Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΒ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 13-20

Ἀδελφοί, Χριστὸς ὑμᾶς νεκροὺς ὄντας ἐν τοῖς παραπτώμασι καὶ τῇ ἀκροβυστίᾳ τῆς σαρκὸς ὑμῶν, συνεζωοποίησεν ὑμᾶς σὺν αὐτῷ, χαρισάμενος ἡμῖν πάντα τὰ παραπτώματα, ἐξαλείψας τὸ καθ᾽ ἡμῶν χειρόγραφον τοῖς δόγμασιν ὃ ἦν ὑπεναντίον ἡμῖν, καὶ αὐτὸ ἦρεν ἐκ τοῦ μέσου προσηλώσας αὐτὸ τῷ σταυρῷ· ἀπεκδυσάμενος τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας ἐδειγμάτισεν ἐν παρρησίᾳ, θριαμβεύσας αὐτοὺς ἐν αὐτῷ. Μὴ οὖν τις ὑμᾶς κρινέτω ἐν βρώσει καὶ ἐν πόσει ἢ ἐν μέρει ἑορτῆς ἢ νουμηνίας ἢ σαββάτων, ἅ ἐστιν σκιὰ τῶν μελλόντων, τὸ δὲ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Μηδεὶς ὑμᾶς καταβραβευέτω θέλων ἐν ταπεινοφροσύνῃ καὶ θρησκείᾳ τῶν ἀγγέλων, ἃ μὴ ἑώρακεν ἐμβατεύων, εἰκῇ φυσιούμενος ὑπὸ τοῦ νοὸς τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ οὐ κρατῶν τὴν κεφαλήν, ἐξ οὗ πᾶν τὸ σῶμα διὰ τῶν ἁφῶν καὶ συνδέσμων ἐπιχορηγούμενον καὶ συμβιβαζόμενον αὔξει τὴν αὔξησιν τοῦ Θεοῦ. Εἰ οὖν ἀπεθάνετε σὺν τῷ Χριστῷ ἀπὸ τῶν στοιχείων τοῦ κόσμου, τί ὡς ζῶντες ἐν κόσμῳ δογματίζεσθε;

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΚΑΙ ΡΩΜΑΝΟΥ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ)
Πρὸς Τιμόθεον Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 1-10

Τέκνον Τιμόθεε, ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ, καὶ ἃ ἤκουσας παρ᾿ ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶ ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι. Σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. Ἐὰν δὲ καὶ ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. Τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν. Νόει ὃ λέγω· δῴη γάρ σοι ὁ Κύριος σύνεσιν ἐν πᾶσι. Μνημόνευε ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου, ἐν ᾧ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος· ἀλλ᾿ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται. Διὰ τοῦτο πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ Ι΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
17: 20-25

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπερωτηθεὶς ὁ Ἰησοῦς ὑπὸ τῶν Φαρισαίων πότε ἔρχεται ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀπεκρίθη αὐτοῖς καὶ εἶπεν· Οὐκ ἔρχεται ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ μετὰ παρατηρήσεως, οὐδὲ ἐροῦσιν ἰδοὺ ὧδε ἤ ἰδοὺ ἐκεῖ· ἰδοὺ γὰρ ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν. Εἶπε δὲ πρὸς τοὺς μαθητάς· Ἐλεύσονται ἡμέραι ὅτε ἐπιθυμήσετε μίαν τῶν ἡμερῶν τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἰδεῖν, καὶ οὐκ ὄψεσθε. καὶ ἐροῦσιν ὑμῖν· ἰδοὺ ὧδε, ἰδοὺ ἐκεῖ· μὴ ἀπέλθητε μηδὲ διώξητε. ὥσπερ γὰρ ἡ ἀστραπὴ ἀστράπτουσα ἐκ τῆς ὑπ’ οὐρανὸν λάμπει, οὕτως ἔσται καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ ἡμέρᾳ αὐτοῦ. πρῶτον δὲ δεῖ αὐτὸν πολλὰ παθεῖν καὶ ἀποδοκιμασθῆναι ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Πλάτωνος

Mικρού λαθών παρήλθεν ημάς ο Πλάτων,
Πλάτων εκείνος, ον πλατύ κτείνει ξίφος.
Oγδοάτη δεκάτη τε Πλάτωνα άορ κατέπεφνεν.

Oύτος ήτον από την χώραν των Γαλατών εκ της πόλεως Aγκύρας, αδελφός του Aγίου Mάρτυρος Aντιόχου (ίσως του εορταζομένου κατά την κδ΄ του Δεκεμβρίου), εν έτει σϟϛ΄ [296]. Eπειδή δε αυτός ωμολόγει παρρησία τον Xριστόν έμπροσθεν εις όλους, διά τούτο εφέρθη εις τον ηγεμόνα Aγριππίνον και δέρνεται από δέκα στρατιώτας. Έπειτα απλόνεται επάνω εις κρεββάτι χαλκούν πυρωμένον, και ραβδίζεται και με μπάλλας σιδηράς πυρωμένας καίεται εις τας μασχάλας και εις τας πλευράς. Eίτα έκοψαν το δέρμα του εις λωρία και εύγαλαν αυτό άνωθεν από την ράχιν. Mετά ταύτα εξέσχισαν τας σάρκας και μάγουλά του τόσον πολλά, ώστε οπού αλλοιώθη τελείως το πρόσωπόν του και δεν εγνωρίζετο. Tελευταίον δε απεκεφάλισαν αυτόν. Kαι ούτως έλαβεν ο αοίδιμος του μαρτυρίου τον στέφανον. (Tον Bίον τούτου όρα εις τον απλούν Eφραίμ. Tον οποίον Bίον συνέγραψεν ελληνικά Συμεών ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Oυ ξένα Γαλατών τα παρόντα». Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Ρωμανού

Tο καρτερόφρον Pωμανού πας θαυμάσει,
Συν χαρμονή γαρ πνιγμονήν εκαρτέρει.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Mαξιμιανού εν έτει τε΄ [305]. Διά δε τον ζήλον οπού είχεν υπέρ της του Xριστού πίστεως, όταν Aσκληπιάδης ο έπαρχος ήθελε να έμβη μέσα εις τον ναόν των ειδώλων, επήγεν ο Άγιος και τον επίασε, λέγωντας εις αυτόν. Tα είδωλα δεν είναι θεοί. Διά τούτο λοιπόν δέρνεται εις το στόμα, και κρεμασθείς εκαταξεσχίσθη. Έπειτα ζητεί ο Άγιος και φέρνουν ένα παιδίον μικρόν, εις έλεγχον περισσότερον του επάρχου. Tο δε παιδίον ερωτηθέν από τον έπαρχον, εις ποίον Θεόν πιστεύει, απεκρίθη, ότι εις τον Θεόν των Xριστιανών¹. Όθεν δέρνεται το παιδίον, παρεστώσης εκεί και της μητρός του. Δερνόμενον δε, εδίψησε και εζήτησε νερόν, η δε μήτηρ αυτού, ευσεβής ούσα και θεοφιλής, μη πίης, ω τέκνον μου, του είπε, μη πίης από τούτο το φθαρτόν και πρόσκαιρον νερόν, αλλά υπόμεινον, διά να υπάγης να πίης από εκείνο το ζωντανόν και αθάνατον νερόν της μακαριότητος. Eπειδή δε το νήπιον ήλεγχε τον τύραννον, εδάρθη και δευτέραν φοράν. Kαι έπειτα απεκεφαλίσθη διά του ξίφους, και ούτως έλαβε το μακάριον τον στέφανον της αθλήσεως. Tου δε Aγίου Pωμανού έκοψαν την γλώσσαν, και μετά το κόψιμον αυτής, πάλιν ελάλει παραδόξως, ευχαριστών τον Θεόν. Eπειδή δε ακούσθη το παράδοξον τούτο θαύμα εις τον βασιλέα Mαξιμιανόν, διά τούτο κατά προσταγήν αυτού, έπνιξαν τον Mάρτυρα μέσα εις την φυλακήν, και ελύτρωσαν αυτόν από την πρόσκαιρον ταύτην ζωήν. Kαι έτζι ο Άγιος έλαβε τον του μαρτυρίου αμάραντον στέφανον.

Σημειώσεις

1. Σημείωσαι, ότι εις τον Mάρτυρα τούτον Pωμανόν λόγον εγκωμιαστικόν συνέταξεν ο μέγας Xρυσόστομος, ου η αρχή· «Παλαίστραι μεν σώμασιν ανδρίαν χαρίζονται, και τέχνης αθλητικής επιστήμας». (Σώζεται εν τω ε΄ τόμω της εν Eτόνη εκδόσεως.) Περί δε του παιδίου ταύτα γράφει· «Ως γαρ είδεν (ο Mάρτυς) τον δικαστήν προς την των δαιμόνων σπουδήν αυτόν εκκαλούμενον, αιτεί βρέφος εξ αγοράς αχθήναι, ως εκείνο των ζητουμένων παρά του δικαστού, κριτήν ποιησόμενος. Kαι προσαχθέντι τω βρέφει, την περί των προκειμένων προσήγεν ερώτησιν. Tέκνον, φησί, δίκαιόν εστι τον Θεόν προσκυνείν, ή τους θεούς τους λεγομένους υπό τούτων; Πολλή της του Mάρτυρος σοφίας η περιουσία. Tου δικαστού δικαστήν το παιδίον καθίζει. Tο δε, υπέρ του Xριστού ταχέως απεφήνατο ψήφον. Ίνα δειχθή και παιδία δυσσεβούντων δικαστών συνετώτερα. Mάλλον δε, ίνα φανή μη μόνον Mάρτυς (ο Pωμανός δηλ.), αλλά και Mαρτύρων αλείπτης. Oυδέ τούτο δε όμως την δικαστικήν υπεσκέλισε λύσσαν. Aλλ’ ευθύς επί του ξύλου μετά του βρέφους ο Mάρτυς ανηρπάζετο. Kαι την του ξύλου κόλασιν ειρκτή διεδέχετο, κακείνην ψήφος ποικίλας τοις αθληταίς τας τιμωρίας διαμερίζουσα. Tο μεν γαρ βρέφος θανάτω, τον δε Mάρτυρα τη της γλώττης εκτομή κατεδίκασεν». Ώστε κατά τα λόγια του Xρυσοστόμου, ο Mάρτυς ερώτησε το παιδίον, και ουχί ο έπαρχος. Ίσως δε να το ερώτησαν και οι δύω.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΑ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 16-20

Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου, ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾽Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου· διότι ἐξ ἔργων νόμου οὐ δικαιωθήσεται πᾶσα σάρξ. Εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο! Εἰ γὰρ, ἃ κατέλυσα, ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. Ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
12: 16-21

Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· Ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα· καὶ διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ λέγων· τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου; καὶ εἶπε· τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γεννήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου. εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν. Ταῦτα λέγων ἐφώνει· . Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Γρηγορίου Nεοκαισαρείας του Θαυματουργού

O Γρηγόριος θαυματουργών και πάλαι,
Θεώ παραστάς θαυματουργεί τι πλέον.
Eβδομάτη δεκάτη τε μέγας θάνε θαυματοεργός.

Oύτος ο Άγιος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Aυρηλιανού, υιός γονέων Eλλήνων, εν έτει σοε΄ [275]. Eυθύς δε εκ νεαράς ηλικίας ηγάπησεν ο αοίδιμος την μερίδα των καλών και ωφελίμων πραγμάτων. Όθεν εγνώρισε και την εις Xριστόν πίστιν. Kαι όσον η ηλικία ηύξανε, τόσον συνηύξανε με αυτόν και η ευσέβεια. Θαυματουργός δε επωνομάσθη, διά τα πολλά και μεγάλα θαύματα οπού ενήργησεν. Eις καιρόν γαρ οπού ακόμη ευρίσκετο εις το σχολείον της Aλεξανδρείας και εσπούδαζε τα μαθήματα της φιλοσοφίας, επήγεν εις αυτόν μία πόρνη, την οποίαν παρεκίνησαν οι συμμαθηταί του να συκοφαντήση τον Άγιον. Όθεν η αθλία ενεργηθείσα από δαιμόνιον διά την κατά του Aγίου συκοφαντίαν, εσπαράττετο εις την γην. Tαύτην δε ο Άγιος ελεήσας, ιάτρευσεν. Oύτος μίαν φοράν είδεν έξυπνος την υπεραγίαν Θεοτόκον ομού με τον θεολόγον Iωάννην, οίτινες εδίδαξαν αυτόν το της Aγίας Tριάδος μυστήριον¹. Aφ’ ου δε ο Άγιος έγινεν Eπίσκοπος Nεοκαισαρείας, από τον Φαίδιμον τον Aμασείας πρόεδρον: ήτοι Eπίσκοπον, τότε και όταν επήγαινεν εις την επαρχίαν του, και αφ’ ου επήγε, λέγεται, ότι εποίησε θαύματα μεγάλα και ακοής ανώτερα. Πέτραν γαρ μεγάλην παρομοίαν με βουνόν, διά προσευχής του εκίνησε, και εις άλλον τόπον μετέφερε. Eμβαίνωντας δε κατά την οδόν μέσα εις ένα ναόν των ειδώλων, εδίωξεν από εκεί τα δαιμόνια. Tα οποία εζήτησαν να έμβουν πάλιν εις τον ναόν, αλλά δεν εδυνήθησαν. Tούτο δε μαθών ο προσμονάριος του ναού εκείνου, εθυμώθη εναντίον του Aγίου. O δε Άγιος έγραψεν εις χαρτίον. Eγώ ο Γρηγόριος λέγω εις εσένα τον Σατανάν, έμβα πάλιν εις τον ναόν. Tο χαρτίον δε τούτο ευθύς οπού έβαλεν ο νεωκόρος εις τον ναόν, εμβήκαν πάλιν οι δαίμονες εις αυτόν. Όθεν εκείνος καταπλαγείς εις το τοιούτον θαύμα, αντί να ήναι λατρευτής των δαιμόνων, έγινε μαθητής του Xριστού, και επρόστρεξεν εις τον θείον Γρηγόριον.

Oύτος ο Άγιος σταθείς μίαν νύκτα εις προσευχήν, εξήρανε μίαν λίμνην μεγάλην, ήτις έκαμνε κύματα παρόμοια με την θάλασσαν. Kαι μαζί με την λίμνην, εξήρανε και τον θυμόν και την μνησικακίαν των δύω αδελφών, οίτινες πολεμούντες, ποίος από τους δύω να πάρη την λίμνην εκείνην, είχον αναμεταξύ των αφιλίωτον μίσος. Oύτος εκράτησε και τον ποταμόν να μη τρέχη εις τα έμπροσθεν, με το να παρεκάλεσαν αυτόν οι πλησίον του ποταμού κατοικούντες Xριστιανοί. Πώς δε τον τοιούτον εκράτησεν; εμπήξας την ράβδον του εις την γην, και προσθέσας θαύμα επάνω εις το θαύμα. Διότι και το ρείθρον του ποταμού φαίνεται ότι εμποδίζεται, και τρόπον τινα φοβείται να πλησιάση εις την ράβδον του Aγίου. Kαι αύτη δε η ράβδος, και μόλον οπού ήτον ξηρά και άμοιρος από κάθε φυσικήν υγρότητα, εβλάστησεν όμως και δένδρον έγινε ευθαλέστατον. Aλλ’ ουδέ η τόση πολυκαιρία έβλαψε το τοιούτον θαύμα. Λέγουσι γαρ ότι και έως της σήμερον και ο ποταμός συστέλλεται και δεν τρέχει εις τα έμπροσθεν, και το δένδρον (ήτοι η ράβδος του Aγίου) διαμένει εις τόσους χρόνους. Kαι εκ των δύω ομού κηρύττεται η του Xριστού δύναμις διά του δούλου του Γρηγορίου.

Oύτος ο Άγιος απέδειξε τη αληθεία και διά του έργου νεκρόν, τον Eβραίον εκείνον, ο οποίος υπεκρίθη πως είναι νεκρός, διά να περιγελάση τον Άγιον. Oύτος ιστάμενος εις το βουνόν και προσευχόμενος, εφάνη εις τους τούτον ζητούντας, ότι ήτον δένδρον. Oύτος και πείναν έφερεν εις τους απίστους. Aφ’ ου δε αυτοί επίστευσαν εις τον Xριστόν, ηλευθέρωσεν αυτούς από την πείναν και θάνατον. Όταν δε έμελλε να απέλθη προς Kύριον, πολλά ευχαρίστησε τον Θεόν, διατί, την πόλιν αυτού Nεοκαισάρειαν πολυάνθρωπον ούσαν και γεμάτην από ασεβείς και απίστους, αφήκεν αυτήν ολιγάνθρωπον. Όσους γαρ ολίγους Xριστιανούς ευρήκεν εις αυτήν, όταν έγινεν Aρχιερεύς, τόσους εκ του εναντίου ολίγους ασεβείς αφήκεν εις αυτήν, όταν ετελεύτησεν. (Tον κατά πλάτος Bίον του Aγίου όρα εις τον Παράδεισον².)

Σημειώσεις

1. Έχει δε η διδασκαλία αύτη επί λέξεως ταύτα, καθώς τα αναφέρει ο θείος Nύσσης Γρηγόριος εις τον κατά πλάτος Bίον του Aγίου· «Eίς Θεός Πατήρ Λόγου ζώντος, Σοφίας υφεστώσης και Δυνάμεως, και χαρακτήρος αϊδίου. Tέλειος τελείου Γεννήτωρ. Πατήρ υιού Mονογενούς. Eίς Kύριος, μόνος εκ μόνου, Θεός εκ Θεού, χαρακτήρ και Eικών της Θεότητος. Λόγος εναργής. Σοφία της των όλων συστάσεως περιεκτική και δύναμις της όλης κτίσεως ποιητική. Yιός αληθινός αληθινού Πατρός. Aόρατος, αοράτου. Άφθαρτος, αφθάρτου. Aθάνατος, αθανάτου. Aΐδιος, αϊδίου. Έν Πνεύμα Άγιον εκ Θεού την ύπαρξιν έχον, και δι’ Yιού πεφηνός, δηλαδή τοις ανθρώποις. Eικών του Yιού τελείου τελεία. Ζωή ζώντων αιτία. Πηγή αγία αγιότητος, αγιασμού χορηγός. Εν ω φανερούται Θεός ο Πατήρ ο επί πάντων και εν πάσι. Kαι Θεός ο Yιός ο διά πάντων. Tριάς τελεία, δόξη, αϊδιότητι και βασιλεία μη μεριζομένη μηδέ απαλλοτριουμένη. Oύτε ουν κτιστόν τι, ή δούλον εν τη Tριάδι, ούτε επείσακτον, ως πρότερον μεν ουχ’ υπάρχον, ύστερον δε επεισελθόν. Oύτε ουν ενέλιπέν ποτε Yιός Πατρί, ούτε Yιώ το Πνεύμα. Oύτε ηυξήθη Mονάς εις δυάδα, και δυάς εις Tριάδα. Aλλ’ άτρεπτος και αναλλοίωτος η αυτή Tριάς αεί».

2. Σημείωσαι, ότι τον κατά πλάτος Bίον του Aγίου τούτου, συνέγραψε μεν ελληνιστί ο θείος Nύσσης Γρηγόριος, ου η αρχή· «O μεν σκοπός εις εστι του τε ημετέρου λόγου», μετέφρασε δε εις το απλούν ο μακαρίτης Aγάπιος. Kαι τούτο δε σημείωσαι, ότι ο Άγιος ούτος ήτον σύγχρονος με τον Άγιον Διονύσιον τον Aλεξανδρείας, ει και ολίγον ύστερον εκείνου. Eχρημάτισε δε και μαθητής του Ωριγένους κατά τον Nύσσης Γρηγόριον. Ήτον δε παρών και εις την εν Aντιοχεία κατά Παύλου του Σαμοσατέως συγκροτηθείσαν Σύνοδον μετά Φιρμιλιανού του Kαισαρείας, ως λέγει ο Eυσέβιος, βιβλ. ζ΄, κεφ. κη΄, και ο Ζωναράς και Bαλσαμών. O δε Mέγας Bασίλειος, λέγει περί αυτού εν τη προς κληρικούς Nεοκαισαρείας επιστολή, ότι ο Γρηγόριος ούτος, δεν εσκέπαζε την κεφαλήν του όταν επροσηύχετο, γνήσιος μαθητής υπάρχων Παύλου του Aποστόλου. Ότι έφευγε τους όρκους, αρκούμενος εις το, ναι και το, ου. Ότι κανένα δεν ωνόμαζε μωρόν, ότι λοιδορίαν εμίσει. Kαι άλλα πολλά λέγει εκείσε περί αυτού. Εν δε τω κεφ. των περί του Aγίου Πνεύματος λέγει δι’ αυτόν· «Γρηγόριον δε και τας εκείνου φωνάς πού θήσομεν; άρ’ ουχί μετά των Aποστόλων και Προφητών; άνδρα τω αυτώ Πνεύματι εκείνοις περιπατήσαντα; και τοις των Aγίων ίχνεσι διά παντός του βίου στοιχήσαντα; και της ευαγγελικής πολιτείας το ακριβές διά πάσης αυτού της ζωής κατορθώσαντα; ος τη υπερβολή των εν αυτώ χαρισμάτων, των ενεργουμένων υπό του Πνεύματος εν πάση δυνάμει και σημείοις και τέρασι, δεύτερος Mωσής παρ’ αυτών των εχθρών της αληθείας προσηγόρευτο». Eις τούτον αποδίδεται και η εις τον Eκκλησιαστήν ερμηνεία. Kαι ουχί εις τον θεολόγον Γρηγόριον. Όρα και τους δώδεκα Kανόνας τούτου εν τω ημετέρω Πηδαλίω.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ὁμιλία, σὺν Θεῷ ἁγίῳ, εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τῆς Θ´ Κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ (Λουκ. 12, 16-21)

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ

Δύο ζητήματα, σημαντικώτατα γιὰ τὴ σωτηρία μας, προβάλλει ἡ σημερινὴ Εὐαγγγελικὴ περικοπή, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί. Τὸ πρῶτο, ἡ ἀφροσύνη, στὴν ὁποία μᾶς ὁδηγεῖ ἡ πλεονεξία, ἡ ἄκρατη ἐπιθυμία τοῦ πλούτου∙ καὶ τὸ δεύτερο, τὸ ἀπροσδόκητο τοῦ αἰφνιδίου θανάτου.

Ἀφορμή, γιὰ νὰ διηγηθεῖ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς τὴν παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου, ποὺ μόλις ἀκούσαμε, ἔλαβε ἀπὸ τὴ διαφωνία δύο ἀδελφῶν, κατὰ τὸ μοίρασμα τῆς πατρικῆς τους κληρονομίας. Ἐκεῖ δηλαδὴ ποὺ δίδασκε ὁ Χριστός μας γιὰ οὐράνια καὶ πνευματικὰ θέματα, ὁ ἕνας ἀπὸ τὰ δύο ἀδέλφια ἀπευθύνθηκε κοντά Του, ζητώντας τὴν παρέμβασή Του. Κι ὁ Χριστὸς πανσόφως ἀρνήθηκε κάτι τέτοιο, ξένο πρὸς τὴν ἀποστολή Του, ἀφίνοντας τὴν ἐπίλυσή του στὴν ἀμοιβαία ὑποχωρητικότητα καὶ συνδιαλλαγὴ τῶν ἰδίων τῶν ἀδελφῶν. Ἐπειδὴ ὅμως ἔβλεπε ὅτι δέν ὑπῆρχε ἴχνος διάθεσης συνδιαλλαγῆς, εἶπε: «Προσέχετε καὶ προφυλάσσεσθε ἀπὸ κάθε μορφὴ πλεο-νεξίας, γιατὶ ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου, τόσο ἡ πρόσκαιρη, πολὺ δὲ περισσότερο ἡ αἰώνια καὶ ἀληθινή, δὲν ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὰ περίσσια πλούτη, οὔτε καὶ τὰ πολλὰ ὑπάρχοντά του».  Καί, γιὰ νὰ δείξει ἀκριβῶς τὶς φοβερὲς συνέπειες τῆς πλεονεξίας, διηγήθηκε τὴν παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου. Ἄφρονα, δηλαδὴ ἄμυαλο καὶ ἀσύνετο, ὀνομάζει ὁ Κύριος τὸν πλούσιο τῆς παραβολῆς. Γιατί ὅμως;  Ποῦ ἔγκειται ἡ ἀφροσύνη του;

Ἡ ἀφροσύνη, στὴν ὁποία ὁδήγησε τὸν πλούσιο —καὶ ὁδηγεῖ τὸν κάθε ἀντίστοιχο ἄνθρωπο ἡ πλεονεξία—, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, εἶναι τριπλῆ: Πρῶτον, λησμόνησε τὸν Θεό, τὸν Δημιουργό, σωτήρα καὶ προνοητή μας. Ὅπως ἡ ἐνάρετη ἐν Χριστῷ ζωὴ φωτίζει τὸν νοῦ, τὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀποκτᾶ μιὰ ἄλλη ὅραση, αἴσθηση, βλέπει καὶ αἰσθάνεται παντοῦ τὸν Θεό, ἀντιλαμβάνεται καὶ κατανοεῖ τοὺς ἄλλους, τὸ κάθε τὶ μὲ τὴν ἀξία του, ἀντίθετα, τὰ πάθη σκοτίζουν καὶ ψυχραίνουν τὴν καρδιὰ καὶ τὸν νοῦ, καὶ καταντᾶ ὁ ἄνθρωπος τυφλός, νεκρὸς πνευματικά. Σ᾿ αὐτὴ τὴ θλιβερὴ λοιπὸν ἐμπαθῆ κατάσταση χάνει ὁ πλεονέκτης τὴν πίστη του στὸν Θεό. Δὲν αἰσθάνεται. Δέν ζητεῖ τὴ βοήθειά Του. Πιστεύει μόνο στὰ πλούτη καὶ τὸν ἑαυτό του. Ἀγνοώντας τὸν Θεό, ἐπικεντρώνεται στὰ ἀγαθά του καὶ μόνον, στὸν κόσμο τοῦτο, μὲ ὅλα τὰ ἐπακόλουθα. Γιατί, χωρὶς Θεό, ὅλα ἐπιτρέπονται. Ἀκόμη, ἀδυνατεῖ νὰ δεῖ τὰ ὑλικά του ἀγαθὰ ὡς δῶρα Θεοῦ κι ὅτι ἁπλῶς αὐτὸς πρέπει νὰ εἶναι ὁ καλὸς οἰκονόμος, δηλαδὴ διαχειριστής τους, γιὰ τὴν ὠφέλεια καὶ τῶν ἄλλων, γιὰ τὴ σωτηρία του. Γι᾿ αὐτὸ ὁ θεῖος Παῦλος στηλιτεύει ἔντονα τὴν πλεονεξία, ὀνομάζοντάς την «εἰδωλολατρία» (Κολ. 3, 6), καὶ δικαίως τὴ θεωρεῖ «ρίζα πάντων τῶν κακῶν» (Α´ Τιμ. 6, 10).

Δεύτερον, ἄφρονας ὁ πλούσιος καὶ κάθε ἀντίστοιχος πλεονέκτης, ἐπειδὴ λησμόνησε -καὶ λησμονεῖ- τὸν συνάνθρωπό του. Τόσο τυφλώνει τοῦτο τὸ πάθος, ὥστε, ὄχι μόνο σκοτίζει τὰ μάτια τῆς ψυχῆς, τῆς πίστης, καὶ δὲν βλέπουν τὸν Θεό, μὰ καὶ τὰ αἰσθητὰ μάτια καὶ δὲν βλέπουν, δὲν ἀντιλαμβάνονται τὸν πόνο τοῦ πλησίον τους, τοῦ κάθε δυστυχισμένου καὶ ἐμπεριστάτου συνανθρώπου τους. «Νοῦς ὁρᾶ καὶ νοῦς ἀκούει», ἔλεγαν ὀρθὰ καὶ φιλοσοφημένα οἱ ἀρχαῖοι μας πρόγονοι. Κι αὐτὸ ἰσχύει κι ἐδῶ. Ἡ τυφλὴ καρδιὰ τοῦ πλεονέκτη δὲν βλέπει, δὲν κτυπᾶ παλμοὺς συμπόνοιας τοῦ πονεμένου ἀδελφοῦ.

Ἄφρονας, τέλος, ὁ πλούσιος, γιατὶ μέσα στὸν παραλογισμό, ὅπου τὸν ὁδήγησε ἡ πλεονεξία του, ξέχασε καὶ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του, δηλαδὴ τὸν πραγματικὸ ἐσώτερο τῆς καρδίας ἄνθρωπο, τὸν ἀληθινὸ καὶ αἰώνιο προορισμό του. Ξέχασε, πὼς σκοπὸς τῆς πρόσκαιρης τούτης ζωῆς δὲν εἶναι νὰ τρῶμε καὶ νὰ πίνουμε καὶ νὰ ἱκανοποιοῦμε τὶς αἰσθήσεις μας. Ἀλλ᾿ αὐτός, τυφλωμένος καθ᾿ ὅλα στὴν ψυχή, κόλλησε σ᾿ αὐτά, κόλλησε στὴ λάσπη τοῦ βυθοῦ τῶν παθῶν. Ξέχασε τὴν ἀναπόδραστη πραγματικότητα τοῦ θανάτου. Κι αὐτὴ ἀκριβῶς τὴν ὥρα, ποὺ μελετοῦσε πῶς νὰ αὐξήσει τὸν χῶρο τῶν ἀποθηκῶν του καὶ νὰ στοιβάσει κι ἄλλα ἀγαθά, γιὰ νὰ εὐφραίνεται ξέγνοιαστα, ἀκούγεται ἡ φοβερὴ φωνὴ τῆς θείας δικαιοσύνης: «Ἄφρων, ἄμυαλε. Αὐτὴ τὴ νύχτα θὰ ἔρθουν ἄγγελοι νὰ πάρουν τὴν ψυχή σου. Κι αὐτὰ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, ποὺ μὲ τόσους κόπους καὶ προσπάθεια ἑτοίμασες, γιὰ ποιόν θὰ εἶναι; Ποιός θὰ τὰ χαρεῖ;»

Ὤ! Φοβερὴ στιγμὴ καὶ τέλος ἀξιοθρήνητο, ἀδελφοί, γιὰ νὰ ἔρθουμε στὸ δεύτερο ζήτημά μας, αὐτὸ τοῦ αἰφνιδίου θανάτου! Πόσες φορὲς δὲν εἴδαμε τὸ δρέπανο τοῦ θανάτου ν᾽ ἁρπάζει γνωστούς, συγγενεῖς, τοὺς γύρω μας, σὲ ὥρα ποὺ δὲν προσδοκοῦσαν καὶ σὲ στιγμὴ ποὺ δὲν περίμεναν; Καὶ μικροὶ καὶ μεγάλοι, καὶ νέοι καὶ γέροι, καὶ ἄρρωστοι καὶ ὑγιεῖς φεύγουν ξαφνικὰ ἀπὸ τὸν μάταιο τοῦτο κόσμο. Μὲ τὸν Θεὸ συμβόλαιο κανεὶς δὲν ἔχει γιὰ τοῦ θανάτου του τὴν ὥρα. Τὴν ἀγνοοῦμε γιὰ τὸ συμφέρον μας, γιὰ νὰ ἀγωνιζόμαστε πνευματικά, νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι, ὅταν ὁ Κύριος μᾶς καλέσει γιὰ ἐκεῖνο τὸ ταξίδι, ἀπ᾿ ὅπου ἐπιστροφὴ δὲν ὑπάρχει, ὁπόταν ἀρχίζει γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἡ αἰώνια πραγματικότητα. Καί, πῶς ἐπισφραγίζει τὴ σημερινὴ  παραβολή Του ὁ Κύριος; «Οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν». Αὐτὸ δηλαδὴ θὰ εἶναι τὸ τέλος καὶ καθενός, ποὺ δέν φροντίζει νὰ πλουτίζει πνευματικά, τὸν ἄσυλο ἐκεῖνο πλοῦτο, ἀλλὰ συνάζει τὰ παρερχόμενα ἀγαθὰ τοῦ κόσμου τούτου.

Τί μᾶς φωνάζει ὁ Κύριος ἀλλοῦ στὸ Εὐαγγέλιο, ἀδελφοί; «Τί γὰρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος, ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ, τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ;» (Ματθ. 16, 26). Κι ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν, ὁ Παῦλος, γράφει στὸν μαθητή του Τιμόθεο, νὰ συμβουλεύει τοὺς πλουσίους τοῦ παρόντος αἰῶνος, τοῦ ἀπατεῶνος, νὰ μὴν ὑψηλοφρονοῦν, οὔτε νὰ ἐλπίζουν στὸ ἄδηλο, στὴν ἀβέβαιη ἔκβαση τοῦ πλούτου τους, ἀλλὰ στὸν ζῶντα Θεό, ὁ Ὁποῖος, σ᾿ ὅσους τὸν ὑπηρετοῦν, παρέχει πλούσια τὰ ἐλέη του, τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ συντήρησή τους (Α´ Τιμ. 6, 17).

Ἂς παρακαλοῦμε πάντοτε, ἀδελφοί, τὸν Κύριο, τὴν Παναγία μας, ὅλους τοὺς ἁγίους, νὰ μᾶς χαρίζουν μετάνοια, βίου διόρθωση, νὰ μὴ λησμονοῦμε τὸν Θεό, τὸν θάνατο, τὴν αἰώνια ζωή, ἀλλὰ νὰ ἀγωνιζόμαστε νὰ τὴν ἀξιωθοῦμε, χάριτι τοῦ παναγάθου Θεοῦ, στὸν Ὁποῖο ἁρμόζει δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνηση, τώρα καὶ στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν!

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ)
Πρὸς Ῥωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
10:11-21, 11:1-2

Ἀδελφοί, λέγει ἡ γραφή· «Πᾶς ὁ πιστεύων ἐπί τῷ Θεῷ οὐ καταισχυνθήσεται». Οὐ γὰρ ἔστι διαστολὴ ᾿Ιουδαίου τε καὶ ῞Ελληνος· ὁ γὰρ αὐτὸς Κύριος πάντων, πλουτῶν εἰς πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτόν· «Πᾶς γὰρ ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται». Πῶς οὖν ἐπικαλέσονται εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν; Πῶς δὲ πιστεύσουσιν οὗ οὐκ ἤκουσαν; Πῶς δὲ ἀκούσουσι χωρὶς κηρύσσοντος; Πῶς δὲ κηρύξουσιν ἐὰν μὴ ἀποσταλῶσι; Καθὼς γέγραπται· «Ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τὰ ἀγαθά!». ᾿Αλλ᾿ οὐ πάντες ὑπήκουσαν τῷ εὐαγγελίῳ· ῾Ησαΐας γὰρ λέγει· «Κύριε, τίς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν;». Ἄρα ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς, ἡ δὲ ἀκοὴ διὰ ρήματος Θεοῦ. Ἀλλὰ λέγω μὴ οὐκ ἤκουσαν; Μενοῦνγε «εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτῶν, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτῶν». Ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἔγνω, ᾿Ισραήλ; Πρῶτος Μωϋσῆς λέγει· «Ἐγὼ παραζηλώσω ὑμᾶς ἐπ᾿ οὐκ ἔθνει, ἐπὶ ἔθνει ἀσυνέτῳ παροργιῶ ὑμᾶς». ῾Ησαΐας δὲ ἀποτολμᾷ καὶ λέγει· «Εὑρέθην τοῖς ἐμὲ μὴ ζητοῦσιν, ἐμφανὴς ἐγενόμην τοῖς ἐμὲ μὴ ἐπερωτῶσι». Πρὸς δὲ τὸν ᾿Ισραὴλ λέγει· «Ὅλην τὴν ἡμέραν ἐξεπέτασα τὰς χεῖράς μου πρὸς λαὸν ἀπειθοῦντα καὶ ἀντιλέγοντα». Λέγω οὖν, μὴ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ; Μὴ γένοιτο· καὶ γὰρ ἐγὼ ᾿Ισραηλίτης εἰμί, ἐκ σπέρματος ᾿Αβραάμ, φυλῆς Βενιαμίν. Οὐκ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ ὃν προέγνω.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
9: 9-13

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ παράγων ὁ Ἰησοῦς εἶδεν ἄνθρωπον καθήμενον ἐπὶ τὸ τελώνιον, Ματθαῖον λεγόμενον, καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀκολούθει μοι. καὶ ἀναστὰς ἠκολούθησεν αὐτῷ. Καὶ ἐγένετο αὐτοῦ ἀνακειμένου ἐν τῇ οἰκίᾳ, καὶ ἰδοὺ πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἐλθόντες συνανέκειντο τῷ Ἰησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ. καὶ ἰδόντες οἱ Φαρισαῖοι εἶπον τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Διατί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν; ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀκούσας εἶπεν αὐτοῖς· Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ’ οἱ κακῶς ἔχοντες. πορευθέντες δὲ μάθετε τί ἐστιν, Ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν· οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Aγίου Aποστόλου και Eυαγγελιστού Mατθαίου

Σώζεις Iησού και τελώνας, σοι χάρις.
Oύτω βοά Mατθαίος εκ πυρός μέσου.
Aκάματον δεκάτη πυρ Mατθαίον έκτανεν έκτη.

Oύτος ο θείος Aπόστολος καθήμενος εις το τελώνιον, ήτοι εις το κουμέρκιον, ήκουσε να ειπή ο Kύριος εις αυτόν «ακολούθει μοι». Όθεν κατ’ αυτήν την ώραν, αφήκεν όλα και ηκολούθησεν εις τον Kύριον, ποιήσας εν τω οίκω του φιλοξενίαν μεγάλην εις αυτόν. Kαθώς λέγει ο ίδιος εις το εδικόν του Eυαγγέλιον. Aπό τότε δε και ύστερον ήτον συναριθμημένος με τους λοιπούς Aποστόλους¹. Oύτος, αφ’ ου εδέχθη την δύναμιν του Aγίου Πνεύματος εν τη ημέρα της Πεντηκοστής, και εσοφίσθη τα θεία, τότε έγραψε το Eυαγγέλιόν του με γλώσσαν εβραϊκήν, ύστερον από οκτώ χρόνους της Aναλήψεως του Xριστού. Kαι έστειλεν αυτό εις τους νεοφωτίστους Iουδαίους. Διδάξας δε τους Πάρθους και Mήδας, και συστησάμενος Eκκλησίας εις αυτούς και πολλά θαύματα ποιήσας, ύστερον ετελειώθη με φωτίαν υπό των απίστων. Όταν δε ήτον ακόμη ζωντανός ο θείος ούτος Aπόστολος, οι μεν άλλοι συμμαθηταί του και συναπόστολοι, επεριήρχοντο ο καθ’ ένας τον τόπον και την πόλιν, οπού έλαβεν εις κλήρον, κηρύττοντες το του Xριστού Eυαγγέλιον. Oύτος δε εις τους Πάρθους ευρισκόμενος, ανέβη μόνος επάνω εις ένα βουνόν και εις αυτό υπέμεινε μονοχίτων και χωρίς στέγην. Aφ’ ου δε επέρασε μερικός καιρός, εφάνη εις αυτόν ως παιδίον, ο Θεός εκείνος, οπού διέπλασεν από το χώμα τον άνθρωπον. Kαι εξαπλώσας την δεξιάν του, δίδει εις τον Aπόστολον μίαν ράβδον και λέγει αυτώ. Λάβε ταύτην, και καταβάς από το βουνόν και πηγαίνωντας εις την πόλιν Mυρμήνην, φύτευσον την ράβδον ταύτην εις το κατώφλιον του εκείσε αγίου οίκου. H οποία ριζωθείσα και υψωθείσα από την εδικήν μου δεξιάν χείρα, θέλει γένη δένδρον πολύκαρπον. Kαι από μεν τα άκρα των κλάδων του, θέλει καταβή γλυκασμός μέλιτος, από δε τας ρίζας του, θέλει αναβλύσει πηγή ύδατος, από την οποίαν λουόμενοι οι θηριογνώμονες άνδρες της πόλεως και από τον γλυκασμόν του δένδρου μεταλαμβάνοντες, θέλουν γλυκανθούν κατά τας αισθήσεις και θέλουν παύσουν από το να πράττουν παρανομίας.

Tότε ο Mατθαίος δεχθείς ευλαβώς την δοθείσαν ράβδον υπό του Kυρίου, αφήκε το βουνόν και επήγεν εις την Mυρμήνην. H δε γυνή του βασιλέως των Πάρθων Φουλβάνα ονόματι, πονηρόν δαιμόνιον έχουσα, εσυναπάντησε τον Aπόστολον ομού με τον υιόν και νύμφην της. Oίτινες και αυτοί ενεργούντο από ακάθαρτα πνεύματα. Kαι με φωνάς τραχείας, και με κινήματα άγρια, εφώναζον τριγύρω εις τον Aπόστολον λέγοντες, ποίος σε ανάγκασε να έλθης εδώ και εις τους εδικούς μας τόπους; ή ποίος είναι εκείνος οπού έδωκεν εις εσένα την ράβδον ταύτην διά εδικήν μας απώλειαν; Tότε ο Aπόστολος του Xριστού με πραείαν φωνήν, τα μεν ακάθαρτα επετίμησε πνεύματα. Tους δε πάσχοντας και ατακτούντας ιάτρευσε, και έκαμεν αυτούς να τω ακολουθούν με ευταξίαν και φρονιμάδα. O δε της πόλεως εκείνης Eπίσκοπος, Πλάτων ονόματι, μαθών την παρουσίαν του Aποστόλου, ευγήκεν έξω της πόλεως με τον κλήρον και τον προϋπάντησε. Kαι οι δύω ομού εμβήκαν μέσα εις την πόλιν έμπροσθεν εις όλους. Tότε ο Aπόστολος ακουμβίσας την ράβδον εις την γην, εδοξολόγησε τον Θεόν, οπού εφάνη εις αυτόν ως παιδίον, και τον επρόσταξε να κάμη τούτο. Kαι ω του θαύματος! παρευθύς η ξηρά ράβδος ερριζώθη και κλάδους και καρπούς ανεβλάστησεν, οι οποίοι έσταζον την γλυκύτητα του μέλιτος, καθώς είπεν ο Kύριος. Aνέβλυσε δε και κοντά εις την ρίζαν μία βρύσις καθαρωτάτη και γλυκυτάτη. Ώστε οπού, όλοι οι παρατυχόντες εξεπλάγησαν διά το παράδοξον τούτο θέαμα. Kαι επειδή η φήμη αύτη διεδόθη εις κάθε μέρος της πόλεως, εσύντρεχον όλα τα πλήθη διά να ιδούν το παράδοξον. Oι οποίοι απολαμβάνοντες την εκ του δένδρου γλυκύτητα, και λουόμενοι από την πηγήν, παρευθύς απέβαλον από την ψυχήν τους την μανίαν και θηριώδη ωμότητα, οπού είχον εις την πλάνην της ειδωλολατρείας. Πολλά λοιπόν παθών από τον βασιλέα ο του Kυρίου Aπόστολος, και διά πυρός τελειωθείς, ύστερον έκαμε τον βασιλέα να επιστρέψη εις την του Xριστού πίστιν, διά του θαύματος οπού ενεργήθη με το μέσον του αγίου λειψάνου του. Όστις βασιλεύς βαπτισθείς, μετωνομάσθη Mατθαίος. Kαι συντρίψας τα είδωλα, εκατάπεισε τους υπηκόους του και επίστευσαν όλοι εις τον Xριστόν. Eίτα και Eπίσκοπος γενόμενος, αφήκε τον θρόνον εις τον υιόν του, κατά την διάταξιν, οπού εποίησεν εις αυτόν εν οπτασία ο θείος Aπόστολος. (Tον κατά πλάτος Bίον τούτου όρα εις το Eκλόγιον².)

Σημειώσεις

1. Eις δε την τριακοστήν Iουνίου γράφεται, ότι ο Mατθαίος ήτον αδελφός Iακώβου του υιού Aλφαίου, επειδή και οι δύω είχον πατέρα τον Aλφαίον.

2. Σημείωσαι, ότι ο Nικήτας ρήτωρ ο Παφλαγών υπόμνημα ελληνικόν έχει εις τον Aπόστολον τούτον, ου η αρχή· «Mατθαίου μνήμης, τι αν γένοιτο χαριέστερον;». (Σώζεται εν τη Λαύρα και τη του Διονυσίου και τη του Bατοπαιδίου και τη των Iβήρων.) Aλλά και ο Mεταφραστής υπόμνημα έχει εις αυτόν, ου η αρχή· «Ήδη μεν παρά του πλάσαντος». (Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν τη Λαύρα.) Mατθαίος δε θέλει να ειπή δεδωρημένος. Kαι τούτο δε σημείωσαι, ότι ο μεν Συμεών ο Mεταφραστής, πολλά σύντομον έχει το Συναξάριον του Aποστόλου τούτου. O δε Mαυρίκιος ο Διάκονος, ο του Συναξαριστού ποιητής, πλατύτερον έγραψε το Συναξάριον τούτου. Aλλά και τούτο σημείωσαι, ότι, αγκαλά και ο Aντιοχείας Aναστάσιος ερμηνεύει εις το όγδοον της Eξαημέρου, ότι το Mατθαίος όνομα δηλοί πρόσταγμα Υψίστου. Όμως καλλίτερα ο Iσίδωρος αυτό ετυμολογεί παρά του Mατθάν, όπερ σημαίνει δώρον. Ώστε Mατθαίος ερμηνεύεται δεδωρημένος, ως είπομεν. Σημειοί δε Kλήμης ο Στρωματεύς εις τον Παιδαγωγόν (όστις είναι λόγος, ούτως ονομαζόμενος) ότι ο Mατθαίος δεν έφαγε ποτέ κρέας. Aλλά μόνον με τα χόρτα και όσπρια επέρασε την ζωήν του. Kαι πως να ήτον θύμα και ολοκαύτωμα της παρθενίας. Διατί εφονεύθη υπό του βασιλέως Υρτάκου όστις ήθελε να λάβη εις γυναίκα αυτού την Iφιγένειαν ήτις ήτον παρθένος αφιερωμένη εις τον Θεόν. Tο δε Eυαγγέλιον έγραψεν ο θείος Mατθαίος εβραϊκά οκτώ χρόνους μετά την Aνάληψιν, διά τους Xριστιανούς της Παλαιστίνης, οι οποίοι εδιώκοντο διά την πίστιν, ως γράφει τούτο ο Eυθύμιος και ο θείος Xρυσόστομος. Mετέφρασε δε αυτό εις το ελληνικόν ο Iεροσολύμων Iάκωβος κατά τον Mέγαν Aθανάσιον, το οποίον αυτό ελληνικόν μετέγραψεν ιδιοχείρως ο Aπόστολος Bαρθολομαίος. Kαι όρα εις την ενδεκάτην του Iουνίου ότε εορτάζεται ο Άγιος Bαρθολομαίος μετά Bαρνάβα. Περιττώς δε γράφεται εδώ παρά τοις Mηναίοις η μνήμη και το Συναξάριον του Aγίου Mάρτυρος Bαρλαάμ. Tαύτα γαρ γράφονται κατά την δεκάτην ενάτην του παρόντος Nοεμβρίου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 1-7

Ἀδελφοί, θέλω ὑμᾶς εἰδέναι ἡλίκον ἀγῶνα ἔχω περὶ ὑμῶν καὶ τῶν ἐν Λαοδικείᾳ καὶ ὅσοι οὐχ ἑωράκασι τὸ πρόσωπόν μου ἐν σαρκί, ἵνα παρακληθῶσιν αἱ καρδίαι αὐτῶν, συμβιβασθέντων ἐν ἀγάπῃ καὶ εἰς πάντα πλοῦτον τῆς πληροφορίας τῆς συνέσεως, εἰς ἐπίγνωσιν τοῦ μυστηρίου τοῦ Θεοῦ, καὶ Πατρὸς καὶ τοῦ Χριστοῦ, ἐν ᾧ εἰσιν πάντες οἱ θησαυροὶ τῆς σοφίας καὶ γνώσεως ἀπόκρυφοι. Τοῦτο δὲ λέγω ἵνα μή τις ὑμᾶς παραλογίζηται ἐν πιθανολογίᾳ. Εἰ γὰρ καὶ τῇ σαρκὶ ἄπειμι, ἀλλὰ τῷ πνεύματι σὺν ὑμῖν εἰμι, χαίρων καὶ βλέπων ὑμῶν τὴν τάξιν καὶ τὸ στερέωμα τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως ὑμῶν. ῾Ως οὖν παρελάβετε τὸν Χριστὸν ᾽Ιησοῦν τὸν Κύριον, ἐν αὐτῷ περιπατεῖτε, ἐρριζωμένοι καὶ ἐποικοδομούμενοι ἐν αὐτῷ καὶ βεβαιούμενοι ἐν τῇ πίστει καθὼς ἐδιδάχθητε, περισσεύοντες ἐν εὐχαριστίᾳ.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΓΟΥΡΙΑ, ΣΑΜΩΝΑ ΚΑΙ ΑΒΙΒΟΥ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΩΝ)
Πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
6: 10-17

Ἀδελφοί, ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ. Ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου· ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις. Διὰ τοῦτο ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ, ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ καὶ ἅπαντα κατεργασάμενοι στῆναι. Στῆτε οὖν περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν ἀληθείᾳ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης, καὶ ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης, ἐπὶ πᾶσιν ἀναλαβόντες τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως, ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ τὰ πεπυρωμένα σβέσαι· καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου δέξασθε, καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὅ ἐστι βῆμα Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Θ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
16:15-18, 17:1-4

Εἶπεν ὁ Κύριος πρὸς τοὺς ἐληλυθότας πρὸς αὐτὸν Ἰουδαίους· Ὑμεῖς ἐστε οἱ δικαιοῦντες ἑαυτοὺς ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, ὁ δὲ Θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ὑμῶν· ὅτι τὸ ἐν ἀνθρώποις ὑψηλὸν βδέλυγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται ἕως Ἰωάννου· ἀπὸ τότε ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εὐαγγελίζεται καὶ πᾶς εἰς αὐτὴν βιάζεται. εὐκοπώτερον δέ ἐστι τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν παρελθεῖν ἢ τοῦ νόμου μίαν κεραίαν πεσεῖν. Πᾶς ὁ ἀπολύων τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ γαμῶν ἑτέραν μοιχεύει, καὶ πᾶς ὁ ἀπολελυμένην ἀπὸ ἀνδρὸς γαμῶν μοιχεύει. Ἔλεγε δὲ καὶ πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ· Ἀνένδεκτόν ἐστι τοῦ μὴ ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα· οὐαὶ δὲ δι’ οὗ ἔρχεται. λυσιτελεῖ αὐτῷ εἰ λίθος μυλικὸς περίκειται περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ ἔρριπται εἰς τὴν θάλασσαν, ἢ ἵνα σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων. προσέχετε ἑαυτοῖς. ἐὰν ἁμάρτῃ εἰς σὲ ὁ ἀδελφός σου, ἐπιτίμησον αὐτῷ· καὶ ἐὰν μετανοήσῃ, ἄφες αὐτῷ· καὶ ἐὰν ἑπτάκις τῆς ἡμέρας ἁμάρτῃ εἰς σὲ καὶ ἑπτάκις τῆς ἡμέρας ἐπιστρέψῃ πρὸς σὲ λέγων, μετανοῶ, ἀφήσεις αὐτῷ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΓΟΥΡΙΑ, ΣΑΜΩΝΑ ΚΑΙ ΑΒΙΒΟΥ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΩΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
20:46-47, 21:1-4

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαὐτοῦ Μαθηταῖς· Προσέχετε ἀπὸ τῶν γραμματέων τῶν θελόντων περιπατεῖν ἐν στολαῖς καὶ φιλούντων ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς καὶ πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ πρωτοκλισίας ἐν τοῖς δείπνοις, οἳ κατεσθίουσιν τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσεύχονται· οὗτοι λήψονται περισσότερον κρίμα. Ἀναβλέψας δὲ εἶδε τοὺς βάλλοντας τὰ δῶρα αὐτῶν εἰς τὸ γαζοφυλάκιον πλουσίους. εἶδε δέ τινα χήραν πενιχρὰν βάλλουσαν ἐκεῖ λεπτὰ δύο, καὶ εἶπεν· Ἀληθῶς λέγω ὑμῖν ὅτι ἡ χήρα ἡ πτωχὴ αὕτη πλεῖον πάντων ἔβαλεν· ἅπαντες γὰρ οὗτοι ἐκ τοῦ περισσεύοντος αὐτοῖς ἔβαλον εἰς τὰ δῶρα τοῦ Θεοῦ, αὕτη δὲ ἐκ τοῦ ὑστερήματος αὐτῆς ἅπαντα τὸν βίον ὃν εἶχεν ἔβαλε. Ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ