Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Φωκά του Θαυματουργού, του εν λουτρώ σφοδρώς πυρωθέντι τελειωθέντος¹

Φωκά το λουτρόν σμήγματος παντός δίχα,
Λουτρόν γαρ ην αγώνος, ου καθαρσίου.
Eικάδι δευτερίη λοετρόν πέφνεν ένδοθι Φωκάν.

Oύτος εγένετο υιός Παμφίλου και Mαρίας, καταγόμενος εκ πόλεως Σινώπης, αρχαίας και περιφανούς ούσης κατά την Mαύρην Θάλασσαν. Eυθύς δε από τα απαλά του ονύχια ηξιώθη να λάβη την χάριν του Aγίου Πνεύματος, και να ενεργή παράδοξα θαύματα. Έπειτα δε έγινε και Eπίσκοπος, και πολλούς απίστους επίστρεψεν εις το φως της θεογνωσίας. Tόσον με τα θεία του λόγια, όσον και με τα υπερφυσικά του τεράστια. Πάντοτε δε εδίδασκε και εθαυματούργει έως εσχάτης του αναπνοής. Aπεκαλύφθη δε εις αυτόν το μαρτυρικόν τέλος οπού έμελλε να λάβη με τοιούτον σημείον παράδοξον. Mία περιστερά ελθούσα, εκάθισεν επάνω της κεφαλής του. Kαι βαλούσα εις αυτήν στέφανον, ωμίλησε με ανθρωπίνην φωνήν και είπε. Ποτήριον εκεράσθη εις εσέ, και πρέπει να το πίης. Kαι τη αληθεία το τοιούτον ποτήριον του μαρτυρίου ηξιώθη να πίη ο αοίδιμος επί της βασιλείας του Tραϊανού, εν έτει ρα΄ [101].

Oυ γαρ ο κηπουρός Φωκάς ούτός εστιν, ο εκ της αυτής Σινώπης καταγόμενος, και κατά την σημερινήν ημέραν και αυτός εορταζόμενος. Aλλά άλλος, διαλάμπων με πολιτείαν καθαράν, και με αρετάς διαφόρους. Oύτος λοιπόν εφέρθη εις τον έπαρχον Aφρικανόν, και ερωτηθείς παρ’ αυτού, εθεολόγησε, και παρρησία εδίδαξε την εις Xριστόν τον Θεόν ημών πίστιν. Eπειδή δε ο Aφρικανός ετόλμησε να βλασφημήση τον Xριστόν, και να τιμωρήση τον Άγιον, διά τούτο ευθύς έγινε σεισμός μεγάλος, από τον οποίον έπεσαν κάτω νεκροί ό,τε έπαρχος, και οι στρατιώται αυτού. Aλλ’ ο Άγιος τον ανέστησε, με το να επαρεκάλεσεν αυτόν η γυνή του επάρχου. Mετά ταύτα εφέρθη ο Άγιος εις τον βασιλέα Tραϊανόν. Kαι επειδή εκήρυξε τον Xριστόν, διά τούτο εκρέμασαν αυτόν, και εξέσχιζον. Ύστερον έβαλαν αυτόν μέσα εις ασβέστην, επειδή και επέμενεν ανδρείως ομολογών τον Xριστόν.

Tελευταίον δε, έβαλαν αυτόν μέσα εις ένα λουτρόν, το οποίον εκάη πολλά δυνατά. Όθεν εκεί μέσα παρέδωκεν εις χείρας Θεού την ψυχήν του, ο γενναίος αγωνιστής. Πολλά δε θαύματα και μετά τον θάνατόν του έκαμεν ο τρισόλβιος, τόσον εις τους εν θαλάσση κινδυνεύοντας, συμπλέων με αυτούς και διασώζων εις τους λιμένας τα πλοία των. Όσον και εις τους επικαλουμένους αυτόν καθ’ οίον δή τινα τρόπον, ταχύς και θερμός βοηθός εις τούτους γινόμενος².

Σημειώσεις

1. Oύτος ο Άγιος Φωκάς φαίνεται, ότι είναι ο ίδιος εκείνος οπού εορτάζεται κατά την εικοστήν τρίτην του Iουλίου, διά ταύτα τα αίτια. α) Διότι και ούτος και εκείνος είναι Iερομάρτυς. β) Διότι και οι δύω ήτον επί Tραϊανού βασιλέως. γ) Διότι το αυτό τέλος του μαρτυρίου έλαβον. δ) Kαι διατί το αυτό δίστιχον ιαμβικόν γράφεται και εις τους δύω. Ίσως δε, νυν μεν, η άθλησις αυτού εορτάζεται. Tότε δε, η ανακομιδή του, ως και εν τω χειρογράφω Συναξαριστή γράφεται προσδιορισμένως, ότι εστίν η ανακομιδή αυτού. Όρα εκεί και το θαύμα οπού ενήργησεν ο Άγιος.

2. Σημείωσαι, ότι το Mαρτύριον του Aγίου τούτου Iερομάρτυρος Φωκά συνέγραψεν ελληνιστί Aστέριος ο Aμασείας Eπίσκοπος, ου η αρχή· «Iερός μεν και θεσπέσιος άπας». (Σώζεται εν τη Mεγίστη Λαύρα, και εν τη των Iβήρων και εν άλλαις, όρα σελ. 18, του β΄ τόμου του Mελετίου.) Oνομάζει δε ο Aστέριος εκεί τον Iερομάρτυρα τούτον Φωκάν, στύλον, και εδραίωμα των θείων της οικουμένης Eκκλησιών (σελ. 955, της Δωδεκαβίβλου). O δε Xρυσόστομος λόγον πανηγυρικόν έχει εις τούτον, ου η αρχή· «Λαμπρά γέγονεν ημίν χθές η πόλις». (Σώζεται εν τω πέμπτω τόμω της εν Eτόνη εκδ.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Φωκά του κηπουρού, ξίφει τελειωθέντος

Ήδει χάριν σοι σου χάριν θνήσκων Λόγε,
Φωκάς ο Mάρτυς τω διά ξίφους τέλει.

Kαι ούτος ο Άγιος ήτον από την πόλιν Σινώπην. H τέχνη αυτού ήτον η εργασία της γης. Έχων γαρ ένα κηπείον¹, ήγουν κήπον μικρόν πολλά, κατεγίνετο εις αυτόν, και ό,τι κέρδος εύγανεν από αυτόν, το είχε κοινόν με τους πτωχούς: ήγουν και αυτός και οι προς αυτόν ερχόμενοι πτωχοί εκυβερνούντο από τον κήπον του. Oυ μόνον δε αυτόν τον αισθητόν κήπον εκαλλιέργει ο αοίδιμος, αλλά και τον νοητόν της ψυχής. Διά τούτο και δεν εδυνήθη να κρυφθή από τους ανθρώπους, πως ήτον γνήσιος δούλος του Xριστού. Όθεν μηνύεται ως τοιούτος εις τον άρχοντα της Σινώπης οπού ήτον Έλλην. O οποίος παρευθύς έστειλε στρατιώτας διά να τον φονεύσουν. Eκείνοι δε απελθόντες, έμειναν εις το οσπήτιον του παρ’ αυτών ζητουμένου Φωκά, χωρίς να ηξεύρουν. O δε Άγιος δεξιωσάμενος αυτούς και αναπαύσας κατά την δύναμίν του, τους ηρώτα, ποίοι είναι. Kαι διά ποίαν αιτίαν ήλθον εις την Σινώπην. Oι δε στρατιώται εφανέρωσαν εις αυτόν την υπόθεσιν, ότι ζητούν τον Φωκάν διά να τον αποκεφαλίσουν.

Tούτο ως ήκουσεν ο του Kυρίου θεράπων, ευθύς ετοίμασε τον τάφον του. Kαι ούτως εφανέρωσεν εις τους στρατιώτας, ότι αυτός είναι εκείνος οπού ζητούν. Oι δε στρατιώται τούτο ακούσαντες έξαφνα, επληγώθησαν την καρδίαν από την λύπην τους, ωσάν οπού ενθυμούντο την λαμπράν φιλοξενίαν και δεξίωσιν, οπού έδειξεν εις αυτούς ο Άγιος. Όθεν δεν ήθελον κατ’ ουδένα τρόπον να θανατώσουν αυτόν κατά την προσταγήν οπού είχον. Έλεγον δε εις τον Mάρτυρα, ότι έχουσιν εύλογον απολογίαν διά να ειπούν εις τον άρχοντα, ότι εκοπίασαν μεν πολλά και ηρεύνησαν, αλλά δεν εδυνήθηκαν να εύρουν τον ζητούμενον. Eπειδή δε ο Άγιος παρεκάλεσεν αυτούς διά να τον θανατώσουν, τούτου χάριν έκοψαν την αγίαν του κεφαλήν. Kαι ούτως επροσφέρθη κεχαρισμένη θυσία εις τον Θεόν, και ευάρεστος².

Σημειώσεις

1. Eσφαλμένως δε γράφεται έν τε τοις Mηναίοις, και τω τετυπωμένω Συναξαριστή, στυππίον.

2. Περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Mηναίοις περί της Δροσίδος θυγατρός του Tραϊανού, και των πέντε Kανονικών. Tούτων γαρ η μνήμη γίνεται κατά την εικοστήν δευτέραν του Mαρτίου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Με την σύνοδο που συνεκάλεσε ο πάπας Ουρβανός στην Λυών το 1274, έγινε η πρώτη σοβαρή απόπειρα ένωσης ή για να είμαστε ακριβέστεροι, υποδούλωσης των ορθοδόξων στους Λατίνους. Στην σύνοδο αυτή, συμμετείχαν δυστυχώς και εκπρόσωποι της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας με αρχηγό τον πρώην Πατριάρχη Γερμανό Γ’, λόγω άρνησης του κανονικού Πατριάρχου Ιωσήφ (και του ευσεβούς ποιμνίου του να συμμετάσχει σ’ αυτήν.) Η αυτοκρατορική πρεσβεία, που επίσης συμμετείχε, ενεχείρησε στην σύνοδο χωρίς κανένα θεολογικό διάλογο γραπτή ομολογία πίστεως εκ μέρους του λατινόφρονα Μιχαήλ Η’ του Παλαιολόγου βάσει της οποίας η Ανατολική Εκκλησία δέχονταν το πρωτείο του Πάπα, την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού καθώς και το καθαρτήριον πυρ.

Μετά την ψευδοσύνοδο της Λυών, ο αυτοκράτορας έθεσε σε εφαρμογή τις αποφάσεις της. Αντικατέστησε τον ανθενωτικό Πατριάρχη Ιωσήφ με τον Λατινόφρονα Ιωάννη Βέκκο, διέταξε να εγγραφεί το όνομα του Πάπα στα δίπτυχα της Εκκλησίας και κήρυξε επίσημα την ”ένωση των Εκκλησιών” στις 16 Ιανουαρίου 1275.

Οι μοναχοί λοιπόν του Αγίου Όρους, αρχικά απέστειλαν δύο επιστολές (μία στόν αυτοκράτορα και μία στη Σύνοδο του Πατριάρχου Ιωάννη Βέκκου) μέσα απο τις οποίες τους συμβούλευαν και ταυτόχρονα τους ήλεγχαν για την πολιτική της ενώσεως των δύο Εκκλησιών. Όταν ο Αυτοκράτορας και ο Πατριάρχης Βέκκος παρέλαβαν τις επιστολές, έγιναν έξω φρενών και λαβόντες στρατό ήρθαν στο Άγιον Όρος. Εκεί άρχισαν να φονεύουν, να πνίγουν και να απαγχονίζουν οποιονδήποτε μοναχό τολμούσε να τους ελέγξει και να αντιταχθεί στα φιλενωτικά τους σχέδια…

Οι Μονές Μεγίστης Λαύρας και Ξηροποτάμου υπέκυψαν προς στιγμήν στην βία των Λατινοφρόνων και αποδέχτηκαν την βδελυρή ψευδοένωση. Οι Μοναχοί, της Μονής των Ιβήρων αντιστάθηκαν με άκαμπτο και αδιάλλακτο φρόνημα. Ο Μιχαήλ εξοργισμένος έδωσε εντολή στους στρατιώτες του να βάλουν σ’ ένα πλοίο τους μοναχούς που κατάγονταν από την Ιβηρία και αφού ξανοιχτούν στο πέλαγος να το βυθίσουν μαζί με τους επιβάτες του. Έτσι οι άγιοι Οσιομάρτυρες έλαβαν τον στέφανο του μαρτυρίου επισφραγίζοντας με τη θυσία τους την όλη οσιακή βιωτή τους. Τους Αγίους Ιβηρίτες Οσιομάρτυρες εορτάζουμε στις 13 Μαΐου.

Οι λατινόφρονες συνεχίζοντας την καταστροφική επιδρομή τους έφθασαν στη Μονή Βατοπαιδίου, αλλά και εκεί αντιμετώπισαν ισχυρή αντίδραση, έσυραν έξω τον αγιώτατο προηγούμενο Όσιο Ευθύμιο και δώδεκα από τους μοναχούς και τους απηγχόνισαν. Η μνήμη αυτών των Βατοπαιδινών οσιομαρτύρων εορτάζεται στις 4 Ιανουαρίου.

Έπειτα από όλα αυτά και ενώ οι Λατινόφρονες συνέχιζαν να λεηλατούν τα πάντα στο πέρασμά τους, έφθασαν στην Ιερά Μονή του Ζωγράφου προκειμένου να υποτάξουν όσους μοναχούς κοινοβίαζαν εκεί. Όμως η Κυρία Θεοτόκος δεν άφησε απροειδοποίητους τους δούλους της. Λίγο έξω απο τη Μονή, ασκήτευε σε ένα κελλάκι ένας πολύ ενάρετος γέροντας. Αυτός νήστευε και αγρυπνούσε τακτικά ενώ είχε την ευλογημένη συνήθεια να λέει πολλές φορές την ημέρα τον Αρχαγγελικό ύμνο, δηλαδή τους Χαιρετισμούς της Παναγίας…

Η συνοδία των λατινοφρόνων πλησίαζε στην Ιερά Μονή… Ο μοναχός κατά την συνηθειά του, έλεγε γονατιστός τους Χαιρετισμούς της Θεοτόκου. Όταν δε έφθασε στον στίχο «Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε» τότε απάντησε η Παναγία από την εικόνα της: «Χαίρε και συ, γέρων του Θεού»! Ο γέροντας τρόμαξε «Μη φοβού»! συνέχισε η φωνή εκ της εικόνος «αλλ’ απελθών ταχέως εις την Μονήν, ανάγγειλον τοις αδελφοίς και τω καθηγουμένω ότι οι εχθροί Εμού και του Υιού Μου επλησίασαν. Όστις ουν υπάρχει ασθενής τω Πνεύματι εν υπομονή κρυβήτω, έως του παρελθήναι πειρασμόν, οι δε στεφάνων μαρτυρικών εφιέμενοι παραμενέτωσαν εν τη Μονή άπελθε ουν ταχέως».

Μόλις ο Γέροντας έφθασε στην είσοδο της Μονής είδε παράδοξο πράγμα και εξέστη. Είδε την εικόνα της Θεομήτορος, μπροστά στην οποία συνήθιζε να διαβάζει τους Χαιρετισμούς στο κελλί του, να είναι τοποθετημένη στην πύλη της Μονής! Αφού την προσκύνησε μέχρι εδάφους, την πήρε στα χέρια του και με αυτή πήγε στον ηγούμενο και του είπε καταλεπτώς την υπόθεση.

Αφού άκουσε από τον γέροντα αυτά ο ηγούμενος της Μονής Θωμάς, μαζί με άλλους είκοσι πέντε Πατέρας δεν εγκατέλειψαν τον τόπο της ασκήσεως και μετανοίας τους, αλλά παρέμειναν και εμαρτύρησαν! Ανέβηκαν λοιπόν στον πύργο του Μοναστηριού έτοιμοι για το μαρτύριο και από εκεί ήλεγξαν τον Λατινόφρονα Πατριάρχη. «Δεν υποτασσόμεθα στην αίρεση», είπαν με μια φωνή, «αλλά δέν αναχωρούμε από την μετανοιά μας».

Οι 26 Οσιομάρτυρες δεν άνοιξαν τις πόρτες του Μοναστηριού στους Λατινόφρονες. Τους ζητήθηκε να συλλειτουργήσουν με τους παπικούς και να αναγνωρίσουν τον πάπα ως κεφαλή όλης της Εκκλησίας και αυτοί από τον Πύργο επάνω απάντησαν: «Κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός και όχι ο πάπας.» «Ευκολώτερα εμείς αποφασίζουμε να πεθάνουμε, παρά να υποχωρήσουμε στα θέματα της Ορθοδόξου Πίστεως και να αναγνωρίζουμε τον αιρετικό πάπα της Ρώμης ως κεφαλή της Εκκλησίας, ώστε να μολυνθεί αυτός ο τόπος από την δική σας βία και τυραννία, δεν σας ανοίγουμε τις πόρτες του Μοναστηριού! Φύγετε απ’ εδώ!». Οι δε Λατινόφρονες μαζί με τους Λατίνους απάντησαν με οργή: «Πρέπει λοιπόν να πεθάνετε…». Τότε, αφού συγκέντρωσαν πολλά φρύγανα και ξύλα, τα έβαλαν γύρω από τον πύργο, άναψαν μεγάλη φωτιά και τους κατέκαυσαν την 22α Σεπτεμβρίου του έτους 1274.

Οι 26 Οσιομάρτυρες παρέδωσαν τις ψυχές τους στον Δεσπότη Χριστό, ομολογήσαντες μόνον Αυτόν ως κεφαλή της Εκκλησίας και όχι τον πάπα. Τα ονόματα τους είναι: Θωμάς ηγούμενος, Βαρσανούφιος, Κύριλλος, Μιχαίος (ή Μιχαίας), Σίμων, Ιλαρίων, Ιάκωβος, έτερος Ιάκωβος, Ιώβ, Κυπριανός, Σάββας, Μαρτινιανός, Κοσμάς, Σέργιος, Μηνάς, Ιωάσαφ, Ιωαννίκιος, Παύλος, Αντώνιος, Ευθύμιος, Δομέτιος, Παρθένιος και τέσσερα ακόμα άτομα που τα ονόματα τους είναι άγνωστα.

Όταν μετά την συμφορά και την απομάκρυνση των κακούργων επέστρεψαν οι πατέρες που είχαν κρυφθεί, απομακρύνοντας τα αποκαΐδια από τον Πύργο και τα άγια λείψανα των μαρτύρων, βρήκαν ακέραια και άβλαπτη την Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που είχαν πάρει μαζί τους όταν κλείστηκαν στον Πύργο για βοήθεια και ενθάρρυνση στο μαρτύριό τους. Με πολλή ευλάβεια την μετέφεραν και την τοποθέτησαν στο τέμπλο του ιερού ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου υπάρχει μέχρι σήμερα. Οι Ζωγραφίτες πατέρες φροντίζουν ώστε το κανδήλι της να καίει «ακοιμήτως». Την αποκαλούν «Χαίροβο», που είναι το Αρχαγγελικό Χαίρε, στα βουλγαρικά, γνωστής επίσης ως Παναγίας του Ακάθιστου ή Παναγίας Προαγγελλόμενης. Χαίροβο επίσης αποκαλούν και την τοποθεσία που ησύχαζε ο άγιος εκείνος Γέροντας, που καταξιώθηκε του Θεομητορικού χαιρετισμού. Προς τιμήν της Αειπαρθένου και σε ανάμνηση του θαύματος και της εύνοιας προς την Μονή, καθιερώθηκε στις θείες λειτουργίες αντί του Κοινωνικού να διαβάζεται μπροστά από την θαυματουργή εικόνα ο Ακάθιστος Ύμνος.

Αφού ο Μιχαήλ ανεχώρησε από εκεί, έφθασε στην κελλιώτικη Λαύρα των Καρεών, στην οποία είναι εγκατεστημένη και η έδρα του Πρώτου του Αγίου Όρους. Πρώτον πάντων εφόνευσαν τον Πρώτον του Αγίου Όρους, π. Κοσμά ο οποίος βρισκόταν στην Σκήτη των Καρυών. Οι φιλενωτικοί αφού αρχικά του έκοψαν με τσεκούρι τα δύο πόδια του σεβασμίου Ιερομονάχου, στη συνέχεια έκοψαν και την τιμίαν του κεφαλή. Κατόπιν πάνω σε ένα μάρμαρο αποκεφάλισαν και άλλους πατέρες με το ίδιο φονικό όργανο… Η ανακομιδή των λειψάνων του οσίου Κοσμά του Πρώτου έγινε στις 5 Δεκεμβρίου του 1981.

Πηγή: iconandlight.wordpress.com

Μὲ τὸ παρὸν ἀνακοινώνουμε ὅτι, μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου, ἡ ἐναρξη μαθημάτων τῆς  Ἀρχαίας Ελληνικῆς γλώσσας γιὰ τοὺς σπουδαστὲς τοῦ δευτέρου ἔτους θὰ ἀρχίσουν  στὸ Πολιτιστικὸ Ἵδρυμα τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Μητροπόλεως Μόρφου στὴν Περιστερώνα τὴν Τετάρτη 15.10.2025. Τὰ μαθήματα θὰ διδάσκει ὁ πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας, ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακείμ, διδάκτωρ Θεολογίας. Τὰ μαθήματα θὰ παραδίδονται κάθε Τετάρτη, στὶς ὧρες 6.00-7.30 μ.μ.

Παράλληλα γιὰ ὅσους ἐπιθυμοῦν νὰ μετέχουν τῶν μαθημάτων τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς θὰ δημιουργηθεῖ νέα τάξη σπουδαστῶν μέχρι 15 ἀτόμων. Τὰ μαθήματα γιὰ τοὺς σπουδαστὲς τοῦ πρώτου ἔτους  θὰ ἀρχίσουν στὸ Κοινοτικὸ Συμβούλιο Ἀκακίου τὴν 6^η  Ὀκτωβρίου, 2025 καὶ θὰ διαρκέσουν μέχρι τὴν 25^η Μαΐου, 2026. Τὰ μαθήματα  θὰ διδάσκει ἡ φιλόλογος Μαρία Λέμπου ὑπὸ τὴν ἐποπτεία τοῦ Πρωτοσυγκέλλου τῆς Μητροπόλεώς μας, ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακείμ, καὶ θὰ παραδίδονται κάθε Δευτέρα, στὶς ὧρες 7.30-9.00 μ.μ.

Ἡ περίοδος τῶν ἐγγραφῶν γιὰ τοὺς νέους σπουδαστὲς θὰ ἰσχύσει μέχρι τὴ 2^α Ὀκτωβρίου 2025.

Τὸ κόστος ἐγγραφῆς γιὰ ὅλους τοὺς σπουδαστὲς εἶναι €10 καὶ τὰ δίδακτρα ἀνέρχονται στὰ €100 γιὰ ὅλη τὴ διδακτικὴ περίοδο. 

Τὰ μαθήματα ἀπευθύνονται στοὺς σπουδαστὲς τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς, ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλους τυχὸν ἐνδιαφερομένους, ἡλικίας 13 ἐτῶν καὶ ἄνω.

Ἡ διδακτέα ὕλη θὰ εἶναι βάσει παλαιότερων σχολικῶν ἐγχειριδίων, καὶ θὰ ἀρχίσει ἀπὸ τὸ χαμηλότερο ἐπίπεδο.

Γιὰ τὶς ἐγγραφὲς καὶ περαιτέρω πληροφορίες:

Πέτρος Λαζάρου τηλ.: 99327187

Μαρία Λέμπου τηλ.: 99888389

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου, 18.09.2025

Το Πολιτιστικό και Περιβαλλοντικό Ίδρυμα της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου διοργανώνει “Σύναξη γνωριμίας” την ερχόμενη Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου και ώρα 7:30 μ.μ.

Η σύναξις θα πραγματοποιηθεί στον χώρο του πολιτιστικού ιδρύματος στην Περιστερώνα, παρά τον Ιερό Ναό Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος. Οι παρευρισκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με μουσικοδιδασκάλους βυζαντινής και παραδοσιακής μουσικής του πολιτιστικού ιδρύματος καθώς και με άτομα που ήδη συμμετέχουν σε διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες του ιδρύματος.

Σκοπός μας είναι η ενθάρρυνση των νέων για συμμετοχή σε ψυχοφελείς δραστηριότητες όπως την ψαλτική τέχνη, την παραδοσιακή μουσική, το παραδοσιακό τραγούδι και τον παραδοσιακό χορό.

Σας περιμένουμε!

Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ)
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 16-20

Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. Εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἄρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; Μὴ γένοιτο. Εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. Ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μᾶρκον
8:34 – 9:1

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ὃστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι. Ὃς γὰρ ἐὰν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ΄ ἂν ἀπολέσει τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν [ἐμοῦ καὶ] τοῦ εὐαγγελίου σώσει αὐτήν. Τί γὰρ ὠφελεῖ ἄνθρωπον κερδῆσαι τὸν κόσμον ὅλον καὶ ζημιωθῆναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;τί γὰρ δοῖ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσίν τινες ὧδε τῶν ἑστηκότων οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσιν τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

«Ὅς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι,
ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ’ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ
ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν.»

Ἡ σημερινὴ Κυριακή, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὀνομάζεται καὶ εἶναι Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωσιν, ἐπειδὴ ἀκολουθεῖ τὴ μεγάλη ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, δηλαδὴ τῆς 14ης Σεπτεμβρίου. Καὶ ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας, γιὰ νὰ προετοιμαζόμαστε γιὰ τὶς μεγάλες Δεσποτικὲς ἑορτές, ἀλλά, καὶ μετὰ τὸν ἑορτασμό τους, νὰ μὴ λησμονοῦμε τὶς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, ποὺ μᾶς δόθηκαν μὲ τὰ ἑορταζόμενα κοσμοσωτήρια γεγονότα ἀπὸ τὴν ἐπὶ γῆς ζωὴ τοῦ Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, θέσπισε νὰ ἔχομε Κυριακὴ πρὸ καὶ μετὰ τὶς ἑορτὲς αὐτές, ἀλλὰ καὶ προεόρτια καὶ μεθέορτα, μέχρι τὴ λεγόμενη ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς, ὁπότε κλείνει καὶ ὁ σχετικὸς ἑορταστικὸς κύκλος, ποὺ συνήθως διαρκεῖ μία ἑβδομάδα. Καὶ σὲ αὐτὲς τὶς περιόδους, σ’ αὐτὲς τὶς Κυριακές, καθόρισαν οἱ πατέρες, νὰ διαβάζονται στὸν ναὸ οἱ ἁρμόδιες Ἀποστολικὲς καὶ Εὐαγγελικὲς περικοπές, ποὺ μᾶς βοηθοῦν νὰ μποῦμε στὸ πνεῦμα, νὰ κατανοήσουμε τὰ ἱερὰ γεγονότα, ποὺ ἑορτάζουμε.

Γι’ αὐτὸ καὶ στὴν ἀρχὴ – ἀρχὴ τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς, ποὺ μόλις ἀκούσαμε, γίνεται ἀναφορὰ στὸν σταυρό, στὸν προσωπικὸ σταυρό, ποὺ πρέπει ὁ καθένας μας νὰ σηκώσει, γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας, ὥστε νὰ συσχετισθεῖ ἡ περικοπὴ μὲ τὴν πρόσφατη ἑορτὴ τοῦ Σταυροῦ, τῆς Ὕψωσής Του. Ἡ σύντομη περικοπὴ αὐτὴ εἶναι γεμάτη βαθὺ πνευματικὸ νόημα, καθότι ἐδῶ καθορίζεται ἡ βαθύτερη πνευματικὴ ζωὴ τοῦ πιστοῦ, πῶς πρέπει δηλαδή, μὲ ποιό φρόνημα πρέπει νὰ βιώνει τὴν πίστη. Γιὰ νὰ κατανοήσουμε ὅμως καλύτερα τοὺς λόγους αὐτοὺς τοῦ Κυρίου, πρέπει νὰ ἐξετάσουμε ἀπὸ ποῦ πῆρε ἀφορμή, γιὰ νὰ ὁμιλήσει ἔτσι.

Βλέπουμε λοιπόν, πὼς λίγο πρὶν εἶχε διδάξει τοὺς μαθητές Του, ὅτι ἔπρεπε νὰ παραδώσει τὸν ἑαυτό Του στὰ ἑκούσια πάθη καὶ τὸν θάνατο, γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Κι ὁ ἀπόστολος Πέτρος, ζωηρὸς στὸ πνεῦμα καὶ ἕτοιμος πάντα νὰ μιλήσει πρῶτος, τὸν παρεμποδίζει: «νὰ μὴ σοῦ γίνει τοῦτο». Τότε ὁ Χριστός, ἀφοῦ πρῶτα τὸν ἐπιτίμησε καὶ τὸν ὀνόμασε «σατανᾶ», δηλαδὴ ἀντικείμενο, ἀντίθετο (γι’ αὐτὸ καὶ ὁ διάβολος ὀνομάζεται ἔτσι στὴ Γραφή, ὡς ἀντίθετος στὸν Θεὸ καὶ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων), κι ἀφοῦ τοῦ εἶπε ἐλεγκτικά, ὅτι δὲν «φρονεῖς τὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων», προσκάλεσε τὸν ὄχλο καὶ τοὺς μαθητές Του, καὶ τοὺς ἀπεύθυνε τὴ βαρυσήμαντη διδασκαλία, ποὺ περιέχει τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι».

Ποιό λοιπὸν ἦταν τὸ σφάλμα τοῦ Πέτρου; Προέτρεψε τὸν Χριστό, νὰ λυπηθεῖ τὴ ζωή του, νὰ διαφυλάξει τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ παραβλέψει ἔτσι τὸ μέγιστο ἔργο τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων. Νὰ ἀγαπήσει δηλαδὴ πάνω ἀπὸ τὸν Θεὸ Πατέρα καὶ τὸ θέλημά Του, καθὼς καὶ πάνω ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, τὸν ἑαυτό Του, τοὐτέστιν νὰ γίνει φίλαυτος. Καί, ποιό φάρμακο προβάλλει ὁ Χριστὸς στὸν πειρασμὸ τῆς φιλαυτίας: Τὴν αὐταπάρνηση, τὴν ἄρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας. Γιατὶ τὸ «ἀράτω τὸν σταυρόν αὐτοῦ», σύμφωνα μὲ τοὺς ἁγίους Πατέρες, δέν σημαίνει ὁ κάθε πιστὸς νὰ κατασκευάσει ἕνα ξύλινο σταυρὸ καὶ νὰ τὸν περιφέρει στοὺς ὤμους του, ἀλλὰ νὰ ἀκολουθήσει στὰ ἴχνη τοῦ Ἐσταυρωμένου, ἀπαρνούμενος τὸν κόσμο, δηλαδὴ τὰ πάθη, τὶς ἁμαρτίες, τὸ κοσμικὸ καὶ γήινο φρόνημα. Ἤ, ὅπως ἐξαίρετα τὸ ὁρίζει ὁ Θεολόγος Ἰωάννης, «τὴν ἐπιθυμίαν τῶν ὀφθαλμῶν, τὴν ἐπιθυμίαν τῆς σαρκὸς καὶ ἀλαζονείαν τοῦ βίου», δηλαδὴ τὰ τρία περιεκτικὰ πάθη, κατὰ τὴν ὁμόφωνη διδασκαλία τῶν Θεοφόρων Πατέρων μας: Τὴ φιληδονία, τὴ φιλαργυρία καὶ τὴ φιλοδοξία.

Ὁ Θεός, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἐμφύτευσε βεβαίως στὴ φύση τῶν ἀνθρώπων τὴν ἀγάπη, ὡς ἀναγκαία γιὰ τὴ διατήρηση τοῦ καθενός μας, ἀλλὰ καὶ ὅλου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, καθὼς καὶ τῆς ἄψυχης δημιουργίας. Ἀλλ’  ἔθεσε δύο ὅρους. Κι ὅσο ἡ ἀγάπη στέκει μέσα στοὺς ὅρους αὐτούς, ἀποβαίνει ὠφέλιμη καὶ σωτήρια. Ὅταν ὅμως τοὺς ὑπερβεῖ, τότε γίνεται βλαβερὴ καὶ ὀλέθρια. Πρῶτος ὅρος τῆς ἀγάπης εἶναι, νὰ ἀγαπᾶς τὸν Θεὸ περισσότερο ἀπ’ ὅλα τὰ ἐπίγεια καὶ ἐπουράνια πράγματα, ἀλλὰ ἀκόμη πάνω κι ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου, δηλαδὴ τὴν ἴδια τὴ ζωή σου. Δεύτερος ὅρος τῆς ἀγάπης εἶναι, νὰ ἀγαπᾶς τὸν πλησίον σου ὅπως τὸν ἑαυτό σου. Ἐμεῖς ὅμως οἱ ἄνθρωποι πολὺ εὔκολα καί, σχεδὸν ἀνεπαίσθητα, καταφρονοῦμε ἢ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο ἢ καὶ τοὺς δυὸ μαζὶ ὅρους τῆς ἀγάπης. Ἀπ’ αὐτὴν δὲ τὴν καταφρόνηση γεννᾶται ἡ φιλαυτία, ἡ ὁποία δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ ἡ ὑπερβολικὴ ἀγάπη τοῦ ἑαυτοῦ μας.  Ἀλλὰ βλέπουμε φανερά, ὅτι κανεὶς φίλαυτος δὲν μπορεῖ νὰ γίνει ἀληθινός, γνήσιος μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ. Γιατὶ ἡ φιλαυτία εἶναι ἡ μητέρα ὅλων τῶν θανασίμων ἁμαρτημάτων, ὅλων τῶν παθῶν.

Γιὰ τοῦτο καὶ ἀμέσως στὴ συνέχεια διδάσκει ὁ Κύριος: «Ὃς ἂν θέλῃ τὴν ψυχήν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν». Ἐδῶ πρέπει νὰ προσέξουμε τὴ διπλῆ ἔννοια, ποὺ ἔχει ἡ λέξη ψυχή. Ὅταν ὁ Χριστὸς λέει: «Ὃς ἂν θέλῃ τὴν ψυχήν αὐτοῦ σῶσαι», καί, «ὃς δ᾽ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου», ἐννοεῖ τὴ φυσικὴ ζωή, τὴ ζωὴ τῶν αἰσθήσεων. Ἀντίθετα, ὅταν λέει στὸν πρῶτο στίχο «ἀπολέσει αὐτήν» καὶ στὸν δεύτερο «οὗτος σώσει αὐτήν», ἐννοεῖ τὴν αἰώνια καὶ ἀληθινὴ ζωή. Ὅποιος λοιπὸν θυσιάζει τὶς ἡδονές, τὴν καλοπέραση, τὴ νομιζόμενη εὐτυχία τοῦ κόσμου τούτου γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου Του, ὅποιος δηλαδὴ σταυρώνεται, νεκρώνεται ὡς πρὸς τὴν ἁμαρτία καὶ ἀκολουθεῖ ἔτσι τὸν Ἐσταυρωμένο, βαστάζοντας τὸν σταυρό του, αὐτὸς θὰ ἀπολαύσει τὴν αἰώνια ζωή. Κι ὅποιος καταντᾶ φίλαυτος, καὶ θέλει μόνο νὰ καλοπερνᾶ μέσα στὶς θανατηφόρες ἡδονὲς καὶ τὰ πάθη, δὲν ὑπάρχει ἄλλη περίπτωση: Θὰ χαθεῖ αἰωνίως, θὰ ἀπολέσει τὴν αἰώνια καὶ ἀληθινὴ ζωή. Γι’ αὐτὸ καὶ τονίζει στὴ συνέχεια ὁ Κύριος: «Τί θὰ ὠφεληθεῖ ἕνας ἄνθρωπος, ἀκόμη κι ἂν κερδίσει τὸν κόσμο ὅλο, ἀλλὰ ζημιωθεῖ, χάσει τὴν ψυχή του;»  Ὁ κόσμος τοῦτος, ἡ παροῦσα ζωή, ἀδελφοί, δέν αὐτονομεῖται, δὲν αὐτοκαταξιώνεται,  δὲν ἀποτελεῖ αὐτοσκοπό! Παρέρχεται! Ὁ Θεὸς ἔπλασε τὸν κόσμο καὶ τοὺς ἀνθρώπους σ’ αὐτόν μὲ ἕνα σκοπό: Γιὰ νὰ προετοιμασθοῦν γιὰ τὴν ἄλλη, τὴν αἰώνια, τὴ μὴ παρερχόμενη ζωή. Ἤ, ὅπως τὸ ὀρίζει ὁ Μέγας Βασίλειος, ἡ παροῦσα ζωὴ ἀποτελεῖ «παιδευτήριον θεογνωσίας», δηλαδὴ σχολεῖο, τόπο καὶ τρόπο γνώσης τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἐδῶ ζωὴ μόνο τότε ἀποκτᾶ νόημα καὶ ἀξία: Ὅταν ἔχει προοπτικὴ τὴν αἰώνια ζωή. Καὶ τοῦτο ἐπιτυγχάνεται μόνο μέσῳ τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, τοῦ δικοῦ μας σταυροῦ, δηλαδὴ τὸ νὰ ζοῦμε μὲ φρόνημα σταυρικὸ-ἀπονέκρωση ὡς πρὸς τὴν ἁμαρτία- καί, ταυτόχρονα, ἀναστάσιμο, προσδοκώντας τὴν Ἀνάσταση.

Μόνο ἔτσι μᾶς ἀναμένει, χάριτι τοῦ Σταυρωθέντος καὶ Ἀναστάντος Χριστοῦ, ἡ ἀνάσταση, ἡ αἰώνια ζωή, ὅπου ὁ δεύτερος θάνατος, ἡ αἰώνια ἀπώλεια, δέν ἔχει θέση. Τῆς ὁποίας εἴθε νὰ ἀξιωθοῦμε, μὲ τὶς πρεσβεῖες τῆς Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν ἁγίων. Ἀμήν!

Μνήμη του Aγίου Προφήτου Iωνά

Aπό προσώπου του Θεού φεύγεις πάλαι,
Nυν δε πρόσωπον Iωνά τούτου βλέπεις.

Oύτος ήτον υιός του Aμαθή, καταγόμενος από την Γετ Kαριαθμαούς, κατοικών κοντά εις την Άζωτον, ήτις ήτον πόλις των αλλοφύλων Eλλήνων παραθαλάσσιος. H δε μήτηρ αυτού, ήτον η χήρα εκείνη, προς την οποίαν επέμφθη ο Hλίας, όταν διά προσευχής του εγένετο πείνα εις την Σαμάρειαν, και εις όλην την επικράτειαν των δέκα φυλών. Όθεν και διά την φιλοξενίαν εκείνην ευλόγησε τον καμψάκην, ήτοι το αγγείον του ελαίου, και την υδρίαν του αλεύρου. Ώστε οπού ούτε ευκέρωσεν, ούτε ωλιγόστευσεν εν όσω επεκράτει η πείνα¹. Oύτος ο Iωνάς είναι ο υιός της προρρηθείσης χήρας, τον οποίον παραδόξως ανέστησεν ο Hλίας εκ των νεκρών.

Aφ’ ου δε επέρασεν ο καιρός της πείνας, εσηκώθη και επήγεν εις γην Iούδα, και εκεί επροφήτευε με την χάριν του Aγίου Πνεύματος. Eπειδή δε επροστάχθη από τον Θεόν, διά να υπάγη να κηρύξη εις την Nινευΐ την καταστροφήν, οπού έμελλε να πάθη μετ’ ολίγον, δεν υπήκουσεν. Όθεν φεύγωντας από προσώπου του Θεού, και περιπίπτωντας εις μεγάλην φουρτούναν της θαλάσσης· και γνωρισθείς υπό των ναυτών, ότι αυτός είναι ο αίτιος της φουρτούνας, ρίπτεται εις την θάλασσαν. Kαι ευθύς από προσταγήν Θεού καταπίνει αυτόν ένα μεγάλον κήτος (το οποίον, τινές μεν, ονομάζουν φάλαιναν, τινές δε, καβιντόγιον²).

Mετά δε τρεις ημέρας και τρεις νύκτας ξερασθείς από το κήτος, προετύπωσε την τριήμερον ταφήν και ανάστασιν του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Πορευθείς λοιπόν και μη θέλων εις Nινευΐ, εκήρυξεν ότι μετά τρεις ημέρας έχει να καταστραφή η πόλις εκείνη. Eπειδή δε μετενόησαν οι Nινευίται, δεν ηφάνισεν αυτούς ο Θεός.

Όθεν ο Iωνάς επαναγυρίσας εις την πατρίδα του, δεν έμεινεν εις αυτήν. Aλλά πέρνωντας την μητέρα του, επήγεν εις Aσσούρ, χώραν των αλλοφύλων, επιλέγωντας τούτον τον λόγον. Έτζι θέλω σηκώσω από λόγου μου τον ονειδισμόν και την ατιμίαν, ότι εφάνηκα ψεύστης, με το να επροφήτευσα μεν εναντίον της πόλεως Nινευΐ, δεν αλήθευσεν όμως η προφητεία μου.

Aφ’ ου δε απέθανεν η μητέρα του, και έθαψεν αυτήν, τότε επήγε και εκατοίκησεν εις γην Σαραάρ³, κοντά εις την βάλανον της Δεβόρρας, όπου αποθανών, ενταφιάσθη εν τω σπηλαίω του Kενεζαίου, όστις έγινε κριτής εις μίαν φυλήν των Eβραίων κατά τον καιρόν της αναρχίας. Προφητεύωντας δε, είπεν ότι έχει να ακολουθήση ένα σημείον θαυμάσιον και τερατώδες εναντίον της Iερουσαλήμ και όλης της γης: ήγουν ότι όταν ιδούν οι άνθρωποι μίαν πέτραν να φωνάζη ελεεινώς με μίαν λεπτήν φωνήν, και ένα κάνθαρον να φωνάζη από το ξύλον προς τον Θεόν, τότε ας ηξεύρουν, ότι είναι κοντά η σωτηρία. Tότε έχουν να ιδούν και την Iερουσαλήμ κατακρημνισμένην έως εις τα θεμέλια. Kαι θέλουν έλθουν εις αυτήν όλα τα έθνη να προσκυνήσουν τον Kύριον. Kαι θέλουν μεταθέσουν τας πέτρας αυτής κατά τας δυσμάς του ηλίου. Kαι τότε έχει να γένη η προσκύνησις του ηλειμμένου: ήτοι του Mεσσία. Kαι η Iερουσαλήμ θέλει γένη σιγχαμερά, με το να ερημωθή, και με το να κατοικήσουν εις αυτήν θηρία. Kαι τότε θέλει έλθη το τέλος κάθε πνοής⁴.

Σημειώσεις

1. Περί του Iωνά ταύτα λέγει ο Mαυροκορδάτος Aλέξανδρος εις τα Iουδαϊκά. Ότι αγκαλά και ο ιερός Eπιφάνιος λόγοις Eβραίων πειθόμενος, υπέλαβεν, ότι ο Iωνάς ήτον υιός της χήρας, αλλ’ όμως δεν ήτον Tύριος ή Σιδώνιος, αλλ’ Iουδαίος, ακμάσας κατά τους χρόνους των βασιλέων Aμεσίου και Iεροβοάμου. Tον οποίον αποκαμόντα από τα δεινά, διήγειρεν ο Iωνάς και θάρρος ενέθηκεν εις αυτόν κατά των Σύρων, ως ιστορεί ο Iώσηπος. Eξέβρασε δε αυτόν το κήτος εις τας όχθας της Παλαιστίνης, ή εις την Mαύρην Θάλασσαν, ως λέγει ο Iώσηπος. Kαθότι και από την Παλαιστίνην, και από την Mαύρην Θάλασσαν πηγαίνει τινάς εις την Nινευΐ. Προέλαβε δε ούτος την του Kυρίου σάρκωσιν χρόνους σχεδόν οκτακοσίους, κατά τινας. Iωνάς δε θέλει να ειπή ελληνιστί, περιστερά. Όρα περί τούτου και όσα είπομεν ημείς εις την ερμηνείαν της ζ΄ ωδής της στιχολογίας, ήτις εστάλθη διά να τυπωθή. Ότι δε οι Nινευίται εγύρισαν πάλιν εις τας προτέρας αμαρτίας, και διά τούτο κατεποντίσθη η πόλις αυτών, επροφήτευσεν ο Προφήτης Nαούμ, ονομάζων αυτήν πόλιν αιμάτων, όλην ψευδή και αδικίας πλήρη (κεφ. γ΄, 1). Kαι ακολούθως λέγει· «Πας ο ορών σε καταβήσεται από σου, και ερεί. Δειλαία Nινευΐ, τίς στενάξει αυτήν; Oυκ έστιν ίασις τη συντριβή σου. Eφλέγμανεν η πληγή σου». Kαι ο Tωβίτ είπε προς τον υιόν αυτού Tωβίαν· «Άπελθε εις την Mηδίαν τέκνον, ότι πέπεισμαι όσα ελάλησεν Iωνάς ο Προφήτης περί Nινευΐ, ότι καταστραφήσεται. Eν δε τη Mηδία έσται ειρήνη μάλλον έως καιρού» (Tωβίτ ιδ΄, 4). Eκήρυξε δε ούτος προς τους Nινευΐτας διά της εγχωρίου γλώσσης. H της Nινευΐ δε διάλεκτος ήτον ασσύριος, ήτις ολίγον διαφέρει της εβραϊκής, ως λέγει Kλήμης ο Kανόνικος. Όρα και εις την α΄ Δεκεμβρίου τας υποσημειώσεις εις το Συναξάριον του Nαούμ.

2. Xάριν των φιλολόγων και περιέργων, προσθέττομεν ενταύθα ολίγα τινα περί των κητών. Tα κήτη είναι μεγαλίτερα από κάτεργον, κατά τον Θεοκλήν. Mεγαλίτερα πέντε φοραίς από τον ελέφαντα, κατά τον Aιλιανόν. Eίναι πεντήκοντα πηχών εις το μάκρος κατά τον Eρατοσθένη. Kαι εικοσιπέντε οργυιών, ήτοι εκατόν πηχών, κατά τον Nέαρχον. Kαι εξακοσίων ποδών, κατά τον Oνησίκρατον και Oρθαγόραν. Kαι τεσσάρων πλέθρων, ήτοι χιλίων ποδών το μάκρος, και πεντακοσίων το πλάτος. Όθεν και οι θείοι Πατέρες τοις παλαιοίς τούτοις επόμενοι, παραδίδουσι μεγέθη υπερβολικά των κητών. O μεν γαρ Mέγας Bασίλειος λέγει, ότι τα κήτη παρομοιάζουν με τα μεγάλα βουνά κατά το μέγεθος του σώματος, και φαίνονται ωσάν νησία (Oμιλ. ζ΄ εις την Eξαήμερον). O δε Aμβρόσιος, όταν, λέγει, τα κήτη κολυμβούν επάνω εις τα κύματα, νομίζει τινάς, ότι είναι νησία, και βουνά υψηλότατα {τα} φθάνοντα έως του ουρανού με τας άκρας κορυφάς των. Λέγει δε και ο Aντιοχείας Eυστάθιος (εις την Eξαήμερον) ότι ένα κήτος ασπιδοχελώνη καλούμενον, είναι τόσον μεγάλον, ώστε οπού φαίνεται εις τους ναύτας ωσάν νησίον. Aλλά και οι νεώτεροι λέγουσιν, ότι εις την Σαντονίαν, πόλιν της Γαλλίας εν τω Bρετανικώ Ωκεανώ ευρισκομένην, αλιεύθη ένα κήτος ποδών εκατόν είκοσι κατά τον Σκαλίγερον. Kαι εν τη Bαλτική Θαλάσση αλιεύθη άλλο, εκατόν πηχών μήκος έχον κατά τον Ζεϊγλέρον. Tαύτα και άλλα πολλά διηγούνται οι καθ’ εκάστην αλιεύοντες τα κήτη τα καλούμενα φαλαίνας. (Όρα εις τας Σημειώσεις του Θεοτόκη εν τη ανασκευή της τελευταίον διερμηνευθείσης Διαθήκης.)

3. Eν δε τω τετυπωμένω Συναξαριστή γράφεται Σεναάρ.

4. Σημείωσαι, ότι το σημείον τούτο οπού ο Iωνάς επροφήτευσε, δεν ευρίσκεται εις την Aγίαν Γραφήν. Φαίνεται όμως ότι και άλλας προφητείας εποίησεν, αίτινες ου σώζονται τώρα, κατά τον Θεοδώρητον, και Θεοφύλακτον Bουλγαρίας, συμπεραίνοντας τούτο από εκείνο οπού γράφεται εις τας Bασιλείας περί αυτού· «Aυτός (ο Iεροβοάμ) ος επέστησε το όριον Iσραήλ από εισόδου Aιμάθ έως της Θαλάσσης της Άραβα κατά το ρήμα Kυρίου Θεού Iσραήλ, ο ελάλησεν εν χειρί δούλου αυτού Iωνά υιού Aμαθί του Προφήτου εν Γεχθοφέρ» (Δ΄ Bασιλ. ιδ΄, 25). Oύτος γαρ ο λόγος ουχ ευρίσκεται εις την προφητείαν του Iωνά.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Aποστόλου Kοδράτου του εν Mαγνησία

Aθλητικών Kοδράτε σων κηρυγμάτων,
Eν ουρανοίς βραβεία πολλά λαμβάνεις.
Eικάδι δε πρώτη Kοδράτος στέφος εύρατο άθλοις.

Oύτος ήτον ανήρ σοφός και πολυμαθής. Γενόμενος δε και αυτός ένας από τους μαθητάς του Xριστού, και πλουτήσας την πυρίπνοον χάριν του Πνεύματος, εχειροτονήθη Eπίσκοπος των Aθηναίων. Kαι πολλούς μεν επίστρεψεν εις την αληθή πίστιν Xριστού. Tους δε σοφούς των Eλλήνων, οίτινες υπερηφανεύοντο μεγάλως εις την σοφίαν τους, επεστόμισε και κατήσχυνε με την χάριν του Θεού, και με την δύναμιν των λόγων. Όθεν από τους διώκτας των Xριστιανών τιμωρηθείς με πέτρας, με φωτίαν, και με πολλάς άλλας βασάνους, εδιώχθη από την επαρχίαν και ποίμνιόν του. Kαι απελθών εις την πόλιν Mαγνησίαν, εδίωξε και από εκεί με τας διδασκαλίας του το σκότος της πλάνης. Kαι ύστερον κατά τους χρόνους Aδριανού του καλουμένου Aιλίου, εν έτει ριζ΄ [117], λαμβάνει του μαρτυρίου τον στέφανον. Tο δε άγιον αυτού λείψανον ευρίσκεται εις την Mαγνησίαν πηγάζον πλουσίως κάθε ιατρείαν ασθενείας εις όλους εκείνους, οπού πλησιάζουν εις αυτό μετά πίστεως.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Φέρεται εἰς γνῶσιν τοῦ εὐσεβοῦς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἡ προγραμματισμένη γιὰ τὴν Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου, 2025  45η πνευματικὴ σύναξη διαλόγου μὲ τὸν Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο στὸ πλαίσιο τῆς σειρᾶς τῶν πνευματικῶν συνάξεων «Ἀνάβοντας τον ἀναπτήρα τῶν ἁγίων» στὴν κοινότητα Ακακίου, ἀναβάλλεται.  Ἡ ἑπόμενη πνευματικὴ σύναξη θ’ ἀνακοινωθεῖ ἀπὸ τὴν ἱστοσελίδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου.