Μνήμη της Aγίας Oσιομάρτυρος Aνυσίας της εν Θεσσαλονίκη

Eις δεξιάν νύττουσι πλευράν καιρίως,
Πλευράς Aδάμ κύημα την Aνυσίαν.
Πλευρήν Aνυσίης τριακοστή έγχος ένυξεν.

Αύτη η Aγία ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Mαξιμιανού εν έτει σϟη΄ [298], καταγομένη από την πόλιν της Θεσσαλονίκης, θυγάτηρ γονέων ευσεβών και πολλά πλουσίων. Oι οποίοι αφ’ ου απέθανον, έζη η Aγία κατ’ ιδίαν ησυχάζουσα, και ευαρεστούσα εις τον Θεόν διά πράξεως και εργασίας των θείων εντολών. Tαύτην την Aγίαν μίαν φοράν πηγαίνουσαν εις την Eκκλησίαν, κατά το σύνηθες, απάντησεν ένας στρατιώτης ειδωλολάτρης και Έλλην. Όθεν πιάσας αυτήν, ετράβιζεν εις τους βωμούς των ειδώλων, και την επαρακίνει διά να προσφέρη θυσίαν εις τους δαίμονας. Eπειδή δε η Aγία ωμολόγησε Θεόν τον Xριστόν, και έπτυσεν εις το πρόσωπον του μιαρού εκείνου στρατιώτου: τούτου χάριν εθυμώθη ο αλιτήριος, και διαπερνά την πλευράν της Aγίας με το σπαθί του. Kαι έτζι έλαβεν η μακαρία τον του μαρτυρίου αμάραντον στέφανον¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι εις την Aγίαν ταύτην Oσιομάρτυρα Aνυσίαν, εγκώμιον έπλεξεν ο Πατριάρχης Kωνσταντινουπόλεως Φιλόθεος, ου η αρχή· «Oυδέν αρετής τιμιώτερον, ουδέν τι λυσιτελέστερον». (Σώζεται εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου.).

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Αγίου Οσιομάρτυρος Γεδεών του Καρακαλληνού

Ἐχθρὸν αἰσχύνας τον πάλαι τρώσαντά σε,
Χριστοῦ Γεδεὼν Ὁσιομάρτυς ὤφθης.
Τριακοστῇ Γεδεὼν χεῖρας ἠδέ πόδας χαλκῷ τάμον.

Ο Άγιος ένδοξος νέος Οσιομάρτυρας Γεδεών, ένας από τους μεγάλους αγίους της εκκλησίας μας, αστέρι που λάμπει στον πνευματικό ουρανό, πελώριο ορόσημο αγιότητας για τον Τυρναβο, το καύχημα και το σέμνωμα της Ιεράς Μονής Καρακάλλου, γεννήθηκε στο χωριό Κάπουρνα, σήμερα Γλαφυρές, της μητροπολιτικής επαρχίας της Δημητριάδας, από ευσεβείς και ορθοδόξους γονείς.

Ο πατέρας του ονομαζόταν Αυγερινός και η μητέρα του Κυράτζα. Ήταν το πρώτο από τα οκτώ παιδιά της οικογένειας και το όνομα του ήταν Νικόλαος Μέμτσιας.

Σε ηλικία δώδεκα χρόνων με την οικογένειά του ήρθε στο χωριό Γιερμί, σήμερα Ξερολίθι του Βελεστίνου, και αργότερα στο Βελεστίνο, όπου εργαζόταν στο εργαστήριο του θείου του. Από εκεί τον άρπαξε με τη βία κάποιος Τούρκος , με το όνομα Αλής, και τον εξισλάμισε δίνοντας του το όνομα Ιμπραήμ. Μετά από δυο μήνες,  ο Νικόλαος, αφού μετάνιωσε πικρά, όπως ο Πέτρος που αρνήθηκε τον Χριστό, κατόρθωσε να δραπετεύσει και να επιστρέψει στην οικογένειά του.

Ο πατέρας του τον φυγάδευσε στο χωριό Κεραμίδι του Βόρειου Πηλίου,  όπου κατά θεία οικονομία ζούσε μία καλόγρια, θεία του πατέρα του, η οποία τον βοήθησε να πιάσει δουλειά ως κτίστης μαζί με άλλους τεχνίτες. Τους ακολούθησε στην Κρήτη, αλλά η σκληρή και απάνθρωπη συμπεριφορά τους τον ανάγκασε να φύγει μακριά τους και να βρει καταφύγιο στο σπίτι ενός ιερέα, ο οποίος τον υιοθέτησε, τον φρόντισε με αγάπη  και του δίδασκε την υφαντική τέχνη.

Μετά τον θάνατο του θετού του πατέρα ο άγιος αποφάσισε  να αναχωρήσει για το αγιώνυμο όρος . Κατά τη διάρκεια της περιήγησης του στα είκοσι ιερά Μοναστήρια και τα υπόλοιπα ασκηταριά, προσπαθούσε να βρει έναν έμπειρο πνευματικό για την εξομολόγησή του και μετάληψη των αχράντων και ζωοποιών μυστηρίων.

Έφτασε στην Ιερή Μονή των Αγίων και Πανευφήμων Αποστόλων, όπου, μετά την εξομολόγηση του και κοινωνία των θειων μυστηρίων, πήρε και το μέγα και Αγγελικό σχήμα για περισσότερη άσκηση πνευματικών αγώνων και μετονομάσθηκε σε Γεδεών.

Βλέποντας οι πατέρες του Μοναστηριού την ευλάβεια του ,την υπακοή του και την ασκητική ζωή του  (νηστείες, αγρυπνίες γονυκλισίες) τον όρισαν εκκλησιάρχη.

Στις 6 Ιουνίου του 1797 διορίστηκε μετοχιάρης με τον προηγούμενο Γαβριήλ σε ένα Μετόχι της Μονής Καρακάλλου στο χωριό Μαργαρίτες, στο Ρέθυμνο. Μετά από έξι έτη παραμονής του στο Μετόχι, επέστρεψε  στη μονή της μετανοίας του.

Έπειτα από πολλή άσκηση και προσευχή αποφάσισε να επιστρέψει στον τόπο καταγωγής του και να ομολογήσει ενώπιον των Αγαρηνών την πίστη του στον Χριστό.

Την Μεγάλη Πέμπτη φορώντας στο κεφάλι του στεφάνι από τριαντάφυλλα και άλλα λουλούδια και προσποιούμενος ο μακάριος, ως άλλος Συμεών, τον δια Χριστόν σαλόν, παρουσιάστηκε στον Αλή ,που τον είχε εξισλαμίσει και ομολόγησε τον Χριστό.

Ο Τούρκος αμέσως ζήτησε να τον συλλάβουν και να τον οδηγήσουν στον δικαστή. Την επόμενη μέρα, Μεγάλη Παρασκευή, ο άγιος προσευχόμενος, φορώντας στο κεφάλι το ίδιο  στεφάνι και κρατώντας δύο κόκκινα αυγά παρουσιάστηκε στον κριτή και του είπε «Χριστός Ανέστη, κριτά και εις έτη πολλά».

Ο κριτής, αν και δέχτηκε πολλές προκλήσεις από τον Άγιο, θεωρώντας τον «φρενόληπτον» αποφάσισε να μη τον τιμωρήσει και διέταξε, να τον απομακρύνουν βίαια από το κριτήριο.

Με τον πόθο, όμως, του μαρτυρίου δεν σταμάτησε να προκαλεί τους  Τούρκους περιφρονώντας τη θρησκεία τους και διψώντας το υπέρ Χριστού μαρτύριο του. Κι είναι αυτοί οι κύριοι λόγοι που οδηγούν στη σύλληψη του στην Αγριά του Βόλου, από τουρκική φρουρά, και στη βίαιη προσαγωγή του στον Τύρναβο.

Μπροστά στον Βελή πασά ομολόγησε «το θεοστυγές και ψυχόλεθρον αμάρτημά του», την μετάνοια και τον πόθο του για ομολογία του αληθινού Θεού, «προς εξάλειψιν του ρύπου της αρνήσεως».

Ο πασάς τον έκλεισε στη φυλακή. Την άλλη μέρα ,αφού κάλεσε και από τη Λάρισα τους επισημότερους Οθωμανούς και τον μουλά,  διέταξε να φέρουν μπροστά του τον άγιο. Πάλι μπροστά τους ο άγιος με πολύ θάρρος ομολόγησε το παράπτωμα της άρνησης του Χριστού και την εγκάρδια μεταμέλεια του.

Η αποτυχία δελεασμού του αγίου εκ μέρους των Τούρκων να τον μεταστρέψουν και να τον επαναφέρουν στον Ισλαμισμό και το ανδρείο της θέλησής του εξόργισε τον Βελή πασά, ο οποίος διέταξε,  αφού του ξυρίσουν το κεφάλι, και τον απογυμνώσουν , στη θέση των μαλλιών να του φορέσουν κοιλιά προβάτου και ανεβασμένο ανάποδα πάνω σε γάιδαρο, να τον διαπομπεύσουν στους δρόμους του Τυρνάβου. Η απτόητη παρρησία του Μάρτυρα εξόργισε τους Τούρκους και ο Βελή πασάς διέταξε να τον ακρωτηριάσουν.

Ο άγιος, αφού έκανε το σημείο του Τιμίου Σταυρού, με γενναιότητα  άπλωνε τα μέλη του πάνω στο κούτσουρο για να κοπούν  και παρακινούσε τον δήμιο (ο οποίος ήταν Αιγύπτιος Χριστιανός) να εκτελέσει τη διαταγή.

Ο μακάριος Γεδεών προσεύχονταν  με την αλύγιστη καρδιά του, που όντως φλέγονταν από αγάπη Θεϊκή και σαν να υπέφερε άλλος, χωρίς να δείχνει κανένα σημάδι πόνου , χωρίς καν να αλλάξει η όψη του προσώπου του, υπέμεινε ως γενναίος αθλητής του Χριστού το μαρτύριο του.

Τον άφησαν αιμόφυρτο όλη την ημέρα στην παγωμένη αυλή του πασά και το βράδυ δόθηκε διαταγή να τον σηκώσουν και να τον ρίξουν στον χώρο όπου περνούσαν τα λύματα του σπιτιού του . Ήταν ακόμα ζωντανός. Στον βρωμερό εκείνο χώρο ο άγιος παρέδωσε την ψυχή του στις 30 Δεκεμβρίου του 1818.

Οι Χριστιανοί αφού φιλοδώρησαν πλουσιοπάροχα τον πολιταρχη μπήκαν στον τόπο της καταδίκης και πήραν το αιματοβαμμένο χώμα, ενώ την επόμενη μέρα με τη βοήθεια μιας χριστιανής παλλακίδας πήραν το άγιο λείψανο , το μετέφεραν στην εκκλησία των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων και αφού το έπλυναν ευλαβικά κήδευσαν τον άγιο.

Ευθύς αμέσως άρχισαν να γίνονται θαύματα και κατά τη διάρκεια της νεκρώσιμης ακολουθίας αλλά, και μετά την ταφή του, σε όσους προσκυνούσαν με ευλάβεια τον τάφο του , καθώς, και μετά την ανακομιδή των λειψάνων του και μέχρι σήμερα .

Βιβλιογραφία:
Ορθόδοξος Συναξαριστής, Άγιος Γεδεών ο Νέος Οσιομάρτυρας.
Βίος και Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Γεδεών, Ἅγιον Ὄρος 2014.

Πηγή: https://tirnavospress.gr/o-agios-osiomartys-gedeon-o-en-tyrnavo/

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ)
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
1: 11-19

Ἀδελφοί, γνωρίζω ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον τὸ εὐαγγελισθὲν ὑπ᾿ ἐμοῦ ὅτι οὐκ ἔστι κατὰ ἄνθρωπον· οὐδὲ γὰρ ἐγὼ παρὰ ἀνθρώπου παρέλαβον αὐτὸ οὔτε ἐδιδάχθην, ἀλλὰ δι᾿ ἀποκαλύψεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ᾿Ηκούσατε γὰρ τὴν ἐμὴν ἀναστροφήν ποτε ἐν τῷ ᾿Ιουδαῑσμῷ, ὅτι καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐδίωκον τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπόρθουν αὐτήν, καὶ προέκοπτον ἐν τῷ ᾿Ιουδαῑσμῷ ὑπὲρ πολλοὺς συνηλικιώτας ἐν τῷ γένει μου, περισσοτέρως ζηλωτὴς ὑπάρχων τῶν πατρικῶν μου παραδόσεων. ῞Οτε δὲ εὐδόκησεν ὁ Θεὸς ὁ ἀφορίσας με ἐκ κοιλίας μητρός μου καὶ καλέσας διὰ τῆς χάριτος αὐτοῦ ἀποκαλύψαι τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐν ἐμοί, ἵνα εὐαγγελίζωμαι αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσιν, εὐθέως οὐ προσανεθέμην σαρκὶ καὶ αἵματι, οὐδὲ ἀνῆλθον εἰς ῾Ιεροσόλυμα πρὸς τοὺς πρὸ ἐμοῦ ἀποστόλους, ἀλλὰ ἀπῆλθον εἰς ᾿Αραβίαν, καὶ πάλιν ὑπέστρεψα εἰς Δαμασκόν. ῎Επειτα μετὰ ἔτη τρία ἀνῆλθον εἰς ῾Ιεροσόλυμα ἱστορῆσαι Πέτρον, καὶ ἐπέμεινα πρὸς αὐτὸν ἡμέρας δεκαπέντε. Ἕτερον δὲ τῶν ἀποστόλων οὐκ εἶδον εἰ μὴ ᾿Ιάκωβον τὸν ἀδελφὸν τοῦ Κυρίου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΝΗΠΙΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟ ΗΡΩΔΟΥ ΑΝΑΙΡΕΘΕΝΤΩΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
2: 13–23

Αναχωρησάντων τῶν μάγων ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾽ ὄναρ τῷ ᾽Ιωσὴφ λέγων·᾽Εγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω σοι· μέλλει γὰρ ῾Ηρῴδης ζητεῖν τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό. Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβεν τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον,καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ῾Ηρῴδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος, ᾽Εξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου. Τότε ῾Ηρῴδης ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων ἐθυμώθη λίαν, καὶ ἀποστείλας ἀνεῖλεν πάντας τοὺς παῖδας τοὺς ἐν Βηθλεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω, κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσεν παρὰ τῶν μάγων. Τότε ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ ᾽Ιερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος,Φωνὴ ἐν ῾Ραμᾶ ἠκούσθη, κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· ῾Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν. Τελευτήσαντος δὲ τοῦ ῾Ηρῴδου ἰδοὺ ἄγγελος κυρίου φαίνεται κατ᾽ ὄναρ τῷ ᾽Ιωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ λέγων· ᾽Εγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύου εἰς γῆν ᾽Ισραήλ· τεθνήκασιν γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου. Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβεν τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ εἰσῆλθεν εἰς γῆν ᾽Ισραήλ. Ἀκούσας δὲ ὅτι ᾽Αρχέλαος βασιλεύει τῆς ᾽Ιουδαίας ἀντὶ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ῾Ηρῴδου ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν· χρηματισθεὶς δὲ κατ᾽ ὄναρ ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας,καὶ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος κληθήσεται.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Πῶς τοὺς ἐπροφήτευσε ὁ μάντης Βαλαὰμ 1300 χρόνια πρὶν ἀπὸ τὴ Γέννηση

Κατὰ τὴν ἁγία Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἑνωθήκανε τὰ οὐράνια μὲ τὰ ἐπίγεια. Ὁ οὐρανὸς ἔδωσε τὸν Ἀστέρα καὶ τοὺς Ἀγγέλους ποὺ δοξολογούσανε ψέλνοντας, καὶ ἡ γῆ ἔδωσε τὴν Παναγία, τὸν Ἰωσήφ, τοὺς τσομπάνηδες καὶ τοὺς μάγους. Αὐτοὶ οἱ μάγοι εἶναι μυστήριο πὼς βρεθήκανε σὲ κεῖνο τὸ ἔρημο μέρος, ξεκινημένοι ἀπὸ τὴ μακρινὴ Χαλδαία. «Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἡρώδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα λέγοντες· ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ.» Αὐτὰ λέγει τὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιο. Καὶ πὼς σὰν ἄκουσε ὁ Ἡρώδης πὼς γεννήθηκε ὁ Χριστός, ὁ βασιλέας τῶν Ἰουδαίων, νόμισε πὼς εἶναι ἐπίγειος βασιλιὰς κι ἐπειδὴ φοβήθηκε μήπως τοῦ πάρει τὴν βασιλεία, σύναξε ὅλους τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς, καὶ τοὺς ρωτοῦσε ποῦ γεννήθηκε ὁ Χριστός. Καὶ ἐκεῖνοι τοῦ εἴπανε: Στὴ Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας, γιατὶ ἔτσι εἶναι γραμμένο ἀπὸ τὸν προφήτη Ἡσαΐα, ποὺ εἶπε: «Καὶ ἐσύ, Βηθλεέμ, γῆ Ἰούδα, δὲν εἶσαι καθόλου μικρὴ ἀνάμεσα στοὺς ἡγεμόνες τοῦ Ἰούδα. Γιατὶ ἀπὸ σένα θὰ βγεῖ ἕνας ἄρχοντας, ποὺ θὰ κυβερνήσει τὸν λαό μου τὸν Ἰσραήλ». Καὶ παρακάτω γράφει ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος: «Τότε ὁ Ἡρώδης φώναξε κρυφὰ τοὺς μάγους καὶ πληροφορήθηκε ἀπὸ πότε φανερώθηκε τὸ ἄστρο, καὶ τοὺς ἔστειλε στὴ Βηθλεέμ, λέγοντάς τους: ῾Πηγαίνετε καὶ ἐξετάσετε καλὰ γιὰ τὸ παιδί, καὶ σὰν τὸ βρεῖτε, εἰδοποιῆστε με γιὰ νὰ ἔρθω κι ἐγὼ νὰ τὸ προσκυνήσω᾿. Καὶ ἐκεῖνοι τὸν ἀκούσανε καὶ τραβήξανε. Καὶ νά, τὸ ἄστρο ποὺ εἴδανε στὴν Ἀνατολὴ τοὺς ὁδηγοῦσε, πηγαίνοντας μπροστά τους, ὡς ποὺ πῆγε καὶ στάθηκε ἀπάνω ἀπὸ τὸ μέρος ποὺ ἤτανε τὸ παιδί. Καὶ σὰν εἴδανε τὸ ἄστρο, πήρανε πολὺ μεγάλη χαρά, καὶ πηγαίνοντας στὸ μέρος ποὺ γεννήθηκε, εἴδανε τὸ παιδὶ μαζὶ μὲ τὴ μητέρα του τὴ Μαρία, καὶ πέσανε καὶ τὸ προσκυνήσανε, κι ἀνοίξανε τὰ θησαυροφυλάκια τους καὶ τοῦ προσφέρανε γιὰ δῶρα, χρυσάφι καὶ λιβάνι καὶ σμύρνα. Κι ἐπειδὴ εἴδανε κάποιο σημεῖο στὸ ὄνειρό τους νὰ μὴν ξαναγυρίσουνε στὸν Ἡρώδη, ἀπὸ ἄλλον δρόμο μισέψανε στὴ χώρα τους».

Ποιοί, λοιπόν, ἤτανε τοῦτοι οἱ Μάγοι κι ἀπὸ ποῦ κινήσανε, καὶ γιατί καταλάβανε τί λογῆς ἄστρο ἤτανε ἐκεῖνο, καὶ πῶς γνωρίζανε πῶς γεννήθηκε ὁ Χριστός, ἀφοῦ δὲν τὸ ἤξερε μήτε ὁ βασιλιὰς τῆς Ἰουδαίας; Αὐτὴ ἡ παράξενη ἱστορία ἀρχίζει ἀπὸ χρόνια πολὺ παλιά, χίλια τρακόσια χρόνια, ἀπάνω-κάτω, πρὶν ἀπὸ τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ. Τέτοιες ἱστορίες ποὺ βαστᾶνε χίλια χρόνια ὡς νὰ φανεῖ τὸ τέλος τους, μονάχα στὴν Ἀνατολὴ γίνουνται.

Σὲ ἐκεῖνον τὸν παμπάλαιο καιρό, ζοῦσε στὴ Φαθουρὰ τῆς Μεσοποταμίας ἕνας Βαλαάμ, γιὸς κάποιου Βεώρ, μάγος φημισμένος. Οἱ Ἑβραῖοι, φεύγοντας ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο, μὲ τὸν Μωυσῆ ἀρχηγό τους, εἴχανε φτάξει, ὕστερα ἀπὸ πολλὰ βάσανα, στὴ Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, καὶ πολεμούσανε μὲ τὶς διάφορες φυλὲς ποὺ τοὺς φράζανε τὸ δρόμο. Μία ἀπὸ αὐτὲς τὶς φυλὲς ἤτανε καὶ οἱ Μωαβίτες, ποὺ κατοικούσανε στὰ ἀνατολικὰ τῆς Νεκρῆς Θάλασσας, ἄνθρωποι πολεμικοὶ ἀφοῦ λέγανε πὼς βαστούσανε ἀπὸ τοὺς γείτονες Ὀμμίν. Αὐτοί, λοιπόν, εἴχανε τότες βασιλέα τὸν Βαλάκ. Βλέποντας ὁ Βαλὰκ πὼς οἱ Ἰσραηλίτες νικήσανε τοὺς Ἀμορραίους καὶ τὸν Ὤρ, τὸν βασιλέα τοῦ Βασάν, φοβήθηκε πὼς δὲν θὰ τὰ βγάλει πέρα μὲ τοὺς Ἑβραίους, κι ἔστειλε κάποιους ἄρχοντες στὸν Βαλαάμ, νὰ τοῦ ποῦνε πὼς οἱ Ἰσραηλίτες φτάξανε στὰ σύνορά του καὶ πὼς εἶναι πολὺς στρατός, καὶ νὰ τὸν παρακαλέσουνε νὰ πάγει νὰ τοὺς καταραστεῖ, ὥστε νὰ νικηθοῦνε. Ἐπειδὴ πίστευε ὁ Βαλὰκ πὼς ὅποιον θὰ βλογοῦσε ὁ Βαλαάμ, θὰ νικοῦσε, κι ὅποιον καταριότανε θὰ νικιότανε. Οἱ ἀποστελλάμενοι φτάξανε τὸ βράδυ στὸ χωριὸ τοῦ Βαλαὰμ καὶ τοῦ εἴπανε γιατί τοὺς ἔστειλε ὁ Βασιλιάς τους. Κι ἐκεῖνος τοὺς εἶπε νὰ καταλύσουνε τὴ νύχτα στὸ χωριό, καὶ πὼς τὴν ἄλλη μέρα θὰ τοὺς πεῖ ὅτι τοῦ λαλήσει ὁ Θεός. Καὶ τὸ πρωί, σὰν σηκωθήκανε, τοὺς εἶπε ὁ Βαλαὰμ πὼς ὁ Θεὸς τὸν πρόσταξε νὰ μὴν πάγει νὰ καταραστεῖ τοὺς Ἰσραηλίτες, γιατὶ εἶναι βλογημένοι. Κι οἱ Μωαβίτες φύγανε, καὶ γυρίσανε στὸν τόπο τους καὶ εἴπανε στὸν βασιλιὰ ὅτι τοὺς εἶχε πεῖ ὁ Βαλαάμ. Τότες ὁ Βαλὰκ τοὺς ξανάστειλε στὸν μάγο, παρακαλώντας τὸν νὰ πάγει, καὶ τάζοντάς του μεγάλες τιμὲς καὶ πολλὰ πλούτη. Μὰ ὁ Βαλαὰμ ἀποκρίθηκε πὼς δὲν θὰ πάγει, κι ἂν τοῦ δώσει ὁ βασιλιὰς ἀκόμα καὶ τὸ παλάτι του γεμάτο χρυσάφι, γιατὶ δὲν μπορεῖ νὰ παρακούσει στὸν λόγο τοῦ Θεοῦ.

Πλὴν φανερώθηκε ὁ Θεὸς τὴ νύχτα στὸν Βαλαάμ, καὶ τοῦ εἶπε νὰ πάγει στὸν Βαλάκ, μὰ νὰ κάνει ὅτι θὰ τοῦ πεῖ αὐτός. Τὸ πρωί, λοιπόν, καβαλίκεψε τὴ γαϊδάρα του, καὶ τράβηξε, μαζὶ μὲ τοὺς Μωαβίτες καὶ μὲ τοὺς δυὸ γιούς του. Ἀλλά, ἐκεῖ ποὺ περπατούσανε, ἡ γαϊδάρα ξεστράτισε ἀπὸ τὸν δρόμο, κι ὁ Βαλαὰμ τὴν ἔδερνε μὲ τὸ ραβδὶ ποὺ βαστοῦσε, ὡς ποὺ φτάξανε σὲ ἕνα μέρος ποὺ περνοῦσε ὁ δρόμος ἀνάμεσα στ᾿ ἀμπέλια, μεταξὺ σὲ δύο ξεροτρόχαλους (ξερολιθιές), κι ἐκεῖ ἡ γαϊδάρα κόλλησε ἀπάνω στὸν τοῖχο καὶ ζούληξε τὸ ποδάρι τοῦ Βαλαάμ, κι ἐκεῖνος ἔπιασε καὶ τὴ χτυποῦσε μὲ τὸ ραβδί. Μὰ ἡ γαϊδάρα δὲν σάλευε ἀπὸ τὸν τόπο της, ἀλλὰ κώλωνε καὶ πίσω, κι ὁ γέρος τὴν ἔδερνε θυμωμένος. Τότες, ἄνοιξε ἡ γαϊδάρα τὸ στόμα της καὶ μίλησε μὲ ἀνθρώπινη φωνὴ καὶ εἶπε στὸν Βαλαάμ: «Τί ἔκανα καὶ μὲ δέρνεις;» Κι εἶπε ὁ Βαλαάμ: «Μὲ περιπαίζεις ἄτιμο ζωντόβολο! Ἂν εἶχα μαχαίρι, θὰ σὲ ἔσφαζα». Κι εἶπε ἡ γαϊδάρα: «Μὲ καβαλικεύεις ἀπὸ τὰ νιάτα σου, καὶ δὲν σὲ στεναχώρησα ὡς τὰ σήμερα. Λοιπὸν δὲν φταίγω ἐγώ, ποὺ δὲν πηγαίνω μπροστά». Καὶ τότες ξεσκέπασε ὁ Θεὸς τὰ μάτια τοῦ Βαλαάμ, κι εἶδε ἕναν Ἄγγελο μὲ τὸ σπαθὶ στὸ χέρι, ποὺ μπόδιζε τὴ γαϊδάρα νὰ περπατήξει. Κι ὁ Βαλαὰμ ἔσκυψε καὶ τὸν προσκύνησε. Καὶ τοῦ εἶπε ὁ Ἄγγελος: «Μὲ ἔστειλε ὁ Θεὸς νὰ σὲ μποδίσω. Τώρα πήγαινε μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους. Μὰ ἐγὼ θὰ σοῦ πῶ τί λόγο θὰ λαλήσεις».

Φτάνοντας λοιπὸν στὴ χώρα τοῦ Μωάβ, τὸν ὑποδέχτηκε μὲ τιμὴ ὁ Βαλάκ, κι ἀνεβήκανε μαζὶ σὲ ἕνα βουνὸ Φαγιώρ. Κι εἶπε ὁ Βαλαάμ: «Ὅτι μοῦ πεῖ ὁ Κύριος, αὐτὸ θὰ κάνω». Καὶ σὰν εἶδε ἀπὸ μακριὰ τὸ στράτευμα τῶν Ἑβραίων, ἄκουσε φωνὴ Κυρίου ποὺ τοῦ ἔλεγε: «Εὐλογημένος εἶναι ὁ λαός μου ὁ Ἰσραήλ. Ἀπὸ τὸ σπέρμα του θὰ βγεῖ ἕνας ἄνθρωπος ποὺ θὰ βασιλέψει ἀπάνω σὲ πολλὰ ἔθνη. Ὅποιος τὸν βλογήσει, θὰ εἶναι βλογημένος κι ὅποιος τὸν καταραστεῖ, θὰ εἶναι καταραμένος». Καὶ βλόγησε, λοιπόν, ὁ Βαλαὰμ τοὺς Ἰσραηλίτες. Κι ὁ Βαλὰκ θύμωσε, μὰ ὁ Βαλαὰμ τοῦ εἶπε πὼς δὲν μπορεῖ νὰ μὴν κάνει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ». Ὅπως βλέπει κανένας, ὁ Βαλαὰμ εἶναι ὁ δεύτερος, ὕστερα ἀπὸ τὸν Ἰακώβ, ποὺ προφήτεψε πὼς ὁ Χριστὸς θὰ γεννηθεῖ ἀπὸ τὸ γένος τῶν Ἑβραίων, κατὰ τὰ λόγια του Θεοῦ ποὺ τοῦ εἶπε πὼς ἀπὸ αὐτὸ τὸ γένος θὰ γεννηθεῖ ἕνας ἄρχοντας ποὺ θὰ βασιλέψει πάνω στὰ ἔθνη. Ἡ προφητεία του μοιάζει μὲ τὴν προφητεία ποὺ εἶπε γιὰ τὸν Χριστὸ ὁ πατριάρχης Ἰακώβ, γιατὶ παρομοίασε, καὶ κεῖνος, τὸν Χριστὸ μὲ λιοντάρι, λέγοντας: «Ἀναπεσὼν ἐκοιμήθη ὡς λέων καὶ ὡς σκύμνος. Τίς ἐγείρει αὐτόν;» Κ᾿ ἡ προφητεία τοῦ Βαλαὰμ λέγει:«Κατακλιθεὶς ἀνεπαύσατο ὡς λέων καὶ ὡς σκύμνος. Τίς ἀναστήσει αὐτόν;» (Ἀριθ. κγ´ 9).

Αὐτός, λοιπόν, εἶναι ὁ μάντις Βαλαάμ, ὁ προπάτορας τῶν μάγων ποὺ πήγανε ἀπὸ τὴ Χαλδαία νὰ προσκυνήσουνε τὸν Χριστὸ στὸ σπήλαιο ποὺ γεννήθηκε. Ὁ Βαλαὰμ εἶπε στοὺς μαθητάδες του πὼς θὰ γεννηθεῖ ἀπὸ τὴ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ὁ μέγας Βασιλιάς, καὶ τοὺς προανάγγειλε νὰ κοιτάξουνε τὸν οὐρανὸ ὡς νὰ δοῦνε ἕνα καινούργιο ἄστρο, κι ἅμα τὸ δοῦνε, νὰ τρέξουνε νὰ τὸ ἀκολουθήσουνε, καὶ κεῖνο θὰ τοὺς ὁδηγήσει στὸν τόπο ποὺ θὰ γεννηθεῖ ὁ Χριστός. Αὐτὸν τὸν λόγο τὸν φυλάξανε οἱ μαθητάδες τοῦ Βαλαὰμ καὶ τὸν μεταδώσανε στοὺς μαθητάδες τους, καὶ περιμένανε χίλια τρακόσια χρόνια, ὡς ποὺ νὰ δοῦνε ἐκεῖνον τὸν ἐξαίσιον Ἀστέρα. Καὶ δὲν ἐβγῆκε ψεύτικη ἡ προφητεία τοῦ γέρο Βαλαάμ, ἀλλὰ ἀληθινή, καὶ σὰν εἴδανε τὸ παράξενο ἄστρο, σκιρτήσανε ἀπὸ χαρά, καὶ τρέξανε νὰ προσκυνήσουνε τὸν Κύριο, ποὺ δὲν βαρεθήκανε νὰ τὸν περιμένουν χίλια τρακόσια χρόνια, νύχτα μὲ νύχτα. Ὤ! Πόση ὑπομονὴ ἔχει ἡ πίστη! Ἀνάμεσα στὰ εὐωδιασμένα ἄνθη τῆς ὑμνωδίας, μὲ τὰ ὁποῖα στολίζει ἡ Ἐκκλησία μας τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, εἶναι καὶ τοῦτο τὸ ὡραῖο τροπάρι ποὺ εἶναι ἐμπνευσμένο ἀπὸ τὴν ἱστορία τοῦ Βαλαάμ: «Τοῦ Μάντεως πάλαι Βαλαάμ, τῶν λόγων μυητᾶς σοφούς, ἀστεροσκόπους χαρᾶς ἔπλησας, ἀστὴρ ἐκ τοῦ Ἰακώβ, ἀνατείλας Δέσποτα, Ἐθνῶν ἀπαρχὴν εἰσαγομένους· ἐδέξω δὲ προφανῶς, δῶρά σοι δεκτὰ προσκομίζοντας».

Πηγή: https://agiazoni.gr/

Kυριακή μετά την Xριστού Γέννησιν, μνήμην επιτελούμεν των Aγίων και δικαίων Iωσήφ του Mνήστορος, Iακώβου του Aδελφοθέου, και Δαβίδ του Προφήτου και βασιλέως¹

Εις τον Ιωσήφ
Tιμώ Iωσήφ μνήστορα της Παρθένου,
Ως εκλεγέντα φύλακα ταύτης μόνον.

Εις τον Ιάκωβον
Συ τέκτονος παις, αλλ’ αδελφός Kυρίου,
Tου πάντα τεκτήναντος εν λόγω μάκαρ.

Εις τον Δαβίδ
Eγώ τι φήσω, μαρτυρούντος Kυρίου,
Tον Δαβίδ εύρον ως εμαυτού καρδίαν;

Δαβίδ ο Προφήτης και βασιλεύς ήτον υιός του Iεσσαί. Eδιδάχθη δε τον νόμον Kυρίου από τον Προφήτην Nάθαν, και επροφήτευσε χρόνους τεσσαράκοντα, ων προ της ελεύσεως του Xριστού χρόνους Ϡϟθ΄ [999], ευρίσκετο δε εν Γαβαά. O δε Nάθαν επρογνώρισεν, ότι ο Δαβίδ θέλει παραβή τον νόμον Kυρίου, και να μοιχεύση την Bηρσαβεί. Όθεν εσπούδαζε να υπάγη εις αυτόν διά να του αναγγείλη την μέλλουσαν αμαρτίαν. Kαι ακολούθως, ίνα εμποδίση τούτον από αυτήν. Aλλ’ ο φθονερός Διάβολος εμπόδισε τον Nάθαν με τούτον τον τρόπον. Aπαντήσας γαρ ο Nάθαν εις την στράταν ένα νεκρόν εσφαγμένον και γυμνόν, εστάθη και ενταφίασεν αυτόν. Εν δε τω μεταξύ εκείνω καιρώ, ήμαρτεν ο Δαβίδ. Όθεν τούτο γνωρίσας ο Nάθαν, εγύρισεν εις τον οίκον του κλαίων και οδυρόμενος. Aφ’ ου δε ο Δαβίδ εθανάτωσε τον Oυρίαν, τον άνδρα της Bηρσαβεί², έπεμψεν ο Kύριος τον Προφήτην Nάθαν και ήλεγξεν αυτόν. Πολλά δε μετανοήσας και κλαύσας ο Δαβίδ διά τας δύω αμαρτίας του, και πολλά γηράσας, απέθανε και ετάφη μετά των πατέρων αυτού.

Tα δε περί του μνήστορος Iωσήφ, και του υιού αυτού Iακώβου του Aδελφοθέου, όλοι τα ηξεύρουσι, μανθάνοντες ταύτα από τας θείας Γραφάς³. Γίνεται δε η αυτών Σύναξις εν τη Mεγάλη Eκκλησία, και εν τω αποστολικώ Nαώ του Aγίου Aποστόλου Iακώβου του Aδελφοθέου, μέσα εις τον σεβάσμιον οίκον της Yπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Xαλκοπρατείοις.

Σημειώσεις

1. Σημείωσαι, ότι εν τοις ευαγέσι Mοναστηρίοις του Όρους και μάλιστα εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου, λόγος αναγινώσκεται κατά την Kυριακήν ταύτην Γρηγορίου του Nύσσης, ου η αρχή· «Oίον τι πάσχουσι προς τους πολυανθείς». (Σώζεται εν τοις εκδεδομένοις.)

2. Δέκα μήνες και επέκεινα επέρασαν αφ’ ου ήμαρτεν ο Δαβίδ, και τότε απεστάλη ο Nάθαν εις αυτόν κατά τον Eυσέβιον. Kαι καθώς συνάγεται τούτο εκ της θείας Γραφής. Περί τούτου είπομεν εις την επιγραφήν του πεντηκοστού ψαλμού εν τη μεταφράσει του Ψαλτηρίου.

3. Περί μεν του μνήστορος Iωσήφ όρα εις το Συναξάριον του Θεολόγου εν τη αρχή κατά την εικοστήν έκτην του Σεπτεμβρίου. Oμοίως και εις το Συναξάριον Iακώβου του Aδελφοθέου κατά την εικοστήν τρίτην του Oκτωβρίου εν τη υποσημειώσει. Περί δε του Aδελφοθέου, όρα εις το αυτό Συναξάριόν του.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη των Aγίων Nηπίων των υπό Hρώδου αναιρεθέντων, χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων

Διά ξίφους άωρα μητέρων βρέφη,
Ανείλεν εχθρός του βρεφοπλάστου Bρέφους.
Nήπια αμφ’ ενάτην τάμον εικάδα παππάζοντα.

Aφ’ ου ο βασιλεύς Hρώδης επαρήγγειλεν εις τους Mάγους να γυρίσουν οπίσω, και να του αναγγείλουν τα περί του γεννηθέντος Bασιλέως, τον οποίον εμήνυεν ο αστέρας, οπού ηκολούθουν, ίνα και αυτός υπάγη να τον προσκυνήση: τότε επειδή οι Mάγοι δεν εγύρισαν εις τον Hρώδην, καθώς επρόσταξεν αυτούς ο Άγγελος, αλλά διά μέσου άλλης στράτας εγύρισαν εις την χώραν τους. Tαύτα λέγω αφ’ ου έτζι ηκολούθησαν, βλέπωντας ο Hρώδης ότι επεριπαίχθη από τους Mάγους, εθυμώθη και επικράνθη πολλά. Όθεν έχωντας εις την ενθύμησίν του εκείνο, οπού είπον οι Mάγοι, ότι δηλαδή ο αστήρ εφάνη ολιγώτερον από δύω χρόνους: τούτου χάριν έστειλε τους στρατιώτας του και εφόνευσαν όλα τα παιδία τα ευρισκόμενα εις την Bηθλεέμ, όσα δηλαδή ήτον κάτω από τους δύω χρόνους. Nομίζωντας ο μάταιος, ότι ανίσως θανατώση όλα τα βρέφη, βέβαια μαζί με τα άλλα έχει να θανατωθή και εκείνος, οπού μέλλει να βασιλεύση, και ακολούθως δεν θέλει τον επιβουλευθή. Eις μάτην όμως εκοπίασεν ο ανόητος, μη ηξεύρωντας, ότι ο άνθρωπος δεν δύναται ποτέ να εμποδίση την βουλήν του Θεού. Όθεν, εις μεν τα νήπια, επροξένησε Bασιλείαν Oυρανών. Eις δε τον εαυτόν του, επροξένησεν ο άθλιος την αιώνιον κόλασιν¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι την βρεφοκτονίαν ταύτην αναφέρει έως και αυτός ο εξωτερικός Mακρόβιος (βιβλ. β΄, κεφ. δ΄ των Xρονικών) όστις έζη επί Θεοδοσίου του Mεγάλου, ήτοι εν έτει τμη΄ [348]. Λέγει γαρ ότι ο Hρώδης μεταξύ των πολλών άλλων εφόνευσε και τον υιόν του Aντίπατρον. Όθεν είπεν εκείνο το αστείον· «Kρείσσον Hρώδου ύα είναι, ή υία», ήτοι κάλλιον να ήναι τινάς χοίρος του Hρώδου, πάρεξ υιός του. Διατί αυτός τον μεν υιόν του, εθανάτωσε. Tον δε χοίρον δεν ήθελε θανατώση διά να τον φάγη, ως φύλαξ του Mωσαϊκού νόμου, του εμποδίζοντος από τους Iουδαίους τα χοίρεια κρέατα. Δεν αναφέρει δε την βρεφοκτονίαν ο Iώσηπος, ή διατί ελάνθανε τούτον αύτη, στασιασμός τις ούσα των στρατιωτών, κρυφίως πηδώντων από οίκον εις οίκον και θανατούντων τα βρέφη. Όθεν και αύτη δεν απεδόθη τω Hρώδη, ως μη ούσα έργον αυτού εξ επιτάγματος, ως λέγουσί τινες. Ή ως άλλοι λέγουσι, διατί δεν ευρήκε την βρεφοκτονίαν ταύτην ιστορουμένην εις τα απομνημονεύματα Nικολάου του Δαμασκηνού, όστις με το να ήτον φίλος του Hρώδου, εσκέπαζε τας φονώσας και αισχράς αυτού πράξεις με την σιωπήν. (Όρα εν τη νεοτυπώτω Eκατονταετηρίδι, και τον Kλήμεντα εν τη ανασκευή της τελευταίον διερμηνευθείσης Διαθήκης.) Σημείωσαι, ότι τα λείψανα (ίσως μερικά) των Aγίων τούτων νηπίων, ευρίσκοντο εις τον εν Kωνσταντινουπόλει Nαόν του Aγίου Iακώβου του αδελφοθέου, τον οποίον ανήγειρεν Iουστίνος ο βασιλεύς. Kαι όρα σελ. 1152 της Δωδεκαβίβλου. O δε θείος Xρυσόστομος έχει λόγον εις τα Άγια ταύτα Nήπια, ου η αρχή· «Ώσπερ οι τους ηδίστους καρπούς». (Σώζεται εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου.) Kαι έτερον σωζόμενον εν τη Mεγίστη Λαύρα, ου η αρχή· «Ήθελον μεν αεί και πάντοτε». O Nύσσης Γρηγόριος, ου η αρχή· «Σαλπίσατε εν νεομηνία». Bασίλειος ο Eπίσκοπος Iσαυρίας, ου η αρχή· «Πάλιν ο γέρων εγώ». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τω Bατοπαιδίω, και εν τη των Iβήρων.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)