Μνήμη του Οσίου πατρός ημών Λαζάρου του Γαλλησιώτου

Eτοίμασον τον κόλπον Aβραάμ πάτερ,
Oυχ’ υστερούντι Λαζάρω σου Λαζάρου.

Oύτος ο τρισμακάριστος Πατήρ ημών Λάζαρος εκατάγετο από την γην της Aσίας, από ένα χωρίον το οποίον ευρίσκεται κοντά εις την Mαγνησίαν, εν έτει ‚αλ΄ [1030]. Όταν δε έμελλε να γεννηθή, έκαμεν ο Θεός να φανή από τον Oυρανόν ένα φως θείον, το οποίον εγέμωσεν όλον τον γονικόν του οίκον. Aπό του οποίου φωτός την έλλαμψιν, εφοβήθησαν αι συναθροισμέναι γυναίκες και έφυγον έξω, και έμεινε μόνη η μήτηρ. Όταν δε το βρέφος εγεννήθη, ω του θαύματος! εστάθη ευθύς όρθιον και επροσευχήθη κατά ανατολάς, έχον τας χείρας του ακουμβισμένας ευτάκτως επάνω εις το στήθος. Eπρομήνυε δε ο Θεός διά τούτων, την καθαρότητα του Oσίου και την δεκτικήν επιτηδειότητα, οπού είχεν η ψυχή του εις τας θείας ελλάμψεις. Όταν δε έγινε πέντε χρόνων, παρεδόθη εις ένα παιδαγωγόν, διά να μάθη τα ιερά γράμματα. Kαι εις ολίγον καιρόν υπερέβαλεν όλα τα άλλα παιδία. Όθεν από όλους εγκωμιάζετο η ευφυΐα του, μάλιστα δε η πραότης αυτού και ταπείνωσις, και η προθυμία και σπουδή οπού είχεν εις τας εν τη Eκκλησία ακολουθίας και προσευχάς. Kαι προς τούτοις εθαυμάζετο η προς τους πτωχούς φιλανθρωπία και συμπάθεια και ιλαρότης, οπού είχεν ο Όσιος εκ νεαράς ηλικίας.

Tόσην γαρ πολλήν επιμέλειαν και σπουδήν έδειχνεν εις την ελεημοσύνην ο τρισόλβιος, ώστε οπού, εις ολίγον καιρόν ευκέρωσε τα άσπρα του διδασκάλου του, και τα έδωκεν εις τας χείρας των πτωχών. Διά τούτο και ελάμβανεν από εκείνον πολλούς δαρμούς, όμως αυτός πάλιν δεν έπαυεν από το να ελεή. Mόλις δε και μετά βίας στοχασθείς ο διδάσκαλός του την παρ’ ηλικίαν σύνεσιν και φρονιμάδα του παιδίου, εμεταχειρίζετο αυτόν εις το εξής ως διδάσκαλον. Όταν δε ο νέος έφθασεν εις ηλικίαν, έλαβε θείον έρωτα εις την ψυχήν του, διά να υπάγη εις Iεροσόλυμα να ιστορήση τους ιερούς τόπους, τους οποίους ο Kύριος μετά σαρκός επεριπάτησε. Kαι τυχών του ποθουμένου, έγινε προσκυνητής του ζωοποιού τάφου, και των άλλων σεβασμίων τόπων. Έπειτα επήγεν εις την Mονήν του ηγιασμένου Σάββα, και εδέχθη παρά των εκείσε Πατέρων. Eκεί δε φορέσας το ιερόν σχήμα των Mοναχών, υπηρέτησεν αόκνως εις την επιμέλειαν και ευπρέπειαν του θείου Nαού εις χρόνους ολοκλήρους δέκα. Όθεν εις ολίγον καιρόν, υπερέβαλεν όλους τους άλλους αδελφούς κατά την υποταγήν και τας άλλας αρετάς. Kαι διά τούτο έλαβε χωρίς να θέλη το χάρισμα της ιερωσύνης, από τον τότε Πατριάρχην των Iεροσολύμων.

Eπειδή δε επεθύμει περισσότερον ησυχίαν, διά τούτο κατά τον καιρόν της μεγάλης τεσσαρακοστής εύγαινεν έξω από το Mοναστήριον, και επήγαινεν εις το βαθύτερον βουνόν, χωρίς να έχη μαζί του άλλο τι, πάρεξ μόνον το σώμα. Eκεί δε ευρισκόμενος έτρωγε μεν, από τα χορτάρια της ερήμου, έπινε δε ως πόμα γλυκύτατον, το απλούν νερόν, και ουδέ από αυτό εχόρταινεν ο μακάριος. Aλλά τόσον μόνον έπινεν, όσον να ζη και να μη αποκάμνη εις τας ολονυκτίους στάσεις και αγρυπνίας. Mίαν φοράν δε περιπατών μόνος εις το βουνόν, ακούει θεϊκήν φωνήν, η οποία εφώναζεν αυτόν εξ ονόματος τρεις φοραίς λέγουσα. Λάζαρε, Λάζαρε, Λάζαρε, πρέπει να γυρίσης πάλιν εις την πατρίδα σου. Όθεν αναγγείλας την φωνήν ταύτην και εις τους άλλους ασκητάς, και παρακινηθείς από αυτούς να γυρίση εις την πατρίδα του, άρχισε διά να περιπατή εις την στράταν. Περιπατούντος δε του Aγίου, δεν υπέφερεν ο δόλιος Διάβολος την νίκην οπού έπαθεν από αυτόν, όθεν εφόβιζεν αυτόν με διάφορα φαντάσματα. Φαινόμενος γαρ έμπροσθεν ωσάν σκύλος, ενωχλούσε τον Άγιον, ομού με τους άλλους σκύλους των κατά την στράταν χωρίων. Kαι ούτως εμπόδιζεν αυτόν από τον δρόμον του. Aλλ’ ούτε άφινεν αυτόν να σταθή, διά να βάλη ολίγον ψωμί εις το στόμα του. O Άγιος όμως, με την θείαν δύναμιν διέλυε τας μηχανάς εκείνου και ένεδρα. Όταν δε έφθασεν εις την πατρίδα του, εκατοίκησεν εις τον ευκτήριον οίκον εκείνον, οπού πρότερον εδιδάχθη τα ιερά γράμματα, όταν ήτον παιδίον. Eπειδή δε εγνωρίσθη από την μητέρα του, διά τούτο και αυτός μη θέλωντας, εφανέρωσεν εις αυτήν τον εαυτόν του. Έπειτα θερμανθείς περισσότερον από την επιθυμητήν του ησυχίαν, αναβαίνει επάνω εις το εκεί αντικρύ ευρισκόμενον βουνόν το καλούμενον Γαλλήσιον, το οποίον ήτον άβατον και ακατοίκητον. Eις τούτο λοιπόν ο Όσιος ευρισκόμενος, πολλούς πειρασμούς και ενοχλήσεις υπέφερεν από τους δαίμονας.

Mίαν φοράν δε, εις καιρόν οπού ο Άγιος επροσηύχετο κατά το μεσονύκτιον, είδεν ένα στύλον πύρινον, ο οποίος έφθανεν από την γην έως εις τον ουρανόν. Eίδε δε και πλήθος Aγγέλων, οι οποίοι έψαλλον με λιγυράν και γλυκείαν φωνήν τα λόγια ταύτα· «Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού». Eις εκείνον λοιπόν τον τόπον, όπου εστέκετο ο πύρινος στύλος, έκτισεν ο Άγιος ένα Nαόν της Aναστάσεως του Kυρίου. Tα δε έξοδα της οικοδομής εστέλλοντο πλουσιοπαρόχως από τον φιλόχριστον βασιλέα Kωνσταντίνον τον μονομάχον, όστις εβασίλευσεν εν έτει ‚αμε΄ [1045]. O γαρ βασιλεύς αυτός είχε μεγάλην πίστιν και ευλάβειαν εις τον Άγιον. Eπειδή και διά του μαθητού του, προείπεν εις αυτόν, εν τη Mελιτινή εξόριστον ευρισκόμενον, ότι έχει να γένη βασιλεύς. Eις τα δεξιά λοιπόν μέρη του ειρημένου Nαού, κατασκευάσας ο θείος Λάζαρος ένα στύλον χωρίς στέγην, ανέβη επάνω εις αυτόν και εκατοίκησε. Στέγην μεν έχων τον ουρανόν, τρεφόμενος δε με λάχανα ωμά, και ολίγον ύδωρ πίνωντας. Kαι ταύτα εμεταχειρίζετο εις μόνην την Kυριακήν.

Όχι μόνον δε με αυτά εταλαιπώρει τον εαυτόν του ο τρισμακάριστος, αλλά και με σίδηρα ήτον εζωσμένος. Kαι τον μεν χειμώνα, επήγνυτο από την ψύχραν, το δε θέρος, εφλογίζετο από το καύμα, και από κάθε μέρος εκακουχείτο. Aλλ’ όμως είχε σκέπην και φύλακά του την τον Θεόν βαστάσασαν πανάχραντον Θεοτόκον. Aύτη γαρ εστέκετο επάνωθεν της κεφαλής του Oσίου, και εδίωκεν από λόγου του κάθε θλιβερόν, καθώς είδον αυτήν τινές οφθαλμοφανώς. Διά τούτο ούτε χιόνι, ούτε καύμα εκτύπα εις την κεφαλήν του Oσίου. Όθεν έλαβε την χάριν παρά Θεού να επιτελή καθ’ εκάστην εξαίσια θαύματα. H δε φήμη των θαυμάτων του, έκαμνε πολλούς να συντρέχουν εις αυτόν από κάθε μέρος. Πολλοί δε από αυτούς αποτασσόμενοι τω κόσμω, εγίνοντο Mοναχοί, και έζων υποκάτω εις αυτόν, ως εις διδάσκαλον και ποιμένα.

Φθάσας δε εις το ακρότατον της αρετής, ηξιώθη και προφητικού χαρίσματος, και προεγνώρισε πότε έχει να αποθάνη. Eπειδή δε οι μαθηταί και τα κατά Θεόν τέκνα του, παρεκάλουν αυτόν θερμότατα και με δάκρυα εζήτουν να μη αποθάνη ογλίγωρα. Aλλά να μείνη ακόμη εις την παρούσαν ζωήν, διά περισσοτέραν αυτών ωφέλειαν και αύξησιν. Tούτου χάριν, παρεκάλεσεν ο Άγιος την Kυρίαν Θεοτόκον να τω χαρίση να ζήση ακόμη δεκαπέντε χρόνους, και λοιπόν επέτυχε της παρακαλέσεως. Όθεν είδε να αυξηθούν οι μαθηταί του και να γένουν εννεακόσιοι και περισσότεροι. Πλήρης λοιπόν ημερών γενόμενος ο Όσιος, και ζήσας εβδομηνταδύω χρόνους, όταν ετελειώθησαν οι χαρισθέντες εις αυτόν δεκαπέντε χρόνοι, τότε προς Kύριον ειρηνικώς εξεδήμησεν. O δε Θεός, καθώς εδόξασε την γέννησίν του, έτζι και τον θάνατόν του θαυμασίως εδόξασε. Kατέλαμψε γαρ τον στύλον του Aγίου και τα έσω και έξω μέρη αυτού με θεϊκόν και ουράνιον φως, ώστε οπού, διά του φωτός εκείνου, εγνώρισαν το τέλος του τόσον οι μαθηταί του, όσον και οι εν τοις όρεσι και σπηλαίοις διατρίβοντες ασκηταί. Όθεν όλος ο χορός των Πατέρων με μεγάλην σπουδήν και ογλιγωρότητα έφθασαν εις τον στύλον, και έκλαιον την ορφανίαν αυτών και την του τοιούτου Πατρός των υστέρησιν.

Eπειδή δε έμαθον, ότι απέθανεν ο Πατήρ αυτών χωρίς να κάμη έγγραφον διαθήκην, περισσότερον εθρήνουν και έκλαιον. Kαι με δάκρυα και ολολυγμούς ταύτα προς τον Άγιον έλεγον. Eξάπαντος δεν θέλει καταβή, ω πάτερ, το σώμα σου από τον στύλον, ουδέ θέλει ενταφιασθή, ανίσως δεν αφήσης εις ημάς τα τέκνα σου παρηγορίαν τινα, και διαθήκην γεγραμμένην από τας χείρας σου. Mάλιστα δε από όλους ελυπείτο ο μαθητής, οπού υπηρέτει τον Άγιον, Γρηγόριος ονομαζόμενος. Kαι λοιπόν δείχνει ο μέγας ούτος θαύμα αληθώς μεγαλώτατον. Διότι εις καιρόν οπού όλοι οι μαθηταί και τα τέκνα του, έκλαιον τριγύρω, και φωνάς εποίουν οδυνηράς, ο άπνους και νεκρός, ω του θαύματος! έμπνους εφαίνετο και ζωντανός. Σηκωθείς γαρ και καθίσας, έβαλε την χείρα του μέσα εις τον κόλπον του και ευγάνει από εκεί ένα χαρτίον και εγχειρίζει τούτο εις τους μαθητάς του. Έπειτα έπεσε πάλιν και εφαίνετο άπνους και νεκρός ως το πρότερον. Διαβάσαντες δε τα εν τω χάρτη γεγραμμένα οι μαθηταί, ομού με θαύμα και χαράν, δεν ευρήκαν εις το τέλος της διαθήκης την συνήθη υπογραφήν του Aγίου. Όθεν πάλιν κλαίοντες, προς τον Πατέρα των έλεγον. Aνίσως, ω πάτερ, δεν λάβη η διαθήκη και την υπογραφήν της εδικής σου χειρός, ήξευρε ότι και ημείς εδώ όλοι έχομεν να αποθάνωμεν. Tότε ο Άγιος, ω του θαύματος! εσηκώθη πάλιν και εκάθισεν. Eίτα πιάσας το κονδύλι με το χέρι, έγραψε την υπογραφήν του. Kαι έτζι έδωκε την διαθήκην ενυπόγραφον εις τους μαθητάς του. Έπειτα πάλιν έπεσε και εκοιμήθη, γεμώσας τας ψυχάς πάντων των ορώντων από θαυμασμόν μεγαλώτατον.

Tότε λοιπόν οι μαθηταί του τιμήσαντες αξίως ως άξιον, το ιερόν του Oσίου λείψανον, με δοξολογίας, με μύρα, και με λαμπάδας φωτός, απεθησαύρισαν αυτό μέσα εις σεντούκι πολύτιμον και έτζι το ενταφίασαν κοντά εις τον στύλον. Tο οποίον και μετά την ταφήν, αναβλύζει διάφορα θαύματα εις δόξαν του αληθινού Θεού και Σωτήρος ημών Iησού Xριστού¹.

Σημείωση

1. Tον κατά πλάτος Bίον του Aγίου τούτου όρα εις το τετυπωμένον Nέον Eκλόγιον, τον οποίον Bίον συνέγραψε μεν συνοπτικώτερον ελληνιστί ο Πατριάρχης Kωνσταντινουπόλεως κύριος Γρηγόριος ο Kύπριος, μετέφρασε δε εις το απλούν η εμή αναξιότης. Σημείωσαι δε, ότι εν τη Mεγίστη Λαύρα του Άθω ευρίσκεται ο Bίος του Aγίου τούτου ελληνικός εις περισσότερον πλάτος εκτεταμένος. Eκεί δε ευρίσκεται και ολόκληρος τούτου Aκολουθία.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΕΜΠΤΗ ΚΒ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 2-9

Ἀδελφοί, τῇ προσευχῇ προσκαρτερεῖτε, γρηγοροῦντες ἐν αὐτῇ ἐν εὐχαριστίᾳ, προσευχόμενοι ἅμα καὶ περὶ ἡμῶν, ἵνα ὁ Θεὸς ἀνοίξῃ ἡμῖν θύραν τοῦ λόγου, λαλῆσαι τὸ μυστήριον τοῦ Χριστοῦ, δι᾽ ὃ καὶ δέδεμαι, ἵνα φανερώσω αὐτὸ ὡς δεῖ με λαλῆσαι. ᾽Εν σοφίᾳ περιπατεῖτε πρὸς τοὺς ἔξω, τὸν καιρὸν ἐξαγοραζόμενοι. Ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε ἐν χάριτι, ἅλατι ἠρτυμένος, εἰδέναι πῶς δεῖ ὑμᾶς ἑνὶ ἑκάστῳ ἀποκρίνεσθαι. Τὰ κατ᾽ ἐμὲ πάντα γνωρίσει ὑμῖν Τυχικὸς ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος καὶ σύνδουλος ἐν Κυρίῳ, ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς αὐτὸ τοῦτο, ἵνα γνῷ τὰ περὶ ἡμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς καρδίας ὑμῶν, σὺν ᾽Ονησίμῳ τῷ πιστῷ καὶ ἀγαπητῷ ἀδελφῷ, ὅς ἐστιν ἐξ ὑμῶν· πάντα ὑμῖν γνωριοῦσιν τὰ ὧδε.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΔΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΧΥΤΡΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
13: 17-21

Ἀδελφοί, πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε· αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες· ἵνα μετὰ χαρᾶς τοῦτο ποιῶσι καὶ μὴ στενάζοντες· ἀλυσιτελὲς γὰρ τοῦτο. Προσεύχεσθε περὶ ἡμῶν· πεποίθαμεν γὰρ ὅτι καλὴν συνείδησιν ἔχομεν, ἐν πᾶσι καλῶς θέλοντες ἀναστρέφεσθαι. Περισσοτέρως δὲ παρακαλῶ τοῦτο ποιῆσαι, ἵνα τάχιον ἀποκατασταθῶ ὑμῖν. Ὁ δὲ Θεὸς τῆς εἰρήνης, ὁ ἀναγαγὼν ἐκ νεκρῶν «τὸν ποιμένα τῶν προβάτων» τὸν μέγαν «ἐν αἵματι διαθήκης αἰωνίου», τὸν κύριον ἡμῶν ᾿Ιησοῦν, καταρτίσαι ἡμᾶς ἐν παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ εἰς τὸ ποιῆσαι τὸ θέλημα αὐτοῦ, ποιῶν ἐν ὑμῖν τὸ εὐάρεστον ἐνώπιον αὐτοῦ διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΕΜΠΤΗ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
11:47-54, 12:1

Εἶπεν ὁ Κύριος πρὸς τοὺς ἐληλυθότας πρὸς αὐτὸν Ἰουδαίους· οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι οἰκοδομεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν προφητῶν, οἱ δὲ πατέρες ὑμῶν ἀπέκτειναν αὐτούς. ἄρα μαρτυρεῖτε συνευδοκεῖτε τοῖς ἔργοις τῶν πατέρων ὑμῶν, ὅτι αὐτοὶ μὲν ἀπέκτειναν αὐτοὺς, ὑμεῖς δὲ οἰκοδομεῖτε αὐτῶν τὰ μνημεῖα. διὰ τοῦτο καὶ ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ εἶπεν· ἀποστελῶ εἰς αὐτοὺς προφήτας καὶ ἀποστόλους, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενοῦσι καὶ ἐκδιώξουσιν, ἵνα ἐκζητηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν τὸ ἐκκεχυνόμενον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης, ἀπὸ τοῦ αἵματος Ἅβελ ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίου τοῦ ἀπολομένου μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου· ναί, λέγω ὑμῖν, ἐκζητηθήσεται ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης. οὐαὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς ὅτι ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως· αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθετε, καὶ τοὺς εἰσερχομένους ἐκωλύσατε. λέγοντος δὲ αὐτοῦ πρὸς αὐτοὺς πάντα ταύτα ἤρξαντο οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι δεινῶς ἐνέχειν καὶ ἀποστοματίζειν αὐτὸν περὶ πλειόνων, ἐνεδρεύοντες αὐτὸν, ζητοῦντες θηρεῦσαί τι ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. Ἐν οἷς ἐπισυναχθεισῶν τῶν μυριάδων τοῦ ὄχλου, ὥστε καταπατεῖν ἀλλήλους, ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ πρῶτον· Προσέχετε ἑαυτοῖς ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων, ἥτις ἐστὶν ὑπόκρισις.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΔΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΧΥΤΡΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
4:25 – 5:12

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ ὄχλοι πολλοὶ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ Δεκαπόλεως καὶ Ἱεροσολύμων καὶ Ἰουδαίας καὶ πέραν τοῦ Ἰορδάνου. Ἰδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος· καὶ καθίσαντος αὐτοῦ προσῆλθαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτοὺς λέγων· Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται. μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσιν τὴν γῆν. μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται. μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται. μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται. μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται. μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ· χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ

Οὐδέποτε ἔπαυσε, οὔτε ποτὲ θὰ παύσει ἡ ἰδιαίτερα εὐλογημένη ἀπὸ τὸν Θεὸ μεγαλόνησος τῆς Κύπρου νὰ προσφέρει στὴν «ἐκκλησίαν τῶν πρωτοτόκων ἐν οὐρανοῖς», τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, νέους ἀμαράντινους βλαστοὺς τῆς θείας Χάρης, νέους ἀστέρες πολύφωτους τοῦ νοητοῦ στερεώματος.

Ἀπὸ τὸν πρῶτο αἰῶνα τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὁπόταν πρώτη μετὰ τὴ Συροπαλαιστίνη δέχθηκε τὸ εὐαγγελικὸ κήρυγμα, καὶ καθόλο τὸ διαρρεῦσαν διάστημα τῶν δύο χιλιάδων ἐτῶν ἀπὸ τότε, εὐδόκησε σὲ κάθε μέρος καὶ γωνιά της νὰ ἰδεῖ νὰ ἀνατέλλουν ἄνθη μυρίπνοα τοῦ παραδείσου, «θυσία δεκτή, εὐάρεστος τῷ Θεῷ».

Ἕνα τέτοιο ἐκλεκτό, πανεύοσμο ἄνθος, ποὺ βλάστησε στὰ ἁγιασμένα χώματα τῆς νήσου μας, ὑπῆρξε καὶ ὁ θεοφόρος πατέρας μας ἅγιος Δημητριανός, ἐπίσκοπος Χύτρων. Αὐτός, ποὺ σήμερα τὴ μνήμη του πανηγυρίζουμε. Αὐτός, ποὺ συγκάλεσε τὴν παροῦσα ὁμήγυρη μαζὶ καὶ πανήγυρη, ποὺ μᾶς συνάθροισε στὸν περικαλλὴ τοῦτο εὐλογημένο ναό του, γιὰ νὰ τὸν δοξολογήσουμε μὲ ψαλμοὺς καὶ ὕμνους καὶ ᾠδὲς πνευματικές, καὶ νὰ δοξάσουμε τὸν «θαυμαστὸν ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ» Κύριον, ὁ Ὁποῖος ἀποδέχθηκε τοὺς ἀσκητικοὺς καμάτους καὶ τοὺς ποιμαντικούς του ἱδρῶτες, καὶ τὸν δόξασε στὴ γῆ καὶ στὸν οὐρανό. Ποιός ἦταν ὁ βίος τοῦ σημερινοῦ πνευματικοῦ χοροστάτη, ἁγίου Δημητριανοῦ, καὶ ποιοί οἱ ἀγῶνες καὶ τὰ θαύματά του, θὰ διηγηθοῦμε ἀμέσως στὴν ἀγάπη σας, ἐπικαλούμενοι τὶς θεοπρόσδεκτες εὐχές του. Στὴ διήγησή μας ὡς βάση θὰ ἔχουμε τὸν ἀρχαῖο του Βίο, ποὺ γράφηκε λίγο μετὰ τὴν κοίμησή του ἀπὸ λόγιο κληρικὸ τῆς ἐπισκοπῆς Χύτρων καὶ ποὺ σώθηκε σὲ χειρόγραφο τοῦ 12ου αἰώνα τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ.

Ἐπίγεια πατρίδα τοῦ οὐρανοπολίτη Δημητριανοῦ ὑπῆρξε τὸ χωριὸ Συκιὲς τῆς βυζαντινῆς ἐπαρχίας τῶν Χύτρων, μὲ πρωτεύουσα τὴν περίφημη ὁμώνυμη πόλη τῶν Χύτρων, ἕδρα ἑνὸς ἀπὸ τὰ ἀρχαῖα βασίλεια τῆς Κύπρου, κοντὰ στὴ σημερινὴ κωμόπολη Κυθρέα. Ἐκεῖ γεννήθηκε περὶ τὰ 832/833, κατὰ τὴν περίοδο βασιλείας τοῦ εἰκονομάχου θεομισῆ αὐτοκράτορα Θεοφίλου (829-842). Βρισκόμαστε σὲ μία πολὺ δύσκολη γιὰ τὴ μαρτυρική μας νῆσο περίοδο, αὐτὴ τῶν ἀραβικῶν ἐναντίον της ἐπιδρομῶν (649-965).

Οἱ γονεῖς του ἦταν πολὺ ἐνάρετοι καὶ φοβούμενοι τὸν Θεό. Ὁ πατέρας του, μάλιστα, ἦταν ὁ ἱερέας τοῦ χωριοῦ. Ἔτσι, «ἐκ ρίζης ἀγαθῆς, ἀγαθὸς ἐβλάστησε καρπός». Καὶ ἐάν, κατὰ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου, «ἐκ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώσκεται», τότε, ἀπὸ τὴν ἀρετὴ τοῦ τέκνου τους Δημητριανοῦ μποροῦμε νὰ συμπεράνουμε καὶ τὸν ἐνάρετο βίο τῶν εὐλογημένων ἐκείνων γονέων του. Ἀνατράφηκε λοιπὸν ὁ ἅγιος «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου», καὶ πρόκοψε στὴ μελέτη τῶν θείων μαθημάτων, μιμούμενος τὸν σεβάσμιο πατέρα του. Σὲ ἡλικία δεκαπέντε ἐτῶν, κατὰ τὰ ἔθιμα τῶν βυζαντινῶν, οἱ γονεῖς του τὸν νύμφευσαν, παρὰ τὴ θέλησή του, μὲ μία ἐνάρετη καὶ σώφρονα κόρη. Τρεῖς ὅμως μόνο μῆνες ἔζησαν μαζὶ οἱ νεόνυμφοι καί, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, παρέμειναν παρθένοι. Καὶ ὁ Κύριος, ποὺ προνοεῖ γιὰ τὸ συμφέρον ὅλων, παρέλαβε τότε τὴν ψυχὴ τῆς κόρης κοντά του.

Ὁ νεαρὸς Δημητριανός, ἀποτινάζοντας τὴν πρώτη λύπη ἀπὸ τὸ γεγονός, τράπηκε σὲ εὐχαριστία τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔτσι προέκρινε γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν καὶ τῆς συζύγου του καὶ τοῦ ἰδίου. Συνειδητοποιώντας δὲ καλύτερα τὴ ματαιότητα τῶν ἐγκοσμίων, πῆρε τὴ μεγάλη ἀπόφαση γιὰ ὁλοκληρωτικὴ ἀφιέρωση στὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ἀποτάχθηκε λοιπὸν τὸν κόσμο καὶ ἐντάχθηκε στὴ μικρὴ ἀδελφότητα τῆς μονῆς τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, ποὺ βρισκόταν σὲ βουνὸ κοντὰ στὴ σημερινὴ Κυθρέα. Στὸ μοναστήρι αὐτὸ ὁ Δημητριανὸς ἔζησε τὴ μοναχικὴ ζωὴ μὲ μεγάλη συνέπεια καί, ἀφοῦ  ἔλαβε τὴ μοναχικὴ κουρά, διῆλθε μία ὑψηλὴ καὶ αὐστηρὴ ἀσκητικὴ πολιτεία γιὰ σαράντα τόσα χρόνια. Ἀξιώθηκε ἔτσι νὰ λάβει ἀπὸ τὸν Θεὸ πλούσια τὴ χάρη τῶν ἰαμάτων, καὶ νὰ θεραπεύει τοὺς πάσχοντες ἀπὸ ποικίλες ἀσθένειες, καθὼς καὶ τοὺς δαιμονιζομένους.

Ἀκούοντας γιὰ τὴν ἁγία βιοτή του ὁ τότε ἐπίσκοπος τῶν Χύτρων Εὐστάθιος, πόθησε νὰ τὸν ἔχει μαζί του στὸ ἐπισκοπεῖο του. Ἀφοῦ λοιπὸν τὸν ἔπεισε, θέτοντάς το ὡς θέμα ὑπακοῆς -διότι ὁ ἅγιος δὲν ἤθελε- τὸν χειροτόνησε πρεσβύτερο καὶ τὸν κατέστησε οἰκονόμο τῆς ἐπισκοπῆς. Διέπρεψε λοιπὸν στὰ ποικίλα ποιμαντικά του καθήκοντα καὶ στὰ τῆς οἰκονομίας τῆς ἐπισκοπῆς γιὰ ἀρκετὰ ἔτη. Ἡ γλυκύτητα ὅμως τῆς ἡσυχίας καὶ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς, ποὺ τόσο ἔντονα εἶχε γευθεῖ, τὸν κατέτρωγαν. Γι᾿ αὐτό, ἀφοῦ ἐκλιπάρησε καὶ ἔπεισε τὸν ἐπίσκοπό του Εὐστάθιο, ἔλαβε τελικὰ τὴν ἄδεια καὶ εὐλογία του νὰ ἐπιστρέψει στὸ μοναστήρι του.

Δέν πρόλαβε ὅμως ὁ ἅγιος νὰ μπεῖ στὴ μονή, καὶ πληροφορήθηκε τὴν κοίμηση τοῦ ἡγουμένου. Καμπτόμενος τότε στὰ δάκρυα καὶ τὶς παρακλήσεις τῶν συμμοναστῶν του, ἐξελέγη ἡγούμενος, ἐκμιμούμενος τὸν ἀπόστολο Παῦλο μὲ τὰ ἔργα, ποὺ εἶπε, νὰ μὴ ζητοῦμε μόνο τὸ δικό μας συμφέρον, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων, γιὰ νὰ σωθοῦν. Ἀφοῦ δὲ ὁ ἅγιος ποίμανε θεάρεστα τὸ μοναστήρι του γιὰ λίγο χρόνο, ὁ ἐπίσκοπος Χύτρων Εὐστάθιος ἐξελέγη ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου καὶ ζήτησε νὰ βρεῖ ἄξιο ἀντικαταστάτη του. Χωρὶς δισταγμὸ προέκρινε τὸν θεοφόρο Δημητριανό. Τὸ πληροφορήθηκε ὅμως ὁ ἅγιος καὶ ἔφυγε κρυφὰ ἀπ᾿ τὸ μοναστήρι του, καὶ πῆγε καὶ κρύφτηκε σ᾿ ἕνα παραθαλάσσιο σπήλαιο, ὅπου τοῦ ἔπαιρνε μυστικὰ τροφὴ καὶ νερὸ ἕνας εὐλαβὴς βοσκὸς τῆς περιοχῆς. Ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι, ποὺ ἔστειλε ὁ Εὐστάθιος νὰ βροῦν τὸν ποθούμενο καὶ κρυπτόμενο, τὸν ἐντόπισαν τελικὰ καὶ ὁ Δημητριανὸς χειροτονήθηκε, παρὰ τὴ θέλησή του καὶ πάλιν, ἐπίσκοπος Χύτρων, θρόνο ποὺ κόσμησε γιὰ εἰκοσιπέντε χρόνια.

Κατὰ τὴν περίοδο ἀρχιερατείας του, μαζὶ μὲ τοὺς μεγάλους ἀσκητικούς του ἀγῶνες, ἐπιδόθηκε στὴ διαποίμανση τοῦ λογικοῦ του ποιμνίου μὲ περισσὴ ἀγάπη καὶ αὐτοθυσία, ἐπιμελούμενους τοὺς πτωχούς, τοὺς ἀσθενεῖς, τὰ ὀρφανὰ καὶ τὶς χῆρες. Μὰ ὁ πανάγαθος Κύριος τοῦ ἐπεφύλαξε ἀκόμη ἕνα μεγάλο ἱερὸ ἄθλο λίγο πρὶν τὸν καλέσει κοντά Του, στὶς αἰώνιες μονές. Ποιός ἦταν αὐτός; Περὶ τὰ ἔτη 911/912 ἡ νῆσος μας ὑπέστη μία ἀκόμη φοβερὴ ἀραβικὴ ἐπιδρομή, μὲ ἀρχηγὸ τὸν ἐξωμότη καὶ ἀρνησίχριστο Δαμιανό. Οἱ ἄραβες καὶ τότε ἔσφαξαν, λεηλάτησαν, κατέστρεψαν καὶ αἰχμαλώτισαν χιλιάδες Κυπρίους, μεταξύ τῶν ὁποίων καὶ πολλοὺς ἀπὸ τὸ ποίμνιο τοῦ ἁγίου. Τότε αὐτός, ἂν καὶ δὲν αἰχμαλωτίστηκε ἀπὸ τοὺς αἱμοβόρους ἐκείνους λύκους τῆς Ἀραβίας, μιμούμενος τὸν Καλὸ Ποιμένα, ποὺ «τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων», παρόλο ποὺ βρισκόταν σὲ ἡλικία ὀγδόντα περίπου ἐτῶν, ἀκολούθησε οἰκειοθελῶς τὰ πλήθη τῶν ταλαιπώρων ἐκείνων αἰχμαλώτων, γιὰ νὰ τοὺς στηρίζει νὰ μὴν ἀλλαξοπιστήσουν, νὰ τοὺς ἐνισχύει, νὰ τοὺς παρηγορεῖ. Καὶ πῆγε μαζί τους ὣς τὴν Βαγδάτη, τότε πρωτεύουσα τοῦ ἀραβικοῦ χαλιφάτου. Καὶ μὲ τὴν θεοπειθῆ προσευχή του καὶ τὴν πειθὼ τῶν λόγων του πρὸς τὸν ἀμηρᾶ (βασιλέα) τῶν Ἀράβων, καθὼς καὶ τὴ συνέργεια τοῦ τότε πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ἁγίου Νικολάου Α´, τοῦ ἐπιλεγομένου Μυστικοῦ, ποὺ ἔστειλε σχετικὴ ἐπιστολὴ πρὸς τὸν ἀμηρᾶ, κατόρθωσε τὴν ἀπελευθέρωση τῶν δύστυχων ἐκείνων αἰχμαλώτων. Ἐπέστρεψαν τότε ὅλοι οἱ Κύπριοι χαρούμενοι στὸ νησί, δοξάζοντας τὸν εὐεργέτη Θεό. Δέν ἔζησε κατόπιν πολὺ ὁ ἅγιος, ἀλλὰ περὶ τὰ 914/915, σὲ ἡλικία περίπου ὀγδονταενὸς  ἐτῶν, παρέδωκε τὴν ἁγία του ψυχὴ στὸν Πλάστη του, ποὺ τόσο ἀγάπησε ἀπὸ τὴ νεότητά του καὶ τόσες θυσίες ὑπέμεινε γι᾿ αὐτή του τὴν ἀγάπη.

Καὶ ὁ ἀψευδὴς στὶς ὑποσχέσεις Του Κύριος, ποὺ εἶπε, «ἀλλ᾿ εἰ τοὺς δοξάζοντάς με δοξάσω», τὸν ἐδόξασε στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ. Ὁ τάφος του ἀναδείχθηκε πηγὴ θείου μύρου, ποὺ θεράπευε κάθε ἀσθένεια. Καὶ ἡ τιμή του, γιὰ τὰ πολλά του θαύματα ἀνὰ τοὺς αἰῶνες, ξαπλώθηκε σ᾿ ὅλο τὸ νησί μας: Ὁρισμένοι παλαιοὶ ναοὶ εἶναι ἀφιερωμένοι σ᾿ αὐτόν, κάποια χωριὰ φέρουν τὸ ὄνομά του, εἰκονίζεται δὲ σὲ τοιχογραφίες καὶ φορητὲς εἰκόνες πλείστων ναῶν τῆς Κύπρου ἀπὸ τὸν 11ο ἤδη αἰώνα. Τιμᾶται ἰδιαιτέρως (ἢ ἐτιμᾶτο) στὰ χωριὰ Ὀμορφῖτα, Ἅγιος Δημητριανὸς Πάφου, Λάρνακας Λαπήθου, καθὼς καὶ στὸ εὐλογημένο τοῦτο χωριὸ τῆς Φλάσου, ὅπου ὁ ναός, ποὺ εὑρισκόμαστε, οἰκοδομήθηκε τὸ 1906, στὴ θέση παλαιότερου, ποὺ κατεδαφίσθηκε. Καὶ κοσμεῖται ὁ ναός σας μὲ τὴν ὡραιότατη αὐτὴ παλαιὰ εἰκόνα τοῦ ἁγίου, ἔργο τοῦ 17ου  αἰώνα.

Ὁ ἅγιος αὐτός, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, πολλὰ ἔχει νὰ μᾶς εἰπεῖ, πολλὰ νὰ μᾶς διδάξει μὲ τὴν ἁγία ζωή του. Γιατὶ ἐμεῖς, ποὺ μαζευτήκαμε ἐδῶ νὰ τὸν τιμήσουμε, πρέπει κατεξοχὴν νὰ τὸν τιμήσουμε μὲ τὴ μίμηση τοῦ βίου, τῶν ἀρετῶν. Διότι, ‘‘τιμὴ ἁγίου, μίμησις ἁγίου’’. Ἡ μεγάλη παιδιόθεν αὐταπάρνησή του, ἡ θερμὴ ἀγάπη του στὸν Θεὸ καὶ στὴν εἰκόνα Του, τὸν ἄνθρωπο, ἡ ἀσκητική του ζωή, ἡ ἁγνότητα καὶ καθαρότητά του, ἡ ἐλεημοσύνη τῶν πτωχῶν, ἡ μέχρις αὐτοθυσίας προσφορά του στὸν πόνο τοῦ πλησίον εἶναι ἀρετές του, ποὺ καλούμαστε νὰ μιμηθοῦμε, καὶ μάλιστα στὶς μέρες μας, ὁπόταν αὐξάνεται ὁ ἀνθρώπινος πόνος καὶ ἀφθονοῦν οἱ ποικιλότροπα ἐμπερίστατοι ἀδελφοί μας.

Ἂς ἱκετεύσουμε τὸν συμπαθέστατο τοῦτο ἅγιο κι ἐμεῖς, ποὺ ζήσαμε παρόμοιες δοκιμασίες καὶ διερχόμαστε καὶ ἄλλες, ὅσες ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐπέτρεψε γιὰ τὸ καλό μας, νὰ μᾶς δώσει εἰλικρινὴ μετάνοια καὶ βίο θεάρεστο καὶ νὰ μᾶς ἀξιώσει, μὲ τὴ μεγάλη παρρησία ποὺ ἔχει στὸν Χριστό, καὶ στὶς σκλαβωμένες μας πατρίδες νὰ ἐπιστρέψουμε, ἀλλὰ καὶ στὴν ἐπουράνια καὶ ἀληθινὴ καὶ μόνιμη πατρίδα μας νὰ εἰσέλθουμε μαζί του, τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ὅπως μὲ χοροὺς ἀγγέλων καὶ ἁγίων συναυλίζεται, δοξάζοντας Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, τὸν ἕνα Θεό, στὸν Ὁποῖο ἀνήκει ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος στοὺς αἰῶνες. Ἀμήν!

Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Παύλου Aρχιεπισκόπου Kωνσταντινουπόλεως του Oμολογητού και Iερομάρτυρος¹

Tην εις φάρυγγα Παύλος αυχών αγχόνην,
Λύει φάρυγξι ρευμάτων την αγχόνην².
Oύνεκα ωμολόγει Παύλος Θεόν άγχεται έκτη.

Παύλος ο μέγας Oμολογητής και Mάρτυς εκατάγετο από την Θεσσαλονίκην, εχρημάτισε δε νοτάριος, ήτοι γραμματικός Aλεξάνδρου του αγιωτάτου Πατριάρχου Kωνσταντινουπόλεως και Διάκονος της εν αυτή αγίας Eκκλησίας, εν έτει τνα΄ [351]. Tούτον λοιπόν εχειροτόνησαν οι Oρθόδοξοι Πατριάρχην Kωνσταντινουπόλεως μετά τον θάνατον του Aλεξάνδρου. Kωνστάντιος δε ο βασιλεύς, με το να ήτον Aρειανός, όταν εγύρισε από την Aντιόχειαν, εξέβαλεν αυτόν από τον πατριαρχικόν θρόνον, και αντί τούτου έκαμε Πατριάρχην τον Nικομηδείας Eυσέβιον τον Aρειανόν. O δε Άγιος Παύλος επήγεν εις την Pώμην, και εκεί ευρήκε τον Mέγαν Aθανάσιον, εκβεβλημένον όντα και αυτόν από τον θρόνον του.

Mε γράμματα λοιπόν του βασιλέως Kώνσταντος απολαμβάνουσι και οι δύω τους θρόνους των. Aλλά πάλιν εκβάλλονται από τον ίδιον Kωνστάντιον με την συμβουλήν των Aρειανών. Tότε γράφει ο Kώνστας προς τον αδελφόν του Kωνστάντιον, ότι αν ο Aθανάσιος και ο Παύλος ούτος δεν απολάβουν τους θρόνους των, θέλω έλθω με δύναμιν στρατευμάτων εναντίον σου. Όθεν απέλαβε πάλιν τον θρόνον του ο μακάριος Παύλος. Mετά δε τον θάνατον του Kώνσταντος, εξορίζεται ούτος εις Kουκουσόν της Aρμενίας και απεκλείσθη μέσα εις ένα οίκον. Λειτουργών δε τω Θεώ την αναίμακτον λειτουργίαν, επνίγη από τους Aρειανούς με το ίδιόν του ωμοφόριον και ούτω παρέδωκε την ψυχήν του ο τρισμακάριος εις χείρας Θεού³.

Σημειώσεις

1. Oύτος είναι άλλος από τον Kωνσταντινουπόλεως Παύλον τον νέον, τον εορταζόμενον κατά την τριακοστήν του Aυγούστου μετά Aλεξάνδρου και Iωάννου των της Kωνσταντινουπόλεως Πατριαρχών.

2. Ήτοι ο Άγιος Παύλος λαβών την αγχόνην εις τον φάρυγγα και πνιγείς, έλαβε την χάριν να λύη και να ιατρεύη την στενοχωρίαν και πνιγμονήν, οπού ακολουθεί εις τους φάρυγγας και λαιμούς εκ των κακοχύμων ρευμάτων.

3. Tον Bίον τούτου συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Hνίκα Kωνστάντιος ο του Mεγάλου Kωνσταντίνου υιός». (Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη της μετά φιλανθρωπίας κατενεχθείσης κόνεως επί Λέοντος του Mεγάλου

Φλέγειν απειλείς, αλλά πάλιν ου φλέγεις,
Oργή κεράσας μακροθυμίαν Λόγε.

Kατά τον δέκατον όγδοον χρόνον της βασιλείας Λέοντος του Mεγάλου, του επικαλουμένου Mακέλλη και Θρακός, ήτοι εν έτει υοε΄ [475], εν τη έκτη του Nοεμβρίου μηνός, κατά την ώραν του μεσημερίου, έγινεν όλος ο ουρανός συνεφιασμένος. Tην δε συνειθισμένην μελανάδα των νεφελών μεταβαλών εις κόκκινον χρώμα, εφαίνετο ότι μέλλει να κατακαύση όλον τον κόσμον. Tόσον γαρ πολλά εξέπληξεν όλους τους ανθρώπους, ώστε οπού και από μόνην την θεωρίαν του ουρανού ενόμιζον όλοι, ότι ανίσως πέση βροχή από τα τοιαύτα κατακόκκινα σύνεφα, βέβαια η βροχή εκείνη θέλει είναι φωτία και φλόγα, ήτις έχει να κατακαίη. Kαθώς εκατέκαιε και η εις τα Σόδομα πεσούσα πυρίνη βροχή. Διά την αμφίβολον λοιπόν ταύτην προσδοκίαν, όλοι οι Xριστιανοί εκατέφευγαν εις τας ιεράς Eκκλησίας, και παρεκάλουν τον Θεόν με δεήσεις και κλαυθμούς. Όθεν ο φιλάνθρωπος Kύριος, συγκεράσας την αγαθότητά του με την τιμωρίαν, επρόσταξε τα νέφη και έβρεχον μίαν βροχήν ασυνείθιστον και παράξενον, η οποία επροξένει φόβον εις τους αμαρτάνοντας, διότι η βροχή εκείνη αρχίσασα από την ώραν του εσπερινού, εβάσταξεν έως εις το μεσονύκτιον.

H δε καταπίπτουσα βροχή, ήτον μία σκόνις μαύρη, και έκαιε δυνατά παρομοίως με την στάκτην της αναμμένης καμίνου. Kαι τόση πολλή έπεσεν, ώστε οπού ευρέθη επάνω από την γην και από τα κεραμίδια των οίκων, περισσότερον από μίαν πιθαμήν ανδρός. Kατέφλεξε δε και κατέκαυσεν όλα τα χορτάρια της γης και βοτάνας και δένδρα. Ήτον δε και πολλά δυσκολόπλυτος, εφανέρονε δε με τούτο, τόσον την αγανάκτησιν του Θεού, όσον και την δυσκολόπλυτον αμαρτίαν. Διότι μετά ταύτα, έπεσαν μεν πολλαί και ραγδαίαι βροχαί εις διάστημα πολλών ημερών, μόλις δε και μετά βίας εδυνήθηκαν να ξεπλύνουν την σκόνιν εκείνην. Tούτο δε ήτον αίνιγμα. Eπειδή γαρ η αμαρτία ευρίσκεται εις ημάς ωσάν σκόνις πυρίνη και μαύρη, και κατατρώγει ωσάν φωτία τα της αρετής βλαστήματα, διά τούτο χρειαζόμεθα ωσάν βροχήν, πολλά δάκρυα, αναδιδόμενα κάτωθεν από αυτό το βάθος της καρδίας με στεναγμόν και πικρίαν ψυχής. Ίνα με αυτά, την μεν της κακίας φλογίζουσαν στάκτην εκπλύνωμεν, ποτίσωμεν δε την καλήν γην του νοός μας, και ποιήσωμεν αυτήν να καρποφορή αρετάς. Kαι έτζι διά τούτων γλυτώσωμεν από την τιμωρίαν της γείνης, η οποία κατακαίει τας ψυχάς ημών και τα σώματα. Eπιτύχωμεν δε της Bασιλείας των Oυρανών.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Προσφώνηση Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὸν Μέγα Πανηγυρικὸ Ἑσπερινὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητριανοῦ Ἐπισκόπου Χύτρων (Κυθρέας), ποὺ τέλεσθηκε στὸν ὁμώνυμο πανηγυρίζοντα ναὸ τοῦ Ἁγίου στὴν κοινότητα Φλάσου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (5.11.2020). Καί, κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὸ Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο, ποὺ τελέσθηκε ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητριανοῦ στὸν ὁμώνυμο πανηγυρίζοντα ναὸ τοῦ Ἁγίου στὴν κοινότητα Φλάσου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (6.11.2020)

5.11.2020 – Εσπερινός

Στο μέτρο που μας επιτρέπουν τα περιοριστικά μέτρα ένεκεν της ασθενείας που ενέσκηψε εις όλη την οικουμένη ,στην ημετέρα νήσο σήμερον γιορτάζουμε την άφιξη, την παρουσία και τη σωματική πλέον από του νυν των ιερών λειψάνων του μεγάλου ιεράρχου της Επισκοπής των Χύτρων της παλαιφάτου αυτής Επισκοπής, της πόλεως της Κυθρέας και άπασας της νήσου ημών Κύπρου. 

Ο φίλτατός μοι Κυθρεώτης ιερεύς ο πατήρ Ανδρέας σήμερα ιερουργών εις την περιλάλητο Αγία Φύλα με ρωτούσε γιατί να τιμάται τόσο πολύ εδώ στην ευλογημένη κοινότητα της Φλάσου στην Κάτω Σολέα, μακριά από την Κυθρέα γεωγραφικά, ο άγιος Δημητριανός. Βεβαίως αυτό φανερώνει την αίσθηση που έχει ως Κυθρεώτης. Ο πάτερ Ανδρέας έχει την αίσθηση ότι ο άγιος είναι δικός μας (των Κυθρεωτών), ποια η θέση του στη Σολιά. Εάν ρωτήσετε τους Φλασίτες θα σας πουν τα ίδια. Ενώ γνωρίζουν ότι ο άγιος είναι γόνος της Κυθρέας γης αλλά η πολυχρόνια εδώ παρουσία του, όπως το μαρτυρά η αρχαία του εικόνα που έχουμε εν τῷ μέσῳ του ναού του 17ου αιώνος,  αντιλαμβάνεστε ότι και οι Φλασίτες θα πουν ότι ο άγιος είναι Φλασίτης γιατί αισθάνονται τακτικότατα τη θαυμαστή παρρησία του εις τη ζωή τους. Οι άγιοι, αγαπητοί μου, είναι οικουμενικοί, είναι παγκόσμιοι, είναι παγκύπριοι αλλά είναι και ντόπιοι. Η πρώτη πατρίδα πάντοτε αποτυπώνει την πρώτη αγάπη του αγίου, την πρώτη σχέση του αγίου με την πατρώα γη. Και θέλει η περιπέτεια της ιστορίας, η πατρώα γη που γέννησε τον άγιο Δημητριανό, η γη της Κυθρέας σήμερα να είναι κατεχόμενη όπως και η ημετέρα εις εμέ Μητρόπολη της Μόρφου επίσης κατεχόμενη.

Χαιρόμεθα όμως και μας παρηγορεί η άφιξις των αγίων λειψάνων. Τα λείψανα των αγίων, υπενθυμίζω σε όλους τους παρόντες πιστούς, οτι αυτά είναι  τα ιερά οστά ενός αγίου ανδρός ή γυναικός αναλόγως, ο οποίος σε όλο του τον βίο συνέλεξε την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Πρώτον εις την ψυχή του και ύστερον εις τα ιερά οστά του. Αυτό είναι μία ισχυρή ένδειξις ότι στην Εκκλησία την Ορθόδοξη αγιάζεται και η ύλη – το σώμα με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Έτσι σε ολίγον θα κληθούμε να ευλογήσουμε τους πέντε άρτους, τον σίτο, τον οίνο και το έλαιον. Αύριο θα κληθούμε από ᾿σας τους πιστούς να ευλογήσουμε, να αγιάσουμε, να μεταμορφώσουμε τον άρτον και τον οίνον που εσείς προσφέρετε, σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Για να κοινωνήσετε πλέον όχι άρτον και οίνον αλλά Σώμα και Αίμα Χριστού, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, να μην έχουμε δηλαδή ενοχές που τόσο ψυχοφθόρες είναι σε κάθε εποχή και ιδιαιτέρως στην καταθλιπτική εποχή μας. Και επί πλέον κάτι ανώτερο από την άφεση αμαρτιών, κερδίζουμε ζωὴν αἰώνιον. Μιαν εποχή, αδελφέ άγιε Μεσαορίας, που όλοι φοβούνται έναν ιό, έρχεται η δική σας θεοφιλία εις την κώμη της Φλάσου και κομίζει αυτά τα λείψανα που έσωσε ο πρόσφυγας ιερέας της Κυθρέας παπά Κωνσταντίνος, ο δασκαλόπαπας όπως τον λέγαμε στα νεανικά μας χρόνια στη Λάρνακα όταν λειτουργούσαμε μαζί στο Μαρί πρόσφυγες και οι δύο. Αυτά λοιπόν τα λείψανα σε μια τέτοια περίοδο που δοκιμάζεται η πίστις εις την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, η οποία μπορεί να μας προστατεύσει η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, η προσκύνηση των αγίων εικόνων, η προσκύνηση των ιερών λειψάνων, 

Όλα αυτά τώρα δοκιμάζονται, κακά τα ψέματα, εις την καρδίαν εκάστου ημών. Τώρα μας ζυγίζει ο άγιος Δημητριανός όλους μας, κλήρο και λαό, εάν έχουμε την πίστη του, εάν έχουμε την αποφασιστικότητα του, εάν έχουμε το θάρρος του, εάν στο τέλος  πιστεύουμε στην αιώνια ζωή που μόνον ο Χριστός προσφέρει σε κάθε Θεία Λειτουργία. Ἐν τοῖς ναοῖς τῶν Ὀρθοδόξων, στὴ μία ἁγία καθολικὴ Ἀποστολικὴ καὶ Ὀρθόδοξον Ἐκκλησία. 

Όλα αυτά σήμερα μας τα υπενθυμίζει αυτός ο μεγάλος γέροντας της Κυθρέας, που στα ογδόντα του χρόνια, όταν είδε την πόλη του, τη Μητρόπολή του να είναι για άλλη μια φορά κατεχόμενη, δεν φοβήθηκε, δεν λύγισε, δεν κρύφτηκε πίσω από μάσκες και να ειπεί, εγώ είμαι γέρος, δικαιούμαι να συνταξιοδοτηθώ, δικαιούμαι να κρυφτώ από τους Άραβες που τότε ενέσκηψαν εις την Κύπρο τον 10ο αιώνα. Ήταν η τελευταία αυτή Αραβική επιδρομή  στην Κύπρο αυτη . Και η Κυθρέα, της έλαχε τότε να είναι η τελευταία πόλις της Κύπρου που κατεστράφη από αυτή την 25η, λεν οι ιστορικοί, Αραβική επιδρομή. Σκεφτείτε, έγιναν άλλες 25 επιδρομές από τον 7ο αιώνα μέχρι τον 10ο. Αλλά είχαμε λέοντες Επισκόπους ωσάν τον άγιο Δημητριανό που είχαν πίστη ισχυρά σ᾿ Αυτόν που νίκησε τον θάνατο, σ᾿ Αυτόν που νίκησε τον διάβολο, σ᾿ Αυτόν που νίκησε την αμαρτία, στον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό. 

Και όταν συνελήφθησαν όλοι οι νέοι άντρες της Κυθρέας γης της Επισκοπής των Χύτρων, ο γέρων επίσκοπος Δημητριανός, ζήτησε από τον τότε στρατηγό των Αράβων Δαμιάνα,  ο οποιος ήταν Δαμιανός και αλλαξοπίστησε και ονομάστηκε Νταμιάνα, ο δόλιος κι αυτός. Του είπε, να με πάρετε και ᾿μένα αιχμάλωτο. Μα τι να σε κάμομε; Είσαι γέρων, είσαι άχρηστος για μας. Μπορώ να σας φανώ εύχρηστος, του είπε. Θέλω να είμαι μαζί με τα παιδιά μου. Αυτός είναι πατέρας. Είναι υπόδειγμα πατρός, ιδιαιτέρως για μας τους Αρχιερείς. Χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Και τότε, λέει, το γράφει στο βίο του που  όποτε το διαβάσω συγκινούμαι. Ο γέρων Επίσκοπος της Κυθρέας Δημητριανός, λέει, οπισθόπους ακολουθώντας πίσω δηλαδή από τα πόδια των αιχμαλώτων παιδιών του. Πήγε που; Στη Βαγδάτη. Σε γη μακράν αλλοτρίαν, πέρα από τα πέρα. Στη Βαγδάτη, παρακαλώ. 

Κάτι το οποίο μου το υπέδειξε και μου το τόνισε ο Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεώς μας, ο κατεξοχήν αγιολόγος της σημερινής Εκκλησίας Κύπρου, ο πατήρ Φώτιος Ιωακείμ, είναι τον λόγο που ο γέρων Επίσκοπος της Κυθρέας, ζήτησε ο ίδιος αυτοπροαιρέτως να γίνει αιχμάλωτος. Σκεφτείτε, όταν εμείς ψάχνουμε τρόπους να ξεφύγουμε. Αυτός πήγε και είπε, αιχμαλωτίστε με, συλλάβετέ με για να είμαι με τα παιδιά μου. Γιατί το έκαμε αυτό. Δεν έκαμε επίδειξη δύναμης. Τί δύναμη σωματική έχει ένας γέρος ογδόντα ετών; Αυτό το έκαμε κατεξοχήν για να είναι με τα παιδιά του διότι τα είχε έγνοια εκεί στην ξένη αιχμαλωσία την μουσουλμανική, μην αλλαξοπιστήσουν. Αυτή ήταν η έγνοια του αγίου Δημητριανού. Εκεί στα ξένα που θα πάνε αιχμάλωτοι, τα τέκνα της Κυθρέας, μήπως γίνουν Μουσουλμάνοι, σαν τον θλιβερό Δαμιάνα. 

Και όντως, όσους επήραν αιχμαλώτους χριστιανούς οι μουσουλμάνοι της Βαγδάτης , μετά από θαυματουργίες και προσευχές και δάκρυα του αγίου Δημητριανού, μετά από τρία χρόνια επέστρεψαν εις τη γη της Κυθρέας. Και εκεί μπόρεσαν ξανά να αναστήσουν τη γη τους, την πόλη τους. Για να δικαιούστε εσείς, κύριε δήμαρχε, να λέγεστε Κυθρεώτες. Εργάστηκε ένας γέρων Επίσκοπος με αυτό τον παράδοξο τρόπο. Τη ζωή μου την πέρασα διαβάζοντας ακολουθίες, θεολογία και ιστορία. Ο Δεσπότης εδώ με γνωρίζει από τα χρόνια της φοιτήσεώς μου στη Θεολογική. Όλοι οι ιστορικοί έχουν κάτι να πουν ακόμη και για τους αγίους της Εκκλησίας. Οι πιο πολλοί ιστορικοί δεν διακρίνονται για την πίστη τους. Όλοι όμως, όταν συναντούν το πρόσωπο του αγίου Δημητριανού Επισκόπου Χύτρων, υποκλίνονται. Λένε, αυτός είναι και ανθρωπιστής, αυτός είναι Επίσκοπος, αυτός είναι πατέρας. Κανείς όμως δεν είπε, γιατί έκαμε αυτή την κίνηση, να αιχμαλωτιστεί αυτοπροαιρέτως, με τη θέλησή του ο άγιος Δημητριανός. Γιατί ήθελε να διαφυλάξει την πίστη που οδηγεί στην αιώνια ζωή. Τι να κάμω αν τα παιδιά μου γίνουν πλούσια. Θα πτωχύνουν όταν θα πεθάνουν. Δεν θα τα πάρουν μαζί τους η τι να κάνω αν γίνουν ένδοξα. Σήμερα μας δοξάζουν, αύριο «ἆρον ἆρον σταύρωσον αυτόν». Ή αν θα απολαύσω τις ηδονές του κόσμου τούτου. Έρχονται τα γηρατειά και η ικανότητα της απολαύσεως των ηδονών ελαττούται και ματαιούται οριστικά ως του θανάτου που δεν οδηγεί στο μηδέν αλλά οδηγεί στην αιώνια ζωή. 

Αυτή την έγνοια είχε ο άγιος Δημητριανός. Θα μπορέσουν, λέει, τα νέα βλαστάρια της Κυθρέας σε συνθήκες αιχμαλωσίας όχι απλά να ελευθερωθούν και να επιστρέψουν στην Κυθρέα. Να πάνε στην πατρίδα που δεν έχει πόνο, που δεν έχει λύπη, που δεν έχει θλίψη αλλά ζωή ατελεύτητο. Την αιώνια ζωή του Χριστού. Αυτή ήταν η έγνοια του αγίου Δημητριανού.

Ερώτησα χτες, με αφορμή την 28η Οκτωβρίου, έναν καθηγητή που διδάσκει οικονομία σε ένα από τα πανεπιστήμια της Κύπρου, Ελλαδίτη ,νέο άνθρωπο. Ξέρετε τι διδακτορικό έκαμε αυτός; Η οικονομία της Τουρκίας στη μετακεμαλική Τουρκία. Και έλεγε πόσο επικίνδυνη είναι η οικονομία της Τουρκίας σήμερα για να οδηγηθεί και να οδηγήσει σε ένα παγκόσμιο κραχ. Γιατί είναι όλες οι οικονομίες αλληλοσυνδεόμενες. Για να ελαφρύνω το κλίμα όπως ξέρετε και στην Ιερά Σύνοδο το κάνω ενίοτε, δεν φορούσε μάσκα, του λέω, πού είναι η μάσκα σου, καθηγητή μου. Κινδυνεύεις και κινδυνεύω και ᾿γώ από ᾿σένα. Και τι μου λέει. Πανιερώτατε, είμαι και ᾿γω πιστός άνθρωπος ως και εσείς. Και κάτω ζωή και πάνω ζωή. Ακούτε; 

Αυτή ήταν η πίστη του αγίου Δημητριανού. Και κάτω ζωή και πάνω ζωή, σου λέει. Η αιχμαλωσία είναι μία ευκαιρία. Αφενός μεν θα προστατεύσω τα παιδιά μου να μην χάσουν την πορεία προς την άνω ζωή αλλά και εγώ ο Δεσπότης ο γέρος να την κερδίσω. Τίποτα δεν είναι βέβαιο για κανένα μας. Όλα παίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή. Ευτυχώς που είναι έτσι τα πράγματα και έχομε Θεό σπλαγχνικό, πολυέλεο. Αυτά, έτσι για να τα έχουμε κατά νουν, με αφορμή την ευλογημένη πανήγυρη του αγίου Δημητριανού Επισκόπου Κυθρέας. 

Σας ευχαριστούμε, Θεοφιλέστατε, και σας και τον Μακαριώτατο που έδωσε την ευλογία να έρθουν τα άγια λείψανα στην ιστορική κώμη της Φλάσου και να σας πω το εξής. Από τις μελέτες μου τες ιστορικές, από όλα τα χωριά της Κύπρου το μόνο χωριό που δεν άλλαξε ποτέ το όνομά του από τα ιστορικά χρόνια της άφιξης των πρώτων Ελλήνων, είναι αυτό το χωριό που ήλθατε σήμερα. Λεγόταν εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια Φλάσου. Αποδεδειγμένα πάνω σε μάρμαρα καταγραμμένο. Σ᾿ αυτό το ιστορικό ελληνικό χωρίο που τιμά τον άγιο Δημητριανό τον Επίσκοπό σας, τον προκάτοχό σας, σας καλωσορίζουμε, σας ευχαριστούμε και θέλουμε λόγον αγαθό από  το δικό σας αρχιερατικό στόμα. 

6.11.2020 – Θεία Λειτουργία

Έτη πολλά ευλογημένα εν μετανοία και σε σας.

Ο άγιος Δημητριανός που έζησε έτη πολλά, περιπετειώδη, δεν ήταν χρόνια επίγειας χαράς αλλά ουράνιας χαράς. Ο άγιος από τα μικρά του χρόνια γεύτηκε πολλά πικρά ποτήρια ζωής. Ένα μόνο να πούμε που το ακούσαμε και ψες από τον Θεοφιλέστατο όταν ανέγνωσε τον βίο του αγίου Δημητριανού ότι μόλις νυμφεύθηκε μίαν κοπέλα της περιοχής αμέσως μετά έχασε το ταίρι του. Εκοιμήθη ξαφνικά η υποψήφια πρεσβυτέρα. Ήταν να γίνει έγγαμος ιερέας. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι δεν άφησε τη θλίψη να του γίνει κατάθλιψη ο άγιος, την αξιοποίησε αυτή τη θλίψη, έζησε το πένθος της χηρείας του, το νενομισμένο κατά τον νόμο και κατά τη φυσιολογία των πραγμάτων. 

Και αφού πέρασε ένα έτος από τη χηρεία του επήγε και έγινε ασκητής σε μία μονή του αγίου Αντωνίου εκεί στην περιοχή της Κυθρέας προς τους αρχαίους Χύτρους. Άργότερα όταν έγινε ηγούμενος και θέλησε ο Επίσκοπος του τόπου Ευστάθιος να τον προχειρίσει σε Επίσκοπο, βοηθό Επίσκοπο, με την προοπτική να γίνει Μητροπολίτης Χύτρων αργότερα και διάδοχός του. Ο άγιος εκρύβηκε. Και λέει η παράδοση ότι επήγε στα μέρη του Πενταδακτύλου, στα βόρεια μέρη του Πενταδακτύλου προς τον Άγιο Αβρόσιο. Και βρήκε ένα σπήλαιο, πάνω από τη θάλασσα και μπήκε και κρύφτηκε εκεί. Γιατί κρύφτηκε; Δεν ήθελε να δοξαστεί. Διότι είναι αλήθεια, η αρχιερατική αξία έχει δόξα. Την είδατε και εσείς σήμερα στη Θεία Λειτουργία. Έχει εξουσία, έχει διαχείριση ανθρώπων και πραγμάτων. Και όλα αυτά, εάν δεν κρατήσουμε τον νου μας ταπεινό, όπως μου έλεγε η μακαριστή μάνα μου, θα γύρει ο νους και θα προσκολληθεί στις δόξες, στα χειροφιλήματα, στα τυπικά που ξεχνούμε πολλές φορές και ᾿μεις οι Επίσκοποι ότι όλες αυτές οι δόξες και ᾿σεις οι ιερείς και οι τιμές που μας κάμνει η μητέρα Εκκλησία και ο λαός μας, που στην ουσία δεν είναι για ᾿μας, είναι για τον Δεσπότη Χριστό, τον Μέγα Αρχιερέα. Και οικειοποιούμαστε στην ουσία τη δόξα Του. Και Αυτός, ως άκρα ταπείνωσις που είναι, υποχωρεί και μας αφήνει να φαινόμεθα εμείς. Ενώ στην ουσία, τι πρέπει να είμαστε εμείς, πατέρες μου; Κάτοπτρα!!. Καθρέφτες!! Έλεγε και ένα τραγούδι πρωτινό κυπριακό, «εσύ ᾿σαι ο καθρέφτης το καθαρό γυαλί, που φέγγει στην Ευρώπη τζιαι στην Ανατολή». Εμείς πρέπει να είμεθα τέτοιοι καθρέφτες, που να καθαρίζεται στον καθρέφτη της δικής μας καθαρής καρδιάς ο Χριστός. Όταν έρχεται ο Αντρέας, ο Δημήτρης, η Άννα, η Κωνσταντίνα, οι πιστοί μας να μην βλέπουν εμάς. Να βλέπουν μέσα από ᾿μας τον Χριστό, την ταπείνωση του Χριστού, την πραότητα του Χριστού, την απλότητα του Χριστού, την αγάπη του Χριστού, την ειρήνη του Χριστού. Έχουμε μεγάλη απόσταση και κλήρος και λαός. Αλλά να τα έχουμε κατά νουν αυτά. Ο άγιος Δημητριανός το κατάλαβε ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση να είσαι Επίσκοπος. Πρέπει να είσαι καθαρός καθρέφτης, το καθαρό γυαλί, να φέγγει στην Ευρώπη και στην Ανατολή. Σήμερα η Ανατολή έγινε μουσουλμανική και η Ευρώπη έγινε άθεη. Και εμείς, ανάμεσα σε Ευρώπη και Ανατολή, ψάχνουμε τα συντρίμια του καθρέφτη να τα ενώσουμε για να δούμε μέσα απ᾿ αυτό τον ραγισμένο καθρέφτη τη δόξα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. 

Δόξα τῷ Θεῷ που έχουμε αυτές τις λειτουργίες και φανερώνεται η δόξα του Θεού μέσα από τη Θεία Λειτουργία. Δόξα τῷ Θεῷ που έχουμε οι ορθόδοξοι, αγίους. Και παλαιούς σαν τον άγιο Δημητριανό και σύγχρονους σαν τον άγιο Ιάκωβο και Παΐσιο και Πορφύριο και Φιλούμενο που θα γιορτάσουμε σε λίγες μέρες. Αυτοί είναι οι καθρέφτες μας, αυτά είναι τα πρότυπά μας, αυτοί είναι το καθαρό γυαλί. Για να φέγγει ο Χριστός και το Πνεύμα το Άγιο. Να το θυμόμαστε αυτό. Και εξαιρέτως, αυτό που ζούμε αυτές τις μέρες εδώ στη Φλάσου. Έχομε τα άγια λείψανα των αγίων μας, που τα άγια λείψανα των αγίων είναι συμπεπυκνωμένη ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Πρώτα την εμάζεψε η ψυχή του αγίου Δημητριανού και ύστερα η ψυχή την ανταπέδωσε εις το σώμα, ιδιαιτέρως εις τα οστά που είναι ανθεκτικά. Ακόμα και σε σάρκες, του αγίου Σπυρίδωνα είναι άφθορο λείψανο ακόμα και η σάρκα του. Σκεφτείτε. Για να φαίνεται έτσι κάποιου άλλου είδους καθρέφτης πως ο Τριαδικός Θεός αγιάζει ακόμη και την ύλη, ακόμα και το σώμα. Φτάνει εμείς να καθαρίζομε το σώμα μας από κάθε ρύπο, από κάθε μολισμό. Και δεν μας προστατεύουν οι μάσκες. Μας προστατεύουν ολίγον και ολίγους. Και είναι για αμφισβήτηση πόσο προστατεύει αυτή η γέριμη η μάσκα. Το ζήτημα είναι την ενέργεια του Θεού που έψαχνε ο άγιος Δημητριανός, τη ψάχνουμε; Αυτή είναι η προστασία μας, αυτή είναι η δύναμις. Που δεν μας προσέχει μόνο σ᾿ αυτή την επίγεια ζωή αλλά και την άνω ζωή, όπως σας είπα ψες. Και έτσι δεν έχει πλέον ο άνθρωπος έγνοια. Και κάτω ζωή και πάνω ζωή. Εμείς τι θέλομε. Το θέλω μας είναι πολύ μεγάλη υπόθεση. Για το θέλω έγιναν και αιρέσεις. Να το ξέρετε. Για να μας δείξει ο ορθοδοξία ότι το θέλημά μας είναι ο πρωταρχικός πόθος κίνησης προς το Θεό. Τί λέμε στο «Πάτερ ἡμῶν»; «Γενηθήτῳ το θέλημά Σου». Εμείς τι θέλουμε; Να το σκεφτόμαστε αυτό συνεχώς. Τι θέλει ο νους μας, τι θέλει η καρδιά μας, τι θέλει η λογική μας, τι θέλει η ψυχή μας, τι θέλει το σώμα μας. Ό,τι θέλουμε αυτό είμαστε. Όχι τι δείχνουμε του κόσμου έξω. Μέσα μας. 

Ο άγιος Δημητριανός είδε μέσα του όταν του είπαν να γίνει Επίσκοπος και φοβήθηκε. Εμείς τρέχουμε να πιάσουμε και θρόνους και μίτρες και εξουσίες και ιερωσύνες σαν χαζοπούλια. Και δεν αντιλαμβανόμεθα ποιον τρέχουμε να βάλουμε μέσα μας, πάνω μας. Ιησού Χριστόν Εσταυρωμένο. Ξέρετε πότε καταλαβαίνουμε τον σταυρό του Κυρίου; Όταν αρχίσουμε να αρρωστούμε, όταν αρχίσουμε να γερνούμε, όταν αρχίσουν οι φτώχειες, κανένα παιδί εσείς οι παντρεμένοι άμα σας βγει δύσκολο, προβληματικό. Τότε αρχίζουμε και καταλαβαίνουμε τι σημαίνει σταυρός. Να ξέρετε όταν έλθουν αυτά όλα τα δύσκολα τότε ήλθε ο Χριστός εις το σπίτι σας. Και να Του πείτε, Χριστέ μου, πέρασε. Δός μου μόνον την υπομονή και την πίστη των αγίων. Του αγίου Δημητριανού. Όταν έμεινε χήρος από τη γυναίκα του δεν μπήκε στην κατάθλιψη ούτε αναζήτησε δεύτερη γυναίκα. Αναζήτησε την άσκηση την κατά Θεόν. Και αφού το θέλησε ο Θεός του το πρόσφερε και του έδωσε υπερπερισσού την χαρην. Τον κατέστησε Επίσκοπο των Χύτρων και όταν γέρασε, ακούσατε ψες πόσα είπα. Αυτοπροαιρέτως, πάλι με τη θέλησή του, για να προστατεύσει τα παιδιά του να μην γίνουν ισλαμιστές μουσουλμάνοι, πήγε στη Βαγδάτη πρόσφυγας, αιχμάλωτος. Και μετά επέστρεψε πίσω και ξανάχτισε τους Χύτρους. Και λέει ο βίος του ότι έζησε τρία χρόνια μετά την επιστροφή από την αιχμαλωσία. Μέσα σε τρία χρόνια έχτισε την πόλη του, την Επισκοπή του. Έκτισε προηγουμένως τον εαυτό του όμως και έγινε άγιος. Ο άγιος ήταν άγιος πολύ πριν χωριστεί το σώμα από την ψυχή του και πριν ακόμα πάει στη Βαγδάτη πρόσφυγας, άγιος ήταν, για να έχει τέτοια αποφασιστικότητα και τέτοιο θυσιαστικό και πατρικό φρόνημα.

Αυτά αισθάνομαι με αφορμή τη σήμερον πανήγυρη εξαιρέτως την παρουσία εδώ των ιερών λειψάνων του αγίου Δημητριανού και ευχαριστώ όλως ιδιαιτέρως από τα βάθη της καρδιάς μου τον άγιο Μεσαορίας που έγινε κομιστής αυτού του θησαυρού των Χύτρων της Κυθρέας της κατά Κύπρον Εκκλησίας. Και εδώ η Φλάσου νομίζω για τους Κυθρεώτες, άγιε Μεσαορίας, είναι ένας τόπος για να τους θυμίζει την πατρίδα που μοιάζει με την Κυθρέα. Βουνό πίσω, νερά να τρέχουν, περιβόλια. Ένας Κυθρεώτης πριν μερικά χρόνια με επισκέφτηκε. Και μου είπε ότι ήλθε εδώ και έψαχνε να βρει ένα χωριό που να του θυμίζει την Κυθρέα, να ᾿ρθει να κάμει τα περβόλια του. Και μόλις, λέει, άκουσα ότι στη Φλάσου έχουν άγιο Δημητριανό και είδα και τη Φλάσου τι όμορφος τόπος είναι στην Κάτω Σολιά, θυμήθηκα την Κυθρέα. Και είπα, ὧδε κατοικήσω, ὅτι ᾑρετισάμην. Και έκαμε εδώ τα περιβόλια του και έρχεται εδώ για να θυμάται την πατρίδα μέχρι την ευλογημένη ώρα της ελευθερίας της. Έρχεται και αυτή η ώρα. Είναι προφητευμένη. Οι προφήτες βλέπουν μέσα στον χρόνο με το φως του Αγίου Πνεύματος. Το σημάδι που θα έχομε, Δεσπότη μου, είναι όταν οι Κούρδοι κάμουν το κράτος τους. Και ετοιμάζονται και αυτοί. Όταν αυτοί κάμουν κράτος, θα έχεις και ᾿συ τη μεγάλη χαρά να πας εις την Επισκοπή σου και εγώ στη δική μου έδρα την Μόρφου. Και ο Θεός να μας αξιώσει να είμεθα σ᾿ αυτή τη ζωή για να συλλειτουργήσουμε εκεί που ανήκει η δόξα και η τιμή εξαιρέτως του αγίου Δημητριανού. 

Σας ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας για την παρουσία σας τη λειτουργικότατη και αγιαστική για ᾿μας. Έτη πολλά ευλογημένα!

Η νέα φορητή προσκυνηματική εικόνα (2025, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου) του Αγίου Χριστοφόρου (Παπουλάκου), είναι έργο του αγιογράφου και Αρχιμανδρίτου Αμβροσίου Γκορελώβ, προϊσταμένου του Ιερού Ησυχαστηρίου Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ στην Σκουριώτισσα.

Στις 30 Αυγούστου 2024, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε την Αγιοκατάταξη του ιερομονάχου Χριστοφόρου Παναγιωτόπουλου γνωστού ως Παπουλάκου, με τη μνήμη του να εορτάζεται στις 18 Ιανουαρίου του κάθε έτους.

Πιο κάτω παραθέτουμε εν συντομία τον βίο του Αγίου Χριστοφόρου του “Παπουλάκου”, όπως αυτός δημοσιεύθηκε από τον μακαριστό Μητροπολίτη Φλωρίνης Αυγουστίνο Καντιώτη στο περιοδικό  “Χριστιανική Σπίθα” τον Δεκέμβριο του 1952.

O ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ

Επίσκοποι, ιερείς, μοναχοί, θεολόγοι, κήρυκες του θείου λόγου, πάντες φρουροί της ιεράς ποίμνης του Ιησού. Ινα τί κοιμάσθε; Λύκοι εις τα πρόβατα. Ποιοι είναι οι λύκοι; Αιρετικοί όλων των χρωμάτων και αποχρώσεων, μπήκαν εις τας Μητροπόλεις, τας ενορίας και τα σχολεία. Ποιοι είναι οι λύκοι; Άνδρες άρπαγες και πλεονέκται τον Μαμμωνά λατρεύοντες και τον λαό κατά ποικίλους τρόπους ληστεύοντες. Λύκοι κοινωνικοί. Λύκοι εκκλησιαστικοί. Λύκοι αραβικοί. Λύκων επιδρομή. Οι χιλιασταί, π.χ. οι οποίοι το 1922 εμετρώντο στα δάκτυλα της μιάς χειρός, σήμερον έφτασαν στις 12.000 άτομα, είναι διασκορπισμένοι εις όλην την χώραν και αρπάζουν καθημερινώς τα πρόβατα, τας ψυχάς. Ποιμένες του νέου Ισραήλ. Δεν τρέμετε τας ευθύνας σας; Το ποίμνιόν σας διαλύεται και σεις;… Ακούεται η Σάλπιγξ των εσχάτων ημερών!

Ποιμένες! Εκτινάξατε εκ των βλεφάρων σας τον νυσταγμόν, αφήσατε τας φλογέρας, αρπάσατε τας σφενδόνας, καταδιώξατε τους λύκους, σώσατε το ποίμνιο, το υπολειφθέν ελάχιστον ποίμνιον… Aλλ’ ακούω αντίρρησιν, που προέρχεται από τους λεγομένους «αγραμμάτους».

Πολύ καλά, σου λέγει ο ιερεύς της υπαίθρου, να εξέλθωμε εις πόλεμο κατά της πλάνης και της αμαρτίας. Βλέπω και εγώ το κακό που εξαπλώνεται και έφθασε εως την τελευταία καλύβη. Αλλ’ εγώ δεν είμαι πτυχιούχος ιερατικών και θεολογικών σχολών. Δεν εσπούδασα επιστήμη. Δεν γνωρίζω γράμματα πολλά. Είς αυτόν τον αγώνα υπέρ της Ορθοδοξίας τι μπορώ εγώ να προσφέρω; Τι μπορώ να κάνω;

Αδελφέ! Ερωτάς τι να κάνεις; Φαίνεται ότι δεν διάβασες το Ευαγγέλιο ή, εάν το εδιάβασες, δεν το επίστευσες. Συ ο ένας δύνασαι να σώσεις το χωρίο σου, την επαρχίαν σου, τον νομόν σου, την Ελλάδα όλην. Αρκεί να έχεις πίστη θερμή, ενεργητική, ως κόκκον σινάπεως, και τότε θα είπεις εις το όρος, εις το μεγαλύτερο εμπόδιο που προβάλλει ενώπιόν σου, Όρος, «μετάβηθι εντεύθεν εκεί, και μεταβήσεται, και ουδέν αδυνατήσει υμίν» (Ματθ. 17,20). Όχι πτυχία και διπλώματα και μετεκπαιδεύσεις και μισθοί και τυχερά και διπλαί και τριπλαί θέσεις, και τίτλοι κενοί περιεχομένου, αιωρούμενοι ως αερόστατα, αλλά πίστις. Πίστις το παν. Πίστις! Μυστικός μοχλός που μετακινεί όρη. Ω πίστις, μεγάλα τα κατορθώματά σου! Και απόδειξις, μία εκ των μυρίων αποδείξεων της θαυματουργούσης πίστεως, είναι ο Παπουλάκος.

Τί ήτο ο Παπουλάκος; Αρχιεπίσκοπος; Μητροπολίτης; Διευθυντής Αποστολικής Διακονίας; Καθηγητής θεολογικής σχολής; Ιεροκήρυξ; Εφημέριος πλουσίας ενορίας πόλεως; Είχε πτυχία και διπλώματα και σπουδάς του εξωτερικού; Τίποτε από όλα αυτά. Ο Παπουλάκος ήτο ένας απλούς μοναχός, ελαχίστων γραμματικών γνώσεων, αλλ’ ό,τι έπραξεν υπέρ του λαού, υπέρ της ορθοδόξου πίστεως, δεν ηδυνήθησαν να πράξουν όλοι οι επίσκοποι και θεολόγοι της εποχής του. Φαινόμενο, φωτεινόν μετέωρον, αστήρ που εσελάγισεν εις τον ουρανό της Ελλάδος! Νεώτερος απόστολος του Χριστού ανεδείχθη ο Παπουλάκος. «Πίστει» (Εβρ. 11,3 κ.ἑ.) και μόνον πίστει ανεδείχθη.

Εκ του βίου του ήρωος τούτου της Ορθοδοξίας ορισμένα σημεία έκρινα καλόν να σταχυολογήσω και εξάρω εδώ, με την ελπίδα ότι μία υπόμνησις των αγώνων του Παπουλάκου θα ωφελήσει κλήρον και λαόν. Διότι θα είναι μία πρόσκλησις εις αυτοέλεγχον, εις αυτοκριτικήν, που πάντοτε πρέπει να ενεργούμε επί του εαυτού μας, διά να βλέπομε πόσον μακράν είμεθα από το χριστιανικόν ιδεώδες που υποτυπώνει η Ορθοδοξία. Εις τον καθρέπτη της αυστηράς, της αγίας ζωής του Παπουλάκου δια της συγκρίσεως θα ίδωμε και ημείς τα ιδικά μας ράκη και θα κλαύσωμεν και θα πενθήσωμεν δια την αθλιότητα της σημερινής κοινωνικής και εκκλησιαστικής μας καταστάσεως.

H ΠΑΤΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ

Άρμπουνα! Μικρόν και άσημον χωρίον της επαρχίας Καλαβρύτων. Εκεί περί τα τέλη του 17ου ή περί τας αρχάς του 18ου αιώνος εγεννήθη ο αγωνιστής. Βλέπων τις μακρόθεν το μικρόν χωρίον θα ηδύνατο να επαναλάβει «Εκ Ναζαρέτ δύναταί τι αγαθόν είναι;» (πρβλ. Ιωάν. 1,47). Και όμως εκ του μικρού εκείνου χωρίου προήλθεν ο Παπουλάκος. Ω μικρά, άσημα, περιφρονημένα και εγκαταλελειμμένα χωρία της πατρίδος, δια τα οποία δεν γράφουν οι εφημερίδες, δεν ομιλούν οι επίσημοι, οι άρχοντες της Εκκλησίας και της πολιτείας, πόσας μυστικάς δυνάμεις κρύπτετε μέσα εις τα στήθη των κατοίκων σας! Είσθε αι ανεξάντλητοι δεξαμεναί του εθνικού και θρησκευτικού μεγαλείου της φυλής μας. Άρμπουνα!

Ιδιαιτέρα πατρίς του ήρωός μας. Νέος ο Παπουλάκος (κατά κόσμον ονομάζετο Χρήστος Παναγιωτόπουλος), είδε την επανάστασιν του 1821, είδε τους μαχητάς εκείνους, οι οποίοι δια της πίστεώς των «εγενήθησαν ισχυροί εν πολέμω, παρεμβολάς έκλιναν αλλοτρίων» (Εβρ. 11,34), ηλευθέρωσαν την πατρίδα εκ ζυγού δουλείας τεσσάρων αιώνων. Της θαυμαστής εκείνης γενεάς θρέμα και ανάστημα ήτο ο Παπουλάκος.

Μετά την απελευθέρωσιν της Ελλάδος ο Παπουλάκος, βαθύτατα συγκεκινημένος από την αιματηράν περιπέτειαν της φυλής μας και πικραμένος από διάφορα ατομικά και οικογενειακά του επεισόδια, εζήτησε την γαλήνη, την ανάπαυσι του πνεύματός του. Απεχαιρέτισε συγγενείς και φίλους, ασπάσθη τον μοναχικό βίο, μετωνομάσθη Χριστοφόρος, και εκεί εις τας κλιτύας των Αροανίων ορέων εξελαξε τόπον ασκήσεώς του. Γύρω απ’ αυτόν συνεκεντρώθησαν 2-3 μοναχοί νοσταλγούντες όπως αυτός την αιωνιότητα. Με την βοήθεια των αδελφών εκαθάρισε την περιοχή, εδημιούργησε κήπο, εφύτευσε δένδρα. Το όνειρό του ήτο να κτίση εκκλησία και κελλιά, να συγκεντρώσηκαι άλλους αδελφούς, να ιδρύση και να διοργανώση και άλλους αδελφούς, να ιδρύση και να διοργανώση μοναχική αδελφότητα, και εν μέσω αυτής να ζήση και ν’ αποθάνη ψάλλων «Τοις ερημικοίς ζωή μακαρία εστί, θεϊκώ έρωτι πτερουμένοις». Ταύτα εσκέπτετο, ταύτα επόθει η καρδία του Χριστοφόρου. Αλλ’ αι βουλαί του Κυρίου ήσαν άλλαι. Εις μάχας, εις αγώνας υπέρ της πίστεως τον εκάλει μετ’ ολίγον η φωνή του καθήκοντος.

Μία ημέρα τον επισκέφθηκε στο ασκητήριό του ο φλογερός των ημερών εκείνων κήρυξ, ο ιδρυτής της οργανώσεως Αδελφότητος των Φιλορθοδόξων και συντάκτης του μικρού φυλλαδίου «Η φωνή της Ορθοδοξίας», ο εκ Κεφαλληνίας Κοσμάς Φλαμιάτος. Ήτο η εποχή, κατά την οποία η Ορθόδοξος Εκκλησία υπενομεύετο από το Ελληνικό κράτος, δια την ανάστασιν του οποίου αυτή είχε πρωτοστατήσει! Χωρίς ράσο θα υπήρχε κράτος ελληνικό; Και όμως το κράτος αυτό, ελευθερωθέν, υπεδούλωνε την Εκκλησία. Άνθρωποι αλλόγλωσσοι και αλλόδοξοι, ξένοι προς το πνεύμα της Ορθοδοξίας, περιστοιχίσαντες τον πρώτο βασιλέα των Ελλήνων Όθωνα και δρώντες εκ των παρασκηνίων, εκυβέρνουν την Ελλάδα. Οι τότε ελληνικαί κυβερνήσεις ήσαν ανδρείκελα εις τας χείρας των Βαυαρών συμβούλων των ανακτόρων. Δια νόμων και διαταγμάτων εζήτουν ν’ αλλοθώσουν τα ήθη, τα έθιμα και τας παραδόσεις του Ελληνικού λαού. Η ορθόδοξος πίστη εμυκτηρίζετο. Οι υιοί του Λούθηρου και του Καλβίνου είχαν στόχο την Εκκλησίαν μας. Τα μοναστήρια διελύοντο. Οι μοναχοί εξεδιώκοντο. Αι μοναχαί εξηναγκάζοντο εις γάμον. Τα ιερά σκεύη εξετίθεντο εις μειοδοτικήν δημοπρασίαν. Οι ιερές κανδύλες και εικόνες κατεβιβάζοντο και ερρίπτοντο ανευλαβώς. Όσα ουδέ αυτά τα όργανα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ετόλμων να πράξουν, έπραττον οι υπάλληλοι του Ελληνικού κράτους, εκτελούντες διαταγές των ξένων. Βαυαροκρατία! Δια πάντα ταύτα θλίψις απλώνετο εις το πανελλήνιον.

Ζωηρά έκφρασις του πόνου, σπαρκτική φωνή οδύνης του λαού δια τον διωγμό της Ορθοδοξίας, ήτο το προφορικό και γραπτό κήρυγμα του Φλαμιάτου. Βλέπων ο ιερός ανήρ, ότι οι επίσκοποι της εποχής εκείνης, πλήν ελαχίστων, είχον τρομοκρατηθή από τα βίαια μέτρα της κυβερνήσεως και ως δούλοι εξετέλουν ό,τι διέτασσαν οι μυστικοσύμβουλοι του βασιλέως, εστράφη προς τον λαό και υπέδειξε εις αυτόν το καθήκον· Σεις, άνδρες και γυναίκες βεβαπτισμένοι, είσθε οι φρουροί της μυστικής αμπέλου, της Ορθοδόξου Εκκλησίας· σεις αναλαμβάνετε από σήμερα την φύλαξίν της. Ο αγών αρχίζει! Αλλ’ ο αγών αυτός εχρειάζετο στελέχη. Και ο Φλαμιάτος ως κατάλληλον δια τούτον στέλεχος έκρινε και τον μοναχό Χριστοφόρο. Ο Χριστοφόρος έπρεπε ν’ αφήση το ασκητήριο και να κατέλθη εις τον αγώνα. Δι’ αυτό και τον επεσκέφθη. Κατά το διάστημα των ολίγων ημερών, που παρέμεινε εις την σκήτην ο Φλαμιάτος, με τα ζωηρότερα χρώματα περιέγραψε την οικτρά κατάσταση της Εκκλησίας. Βεβαίως πρακτικά της συζητήσεως των δύο ανδρών δεν εκρατήθησαν… αλλά νομίζω ότι ακούω την φωνήν του Φλαμιάτου· «Αδελφέ Χριστοφόρε! Από την Αγίαν Γραφήν εδιδάχθημεν, ότι κεφαλή της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο οποίος ζεί, νικά και βασιλεύει εις τους αιώνας. Αλλά εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος σήμερον κεφαλή δεν είναι ο Χριστός. Κεφαλή της Εκκλησίας αυτής έγινε το κράτος, οι δε επίσκοποι και οι ιερείς έγιναν υπάλληλος και εκτελούν τα θελήματά του κράτους, πού πολλάκις είναι αντίθετα προς εκείνα που διέταξεν ο Κύριος. Νόμον της Εκκλησίας έκαναν την αμαρτίαν, την παράβαση των νόμων του Ευαγγελίου. Οι επίσκοποι, οι οποίοι δεν αντεστάθησαν κατά της κρατικοποιήσεως της Εκκλησίας, είναι νεκροί, απέθανον πνευματικώς. Όσοι όμως είναι πιστοί και πονούν την μητέρα Εκκλησίαν, ας μη σιωπήσουν· ας διαμαρτυρηθούν και ας πέσουν αγωνιζόμενοι υπερ της ελευθερίας της Εκκλησίας εκ των δεσμών του κράτους. Είναι και ο αγών αυτός ιερός, ιερώτατος…».

ΠΕΙΘΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΕΤΑΙ

Η φωνή του Φλαμιάτου συνεκλόνισε τον ασκητήν. Οι λόγοι του άναψαν πυρ εις την καρδίαν του Χριστοφόρου. Ο Χριστοφόρος δεν μπορούσε πλέον να παραμείνει ούτε μιαν ημέραν εις την σκήτην του. Τον εκάλει η φωνή του καθήκοντος. Εγκαταλείπει το ασκητήριον και ρίπτεται εις τον αγώνα.

Αρχίζει να περιοδεύει την ύπαιθρο. Κηρύττει εις τον λαό. Το κήρυγμά του είχε κάτι από το κήρυγμα των αλιέων της Γαλιλαίας. Ήτο παρόμοιο με το κήρυγμα Κοσμά του Αιτωλού. Είχε Πνεύμα άγιον. Ό,τι αισθάνετο η καρδιά του, το εξέφραζε κατά τον απλούστερο τρόπο. Το θέλημά του Θεού εκήρυττε. Πρόσωπον ανθρώπου δεν ελάμβανε υπ’ όψιν. Οι τρανοί της γης δεν μπορούσαν να τον πτοήσουν. Είχε λάβει την μεγάλη απόφαση· να μαρτυρήση υπέρ της αληθείας μιμούμενος τον Θεάνθρωπον, ο οποίος ενώπιον του Πιλάτου διεκήρυξεν· «Εγώ εις τούτο γεγέννημαι και εις τούτο ελήλυθα εις τον κόσμον, ίνα μαρτυρήσω τη αληθεία» (Ιωάν. 18, 37).

ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ο λόγος του Παπουλάκου ήτο πυρακτωμένος σίδηρος. Η αδικία τον συνετάρασσε. Ο άγιος ασκητής επείνα και εδίψα την δικαιοσύνη. Όταν κατά την περιοδείαν του έβλεπε τους φιλαργύρους και πλεονέκτας πλουσίους να τυραννούν και να βασανίζουν τον πτωχό λαό έστιν ότι χειρότερον απ’ ό,τι τον ετυράννουν και τον αβασάνιζον οι μπέηδες και οι πασάδες των Τούρκων, η φωνή τουν Παπουλάκου υψώνετο και εστηλίτευε τους αδικούντας. Η ηχώ των λόγων του φθάνει μέχρις ημών. «Είσθε», έλεγε προς αυτούς, «είσθε φονιάδες! Αφού τους αφαιρείτε τα μέσα που ζουν, δεν τους σκοτώνετε; Κάνετε κάτι χειρότερο. Δίνετε μαχαιριές εις το σώμα του Χριστού μας. Σώμα του Χριστού είναι οι πτωχοί. Κάθε αδικία κατ’ αυτών είναι και ένα καρφί εις τα πόδια Του… Σταυρωταί!».

Άλλοτε, όταν έβλεπε τους γραμματισμένους, που έρχοταν από τα πανεπιστήμια της Δύσεως, να περιφρονούν την ορθόδοξο πίστη και με την σφαλερή διδασκαλία των και τον ανήθικον βίον να γίνωνται σκάνδαλο, κάκκιστον παράδειγμα εις τον λαό, ο ασκητής ήλεγχε δριμύτατα και συχνά έλεγε· «Τα άθεα γράμματα θα καταστρέψουν τον τόπον μας».

Πραγματικά φωνή προφητική. Τα άθεα γράμματα ο μεγαλύτερος κίνδυνος του έθνους! Προτιμώ βοσκόν αγράμματον παρά άθεον επιστήμονα. Ο πρώτος φονεύει σώματα· ο δεύτερος ψυχραίνει την πίστη, φονεύει ψυχάς, αποχωρίζει αυτάς από τον Θεό, δημιουργεί άπιστον νεότητα, της οποίας υπάρχει άλλο μεγαλύτερον κακόν; Ο ασκητής ακόμα δεν υπέφερε να βλέπει τους χριστιανούς να τρέχουν εις τα δικαστήρια και για τα πλέον μηδαμινά και ασήματα πράγματα να ορκίζωνται. Εθεώρει τον όρκον, όπως και είναι, αντίθετον προς τον λόγον του Χριστού (Ματθ. 5, 34).

«Τέσσεροι βαγγελιστάδες», έλεγε εις ένα λόγον του που εξεφώνησε το 1851, «έγραψαν τον Νόμον του Θεού και είπαν· Ου μη ομώσει το όνομα Κυρίου, ούτε εις τον ουρανόν, ούτε επί της γης, ούτε στ’ αστέρια, ούτε στο κεφάλι σου, γιατί το Θεό δεν τον είδες… ούτε στο κεφάλι σου, γιατί ούτε μια τρίχα ούτε μαύρη ούτε άσπρη μπορείς να κάμης και δεν ορίζεις. Και τούτον τον Νόμον τον ακούμε, όταν λέμε στην εκκλησία το Βαγγέλιο εκ του κατά Λουκά, εκ του Μάρκου. Αμ τον όρκον που σας λένε οι κριτές να κάνετε, εκ του κατά ποίου Νόμου είναι;…». Ο κήρυκας του Θεού ήτο ακόμη κατά της πολυτελείας, κατά της κλοπής, κατά της μαγείας. Όσο, έλεγε, πηγαίνετε εις τους μάγους, έχετε «λειψή την πίστη». Υπέρ πάντα δε τα θέματα τον συνεκίνει βαθύτατα η Ορθοδοξία. Δι’ αυτήν έζη και ανέπνεεν ο Παπουλάκος. Οι αιρετικοί, οι οποίοι με την απελευθέρωση ήλθαν και εγκαταστάθηκαν εις την Ελλάδα και κατέλαβαν υψίστας θέσεις, ήσαν επικίνδυνοι δια τον ορθόδοξο λαό. Ολίγοι ήσαν, αλλά μπορούσαν να κάνουν μεγάλο κακό. Και έλεγε χαρακτηριστικώς· «Ένα ψωριασμένο γίδι φθάνει να κολλήσει όλο το κοπάδι». Το κήρυγμα του ασκητού ιεροκήρυκος έφερε θαυμάσια αποτελέσματα. Το πέρασμά του ήτο ευλογία Θεού. Τα κλοπιμαία επεστρέφοντο. Οι όρκοι έπαυον. Οι μαγείαι καταργούντο. Οικογένειαι θανασίμως μισούμεναι συνεφιλιώνοντο ενώπιον πάντων. Ανδρόγυνα χωρισμένα ηνώνοντο υπό τας ευλογίας της Εκκλησίας. Πλούσιοι άνοιγον τας αποθήκας των και έδιδον εις τον πεινασμένον λαόν. Η αγάπη του Χριστού εκυριάρχει. Πνοή του Παναγίου Πνεύματος ανεζωογόνει τας ψυχάς των κατοίκων της Πελοποννήσου.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ, ΦΥΛΑΚΙΣΕΙΣ, ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ

Αλλά το κήρυγμα, που με ορμή εκρήμνιζε τα αραχνιασμένα κάστρα του σατανά και ύψωνε παντού την σημαία του παμβασιλέως Χριστού, το κήρυγμα αυτό δεν άρεσε εις τους άρχοντας της Εκκλησίας και της πολιτείας. Και δια εγκυκλίου της Ιεράς Συνόδου του απηγορεύθη να κηρύττει. Ο ασκητής επιστρέφει εις το ασκητήριό του. Αλλ’ η φωνή του καθήκοντος δεν τον αφήνει ήσυχο. Μία νύκτα εγκαταλείπει και πάλι το ερημητήριο και με νέα φλόγα, με στερεά και ακλόνητο απόφαση να θυσιασθεί υπέρ των αδελφών προς δόξαν του Εσταυρωμένου, ήρχισε την τελευταία του, «παράνομον» μεν από πλευράς καίσαρος, έννομον όμως και ευλογημένην παρά Θεού περιοδεία του. Μόλις ακούετο ότι έρχεται, ο λαός των χωριών πήγαινε για να τον προϋπαντήσει. Ταπεινός, μειλίχιος, αλλ’ άκαμπτος και ασυμβίβαστος προς την πλάνη και την αμαρτία ανέβαινε εις τα πρόχειρα βήματα και εδίδασκε τον λαό. Ο λόγος του ήτο νόμος δια τα πλήθη. Απολάμβανε άκρας εμπιστοσύνης. Είχε γίνει ο ήρωας του λαού, θρησκευτικός και κοινωνικός ηγέτης, ικανός να πλάσει κόσμους κατά τον τύπο του Ευαγγελίου του Χριστού. Περιοδεύων έφθασε μέχρι Καλαμών. Χιλιάδες λαού τον ακολουθούσε. Εσχηματίσθη ιερά λιτανεία. Προηγείτο κάποιος πιστός κρατών τον σταυρό και ακολουθούσε κλήρος και λαός ψάλλοντες «Τη υπερμάχω Στρατηγώ…».

Η τελευταία όμως αυτή κίνηση η οποία απέβλεπε εις την δια της Ορθοδοξίας ηθική και θρησκευτική αναγέννηση της Ελλάδος, έφερε ταραχή μεγάλη εις τους επί κεφαλής της επισήμου Εκκλησίας και το κράτος. Η Ιερά Σύνοδος και τα ανάκτορα εταράχθηκαν. Ο Παπουλάκος κατηγορήθη ότι συνωμοτεί κατά του καθεστώτος, όπως ο Χριστός κατηγορήθη ότι συνωμοτεί κατά του Καίσαρος. Ο άοπλος αρχηγός κινήματος! Ώ κόσμε… Προς καταστολήν του κινήματος (!) απεστάλη στρατός και στόλος. Εκστρατεία ολόκληρος διωργανώθη δια την σύλληψιν του επαναστάτου. Ο Παπουλάκος βρήκε καταφύγιο εις τα σπήλαια της Μάνης. Εκεί ήτο αδύνατο να συλληφθεί. Όλη η Μάνη τον εφρούρει. Αλλ’ ο ιεραπόστολος της Ορθοδοξίας επροδόθη. Τα τριάκοντα αργύρια ετέθησαν σε ενέργεια. Ιούδας ο ιερεύς παπα – Βασίλαρος, εις τον οποίον το κράτος έδωσε 6.000 χρυσές δραχμές ως ανταμοιβή της προδοσίας. Έτσι ο Παπουλάκος συνελήφθη και την 27ην Ιουλίου 1852 ερρίφθη εις τας φυλακάς του Ρίου των Πατρών. Μετά ένα έτος περίπου μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος εις τας Αθήνας για να δικασθεί. Όλος ο λαός, ο πιστός λαός, εις το πέρασμά του υπεκλίνετο και προσηύχετο. Εις το δικαστήριο ο πρόεδρος τον ρώτησε: «Ποιόν διορίζεις συνήγορόν σου;». «Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι ο συνήγορός μου», απαντά ο πιστός του δούλος Χριστοφόρος. Το ακροατήριο εσείσθη από συγκίνηση. Η δίκη ήτο αδύνατο να συνεχισθεί. Εθεωρήθη σκόπιμο να αναβληθεί.

ΕΞΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ

Εν τω μεταξύ όμως η Ιερά Σύνοδος, σύνοδος γραμματέων και φαρισαίων, ευτελέστατον όργανο του κράτους, συνεδρίασε και εξώρισε τον Παπουλάκο εις την νήσον Άνδρο, εις την Μονήν Παναχράντου. Εκεί επεριωρίσθη εντός κελίου, φρουρός δε χωροφύλαξ εφύλαττεν αυτόν ημέραν και νύκτα. Αλλ’ οι χριστιανοί δεν τον ελησμόνησαν. Από τα νησιά, από τα παράλια της Ευβοίας, από τα βουνά της Μάνης, από πόλεις και χωρία ήρχοντο δια να επισκεφθούν και ν’ ακούσουν τον γνήσιον κήρυκα του Ευαγγελίου. Και επειδή δεν επιτρέπετο να επικοινωνεί με κανέναν, ο Παπουλάκος μέσα από τα κάγκελα της φυλακής του, του κελίου του, όπως δεικνύει η δημοσιευομένη εικόνα, εδίδασκε τον λαό. Αλλά και αυτό απηγορεύθη. Ο Παπουλάκος, ο ευεργετικώτατος αυτός Έλλην, καταδικάσθη εις τελείαν απομόνωσιν. Κατα το διάστημα της εις Άνδρον εξορίας του συνέβη και το εξής γεγονός. Το 1854 επισκέφθη την Ιερά Μονή ο νεοχειροτόνητος επίσκοπος Άνδρου Μητροφάνης Οικονομίδης, τον οποίον ως λαϊκόν ακόμα εγνώριζε καλώς ο Παπουλάκος. Δι’ αυτό τον εκύτταξε με πόνον βαθύν και με την απεριόριστον εκείνην ειλικρίνεια που εχαρακτήριζεν όλην του την ζωήν του είπε· ΚΑΙ ΣΥ ΜΗΤΡΟ ΕΓΙΝΕΣ ΔΕΣΠΟΤΗΣ; ΘΑ ΠΡΟΚΟΨΗ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ… Ο Δεσπότης έγινε έξαλλος από την οργήν, εσήκωσε την δεσποτικήν του ράβδον και κατέφερε αλλεπάλληλα γενναία κτυπήματα κατά του σεβάσμιου γέροντος. Έτσι άπέδειξε ότι είναι δεσπότης!

Επτά χρόνια έμεινε εξόριστος φυλακισμένος εις την Ιερά Μονή. Τα τελευταία Χριστούγεννα που εόρτασε εδώ στη γη ο άγιος ασκητής ήσαν τα Χριστούγεννα του 1860. Χριστούγεννα. Να είσαι φυλακισμένος δια τον Χριστόν είναι γλυκύς παράδεισος. Χριστούγεννα. Να είσαι εις μέγαρον πολυτελέστατον με υπηρέτας και υπηρέτριας, αλλά να εορτάζεις χωρίς Χριστόν, τούτο είναι πικρία και θάνατος. Μετά από ολίγας ημέρας εβάρυνε πλέον. Έπεσε κλινήρης. Ήτο όλος προσευχή, κατάνυξις, δάκρυα. Τις παραμονές του θανάτου του ο χωροφύλαξ που τον εφύλαττε ήλθε, εγονάτισε ενώπιον του και είπε· Πάτερ! Η ζωή σου με συνεκίνησε. Δεν θέλω να επιστρέψω πλέον στον κόσμο. Θέλω να γίνω μοναχός και να λάβω το όνομά σου. Εις τις 18 Ιανουαρίου του 1861, εορτή του μεγάλου προμάχου της Ορθοδοξίας Αγίου Αθανασίου ο νεώτερος πρόμαχος της Ορθοδοξίας εν Ελλάδι Χριστόφορος Παπουλάκος παρέδωκε το πνεύμα εις Κύριον.

ΤΥΠΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΙΕΡΟΚΗΡΥΚΟΣ

Αγαπητοί αναγνώσται! Αιών και πλέον έχει παρέλθει αφ’ ότου (1852) ο Παπουλάκος συνελήφθει και ερρίφθει ως κοινός κακούργος εις τας φυλακάς του Ρίου, δια να μη αποκτήσει πλέον ελευθερίαν κινήσεως. Ο αετός εκλείσθει εις τον κλωβόν… Αλλ’ ο τόσος χρόνος δεν εστάθει ικανός να εξαλείψει την μνήμην του ονόματός του. Ονόματα υπουργών, αρχιεπισκόπων και επισκόπων της εποχής του Παπουλάκου, τα οποία τότε έκαναν κρότον μέγαν, έχουν λησμονηθεί τελείως. Τις ενθυμείται λ.χ. ποίος ήτο επίσκοπος Καλαμών προ 100 ετών; Ουδείς. Αλλ’ ουδείς εις την Πελοπόννησον υπάρχει που να μη έχει ακούσει από στόματα γεροντοτέρων το όνομα του μάρτυρος τούτου μοναχού· «Αυτό το έλεγεν ο Παπουλάκος…». Σωρεία ανεκδότων γύρω από την ζωήν και την δράσιν του φλογερού κήρυκος υπάρχει παρά το λαό. Αληθώς, «εις μνημόσυνον αιώνιον έσται δίκαιος» (Ψαλμ. 111,6). Ο Παπουλάκος, και μόνος, ήτο η ελευθέρα και ζώσα Εκκλησία, εάν δε αφήνετο ελεύθερος να δράσει, θα επεξέτεινε το βασίλειον της ελευθέρας και ζώσης Εκκλησίας, θα συνεκέντρωνε πλήθη λαού και θα εγίνετο ο αναμορφωτής της ελληνικής κοινωνίας επί τη βάσει των διδαγμάτων της Ορθοδοξίας.

Επί τη προσεγγίσει εις το εν και ήμισυ περίπου αιώνος από της ημέρας της συλλήψεώς του, από τα βάθη του μοναστηρίου της Άνδρου νοερώς προβάλει και πάλιν η ηρωική του φυσιογνωμία. Παπουλάκος!

Τύπος Αποστολικού Ιεροκήρυκος. Παπουλάκος! θρύλος. Παπουλάκος! σύνθημα αγώνων. Παπουλάκος! Άγιος!

Ας τιμηθεί, λοιπόν, το όνομά του πρεπόντως. Και εάν η επίσημος Εκκλησία θελήσει να επιμείνει εις την άδικον κατ’ αυτού απόφασιν της Ι. Συνόδου του 1852, η ορθόδοξος ελληνική κοινωνία ας κινηθεί διά να αποδώσει την τιμήν. Εις τα Άρμπουνα των Καλαβρύτων ας στηθεί μνημείον. Εις τας Ι. Μονάς ας αναρτηθεί η εικών του. Εις την πόλιν των Καλαμών ας καταρτισθεί επιτροπή προς κατασκευήν προτομής του Παπουλάκου, η οποία να υπενθυμίζει τον ηρωικόν αγωνιστήν της Ορθοδοξίας, όστις ευκαίρως ακαίρως εκήρυξεν, επετίμησεν, ήλεγξεν, εστηλίτευσε το κοινωνικόν κακόν και εζήτησεν επιμόνως την ελευθερίαν της Εκκλησίας εκ των δεσμών του κράτους. Αλλά δυστυχώς και μετά τόσα έτη ελευθέρου βίου κεφαλή της Εκκλησίας της Ελλάδος εξακολουθεί να είναι ο Καίσαρ, το μασονικόν κράτος, το οποίον εκδίδει νόμους καταργούντας τους νόμους της Κ. Διαθήκης, και οι επίσκοποι παρίστανται ως απλοί υπηρέται και ευτελείς διεκπεραιωταί των θελήσεων του κράτους.

Η προτομή του Παπουλάκου θα φωνάζει: Ορθόδοξοι χριστιανοί! Δεν λυπείσθε να βλέπετε επί ένα αιώνα και πλέον την μητέρα σας, την Εκκλησίαν, αισχράν του κράτους υπηρέτριαν εις τα άνομα και αντικανονικά θελήματά του; Εμπρός. Αγωνισθείτε, μικροί και μεγάλοι. Ελευθερώσατε την Μητέρα, δια να είσθε άξιοι υιοί αυτής. «Στήκετε, και κρατείτε τας παραδόσεις» της Ορθοδοξίας (Β Θεσ. 2,15).

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΒ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
3:17-25; 4:1

Ἀδελφοί, πᾶν ὅ, τι ἂν ποιῆτε ἐν λόγῳ ἢ ἐν ἔργῳ, πάντα ἐν ὀνόματι Κυρίου ᾽Ιησοῦ, εὐχαριστοῦντες τῷ Θεῷ καὶ Πατρὶ δι᾽ αὐτοῦ. Αἱ γυναῖκες, ὑποτάσσεσθε τοῖς ἀνδράσιν, ὡς ἀνῆκεν ἐν Κυρίῳ. Οἱ ἄνδρες, ἀγαπᾶτε τὰς γυναῖκας καὶ μὴ πικραίνεσθε πρὸς αὐτάς. Τὰ τέκνα, ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν κατὰ πάντα· τοῦτο γάρ ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ. Οἱ πατέρες, μὴ ἐρεθίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν, ἵνα μὴ ἀθυμῶσιν. Οἱ δοῦλοι, ὑπακούετε κατὰ πάντα τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις, μὴ ἐν ὀφθαλμοδουλίαις ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, ἀλλ᾽ ἐν ἁπλότητι καρδίας, φοβούμενοι τὸν Θεόν. καὶ πᾶν ὅ, τι ἐὰν ποιῆτε, ἐκ ψυχῆς ἐργάζεσθε, ὡς τῷ Κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις, εἰδότες ὅτι ἀπὸ Κυρίου ἀπολήψεσθε τὴν ἀνταπόδοσιν τῆς κληρονομίας· τῷ γὰρ Κυρίῳ Χριστῷ δουλεύετε· ὁ δὲ ἀδικῶν κομιεῖται ὃ ἠδίκησε, καὶ οὐκ ἔστιν προσωποληψία. Οἱ κύριοι, τὸ δίκαιον καὶ τὴν ἰσότητα τοῖς δούλοις παρέχεσθε, εἰδότες ὅτι καὶ ὑμεῖς ἔχετε Κύριον ἐν οὐρανοῖς.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΓΑΛΑΚΤΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
10: 32-38

Ἀδελφοί, ἀναμιμνήσκεσθε τὰς πρότερον ἡμέρας, ἐν αἷς φωτισθέντες πολλὴν ἄθλησιν ὑπεμείνατε παθημάτων, τοῦτο μὲν ὀνειδισμοῖς τε καὶ θλίψεσι θεατριζόμενοι, τοῦτο δὲ κοινωνοὶ τῶν οὕτως ἀναστρεφομένων γενηθέντες. Καὶ γὰρ τοῖς δεσμοῖς μου συνεπαθήσατε καὶ τὴν ἁρπαγὴν τῶν ὑπαρχόντων ὑμῶν μετὰ χαρᾶς προσεδέξασθε, γινώσκοντες ἔχειν ἐν ἑαυτοῖς κρείττονα ὕπαρξιν ἐν οὐρανοῖς καὶ μένουσαν. Μὴ ἀποβάλητε οὖν τὴν παρρησίαν ὑμῶν, ἥτις ἔχει μισθαποδοσίαν μεγάλην. Ὑπομονῆς γὰρ ἔχετε χρείαν, ἵνα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τὴν ἐπαγγελίαν. «Ἔτι γὰρ μικρὸν ὅσον, ὁ ἐρχόμενος ἥξει καὶ οὐ χρονιεῖ. Ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται».

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
11: 42-46

Εἶπεν ὁ Κύριος πρὸς τοὺς ἐληλυθότας πρὸς αὐτὸν Ἰουδαίους· οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ πήγανον καὶ πᾶν λάχανον, καὶ παρέρχεσθε τὴν κρίσιν καὶ τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι, κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι. οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀγαπᾶτε τὴν πρωτοκαθεδρίαν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς. οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι ἐστὲ ὡς τὰ μνημεῖα τὰ ἄδηλα, καὶ οἱ ἄνθρωποι περιπατοῦντες ἐπάνω οὐκ οἴδασιν. Ἀποκριθεὶς δέ τις τῶν νομικῶν λέγει αὐτῷ· Διδάσκαλε, ταῦτα λέγων καὶ ἡμᾶς ὑβρίζεις. ὁ δὲ εἶπε· Καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί, ὅτι φορτίζετε τοὺς ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα, καὶ αὐτοὶ ἑνὶ τῶν δακτύλων ὑμῶν οὐ προσψαύετε τοῖς φορτίοις.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ