Άγιοι Ιερομάρτυρες Μάρκελλος Σικελίας, Φιλάγριος Κύπρου και Παγκράτιος Ταυρομενίου. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β'
Μνήμη των Aγίων Iερομαρτύρων, Mαρκέλλου Eπισκόπου Σικελίας, Φιλαγρίου Eπισκόπου Kύπρου και Παγκρατίου Eπισκόπου Tαυρομενίου
Λυθέντες άνδρες σαρκικών τρεις αμμάτων
(ήτοι δεσμών και σχοινίων),
Tων της Eδέμ μετέσχον εντρυφημάτων.
Άγιοι Ιερομάρτυρες Μάρκελλος Σικελίας, Φιλάγριος Κύπρου και Παγκράτιος Ταυρομενίου. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’
Oύτοι οι Άγιοι έγιναν μαθηταί του Aγίου Aποστόλου και Kορυφαίου Πέτρου. O μεν γαρ Άγιος Mάρκελλος, ο κατά σάρκα πατήρ του Aγίου Παγκρατίου, εις καιρόν οπού ακόμη ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός έζη σωματικώς επί της γης και εθαυματούργει, ακούσας δι’ αυτόν και διά τας θαυματουργίας του, επήρε τον υιόν του Παγκράτιον, και επήγε με αυτόν από την Aντιόχειαν εις την Iερουσαλήμ διά να ιδούν τον Kύριον. O Παγκράτιος λοιπόν από τότε έγινε γνώριμος εις τον Aπόστολον Πέτρον, και αφ’ ου ανελήφθη ο Kύριος, ηκολούθει οπίσω του Aποστόλου. Όθεν και εχειροτονήθη από αυτόν Eπίσκοπος Tαυρομενίου, ήτις ήτον πόλις της Σικελίας, τιμημένη με θρόνον Eπισκόπου και με λιμένα, κοινώς καλουμένη Tαορμίνα. Όθεν εκήρυττε το όνομα του Xριστού, διά τούτο και εφονεύθη κρυφίως από τους Mοντανιστάς1. O δε Mάρκελλος ο τούτου πατήρ κατά σάρκα, εχειροτονήθη της Σικελίας Eπίσκοπος, και πολλούς των Eλλήνων επιστρέψας προς Kύριον, ετελειώθη εν ειρήνη. Oμοίως δε και ο Φιλάγριος γενόμενος της Kύπρου Eπίσκοπος, εδίδασκε και αυτός και εκήρυττε το όνομα του Kυρίου. Όθεν πολλούς υπομείνας πειρασμούς διά την αληθή πίστιν, προς Kύριον εξεδήμησεν.
Σημείωση
1. O Άγιος ούτος Παγκράτιος εορτάζεται μόνος κατά την ενάτην του Iουλίου.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Τριώδιο ονομάζεται το Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας μας το οποίο περιλαμβάνει τους Ύμνους των Κυριακών, από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο πριν την Τελετή της Αναστάσεως. Ονομάζεται έτσι διότι οι περισσότεροι Κανόνες του Όρθρου (πρωινή Ακολουθία) περιέχουν τρείς Ωδές ενώ συνήθως περιέχουν εννέα Ωδές – την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε διαδοχικά μία από τις πέντε πρώτες.
Το Τριώδιο τοποθετείται στα Αναλόγια των Ναών μας στον Εσπερινό του Σαββάτου της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου αφού πρώτα ο Πρωτοψάλτης το παραλάβει από την Εικόνα του Χριστού και το ασπασθεί. Έτσι ανοίγει το Τριώδιο, περίοδος η οποία διαιρείται σε τρείς μικρότερες, δηλ. Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι Κυριακή της Τυροφάγου, Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Σάββατο Του Λαζάρου και Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο πριν την Ανάσταση.
Για την διαμόρφωση του Τριωδίου, όπως το έχει στη χρήση της σήμερα η εκκλησία μας, έπαιξαν ρόλο όλες οι χριστιανικές γενεές από τον 5ο μέχρι τον 15ο αι. μ.Χ. (Το πρώτο έντυπο του Τριωδίου εξεδόθη το 1522 στην Βενετία). Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από τις ασματικές ακολουθίες των εορτών του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά (Β’ Κυριακή των Νηστειών), του Οσίου Ιωάννου της Κλίμακος (Δ’ Κυριακή των Νηστειών), κ.α. Αποδεικνύεται επίσης από την εισαγωγή του επιτάφιου θρήνου, εγκωμίων, δηλαδή που ψάλλονται στον Επιτάφιο, και από την εισαγωγή των συναξαρίων του Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθόπουλου. Στην διαμόρφωση των ασματικού κύκλου του τριωδίου συνέβαλαν επίσης και διάσημοι υμνογράφοι και μελωδοί της εκκλησίας μας, όπως ο άγιος Ρωμανός ο Μελωδός και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
Το Τριώδιο περισσότερο από όλα τα εκκλησιαστικά βιβλία που περιέχουν ιερές ακολουθίες οδηγεί τις ψυχές των πιστών τέκνων της ορθοδόξου Εκκλησίας στην περισυλλογή και στην κατάνυξη. Για τον λόγο αυτό ονομάζεται και κατανυκτικό τριώδιο. Με τον κύκλο των εορτών του τριωδίου ανανεώνονται τα βιώματα της νηστείας, της εγκράτειας, της μετάνοιας, και της χαρμολύπης.
Οι Κυριακές του Τριωδίου είναι οι εξής:
1. Τελώνου και Φαρισαίου
2. Ασώτου
3. Απόκρεω
4. Τυροφάγου
9 Φεβρουαρίου η Εκκλησία μας εορτάζει την Ανακομιδή των Ιερών Λειψάνων του Οσίου Γεωργίου Καρσλίδη. Ας δούμε τι διηγείται μία μοναχή από εκείνη τη μέρα.
«{…} Ήταν η ώρα εννάτη το πρωί. Ήμασταν στο πόδι από την νύχτα. Εναλλάσσονταν όσες μπορούσαν να σκάψουν. Εμείς ψέλναμε. Μέσα στο παγωμένο τοπίο, που θύμιζε τη Γεωργία, από όπου ήλθε ο Άγιος, είπαμε την ευχή, χαιρετισμούς της Παναγίας… Hσυχία! Ν’ ακούγονται τα φτυάρια και ο κασμάς και το μουρμουρητό της ευχής και της Κυρίας Θεοτόκου η παράκληση και τo όνομα. Μουντός ό καιρός, σύννεφα, παγωνιά, μα η όλη περιρρέουσα ατμόσφαιρα αναστάσιμη. Μύριζε μέσα στους πάγους άνοιξη, είχανε καθαρίσει οι λογισμοί, είχε ελαφρύνει ο «μέσα άνθρωπος», είχαν κρυφτεί τα πάθη.
Γύρω στις 12 φθάσαμε στην κάρα. Ούτε πού το πιστεύαμε! Έσκυψε με φόβο και ευλάβεια ο διάκος και σιγά-σιγά την ελευθέρωσε. Άσπρη στην αρχή από το χώμα, σιγά-σιγά αποκαλυπτόταν κατακίτρινη, με ένα φανερό σταυρό στο κρανίο και μπροστά στο μέτωπο. «Το κάθε του κύτταρο σταυρωμένο για τον Χριστό», είπε αργότερα ο Γέρων Εφραίμ της Σκήτης του Αγίου Ανδρέα, στο Σεράι.
Δεν πιστεύαμε αυτό που βλέπαμε να γίνεται, μέχρις ότου αντιληφθήκαμε να μας κυκλώνει όλες το χιόνι. Απαλά-απαλά, εν είδει σημείου κατέβαιναν νιφάδες. Κράτησε όσο να βγάλουμε όλα σχεδόν τα άγια λείψανα. Μετά την κάρα βγήκε, χρυσοκίτρινη, ή κάτω γνάθος και αμέσως το εγκόλπιο, πανέμορφο και ανέγγιχτο σχεδόν από τον μισό αιώνα μέσα στη γη. Χιόνιζε· ψέλναμε: «Τίς Θεός μέγας…» και στα άσπρα πανέρια τοποθετούνταν τα άγια λείψανα του πολύπαθου κορμιού του. {…}»
Πηγή: Ο Όσιος Γεώργιος της Δράμας. Ο Άγιος των πτωχών και των πονεμένων. Έκδοση Ιεράς Μονής Αναλήψεως του Σωτήρος, Ταξιάρχες (Σίψα), 2019
«Αν πονάς έναν ταλαίπωρο και τον βοηθάς, σκέψου, αν ήταν ο ίδιος ο Χριστός, τι θυσία θα έκανες! Έτσι δίνει κανείς εξετάσεις. Στον πλησίον του ο πιστός άνθρωπος βλέπει το πρόσωπο του Χριστού. Και ο ίδιος ο Χριστός λέει «αυτό που κάνετε σε έναν ταλαίπωρο είναι σαν να το κάνετε σε μένα» (Ματθ. Κε-40). Όλη η βάση είναι τον άλλον να τον νιώσεις αδελφό και να τον πονέσεις. Αυτός ο πόνος συγκινεί τον Θεό και κάνει το θαύμα. Γιατί δεν υπάρχει τίποτε άλλο που να συγκινεί τον Θεό όσο η αρχοντιά, δηλαδή η θυσία. Αλλά στην εποχή μας σπανίζει η αρχοντιά, γιατί μπήκε η φιλαυτία, το συμφέρον…».
Ο Χριστός με την αγάπη κάνει όλος ο Παράδεισος να φέγγει μέσα μας. Η αγάπη είναι η φιλόστοργη μάνα όλων των αρετών.
Κάνε τον πόνο του συνανθρώπου σου δικό σου πόνο. Ο Θεός κάνει το θαύμα, όταν συμμετέχει κανείς με την καρδιά του στον πόνο του άλλου. Και μόνο ένας καρδιακός αναστεναγμός για τον πλησίον σου φέρει θετικά αποτελέσματα και αξίζει για ώρες προσευχής. Η Θεϊκή πληροφορία της ευπρόσδεκτης προσευχής είναι η Θεία παρηγοριά που νιώθει μετά την προσευχή ο άνθρωπος.
Εάν ένας άνθρωπος είναι καλός και πονετικός, μην τον φοβάσαι. Αν π.χ. πίνει ή παίζει χαρτιά και έχει άλλα πάθη και δεν πιστεύει, αλλά όταν δει ένα φτωχό, λυπάται, ταράζεται, θέλει να βοηθήσει, αυτόν μην τον φοβάσαι, θα τον βοηθήσει ο Χριστός. Αλλά αν κάποιος είναι σκληρός και παρ’ όλο που έχει πολλά επιμένει και σκληραίνει… αυτός δεν πάει καλά και θέλει πολλή προσευχή, για να αλλάξει αυτός!
Οι εύσπλαχνοι, επειδή πάντα χορταίνουν τους άλλους με αγάπη, πάντοτε είναι χορτασμένοι από την αγάπη του Θεού και από τις άφθονες ευλογίες Του.