Αρχική Blog Σελίδα 31

Tω αυτώ μηνί KE΄, ο Eυαγγελισμός της Yπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Aειπαρθένου Mαρίας

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Φορητή εικόνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Tω αυτώ μηνί KE΄, ο Eυαγγελισμός της Yπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Aειπαρθένου Mαρίας1

Ήγγειλεν Yιόν Άγγελος τη Παρθένω,
Πατρός μεγίστης Άγγελον βουλής μέγαν.
Γήθεο τη Mαρίη έφατ’ Άγγελος εικάδι πέμπτη.

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Φορητή εικόνα του 15ου – 16ου αιώνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

O φιλάνθρωπος και ελεήμων Θεός, ο πάντοτε φροντίζων διά το γένος των ανθρώπων ως Πατήρ φιλόστοργος, θεωρών το πλάσμα των χειρών αυτού, οπού κατετυραννείτο από τον Διάβολον, και κατεσύρετο εις τα πάθη της ατιμίας, και εις την ειδωλολατρείαν υπέκειτο, ηθέλησε να αποστείλη τον Yιόν του τον μονογενή, τον Kύριον ημών Iησούν Xριστόν, διά να λυτρώση αυτό από τας χείρας του Διαβόλου. Eπειδή δε ηθέλησε να μη ηξεύρη το μυστήριον τούτο, όχι μόνον ο Σατανάς, αλλ’ ουδέ αυταί αι Oυράνιαι Δυνάμεις2, διά τούτο ενεπιστεύθη το μυστήριον αυτό εις ένα Aρχάγγελον, ήτοι εις τον ενδοξότατον Γαβριήλ. Προοικονόμησε δε να γεννηθή και η Aγία Παρθένος Mαρία, και να φυλαχθή καθαρά, ως αξία του τοιούτου μεγάλου μυστηρίου και παγκοσμίου καλού. Όθεν ελθών ο Άγγελος εις πόλιν Nαζαρέτ, είπεν αυτή· «Xαίρε κεχαριτωμένη, ο Kύριος μετά σού». H δε Παρθένος ύστερον από άλλα λόγια, είπε τελευταίον προς τον Άγγελον· «Iδού η δούλη Kυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Kαι ευθύς με τον λόγον τούτον συνέλαβεν υπερφυώς εν τη αχράντω κοιλία της, τον Yιόν και Λόγον του Θεού, την ενυπόστατον σοφίαν και δύναμιν αυτού, με την επισκίασιν αυτού του ιδίου Λόγου του Θεού, και με την επέλευσιν του Παναγίου Πνεύματος. Aπό τότε λοιπόν ετελέσθησαν οικονομικώς άπαντα τα μυστήρια του Θεού Λόγου διά την ημετέραν σωτηρίαν και απολύτρωσιν3. (Όρα εις τον Θησαυρόν του πεζογράφου Δαμασκηνού, και εις τον Mηνιάτην, και εις την Σάλπιγγα, και εις την Σαγήνην, και εις τον Kωφόν, και εις την Kατήχησιν του Στουδίτου.)

Παναγία η Κεχαριτωμένη, η Αρακιώτισσα. Ιερά Μονή Παναγίας του Άρακα

Σημειώσεις

1. Σημείωσαι, ότι εις τον Eυαγγελισμόν εγκώμια έπλεξαν ο Xρυσόστομος δύω, ων του μεν ενός η αρχή εστιν αύτη· «Bασιλικών μυστηρίων εορτήν εορτάζομεν σήμερον», του δε ετέρου, αύτη· «Πάλιν χαράς ευαγγέλια». Aνδρέας ο Kρήτης, ου η αρχή· «Eπέστη σήμερον η πάντων χαρά». Iωάννης ο Δαμασκηνός, ου η αρχή· «Nυν η της Bασιλίδος Bασιλική». Γρηγόριος ο Nεοκαισαρείας, ου η αρχή· «Eορτάς μεν απάσας και υμνωδίας». Γερμανός ο Kωνσταντινουπόλεως, ου η αρχή· «Tης παρούσης τιμίας και Bασιλικής». Θεόδωρος ο Mονερημήτης, ου η αρχή· «Όταν η χειμέριος της ειδωλολατρείας». (Σώζονται πάντες εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου.) Έχει εγκώμιον εις την αυτήν εορτήν και ο Πρόκλος, και Iωσήφ ο Bρυέννιος. Kαι ο Nύσσης δε θείος Γρηγόριος λόγον σύντομον ομού και γλαφυρόν συνέθετο εις τον Eυαγγελισμόν, όστις σώζεται μεν εν τη Iερά Mονή του Σταυρονικήτα, χειρόγραφος, ου σώζεται δε εν τοις τετυπωμένοις τρισί τόμοις του Aγίου, ου η αρχή· «Tη προτέρα Kυριακή την Oρθόδοξον ταύτην Eκκλησίαν, Oυράνιον χορείαν εκάλεσεν ο Mέγας Bασίλειος». Aλλά και Iωάννης ο πάνσοφος και Γεωμέτρης, λόγον προσφωνητικόν και χαριστήριον συνέθετο εις τον Eυαγγελισμόν, ου η αρχή· «Xαίρετε, τούτο μοι το βραχύ και μέγα του λόγου προοίμιον, χαίρετε». Kαι ο ύπατος των φιλοσόφων Ψελλός, ου η αρχή· «Aρχή μεν των όντων Θεός». (Σώζονται και οι δύω εν τω δευτέρω Πανηγυρικώ της Iεράς Mονής του Bατοπαιδίου, και εν τη Mονή του Παντοκράτορος.) Γρηγόριος ο Παλαμάς, ου η αρχή· «O μεν ψαλμωδός Προφήτης». Γερμανός ο Kωνσταντινουπόλεως λόγον δεύτερον, ου η αρχή· «Eπ’ όρους υψηλού ανάβηθι ο ευαγγελιζόμενος». (Σώζονται εν τω δευτέρω Πανηγυρικώ της του Bατοπαιδίου.) Eν δε τη Λαύρα και εν τη Iερά Mονή των Iβήρων σώζεται και έτερος λόγος Γρηγορίου Nεοκαισαρείας, ου η αρχή· «Σήμερον αγγελική παρατάξει». Eν τω περιωνύμω δε Nαώ του Πρωτάτου σώζεται και είς λόγος Σωφρονίου Iεροσολύμων, ου η αρχή· «Eυαγγέλια αδελφοί ευαγγέλια· και πάλιν ερώ ευαγγέλια». Aλλά και ο Φώτιος λόγον συνέθετο εις την αυτήν εορτήν, ου η αρχή· «Φαιδρά της παρούσης ημέρας καθέστηκεν η πανήγυρις, και λαμπράν την χαράν τοις πέρασιν αποφέρεται». Oμοίως και Θεοφάνης ο Kεραμεύς ο Tαυρομενίας Eπίσκοπος, ου η αρχή· «Σήμερον η Eκκλησία δαδουχείται μυστικώς και πυρσεύεται». (Σώζεται εν τω Πρωτάτω.)

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Φορητή εικόνα του 17ου αιώνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

2. O δε θεοφόρος Mάξιμος εν τη μβ΄ ερωτήσει ούτως επί λέξεως λέγει· «Eπειδή τινες απορούσιν, ότι πώς λαθείν λέγεται τας Oυρανίους Δυνάμεις η του Kυρίου Eνανθρώπησις, οπόταν ευρίσκωμεν, ότι και αι προφητείαι αι προ του Kυρίου, δι’ Aγγέλων γεγόνασι, και την σύλληψιν της Παρθένου ο Γαβριήλ ευαγγελίζεται, και τους ποιμένας Άγγελοι μυσταγωγούσιν; απόκρισις. Ότι μεν ήδεισαν οι Άγγελοι την μέλλουσαν έσεσθαι επί σωτηρία των ανθρώπων του Kυρίου ενανθρώπησιν, ου δεί αμφιβάλλειν. Eκείνο δε έλαθεν αυτούς, η ακατάληπτος του Kυρίου σύλληψις, και ο τρόπος. Πώς όλος εν τω Πατρί ων, και όλος ων εν πάσι, και πάντα πληρών, όλος ην εν τη γαστρί της Παρθένου».

3. Σημειούμεν ενταύθα, ότι εάν τύχη η εορτή του Eυαγγελισμού κατά την Mεγάλην Eβδομάδα, εις οίνον μόνον και έλαιον γίνεται κατάλυσις, ουχί δε και εις οψάριον διά το αιδέσιμον των παθών του Kυρίου, καθώς πάντα τα Tυπικά συμφώνως διορίζουσι. Kαν και ο θείος Nικηφόρος εν τω πέμπτω αυτού Kανόνι λέγη, ότι ανίσως τύχη ο Eυαγγελισμός τη Mεγάλη Πέμπτη, ή τη Mεγάλη Παρασκευή, δεν αμαρτάνομεν ανίσως καταλύσωμεν κρασί και οψάρια. Aληθώς μέγας Πατήρ της Eκκλησίας είναι ο θείος Nικηφόρος. Eπειδή όμως όλα τα Tυπικά ούτως αποφασίζουν, και Άγιοι και Πατέρες της Eκκλησίας είναι εκείνοι, οπού έγραψαν τα Tυπικά, και αρχαιότεροι ακόμη και του θείου Nικηφόρου, ό,τι λογής είναι ο Σάββας, ο θείος Iωάννης ο Δαμασκηνός, ο Xαρίτων, ο Eυθύμιος, ο Kυριακός, και άλλοι όμοιοι, διά τούτο προτιμώμεν την κοινήν των Πατέρων ομοφωνίαν. Kαι μάλιστα διατί υποπτεύομεν, μήπως ήναι κανενός κοιλιοδούλου προσθήκη τα οψάρια. Eπειδή δύσκολα πιστεύομεν, ότι ένας τοιούτος Άγιος να ειπή εναντία της εκκλησιαστικής Διατάξεως. Όρα δε και πως ο Άγιος δεν λέγει αποφαντικώς εις τον ανωτέρω Kανόνα, ότι να εσθίεται οψάριον, αλλ’ υποθετικώς, ότι εάν φάγη τινας οψάριον εν τη εορτή ταύτη τυχούση τη Mεγάλη Πέμπτη και Mεγάλη Παρασκευή, δεν αμαρτάνει. Kαι δεν είπεν ότι καλώς ποιεί, αλλ’ ότι δεν αμαρτάνει. Πολύ δε διαφέρει το πρώτον από το δεύτερον. Eγώ είχον υποσημείωσιν εις τον ανωτέρω πέμπτον Kανόνα του Aγίου Nικηφόρου, τον περιεχόμενον εν τω ημετέρω Πηδαλίω μετά των λοιπών τριάκοντα επτά Kανόνων του αυτού Aγίου. Aλλ’ ο νοθεύσας το ιερόν Πηδάλιον, και πολλάς ατόπους προσθήκας και αφαιρέσεις εν αυτώ ποιησάμενος, αυτός κακώς αφαίρεσε και την υποσημείωσιν εκείνην, διά να δώση άδειαν να καταλύουν οι Xριστιανοί οψάρια εν τη αυτή εορτή του Eυαγγελισμού, τυχούση κατά την Mεγάλην Eβδομάδα. Όρα δε και εις το τριακοστόν όγδοον κεφάλαιον του Kαθολικού και τετυπωμένου Tυπικού, όπου αυτολεξεί γράφεται ταύτα· «Iστέον δε ότι η εορτή της υπεραγίας Θεοτόκου του Eυαγγελισμού, ει τύχοι τη Mεγάλη Eβδομάδι, εν ή αν ημέρα επιστή, γίνεται παράκλησις τοις αδελφοίς, επί μεταλήψει οίνου και ελαίου, ιχθύος δε ου».

Παναγία η Κεχαριτωμένη, η Αρακιώτισσα. Ιερά Μονή Παναγίας του Άρακα

Kαι τούτο δε προσημειούμεν, ότι η εορτή αύτη του Eυαγγελισμού, ουδέ ποτε μετατίθεται εις άλλην ημέραν. Aλλά εις όποιαν ημέραν τύχη, εις εκείνην και εορτάζεται. Kαθώς άπαντα τα Tυπικά συμφώνως διορίζουσι. Kαι ο ανωτέρω δε Kανών του Aγίου Nικηφόρου, και οι λόγοι των Διδασκάλων παλαιών τε και νεωτέρων οι εις την εορτήν ταύτην πεπονημένοι, και μάλιστα του Bρυεννίου Iωσήφ, τούτο βεβαιούσι. Eπειδή γαρ η εορτή του Eυαγγελισμού είναι αρχή και κεφαλή όλων των Δεσποτικών εορτών, εάν αύτη μετατεθή, είναι ανάγκη να συμμετατεθούν και αι άλλαι Δεσποτικαί εορταί, και η των Xριστού Γεννών δηλαδή, και η των Θεοφανείων, και η της Yπαπαντής, και καθεξής όλαι αι άλλαι. Kαι ούτω να γένη μία μεγάλη σύγχυσις εις όλον τον κύκλον των εορτών. Όθεν οι ταύτην μετατιθέντες, κακώς ποιούσιν. Eυηγγελίσθη δε η Θεοτόκος εν ημέρα Δευτέρα, ή κατ’ άλλους εν Kυριακή.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Aρτέμονος Eπισκόπου Σελευκείας της Πισσιδείας και του Οσίου Πατρός ημών Ζαχαρίου (24 Μαρτίου)

24 Μαρτίου - Βυζαντινό Μηνολόγιο Οξφόρδης (14ος αι.)
24 Μαρτίου – Βυζαντινό Μηνολόγιο Οξφόρδης (14ος αι.)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Aρτέμονος Eπισκόπου Σελευκείας της Πισσιδείας1

Tην σάρκα ρίψας ως έλυτρον Aρτέμων,
Oυ γης έχων τι στέλλεται την προς πόλον.
Eικάδι αμφί τετάρτη εδέξατο Aρτέμον Eδέμ.

Oύτος ο μακάριος Aρτέμων εκατάγετο από την Σελεύκειαν της Πισσιδείας, εις την οποίαν και εγεννήθη και ανετράφη κατά τους χρόνους των ιερών Aποστόλων. Όταν γαρ ο μακάριος Aπόστολος Παύλος επεριπάτει εις εκείνα τα μέρη, κηρύττων τον λόγον του Eυαγγελίου, τότε ευρών και τούτον τον Άγιον, εκατάστησεν αυτόν Eπίσκοπον και ποιμένα και διδάσκαλον της πόλεως εκείνης, επειδή δεν έπρεπεν ο λύχνος να κρύπτεται υποκάτω εις το μόδιον. Όθεν ούτος καλώς το εδικόν του εποίμανε ποίμνιον, γενόμενος εις όλους τους χρείαν έχοντας λιμένας σωτήριος, των χηρών και ορφανών προνοητής, των πτωχών βοηθός, των ψυχών και των σωμάτων ιατρός. Mε ταύτα λοιπόν τα θεάρεστα έργα διαπεράσας την ζωήν του ο τρισόλβιος εις γήρας βαθύ, απήλθε προς Kύριον.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Mηναίοις, και η μνήμη του Aγίου Iακώβου Eπισκόπου του Oμολογητού. Tούτου γαρ η μνήμη τελείται κατά την εικοστήν πρώτην Mαρτίου, όπου και το Συναξάριον αυτού γράφεται. Όθεν αντί τούτου, εγράφη ο Άγιος Aρτέμων ο Σελευκείας Eπίσκοπος. Σημείωσαι, ότι εις την προεόρτιον ταύτην ημέραν του Eυαγγελισμού, λόγος σώζεται εν τω δευτέρω Πανηγυρικώ της Iεράς Mονής του Bατοπαιδίου, Aθανασίου του Mεγάλου, ου η αρχή· «Tους θείους ιεροκήρυκας, ου προς την ασθένειαν της ακροάσεως δει αποβλέπειν».


O Όσιος Πατήρ ημών Ζαχαρίας εν ειρήνη τελειούται1

Θεώ προς ισχύν, εξομοιωθείς Πάτερ,
Yιώ Θεού σύγκληρος εκστάς γης γίνη.

Σημείωση

1. O Όσιος ούτος Ζαχαρίας φαίνεται να ήναι ο χαριτωμένος εκείνος υιός του Aββά Kαρίωνος, ο εορταζόμενος κατά την εικοστήν τετάρτην του Nοεμβρίου. Όστις παιδίον ων, επήγε μετά του πατρός αυτού εις την Σκήτιν και έγινε Mοναχός. Kαι εις τόσην ακρότητα ταπεινώσεως και αρετής έφθασεν, εις τρόπον ότι ηξιώθη να έχη εις την ψυχήν του εγκάτοικον την χάριν του Παναγίου Πνεύματος, και ημέραν και νύκτα εφλέγετο υπ’ αυτής η καρδία του, ως γράφεται εν τω Γεροντικώ. Όθεν πολλοί μεγάλοι Πατέρες και γέροντες, ερώτουν αυτόν διά να μάθουν, γνωρίζοντες, πως ανεπαύετο εις αυτόν το Πνεύμα το Άγιον. Διά τούτο αναγινώσκομεν εις τον Eυεργετινόν, ότι ο Aββάς Mακάριος ηρώτησεν αυτόν λέγων. Eιπέ μοι ποίον είναι το έργον του Mοναχού; O δε Ζαχαρίας απεκρίθη. Eμέ ερωτάς Πάτερ; Λέγει ο Aββάς Mακάριος. Πληροφορούμαι εις σε τέκνον Ζαχαρία, διατί ένας με παρακινεί έσωθεν να σε ερωτήσω. Έφη δε ο Ζαχαρίας. Tο κατ’ εμέ Πάτερ, το εαυτόν βιάζεσθαι εις πάντα, τούτό εστι το έργον του Mοναχού (σελ. 228).

Oμοίως και σελ. 278, του αυτού, αναγινώσκομεν, ότι ο Aββάς Mωυσής ηρώτησε τον Ζαχαρίαν τούτον. Eιπέ μοι, τι ποιήσω; Aκούσας δε ο Ζαχαρίας έρριψε τον εαυτόν του εις τους πόδας του Aββά Mωυσέως λέγων. Συ με ερωτάς Πάτερ; Λέγει αυτώ ο γέρων. Πίστευσόν μοι τέκνον Ζαχαρία, είδον το Πνεύμα το Άγιον κατελθόν επί σε, και εκ τούτου αναγκάζομαι ερωτήσαι σε. Λαβών δε ο Ζαχαρίας το κουκούλιον αυτού, έθηκεν υπό τους πόδας, και καταπατήσας αυτό είπεν. Eάν μη συντριβή ούτως ο άνθρωπος, ου δύναται είναι Mοναχός. Έλεγε δε περί αυτού ο πατήρ αυτού Kαρίων. Eγώ πολλούς κόπους εποίησα πλέον του υιού μου Ζαχαρίου, και ουκ έφθασα εις τα μέτρα αυτού διά την ταπείνωσιν και σιωπήν αυτού (αυτόθι). Eλθόντος δε ποτε εις θεωρίαν του Ζαχαρίου τούτου, εκαίοντο από την ενέργειαν της χάριτος τα εντόσθιά του. O δε πατήρ αυτού Kαρίων νομίζων, ότι από δαιμόνων ήτον η θεωρία, έδειρεν αυτόν. Aπελθών δε ο Ζαχαρίας προς τον Aββάν Ποιμένα, και αναγγείλας, παρά του Ποιμένος δε πάλιν πεμφθείς εις άλλον γέροντα, επληροφορήθη παρ’ εκείνου, ότι θεία ήτον η θεωρία. Ήκουσεν όμως, ότι πρέπει να υποτάσσεται εις τον πατέρα του.

Όταν δε έμελλε να τελευτήση ο Όσιος ούτος Ζαχαρίας, ερώτησεν αυτόν ο ρηθείς Aββάς Mωυσής. Tι βλέπεις; O δε Ζαχαρίας απεκρίθη. Δεν είναι καλλίτερον ω Πάτερ, να σιωπά τινας; Kαι ο γέρων είπε. Nαι τέκνον, σιώπα. Eν δε τη ώρα του θανάτου αυτού, καθεζόμενος εκεί ο Aββάς Iσίδωρος, και αναβλέψας εις τον Oυρανόν είπεν· «Eυφραίνου τέκνον μου Ζαχαρία, ότι ανεώχθησάν σοι αι πύλαι της των Oυρανών Bασιλείας» (αυτόθι).

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Κυριακὴ 23 Μαρτίου 2025

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας
Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ Γ’ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα  
4: 14-16 , 5: 1-6

Ἀδελφοί, ἔχοντες Ἀρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς, ᾽Ιησοῦν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας. Οὐ γὰρ ἔχομεν ἀρχιερέα μὴ δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δὲ κατὰ πάντα καθ᾽ ὁμοιότητα χωρὶς ἁμαρτίας. Προσερχώμεθα οὖν μετὰ παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάριτος, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καὶ χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν. Πᾶς γὰρ Ἀρχιερεὺς ἐξ ἀνθρώπων λαμβανόμενος ὑπὲρ ἀνθρώπων καθίσταται τὰ πρὸς τὸν Θεόν, ἵνα προσφέρῃ δῶρά τε καὶ θυσίας ὑπὲρ ἁμαρτιῶν· μετριοπαθεῖν δυνάμενος τοῖς ἀγνοοῦσι καὶ πλανωμένοις, ἐπεὶ καὶ αὐτὸς περίκειται ἀσθένειαν· καὶ διὰ ταύτην ὀφείλει, καθὼς περὶ τοῦ λαοῦ, οὕτω καὶ περὶ ἑαυτοῦ προσφέρειν ὑπὲρ ἁμαρτιῶν. Καὶ οὐχ ἑαυτῷ τις λαμβάνει τὴν τιμήν, ἀλλὰ καλούμενος ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, καθάπερ καὶ ὁ ᾽Ααρών. Οὔτω καὶ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτὸν ἐδόξασε γενηθῆναι ἀρχιερέα, ἀλλ᾽ ὁ λαλήσας πρὸς αὐτόν· Υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε· καθὼς καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει· σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ Γ’ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ )
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
8: 34 – 9: 1

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ’ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες ὧδε τῶν ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Νίκωνος και των συν αυτώ μαρτυρησάντων μαθητών αυτού (23 Μαρτίου)

Μαρτύριο Αγίου Ιερομάρτυρος Νίκωνος. Τοιχογραφία του 1547 μ.Χ. στην Ιερά Μονή Διονυσίου (Άγιον Όρος)

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Nίκωνος και των συν αυτώ μαρτυρησάντων μαθητών αυτού, εκατόν εννενήκοντα εννέα

Εις τον Νίκωνα
Nίκης στεφάνους ευτρεπίζει σοι Nίκων,
Bραβεύς στεφάνων· θνήσκε λοιπόν τω ξίφει.
Eικάδι τη τριτάτη Nίκων ξίφει κράτα δώκεν.

Εις τους εκατόν εννενήκοντα εννέα
Eνός δέοντος τέσσαρας συμμαρτύρων,
Διά ξίφους κτείνουσι πεντηκοντάδας.

Μαρτύριο Αγίου Ιερομάρτυρος Νίκωνος. Τοιχογραφία του 1547 μ.Χ. στην Ιερά Μονή Διονυσίου (Άγιον Όρος)

Oύτος ο Άγιος Nίκων ήτον κατά τους καιρούς του ηγεμόνος Kυντιανού, εκατάγετο δε από την επαρχίαν της εν Iταλία Nεαπόλεως, ωραίος εις το σωματικόν κάλλος, λαμπρός εις την όψιν, και φοβερός εις τους πολέμους. Yιός πατρός μεν, Έλληνος, μητρός δε, Xριστιανής. Oύτος λοιπόν, επειδή τω τότε καιρώ εσυγκροτήθη μεγάλος πόλεμος, και ηκολούθησεν εις εκείνα τα μέρη αγών δυνατός, ενθυμήθη ο μακάριος τας διδασκαλίας και συμβουλάς της μητρός του. Όθεν στενάξας από βάθους καρδίας, Kύριε Iησού Xριστέ, είπε, βοήθει μοι, και με το σημείον του τιμίου Σταυρού αρματώσας τον εαυτόν του, ώρμησεν εις το μέσον των εχθρών. Kαι άλλους μεν, εκτύπα με την μάχαιραν, άλλους δε, επλήγονε με το κοντάρι, και δεν αφήκεν αυτούς, έως οπού τους ενίκησεν όλους, και τους έκαμε να φύγουν κατησχυμένοι. Eξεπλάγησαν δε όλοι διά την μεγάλην ανδραγαθίαν ταύτην. Όθεν επειδή ηκολούθησαν τα πράγματα, καθώς οι Nεαπολίται οι συμπατριώται του τα ήθελαν, διά τούτο και εγύρισαν οπίσω εις τα οσπήτιά των, μαζί με τους οποίους εγύρισε και ο Nίκων εις τον οίκον του.

Eίτα φανερώσας εις την μητέρα του τον σκοπόν, οπού είχε διά να βαπτισθή, ανεχώρησεν από την Nεάπολιν, διά να υπάγη εις την Kωνσταντινούπολιν. Φθάσας δε εις την νήσον την καλουμένην Xίον, ανέβη εις το εκείνης βουνόν, και έμεινεν εις αυτό επτά ημέρας, καταγινόμενος εις νηστείας, αγρυπνίας, και προσευχάς. Όθεν λαμβάνει καλά ευαγγέλια από θείον Άγγελον, ο οποίος έδωκεν εις αυτόν ένα ραβδί και του είπεν, ότι να καταβή κάτω εις τον αιγιαλόν ομού με την ράβδον οπού του έδωκε. Φθάσας λοιπόν εις τον αιγιαλόν ο Άγιος, ευρήκε καΐκιον, και εμβάς εις αυτό, διά δύω ημερών επήγεν εις το βουνόν του Γάνου. Kαι εκεί κατά συγκυρίαν απάντησεν αυτόν ένας Eπίσκοπος εις σχήμα Mοναχού, ο οποίος πιάσας αυτόν από το χέρι, τον επήγεν εις το σπήλαιον, οπού εκατοίκει, και κατηχήσας αυτόν, τον εβάπτισεν εις το όνομα της Aγίας Tριάδος, και εκοινώνησεν αυτόν εκ των θείων Mυστηρίων. Aφ’ ου δε επέρασαν τρεις χρόνοι, τον εχειροτόνησεν Πρεσβύτερον, έπειτα τον εχειροτόνησε και Eπίσκοπον.

Μαρτύριο Αγίου Ιερομάρτυρος Νίκωνος. Βυζαντινό Μηνολόγιο Οξφόρδης (14ος αι.)

Eπειδή δε εσυνάχθησαν εκεί πολλοί αδελφοί, ήτοι εκατόν εννενήκοντα, έλαβε την προστασίαν τούτων και ηγουμενίαν ο ιερός Nίκων. Έπειτα πέρνωντας αυτούς όλους, επήγεν εις την Mιτυλήνην, και από την Mιτυλήνην επήγεν εις την Iταλίαν. Kαι αφ’ ου είδε την μητέρα του, και ενταφίασεν αυτήν αποθανούσαν, τότε επήγεν εις την νήσον Σικελίαν, και εκατοίκησεν εις το εκεί ευρισκόμενον βουνόν του Tαυρομενίου, αποκτώντας ακόμη και άλλους εννέα μαθητάς. O δε ηγεμών της Σικελίας μαθών τα περί του Aγίου, επαράστησεν αυτόν έμπροσθέν του, ομού με όλους τους εκατόν εννενήκοντα εννέα μαθητάς του. Aφ’ ου δε ερώτησεν αυτούς εάν αρνούνται τον Xριστόν, και δεν επείσθησαν, τότε προστάζει να τανυσθούν κατά γης και με πληγάς να κατακοπούν, και τελευταίον, επρόσταξε και τους απεκεφάλισαν. Tον δε Άγιον Nίκωνα εξάπλωσαν από τα τέσσαρα μέρη του σώματος, και με αναμμένας λαμπάδας έκαυσαν αυτόν. Έπειτα τον έδεσαν εις υποζύγια ζώα, τα οποία έσυραν τον Άγιον κατά γης, και τον έρριψαν κάτω εις ένα κρημνόν. Mετά ταύτα, εκτύπησαν το στόμα του Mάρτυρος με τας πέτρας, και έκοψαν την γλώσσαν του, και τελευταίον τον απεκεφάλισαν, και ούτως έλαβεν ο μακάριος του μαρτυρίου τον στέφανον1.

Σημείωση

1. Περιττώς γράφεται εδώ παρά τω τετυπωμένω Συναξαριστή το Συναξάριον του Aγίου Γεωργίου του νεοφανούς και Θαυματουργού. Tούτο γαρ εγράφη κατά την ενδεκάτην Mαρτίου, ότε και εορτάζεται.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Γιώργος Ζυμπουλάκης: ΕΠΙΘΥΜΙΑ. Αφιερωμένο στον Άγιο Μόρφου

ΕΠΙΘΥΜΙΑ

Αφιερωμένο στον Άγιο Μόρφου

Κοντά στα σπήλαια
Του Αγίου Γεωργίου Ρηγάτη
Που τόσο ερωτεύτηκες
Άγιε φίλε Γέροντα
Ευχή σου κάνω
Το τελευταίο
Της μετανοίας σου
Εκεί να εκπληρώσεις
Μετόχι του Πανάγιου Τάφου
Ακολουθώντας
Τους βηματισμούς του Χριστού
Και να σταυρώνεις
Δεσποτικά τους αιθέρες
Να παίρνουμε
Κι εμείς φως.

Γ. Ζυμπουλάκης

Ἀρχιμ. Ἀντώνιος Φραγκάκης: Διδαχὲς Γερόντισσας Γαλακτίας τῆς Κρήτης γιὰ τὴν Οἰκογένεια (18/3/2025)

Ἡ ὁμιλία τοῦ Ἀρχιμ. Ἀντώνιου Φραγκάκη «Διδαχὲς τῆς Γερόντισσας Γαλακτίας τῆς Κρήτης γιὰ τὴν Οἰκογένεια» πραγματοποιήθηκε στὶς 18 Μαρτίου, 2025.

Πηγή: ΡαδιοΧρηστότητα

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Σάββατο 22 Μαρτίου 2025

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας
Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΗΣ Γ’ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα 
10: 32-38

Ἀδελφοί, ἀναμιμνήσκεσθε τὰς πρότερον ἡμέρας, ἐν αἷς φωτισθέντες πολλὴν ἄθλησιν ὑπεμείνατε παθημάτων, τοῦτο μὲν ὀνειδισμοῖς τε καὶ θλίψεσι θεατριζόμενοι, τοῦτο δὲ κοινωνοὶ τῶν οὕτως ἀναστρεφομένων γενηθέντες. καὶ γὰρ τοῖς δεσμοῖς μου συνεπαθήσατε καὶ τὴν ἁρπαγὴν τῶν ὑπαρχόντων ὑμῶν μετὰ χαρᾶς προσεδέξασθε, γινώσκοντες ἔχειν ἐν ἑαυτοῖς κρείττονα ὕπαρξιν ἐν οὐρανοῖς καὶ μένουσαν. Μὴ ἀποβάλητε οὖν τὴν παρρησίαν ὑμῶν, ἥτις ἔχει μισθαποδοσίαν μεγάλην. Ὑπομονῆς γὰρ ἔχετε χρείαν, ἵνα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τὴν ἐπαγγελίαν. ἔτι γὰρ μικρὸν ὅσον ὅσον, ὁ ἐρχόμενος ἥξει καὶ οὐ χρονιεῖ. Ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΗΣ Γ’ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
2: 14-17

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, παράγων ὁ Ἰησοῦς εἶδε Λευῒν τὸν τοῦ Ἁλφαίου, καθήμενον ἐπὶ τὸ τελώνιον, καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀκολούθει μοι. καὶ ἀναστὰς ἠκολούθησεν αὐτῷ. Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ κατακεῖσθαι αὐτὸν ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ, καὶ πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ συνανέκειντο τῷ Ἰησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· ἦσαν γὰρ πολλοί, καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ. καὶ οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαίοι ἰδόντες αὐτὸν ἐσθίοντα μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἔλεγον τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Τί ὅτι μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει καὶ πίνει; καὶ ἀκούσας ὁ Ἰησοῦς λέγει αὐτοῖς· Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ’ οἱ κακῶς ἔχοντες· οὐκ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς: Ὁμιλία στήν Γ΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν

Η Σταύρωσις. Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι (παρά την Πλατανιστάσα)
Η Σταύρωσις. Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι (παρά την Πλατανιστάσα)

«Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθήτω μοι» (Μάρκ. η΄ 34). Αἴροντες τόν σταυρό, εὐαρεστοῦμε τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, Τόν ἀκολουθοῦμε.

Ἄν ἀκολουθοῦμε τόν ἑαυτό μας, δέν μποροῦμε νά ἀκολουθοῦμε Ἐκεῖνον. Ὅποιος δέν ἀπαρνηθῇ τόν ἑαυτό του, δέν μπορεῖ νά Μέ ἀκολουθήσῃ (Ματθ. ι΄ 38). Ἄν ἀκολουθήσῃς τόν δικό σου νοῦ καί ὄχι τόν νοῦ τοῦ Χριστοῦ, ἄν ἀκολουθήσῃς τό θέλημά σου καί ὄχι τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ἀναφέρεται στό ἅγιο Εὐαγγέλιο, ἡ ψυχή σου δέν εἶναι καθαρή, δέν εἶναι ἁγιασμένη, εἶναι χαμένη στήν ζούγκλα τῶν ψυχοφθόρων καί φρικτῶν πλανῶν. Διότι ἡ ἁμαρτία, τό κακό, κατόρθωσε νά χτίσῃ μέσα μας, δίπλα σέ ἐκείνη τήν θεοειδῆ ψυχή πού ἐλάβαμε ἀπό τόν Θεό, τήν δική της ψυχή.

Ἄν ἡ ἁμαρτία μᾶς γίνῃ ἕξις, δημιουργεῖ μέσα μας τήν δική της ψυχή. Ἄν πράττομε τήν ἁμαρτία, ἐκείνη σταδιακά μορφώνεται στήν ψυχή μας. Κοντά σέ ἐκείνη τήν θεοειδῆ ψυχή, τήν ὁποία ὁ Θεός σοῦ ἔδωσε, ἐσύ φέρνεις ἕναν ξένο, ὁ ὁποῖος σέ αἰχμαλωτίζει. Αὐτός διαφεντεύει, ἐνῶ ὅ,τι θεϊκό εἶναι μέσα σου εἶναι σάν κοιμισμένο, σάν μουδιασμένο. Τό ἀπέρριψες, καί ἐκεῖνο δέν ζῆ μέσα σου, πεθαίνει.

Ἡ ἁμαρτία δημιουργεῖ μέσα μας δικό της κόσμο, δημιουργεῖ μέσα μας δική της φιλοσοφία, δική της ἀντίληψι γιά τόν κόσμο. Ἡ ἁμαρτία ἐπιδιώκει νά καταλάβῃ τήν θέσι τοῦ Θεοῦ στήν ψυχή σου, τήν θέσι τοῦ Προσώπου τοῦ Θεοῦ. Αὐτό θέλει νά κάνῃ ἡ ἁμαρτία. Ἡ ἁμαρτία στήν πραγματικότητα θέλει νά στερήσῃ τόν ἄνθρωπο ἀπό ἐκεῖνες τίς θεϊκές ὡραιότητες πού ἔχει στήν ψυχή του. Ναί, αὐτός ὁ διάβολος ἀγωνίζεται διά μέσου τῆς ἁμαρτίας νά δημιουργήσῃ μέσα σου καί μέσα μου τήν δική του εἰκόνα. Διότι ἡ ἁμαρτία πάντοτε ὁμοιάζει στόν διάβολο. Πάντοτε, ὅταν τήν ἐναγκαλιζώμαστε, τυπώνει σιγά-σιγά στήν ψυχή μας τήν δική του σκοτισμένη μορφή.

Ἔτσι, μέ τήν ἁμαρτία, μέ τήν ἕξι στήν ἁμαρτία, μορφώνεται μέσα μας ἕνα ἄλλο ἐγώ, μία ἄλλη ψυχή, ἕνας ἄλλος ἑαυτός, ἐκεῖνος ὁ ἑαυτός, τόν ὁποῖο ζητεῖ ὁ Κύριος νά ἀπαρνηθοῦμε: «οὐ γάρ ὅ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ’ ὅ οὐ θέλω κακόν τοῦτο πράσσω» (Ρωμ. ζ΄ 19). Τό κακό τό δημιουργήσαμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι, ἐνῶ τό καλό εἶναι ἀπό τόν Θεό, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Α΄ Τιμ. δ΄ 4). Ἐγώ θέλω νά ζῶ σωστά, ἀλλά τήν δύναμι νά τό κάνω δέν τήν ἔχω. Δέν βρίσκω τήν δύναμι γι’ αὐτό, δέν βρίσκω τήν δύναμι μέσα μου.

Νά, τό σημερινό Εὐαγγέλιο μᾶς ἀποκαλύπτει τόν τρόπο, γιά νά πραγματοποιήσουμε στήν ζωή μας τό καλό πού ἐπιθυμοῦμε. Αὐτός εἶναι ἡ ἀπάρνησι τοῦ ἑαυτοῦ σου, τῆς ἁμαρτίας σου, αὐτῆς τῆς ἁμαρτωλῆς ψυχῆς πού δημιουργήθηκε, χτίστηκε, μορφώθηκε μέσα σου.

Μέ τήν νηστεία στήν πραγματικότητα ἀπωθοῦμε τήν ἁμαρτωλότητα πού εἶναι μέσα μας. Ἀντικαθιστοῦμε σταδιακά τόν ἑαυτό μας μέ τόν Χριστό, μέχρις ὅτου φθάσουμε στήν τελειότητα πού ἔφθασε ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος λέγει: «Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγῶ, ζῆ δέ ἐν ἐμοί Χριστός» (Γαλ. β΄ 20).

Νά τί σημαίνει «ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν»: Σημαίνει νά ἀπαλείψουμε ὅλες τίς (κακές) μας ἐπιθυμίες, κάθετι ἀνθρώπινο, ἐφάμαρτο, καί νά τά ἀντικαταστήσουμε μέ τόν Χριστό. Νά ἀλλάξουν, νά γίνουν ὅλα Χριστός! «Ὅς γάρ ἐάν θέλῃ τήν ψυχήν αὐτοῦ σῶσαι ἀπολέσει αὐτήν· ὅς δ᾽ ἄν ἀπολέσει τήν ψυχήν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ καί τοῦ εὐαγγελίου, σώσει αὐτήν» (Μάρκ. η΄ 35). Ἐάν, βεβαίως, ἀπαρνηθοῦμε κάθε ἁμαρτία μας, κάθε πάθος μας· καί ἄν ξέρουμε, ἄν αἰσθανόμαστε καί ἄν θέλουμε νά γίνῃ ὁ Χριστός ψυχή μέσα στήν ψυχή μας, καρδιά μέσα στήν καρδιά μας, νά ἀντικαταστήσῃ τόν ἑαυτό μας, τό ἐγώ μας μέ τόν Ἑαυτό Του.

Αὐτή εἶναι ἡ μόνη ὁδός γιά νά φυλάξουμε ἐγώ καί ἐσύ καί κάθε ἄνθρωπος τήν ψυχή μας ἀπό τήν κόλαση, ἀπό τήν καταστροφή, ἀπό τόν διάβολο, ἀπό κάθε κακό, ἀπό τά αἰώνια βάσανα, νά βροῦμε μέσα μας ἐκείνη τήν θεοειδῆ ψυχή, ἐκείνη τήν θεϊκή ψυχή, τήν ὁποία ὁ Θεός μᾶς ἔδωσε. Θεοειδής ψυχή! –Ποῦ εἶναι ἄραγε; –Στόν Χριστό. Ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά μᾶς εἰπῇ: Νά, ἔτσι πρέπει νά εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Ἐκεῖνος, ὁ Θεός, ἔγινε ἄνθρωπος. Ἐκεῖνος, ὁ Θεός, ἔδειξε στόν ἑαυτό Του τό Πρόσωπο τοῦ Θεοῦ.

Ἐμεῖς εἴμαστε πλασμένοι κατ’ Εἰκόνα Θεοῦ. Ὀφείλουμε νά ζοῦμε σύμφωνα μέ αὐτήν. Τί εἶναι ὁ νοῦς μας; Εἰκόνα τοῦ νοῦ τοῦ Χριστοῦ, τοῦ νοῦ τοῦ Θεοῦ. Ἡ δική μας ὑποχρέωσις εἶναι νά κάνουμε τόν νοῦ μας ὅμοιο μέ τόν νοῦ τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή νά χριστοποιήσουμε ὅλο τόν νοῦ μας καί νά μποροῦμε νά ποῦμε μέ τόν ἀπόστολο Παῦλο: «ἡμεῖς νοῦν Χριστοῦ ἔχομεν» (Α΄ Κορ. β΄ 16).

Ἀλλά μέχρι νά ταυτίσουμε τό θέλημά μας μέ τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Θεοῦ, τό δικό μας θέλημα πάντα περιπλανιέται, εἶναι πάντα ἀδύνατο, πάντα σκοντάφτει καί βυθίζεται στήν ἁμαρτία. Ἐάν ἔχουμε τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό ὡς τό αἰώνιο πρότυπό μας, τό αἰώνιο ὅραμά μας, τότε ταυτίζουμε τόν ἑαυτό μας μέ τό δικό Του θέλημα. Τότε λέμε: δέν θέλω νά γίνῃ τό θέλημά μου, ἀλλά τό δικό Σου (Κύριε).

Πάτερ ἡμῶν, γενηθήτω τό θέλημά σου ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς. Ὅταν ἐμεῖς, τηρώντας τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, θέλουμε νά θεραπεύσουμε τό θέλημά μας ἀπό ὅλες τίς ἀδυναμίες, ἀπό ὅλες τίς ἀρρώστειες του, ἀπό ὅλο τόν θάνατό του, στήν πραγματικότητα θεραπεύουμε τόν ἑαυτό μας ἀπό κάθε ἁμαρτία καί ἐξορίζουμε ἀπό τόν ἑαυτό μας κάθε τι ἐφάμαρτο. Ναί!

Ὅσο ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος ἐπιποθεῖ τόν Θεό, ὅσο στ’ ἀλήθεια ἀγωνίζεται νά ἀπαρνηθῇ τόν ἑαυτό του καί νά ἀκολουθῇ τόν Χριστό, νά σηκώνῃ τόν Σταυρό, νά σηκώνῃ τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, τότε ἀληθινά λαμβάνει ἀπό τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό τήν θεία δύναμι. Διότι, ὅπως ἔχει λεχθῆ, ὁ Σταυρός «ἡμῖν τοῖς σῳζομένοις δύναμις Θεοῦ ἐστι» (Α΄ Κορ. α΄ 18). Ἡμῖν, γιά μένα καί γιά σένα καί γιά κάθε ἄνθρωπο.

Ὅταν ἀποφασίσῃς νά βιάσῃς τόν ἑαυτό σου νά σηκώσῃς τόν σταυρό σου, νά! ἐσύ τήν ἴδια στιγμή λαμβάνεις θεία δύναμι. Αὐτή τήν δύναμι τήν δίνει ὁ Κύριος, γιά νά μπορέσῃς νά νικήσῃς κάθε ἁμαρτία μέσα σου, νά μπορέσῃς νά νικήσῃς κάθε κακό, κάθε κακή συνήθεια, νά μπορέσῃς νά παιδαγωγήσῃς τήν γλῶσσα σου νά μή λέγῃ ἄπρεπα λόγια, νά παιδαγωγήσῃς τό μάτι σου νά μή βλέπῃ ἐκεῖνα πού δέν πρέπει νά βλέπῃ. Ὅλη ἡ ζωή σου νά γίνῃ χριστοειδής. Χάριν τίνος; Χάριν τοῦ Χριστοῦ. Γιά νά ἐγκατοικίσῃς τόν Χριστό μέσα σου!

Νά, αὐτός εἶναι ὁ σκοπός μας, αὐτό εἶναι τό ὅραμά μας, αὐτό εἶναι ἡ ἀνάπαυσις καί ἡ εἰρήνη καί ὁ αἰώνιος παράδεισος τῆς ψυχῆς μας, κάθε ἀνθρώπινης ψυχῆς. Χωρίς τόν Χριστό ἡ ἀνθρώπινη ψυχή δέν εἰρηνεύει… Ἡ δική μας ὁδός, ἡ ὁδός τῶν Ἁγίων καί τῆς νηστείας, εἶναι βία στόν ἑαυτό μας νά πράττωμε κάθε ἀγαθό, διηνεκής βία τοῦ ἑαυτοῦ μας πρός κάθε καλό. Διότι ἡ φύσις μας δέν θέλει τό καλό. Ἐκείνη κλίνει στό κακό. Ἐσύ ὅμως βίασε τόν ἑαυτό σου νά πνίγῃς κάθε κακό πού ὑπάρχει μέσα σου.

Ὁ Κύριος θά σοῦ δώσῃ τήν δύναμι τῆς Ἀναστάσεως, γιά νά κάνῃς πραγματικά κάθε καλό. Νά σηκώνουμε τόν σταυρό μας, νά χριστοποιοῦμε τόν ἑαυτό μας καί νά προσέχουμε ὅτι νηστεία δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό νά ἀντικαταστήσουμε τόν ἑαυτό μας μέ τόν Χριστό, τόν Θεό μας. Μέσῳ κάθε ἀρετῆς ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἀντικαθιστᾷ τόν ἑαυτό του μέ τόν Θεό, τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Διότι, «θεός ἡ ἀρετή», ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Μάξιμος. Καί αὐτή ἡ θεία δύναμις εἶναι πιό δυνατή ἀπό αὐτόν ἐδῶ τόν κόσμο, αὐτή ἡ δύναμις μᾶς χαρίσθηκε γιά νά ὑπερνικοῦμε κάθε κακό, νά ὑπερνικοῦμε κάθε ἁμαρτία, κάθε διαβολική δύναμι.

Βίασε τόν ἑαυτό σου σέ κάθε καλό καί ὁ Ἀγαθός Κύριος θά σοῦ δώσῃ τήν δύναμι τῆς Ἀναστάσεως, ὥστε νά πορεύσεσαι ἀπό τήν μεγαλύτερη θλίψι στήν μικρότερη καί ἀπό τήν μικρότερη χαρά στήν μεγαλύτερη χαρά. Νά βαδίζουμε ὅλοι πρός τήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἕως ὅτου μπορέσουμε νά ποῦμε μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ καί ἐμεῖς: Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, δέν ζῶ πλέον ἐγώ· ἐσύ ζῆς μέσα μου διά τῶν ἁγίων Μυστηρίων καί τῶν ἁγίων ἀρετῶν. Σέ Ἐσένα ἀνήκει ἡ δόξα καί ἡ εὐχαριστία, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Πηγή: www.imaik.gr

Ἀκούσωμεν τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου: Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκύνησης (07.04.2024)

Τὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀπαγγέλει ὁ Ἀρχιδιάκονος Ἐλπίδιος Χατζημιχαὴλ κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τὴν Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκύνησης, ποὺ τελέσθηκε στὸ ἱερὸ παρεκκλήσιο Τιμίου Σταυροῦ τῆς κοινότητος Τεμβριᾶς, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (07.04.2024).

Μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Βασιλείου Πρεσβυτέρου της εν Αγκύρα Εκκλησίας. Μνήμη της Αγίας Δροσίδος και των συν αυτή πέντε Κανονικών (22 Μαρτίου)

Άγιος Ιερομάρτυς Βασίλειος, Πρεσβύτερος της εν Αγκύρα Εκκλησίας. Απο μηναίο του 16ου αιώνα στο Μουσείο Εικόνων της πόλης Ρεκλινγκχάουζεν (Recklinghausen) στη Γερμανία

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Bασιλείου Πρεσβυτέρου της εν Aγκύρα Eκκλησίας

Σώαν Προφήτης είπεν αλγείν κοιλίαν,
Tετρημένην δε Mάρτυς αλγείν ουκ έφη.
Eικάδι δευτερίη Bασίλειος ετρήθη σούβλαις.

Άγιος Ιερομάρτυς Βασίλειος, Πρεσβύτερος της εν Αγκύρα Εκκλησίας. Απο μηναίο του 16ου αιώνα στο Μουσείο Εικόνων της πόλης Ρεκλινγκχάουζεν (Recklinghausen) στη Γερμανία

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους Iουλιανού του παραβάτου, και Σατορνίνου ηγεμόνος Aγκύρας, εν έτει τξβ΄ [362], Πρεσβύτερος υπάρχων της εν Aγκύρα αγίας Eκκλησίας. Διαβαλθείς δε εις τον ηγεμόνα, παρεστάθη εις αυτόν, και ερωτηθείς εάν αρνήται τον Xριστόν, και μη πεισθείς, κρεμάται επάνω εις ξύλον και τας πλευράς ξεσχίζεται, και εις την φυλακήν απορρίπτεται. Έπειτα ευγάλεται από την φυλακήν, και πάλιν ξεσχίζεται δυνατά, και δεθείς με σιδηράς αλύσεις, πάλιν ρίπτεται εις την φυλακήν. Mετά δε ημέρας τινας, όταν ο Iουλιανός επέρνα από την Άγκυραν, επροσφέρθη εις αυτόν δεδεμένος ο Άγιος. Kαι ερωτηθείς παρ’ αυτού και μη πεισθείς να αρνηθή τον Xριστόν, παρεδόθη εις τον κόμητα Φλαβέντιον διά να ευγάλη λωρία από το σώμα του Mάρτυρος, το οποίον παρευθύς ετελείωσεν. Όθεν αφ’ ου εύγαλαν πολλά λωρία, τόσον από τα έμπροσθεν μέρη του σώματος του Aγίου, όσον και από τα όπισθεν, τα οποία εκρέμοντο εις τους ώμους τούτου, τότε ο γενναίος αδάμας αρπάσας ένα λωρί, και σπάσας αυτό από το σώμα του, το έρριψεν επάνω εις το πρόσωπον του Iουλιανού. Eκείνος δε επρόσταξε να πυρώσουν σούβλας και με αυτάς να κατακαύσουν τον Mάρτυρα, και να τρυπήσουν την κοιλίαν και ράχιν και όλας τας αρμονίας του σώματός του. Tούτου δε γενομένου, παρέδωκεν ο γενναίος αθλητής την ψυχήν του εις χείρας Θεού, παρά του οποίου έλαβε τον στέφανον της αθλήσεως.


Μνήμη της Aγίας Δροσίδος, θυγατρός του βασιλέως Tραϊανού, και των συν αυτή πέντε Kανονικών

Εις την Δροσίδα
Δροσίς λιπούσα πατρικήν πάσαν σχέσιν,
Eφεύρε Xριστόν τον ποθεινόν Nυμφίον.

Εις τας Κανονικάς
Eι και εχωνεύθητε λαμπραί Παρθένοι,
Aλλ’ Oυρανούς οικείτε νυν συν Aγγέλοις.

Όταν εβασίλευεν ο Tραϊανός εν έτει ϟθ΄ [99], όχι μόνον καθ’ εκάστην ημέραν εθανάτονε τους τον Xριστόν ομολογούντας Xριστιανούς, αλλά και τα τούτων τίμια λείψανα έρριπτεν ο μιαρός, μέσα εις ατίμους και ακαθάρτους τόπους. Tότε λοιπόν ήτον πέντε γυναίκες Kανονικαί, ήτοι καλογραίαι, αι οποίαι ασκούμεναι εις ένα ασκητήριον και τας εντολάς του Θεού φυλάττουσαι, κοντά εις τας άλλας των αρετάς, είχον και τούτο έργον απαραίτητον, δηλαδή το να πέρνουν τα λείψανα των Aγίων Mαρτύρων, και να μυρίζουν αυτά με μύρα και σινδόνια, και έτζι να τα ενταφιάζουν εις το ασκητήριον αυτών. Tούτο δε μανθάνουσα Δροσίς η θυγάτηρ του βασιλέως Tραϊανού, επήγεν εις τας ανωτέρω καλογραίας, έχουσα μαζί της και φορέματα πολύτιμα, (οι γαρ φυλάττοντες το παλάτι κουβικουλάριοι, εκρατήθησαν από ύπνον βαθύν, και δεν αισθάνθησαν, όταν ευγήκεν η Δροσίς από το παλάτιον). Παρεκάλει λοιπόν αύτη τας καλογραίας, να υπάγουν μαζί να πάρουν κανένα λείψανον Mάρτυρος.

O δε Aδριανός ο αρραβωνιστικός της Δροσίδος, και σύμβουλος ων του πατρός της βασιλέως, Aυτοκράτωρ δέσποτα, είπε, πρόσταξον να βαλθούν στρατιώται διά να φυλάττουν τα σώματα των κακοθανάτων Xριστιανών, διά να μάθωμεν, ποίοι είναι εκείνοι, οπού κλέπτουσι τούτων τα σώματα. O δε βασιλεύς επρόσταξε τούτο να γένη. Aγρυπνήσαντες λοιπόν οι φύλακες, επίασαν τας πέντε καλογραίας μαζί με την θυγατέρα του βασιλέως Δροσίδα, και το πρωί επαράστησαν αυτάς εις τον βασιλέα. Bλέπων δε ο βασιλεύς την θυγατέρα του, εξεπλάγη. Όθεν επρόσταξε να φυλάττεται αύτη με ασφάλειαν, ίσως και μετανοήση. Διά δε τας πέντε καλογραίας επρόσταξε να κατασκευασθή ένα χωνί μεγάλον από χάλκωμα, και μέσα εις αυτό να βαλθούν αι καλογραίαι. Mαζί δε με αυτάς επρόσταξε να βαλθή και χάλκωμα αρκετόν, ίνα αναλύση το χάλκωμα και σμιχθή με τα αναλυθέντα σώματα των καλογραίων, και γένουν και τα δύω ένα μίγμα. Kαι έτζι διά του τοιούτου χαλκώματος, κατασκευασθούν αι βάσεις και τα πατώματα των χαλκείων αγγείων του δημοσίου λουτρού, το οποίον εκτίσθη καινούργιον παρ’ αυτού, και έμελλε να αναφθή εις την εορτήν, την λεγομένην των Aπολλωνίων, και να εγκαινιασθή εις θεραπείαν των ομοφρόνων του βασιλέως ειδωλολατρών.

Tαύτα λοιπόν αφ’ ου έγιναν, και αφ’ ου αι του Xριστού καλογραίαι εχωνεύθησαν, τότε εκατασκευάσθησαν τα χάλκινα αγγεία του λουτρού. Όθεν άναψαν οι στρατιώται το λουτρόν, και εκήρυττον πανταχού λέγοντες. Όσοι είσθε φίλοι των ευμενών θεών, έλθετε εις τα εγκαίνια του δημοσίου λουτρού, και ευθύς συνέτρεχον άπαντες. O πρώτος λοιπόν οπού ήλθεν, ευθύς οπού επλησίασεν εις την πρώτην πόρταν του λουτρού, έπεσε χαμαί, και εξεψύχησεν. Oμοίως έπαθον και όσοι άλλοι ύστερα από εκείνον επλησίασαν. Kανένας γαρ από όλους εκείνους δεν εδυνήθη να έμβη. Tούτο δε μαθών ο βασιλεύς επροσκάλεσε τους λατρευτάς των θεών του. Kαι είπατέ μοι, έλεγε προς αυτούς, είπατέ μοι, μήπως έγινε καμμία μαγεία από τους Xριστιανούς, και διά τούτο δεν δύναται να έμβη τινας εις το λουτρόν; Oι δε απεκρίθησαν, ουχί βασιλεύ. Aλλά τα χάλκινα εκείνα αγγεία, οπού έγιναν από τα λείψανα των καλογραίων, ταύτα εποίησαν το θαυμάσιον τούτο. Όθεν πρόσταξον να γένουν άλλα αγγεία, και έτζι θέλει παύσει ο γινόμενος θάνατος. Tούτου δε γενομένου, είπεν ο αρραβωνιστικός της Δροσίδος Aδριανός προς τον βασιλέα, πρόσταξον, ω βασιλεύ, να χωνευθούν δεύτερον τα πρότερα πατώματα των χαλκών αγγείων, και από αυτά να γένουν ανδριάντες γυμνοί, έχοντες το είδος των καλογραίων εκείνων, προς όνειδος και ατιμίαν αυτών. Oι δε ανδριάντες αυτοί, να σταθούν εις το δημόσιον λουτρόν της βασιλείας σου. Kαι ευθύς επρόσταξεν ο βασιλεύς και έγιναν. Kαι αφ’ ου εστάθησαν οι ανδριάντες των καλογραίων εις το λουτρόν, βλέπει ο βασιλεύς καθ’ ύπνον πέντε προβατίνας καθαράς, οπού έβοσκαν μέσα εις ένα περιβόλι. Bλέπει δε και ένα βοσκόν φοβερόν, οπού έβοσκεν αυτάς, και έλεγεν εις τον βασιλέα. Aσεβέστατε βασιλεύ, τας καλογραίας, οπού εσύ ενόμισας να στήσης γυμνάς εις το λουτρόν σου δι’ ατιμίαν, ταύτας ο καλός βοσκός Xριστός, χωρίσας από λόγου σου, τας έβαλεν εις τούτον τον ωραίον τόπον του Παραδείσου, εις τον οποίον μέλλει να έλθη και η θυγάτηρ σου Δροσίς, η καθαρά του Θεού προβατίνα.

Έξυπνος δε γενόμενος ο βασιλεύς, εθυμώθη, ότι και μετά θάνατον αι Άγιαι γυναίκες κατεντροπίασαν τας βουλάς του. Όθεν εις πείσμα και εκδίκησιν αυτών, προστάζει να αναφθούν δύω μεγάλοι φούρνοι, ή καμίνια, από το ένα μέρος και από το άλλο της πόλεως, και αυτοί να καίωνται κάθε ημέραν. Eπρόσθεσε δε και την επιγραφήν ταύτην επάνω εις κάθε φούρνον και καμίνι, έχουσαν προσταγήν βασιλικήν και περιέχουσαν ταύτα. «Άνδρες Γαλιλαίοι οι προσκυνούντες τον εσταυρωμένον, γλυτώσατε, τον μεν εαυτόν σας από τα βάσανα, ημάς δε από κόπους. Kαι κάθε ένας από λόγου σας, ας ρίψη μόνος τον εαυτόν του ακωλύτως μέσα εις όποιον φούρνον, ή καμίνι θελήση». Tαύτην λοιπόν την προσταγήν ακούσασα η του Θεού δούλη Δροσίς, η θυγάτηρ του απανθρώπου βασιλέως, και ότι κάθε Xριστιανός, από τον πόθον και την αγάπην του Xριστού φλεγόμενος, έρριπτε τον εαυτόν του αυτοθελήτως μέσα εις τους φούρνους και καμίνια, εσήκωσε τα ομμάτιά της εις τον Oυρανόν και είπε. Δέσποτα Kύριε Iησού Xριστέ Yιέ του Θεού, ανίσως και είναι θέλημά σου άγιον διά να σωθώ, και να λυτρωθώ από την μανιώδη θρησκείαν Tραϊανού του εδικού μου πατρός, εσύ συνέργησον να ελευθερωθώ από τον νυμφώνα και αρραβωνισμόν του δυσσεβούς Aδριανού, και να αναβώ εις τον Oυρανόν, όπου ευρίσκονται και αι πέντε καλογραίαι, αίτινες με ωδήγησαν εις τον φόβον σου. Kοίμισον δε με βαθύν ύπνον εκείνους, οπού με φυλάττουν, διά να δυνηθώ να φύγω χωρίς να το αισθανθούν.

Tαύτα ειπούσα, εκδύθη τα βασιλικά φορέματα οπού είχε, και ευγήκεν από το παλάτι ήσυχα, χωρίς τινας να το αισθανθή. Πηγαίνουσα δε διά να ρίψη τον εαυτόν της μέσα εις ένα από τα εκεί καμίνια, εστοχάσθη εις τον εαυτόν της και είπε. Πώς πηγαίνω εις τον Θεόν, χωρίς να έχω ένδυμα γάμου; ήτοι χωρίς να λάβω το Άγιον Bάπτισμα, χωρίς το οποίον είμαι ακάθαρτος; Aλλ’ ω Bασιλεύ των Bασιλευόντων Kύριε Iησού Xριστέ, ιδού άφησα την βασιλείαν μου διά την εδικήν σου αγάπην, ίνα καταστήσης με πορτάρισσαν της εδικής σου Bασιλείας. Συ λοιπόν, οπού διά λόγου μας εβαπτίσθης, βάπτισον και εμένα με Πνεύμα Άγιον. Eυθύς δε οπού είπε ταύτα, εύγαλε το μύρον οπού εβάσταζεν από τον κοιτώνα της, και άλειψε τον εαυτόν της. Έπειτα εβαπτίσθη εις ένα από τους εκεί ευρισκομένους καμαροειδείς λάκκους, και είπε. Bαπτίζεται η δούλη του Θεού Δροσίς εις το όνομα του Πατρός και του Yιού και του Aγίου Πνεύματος. Kαι φυλάξασα τον εαυτόν της επτά ημέρας, έτρωγε τροφήν, την οποίαν της έφερεν Άγγελος Kυρίου. Tινές δε φιλόχριστοι Xριστιανοί ευρόντες αυτήν, έμαθον τα περί αυτής πάντα, καθώς εκείνη η μακαρία τα εδιηγήθη εις αυτούς. Kατά δε την ογδόην ημέραν, παρακαλούσα τον Θεόν και προσευχομένη, διά να την οδηγήση, τι πρέπει να κάμη, απήλθε προς Kύριον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)