιον. Μιαν εποχή, αδελφέ άγιε Μεσαορίας, που όλοι φοβούνται έναν ιό, έρχεται η δική σας θεοφιλία εις την κώμη της Φλάσου και κομίζει αυτά τα λείψανα που έσωσε ο πρόσφυγας ιερέας της Κυθρέας παπά Κωνσταντίνος, ο δασκαλόπαπας όπως τον λέγαμε στα νεανικά μας χρόνια στη Λάρνακα όταν λειτουργούσαμε μαζί στο Μαρί πρόσφυγες και οι δύο. Αυτά λοιπόν τα λείψανα σε μια τέτοια περίοδο που δοκιμάζεται η πίστις εις την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, η οποία μπορεί να μας προστατεύσει η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, η προσκύνηση των αγίων εικόνων, η προσκύνηση των ιερών λειψάνων, 

Όλα αυτά τώρα δοκιμάζονται, κακά τα ψέματα, εις την καρδίαν εκάστου ημών. Τώρα μας ζυγίζει ο άγιος Δημητριανός όλους μας, κλήρο και λαό, εάν έχουμε την πίστη του, εάν έχουμε την αποφασιστικότητα του, εάν έχουμε το θάρρος του, εάν στο τέλος  πιστεύουμε στην αιώνια ζωή που μόνον ο Χριστός προσφέρει σε κάθε Θεία Λειτουργία. Ἐν τοῖς ναοῖς τῶν Ὀρθοδόξων, στὴ μία ἁγία καθολικὴ Ἀποστολικὴ καὶ Ὀρθόδοξον Ἐκκλησία. 

Όλα αυτά σήμερα μας τα υπενθυμίζει αυτός ο μεγάλος γέροντας της Κυθρέας, που στα ογδόντα του χρόνια, όταν είδε την πόλη του, τη Μητρόπολή του να είναι για άλλη μια φορά κατεχόμενη, δεν φοβήθηκε, δεν λύγισε, δεν κρύφτηκε πίσω από μάσκες και να ειπεί, εγώ είμαι γέρος, δικαιούμαι να συνταξιοδοτηθώ, δικαιούμαι να κρυφτώ από τους Άραβες που τότε ενέσκηψαν εις την Κύπρο τον 10ο αιώνα. Ήταν η τελευταία αυτή Αραβική επιδρομή  στην Κύπρο αυτη . Και η Κυθρέα, της έλαχε τότε να είναι η τελευταία πόλις της Κύπρου που κατεστράφη από αυτή την 25η, λεν οι ιστορικοί, Αραβική επιδρομή. Σκεφτείτε, έγιναν άλλες 25 επιδρομές από τον 7ο αιώνα μέχρι τον 10ο. Αλλά είχαμε λέοντες Επισκόπους ωσάν τον άγιο Δημητριανό που είχαν πίστη ισχυρά σ᾿ Αυτόν που νίκησε τον θάνατο, σ᾿ Αυτόν που νίκησε τον διάβολο, σ᾿ Αυτόν που νίκησε την αμαρτία, στον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό. 

Και όταν συνελήφθησαν όλοι οι νέοι άντρες της Κυθρέας γης της Επισκοπής των Χύτρων, ο γέρων επίσκοπος Δημητριανός, ζήτησε από τον τότε στρατηγό των Αράβων Δαμιάνα,  ο οποιος ήταν Δαμιανός και αλλαξοπίστησε και ονομάστηκε Νταμιάνα, ο δόλιος κι αυτός. Του είπε, να με πάρετε και ᾿μένα αιχμάλωτο. Μα τι να σε κάμομε; Είσαι γέρων, είσαι άχρηστος για μας. Μπορώ να σας φανώ εύχρηστος, του είπε. Θέλω να είμαι μαζί με τα παιδιά μου. Αυτός είναι πατέρας. Είναι υπόδειγμα πατρός, ιδιαιτέρως για μας τους Αρχιερείς. Χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Και τότε, λέει, το γράφει στο βίο του που  όποτε το διαβάσω συγκινούμαι. Ο γέρων Επίσκοπος της Κυθρέας Δημητριανός, λέει, οπισθόπους ακολουθώντας πίσω δηλαδή από τα πόδια των αιχμαλώτων παιδιών του. Πήγε που; Στη Βαγδάτη. Σε γη μακράν αλλοτρίαν, πέρα από τα πέρα. Στη Βαγδάτη, παρακαλώ. 

Κάτι το οποίο μου το υπέδειξε και μου το τόνισε ο Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεώς μας, ο κατεξοχήν αγιολόγος της σημερινής Εκκλησίας Κύπρου, ο πατήρ Φώτιος Ιωακείμ, είναι τον λόγο που ο γέρων Επίσκοπος της Κυθρέας, ζήτησε ο ίδιος αυτοπροαιρέτως να γίνει αιχμάλωτος. Σκεφτείτε, όταν εμείς ψάχνουμε τρόπους να ξεφύγουμε. Αυτός πήγε και είπε, αιχμαλωτίστε με, συλλάβετέ με για να είμαι με τα παιδιά μου. Γιατί το έκαμε αυτό. Δεν έκαμε επίδειξη δύναμης. Τί δύναμη σωματική έχει ένας γέρος ογδόντα ετών; Αυτό το έκαμε κατεξοχήν για να είναι με τα παιδιά του διότι τα είχε έγνοια εκεί στην ξένη αιχμαλωσία την μουσουλμανική, μην αλλαξοπιστήσουν. Αυτή ήταν η έγνοια του αγίου Δημητριανού. Εκεί στα ξένα που θα πάνε αιχμάλωτοι, τα τέκνα της Κυθρέας, μήπως γίνουν Μουσουλμάνοι, σαν τον θλιβερό Δαμιάνα. 

Και όντως, όσους επήραν αιχμαλώτους χριστιανούς οι μουσουλμάνοι της Βαγδάτης , μετά από θαυματουργίες και προσευχές και δάκρυα του αγίου Δημητριανού, μετά από τρία χρόνια επέστρεψαν εις τη γη της Κυθρέας. Και εκεί μπόρεσαν ξανά να αναστήσουν τη γη τους, την πόλη τους. Για να δικαιούστε εσείς, κύριε δήμαρχε, να λέγεστε Κυθρεώτες. Εργάστηκε ένας γέρων Επίσκοπος με αυτό τον παράδοξο τρόπο. Τη ζωή μου την πέρασα διαβάζοντας ακολουθίες, θεολογία και ιστορία. Ο Δεσπότης εδώ με γνωρίζει από τα χρόνια της φοιτήσεώς μου στη Θεολογική. Όλοι οι ιστορικοί έχουν κάτι να πουν ακόμη και για τους αγίους της Εκκλησίας. Οι πιο πολλοί ιστορικοί δεν διακρίνονται για την πίστη τους. Όλοι όμως, όταν συναντούν το πρόσωπο του αγίου Δημητριανού Επισκόπου Χύτρων, υποκλίνονται. Λένε, αυτός είναι και ανθρωπιστής, αυτός είναι Επίσκοπος, αυτός είναι πατέρας. Κανείς όμως δεν είπε, γιατί έκαμε αυτή την κίνηση, να αιχμαλωτιστεί αυτοπροαιρέτως, με τη θέλησή του ο άγιος Δημητριανός. Γιατί ήθελε να διαφυλάξει την πίστη που οδηγεί στην αιώνια ζωή. Τι να κάμω αν τα παιδιά μου γίνουν πλούσια. Θα πτωχύνουν όταν θα πεθάνουν. Δεν θα τα πάρουν μαζί τους η τι να κάνω αν γίνουν ένδοξα. Σήμερα μας δοξάζουν, αύριο «ἆρον ἆρον σταύρωσον αυτόν». Ή αν θα απολαύσω τις ηδονές του κόσμου τούτου. Έρχονται τα γηρατειά και η ικανότητα της απολαύσεως των ηδονών ελαττούται και ματαιούται οριστικά ως του θανάτου που δεν οδηγεί στο μηδέν αλλά οδηγεί στην αιώνια ζωή. 

Αυτή την έγνοια είχε ο άγιος Δημητριανός. Θα μπορέσουν, λέει, τα νέα βλαστάρια της Κυθρέας σε συνθήκες αιχμαλωσίας όχι απλά να ελευθερωθούν και να επιστρέψουν στην Κυθρέα. Να πάνε στην πατρίδα που δεν έχει πόνο, που δεν έχει λύπη, που δεν έχει θλίψη αλλά ζωή ατελεύτητο. Την αιώνια ζωή του Χριστού. Αυτή ήταν η έγνοια του αγίου Δημητριανού.

Ερώτησα χτες, με αφορμή την 28η Οκτωβρίου, έναν καθηγητή που διδάσκει οικονομία σε ένα από τα πανεπιστήμια της Κύπρου, Ελλαδίτη ,νέο άνθρωπο. Ξέρετε τι διδακτορικό έκαμε αυτός; Η οικονομία της Τουρκίας στη μετακεμαλική Τουρκία. Και έλεγε πόσο επικίνδυνη είναι η οικονομία της Τουρκίας σήμερα για να οδηγηθεί και να οδηγήσει σε ένα παγκόσμιο κραχ. Γιατί είναι όλες οι οικονομίες αλληλοσυνδεόμενες. Για να ελαφρύνω το κλίμα όπως ξέρετε και στην Ιερά Σύνοδο το κάνω ενίοτε, δεν φορούσε μάσκα, του λέω, πού είναι η μάσκα σου, καθηγητή μου. Κινδυνεύεις και κινδυνεύω και ᾿γώ από ᾿σένα. Και τι μου λέει. Πανιερώτατε, είμαι και ᾿γω πιστός άνθρωπος ως και εσείς. Και κάτω ζωή και πάνω ζωή. Ακούτε; 

Αυτή ήταν η πίστη του αγίου Δημητριανού. Και κάτω ζωή και πάνω ζωή, σου λέει. Η αιχμαλωσία είναι μία ευκαιρία. Αφενός μεν θα προστατεύσω τα παιδιά μου να μην χάσουν την πορεία προς την άνω ζωή αλλά και εγώ ο Δεσπότης ο γέρος να την κερδίσω. Τίποτα δεν είναι βέβαιο για κανένα μας. Όλα παίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή. Ευτυχώς που είναι έτσι τα πράγματα και έχομε Θεό σπλαγχνικό, πολυέλεο. Αυτά, έτσι για να τα έχουμε κατά νουν, με αφορμή την ευλογημένη πανήγυρη του αγίου Δημητριανού Επισκόπου Κυθρέας. 

Σας ευχαριστούμε, Θεοφιλέστατε, και σας και τον Μακαριώτατο που έδωσε την ευλογία να έρθουν τα άγια λείψανα στην ιστορική κώμη της Φλάσου και να σας πω το εξής. Από τις μελέτες μου τες ιστορικές, από όλα τα χωριά της Κύπρου το μόνο χωριό που δεν άλλαξε ποτέ το όνομά του από τα ιστορικά χρόνια της άφιξης των πρώτων Ελλήνων, είναι αυτό το χωριό που ήλθατε σήμερα. Λεγόταν εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια Φλάσου. Αποδεδειγμένα πάνω σε μάρμαρα καταγραμμένο. Σ᾿ αυτό το ιστορικό ελληνικό χωρίο που τιμά τον άγιο Δημητριανό τον Επίσκοπό σας, τον προκάτοχό σας, σας καλωσορίζουμε, σας ευχαριστούμε και θέλουμε λόγον αγαθό από  το δικό σας αρχιερατικό στόμα. 

6.11.2020 – Θεία Λειτουργία

Έτη πολλά ευλογημένα εν μετανοία και σε σας.

Ο άγιος Δημητριανός που έζησε έτη πολλά, περιπετειώδη, δεν ήταν χρόνια επίγειας χαράς αλλά ουράνιας χαράς. Ο άγιος από τα μικρά του χρόνια γεύτηκε πολλά πικρά ποτήρια ζωής. Ένα μόνο να πούμε που το ακούσαμε και ψες από τον Θεοφιλέστατο όταν ανέγνωσε τον βίο του αγίου Δημητριανού ότι μόλις νυμφεύθηκε μίαν κοπέλα της περιοχής αμέσως μετά έχασε το ταίρι του. Εκοιμήθη ξαφνικά η υποψήφια πρεσβυτέρα. Ήταν να γίνει έγγαμος ιερέας. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι δεν άφησε τη θλίψη να του γίνει κατάθλιψη ο άγιος, την αξιοποίησε αυτή τη θλίψη, έζησε το πένθος της χηρείας του, το νενομισμένο κατά τον νόμο και κατά τη φυσιολογία των πραγμάτων. 

Και αφού πέρασε ένα έτος από τη χηρεία του επήγε και έγινε ασκητής σε μία μονή του αγίου Αντωνίου εκεί στην περιοχή της Κυθρέας προς τους αρχαίους Χύτρους. Άργότερα όταν έγινε ηγούμενος και θέλησε ο Επίσκοπος του τόπου Ευστάθιος να τον προχειρίσει σε Επίσκοπο, βοηθό Επίσκοπο, με την προοπτική να γίνει Μητροπολίτης Χύτρων αργότερα και διάδοχός του. Ο άγιος εκρύβηκε. Και λέει η παράδοση ότι επήγε στα μέρη του Πενταδακτύλου, στα βόρεια μέρη του Πενταδακτύλου προς τον Άγιο Αβρόσιο. Και βρήκε ένα σπήλαιο, πάνω από τη θάλασσα και μπήκε και κρύφτηκε εκεί. Γιατί κρύφτηκε; Δεν ήθελε να δοξαστεί. Διότι είναι αλήθεια, η αρχιερατική αξία έχει δόξα. Την είδατε και εσείς σήμερα στη Θεία Λειτουργία. Έχει εξουσία, έχει διαχείριση ανθρώπων και πραγμάτων. Και όλα αυτά, εάν δεν κρατήσουμε τον νου μας ταπεινό, όπως μου έλεγε η μακαριστή μάνα μου, θα γύρει ο νους και θα προσκολληθεί στις δόξες, στα χειροφιλήματα, στα τυπικά που ξεχνούμε πολλές φορές και ᾿μεις οι Επίσκοποι ότι όλες αυτές οι δόξες και ᾿σεις οι ιερείς και οι τιμές που μας κάμνει η μητέρα Εκκλησία και ο λαός μας, που στην ουσία δεν είναι για ᾿μας, είναι για τον Δεσπότη Χριστό, τον Μέγα Αρχιερέα. Και οικειοποιούμαστε στην ουσία τη δόξα Του. Και Αυτός, ως άκρα ταπείνωσις που είναι, υποχωρεί και μας αφήνει να φαινόμεθα εμείς. Ενώ στην ουσία, τι πρέπει να είμαστε εμείς, πατέρες μου; Κάτοπτρα!!. Καθρέφτες!! Έλεγε και ένα τραγούδι πρωτινό κυπριακό, «εσύ ᾿σαι ο καθρέφτης το καθαρό γυαλί, που φέγγει στην Ευρώπη τζιαι στην Ανατολή». Εμείς πρέπει να είμεθα τέτοιοι καθρέφτες, που να καθαρίζεται στον καθρέφτη της δικής μας καθαρής καρδιάς ο Χριστός. Όταν έρχεται ο Αντρέας, ο Δημήτρης, η Άννα, η Κωνσταντίνα, οι πιστοί μας να μην βλέπουν εμάς. Να βλέπουν μέσα από ᾿μας τον Χριστό, την ταπείνωση του Χριστού, την πραότητα του Χριστού, την απλότητα του Χριστού, την αγάπη του Χριστού, την ειρήνη του Χριστού. Έχουμε μεγάλη απόσταση και κλήρος και λαός. Αλλά να τα έχουμε κατά νουν αυτά. Ο άγιος Δημητριανός το κατάλαβε ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση να είσαι Επίσκοπος. Πρέπει να είσαι καθαρός καθρέφτης, το καθαρό γυαλί, να φέγγει στην Ευρώπη και στην Ανατολή. Σήμερα η Ανατολή έγινε μουσουλμανική και η Ευρώπη έγινε άθεη. Και εμείς, ανάμεσα σε Ευρώπη και Ανατολή, ψάχνουμε τα συντρίμια του καθρέφτη να τα ενώσουμε για να δούμε μέσα απ᾿ αυτό τον ραγισμένο καθρέφτη τη δόξα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. 

Δόξα τῷ Θεῷ που έχουμε αυτές τις λειτουργίες και φανερώνεται η δόξα του Θεού μέσα από τη Θεία Λειτουργία. Δόξα τῷ Θεῷ που έχουμε οι ορθόδοξοι, αγίους. Και παλαιούς σαν τον άγιο Δημητριανό και σύγχρονους σαν τον άγιο Ιάκωβο και Παΐσιο και Πορφύριο και Φιλούμενο που θα γιορτάσουμε σε λίγες μέρες. Αυτοί είναι οι καθρέφτες μας, αυτά είναι τα πρότυπά μας, αυτοί είναι το καθαρό γυαλί. Για να φέγγει ο Χριστός και το Πνεύμα το Άγιο. Να το θυμόμαστε αυτό. Και εξαιρέτως, αυτό που ζούμε αυτές τις μέρες εδώ στη Φλάσου. Έχομε τα άγια λείψανα των αγίων μας, που τα άγια λείψανα των αγίων είναι συμπεπυκνωμένη ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Πρώτα την εμάζεψε η ψυχή του αγίου Δημητριανού και ύστερα η ψυχή την ανταπέδωσε εις το σώμα, ιδιαιτέρως εις τα οστά που είναι ανθεκτικά. Ακόμα και σε σάρκες, του αγίου Σπυρίδωνα είναι άφθορο λείψανο ακόμα και η σάρκα του. Σκεφτείτε. Για να φαίνεται έτσι κάποιου άλλου είδους καθρέφτης πως ο Τριαδικός Θεός αγιάζει ακόμη και την ύλη, ακόμα και το σώμα. Φτάνει εμείς να καθαρίζομε το σώμα μας από κάθε ρύπο, από κάθε μολισμό. Και δεν μας προστατεύουν οι μάσκες. Μας προστατεύουν ολίγον και ολίγους. Και είναι για αμφισβήτηση πόσο προστατεύει αυτή η γέριμη η μάσκα. Το ζήτημα είναι την ενέργεια του Θεού που έψαχνε ο άγιος Δημητριανός, τη ψάχνουμε; Αυτή είναι η προστασία μας, αυτή είναι η δύναμις. Που δεν μας προσέχει μόνο σ᾿ αυτή την επίγεια ζωή αλλά και την άνω ζωή, όπως σας είπα ψες. Και έτσι δεν έχει πλέον ο άνθρωπος έγνοια. Και κάτω ζωή και πάνω ζωή. Εμείς τι θέλομε. Το θέλω μας είναι πολύ μεγάλη υπόθεση. Για το θέλω έγιναν και αιρέσεις. Να το ξέρετε. Για να μας δείξει ο ορθοδοξία ότι το θέλημά μας είναι ο πρωταρχικός πόθος κίνησης προς το Θεό. Τί λέμε στο «Πάτερ ἡμῶν»; «Γενηθήτῳ το θέλημά Σου». Εμείς τι θέλουμε; Να το σκεφτόμαστε αυτό συνεχώς. Τι θέλει ο νους μας, τι θέλει η καρδιά μας, τι θέλει η λογική μας, τι θέλει η ψυχή μας, τι θέλει το σώμα μας. Ό,τι θέλουμε αυτό είμαστε. Όχι τι δείχνουμε του κόσμου έξω. Μέσα μας. 

Ο άγιος Δημητριανός είδε μέσα του όταν του είπαν να γίνει Επίσκοπος και φοβήθηκε. Εμείς τρέχουμε να πιάσουμε και θρόνους και μίτρες και εξουσίες και ιερωσύνες σαν χαζοπούλια. Και δεν αντιλαμβανόμεθα ποιον τρέχουμε να βάλουμε μέσα μας, πάνω μας. Ιησού Χριστόν Εσταυρωμένο. Ξέρετε πότε καταλαβαίνουμε τον σταυρό του Κυρίου; Όταν αρχίσουμε να αρρωστούμε, όταν αρχίσουμε να γερνούμε, όταν αρχίσουν οι φτώχειες, κανένα παιδί εσείς οι παντρεμένοι άμα σας βγει δύσκολο, προβληματικό. Τότε αρχίζουμε και καταλαβαίνουμε τι σημαίνει σταυρός. Να ξέρετε όταν έλθουν αυτά όλα τα δύσκολα τότε ήλθε ο Χριστός εις το σπίτι σας. Και να Του πείτε, Χριστέ μου, πέρασε. Δός μου μόνον την υπομονή και την πίστη των αγίων. Του αγίου Δημητριανού. Όταν έμεινε χήρος από τη γυναίκα του δεν μπήκε στην κατάθλιψη ούτε αναζήτησε δεύτερη γυναίκα. Αναζήτησε την άσκηση την κατά Θεόν. Και αφού το θέλησε ο Θεός του το πρόσφερε και του έδωσε υπερπερισσού την χαρην. Τον κατέστησε Επίσκοπο των Χύτρων και όταν γέρασε, ακούσατε ψες πόσα είπα. Αυτοπροαιρέτως, πάλι με τη θέλησή του, για να προστατεύσει τα παιδιά του να μην γίνουν ισλαμιστές μουσουλμάνοι, πήγε στη Βαγδάτη πρόσφυγας, αιχμάλωτος. Και μετά επέστρεψε πίσω και ξανάχτισε τους Χύτρους. Και λέει ο βίος του ότι έζησε τρία χρόνια μετά την επιστροφή από την αιχμαλωσία. Μέσα σε τρία χρόνια έχτισε την πόλη του, την Επισκοπή του. Έκτισε προηγουμένως τον εαυτό του όμως και έγινε άγιος. Ο άγιος ήταν άγιος πολύ πριν χωριστεί το σώμα από την ψυχή του και πριν ακόμα πάει στη Βαγδάτη πρόσφυγας, άγιος ήταν, για να έχει τέτοια αποφασιστικότητα και τέτοιο θυσιαστικό και πατρικό φρόνημα.

Αυτά αισθάνομαι με αφορμή τη σήμερον πανήγυρη εξαιρέτως την παρουσία εδώ των ιερών λειψάνων του αγίου Δημητριανού και ευχαριστώ όλως ιδιαιτέρως από τα βάθη της καρδιάς μου τον άγιο Μεσαορίας που έγινε κομιστής αυτού του θησαυρού των Χύτρων της Κυθρέας της κατά Κύπρον Εκκλησίας. Και εδώ η Φλάσου νομίζω για τους Κυθρεώτες, άγιε Μεσαορίας, είναι ένας τόπος για να τους θυμίζει την πατρίδα που μοιάζει με την Κυθρέα. Βουνό πίσω, νερά να τρέχουν, περιβόλια. Ένας Κυθρεώτης πριν μερικά χρόνια με επισκέφτηκε. Και μου είπε ότι ήλθε εδώ και έψαχνε να βρει ένα χωριό που να του θυμίζει την Κυθρέα, να ᾿ρθει να κάμει τα περβόλια του. Και μόλις, λέει, άκουσα ότι στη Φλάσου έχουν άγιο Δημητριανό και είδα και τη Φλάσου τι όμορφος τόπος είναι στην Κάτω Σολιά, θυμήθηκα την Κυθρέα. Και είπα, ὧδε κατοικήσω, ὅτι ᾑρετισάμην. Και έκαμε εδώ τα περιβόλια του και έρχεται εδώ για να θυμάται την πατρίδα μέχρι την ευλογημένη ώρα της ελευθερίας της. Έρχεται και αυτή η ώρα. Είναι προφητευμένη. Οι προφήτες βλέπουν μέσα στον χρόνο με το φως του Αγίου Πνεύματος. Το σημάδι που θα έχομε, Δεσπότη μου, είναι όταν οι Κούρδοι κάμουν το κράτος τους. Και ετοιμάζονται και αυτοί. Όταν αυτοί κάμουν κράτος, θα έχεις και ᾿συ τη μεγάλη χαρά να πας εις την Επισκοπή σου και εγώ στη δική μου έδρα την Μόρφου. Και ο Θεός να μας αξιώσει να είμεθα σ᾿ αυτή τη ζωή για να συλλειτουργήσουμε εκεί που ανήκει η δόξα και η τιμή εξαιρέτως του αγίου Δημητριανού. 

Σας ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας για την παρουσία σας τη λειτουργικότατη και αγιαστική για ᾿μας. Έτη πολλά ευλογημένα!

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ

Οὐδέποτε ἔπαυσε, οὔτε ποτὲ θὰ παύσει ἡ ἰδιαίτερα εὐλογημένη ἀπὸ τὸν Θεὸ μεγαλόνησος τῆς Κύπρου νὰ προσφέρει στὴν «ἐκκλησίαν τῶν πρωτοτόκων ἐν οὐρανοῖς», τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, νέους ἀμαράντινους βλαστοὺς τῆς θείας Χάρης, νέους ἀστέρες πολύφωτους τοῦ νοητοῦ στερεώματος.

Ἀπὸ τὸν πρῶτο αἰῶνα τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὁπόταν πρώτη μετὰ τὴ Συροπαλαιστίνη δέχθηκε τὸ εὐαγγελικὸ κήρυγμα, καὶ καθόλο τὸ διαρρεῦσαν διάστημα τῶν δύο χιλιάδων ἐτῶν ἀπὸ τότε, εὐδόκησε σὲ κάθε μέρος καὶ γωνιά της νὰ ἰδεῖ νὰ ἀνατέλλουν ἄνθη μυρίπνοα τοῦ παραδείσου, «θυσία δεκτή, εὐάρεστος τῷ Θεῷ».

Ἕνα τέτοιο ἐκλεκτό, πανεύοσμο ἄνθος, ποὺ βλάστησε στὰ ἁγιασμένα χώματα τῆς νήσου μας, ὑπῆρξε καὶ ὁ θεοφόρος πατέρας μας ἅγιος Δημητριανός, ἐπίσκοπος Χύτρων. Αὐτός, ποὺ σήμερα τὴ μνήμη του πανηγυρίζουμε. Αὐτός, ποὺ συγκάλεσε τὴν παροῦσα ὁμήγυρη μαζὶ καὶ πανήγυρη, ποὺ μᾶς συνάθροισε στὸν περικαλλὴ τοῦτο εὐλογημένο ναό του, γιὰ νὰ τὸν δοξολογήσουμε μὲ ψαλμοὺς καὶ ὕμνους καὶ ᾠδὲς πνευματικές, καὶ νὰ δοξάσουμε τὸν «θαυμαστὸν ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ» Κύριον, ὁ Ὁποῖος ἀποδέχθηκε τοὺς ἀσκητικοὺς καμάτους καὶ τοὺς ποιμαντικούς του ἱδρῶτες, καὶ τὸν δόξασε στὴ γῆ καὶ στὸν οὐρανό. Ποιός ἦταν ὁ βίος τοῦ σημερινοῦ πνευματικοῦ χοροστάτη, ἁγίου Δημητριανοῦ, καὶ ποιοί οἱ ἀγῶνες καὶ τὰ θαύματά του, θὰ διηγηθοῦμε ἀμέσως στὴν ἀγάπη σας, ἐπικαλούμενοι τὶς θεοπρόσδεκτες εὐχές του. Στὴ διήγησή μας ὡς βάση θὰ ἔχουμε τὸν ἀρχαῖο του Βίο, ποὺ γράφηκε λίγο μετὰ τὴν κοίμησή του ἀπὸ λόγιο κληρικὸ τῆς ἐπισκοπῆς Χύτρων καὶ ποὺ σώθηκε σὲ χειρόγραφο τοῦ 12ου αἰώνα τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ.

Ἐπίγεια πατρίδα τοῦ οὐρανοπολίτη Δημητριανοῦ ὑπῆρξε τὸ χωριὸ Συκιὲς τῆς βυζαντινῆς ἐπαρχίας τῶν Χύτρων, μὲ πρωτεύουσα τὴν περίφημη ὁμώνυμη πόλη τῶν Χύτρων, ἕδρα ἑνὸς ἀπὸ τὰ ἀρχαῖα βασίλεια τῆς Κύπρου, κοντὰ στὴ σημερινὴ κωμόπολη Κυθρέα. Ἐκεῖ γεννήθηκε περὶ τὰ 832/833, κατὰ τὴν περίοδο βασιλείας τοῦ εἰκονομάχου θεομισῆ αὐτοκράτορα Θεοφίλου (829-842). Βρισκόμαστε σὲ μία πολὺ δύσκολη γιὰ τὴ μαρτυρική μας νῆσο περίοδο, αὐτὴ τῶν ἀραβικῶν ἐναντίον της ἐπιδρομῶν (649-965).

Οἱ γονεῖς του ἦταν πολὺ ἐνάρετοι καὶ φοβούμενοι τὸν Θεό. Ὁ πατέρας του, μάλιστα, ἦταν ὁ ἱερέας τοῦ χωριοῦ. Ἔτσι, «ἐκ ρίζης ἀγαθῆς, ἀγαθὸς ἐβλάστησε καρπός». Καὶ ἐάν, κατὰ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου, «ἐκ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώσκεται», τότε, ἀπὸ τὴν ἀρετὴ τοῦ τέκνου τους Δημητριανοῦ μποροῦμε νὰ συμπεράνουμε καὶ τὸν ἐνάρετο βίο τῶν εὐλογημένων ἐκείνων γονέων του. Ἀνατράφηκε λοιπὸν ὁ ἅγιος «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου», καὶ πρόκοψε στὴ μελέτη τῶν θείων μαθημάτων, μιμούμενος τὸν σεβάσμιο πατέρα του. Σὲ ἡλικία δεκαπέντε ἐτῶν, κατὰ τὰ ἔθιμα τῶν βυζαντινῶν, οἱ γονεῖς του τὸν νύμφευσαν, παρὰ τὴ θέλησή του, μὲ μία ἐνάρετη καὶ σώφρονα κόρη. Τρεῖς ὅμως μόνο μῆνες ἔζησαν μαζὶ οἱ νεόνυμφοι καί, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, παρέμειναν παρθένοι. Καὶ ὁ Κύριος, ποὺ προνοεῖ γιὰ τὸ συμφέρον ὅλων, παρέλαβε τότε τὴν ψυχὴ τῆς κόρης κοντά του.

Ὁ νεαρὸς Δημητριανός, ἀποτινάζοντας τὴν πρώτη λύπη ἀπὸ τὸ γεγονός, τράπηκε σὲ εὐχαριστία τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔτσι προέκρινε γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν καὶ τῆς συζύγου του καὶ τοῦ ἰδίου. Συνειδητοποιώντας δὲ καλύτερα τὴ ματαιότητα τῶν ἐγκοσμίων, πῆρε τὴ μεγάλη ἀπόφαση γιὰ ὁλοκληρωτικὴ ἀφιέρωση στὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ἀποτάχθηκε λοιπὸν τὸν κόσμο καὶ ἐντάχθηκε στὴ μικρὴ ἀδελφότητα τῆς μονῆς τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, ποὺ βρισκόταν σὲ βουνὸ κοντὰ στὴ σημερινὴ Κυθρέα. Στὸ μοναστήρι αὐτὸ ὁ Δημητριανὸς ἔζησε τὴ μοναχικὴ ζωὴ μὲ μεγάλη συνέπεια καί, ἀφοῦ  ἔλαβε τὴ μοναχικὴ κουρά, διῆλθε μία ὑψηλὴ καὶ αὐστηρὴ ἀσκητικὴ πολιτεία γιὰ σαράντα τόσα χρόνια. Ἀξιώθηκε ἔτσι νὰ λάβει ἀπὸ τὸν Θεὸ πλούσια τὴ χάρη τῶν ἰαμάτων, καὶ νὰ θεραπεύει τοὺς πάσχοντες ἀπὸ ποικίλες ἀσθένειες, καθὼς καὶ τοὺς δαιμονιζομένους.

Ἀκούοντας γιὰ τὴν ἁγία βιοτή του ὁ τότε ἐπίσκοπος τῶν Χύτρων Εὐστάθιος, πόθησε νὰ τὸν ἔχει μαζί του στὸ ἐπισκοπεῖο του. Ἀφοῦ λοιπὸν τὸν ἔπεισε, θέτοντάς το ὡς θέμα ὑπακοῆς -διότι ὁ ἅγιος δὲν ἤθελε- τὸν χειροτόνησε πρεσβύτερο καὶ τὸν κατέστησε οἰκονόμο τῆς ἐπισκοπῆς. Διέπρεψε λοιπὸν στὰ ποικίλα ποιμαντικά του καθήκοντα καὶ στὰ τῆς οἰκονομίας τῆς ἐπισκοπῆς γιὰ ἀρκετὰ ἔτη. Ἡ γλυκύτητα ὅμως τῆς ἡσυχίας καὶ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς, ποὺ τόσο ἔντονα εἶχε γευθεῖ, τὸν κατέτρωγαν. Γι᾿ αὐτό, ἀφοῦ ἐκλιπάρησε καὶ ἔπεισε τὸν ἐπίσκοπό του Εὐστάθιο, ἔλαβε τελικὰ τὴν ἄδεια καὶ εὐλογία του νὰ ἐπιστρέψει στὸ μοναστήρι του.

Δέν πρόλαβε ὅμως ὁ ἅγιος νὰ μπεῖ στὴ μονή, καὶ πληροφορήθηκε τὴν κοίμηση τοῦ ἡγουμένου. Καμπτόμενος τότε στὰ δάκρυα καὶ τὶς παρακλήσεις τῶν συμμοναστῶν του, ἐξελέγη ἡγούμενος, ἐκμιμούμενος τὸν ἀπόστολο Παῦλο μὲ τὰ ἔργα, ποὺ εἶπε, νὰ μὴ ζητοῦμε μόνο τὸ δικό μας συμφέρον, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων, γιὰ νὰ σωθοῦν. Ἀφοῦ δὲ ὁ ἅγιος ποίμανε θεάρεστα τὸ μοναστήρι του γιὰ λίγο χρόνο, ὁ ἐπίσκοπος Χύτρων Εὐστάθιος ἐξελέγη ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου καὶ ζήτησε νὰ βρεῖ ἄξιο ἀντικαταστάτη του. Χωρὶς δισταγμὸ προέκρινε τὸν θεοφόρο Δημητριανό. Τὸ πληροφορήθηκε ὅμως ὁ ἅγιος καὶ ἔφυγε κρυφὰ ἀπ᾿ τὸ μοναστήρι του, καὶ πῆγε καὶ κρύφτηκε σ᾿ ἕνα παραθαλάσσιο σπήλαιο, ὅπου τοῦ ἔπαιρνε μυστικὰ τροφὴ καὶ νερὸ ἕνας εὐλαβὴς βοσκὸς τῆς περιοχῆς. Ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι, ποὺ ἔστειλε ὁ Εὐστάθιος νὰ βροῦν τὸν ποθούμενο καὶ κρυπτόμενο, τὸν ἐντόπισαν τελικὰ καὶ ὁ Δημητριανὸς χειροτονήθηκε, παρὰ τὴ θέλησή του καὶ πάλιν, ἐπίσκοπος Χύτρων, θρόνο ποὺ κόσμησε γιὰ εἰκοσιπέντε χρόνια.

Κατὰ τὴν περίοδο ἀρχιερατείας του, μαζὶ μὲ τοὺς μεγάλους ἀσκητικούς του ἀγῶνες, ἐπιδόθηκε στὴ διαποίμανση τοῦ λογικοῦ του ποιμνίου μὲ περισσὴ ἀγάπη καὶ αὐτοθυσία, ἐπιμελούμενους τοὺς πτωχούς, τοὺς ἀσθενεῖς, τὰ ὀρφανὰ καὶ τὶς χῆρες. Μὰ ὁ πανάγαθος Κύριος τοῦ ἐπεφύλαξε ἀκόμη ἕνα μεγάλο ἱερὸ ἄθλο λίγο πρὶν τὸν καλέσει κοντά Του, στὶς αἰώνιες μονές. Ποιός ἦταν αὐτός; Περὶ τὰ ἔτη 911/912 ἡ νῆσος μας ὑπέστη μία ἀκόμη φοβερὴ ἀραβικὴ ἐπιδρομή, μὲ ἀρχηγὸ τὸν ἐξωμότη καὶ ἀρνησίχριστο Δαμιανό. Οἱ ἄραβες καὶ τότε ἔσφαξαν, λεηλάτησαν, κατέστρεψαν καὶ αἰχμαλώτισαν χιλιάδες Κυπρίους, μεταξύ τῶν ὁποίων καὶ πολλοὺς ἀπὸ τὸ ποίμνιο τοῦ ἁγίου. Τότε αὐτός, ἂν καὶ δὲν αἰχμαλωτίστηκε ἀπὸ τοὺς αἱμοβόρους ἐκείνους λύκους τῆς Ἀραβίας, μιμούμενος τὸν Καλὸ Ποιμένα, ποὺ «τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων», παρόλο ποὺ βρισκόταν σὲ ἡλικία ὀγδόντα περίπου ἐτῶν, ἀκολούθησε οἰκειοθελῶς τὰ πλήθη τῶν ταλαιπώρων ἐκείνων αἰχμαλώτων, γιὰ νὰ τοὺς στηρίζει νὰ μὴν ἀλλαξοπιστήσουν, νὰ τοὺς ἐνισχύει, νὰ τοὺς παρηγορεῖ. Καὶ πῆγε μαζί τους ὣς τὴν Βαγδάτη, τότε πρωτεύουσα τοῦ ἀραβικοῦ χαλιφάτου. Καὶ μὲ τὴν θεοπειθῆ προσευχή του καὶ τὴν πειθὼ τῶν λόγων του πρὸς τὸν ἀμηρᾶ (βασιλέα) τῶν Ἀράβων, καθὼς καὶ τὴ συνέργεια τοῦ τότε πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ἁγίου Νικολάου Α´, τοῦ ἐπιλεγομένου Μυστικοῦ, ποὺ ἔστειλε σχετικὴ ἐπιστολὴ πρὸς τὸν ἀμηρᾶ, κατόρθωσε τὴν ἀπελευθέρωση τῶν δύστυχων ἐκείνων αἰχμαλώτων. Ἐπέστρεψαν τότε ὅλοι οἱ Κύπριοι χαρούμενοι στὸ νησί, δοξάζοντας τὸν εὐεργέτη Θεό. Δέν ἔζησε κατόπιν πολὺ ὁ ἅγιος, ἀλλὰ περὶ τὰ 914/915, σὲ ἡλικία περίπου ὀγδονταενὸς  ἐτῶν, παρέδωκε τὴν ἁγία του ψυχὴ στὸν Πλάστη του, ποὺ τόσο ἀγάπησε ἀπὸ τὴ νεότητά του καὶ τόσες θυσίες ὑπέμεινε γι᾿ αὐτή του τὴν ἀγάπη.

Καὶ ὁ ἀψευδὴς στὶς ὑποσχέσεις Του Κύριος, ποὺ εἶπε, «ἀλλ᾿ εἰ τοὺς δοξάζοντάς με δοξάσω», τὸν ἐδόξασε στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ. Ὁ τάφος του ἀναδείχθηκε πηγὴ θείου μύρου, ποὺ θεράπευε κάθε ἀσθένεια. Καὶ ἡ τιμή του, γιὰ τὰ πολλά του θαύματα ἀνὰ τοὺς αἰῶνες, ξαπλώθηκε σ᾿ ὅλο τὸ νησί μας: Ὁρισμένοι παλαιοὶ ναοὶ εἶναι ἀφιερωμένοι σ᾿ αὐτόν, κάποια χωριὰ φέρουν τὸ ὄνομά του, εἰκονίζεται δὲ σὲ τοιχογραφίες καὶ φορητὲς εἰκόνες πλείστων ναῶν τῆς Κύπρου ἀπὸ τὸν 11ο ἤδη αἰώνα. Τιμᾶται ἰδιαιτέρως (ἢ ἐτιμᾶτο) στὰ χωριὰ Ὀμορφῖτα, Ἅγιος Δημητριανὸς Πάφου, Λάρνακας Λαπήθου, καθὼς καὶ στὸ εὐλογημένο τοῦτο χωριὸ τῆς Φλάσου, ὅπου ὁ ναός, ποὺ εὑρισκόμαστε, οἰκοδομήθηκε τὸ 1906, στὴ θέση παλαιότερου, ποὺ κατεδαφίσθηκε. Καὶ κοσμεῖται ὁ ναός σας μὲ τὴν ὡραιότατη αὐτὴ παλαιὰ εἰκόνα τοῦ ἁγίου, ἔργο τοῦ 17ου  αἰώνα.

Ὁ ἅγιος αὐτός, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, πολλὰ ἔχει νὰ μᾶς εἰπεῖ, πολλὰ νὰ μᾶς διδάξει μὲ τὴν ἁγία ζωή του. Γιατὶ ἐμεῖς, ποὺ μαζευτήκαμε ἐδῶ νὰ τὸν τιμήσουμε, πρέπει κατεξοχὴν νὰ τὸν τιμήσουμε μὲ τὴ μίμηση τοῦ βίου, τῶν ἀρετῶν. Διότι, ‘‘τιμὴ ἁγίου, μίμησις ἁγίου’’. Ἡ μεγάλη παιδιόθεν αὐταπάρνησή του, ἡ θερμὴ ἀγάπη του στὸν Θεὸ καὶ στὴν εἰκόνα Του, τὸν ἄνθρωπο, ἡ ἀσκητική του ζωή, ἡ ἁγνότητα καὶ καθαρότητά του, ἡ ἐλεημοσύνη τῶν πτωχῶν, ἡ μέχρις αὐτοθυσίας προσφορά του στὸν πόνο τοῦ πλησίον εἶναι ἀρετές του, ποὺ καλούμαστε νὰ μιμηθοῦμε, καὶ μάλιστα στὶς μέρες μας, ὁπόταν αὐξάνεται ὁ ἀνθρώπινος πόνος καὶ ἀφθονοῦν οἱ ποικιλότροπα ἐμπερίστατοι ἀδελφοί μας.

Ἂς ἱκετεύσουμε τὸν συμπαθέστατο τοῦτο ἅγιο κι ἐμεῖς, ποὺ ζήσαμε παρόμοιες δοκιμασίες καὶ διερχόμαστε καὶ ἄλλες, ὅσες ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐπέτρεψε γιὰ τὸ καλό μας, νὰ μᾶς δώσει εἰλικρινὴ μετάνοια καὶ βίο θεάρεστο καὶ νὰ μᾶς ἀξιώσει, μὲ τὴ μεγάλη παρρησία ποὺ ἔχει στὸν Χριστό, καὶ στὶς σκλαβωμένες μας πατρίδες νὰ ἐπιστρέψουμε, ἀλλὰ καὶ στὴν ἐπουράνια καὶ ἀληθινὴ καὶ μόνιμη πατρίδα μας νὰ εἰσέλθουμε μαζί του, τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ὅπως μὲ χοροὺς ἀγγέλων καὶ ἁγίων συναυλίζεται, δοξάζοντας Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, τὸν ἕνα Θεό, στὸν Ὁποῖο ἀνήκει ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος στοὺς αἰῶνες. Ἀμήν!

Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Παύλου Aρχιεπισκόπου Kωνσταντινουπόλεως του Oμολογητού και Iερομάρτυρος¹

Tην εις φάρυγγα Παύλος αυχών αγχόνην,
Λύει φάρυγξι ρευμάτων την αγχόνην².
Oύνεκα ωμολόγει Παύλος Θεόν άγχεται έκτη.

Παύλος ο μέγας Oμολογητής και Mάρτυς εκατάγετο από την Θεσσαλονίκην, εχρημάτισε δε νοτάριος, ήτοι γραμματικός Aλεξάνδρου του αγιωτάτου Πατριάρχου Kωνσταντινουπόλεως και Διάκονος της εν αυτή αγίας Eκκλησίας, εν έτει τνα΄ [351]. Tούτον λοιπόν εχειροτόνησαν οι Oρθόδοξοι Πατριάρχην Kωνσταντινουπόλεως μετά τον θάνατον του Aλεξάνδρου. Kωνστάντιος δε ο βασιλεύς, με το να ήτον Aρειανός, όταν εγύρισε από την Aντιόχειαν, εξέβαλεν αυτόν από τον πατριαρχικόν θρόνον, και αντί τούτου έκαμε Πατριάρχην τον Nικομηδείας Eυσέβιον τον Aρειανόν. O δε Άγιος Παύλος επήγεν εις την Pώμην, και εκεί ευρήκε τον Mέγαν Aθανάσιον, εκβεβλημένον όντα και αυτόν από τον θρόνον του.

Mε γράμματα λοιπόν του βασιλέως Kώνσταντος απολαμβάνουσι και οι δύω τους θρόνους των. Aλλά πάλιν εκβάλλονται από τον ίδιον Kωνστάντιον με την συμβουλήν των Aρειανών. Tότε γράφει ο Kώνστας προς τον αδελφόν του Kωνστάντιον, ότι αν ο Aθανάσιος και ο Παύλος ούτος δεν απολάβουν τους θρόνους των, θέλω έλθω με δύναμιν στρατευμάτων εναντίον σου. Όθεν απέλαβε πάλιν τον θρόνον του ο μακάριος Παύλος. Mετά δε τον θάνατον του Kώνσταντος, εξορίζεται ούτος εις Kουκουσόν της Aρμενίας και απεκλείσθη μέσα εις ένα οίκον. Λειτουργών δε τω Θεώ την αναίμακτον λειτουργίαν, επνίγη από τους Aρειανούς με το ίδιόν του ωμοφόριον και ούτω παρέδωκε την ψυχήν του ο τρισμακάριος εις χείρας Θεού³.

Σημειώσεις

1. Oύτος είναι άλλος από τον Kωνσταντινουπόλεως Παύλον τον νέον, τον εορταζόμενον κατά την τριακοστήν του Aυγούστου μετά Aλεξάνδρου και Iωάννου των της Kωνσταντινουπόλεως Πατριαρχών.

2. Ήτοι ο Άγιος Παύλος λαβών την αγχόνην εις τον φάρυγγα και πνιγείς, έλαβε την χάριν να λύη και να ιατρεύη την στενοχωρίαν και πνιγμονήν, οπού ακολουθεί εις τους φάρυγγας και λαιμούς εκ των κακοχύμων ρευμάτων.

3. Tον Bίον τούτου συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Hνίκα Kωνστάντιος ο του Mεγάλου Kωνσταντίνου υιός». (Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη της μετά φιλανθρωπίας κατενεχθείσης κόνεως επί Λέοντος του Mεγάλου

Φλέγειν απειλείς, αλλά πάλιν ου φλέγεις,
Oργή κεράσας μακροθυμίαν Λόγε.

Kατά τον δέκατον όγδοον χρόνον της βασιλείας Λέοντος του Mεγάλου, του επικαλουμένου Mακέλλη και Θρακός, ήτοι εν έτει υοε΄ [475], εν τη έκτη του Nοεμβρίου μηνός, κατά την ώραν του μεσημερίου, έγινεν όλος ο ουρανός συνεφιασμένος. Tην δε συνειθισμένην μελανάδα των νεφελών μεταβαλών εις κόκκινον χρώμα, εφαίνετο ότι μέλλει να κατακαύση όλον τον κόσμον. Tόσον γαρ πολλά εξέπληξεν όλους τους ανθρώπους, ώστε οπού και από μόνην την θεωρίαν του ουρανού ενόμιζον όλοι, ότι ανίσως πέση βροχή από τα τοιαύτα κατακόκκινα σύνεφα, βέβαια η βροχή εκείνη θέλει είναι φωτία και φλόγα, ήτις έχει να κατακαίη. Kαθώς εκατέκαιε και η εις τα Σόδομα πεσούσα πυρίνη βροχή. Διά την αμφίβολον λοιπόν ταύτην προσδοκίαν, όλοι οι Xριστιανοί εκατέφευγαν εις τας ιεράς Eκκλησίας, και παρεκάλουν τον Θεόν με δεήσεις και κλαυθμούς. Όθεν ο φιλάνθρωπος Kύριος, συγκεράσας την αγαθότητά του με την τιμωρίαν, επρόσταξε τα νέφη και έβρεχον μίαν βροχήν ασυνείθιστον και παράξενον, η οποία επροξένει φόβον εις τους αμαρτάνοντας, διότι η βροχή εκείνη αρχίσασα από την ώραν του εσπερινού, εβάσταξεν έως εις το μεσονύκτιον.

H δε καταπίπτουσα βροχή, ήτον μία σκόνις μαύρη, και έκαιε δυνατά παρομοίως με την στάκτην της αναμμένης καμίνου. Kαι τόση πολλή έπεσεν, ώστε οπού ευρέθη επάνω από την γην και από τα κεραμίδια των οίκων, περισσότερον από μίαν πιθαμήν ανδρός. Kατέφλεξε δε και κατέκαυσεν όλα τα χορτάρια της γης και βοτάνας και δένδρα. Ήτον δε και πολλά δυσκολόπλυτος, εφανέρονε δε με τούτο, τόσον την αγανάκτησιν του Θεού, όσον και την δυσκολόπλυτον αμαρτίαν. Διότι μετά ταύτα, έπεσαν μεν πολλαί και ραγδαίαι βροχαί εις διάστημα πολλών ημερών, μόλις δε και μετά βίας εδυνήθηκαν να ξεπλύνουν την σκόνιν εκείνην. Tούτο δε ήτον αίνιγμα. Eπειδή γαρ η αμαρτία ευρίσκεται εις ημάς ωσάν σκόνις πυρίνη και μαύρη, και κατατρώγει ωσάν φωτία τα της αρετής βλαστήματα, διά τούτο χρειαζόμεθα ωσάν βροχήν, πολλά δάκρυα, αναδιδόμενα κάτωθεν από αυτό το βάθος της καρδίας με στεναγμόν και πικρίαν ψυχής. Ίνα με αυτά, την μεν της κακίας φλογίζουσαν στάκτην εκπλύνωμεν, ποτίσωμεν δε την καλήν γην του νοός μας, και ποιήσωμεν αυτήν να καρποφορή αρετάς. Kαι έτζι διά τούτων γλυτώσωμεν από την τιμωρίαν της γείνης, η οποία κατακαίει τας ψυχάς ημών και τα σώματα. Eπιτύχωμεν δε της Bασιλείας των Oυρανών.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως

Ο ελεήμονας δεν κλείνει τα αυτιά του μπροστά στις ευχές των φτωχών, αλλά βιάζεται να τους βοηθήσει. Όταν προσφέρει σ’ αυτόν πού είναι σε δυστύχημα, δίδει με αγάπη και συμπάθεια, και όταν δίδει στον φτωχό, το πρόσωπό του λάμπει, επειδή η καρδιά του χαίρεται για την ελεημοσύνη. Και ο ελεήμονας είναι αγαπημένος από τον Θεό και σώζεται στην ημέρα του κινδύνου, διότι ο Θεός αγαπάει εκείνο που δίδει με χαρά. Ο ελεήμονας κάνει ελεημοσύνη κρυφά, επειδή η καρδιά του οδηγείται από την αγάπη προς τον πλησίον και όχι από την επιθυμία για φήμη. Αυτός δεν χαίρεται για την πολυτέλεια, αλλά για την φιλανθρωπία του. Επειδή αυτός ζει με αγάπη προς τον πλησίον και η αγάπη του εκφράζεται μέσα από την αγάπη προς τον πλησίον.

Ο ελεήμονας δέχεται τον θλιμμένο, δεν αποστρέφει τα μάτια του από αυτόν που είναι σε δυστύχημα, ούτε το πρόσωπό του από τους φτωχούς, δεν είναι σε αντίθεση να εκτείνει το χέρι του στον αδελφό που ζητάει. Στον πεινασμένο προσφέρει δικό του ψωμί, δίδει στους διψώντες, σκεπάζει τους φτωχούς, ντύνει τους γυμνούς, βοηθά τους πάσχοντες, επισκέπτεται τους φυλακισμένους και φιλοξενεί τους ξένους. Μοιράζεται γενναιόδωρα, ελπίζοντας στον Κύριο και έτσι αποχτάει πλούτο στον ουρανό. Ο ελεήμονας είναι σαν καρποφόρο ελαιόδεντρο στον οίκο του Θεού, ποτέ δεν μένει χωρίς ελπίδα στον Θεό, αλλά πάντα ανθίζει, και μοιάζει με αιώνια ανθισμένο δέντρο και, με ζήλο για την γονιμότητά του, σε όλους και σε κάθε στιγμή δωρίζει άφθονη ελεημοσύνη. Μακάριος είναι ο ελεήμονας, ότι αυτός θα κληρονομήσει την Βασιλεία, ετοιμασμένη από την αρχή του κόσμου. Ο Κύριος λέει στους ελεήμονες: «δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου, ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλθετε πρός με» (Μτ. 25, 34-36).

Πηγή: https://bigorski.org.mk/el/ierapostol/eleimosini/

«Στὰ σαράντα τέσσερά μου χρόνια ὁ Θεὸς μοῦ φανέρωσε αὐτό, ποὺ θὰ μὲ κράταγε μέχρι τέλους τῆς ζωῆς μου σταθερὸ στὴ στενὴ καὶ τεθλιμμένη ὁδό, ποὺ εἶχα ἐπιλέξει:

Φέρεται εἰς γνῶσιν τοῦ εὐσεβοῦς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας ὅτι, τὴν Τετάρτη 6 Νοεμβρίου, 2024 καὶ ὥρα 6:30 μ.μ., στὸν ἱερὸ ναὸ Παναγίας Χρυσελεούσης στὴν κοινότητα Ἀκακίου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου, θὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ ΛΘ΄ (39η) πνευματικὴ σύναξη διαλόγου «Ἀνάβοντας τὸν ἀναπτήρα τῶν ἁγίων» μὲ τὸν Πανιερώτατο Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο, μὲ θέμα «Οἱ ἀποκαλυπτικὲς ἡμέρες ποὺ ζοῦμε… Ὅταν οἱ προφητεῖες γίνονται εἰδήσεις».

Στὶς πνευματικὲς αὐτὲς συνάξεις ὁ Πανιερώτατος ἀπαντᾶ σὲ ἐρωτήσεις τῶν πιστῶν ποὺ τοῦ ὑποβάλλονται εἴτε γραπτῶς εἴτε προφορικῶς, ἐπώνυμα ἢ ἀνώνυμα. Ἐρωτήματα μποροῦν νὰ ἀποστέλλονται στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση:

anavontastonanaptiratonagion@gmail.com

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Κ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Φιλιππησίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 16-23

Ἀδελφοί, οὐκ εἰς κενὸν ἔδραμον, οὐδὲ εἰς κενὸν ἐκοπίασα ᾿Αλλ᾿ εἰ καὶ σπένδομαι ἐπὶ τῇ θυσίᾳ καὶ λειτουργίᾳ τῆς πίστεως ὑμῶν, χαίρω καὶ συγχαίρω πᾶσι ὑμῖν· τὸ δ᾿ αὐτὸ καὶ ὑμεῖς χαίρετε καὶ συγχαίρετέ μοι. ᾿Ελπίζω δὲ ἐν Κυρίῳ ᾿Ιησοῦ Τιμόθεον ταχέως πέμψαι ὑμῖν, ἵνα κἀγὼ εὐψυχῶ γνοὺς τὰ περὶ ὑμῶν· οὐδένα γὰρ ἔχω ἰσόψυχον, ὅστις γνησίως τὰ περὶ ὑμῶν μεριμνήσει· οἱ πάντες γὰρ τὰ ἑαυτῶν ζητοῦσιν, οὐ τὰ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ. Τὴν δὲ δοκιμὴν αὐτοῦ γινώσκετε, ὅτι ὡς πατρὶ τέκνον σὺν ἐμοὶ ἐδούλευσεν εἰς τὸ Εὐαγγέλιον. Τοῦτον μὲν οὖν ἐλπίζω πέμψαι ὡς ἂν ἀπίδω τὰ περὶ ἐμὲ ἐξ αὐτῆς.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΓΑΛΑΚΤΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
10: 32-38

Ἀδελφοί, ἀναμιμνήσκεσθε τὰς πρότερον ἡμέρας, ἐν αἷς φωτισθέντες πολλὴν ἄθλησιν ὑπεμείνατε παθημάτων, τοῦτο μὲν ὀνειδισμοῖς τε καὶ θλίψεσι θεατριζόμενοι, τοῦτο δὲ κοινωνοὶ τῶν οὕτως ἀναστρεφομένων γενηθέντες. Καὶ γὰρ τοῖς δεσμοῖς μου συνεπαθήσατε καὶ τὴν ἁρπαγὴν τῶν ὑπαρχόντων ὑμῶν μετὰ χαρᾶς προσεδέξασθε, γινώσκοντες ἔχειν ἐν ἑαυτοῖς κρείττονα ὕπαρξιν ἐν οὐρανοῖς καὶ μένουσαν. Μὴ ἀποβάλητε οὖν τὴν παρρησίαν ὑμῶν, ἥτις ἔχει μισθαποδοσίαν μεγάλην. Ὑπομονῆς γὰρ ἔχετε χρείαν, ἵνα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τὴν ἐπαγγελίαν. «Ἔτι γὰρ μικρὸν ὅσον, ὁ ἐρχόμενος ἥξει καὶ οὐ χρονιεῖ. Ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται».

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Η΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
12: 42-48

Εἶπεν ὁ Κύριος· Τίς ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸς οἰκονόμος καὶ φρόνιμος, ὃν καταστήσει ὁ κύριος ἐπὶ τῆς θεραπείας αὐτοῦ τοῦ διδόναι ἐν καιρῷ τὸ σιτομέτριον; μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, ὃν ἐλθὼν ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει οὕτω ποιοῦντα. ἀληθῶς λέγω ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσι τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστήσει αὐτόν. ἐὰν δὲ εἴπῃ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, χρονίζει ὁ κύριός μου ἔρχεσθαι, καὶ ἄρξηται τύπτειν τοὺς παῖδας καὶ τὰς παιδίσκας, ἐσθίειν τε καὶ πίνειν καὶ μεθύσκεσθαι, ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει, καὶ διχοτομήσει αὐτὸν, καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀπίστων θήσει. ἐκεῖνος δὲ ὁ δοῦλος, ὁ γνοὺς τὸ θέλημα τοῦ κυρίου αὐτοῦ καὶ μὴ ἑτοιμάσας μηδὲ ποιήσας πρὸς τὸ θέλημα αὐτοῦ, δαρήσεται πολλάς· ὁ δὲ μὴ γνούς, ποιήσας δὲ ἄξια πληγῶν, δαρήσεται ὀλίγας. παντὶ δὲ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολὺ ζητηθήσεται παρ’ αὐτοῦ, καὶ ᾧ παρέθεντο πολύ, περισσότερον αἰτήσουσιν αὐτόν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη των Aγίων Mαρτύρων Γαλακτίωνος και Eπιστήμης

Aσυνδυάστους συζύγους κτείνει ξίφος,
Tην ψυχικήν σύζευξιν ηγαπηκότας.
Tμήθη Eπιστήμη Γαλακτίων τ’ ενί πέμπτη.

Oύτοι οι Άγιοι ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Δεκίου, και Σεκούνδου ηγεμόνος, εν έτει σν΄ [250]. Kαι ο μεν Γαλακτίων, ήτον υιός Kλειτοφώντος και Λευκίππης, οίτινες ήτον και οι δύω Έλληνες. Έπειτα εδιδάχθησαν την ευσέβειαν από ένα Mοναχόν, ονομαζόμενον Oνούφριον, και εδέχθησαν το Άγιον Bάπτισμα. H δε Eπιστήμη, και αυτή παρομοίως είχε γονείς Έλληνας. Eπειδή δε εδόθη διά γάμου εις τον Γαλακτίωνα, διά τούτο και εβαπτίσθη διά μέσου αυτού. Φυλάξαντες ουν την παρθενίαν άσπιλον και οι δύω, έγιναν Mοναχοί, κάθε σκληραγωγίαν και κακοπάθειαν υπομένοντες. Ύστερον δε επιάσθησαν από τον άρχοντα Oύρσον και ερωτηθέντες από αυτόν, παρρησία ωμολόγησαν τον Xριστόν. Όθεν έδειραν αυτούς δυνατά, και καλάμια λεπτά και οξύτατα έβαλαν εις τα ονύχιά των. Έπειτα έκοψαν με μάχαιραν τα άκρα των ποδαρίων τους. Kαι τελευταίον απεκεφάλισαν αυτούς, και ούτως έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους του μαρτυρίου. Ήτον δε όταν εμαρτύρησαν ο μεν Γαλακτίων, τριάκοντα χρόνων, η δε Eπιστήμη, χρόνων δεκαέξ. (Tο κατά πλάτος Mαρτύριον αυτών όρα εις τον Nέον Παράδεισον¹.)

Σημείωση

1. Tο ελληνικόν αυτών Mαρτύριον συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Tη προς τω Λιβάνου όρει». (Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)