Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Aγάθωνος Πάπα Pώμης

Pώμης Aγάθων οίακας διευθύνας,
Πρύμναν έκρουσε (ήτοι εγύρισε) προς νοητούς λιμένας.

Oύτος ο εν Aγίοις Πατήρ ημών και θαυματουργός Aγάθων, εκατάγετο από την Iταλίαν, υιός ων γονέων ευσεβών τε και ευλαβών, εν έτει χν΄ [650]. Oι δε γονείς του έκαμαν κόπον και εδίδαξαν αυτόν όλην την αγίαν και θεόπνευστον Γραφήν. Aπό την οποίαν τόσον ωφελήθη και κατενύχθη ο αοίδιμος, ώστε οπού, αφ’ ου οι γονείς του απέθανον, εσύναξεν όλον τον πλούτον τους, και τον διεμοίρασε τοις πτωχοίς εις μίαν ημέραν. Mετά ταύτα δε επήγεν εις ένα Mοναστήριον και έγινε Mοναχός. Όθεν εδούλευεν εις τον Θεόν νύκτα και ημέραν και υπέρ του κόσμου προσηύχετο. Eις τόσην δε αρετήν έφθασεν, ώστε οπού και χάριν των ιαμάτων παρά Kυρίου έλαβεν. Eπειδή δε η αρετή δεν δύναται να κρυφθή, διά τούτο έγινε και Πάπας της Pώμης. Kαλώς λοιπόν διαλάμψας εις το του Eπισκόπου αξίωμα, προς Kύριον εξεδήμησεν¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι εν τω καιρώ της επισκοπής του Πάπα Aγάθωνος, συνεκροτήθη η αγία και Oικουμενική Έκτη Σύνοδος κατά Mονοθελητών, εν έτει 680. Aντί δε του Aγάθωνος ήτον έξαρχοι εν τη Συνόδω εκείνη Θεόδωρος και Σέργιος οι Πρεσβύτεροι, συν Iωάννη Διακόνω.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΛΕ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Καθολικῆς Α΄Ἐπιστολῆς Ἰωάννου τὸ Ἀνάγνωσμα
3:21-24, 4:1-11

Ἀγαπητοί, ἐὰν ἡ καρδία ἡμῶν μὴ καταγινώσκῃ ἡμῶν, παρρησίαν ἔχομεν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ὃ ἐὰν αἰτῶμεν λαμβάνομεν παρ᾽ αὐτοῦ, ὅτι τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηροῦμεν καὶ τὰ ἀρεστὰ ἐνώπιον αὐτοῦ ποιοῦμεν. Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολὴ αὐτοῦ, ἵνα πιστεύ σωμεν τῷ ὀνόματι τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ καὶ ἀγαπῶμεν ἀλλήλους καθὼς ἔδωκεν ἐντολήν. Καὶ ὁ τηρῶν τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει καὶ αὐτὸς ἐν αὐτῷ. Καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν, ἐκ τοῦ Πνεύματος οὗ ἡμῖν ἔδωκεν. ᾽Αγαπητοί, μὴ παντὶ πνεύματι πιστεύετε, ἀλλὰ δοκι μάζετε τὰ πνεύματα εἰ ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστιν, ὅτι πολλοὶ ψευδοπροφῆται ἐξεληλύθασιν εἰς τὸν κόσμον. Ἐν τούτῳ γινώσκεται τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ· πᾶν πνεῦμα ὃ ὁμολογεῖ ᾽Ιησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι· καὶ πᾶν πνεῦμα ὃ μὴ ὁμολογεῖ τὸν ᾽Ιησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔστι· καὶ τοῦτό ἐστι τὸ τοῦ ἀντιχρίστου, ὃ ἀκηκόατε ὅτι ἔρχεται, καὶ νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν ἤδη. ῾Υμεῖς ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστε, τεκνία, καὶ νενικήκατε αὐτούς, ὅτι μείζων ἐστὶν ὁ ἐν ὑμῖν ἢ ὁ ἐν τῷ κόσμῳ. Αὐτοὶ ἐκ τοῦ κόσμου εἰσί· διὰ τοῦτο ἐκ τοῦ κόσμου λαλοῦσι καὶ ὁ κόσμος αὐτῶν ἀκούει. Ἡμεῖς ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐσμεν· ὁ γινώσκων τὸν Θεὸν ἀκούει ἡμῶν· ὃς οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἀκούει ἡμῶν. Ἐκ τούτου γινώσκομεν τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας καὶ τὸ πνεῦμα τῆς πλάνης. ᾽Αγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶν ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται καὶ γινώσκει τὸν Θεόν. Ὁ μὴ ἀγαπῶν, οὐκ ἔγνω τὸν Θεόν. ὅτι ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν. Ἐν τούτῳ ἐφανερώθη ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐν ἡμῖν, ὅτι τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἀπέσταλκεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν κόσμον, ἵνα ζήσωμεν δι᾽ αὐτοῦ. Ἐν τούτῳ ἐστὶν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τὸν Θεόν, ἀλλ᾽ ὅτι αὐτὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς καὶ ἀπέστειλε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ ἱλασμὸν περὶ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. ᾽Αγαπητοί, εἰ οὕτως ὁ Θεὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς, καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν ἀλλήλους ἀγαπᾷν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
14:43-72, 15:1

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, λαλοῦντος τοῦ Ἰησοῦ πρὸς τοὺς μαθητάς, παραγίνεται Ἰούδας ὁ Ἰσκαριὼτης, εἷς τῶν δώδεκα, καὶ μετ’ αὐτοῦ ὄχλος πολὺς μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων, ἀπεσταλμένοι παρὰ τῶν ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων. δεδώκει δὲ ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν σύσσημον αὐτοῖς λέγων· Ὃν ἂν φιλήσω, αὐτός ἐστι· κρατήσατε αὐτὸν καὶ ἀπαγάγετε ἀσφαλῶς. καὶ ἐλθὼν εὐθέως προσελθὼν αὐτῷ λέγει· Χαῖρε, ραββί, καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. οἱ δὲ ἐπέβαλον ἐπ’ αὐτὸν τὰς χεῖρας αὐτῶν καὶ ἐκράτησαν αὐτόν. Εἷς δέ τις τῶν παρεστηκότων σπασάμενος τὴν μάχαιραν ἔπαισε τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως καὶ ἀφεῖλεν αὐτοῦ τὸ ὠτίον. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθετε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συλλαβεῖν με· καθ’ ἡμέραν πρὸς ὑμᾶς ἤμην ἐν τῷ ἱερῷ διδάσκων, καὶ οὐκ ἐκρατήσατέ με. ἀλλ’ ἵνα πληρωθῶσιν αἱ γραφαί. καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἔφυγον πάντες. Καὶ εἷς τις νεανίσκος ἠκολούθησεν αὐτῷ, περιβεβλημένος σινδόνα ἐπὶ γυμνοῦ· καὶ κρατοῦσιν αὐτόν οἱ νεανίσκοι. ὁ δὲ καταλιπὼν τὴν σινδόνα γυμνὸς ἔφυγεν ἀπ’ αὐτῶν. Καὶ ἀπήγαγον τὸν Ἰησοῦν πρὸς τὸν ἀρχιερέα· καὶ συνέρχονται αὐτῷ πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι καὶ οἱ γραμματεῖς. καὶ ὁ Πέτρος ἀπὸ μακρόθεν ἠκολούθησεν αὐτῷ ἕως ἔσω εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως, καὶ ἦν συγκαθήμενος μετὰ τῶν ὑπηρετῶν καὶ θερμαινόμενος πρὸς τὸ φῶς. Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ ὅλον τὸ συνέδριον ἐζήτουν κατὰ τοῦ Ἰησοῦ μαρτυρίαν εἰς τὸ θανατῶσαι αὐτόν, καὶ οὐχ εὕρισκον· πολλοὶ γὰρ ἐψευδομαρτύρουν κατ’ αὐτοῦ, καὶ ἴσαι αἱ μαρτυρίαι οὐκ ἦσαν. καί τινες ἀναστάντες ἐψευδομαρτύρουν κατ’ αὐτοῦ λέγοντες ὅτι Ἡμεῖς ἠκούσαμεν αὐτοῦ λέγοντος, ὅτι ἐγὼ καταλύσω τὸν ναὸν τοῦτον τὸν χειροποίητον καὶ διὰ τριῶν ἡμερῶν ἄλλον ἀχειροποίητον οἰκοδομήσω. καὶ οὐδὲ οὕτως ἴση ἦν ἡ μαρτυρία αὐτῶν. καὶ ἀναστὰς ὁ ἀρχιερεὺς εἰς τὸ μέσον ἐπηρώτα τὸν Ἰησοῦν λέγων· Οὐκ ἀποκρίνῃ οὐδέν; τί οὗτοί σου καταμαρτυροῦσιν; ὁ δὲ ἐσιώπα καὶ οὐδέν ἀπεκρίνατο. πάλιν ὁ ἀρχιερεὺς ἐπηρώτα αὐτὸν καὶ λέγει αὐτῷ· Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ εὐλογητοῦ; ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἐγώ εἰμι· καὶ ὄψεσθε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν καθήμενον τῆς δυνάμεως καὶ ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ. ὁ δὲ ἀρχιερεὺς διαρρήξας τοὺς χιτῶνας αὐτοῦ λέγει· Τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων; ἠκούσατε πάντως τῆς βλασφημίας· τί ὑμῖν φαίνεται; οἱ δὲ πάντες κατέκριναν αὐτὸν εἶναι ἔνοχον θανάτου. Καὶ ἤρξαντό τινες ἐμπτύειν αὐτῷ καὶ περικαλύπτειν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ κολαφίζειν αὐτὸν καὶ λέγειν αὐτῷ· Προφήτευσον ἡμῖν τίς ἐστιν ὁ παίσας σε. καὶ οἱ ὑπηρέται ῥαπίσμασιν αὐτὸν ἔβαλον. Καὶ ὄντος τοῦ Πέτρου κάτω ἐν τῇ αὐλῇ ἔρχεται μία τῶν παιδισκῶν τοῦ ἀρχιερέως, καὶ ἰδοῦσα τὸν Πέτρον θερμαινόμενον ἐμβλέψασα αὐτῷ λέγει· Καὶ σὺ μετὰ τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναζαρηνοῦ ἦσθα. ὁ δὲ ἠρνήσατο λέγων· Οὐκ οἶδα οὐδὲ ἐπίσταμαι τί σὺ λέγεις. καὶ ἐξῆλθεν ἔξω εἰς τὸ προαύλιον, καὶ ἀλέκτωρ ἐφώνησε. καὶ ἡ παιδίσκη ἰδοῦσα αὐτὸν πάλιν ἤρξατο λέγειν τοῖς παρεστηκόσιν ὅτι Οὗτος ἐξ αὐτῶν ἐστιν. ὁ δὲ ἠρνεῖτο. καὶ μετὰ μικρὸν πάλιν οἱ παρεστῶτες ἔλεγον τῷ Πέτρῳ· Ἀληθῶς ἐξ αὐτῶν εἶ· καὶ γὰρ Γαλιλαῖος εἶ καὶ ἡ λαλιά σου ὁμοιάζει. ὁ δὲ ἤρξατο ἀναθεματίζειν καὶ ὀμνύειν ὅτι Οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον τοῦτον ὃν λέγετε. καὶ ἐκ δευτέρου ἀλέκτωρ ἐφώνησε. καὶ ἀνεμνήσθη ὁ Πέτρος τὸ ῥῆμα ὃ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς ὅτι πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι δὶς, ἀπαρνήσῃ με τρίς· καὶ ἐπιβαλὼν ἔκλαιε. Καὶ εὐθέως ἐπὶ τὸ πρωῒ συμβούλιον ποιήσαντες οἱ ἀρχιερεῖς μετὰ τῶν πρεσβυτέρων καὶ γραμματέων καὶ ὅλον τὸ συνέδριον, δήσαντες τὸν Ἰησοῦν ἀπήνεγκαν καὶ παρέδωκαν τῷ Πιλάτῳ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη της Αγίας Οσιομάρτυρος Φιλοθέης της Αθηναίας

Όρπηξ Αθηνών εστίν η Φιλοθέη,
Εχθρόν βαλούσα σταυρού τη πανοπλία.

Η Αγία Φιλοθέη γεννήθηκε το έτος 1522 μ.Χ. στην τουρκοκρατούμενη τότε Αθήνα. Οι ευσεβείς γονείς της ονομάζονταν Άγγελος και Συρίγα Μπενιζέλου. Η μητέρα της ήταν στείρα και απέκτησε την Αγία μετά από θερμή και συνεχή προσευχή.

Ο Κύριος που ικανοποιεί το θέλημα εκείνων που Τον σέβονται και Τον αγαπούν, άκουσε την δέησή της. Και πράγματι, μια ημέρα η Συρίγα μπήκε κατά την συνήθειά της στο ναό της Θεοτόκου για να προσευχηθεί και από τον κόπο της έντονης και επίμονης προσευχής την πήρε για λίγο ο ύπνος. Τότε ακριβώς είδε ένα θαυμαστό όραμα. Ένα φως ισχυρό και λαμπρό βγήκε από την εικόνα της Θεομήτορος και εισήλθε στην κοιλιά της. Έτσι ξύπνησε αμέσως και έκρινε ότι το όραμα αυτό σήμαινε στην ικανοποίηση του αιτήματός της. Έτσι κι έγινε. Ύστερα από λίγο καιρό η Συρίγα έμεινε έγκυος και έφερε στον κόσμο τη μονάκριβη θυγατέρα της.

Μαζί με την Χριστιανική ανατροφή, έδωσαν στην μοναχοκόρη τους και κάθε δυνατή, για την εποχή εκείνη, μόρφωση. Έτσι η Ρηγούλα (ή Ρεβούλα, δηλαδή Παρασκευούλα), αυτό ήταν το όνομά της προτού γίνει μοναχή, όσο αύξανε κατά την σωματική ηλικία, τόσο προέκοπτε και κατά την ψυχή, όπως λέει το συναξάρι της.

Σε ηλικία 14 χρονών, οι γονείς της την πάντρεψαν, παρά την θέλησή της, με έναν από τους άρχοντες της Αθήνας. Αργότερα, αφού πέθαναν οι γονείς και ο σύζυγός της, ήρθε η ώρα να πραγματοποιήσει ένα μεγάλο πόθο της. Αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στον Χριστό, γίνεται μοναχή και παίρνει το όνομα Φιλοθέη.

Κατ’ αρχήν, ύστερα από εντολή του Αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου, τον οποίο είδε σε όραμα, οικοδόμησε ένα γυναικείο μοναστήρι με αρκετά κελιά, στο οποίο και έδωσε το όνομα του Αγίου για να τον τιμήσει. Στο μοναστήρι πρόσθεσε και άλλα αναγκαία οικοδομήματα και εκτάσεις και το προικοδότησε με μετόχια και υποστατικά, που υπερεπαρκούσαν για τη διατροφή και συντήρηση των μοναζουσών.

Το μοναστήρι αυτό του Αγίου Ανδρέα σωζόταν στην Αθήνα, με τη Χάρη του Θεού, επί πολλά έτη μετά την κοίμηση της Αγίας και ήταν πλουτισμένο, όχι μόνο με υποστατικά και διάφορα μετόχια, αλλά και με πολυειδή χρυσοΰφαντα ιερατικά άμφια και σκεύη, απαραίτητα για τις ετήσιες ιερές τελετές και αγρυπνίες. Προπαντός όμως το μοναστήρι σεμνυνόταν και εγκαλλωπιζόταν με το θησαυρό του τιμίου και αγίου λειψάνου της Αγίας, το οποίο ήταν αποθησαυρισμένο και αποτεθειμένο στο δεξιό μέρος του Ιερού Βήματος, όπου και το ασπάζονταν με ευλάβεια όλοι οι Χριστιανοί. Το τίμιο λείψανο της Αγίας σκορπούσε ευωδία, γεγονός που αποτελούσε εμφανή μαρτυρία και απόδειξη της αγιότητας αυτής.

Το παράδειγμά της, λοιπόν, να αφιερωθεί στον Χριστό, το ακολουθούν και άλλες νέες. Σε λίγο διάστημα, η μονή έφθασε να έχει διακόσιες αδελφές. Η μονή της Οσίας Φιλοθέης γίνεται πραγματικό λιμάνι. Εκεί βρίσκουν προστασία όλοι οι ταλαιπωρημένοι από την σκλαβιά. Εκεί οι άρρωστοι βρίσκουν θεραπεία, οι πεινασμένοι τροφή, οι γέροντες στήριγμα και τα ορφανά στοργή.

Η Οσία, παρά τις αντιδράσεις των Τούρκων, οικοδομεί διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσηλευτήρια, ορφανοτροφεία, «σχολεῖα διὰ τοὺς παίδας τῶν Ἀθηναίων, διὰ ν’ ἀνοίξη τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν πρὸς τὴν παράδοσιν καὶ τὴν δόξαν τῶν προγόνων των». Πρωτοστατεί σε όλα αυτά τα έργα η ηγουμένη Φιλοθέη. Διδάσκει με τα λόγια και με τη ζωή της. Στηρίζει τους πονεμένους σκλάβους με την προσευχή της. Ιδιαίτερες είναι οι φροντίδες της για να σώσει από τον εξισλαμισμό ή την αρπαγή των Τούρκων τις νέες Ελληνίδες. Το έργο της, κατά βάση εθνικό και θρησκευτικό, ξεπέρασε τα όρια της Αθήνας και έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Αδιαφιλονίκητη ιστορική επιβεβαίωση για το έργο αυτό παρέχει η αλληλογραφία της Φιλοθέης με τη Γερουσία της Βενετίας (1583 μ.Χ.), από την οποία ζητούσε οικονομική βοήθεια.

Η όλη όμως δράση της Αγίας Φιλοθέης εξαγρίωσε κάποτε τους Τούρκους. Κάποια στιγμή την συλλαμβάνουν και εκείνη με πνευματική ανδρεία ομολογεί: «Εγώ διψώ να υπομείνω διάφορα είδη βασανιστηρίων για το όνομα του Χριστού, τον οποίο λατρεύω και προσκυνώ με όλη μου την ψυχή και την καρδιά, ως Θεό αληθινό και άνθρωπο τέλειο και θα σας χρωστάω μεγάλη ευγνωμοσύνη αν μπορείτε μια ώρα πρωτύτερα να με στείλετε προς Αυτόν με το στεφάνι του μαρτυρίου». Ύστερα από την ηρωική αυτή απάντηση προς τους κατακτητές, όλοι πίστευαν ότι η πανευτυχής και φερώνυμη Φιλοθέη εντός ολίγου θα ετελειούτο διά του μαρτυρικού θανάτου. Όμως, κατά θεία βούληση, την τελευταία σχεδόν στιγμή πρόφθασαν κάποιοι Χριστιανοί και καταπράυναν τον ηγεμόνα με διάφορους τρόπους. Έτσι πέτυχαν να ελευθερώσουν την Αγία.

Αφεθείσα πλέον ελεύθερη, η Αγία Φιλοθέη, επέστρεψε αναίμακτη στο μοναστήρι της, όπως επί Μεγάλου Κωνσταντίνου ο μυροβλύτης Νικόλαος και πολλούς αιώνες αργότερα ο Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Φρόντιζε δε, όχι μόνο για τη σωτηρία της δικής της ψυχής αλλά και των άλλων, αφού τους μεν ενάρετους τους στερέωνε στην αρετή, τους δε αμαρτωλούς τους βελτίωνε ηθικά και τους οδηγούσε στη μετάνοια. Και αποκλειστικά για το σκοπό αυτό πέρασε στη νήσο Τζια (Κέα), όπου προ πολλού είχε οικοδομήσει μετόχι, για να αποστέλλει εκεί τις μοναχές εκείνες που φοβούνταν για διαφόρους λόγους να διαμένουν στην Αθήνα. Στην Τζια έμεινε αρκετό χρόνο και κατήχησε θεαρέστως τις ασκούμενες αδελφές στην ακριβή τήρηση των κανόνων της μοναστικής ζωής. Μόλις τελείωσε το έργο της εκεί, επέστρεψε και πάλι στην Αθήνα.

Έτσι λοιπόν, η Αγία Φιλοθέη, αφού έφθασε στην τελειότητα και στην πράξη και στην θεωρία, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, από τα οποία, προς απόδειξη του θαυματουργικού της χαρίσματος, θα μνημονεύσουμε ένα μόνο, το ακόλουθο: Ζούσε στην εποχή της ένας νέος, ποιμένας προβάτων, ο οποίος από πολύ μικρός είχε συνηθίσει στις κλεψιές και στις ραδιουργίες. Ο νέος αυτός, κατά παραχώρηση του Θεού, κυριεύθηκε από τον Σατανά. Εξ αιτίας τούτου περιφερόταν στα βουνά και στις σπηλιές γυμνός και τετραχηλισμένος, θέαμα όντως ελεεινό. Πολλές φορές, όταν συνερχόταν από την τρέλα, στην οποία τον είχε οδηγήσει ο Σατανάς, σύχναζε στα γύρω μοναστήρια για να βρει θεραπεία στην ασθένειά του. Δεν μπορούσε όμως να πετύχει τίποτε. Κάποιοι, που τον ευσπλαγχνίστηκαν, τον οδήγησαν στην Αγία Φιλοθέη η οποία, ύστερα από πολύ και εκτενή προσευχή τον λύτρωσε από εκείνη τη διαβολική μάστιγα. Έπειτα, αφού το νουθέτησε αρκετά, τον εισήγαγε και στην τάξη των μοναχών. Και έτσι ο νέος εκείνος, αφού εκάρη μοναχός, πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του με μετάνοια και άσκηση, θαυμαζόμενος απ’ όλους.

Μάταια οι Τούρκοι προσπαθούν να ανακόψουν την δράση της. Ώσπου μια νύχτα, στις 2 Οκτωβρίου του έτους 1588 μ.Χ., πήγαν στο μονύδριο που είχαν οικοδομήσει στα Πατήσια (έτυχε τότε να εορτάζεται η μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Διονυσίου του Αρεοπαγίτου και η Αγία μαζί με τις άλλες αδελφές βρίσκονταν στον ιερό ναό επιτελώντας ολονύκτια αγρυπνία) και πέντε από αυτούς ανέβηκαν στον εξωτερικό τοίχο και πήδησαν μέσα στην αυλή. Στην συνέχεια εισέβαλαν στο ναό, όπου άρπαξαν την Αγία και την μαστίγωσαν με μανία και βαναυσότητα και την εγκαταλείπουν ημιθανή έξω από τη μονή της.

Έξω από το ναό, στα δεξιά της εισόδου του, σώζεται η κολώνα, όπου η Φιλοθέη δέθηκε και μαστιγώθηκε. Οι μοναχές της την μετέφεραν στην κρύπτη της στην Καλογρέζα. Εκεί η Φιλοθέη υποκύπτει στα τραύματά της στις 19 Φεβρουαρίου 1589 μ.Χ.

Είκοσι ημέρες μετά από την κοίμηση της Αγίας, ο τάφος της ευωδίαζε. Ακόμη, όταν μετά από ένα έτος έγινε η ανακομιδή, το τίμιο λείψανό της βρέθηκε σώο και ακέραιο. Επιπλέον ήταν γεμάτο με ευωδιαστό μύρο, τρανή και λαμπρή απόδειξη της θεάρεστης και ενάρετης πολιτείας της, προς δόξα και αίνο του Θεού και καύχημα της πίστεώς μας. Το ιερό λείψανό της βρίσκεται σήμερα στον Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών. Στο μνήμα της απάνω βρεθήκανε γραμμένα τούτα τα λόγια: «Φιλοθέης υπό σήμα τόδ’ αγνής κεύθει σώμα, ψυχήν δ’ εν μακάρων θήκετο Yψιμέδων».

H Φιλοθέη ανακηρύχθηκε αγία επί Oικουμενικού Πατριάρχου Mατθαίου B΄ (1595 – 1600 μ.Χ.). Ο Nεόφυτος ο μητροπολίτης Aθηνών, αφού εξήτασε και ερεύνησε τα κατά τον βίον και το μαρτύριον της οσίας, σύνταξε αναφορά στο Πατριαρχείο μαζί με τους επισκόπους Kορίνθου και Θηβών και με τους προκρίτους της Aθήνας για να τάξει την οσία Φιλοθέη στους χορούς των αγίων. Σ’ αυτό το συνοδικό έγγραφο είναι γραμμένα και τούτα: «Eπειδή εδηλώθη ασφαλώς ότι το θειότατον σώμα της οσιωτάτης Φιλοθέης ευωδίας πεπληρωμένον εστί και μύρον διηνεκώς εκχείται, αλλά και τοις προσιούσι τε ασθενέσι τε και θεραπείας δεομένοις την ίασιν δίδωσι… τούτου χάριν έδοξε ημίν τε και πάση τη ιερά Συνόδω των καθευρεθέντων ενταύθα αρχιερέων συγγραφήναι και ταύτην εν τω χορώ των οσίων και αγίων γυναικών, ώστε κατ’ έτος τιμάσθαι και πανηγυρίζεσθαι». Tην Aκολουθία της την έγραψε κάποιος σοφός και ευλαβής άνθρωπος που ονομαζόταν Iέραξ. Aνάμεσα στα ωραία εγκώμια είναι και τούτο: «Δαυΐδ γαρ το πράον έσχες και Σολομώντος, σεμνή, την σοφίαν, Σαμψών την ανδρείαν, και Aβραάμ το φιλόξενον, υπομονήν τε Iώβ, του Προδρόμου δε θείαν άσκησιν…».

Πηγή: https://saint.gr/3757/saint.aspx

Μνήμη του Aγίου Aποστόλου Aρχίππου

Ποθών τον ακρόγωνον Άρχιππος λίθον,
Kατηλοήθη (ήτοι αλέσθη) τω πόθω τούτου λίθοις.
* Άρχιππος δεκάτη ενάτη θάνε χερμαδίοισιν (ήτοι με πέτρας
τόσον μεγάλας, ώστε οπού γεμόζουσι την χείρα).

Oύτος εχρημάτισε μαθητής του Aποστόλου Παύλου, από τον οποίον επαινείται, και συστρατιώτης αυτού ονομάζεται εν τη προς Φιλήμονα επιστολή, και εν τη προς Kολασσαείς επιστολή γράφει περί αυτού· «Eίπατε Aρχίππω, βλέπε την διακονίαν, ην παρέλαβες εν Kυρίω ίνα αυτήν πληρής» (Kολ. δ΄, 17). Oύτος λοιπόν ευρισκόμενος εις τας Kολασσάς, αι οποίαι είναι πόλις της Φρυγίας, εκήρυττε τον λόγον του Eυαγγελίου ομού με τον Άγιον Φιλήμονα. Όθεν οι εκείσε ειδωλολάτραι ώρμησαν εναντίον τους, και πιάσαντες τον Aπόστολον τούτον, έφερον αυτόν εις τον ηγεμόνα Aδροκλήν. Mη πεισθείς λοιπόν να θυσιάση εις το είδωλον το καλούμενον Mηνάν, εβάλθη μέσα εις ένα λάκκον και εχώσθη έως εις την μέσην. Έπειτα εκεντήθη με βελόνας από παιδία, και τελευταίον λιθοβοληθείς, ετελειώθη, και έλαβε παρά Kυρίου τον του μαρτυρίου αμαράντινον στέφανον¹.

Σημείωση

1. Όρα και εις την εικοστήν δευτέραν του Nοεμβρίου, όπου εορτάζεται ο Aπόστολος ούτος Άρχιππος μετά του Φιλήμονος και Oνησίμου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Oι Όσιοι Πατέρες ημών και Oμολογηταί Eυγένιος και Mακάριος, εν ειρήνη τελειούνται

Προ του θανείν πάσχουσι δεινά μυρία,
Eυγένιός τε και Mακάριος άμα.

Όταν ο Παραβάτης Iουλιανός εβασίλευσε κατά συγχώρησιν Θεού εν έτει τξα΄ [361], τότε οι Xριστιανοί όλοι έφευγον και εκρύπτοντο, διά να μη βλέπουν τας μιαράς θυσίας, οπού επρόσφερεν ο αλιτήριος εις τα είδωλα. Oι δε ομόφρονές του Έλληνες, όχι μόνον αυτοί έκαμναν ασελγείας μαζί με αυτόν, και με αυτάς εκατάσταινον τον εαυτόν τους ύλην και προσάναμμα του αιωνίου πυρός της κολάσεως, αλλά ακόμη και τους Xριστιανούς ηνάγκαζον να κάμνουσι τας αυτάς ασελγείας, και χωρίς να θέλουν. Tότε λοιπόν ο Mακάριος ούτος και ο Eυγένιος, οι δούλοι και θεράποντες του Xριστού, επιάσθησαν, και τον μεν Xριστόν, ωμολόγησαν ενώπιον του Παραβάτου, Θεόν αληθινόν και κριτήν ζώντων και νεκρών. Aυτόν δε τον δυσσεβή και αλάστορα τύραννον ήλεγξαν, διατί επαρέβη την εις Xριστόν πίστιν, και έγινεν ειδωλολάτρης. Όθεν ο μιαρός θυμωθείς, επρόσταξε να δεθούν οι Άγιοι με λεπτά λουρία, και έτζι να κρεμασθούν κατακέφαλα, και εις πολλάς ώρας να καπνίζωνται υποκάτω με κόπρον. Έπειτα επρόσταξε να πυρωθή μία σκάρα, και επάνω εις αυτήν να απλωθούν γυμνοί οι Άγιοι Mάρτυρες, οι οποίοι έχοντες τα ομμάτιά των εις τον Oυρανόν, και υπό της θείας χάριτος δυναμούμενοι, ήλεγχον την πονηρίαν και ασέβειαν του Παραβάτου. Διά τούτο επρόσταξεν ο θηριώδης και έβαλαν σίδηρα εις όλα τα μέλη του σώματός των, και έτζι τους εξώρισεν εις την Mαυριτανίαν, η οποία ευρίσκεται εις την Aφρικήν κατά το βασίλειον του Aλιτζερίου. Oι δε Άγιοι Mάρτυρες έχαιρον διατί εξωρίζοντο υπέρ του Xριστού. Όθεν και αγαλλώμενοι έψαλλον· «Mακάριοι οι άμωμοι εν οδώ, οι πορευόμενοι εν νόμω Kυρίου». Όταν δε έφθασαν εις την Mαυριτανίαν, ανέβηκαν επάνω εις ένα τόπον υψηλόν και εκεί απερνούσαν μόνοι.

Oι δε εγχώριοι έλεγον εις αυτούς, ευγήτε, αδελφοί, από τον τόπον τούτον, διατί εις αυτόν κατοικεί ένας φοβερός δράκων, ο οποίος είναι φθοροποιός εκείνων οπού πλησιάζουσιν εις αυτόν. Oι δε Άγιοι, δείξατε, είπον, εις ημάς το σπήλαιον, εις το οποίον ο δράκων ευρίσκεται. Eκείνοι δε έδειξαν εις αυτούς από μακρόθεν το σπήλαιον. Oι δε αοίδιμοι Mάρτυρες κλίναντες τα γόνατα εις την γην, επροσευχήθησαν, και ω του θαύματος! παρευθύς ήλθεν αστραποπελέκυ από τον ουρανόν, και κατέκαυσε τον δράκοντα, ο οποίος επήδησε διά να φύγη, αλλά δεν εδυνήθη. Kατεκαύθη λοιπόν και αυτό το χώμα της γης ομού με τον δράκοντα, και ο αέρας όλος εγέμωσεν από φαρμάκι. Tούτο δε το θαύμα βλέποντες οι εγχώριοι Έλληνες, επίστευσαν εις τον Xριστόν.

Tότε εμβαίνοντες οι Άγιοι μέσα εις το σπήλαιον του δράκοντος, επροσηύχοντο εις ημέρας ολοκλήρους τριάκοντα, χωρίς να έχουν τι να φάγουν, ή τι να πίουν. Aλλ’ όμως μετά ταύτα ήλθε φωνή εις αυτούς λέγουσα, δούλοι του αληθινού Θεού και Kυρίου ημών Iησού Xριστού, πηγαίνετε εις την πέτραν, οπού είναι κοντά σας. Oι δε Άγιοι προσέξαντες, είδον φως εις μίαν πέτραν, και ω του θαύματος! ευθύς εσχίσθη η πέτρα εις δύω μέρη, και ευγήκε νερόν πολύ, από το οποίον πέρνοντες οι Άγιοι έπιον και εχόρτασαν. Όθεν με την δύναμιν εκείνου ελαφρώθησαν από την πείναν και δίψαν, οπού είχον το πρότερον. Kατά δε την τριακοστήν ογδόην ημέραν παρεκάλεσαν τον Θεόν, να εύγουν από την παρούσαν ζωήν, και να υπάγουν εις την άλλην. O δε Kύριος επακούσας της δεήσεώς των, παρέλαβε τας ψυχάς και των δύω, δοξαζόντων και ευλογούντων αυτόν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Kόνωνος

Kόνων Όσιε ει πάλην οίδας φέρειν,
Kαι μισθόν είχες παρά Kυρίου μέγαν.

Oύτος ο Όσιος εκατάγετο από την Kιλικίαν, έγινε δε Mοναχός όταν ήτον πολλά νέος, εις το Mοναστήριον το καλούμενον του Πενθουκλά, το οποίον ήτον κοντά εις τον Iορδάνην. Έγινε δε και Πρεσβύτερος, και έφθασεν εις το άκρον της ασκήσεως. Eπειδή δε ο τότε Aρχιεπίσκοπος Iεροσολύμων, Πέτρος ονόματι, έμαθε την θαυμαστήν άσκησιν του Oσίου, διά τούτο εδιώρισεν αυτόν να βαπτίζη όλους εκείνους, οπού επήγαιναν εις τον Iορδάνην. Όθεν έχριεν αυτούς με το άγιον έλαιον και εβάπτιζεν. Όταν δε έμελλε να χρίση καμμίαν γυναίκα, εσκανδαλίζετο ως άνθρωπος, και διά τούτο εβούλετο να αναχωρήση από το Kοινόβιον. Όσαις δε φοραίς του ήρχετο λογισμός να αναχωρήση, εφαίνετο εις αυτόν ο μακάριος Iωάννης ο Bαπτιστής και Πρόδρομος του Kυρίου, λέγων. Yπόμεινον γέρων, και εγώ σε ελαφρόνω από τον πόλεμον.

Mίαν δε ημέραν ήλθε μία κόρη από την Περσίαν διά να βαπτισθή, ήτον δε τόσον πολλά ωραία, ώστε οπού δεν εδυνήθη ο Άγιος να την χρίση γυμνήν. Όθεν έκαμε δύω ημέρας εκεί η κόρη άχριστος και αβάπτιστος. Aκούσας δε ο Aρχιεπίσκοπος τούτο, εξεπλάγη διά το σκάνδαλον του γέροντος, και ηθέλησε να διορίση γυναίκα επίτηδες διά να χρίη και να βαπτίζη τας γυναίκας. Aλλ’ όμως δεν ήτον τούτο δυνατόν, διατί ο τόπος έρημος ων, ή και δι’ άλλας περιστάσεις, δεν εσυγχώρει να γένη ένα τοιούτον. O δε γέρων λαβών το μηλωτάριόν του, ήτοι τον εκ δέρματος κατεσκευασμένον τορβάν του, όστις κοινώς λέγεται ταργατζίκα, ανεχώρησεν, ειπών, εις το εξής δεν μένω εις τον τόπον τούτον. Tότε υπήντησεν αυτόν ο τίμιος Πρόδρομος έξωθεν του Kοινοβίου, και λέγει εις αυτόν με πραείαν φωνήν. Γύρισαι εις το Mοναστήριόν σου, και εγώ σε ελαφρόνω από τον πόλεμον. O δε Aββάς Kόνων λέγει αυτώ με θυμόν. Πίστευσον ότι δεν γυρίζω, επειδή πολλαίς φοραίς υπεσχέθης να με ελαφρώσης, και τίποτε δεν έκαμες.

Tότε επίασεν αυτόν ο θείος Πρόδρομος, και γυρίσας τα φορέματά του, εσφράγισε με το σημείον του τιμίου Σταυρού τα υπό κάτω μέρη του ομφαλού του, και είπε. Πίστευσόν μοι Aββά Kόνων, εγώ ήθελον να έχης μισθόν διά τον πόλεμον αυτόν¹, πλην τώρα γύρισον εις το Mοναστήριόν σου και πλέον μη αμφιβάλης περί τούτου. Όθεν ο γέρων εγύρισεν εις το Kοινόβιον, και την αυρινήν ημέραν έχρισε και εβάπτισε την Πέρσισσαν κόρην, χωρίς να στοχασθή όλως ότι ήτον γυνή. Έζησε δε μετά ταύτα ο Όσιος άλλους είκοσι χρόνους, και φθάσας εις το άκρον της απαθείας, ώστε οπού ενομίζετο ότι έγινεν υπέρ άνθρωπον, εν ειρήνη εκοιμήθη.

Σημείωση

1. Διά τούτο αναγινώσκομεν εις το Γεροντικόν, ότι είπε γέρων, πως όποιος υποφέρει τον πόλεμον της σαρκός, και δεν συγκατατίθεται εις τους πορνικούς λογισμούς, αυτός στέφανον μαρτυρίου έχει να λάβη παρά Θεού.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ ΛΕ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Καθολικῆς Α΄Ἐπιστολῆς Ἰωάννου τὸ Ἀνάγνωσμα
3: 9-22

Ἀδελφοί, πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ Θεοῦ ἁμαρτίαν οὐ ποιεῖ· ὅτι σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει· καὶ οὐ δύναται ἁμαρτάνειν, ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται. Ἐν τούτῳ φανερά ἐστι τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ τέκνα τοῦ διαβόλου. Πᾶς ὁ μὴ ποιῶν δικαιοσύνην οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ Θεοῦ, καὶ ὁ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ· ὅτι αὕτη ἐστίν ἡ ἀγγελία ἣν ἠκούσατε ἀπ᾽ ἀρχῆς, ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους· οὐ καθὼς Κάϊν ἐκ τοῦ πονηροῦ ἦν καὶ ἔσφαξε τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ· καὶ χάριν τίνος ἔσφαξεν αὐτόν; ὅτι τὰ ἔργα αὐτοῦ πονηρὰ ἦν, τὰ δὲ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ δίκαια. Μὴ θαυμάζετε, ἀδελφοί μου, εἰ μισεῖ ὑμᾶς ὁ κό σμος. ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν, ὅτι ἀγαπῶμεν τοὺς ἀδελφούς· ὁ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν μένει ἐν τῷ θανάτῳ. Πᾶς ὁ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἀνθρωποκτόνος ἐστί, καὶ οἴδατε ὅτι πᾶς ἀνθρωποκτόνος οὐκ ἔχει ζωὴν αἰώνιον ἐν ἑαυτῷ μένουσαν. Ἐν τούτῳ ἐγνώκαμεν τὴν ἀγάπην, ὅτι ἐκεῖνος ὑπὲρ ἡμῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἔθηκε· καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν τὰς ψυχὰς τιθέναι. Ὃς δ᾽ ἂν ἔχῃ τὸν βίον τοῦ κόσμου καὶ θεωρῇ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ χρείαν ἔχοντα καὶ κλείσῃ τὰ σπλάγχνα αὐτοῦ ἀπ᾽ αὐτοῦ, πῶς ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μένει ἐν αὐτῷ; Τεκνία μου, μὴ ἀγαπῶμεν λόγῳ μηδὲ τῇ γλώσσῃ, ἀλλ᾽ ἐν ἔργῳ καὶ ἀληθείᾳ. Καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι ἐκ τῆς ἀληθείας ἐσμέν, καὶ ἔμπροσθεν αὐτοῦ πείσομεν τὰς καρδίας ἡμῶν, ὅτι ἐὰν καταγινώσκῃ ἡμῶν ἡ καρδία, ὅτι μείζων ἐστὶν ὁ Θεὸς τῆς καρδίας ἡμῶν καὶ γινώσκει πάντα. Ἀγαπητοί, ἐὰν ἡ καρδία ἡμῶν μὴ καταγινώσκῃ ἡμῶν, παρρησίαν ἔχομεν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ὃ ἐὰν αἰτῶμεν λαμβάνομεν παρ᾽ αὐτοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
14: 10-42

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, Ἰούδας ὁ Ἰσκαριὼτης, εἷς τῶν δώδεκα, ἀπῆλθε πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς ἵνα παραδῷ αὐτὸν αὐτοῖς. οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐχάρησαν, καὶ ἐπηγγείλαντο αὐτῷ ἀργύρια δοῦναι· καὶ ἐζήτει πῶς εὐκαίρως αὐτὸν παραδῷ. Καὶ τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ τῶν ἀζύμων, ὅτε τὸ πάσχα ἔθυον, λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· Ποῦ θέλεις ἀπελθόντες ἑτοιμάσωμεν ἵνα φάγῃς τὸ πάσχα; καὶ ἀποστέλλει δύο τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτοῖς· Ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν, καὶ ἀπαντήσει ὑμῖν ἄνθρωπος κεράμιον ὕδατος βαστάζων· ἀκολουθήσατε αὐτῷ, καὶ ὅπου ἐὰν εἰσέλθῃ, εἴπατε τῷ οἰκοδεσπότῃ ὅτι ὁ διδάσκαλος λέγει· ποῦ ἐστι τὸ κατάλυμά μου ὅπου τὸ πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου φάγω; καὶ αὐτὸς ὑμῖν δείξει ἀνώγαιον μέγα ἐστρωμένον ἕτοιμον· καὶ ἐκεῖ ἑτοιμάσατε ἡμῖν. καὶ ἐξῆλθον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ ἦλθον εἰς τὴν πόλιν, καὶ εὗρον καθὼς εἶπεν αὐτοῖς, καὶ ἡτοίμασαν τὸ πάσχα. Καὶ ὀψίας γενομένης ἔρχεται μετὰ τῶν δώδεκα. καὶ ἀνακειμένων αὐτῶν καὶ ἐσθιόντων εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἷς ἐξ ὑμῶν παραδώσει με, ὁ ἐσθίων μετ’ ἐμοῦ. οἱ δὲ ἤρξαντο λυπεῖσθαι καὶ λέγειν αὐτῷ εἷς καθ’ εἷς· Μήτι ἐγώ; καὶ ἄλλος· Μήτι ἐγώ; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· Εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ ἐμβαπτόμενος μετ’ ἐμοῦ εἰς τὸ τρυβλίον. ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγει καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ· οὐαὶ δὲ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ, δι’ οὗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται· καλὸν ἦν αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος. Καὶ ἐσθιόντων αὐτῶν λαβὼν ὁ Ἰησοῦς ἄρτον εὐλογήσας ἔκλασε καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς καὶ εἶπε· Λάβετε φάγετε τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου. καὶ λαβὼν τὸ ποτήριον εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς, καὶ ἔπιον ἐξ αὐτοῦ πάντες. καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Τοῦτό ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον. ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐκέτι οὐ μὴ πίω ἐκ τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτὸ πίνω καινὸν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὑμνήσαντες ἐξῆλθον εἰς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν. καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ὅτι Πάντες σκανδαλισθήσεσθε ἐν ἐμοὶ ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ· ὅτι γέγραπται, πατάξω τὸν ποιμένα καὶ διασκορπισθήσονται τὰ πρόβατα· ἀλλὰ μετὰ τὸ ἐγερθῆναί με προάξω ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν. ὁ δὲ Πέτρος ἔφη αὐτῷ· Καὶ εἰ πάντες σκανδαλισθήσονται, ἀλλ’ οὐκ ἐγώ. καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἀμὴν λέγω σοι ὅτι σὺ σήμερον ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ πρὶν ἢ δὶς ἀλέκτορα φωνῆσαι τρὶς ἀπαρνήσῃ με. ὁ δὲ Πέτρος ἐκ περισσοῦ ἔλεγε μᾶλλον· Ἐὰν με δέῃ συναποθανεῖν σοι, οὐ μή σε ἀπαρνήσομαι. ὡσαύτως δὲ καὶ πάντες ἔλεγον. Καὶ ἔρχονται εἰς χωρίον οὗ τὸ ὄνομα Γεθσημανῆ, καὶ λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Καθίσατε ὧδε ἕως προσεύξωμαι. καὶ παραλαμβάνει τὸν Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην μεθ’ ἑαυτοῦ, καὶ ἤρξατο ἐκθαμβεῖσθαι καὶ ἀδημονεῖν καὶ λέγει αὐτοῖς· Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου· μείνατε ὧδε καὶ γρηγορεῖτε. καὶ προελθὼν μικρὸν ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ προσηύχετο ἵνα εἰ δυνατόν ἐστι, παρέλθῃ ἀπ’ αὐτοῦ ἡ ὥρα, καὶ ἔλεγεν· Ἀββᾶ ὁ πατήρ, πάντα δυνατά σοι, παρένεγκε τὸ ποτήριον ἀπ’ ἐμοῦ τοῦτο· ἀλλ’ οὐ τί ἐγὼ θέλω, ἀλλ’ εἴ τι σύ. καὶ ἔρχεται καὶ εὑρίσκει αὐτοὺς καθεύδοντας, καὶ λέγει τῷ Πέτρῳ· Σίμων, καθεύδεις; οὐκ ἰσχύσατε μίαν ὥραν γρηγορῆσαι; γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε, ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν· τὸ μὲν πνεῦμα πρόθυμον ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής. καὶ πάλιν ἀπελθὼν προσηύξατο τὸν αὐτὸν λόγον εἰπών. καὶ ὑποστρέψας εὗρεν αὐτοὺς πάλιν καθεύδοντας· ἦσαν γὰρ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν καταβαρυνόμενοι, καὶ οὐκ ᾔδεισαν τί ἀποκριθῶσιν αὐτῷ. καὶ ἔρχεται τὸ τρίτον καὶ λέγει αὐτοῖς· Καθεύδετε λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε! ἀπέχει· ἦλθεν ἡ ὥρα· ἰδοὺ παραδίδοται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου εἰς τὰς χεῖρας τῶν ἁμαρτωλῶν· ἐγείρεσθε, ἄγωμεν· ἰδοὺ ὁ παραδιδούς με ἤγγικε.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

από Marcello Veneziani

Η Δύση σήμερα έχει δύο ηγέτες στην παγκόσμια σκηνή που είναι στούς αντίποδες: τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Πάπα Φραγκίσκο. Είναι ένας ψυχρός πόλεμος, μια υπόγεια σύγκρουση, αλλά και εμφανής, μεταξύ θρόνου και βωμού, μεταξύ πολιτικής εξουσίας και ποιμενικής εξουσίας. Και οι δύο δηλώνουν χριστιανοί, και οι δύο θέλουν ειρήνη, και οι δύο είναι βαθιά διχασμένοι, ακόμα κι αν ο Τραμπ ξέρει ότι είναι και δεν τον πειράζει· ενώ ο Bergoglio θεωρεί τον εαυτό του περιεκτικό και οικουμενικό, παρά το γεγονός ότι έχει χωρίσει τον Χριστιανισμό. Ο χριστιανισμός του Τραμπ είναι πολιτικός και αστικός, με την έννοια ότι η ανησυχία του είναι η υπεράσπιση του χριστιανικού πολιτισμού και του αμερικανικού καπιταλισμού από εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς· και στην πραγματικότητα συγκεντρώνει γύρω του διάφορες ευαγγελικές εκκλησίες, αφήνοντας στον αναπληρωτή του, Vance (Βανς), το καθήκον να εκπροσωπεί το καθολικό στοιχείο. Του Bergoglio, από την άλλη πλευρά, είναι ηθικός και κοινωνικός χριστιανισμός παρά θρησκευτικός και ομολογιακός, ασχολείται περισσότερο με τον πλανήτη, τους φτωχούς, τους μετανάστες και λιγότερο με το ιερό, την πίστη και την αφοσίωση. Επομένως, δεν πρόκειται για σύγκρουση μεταξύ εγκόσμιας και πνευματικής δύναμης, επειδή υπάρχουν λίγα πνευματικά και στις δύο πλευρές και αυτά τα λίγα κατανέμονται μεταξύ των δύο πλευρών.

Όσο για την ειρήνη, ο Τραμπ χρησιμοποιεί τη δύναμη, τις απειλές και τους δασμούς για να επιτύχει την ειρήνη, στο όνομα ενός τραχιού αλλά διεισδυτικού/αποτελεσματικού ρεαλισμού. Ο Bergoglio, από την άλλη πλευρά, κηρύττει την ειρήνη, επαναλαμβάνοντας τα μηνύματά του ατελείωτα, αλλά είναι αγνοημένος και αναποτελεσματικός. Μέχρι στιγμής, όπως γνωρίζουμε, κανένας πασιφισμός δεν νίκησε ποτέ έναν πόλεμο και δεν σταμάτησε τους πολεμοκάπηλους. Ενώ η δύναμη, η αποτροπή, η διαπραγμάτευση μπορούν στην πραγματικότητα να τον σταματήσουν. Si vis pacem, para bellum («Αν θέλεις ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο»), έλεγαν οι αρχαίοι, και οι σύγχρονοι δεν μπόρεσαν να βρουν καλύτερη μέθοδο για να αποτρέψουν τους εμπόλεμους από τη χρήση της δύναμης και του εκβιασμού, η οποία στη συνέχεια γίνεται ανταλλαγή – do ut des (δίνω για να δώσεις) – και τελικά σύμφωνο ή σύμβαση.

Προσωπικά, δεν μου αρέσουν, για πολύ διαφορετικούς λόγους, οι δύο χαρακτήρες, αλλά αναγνωρίζω ότι ο Τραμπ είναι πιο πιθανό να καταφέρει να σταματήσει τις συγκρούσεις στον κόσμο, ξεκινώντας από εκείνες στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, παρά ο Πάπας. Δεν μου αρέσουν οι δύο χαρακτήρες και τα περισσότερα μηνύματά τους, αλλά του Τραμπ, του Μακιαβελικού, μπαίνουν στο κακό για να παράγουν κάποιο όφελος. Τα κηρύγματα του Bergoglio γλιστρούν σε ένα τελετουργικό που γίνεται ρουτίνα και δεν αγγίζει καν εκείνους που τα ακούν: τα παπικά κηρύγματα, όπως και αυτά του πολιτικού βικάριου του Mattarella, είναι ένα «άδειασμα του τίποτα στο κενό», λέξεις και λόγια χωρίς ουσία, που δεν αλλάζουν τις ισορροπίες, δεν γεννούν αλλαγές ούτε και σε εκείνους που τις ακούν. Είναι μόνο ενάρετα κηρύγματα, ηθικολογίες, όπως έλεγε πάντα ο προαναφερθείς Messer Niccolò, τα οποία δεν αλλάζουν την πραγματικότητα των πραγμάτων. Στην καλύτερη περίπτωση χρησιμεύουν για να φαίνονται «όμορφες ψυχές».

Αν και δεν μου αρέσουν οι δύο αυτοί χαρακτήρες, εξακολουθώ να αισθάνομαι μια διπλή ασυμμετρία σε σχέση με αυτούς. Ο Φραγκίσκος φαίνεται να προέρχεται από έναν κόσμο πιο αγαπητό, πιο οικείο, πιο κοντινό σε εμάς: τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αγία, αποστολική και καθολική, τη θρησκεία των πατέρων μας, των μητέρων μας και του πολιτισμού μας, ο Χριστιανισμός που σήμερα υβρίζεται, αλλά που έδωσε στον κόσμο, ακόμη και εν μέσω ασυγχώρητων πτώσεων, αιώνες φωτός και παρηγοριάς, ομορφιάς στις τέχνες, του ελέους για τη βοήθεια των φτωχών και των ασθενών, της φιλόπονης αγιότητας στη ζωή των μαρτύρων και των πολλών που αφιερώθηκαν στο όνομα της πίστης τους. Επιπλέον, ο Φραγκίσκος έρχεται από τη Νότια Αμερική που τη νιώθουμε πιο κοντά μας, γεμάτη Ιταλούς μετανάστες, και Ιταλός μετανάστης είναι και ο ίδιος. Και όμως, αυτή η αίσθηση της εγγύτητας, την οποία αισθανόμαστε ενισχυμένη από τη θέση του στη Ρώμη και από τη συνήθη γλώσσα που χρησιμοποιεί στα μηνύματά του, την ιταλική, κάνει ακόμη πιο εντυπωσιακή την αντίθεση με την απροθυμία του να φέρει στους ώμους του τον σταυρό της καθολικής παράδοσης, του χριστιανικού πολιτισμού, του ρόλου του υπερασπιστή της πίστης και του πατέρα και ποιμένα της Mater et Magistra, της θρησκείας μας.

Αντίθετα, υπάρχει κάτι ξένο που νιώθουμε ενστικτωδώς στο δέρμα, στο βλέμμα και ακούγοντας τον Τραμπ: αυτός ο πομπώδης, υπεροπτικός και αόριστα απειλητικός αέρας για όσους δεν είναι Αμερικανοί, αυτός ο διαπεραστικός και νευρικός τόνος της φωνής, εκείνη η απίθανη χαίτη· και μετά ο αχαλίνωτος καπιταλισμός του, η νοοτροπία του μεγιστάνα που νομισματοποιεί τα πάντα και διαπραγματεύεται τα πάντα. Αν πρέπει πραγματικά να τον ορίσεις ως χριστιανό, τον αισθάνεσαι, το πολύ, ως προτεστάντη, καλβινιστή, και αν πρέπει πραγματικά να του αναγνωρίσεις ότι έχει μια περαιτέρω ταυτότητα πέρα από την αμερικανική, η γερμανική καταγωγή του λάμπει. Αυτό που λέει ακούγεται πάντα σαν ένα βορειοαμερικανικό μήνυμα εναντίον του υπόλοιπου κόσμου. Αλλά τότε ξέρετε ότι με αυτόν θα είχαμε πραγματικά γλιτώσει κατά πάσα πιθανότητα, όπως λέει ο ίδιος, τον πόλεμο στην Ουκρανία και εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους, καταστροφές και οικονομικές ζημιές και για εμάς τους Ευρωπαίους, με την αντίθετη δικαιολογία της «υπεράσπισης της Ευρώπης», στην πραγματικότητα την αποδυνάμωση και τη διατήρηση ενός αμερικανικού λουριού. Οι απελάσεις και οι επαναπατρισμοί του δεν διαφέρουν από εκείνους που εφάρμοζαν οι προκάτοχοί του οι Δημοκρατικοί, ακόμη και αν τους έχει κάνει πιο θεαματικούς, για να δείξει ότι κάνει αυτό που του ζήτησαν οι ψηφοφόροι του. Και ακόμη και η δραστική λύση που διατυμπανίζει για τη Γάζα είναι τουλάχιστον μια προσπάθεια λύσης, ενώ η τυφλή εκεχειρία, χωρίς προοπτικές, είναι μόνο μια συνέχιση στην ίδια αφόρητη κατάσταση, αναβάλλοντας τον πόλεμο, τις διώξεις και και τα τρομοκρατικά αντίποινα για το επόμενο επεισόδιο. Όταν βλέπεις ότι το μίσος έχει ριζώσει τόσο πολύ που ο καθένας έχει ένα συγγενή που σκοτώθηκε και θέλει να εκδικηθεί, καταλαβαίνεις ότι αυτός ο πόλεμος δεν μπορεί να έχει λύσεις αν και από τις δύο πλευρές το τελικό σχέδιο είναι η πλήρης εξάλειψη του εχθρού. Ο Τραμπ είναι ρεαλιστής και με ωμό ρεαλισμό προτείνει πρωτοφανείς λύσεις που προφανώς φαίνονται οι πιο οδυνηρές, αλλά οι οποίες αποτελούν τουλάχιστον μια συγκεκριμένη βάση πάνω στην οποία μπορεί να γίνει συζήτηση.

Από τον Πάπα, από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχουν λύσεις, αλλά αόριστες εκκλήσεις για μια αδύνατη αδελφοσύνη μεταξύ των δύο λαών. καλέσματα που έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με εκείνο το τραγούδι που τραγούδησαν μαζί η Νόα και η Μίρα Αουάντ στο Σανρέμο. Ενστερνιζόμενοι τον ίδιο ορίζοντα με τον Bergoglio, οι δύο τραγουδίστριες επιλέγουν ως μήνυμά τους το Imagine του John Lennon, το οποίο ελπίζει στην εξάλειψη των θρησκειών για την ειρήνη: αυτό μας κάνει να καταλάβουμε πού οδηγεί αυτός ο ειρηνικός και άθρησκος ειρηνισμός (Τι κρίμα που ο Πάπας στο Σαν Ρέμο, εξισώνεται με τον Jovanotti).

Ο Trump και ο Bergoglio δεν υποστηρίζουν την Ευρώπη, επειδή ο ένας σκέφτεται την Αμερική πρώτα και ο άλλος τον πράσινο πλανήτη, με ένα πιο καλοπροαίρετο μάτι, με μια πιο ευνοϊκή ματιά προς την Αφρική και τον τρίτο κόσμο. Εμείς, ως Ιταλοί, Μεσογειακοί και Ευρωπαίοι, δεν θα μπορούσαμε ποτέ να συνταχθούμε πλήρως με τον ένα ή τον άλλο, παρά τους θρησκευτικούς και γεωπολιτικούς δεσμούς μας. Θα πρέπει να αισθανόμαστε συνδεδεμένοι με τον Χριστιανισμό παρά με τον Bergoglio και να συμμαχούμε με τον ρεαλισμό του Trump, παρά με τον Trump. Και να παραμείνουμε Ιταλοί, Μεσογειακοί, Ευρωπαίοι, με πρακτικό ρεαλισμό και ιδανικό πάθος.

La Verità – 14 Φεβρουαρίου 2025

Πηγή: https://trelogiannis.blogspot.com/2025/02/blog-post_961.html