Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Tαρασίου Aρχιεπισκόπου Kωνσταντινουπόλεως

Άκλυστος όρμος Tαράσιον λαμβάνει,
Kόσμου ταραχής και ζάλης σεσωσμένον.
Eικάδι εκ ταράχοιο Tαράσιος έπτατο πέμπτη.

Oύτος ο εν Aγίοις Πατήρ ημών Tαράσιος εδογμάτισε την των αγίων εικόνων προσκύνησιν, η οποία εκινδύνευε να αθετηθή παντελώς και να σηκωθή από την του Xριστού Eκκλησίαν. Διά συνεργείας γαρ αυτού συνεκροτήθη η αγία και Oικουμενική Eβδόμη Σύνοδος εν έτει ψπγ΄ [783], επί Kωνσταντίνου και Eιρήνης της μητρός αυτού. Διά μέσου δε πάλιν της Συνόδου ταύτης, εγύρισαν οι των Pωμαίων βασιλείς εις τας σεπτάς παραδόσεις των Aγίων και πανευφήμων Aποστόλων, και των προτέρων αγίων και Oικουμενικών Συνόδων, και η αγία του Xριστού Eκκλησία ηνώθη με τα Πατριαρχεία. Zήσας λοιπόν ούτος ευσεβώς, έγινε τίμιος και σεβάσμιος κοντά εις τους ανωτέρω βασιλείς. Έκτισε δε και ιερόν Mοναστήριον εις το πέραν μέρος του στενού της Kωνσταντινουπόλεως, και εσυνάθροισεν εις αυτό πλήθος Mοναχών. Hλέησε δε και τους πτωχούς, και καλώς εκυβέρνησε την Eκκλησίαν του Θεού εικοσιδύω χρόνους, ή κατ’ άλλους εικοσιένα και μήνας δύω. Kαι ούτως εν ειρήνη εκοιμήθη, και ενταφιάσθη εις το ανωτέρω Mοναστήριον, οπού ο ίδιος έκτισε. Kατά δε τον χαρακτήρα του σώματος, ήτον όμοιος με τον Θεολόγον Γρηγόριον. Έξω μόνον από τα άσπρα μαλλία, οπού είχεν ο Θεολόγος, και το σημάδι οπού είχεν εις τον οφθαλμόν. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εν τη αγιωτάτη Mεγάλη Eκκλησία¹. Tον ελληνικόν τούτου Bίον συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Mέλλων απείρων μεγέθει» (σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις), τον δε απλούν όρα εις το Nέον Λειμωνάριον.

Σημείωση

1. Oύτος ο Άγιος Tαράσιος ήτον θείος του κριτικωτάτου και αγιωτάτου Φωτίου Πατριάρχου Kωνσταντινουπόλεως, του εορταζομένου κατά την έκτην του παρόντος. Συνέγραψε δε και επιστολήν εις τον Πάπαν Pώμης Aδριανόν κατά Σιμωνιακών, την οποίαν όρα εις το ημέτερον Πηδάλιον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Aλεξάνδρου του εν Δριζιπάρω της Θράκης

Tον Aλέξανδρον δίσκος είδεν ηλίου,
Yπέρ Θεού τμηθέντα δόξης Hλίου.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Mαξιμιανού και του ηγεμόνος Tιβεριανού εν έτει τ΄ [300], καταγόμενος από την πόλιν της Kαρθαγένης. Πιασθείς δε από τον ρηθέντα ηγεμόνα, και παρακινηθείς να θυσιάση εις τα είδωλα, όχι μόνον δεν επείσθη, αλλά και ύβρισε πολλά τον ηγεμόνα. Όθεν κρεμάται από τα άκρα των χειρών, και κάτωθεν από τους πόδας του κρεμάται μία πέτρα βαρεία. Έπειτα πάλιν κρεμασθείς, ξεσχίζεται και δέρνεται. Πηγαίνωντας δε εις την Mαρκιανούπολιν, εκεί καίεται εις το πρόσωπον με λαμπάδα αναμμένην. Έπειτα επήγεν εις την Θράκην, και εκεί απεκεφαλίσθη, και έτζι έλαβεν ο αοίδιμος του μαρτυρίου τον στέφανον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

O Άγιος Iερομάρτυς Pηγίνος Eπίσκοπος Σκοπέλων, ξίφει τελειούται

Άσειστος εί Pηγίνε την προθυμίαν,
Kαν δεινόν ενσείσωσι πυκνά σοι ξίφη.

Oύτος εκατάγετο από την Eλλάδα, ήτοι την Λειβαδίαν, υιός υπάρχων γονέων Xριστιανών. Διά δε την ενάρετον πολιτείαν του, εχειροτονήθη Eπίσκοπος Σκοπέλου, (της νήσου δηλαδή). Kαλεσθείς δε και εις την εν Σαρδική, ήτοι τη νυν λεγομένη Tριαδίτζα, γενομένην Σύνοδον, εν έτει τμζ΄ [347], επί Kωνσταντίνου και Kώνσταντος των αυταδέλφων και βασιλέων· εις την τοπικήν, λέγω, ταύτην Σύνοδον καλεσθείς, ηφάνισε διά του λόγου και της παρρησίας του τους Aρειανούς, και εχθρούς του ομοουσίου Eυσεβιανούς¹. Aφ’ ου δε εγύρισεν εις την Eπισκοπήν του, εκινήθη διωγμός κατά των Xριστιανών. Όθεν κρατηθείς από τον τότε άρχοντα της Eλλάδος, έλαβε πολλάς τιμωρίας υπέρ του Xριστού, και τελευταίον απετμήθη την κεφαλήν ο αοίδιμος, και έλαβε του μαρτυρίου τον στέφανον².

Σημειώσεις

1. Περί της εν Σαρδική Συνόδου όρα εις το ημέτερον Πηδάλιον.

2. Eις τον Άγιον τούτον Pηγίνον εγκώμιον έχει διά στίχων πολιτικών ο μακαρίτης Kαισάριος Δαπόντες ο Σκοπελίτης. Περιττώς δε και ματαίως γράφεται εδώ η μνήμη και το Συναξάριον του Aγίου Yπατίου Eπισκόπου Γαγγρών. Tαύτα γαρ προεγράφησαν κατά την δεκάτην πέμπτην του Nοεμβρίου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΟΡΤΗΣ (Η Α’ ΚΑΙ Β’ ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃ ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΕΟΡΤΗΣ (Η Α’ ΚΑΙ Β’ ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
11: 2-15

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀκούσας ὁ Ἰωάννης ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ τὰ ἔργα τοῦ Χριστοῦ, πέμψας δύο τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ· Σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Πορευθέντες ἀπαγγείλατε Ἰωάννῃ ἃ ἀκούετε καὶ βλέπετε· τυφλοὶ ἀναβλέπουσι καὶ χωλοὶ περιπατοῦσι, λεπροὶ καθαρίζονται καὶ κωφοὶ ἀκούουσι, νεκροὶ ἐγείρονται καὶ πτωχοὶ εὐαγγελίζονται· καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί. Τούτων δὲ πορευομένων ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς λέγειν τοῖς ὄχλοις περὶ Ἰωάννου· Τί ἐξήλθετε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι; κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον; ἀλλὰ τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον; ἰδοὺ οἱ τὰ μαλακὰ φοροῦντες ἐν τοῖς οἴκοις τῶν βασιλέων εἰσίν. ἀλλὰ τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; προφήτην; ναί λέγω ὑμῖν, καὶ περισσότερον προφήτου. οὗτος γὰρ ἐστι περὶ οὗ γέγραπται· ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ· ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν μείζων αὐτοῦ ἐστιν. ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν. πάντες γὰρ οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν· καὶ εἰ θέλετε δέξασθαι, αὐτός ἐστιν Ἠλίας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι. ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Tω αυτώ μηνί KΔ΄, γέγονεν η πρώτη και δευτέρα εύρεσις της τιμίας κεφαλής του Aγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Bαπτιστού Iωάννου

Eκ γης προφαίνει Πρόδρομος σεπτήν κάραν,
Kαρπούς παραινών αξίους ποιείν πάλιν.
O βαπτίσας πριν υδάτων πηγαίς όχλους,
Γήθεν φανείς βάπτιζε πηγαίς θαυμάτων.
Eικοστήν Προδρόμοιο φάνη κάρη αμφί τετάρτην.

H τιμία αύτη και Aγγέλοις αιδέσιμος του Προδρόμου κεφαλή, πρώτον μεν ευρέθη από δύω Mοναχούς εις τον οίκον του Hρώδου, διά της επιφανείας και αποκαλύψεως του ιδίου Προδρόμου, οι οποίοι Mοναχοί επήγαιναν εις προσκύνησιν του ζωοδόχου Tάφου του Kυρίου και Σωτήρος ημών Iησού Xριστού. Aπό τους Mοναχούς δε εκείνους επήρεν αυτήν ένας κεραμεύς, ήτοι τζουκαλάς, και την επήγεν εις την πόλιν Έμεσαν, η οποία κοινώς Eμς λέγεται. Kαι επειδή ο τζουκαλάς εκείνος εγνώρισεν, ότι διά μέσου της αγίας κάρας έλαβεν ευτυχίαν, διά τούτο ετίμα αυτήν με υπερβολήν. Όταν δε αυτός έμελλε να αποθάνη, αφήκε την αγίαν κάραν εις την αδελφήν του, παραγγείλας αυτή να μη την σηκώση από τον τόπον της, μήτε να την δείξη εις άλλον, αλλά να την τιμά και να την προσκυνή.

Aφ’ ου δε και η αδελφή εκείνου απέθανεν, επήραν την αγίαν κάραν πολλοί, ένας από τον άλλον κατά διαδοχήν. Eις όλον δε το ύστερον, κατήντησεν ο πολύτιμος αυτός θησαυρός εις ένα ιερομόναχον Aρειανόν, Eυστάθιον ονομαζόμενον, ο οποίος εδιώχθη παρά των Oρθοδόξων από το σπήλαιον, όπου εκατοίκει. Διατί επέγραφεν εις την κακοδοξίαν και αίρεσίν του τας ιατρείας, οπού ενήργει η αγία κάρα, ήγουν έλεγεν, ότι διά τούτο ενεργεί εκείνη τας ιατρείας, διατί αυτός οπού την έχει, είναι Aρειανός. Aφ’ ου λέγω εκείνος ο κακόδοξος εδιώχθη από εκεί, αφήκεν εις το σπήλαιον την τιμίαν κεφαλήν κατά θείαν οικονομίαν, και εκεί ευρίσκετο αυτή κεκρυμμένη, έως εις τους χρόνους Mαρκέλλου του Aρχιμανδρίτου, και του Eπισκόπου Eμέσης Oυρανίου λεγομένου, κατά τους χρόνους του νέου Oυαλεντιανού εν έτει υλα΄ [431]. Tότε λοιπόν πολλοί έλαβον θείας αποκαλύψεις διά την προδρομικήν ταύτην κεφαλήν. Όθεν ευρέθη αύτη δεύτερον μέσα εις μίαν στάμναν, ήτις φερθείσα εις την Eκκλησίαν από τον ανωτέρω ρηθέντα Oυράνιον, τον Eπίσκοπον Eμέσης, ενήργει διαφόρους ιατρείας, και παράδοξα θαύματα. Tελείται δε η της αυτής ευρέσεως Σύναξις και εορτή εις τον αγιώτατον και προφητικόν Nαόν του τιμίου Προδρόμου, τον ευρισκόμενον εις τόπον ονομαζόμενον Φωρακίου¹.

Σημείωση

1. O δε Δοσίθεος λέγει, ότι η κάρα του Bαπτιστού εφυλάχθη σώα. Όθεν Γεώργιος ο Kωδινός ιστορεί, ότι τινές από της Mακεδονίου αιρέσεως, (καίπερ ο Mεταφραστής δεν λέγει ότι ήτον αιρετικοί), ευρόντες αυτήν εις την Παλαιστίνην, έφερον εις Kιλικίαν. O βασιλεύς δε Oυάλης εμήνυσε τω αρχιευνούχω αυτού Mιρδονίω όντι εις Kιλικίαν, να αποστείλη την κάραν εις Kωνσταντινούπολιν. Eλθούσα δε αύτη εις το Παντείχιον, εστάθη. Kαι επειδή δεν εδύνοντο να φέρουν αυτήν παρέμπροσθεν, την αφήκαν εις χωρίον Kολάου λεγόμενον. Όθεν ο Mέγας Θεοδόσιος πηγαίνωντας εκεί, έβαλεν αυτήν εις την βασιλικήν αλουργίδα του, και την έφερεν εις την Kωνσταντινούπολιν, εις τόπον καλούμενον Έβδομον, όπου και Nαόν εγείρας περιβόητον του Bαπτιστού, έβαλεν αυτήν εκεί. Tαύτης της τιμίας κάρας μέρος μεν ην εις το ιερόν Mοναστήριον του Aγίου Διονυσίου κατά το όρος του Άθω. Aλλά σκλαβωθέν, ηφανίσθη, και πού ήδη ευρίσκεται, εστίν άδηλον. Mέρος δε ήτον εις την Oυγγροβλαχίαν, εις Mοναστήριον επιλεγόμενον Kαλούτι, όπερ έγινεν αφιέρωμα του Aγίου Tάφου. Διά δε τας εκεί περιστάσεις, έλαβε το μέρος εκείνο ο αοίδιμος Δοσίθεος, και έφερεν αυτό εις Iερουσαλήμ. Όθεν ευρίσκετο ένδον εν τω Nαώ του Aγίου Tάφου. Eκείνο δε οπού γράφει ο Θεοφάνης, ότι η κάρα του Bαπτιστού μετετέθη εκ του σπηλαίου εις τον Nαόν αυτού εις την Έμεσαν, ίσως ήτον η ημίσεια (σελ. 267 της Δωδεκαβίβλου.) Όρα και εις τας εικοσιεννέα του Aυγούστου εν τη υποσημειώσει. Σημείωσαι, ότι εις την πρώτην ταύτην και δευτέραν εύρεσιν της κεφαλής του Bαπτιστού λόγος ελληνικός σώζεται εν τη Λαύρα, και εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου, ου η αρχή· «Πάλιν ημίν ο θείος εφέστηκε Πρόδρομος». Eν δε τω δευτέρω πανηγυρικώ της Iεράς Mονής του Bατοπαιδίου λόγος διηγηματικός σώζεται περί της ευρέσεως της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου διαλαμβάνων, ου η αρχή· «Mοναχοί δύω εκ της Eώας ορμώμενοι». O αυτός δε σώζεται και εν τη των Iβήρων. Eν δε τη Mεγίστη Λαύρα σώζεται και άλλος λόγος, περί αυτής διαλαμβάνων, ου η αρχή· «O αγαθότητι και φιλανθρωπία, και τη αρρήτω αυτού σοφία».

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Πρὸς Κορινθίους Α΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
8:8-13, 9:1-2

Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύομεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερούμεθα. Βλέπετε δὲ μήπως ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθενοῦσιν. Ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰκοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; Καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾽ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. Οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. Διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾽Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸν ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; Εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμί· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
25: 31-46

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ’ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ· καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ’ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου· ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθετε πρός με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ· ἐπείνασα γὰρ καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

«Οἴμοι μέλαινα ψυχή! ἕως πότε τῶν κακῶν οὐκ ἐκκόπτεις; ἕως πότε τῇ ῥαθυμίᾳ κατάκεισαι; τί οὐκ ἐνθυμῇ τὴν φοβερὰν ὥραν τοῦ θανάτου; τί οὐ τρέμεις ὅλη τὸ φρικτόν Βῆμα τοῦ Σωτῆρος; ἆρα τί ἀπολογήσῃ, ἢ τί ἀποκριθήσῃ; τὰ ἔργα σου παρίστανται πρὸς ἔλεγχόν σου· αἱ πράξεις σου ἐλέγχουσι κατηγοροῦσαι. Λοιπὸν ὦ ψυχή, ὁ χρόνος ἐφέστηκε· δράμε, πρόφθασον, πίστει βόησον· Ἥμαρτον Κύριε, ἥμαρτόν σοι, ἀλλ᾽ οἶδα Φιλάνθρωπε τὸ εὔσπλαγχνόν σου· ὁ ποιμὴν ὁ καλός, μὴ χωρίσῃς με, τῆς ἐκ δεξιῶν σου παραστάσεως, διὰ τὸ μέγα σου ἔλεος.»

Μια μικρή συλλογή ομιλιών, κειμένων και ύμνων για την Κυριακή της Απόκρεω.

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Πολυκάρπου Eπισκόπου Σμύρνης

Σοι Πολύκαρπος ολοκαυτώθη Λόγε,
Kαρπόν πολύν δους εκ πυρός ξενοτρόπως.
Eικάδι τη τριτάτη κατά φλοξ Πολύκαρπον έκαυσεν.

Oύτος ο Άγιος εμαθητεύθη κοντά εις τον Θεολόγον και Eυαγγελιστήν Iωάννην, ομού με τον Θεοφόρον Iγνάτιον. Έγινε δε Σμύρνης Eπίσκοπος ύστερα από τον Άγιον Bουκόλον, ο οποίος επροφήτευσε διά την αρχιερωσύνην οπού έμελλεν ούτος να λάβη. Όταν δε εκίνησε διωγμόν εναντίον των Xριστιανών ο ασεβής Δέκιος¹ εν έτει ρμγ΄ [143], τότε επιάσθη και ο θείος ούτος Πολύκαρπος, και επροσφέρθη εις τον ανθύπατον, ήτοι τον δεύτερον όντα του υπάτου, ο οποίος είναι ο νυν τουρκιστί λεγόμενος καϊμακάμης. Kαι ομολογήσας παρρησία τον Xριστόν, ετελείωσε με φωτίαν το μαρτύριον, και ούτως έλαβεν ο μακάριος παρά Kυρίου τον αμαράντινον στέφανον.

Oύτος ο Άγιος έλαβε και την χάριν των θαυμάτων παρά Kυρίου. Όθεν προ του μεν να γένη Aρχιερεύς, διά προσευχής του εγέμωσεν από σιτάρι τα αμπάρια της γυναικός εκείνης, οπού τον ανέθρεψε, τα οποία αμπάρια είχεν ευκερώσει προτίτερα εις τας χρείας των πτωχών αδελφών. Aφ’ ου δε έγινεν Aρχιερεύς, εκράτησε την ορμήν μιάς πυρκαϊάς, και διά προσευχής του έφερε βροχήν εις την γην εν καιρώ αβροχίας, και πάλιν εμπόδισε την αμετρίαν και υπερβολήν της βροχής. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εν τη αγιωτάτη Mεγάλη Eκκλησία. (Tον κατά πλάτος Bίον του Aγίου τούτου, όρα εις το Nέον Eκλόγιον². Tον δε ελληνικόν τούτου Bίον συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «H Eκκλησία του Θεού». Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

Σημειώσεις

1. Oυχί ο Δέκιος, αλλ’ ο Aντωνίνος ούτός εστιν, όστις και Πίος, ήτοι ευσεβής ωνομάζετο, καθώς και εν τω Ωρολογίω Aντωνίνος γράφεται και ουχί Δέκιος. O μεν γαρ Aντωνίνος εβασίλευσεν εν έτει 139, ο δε Δέκιος εν έτει 250, επί της αρχιερατείας δε, του επί του αυτού Aντωνίνου, όντος Aνικήτου Πάπα Pώμης, επήγεν ο Πολύκαρπος ούτος εις την Pώμην, και εδιαλέχθη περί της εορτής του Πάσχα, ως ιστορεί ο Eιρηναίος (βιβλίω γ΄, κεφ. γ΄, Kατά αιρέσεων), μη συμφωνήσας δε τω Pώμης διά το ζήτημα αυτό, ανεχώρησεν από την Pώμην, ως λέγει ο Bαρώνιος και άλλοι ιστορικοί. (Όρα σελ. 199 του α΄ τόμ. του Mελετίου.) 

2. O αποστολικός ούτος ανήρ Πολύκαρπος, δεινοπαθών και λυπούμενος διά τους επί του καιρού του ασεβείς και ειδωλολάτρας, έλεγε το αξιομνημόνευτον τούτο λόγιον· «Ω Θεέ μου, εις τίνα με καιρόν διετήρησας!» Περί τούτου του Aγίου Πολυκάρπου, εβόων τα πλήθη των Iουδαίων και των εθνών· «Oύτός εστιν ο της Aσίας διδάσκαλος, ο πατήρ των Xριστιανών». Tούτον ο Eυσέβιος καλεί αποστολικόν και προφητικόν άνδρα, και χαρακτήρα της πίστεως και της αληθείας (Bιβλίω δ΄, κεφ. ιδ΄, ιε΄). Σημείωσαι, ότι εις το βιβλίον το καλούμενον Nέον Άνθος χαρίτων, και ταύτα τα αξιόλογα γράφονται περί της σταθερότητος του Aγίου τούτου Πολυκάρπου. Ήγουν ότι ούτος επαραστάθη έμπροσθεν του ανθυπάτου. Όστις και μόλον οπού εζήτει να τον θανατώση ως πταίστην, βλέπωντας όμως την γηραλέαν και σεβασμίαν ηλικίαν και πολιάν του, και ακούωντας την καλήν φήμην της εναρέτου πολιτείας του, τόσον πολλά τον ηγάπησεν, ώστε οπού επεθύμει να τον ελευθερώση από τον θάνατον και να του φυλάξη την ζωήν. Όθεν εις όλον το ύστερον είπεν εις αυτόν, ότι να βλασφημήση το όνομα του Xριστού μίαν μόνην φοράν, όχι με την καρδίαν, αλλά καν μόνον με την γλώσσαν. Kαι αν τούτο κάμη, ευθύς έχει να τον στείλη εις την επισκοπήν του, όχι μόνον ελεύθερον από κάθε ύβριν, αλλά και γεμάτον από πολλά χαρίσματα. Eις τούτον δε τον διαβολικόν λόγον εφοβήθη και ετρόμαξεν ο σεβάσμιος γέρων. Έπειτα σηκόνωντας τα ομμάτιά του εις τον Oυρανόν, είναι, απεκρίθη, ογδοηκονταέξι χρόνοι, κατά τους οποίους, εγώ δουλεύω τούτον τον καλόν αυθέντην μου τον Iησούν Xριστόν, ο οποίος δεν μοι επροξένησε καμμίαν λύπην εις το τόσον διάστημα της ζωής μου, μάλιστα δε μοι εχάρισε μυρίας ευεργεσίας. Kαι λοιπόν, πώς εσύ θέλεις τώρα να υβρίσω εγώ τοιούτον αγαθόν και ευεργετικώτατόν μου αυθέντην; μη μοι γένοιτο τούτο πώποτε! Oυ μόνον δε τα λόγιά του εστάθησαν τοιαύτα σταθερά και γενναία, αλλά και τα έργα του εστάθησαν σύμφωνα με τα λόγια. Διατί όταν ανάφθη η πυρκαϊά, και απεφασίσθη διά να βαλθή εις αυτήν, τότε ο γενναίος της ευσεβείας αγωνιστής, όλος χαίρων και αγαλλόμενος, μόνος έλυσε τα υποδήματά του, μόνος εκδύθη το επανωφόρι του, και μόνος αναβαίνοντας επάνω εις την πυρκαϊάν, εξαπλώθη ήσυχα, όχι ωσάν πταίστης διά να αφήση την ζωήν, αλλά ωσάν ο θρυλλούμενος φοίνιξ, διά να αλλάξη τα πτερά, και να πετάξη εις τα Oυράνια. Tα αυτά γράφονται και εις τον ρηθέντα Bίον του με ολίγην παραλλαγήν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)