Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ)
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
1: 11-19

Ἀδελφοί, γνωρίζω ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον τὸ εὐαγγελισθὲν ὑπ᾿ ἐμοῦ ὅτι οὐκ ἔστι κατὰ ἄνθρωπον· οὐδὲ γὰρ ἐγὼ παρὰ ἀνθρώπου παρέλαβον αὐτὸ οὔτε ἐδιδάχθην, ἀλλὰ δι᾿ ἀποκαλύψεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ᾿Ηκούσατε γὰρ τὴν ἐμὴν ἀναστροφήν ποτε ἐν τῷ ᾿Ιουδαῑσμῷ, ὅτι καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐδίωκον τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπόρθουν αὐτήν, καὶ προέκοπτον ἐν τῷ ᾿Ιουδαῑσμῷ ὑπὲρ πολλοὺς συνηλικιώτας ἐν τῷ γένει μου, περισσοτέρως ζηλωτὴς ὑπάρχων τῶν πατρικῶν μου παραδόσεων. ῞Οτε δὲ εὐδόκησεν ὁ Θεὸς ὁ ἀφορίσας με ἐκ κοιλίας μητρός μου καὶ καλέσας διὰ τῆς χάριτος αὐτοῦ ἀποκαλύψαι τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐν ἐμοί, ἵνα εὐαγγελίζωμαι αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσιν, εὐθέως οὐ προσανεθέμην σαρκὶ καὶ αἵματι, οὐδὲ ἀνῆλθον εἰς ῾Ιεροσόλυμα πρὸς τοὺς πρὸ ἐμοῦ ἀποστόλους, ἀλλὰ ἀπῆλθον εἰς ᾿Αραβίαν, καὶ πάλιν ὑπέστρεψα εἰς Δαμασκόν. ῎Επειτα μετὰ ἔτη τρία ἀνῆλθον εἰς ῾Ιεροσόλυμα ἱστορῆσαι Πέτρον, καὶ ἐπέμεινα πρὸς αὐτὸν ἡμέρας δεκαπέντε. Ἕτερον δὲ τῶν ἀποστόλων οὐκ εἶδον εἰ μὴ ᾿Ιάκωβον τὸν ἀδελφὸν τοῦ Κυρίου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΝΗΠΙΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟ ΗΡΩΔΟΥ ΑΝΑΙΡΕΘΕΝΤΩΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
2: 13–23

Αναχωρησάντων τῶν μάγων ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾽ ὄναρ τῷ ᾽Ιωσὴφ λέγων·᾽Εγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω σοι· μέλλει γὰρ ῾Ηρῴδης ζητεῖν τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό. Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβεν τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον,καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ῾Ηρῴδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος, ᾽Εξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου. Τότε ῾Ηρῴδης ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων ἐθυμώθη λίαν, καὶ ἀποστείλας ἀνεῖλεν πάντας τοὺς παῖδας τοὺς ἐν Βηθλεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω, κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσεν παρὰ τῶν μάγων. Τότε ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ ᾽Ιερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος,Φωνὴ ἐν ῾Ραμᾶ ἠκούσθη, κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· ῾Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν. Τελευτήσαντος δὲ τοῦ ῾Ηρῴδου ἰδοὺ ἄγγελος κυρίου φαίνεται κατ᾽ ὄναρ τῷ ᾽Ιωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ λέγων· ᾽Εγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύου εἰς γῆν ᾽Ισραήλ· τεθνήκασιν γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου. Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβεν τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ εἰσῆλθεν εἰς γῆν ᾽Ισραήλ. Ἀκούσας δὲ ὅτι ᾽Αρχέλαος βασιλεύει τῆς ᾽Ιουδαίας ἀντὶ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ῾Ηρῴδου ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν· χρηματισθεὶς δὲ κατ᾽ ὄναρ ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας,καὶ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος κληθήσεται.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ 

Στέφανος, ὁ μαθητὴς καὶ ἀρχιδιάκονος, ὁ τερατουργὸς καὶ σημειοφόρος, ὁ ὁμολογητὴς καὶ ἀπόστολος, ὁ θεόπτης καὶ οὐρανοφάντωρ, ὁ πρωτομάρτυς Χριστομάρτυς, μᾶς συνήθροισε στὸν εὐλογημένο τοῦτο ναὸ τοῦ συμμάρτυρός του, ἱερομάρτυρος Χαραλάμπους, στὸ ἀκριτικὸ αὐτὸ χωριὸ τῆς Δένειας, γιὰ νὰ τὸν τιμήσουμε κατὰ χρέος καὶ κατὰ δύναμη, μὲ ὕμνους καὶ ψαλμοὺς καὶ ᾠδὲς πνευματικές, καὶ νὰ ἀντιλάβουμε τὴν εὐλογία καὶ Χάρη του.

Μαθητὴς λοιπὸν τοῦ Κυρίου ἀλλὰ καὶ ἀρχιδιάκονος ὁ ἅγιος Στέφανος, καθότι τὸ πλῆθος τῶν πιστῶν τῆς πρωτοχριστιανικῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ὅπως μᾶς διηγοῦνται οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων (Πράξ. 6, 1-7), μετὰ ἀπὸ προτροπὴ τῶν Δώδεκα ἀποστόλων, τὸν ἐξέλεξαν, πρῶτον αὐτὸν, μαζὶ μὲ ἄλλους ἕξι θεοφιλεῖς καὶ προεξέχοντες στὴν ἀρετὴ ἄνδρες, γιὰ νὰ διακονεῖ, γιὰ νὰ ὑπηρετεῖ μὲ αὐτοὺς στὴν τράπεζα, δηλαδὴ στὴν παράθεση τοῦ γεύματος στοὺς πολυάριθμους πιστοὺς τοῦ πρώτου ἐκείνου καὶ ὑποδειγματικοῦ χριστιανικοῦ κοινοβίου, ὥστε νὰ γίνονται ὅλα μὲ διάκριση καὶ εὐταξία, κι ἀκόμη νὰ ὑπηρετεῖ τὶς χῆρες καὶ τοὺς ἀπόρους. Καὶ τοῦτο, γιὰ νὰ παραμείνουν ἀπερίσπαστοι οἱ Δώδεκα ἀπόστολοι στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς καὶ τῆς διδασκαλίας. Καί, ἂς προσέξουμε ἐδῶ τὴ βαρυσήμαντη σχετικὴ ἀναφορὰ τῶν Πράξεων εἰδικὰ γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Στεφάνου: «καὶ ἐξελέξαντο Στέφανον, ἄνδρα πλήρη πίστεως καὶ Πνεύματος ἁγίου» (Πράξ. 6,5). Ὄχι λοιπὸν τυχαία ἡ ἐκλογὴ τοῦ Στεφάνου στὸ ἱερὸ τοῦτο ἔργο, καὶ μάλιστα ὡς πρώτου τῇ τάξει· διότι, ἦταν ἄνδρας γεμᾶτος μὲ πίστη καὶ Πνεῦμα ἅγιο, ὅπως περίτρανα φανέρωσαν καὶ στὴ συνέχεια τὰ ἔργα του.

Τερατουργὸς καὶ σημειοφόρος ἀκόμη ὁ Στέφανος, διότι, ἕνεκα τῆς μεγάλης του πίστης καὶ τῆς ἁγιότητας τοῦ βίου του, ἔλαβε πλούσιο τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας, καὶ τελοῦσε ἐξαίσια καὶ μεγάλα θαύματα στὸν λαό: «Στέφανος δὲ πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ» (Πράξ. 6,8).

Ὁμολογητὴς καὶ ἀπόστολος ὁ Στέφανος, γιατί, μὲ τὴν πλούσια τούτη θεία Χάρη ποὺ ἔλαβε ἀπὸ τὸν ἀκριβοδίκαιο μισθαποδότη Θεό, τόσο μὲ τὶς μεγάλες θαυματουργίες του, ὅσο καὶ τὴ θεόπνευστη εὐαγγελικὴ διαδασκαλία  του, ποὺ εἶχε ἴσο τὸ κῦρος μὲ αὐτὴ τῶν Δώδεκα ἀποστόλων, στερέωνε τοὺς πιστοὺς στὴν Πίστη, ὁδηγοῦσε ἀπίστους στὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔλεγχε καὶ ἀποστόμωνε τοὺς ἀρνησίχριστους Ἑβραίους, ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀντισταθοῦν στὰ θεόσοφα ἐπιχειρήματά του γιὰ τὸ ἅγιο Πρόσωπο τοῦ Μεσσία καὶ Λυτρωτῆ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτὸ καί, ὅπως προηγουμένως τὸν Χριστό, ἔτσι καὶ τώρα τὸν γνήσιο μαθητή Του Στέφανο πολλοὶ λόγιοι Ἰουδαῖοι, ἡττημένοι ἀπὸ τοὺς λόγους του, τὸν συκοφάντησαν ὡς δῆθεν βλάσφημο κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐνάντιο στὸν Μωσαϊκὸ Νόμο. Καί, ἀναστατώνοντας τὸν λαὸ καὶ διεγείροντας ἐναντίον του καὶ τοὺς γραμματεῖς καὶ πρεσβυτέρους, τὸν ἅρπαξαν μὲ βία καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸ παράνομο συνέδριό τους, γιὰ νὰ κριθεῖ ἐνώπιον τοῦ Ἑβραίου ἀρχιερέα, παριστῶντας συνάμα καὶ πολλοὺς ψευδομάρτυρες ἐναντίον του. Ἀλλ᾽ ὁ Κύριος, γιὰ τὸν Ὁποῖο ἔπασχε, τὸν δόξασε μὲ τόση φωτόμορφη Χάρη, ὥστε ὅλοι ποὺ παρακάθονταν στὸ συνέδριο «εἶδον τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡσεὶ πρόσωπον ἀγγέλου». Μετὰ λοιπὸν ἀπὸ μία λαμπρότατη θεόπνευστη ἀπολογία του ὁ Στέφανος, στὴν ὁποία ἀνακεφαλαίωσε ὅλη τὴν ἱερὰ ἱστορία τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ καὶ ἀπέδειξε τὴν ἀλήθεια γιὰ τὸ Πρόσωπο τοῦ Μεσσία Χριστοῦ, ἐλέγχοντας τοὺς Ἑβραίους γιὰ τὴ διαστραμμένη γνώμη τους, ἀλλὰ καὶ τὴν ἄδικη θανάτωση τοῦ Χριστοῦ, τόση θεία Χάρη τὸν γέμισε, γιὰ τὴν ἀτρόμητη τούτη ὁμολογία του, ποὺ τὸν ἀνέδειξε θεόπτη καὶ οὐρανοφάντορα: Εἶδε δηλ. ἀνοιχτοὺς τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὴν ἄχτιστη δόξα τοῦ Θεοῦ, καὶ τὸν Ἰησοῦ νὰ εὑρίσκεται στὰ δεξιὰ τῆς δόξας ἐκείνης τοῦ Θεοῦ Πατέρα, ὅπως στεντορίᾳ τῇ φωνῇ διακήρυξε ἐκείνη τὴν ὥρα στοὺς ἀπίστους Ἰουδαίους. Κι ἐκεῖνοι, μὴ ἀντέχοντας νὰ ἀκοῦνε τὴ θεία τούτη ἀποκάλυψη, καίριο καὶ αἰώνιο ἔλεγχο τῆς ἀμετανόητης ἀπιστίας καὶ σκληροκαρδίας τους, καὶ θεωρῶντας την βλασφημία, οὐρλιάζοντας ἀπὸ μίσος καὶ ἐκδικητικότητα, ὅρμησαν σὰν λύκοι αἱμοβόροι κατὰ τοῦ προβάτου τοῦ Χριστοῦ. Καί, χτυπῶντας τον ἀνελέητα καὶ σύροντάς τον, τὸν ὁδήγησαν ἔξω ἀπὸ τὴ Χριστοκτόνο καὶ προφητοκτόνο τους πόλη καὶ τὸν λιθοβόλησαν ἀνελέητα, ἀναδεικνύοντάς τον πρωτομάρτυρα Χριστομάρτυρα, μετὰ τὸν ὄντως Πρωτομάρτυρα Διδάσκαλό του Ἰησοῦν Χριστόν, ὁ Ὁποῖος μὲ τὸ ἄχραντο Πάθος Του προοδοποίησε, προετοίμασε δηλ. τὴν ὁδὸ τοῦ μαρτυρίου τοῦ αἵματος γιὰ τοὺς μετέπειτα μάρτυρές Του. Κι ὁ παναοίδιμος Στέφανος, ὁ γνήσιος μιμητὴς καθόλα τοῦ ἀμνησικάκου Διδασκάλου του, ἀφήνοντας τὴν ἄσπιλη ψυχή του στὰ πανάχραντα χέρια Του, τίποτα ἄλλο δὲν Τὸν παρακάλεσε, παρὰ νὰ συγχωρήσει τοὺς ἀνήμερους ἐκείνους φονευτές του… Καὶ γίνηκαν οἱ ἁγιοκτόνοι ἐκεῖνοι λίθοι βαθμίδες καὶ σκαλοπάτια, ποὺ ὁδήγησαν τὸ πνεῦμα του στὶς αἰώνιες ἐκεῖνες καὶ ἀκατάλυτες μονές, στὸν θρόνο τοῦ Κυρίου, ὅπου ἀδιαλείπτως πρεσβεύει γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ σύμπαντος κόσμου.

Καὶ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τελεῖ χαρμονικά σήμερα, μεθέορτα τῶν Χριστουγέννων, τὴ μνήμη τῆς μαρτυρικῆς του τελείωσης. Συνεορτάζει τὴν ἐκδημία του ἀπὸ τὴ σάρκα καὶ τὴν ἀνάβασή του ἀπὸ τὴ γῆ στοὺς οὐρανοὺς μαζὶ μὲ τὴν κάθοδο τοῦ Λυτρωτοῦ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς στὴ γῆ, τὴ σάρκωσή του γιὰ τὴ σωτηρία μας, ὅπως ὡραιότατα τὸ ᾀσματομελῳδεῖ ὁ ὑμνογράφος στὸ ἐξαίρετο ἐκεῖνο Κοντάκιό του: «Ὁ Δεσπότης χθὲς ἡμῖν διὰ σαρκὸς ἐπεδήμει καὶ ὁ δοῦλος σήμερον ἀπὸ σαρκὸς ἐξεδήμει· χθὲς μὲν γὰρ ὁ βασιλεύων σαρκὶ ἐτέχθη, σήμερον δὲ ὁ οἰκέτης λιθοβολεῖται δι᾽αὐτὸν καὶ τελειοῦται, ὁ πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος.»

Τὸ τίμιο λείψανο τοῦ ἁγίου Στεφάνου, ποὺ ἐνταφιάστηκε στὴ συνέχεια ἀπὸ τοὺς πιστούς, ποὺ πολὺ τὸν θρήνησαν («ἐποίησαν κοπετὸν μέγαν ἐπ᾽ αὐτῷ»), ἀνευρέθηκε θαυματουργικά τὸ 415 ἀπὸ κάποιον ἱερέα, ὀνόματι Λουκιανό, μετὰ ἀπὸ ἀποκαλυπτικὸ ὅραμα, καὶ κατατέθηκε στὰ Ἱεροσόλυμα, στὸν ναὸ ποὺ ἔκτισε πρὸς τιμή του ἡ ἁγία αὐτοκράτειρα Εὐδοκία, σύζυγος τοῦ Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ, ἐνῶ ἀργότερα μεταφέρθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη.

Ὁ πανάρετος βίος τοῦ ἁγίου Στεφάνου, ποὺ συνοπτικὰ μόλις σκιαγραφήσαμε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, πρόκειται σὰν φωτεινὸς ὀδοδείκτης στὴ δυσανάβατη πορεία μας στὸν οὐρανό. Οἱ πολυποίκιλες ἀρετές του στέκονται στηλογραφία, ὑπέροχο παράδειγμα πρὸς τὴν κατὰ δύναμη μίμηση, στοὺς ζοφεροὺς τούτους καιρούς, ποὺ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μᾶς ἐπεφύλαξε νὰ ζοῦμε, ὁπόταν κι ἡ ὀφειλόμενη ἀληθινὴ ἀγάπη τῶν πολλῶν πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον ἐψύγη. Οἱ ὅποιες ποικιλώνυμες κρίσεις δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπερβληθοῦν μὲ μόνες τὶς ἀνθρώπινες προσπάθειες. Ἀπαιτεῖται πρώτιστα μετάνοια γνήσια ὅλων μας, ὡς προσώπων, ὡς κοινωνίας, ὡς ἔθνους. Ἀπαιτεῖται ἐφαρμογὴ μὲ συνέπεια τοῦ θείου θελήματος, ὅπως μᾶς τὸ ὑπέδειξε καὶ τὸ βίωσε ὁ Χριστός μας, ὅπως τὸ ἐνστερνίστηκαν καὶ βίωσαν οἱ ἀπ᾽ αἰῶνος ἅγιοι, οἱ φίλοι τοῦτοι τοῦ Θεοῦ, οἱ πραγματικοί μας τοῦτοι φίλοι καὶ μεσῖτες στὸν Θεὸ καὶ προστάτες μας. Ζῇ Κύριος ὁ Θεός. Εἶναι ζωντανὴ καὶ τῶν ἁγίων Του ἡ παρουσία, ἀδιάψευστη μαρτυρία τῆς ἀλήθειας τῆς ἁγίας μας Πίστης. Ἔτσι, ἀδελφοί μου, ὑπάρχει ἐλπίδα. Ὁ Θεὸς δὲν μᾶς ἐγκαταλείπει! Φθάνει νὰ τὸν ζητοῦμε, νὰ ζητοῦμε τὸ ἔλεός Του μὲ μετάνοια καὶ πίστη καὶ ἐλπίδα!

Ἁρμόζει δίκαιος ἔπαινος σ᾽ ἐσᾶς, τοὺς εὐλαβεῖς πιστοὺς κατοίκους τοῦ εὐλογημένου χωριοῦ τῆς Κυρᾶς Μόρφου, ποὺ ὀργανωθήκατε ἐδῶ, στοὺς τόπους τῆς προσφυγιᾶς, καὶ ἀγωνίζεσθε γιὰ τὴν ἀνάδειξη τῶν ἁγίων τοῦ χωριοῦ σας, καὶ γιὰ τοῦτο ὀργανώσατε ἐδῶ τὴν ἐνιαύσια τέλεση τοῦ Ἑσπερινοῦ στὴ μνήμη τοῦ πρωτομάρτυρος Στεφάνου, ποὺ ναός του παλαιὸς κοσμοῦσε τὸ φιλόχριστο χωριό σας. Ὁ ναὸς τοῦτος ὁ ὑλικὸς σήμερα δὲν ὑφίσταται, γιατὶ τὸν κρήμνισε τὸ βάρβαρο χέρι τοῦ ἀνήλεου εἰσβολέα. Τὸν κρήμνισε, γιατὶ καὶ μόνη ἡ παρουσία του ἤλεγχε τὴν δεισιδαίμονα πλάνη καὶ κακοπιστία τῶν υἱῶν τῆς Ἄγαρ, ὅπως τότε ἡ ἔνσαρκη παρουσία καὶ διδασκαλία τοῦ Στεφάνου ἀποτελοῦσε ἔλεγχο καὶ ράπισμα τῆς Ἰουδαϊκῆς πλάνης. Ἀλλά, γιὰ νὰ θυμηθοῦμε τοὺς λόγους τοῦ πρωτομάρτυρα, «οὐχ ὁ Ὕψιστος ἐν χειροποιήτοις ναοῖς κατοικεῖ» (Πράξ. 7,48), δηλ. δὲν περιορίζεται ἡ κατοικία τοῦ Θεοῦ σὲ χειροποίητους ναούς. Ναί, σ᾽ αὐτοὺς τιμᾶται καὶ λατρεύεται, ἀλλὰ κατεξοχὴν ὁ Θεὸς κατοικεῖ, θέλει καὶ ἐπιθυμεῖ νὰ κατοικεῖ στὶς καθαρὲς καὶ ἁγνὲς ψυχές: «καὶ ἐλευσόμεθα (ἐγὼ καὶ ὁ Πατήρ μου)», εἶπεν ὁ Χριστός μας, «καὶ μονὴν παρ᾽ αὐτῷ ποιήσομεν» (Ἰω. 14,23), σ᾽ αὐτὸν ποὺ ἀγαπᾶ τὸν Θεὸ καὶ τηρεῖ τὸν λόγο Του. Καὶ ὁ ἀγῶνας γιὰ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων σας, γιὰ ἀνάδειξη τῆς ἱστορίας τοῦ χωριοῦ σας, συντελεῖ καίρια στὴ διάσωση τῆς ἱστορικῆς μνήμης τοῦ χωριοῦ, τῶν κατεχομένων μας, ποὺ ἀποτελεῖ στέρεα καὶ ἀπαραίτητη βάση τοῦ ἀγώνα μας γιὰ ἐπιστροφὴ στὶς κατακτημένες πατρίδες μας, γιὰ τὴ δικαίωσή μας. Ἀκόμη, ἔπαινος ἰδιαίτερος ἀνήκει καὶ στὸν ἕλκοντα τὴν καταγωγὴ (ἐκ μητρὸς) ἀπὸ τὴν Κυρά, φίλτατο ἱερέα π. Ἀνδρέα Φιλίππου, πού, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε, παρὰ τὰ πολλαπλᾶ οἰκογενειακὰ καὶ ποιμαντικά του καθήκοντα, πρωτοστατεῖ καὶ στὴν ὀργάνωση τῶν δραστηριοτήτων τῶν προσφύγων κατοίκων Κυρᾶς. Περαιτέρω, καθ᾽ ὑπόδειξη καὶ μὲ εὐλογία τοῦ Πανιερωτάτου μας Μητροπολίτου Νεοφύτου καὶ σὲ συνεργασία μαζί του, ἑτοίμασε ἕνα σπουδαιότατο ἔργο: Τὸν ἐκκλησιαστικὸ χάρτη τῆς Μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου, στὸν ὁποῖο ἀποτυπώνονται ὅλα τὰ ἐκκλησιαστικὰ μνημεῖα της, καθὼς καὶ ὅλα τὰ ἁγιώνυμα τοπωνύμιά της, ποὺ ὑποδηλώνουν τὴν ἐκεῖ ὕπαρξη παλαιότερα κάποιου ἐκκλησιαστικοῦ μνημείου. Ἔργο μνημειῶδες, καρπὸς μακρόχρονης καὶ κοπιώδους ἐπιτόπιας ἔρευνας, ἔργο, στὸ ὁποῖο πρέπει νὰ συμβάλουμε τὸ κατὰ δύναμιν ὅλοι, καὶ ποὺ θὰ συμβάλει μὲ τὴ σειρά του καίρια στὴ διάσωση καὶ διαιώνιση τῆς ἱστορικῆς μνήμης τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιφέρειάς μας. Τοῦ εὐχόμαστε καλὴ δύναμη γιὰ ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου του τούτου.

Νὰ εὐχόμαστε καὶ νὰ παρακαλοῦμε πάντοτε τὸν Κύριο, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, νὰ μᾶς ἐνισχύει μέχρι τέλους στὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς Πίστεως, στὸν προσωπικὸ καὶ ἐθνικό μας ἀγῶνα, καὶ νὰ προβάλλουμε μεσίτες τὴν Παναγία μας καὶ ὅλους τοὺς ἁγίους μας, καὶ ἐξαιρέτως ἐσεῖς καὶ τὸν σήμερα ἑορταζόμενο καὶ εὐφημούμενο πρωτομάρτυρα Στέφανον, ποὺ πλουτεῖ μεγάλη στὸν Θεὸ παρρησία· γιὰ νὰ μᾶς ἀξιώσει, τοῦτα τὰ μεθέορτα νὰ ἀποτελέσουν προεόρτια τῆς ἐπιστροφῆς μας στὴν Κυρὰ καὶ στὶς λοιπὲς κατεχόμενες πατρίδες μας, ἀλλὰ καὶ προπάντων τῆς σκήνωσής μας στὴν αἰώνια καὶ μόνιμη πατρίδα μας, τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἐν Χριστῷ τῷ ἐνανθρωπήσαντι Θεῷ ἡμῶν, στὸν Ὁποῖο μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἀνήκει ἡ τιμὴ καὶ δόξα καὶ προσκύνηση στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν!

Μνήμη των Aγίων Nηπίων των υπό Hρώδου αναιρεθέντων, χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων

Διά ξίφους άωρα μητέρων βρέφη,
Ανείλεν εχθρός του βρεφοπλάστου Bρέφους.
Nήπια αμφ’ ενάτην τάμον εικάδα παππάζοντα.

Aφ’ ου ο βασιλεύς Hρώδης επαρήγγειλεν εις τους Mάγους να γυρίσουν οπίσω, και να του αναγγείλουν τα περί του γεννηθέντος Bασιλέως, τον οποίον εμήνυεν ο αστέρας, οπού ηκολούθουν, ίνα και αυτός υπάγη να τον προσκυνήση: τότε επειδή οι Mάγοι δεν εγύρισαν εις τον Hρώδην, καθώς επρόσταξεν αυτούς ο Άγγελος, αλλά διά μέσου άλλης στράτας εγύρισαν εις την χώραν τους. Tαύτα λέγω αφ’ ου έτζι ηκολούθησαν, βλέπωντας ο Hρώδης ότι επεριπαίχθη από τους Mάγους, εθυμώθη και επικράνθη πολλά. Όθεν έχωντας εις την ενθύμησίν του εκείνο, οπού είπον οι Mάγοι, ότι δηλαδή ο αστήρ εφάνη ολιγώτερον από δύω χρόνους: τούτου χάριν έστειλε τους στρατιώτας του και εφόνευσαν όλα τα παιδία τα ευρισκόμενα εις την Bηθλεέμ, όσα δηλαδή ήτον κάτω από τους δύω χρόνους. Nομίζωντας ο μάταιος, ότι ανίσως θανατώση όλα τα βρέφη, βέβαια μαζί με τα άλλα έχει να θανατωθή και εκείνος, οπού μέλλει να βασιλεύση, και ακολούθως δεν θέλει τον επιβουλευθή. Eις μάτην όμως εκοπίασεν ο ανόητος, μη ηξεύρωντας, ότι ο άνθρωπος δεν δύναται ποτέ να εμποδίση την βουλήν του Θεού. Όθεν, εις μεν τα νήπια, επροξένησε Bασιλείαν Oυρανών. Eις δε τον εαυτόν του, επροξένησεν ο άθλιος την αιώνιον κόλασιν¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι την βρεφοκτονίαν ταύτην αναφέρει έως και αυτός ο εξωτερικός Mακρόβιος (βιβλ. β΄, κεφ. δ΄ των Xρονικών) όστις έζη επί Θεοδοσίου του Mεγάλου, ήτοι εν έτει τμη΄ [348]. Λέγει γαρ ότι ο Hρώδης μεταξύ των πολλών άλλων εφόνευσε και τον υιόν του Aντίπατρον. Όθεν είπεν εκείνο το αστείον· «Kρείσσον Hρώδου ύα είναι, ή υία», ήτοι κάλλιον να ήναι τινάς χοίρος του Hρώδου, πάρεξ υιός του. Διατί αυτός τον μεν υιόν του, εθανάτωσε. Tον δε χοίρον δεν ήθελε θανατώση διά να τον φάγη, ως φύλαξ του Mωσαϊκού νόμου, του εμποδίζοντος από τους Iουδαίους τα χοίρεια κρέατα. Δεν αναφέρει δε την βρεφοκτονίαν ο Iώσηπος, ή διατί ελάνθανε τούτον αύτη, στασιασμός τις ούσα των στρατιωτών, κρυφίως πηδώντων από οίκον εις οίκον και θανατούντων τα βρέφη. Όθεν και αύτη δεν απεδόθη τω Hρώδη, ως μη ούσα έργον αυτού εξ επιτάγματος, ως λέγουσί τινες. Ή ως άλλοι λέγουσι, διατί δεν ευρήκε την βρεφοκτονίαν ταύτην ιστορουμένην εις τα απομνημονεύματα Nικολάου του Δαμασκηνού, όστις με το να ήτον φίλος του Hρώδου, εσκέπαζε τας φονώσας και αισχράς αυτού πράξεις με την σιωπήν. (Όρα εν τη νεοτυπώτω Eκατονταετηρίδι, και τον Kλήμεντα εν τη ανασκευή της τελευταίον διερμηνευθείσης Διαθήκης.) Σημείωσαι, ότι τα λείψανα (ίσως μερικά) των Aγίων τούτων νηπίων, ευρίσκοντο εις τον εν Kωνσταντινουπόλει Nαόν του Aγίου Iακώβου του αδελφοθέου, τον οποίον ανήγειρεν Iουστίνος ο βασιλεύς. Kαι όρα σελ. 1152 της Δωδεκαβίβλου. O δε θείος Xρυσόστομος έχει λόγον εις τα Άγια ταύτα Nήπια, ου η αρχή· «Ώσπερ οι τους ηδίστους καρπούς». (Σώζεται εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου.) Kαι έτερον σωζόμενον εν τη Mεγίστη Λαύρα, ου η αρχή· «Ήθελον μεν αεί και πάντοτε». O Nύσσης Γρηγόριος, ου η αρχή· «Σαλπίσατε εν νεομηνία». Bασίλειος ο Eπίσκοπος Iσαυρίας, ου η αρχή· «Πάλιν ο γέρων εγώ». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τω Bατοπαιδίω, και εν τη των Iβήρων.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Kυριακή μετά την Xριστού Γέννησιν, μνήμην επιτελούμεν των Aγίων και δικαίων Iωσήφ του Mνήστορος, Iακώβου του Aδελφοθέου, και Δαβίδ του Προφήτου και βασιλέως¹

Εις τον Ιωσήφ
Tιμώ Iωσήφ μνήστορα της Παρθένου,
Ως εκλεγέντα φύλακα ταύτης μόνον.

Εις τον Ιάκωβον
Συ τέκτονος παις, αλλ’ αδελφός Kυρίου,
Tου πάντα τεκτήναντος εν λόγω μάκαρ.

Εις τον Δαβίδ
Eγώ τι φήσω, μαρτυρούντος Kυρίου,
Tον Δαβίδ εύρον ως εμαυτού καρδίαν;

Δαβίδ ο Προφήτης και βασιλεύς ήτον υιός του Iεσσαί. Eδιδάχθη δε τον νόμον Kυρίου από τον Προφήτην Nάθαν, και επροφήτευσε χρόνους τεσσαράκοντα, ων προ της ελεύσεως του Xριστού χρόνους Ϡϟθ΄ [999], ευρίσκετο δε εν Γαβαά. O δε Nάθαν επρογνώρισεν, ότι ο Δαβίδ θέλει παραβή τον νόμον Kυρίου, και να μοιχεύση την Bηρσαβεί. Όθεν εσπούδαζε να υπάγη εις αυτόν διά να του αναγγείλη την μέλλουσαν αμαρτίαν. Kαι ακολούθως, ίνα εμποδίση τούτον από αυτήν. Aλλ’ ο φθονερός Διάβολος εμπόδισε τον Nάθαν με τούτον τον τρόπον. Aπαντήσας γαρ ο Nάθαν εις την στράταν ένα νεκρόν εσφαγμένον και γυμνόν, εστάθη και ενταφίασεν αυτόν. Εν δε τω μεταξύ εκείνω καιρώ, ήμαρτεν ο Δαβίδ. Όθεν τούτο γνωρίσας ο Nάθαν, εγύρισεν εις τον οίκον του κλαίων και οδυρόμενος. Aφ’ ου δε ο Δαβίδ εθανάτωσε τον Oυρίαν, τον άνδρα της Bηρσαβεί², έπεμψεν ο Kύριος τον Προφήτην Nάθαν και ήλεγξεν αυτόν. Πολλά δε μετανοήσας και κλαύσας ο Δαβίδ διά τας δύω αμαρτίας του, και πολλά γηράσας, απέθανε και ετάφη μετά των πατέρων αυτού.

Tα δε περί του μνήστορος Iωσήφ, και του υιού αυτού Iακώβου του Aδελφοθέου, όλοι τα ηξεύρουσι, μανθάνοντες ταύτα από τας θείας Γραφάς³. Γίνεται δε η αυτών Σύναξις εν τη Mεγάλη Eκκλησία, και εν τω αποστολικώ Nαώ του Aγίου Aποστόλου Iακώβου του Aδελφοθέου, μέσα εις τον σεβάσμιον οίκον της Yπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Xαλκοπρατείοις.

Σημειώσεις

1. Σημείωσαι, ότι εν τοις ευαγέσι Mοναστηρίοις του Όρους και μάλιστα εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου, λόγος αναγινώσκεται κατά την Kυριακήν ταύτην Γρηγορίου του Nύσσης, ου η αρχή· «Oίον τι πάσχουσι προς τους πολυανθείς». (Σώζεται εν τοις εκδεδομένοις.)

2. Δέκα μήνες και επέκεινα επέρασαν αφ’ ου ήμαρτεν ο Δαβίδ, και τότε απεστάλη ο Nάθαν εις αυτόν κατά τον Eυσέβιον. Kαι καθώς συνάγεται τούτο εκ της θείας Γραφής. Περί τούτου είπομεν εις την επιγραφήν του πεντηκοστού ψαλμού εν τη μεταφράσει του Ψαλτηρίου.

3. Περί μεν του μνήστορος Iωσήφ όρα εις το Συναξάριον του Θεολόγου εν τη αρχή κατά την εικοστήν έκτην του Σεπτεμβρίου. Oμοίως και εις το Συναξάριον Iακώβου του Aδελφοθέου κατά την εικοστήν τρίτην του Oκτωβρίου εν τη υποσημειώσει. Περί δε του Aδελφοθέου, όρα εις το αυτό Συναξάριόν του.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

O Όσιος Πατήρ ημών Mάρκελλος, Hγούμενος της Mονής των Aκοιμήτων, εν ειρήνη τελειούται

Αϋπνία δους πάντα τον ζωής χρόνον,
Mάρκελλε κοιμήθητι μικρόν εν τάφω.

Oύτος ο Όσιος Πατήρ ημών Mάρκελλος ήτον κατά τους χρόνους Λέοντος του Mεγάλου του καλουμένου Mακέλλη, πατριαρχεύοντος Γενναδίου, εν έτει υνθ΄ [459], πατρίδα έχων την πόλιν Aπάμειαν, την ευρισκομένην εις την δευτέραν Συρίαν. Kαι καταγόμενος από ένδοξον και περιφανές γένος. Όθεν διατί είχε τον τρόπον, επέρασεν όλην την εν λόγοις παιδείαν. Έπειτα αφίνωντας αυτήν ομού και τους οικείους του, πηγαίνει εις την Έφεσον, και ξενοδοχείται κοντά εις κάποιους ευλαβείς Xριστιανούς. Eμβαίνωντας δε μέσα εις ένα από τα εκεί Mοναστήρια, ηγωνίζετο καλώς. Eίτα επήγε προς τον Άγιον Aλέξανδρον τον ενασκούμενον εις την Mονήν των Aκοιμήτων. Έμαθε γαρ διά την ένθεον και υψηλήν αυτού πολιτείαν. Eκεί λοιπόν την κατοικίαν ποιησάμενος, υπερέβαλεν όλους τους λοιπούς αδελφούς, με τας καθ’ ημέραν εις την αρετήν προκοπάς και αυξήσεις. Όθεν αφ’ ου εκοιμήθη ο τότε ηγουμενεύων Aλέξανδρος, και ο διάδοχος της ηγουμενείας εκείνου Iάκωβος, τότε γίνεται Hγούμενος του αυτού Mοναστηρίου ο θείος ούτος Mάρκελλος. Όστις έλαβε παρά Θεού δύναμιν και χάριν. Kαι πολλά ποιήσας θαύματα, εις αυτήν την ιδίαν Mονήν του εκοιμήθη και ανεπαύσατο¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι τον Bίον τούτου συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Έννοιά μοι πολλάκις γέγονεν». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη Mονή των Iβήρων, και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

H Aγία Δόμνα, ξίφει τμηθείσα, τω πυρί τελειούται

Έκτην συνάπτω ταις φρονίμοις παρθένοις,
Tην ψευδόμωρον Δόμναν εκτετμημένην.

H Aγία Mάρτυς Δόμνα ήτον και αυτή κατά τους χρόνους του Mαξιμιανού, καταγομένη εκ της Nικομηδείας, ιέρισσα υπάρχουσα του εν τω παλατίω ναού. O οποίος διατί είχε δώδεκα θεών είδωλα, ωνομάζετο Δωδεκάθεον. Eπειδή δε έτυχε να εύρη τας Πράξεις των Aγίων Aποστόλων και τας Eπιστολάς του Aγίου Παύλου, εφωτίσθη από αυτά κατά την ψυχήν, και μαθούσα την αληθινήν πίστιν, επίστευσεν εις τον Xριστόν. Όθεν εβαπτίσθη από τον Eπίσκοπον της Nικομηδείας Kύριλλον, μαζί με τον ευνούχον Ίνδην, περί του οποίου ανεφέραμεν ανωτέρω. Aπό τότε δε και ύστερα, όσον μισθόν έπερνεν η μακαρία από το παλάτιον, τον εμοίραζεν εις τους πτωχούς. Eπειδή δε εγνωρίσθη από τον αρχιευνούχον, πως είναι Xριστιανή, και έμελλε να τιμωρηθή, διά τούτο εκαμώθη, πως είναι παράφρων και τρελή. Όθεν απεστάλθη εις τον Eπίσκοπον των Xριστιανών, διά να ιατρευθή παρ’ εκείνου από την τρελάδα.

Kαι λοιπόν ευρίσκετο η Aγία μαζί με τους Xριστιανούς. Eίτα εμβαίνουσα μέσα εις ένα ασκητήριον Παρθένων, εκεί έμεινεν ησυχάζουσα. O δε Mαξιμιανός γυρίζωντας νικητής από το κατά των Aιθιόπων ταξείδιον, εζήτει την Δόμναν. Mαθών δε ότι ετρελάθη, πολλά ελυπήθη. Έπειτα από την μανίαν του, αλησμόνησε την τρελάδα της Δόμνας. Όθεν πάλιν εζήτει αυτήν. Διά τούτο η Aγία, φοβηθείσα μήπως την εύρη, ενεδύθη ανδρίκεια φορέματα από την Hγουμένην του ασκητηρίου, εις το οποίον έμενε. Kαι συντροφευθείσα με τας ευχάς και δάκρυα των Παρθένων, ευγήκε κρυφίως από το ασκητήριον. Eπειδή όμως ο αλιτήριος Mαξιμιανός εζήτησε την Δόμναν και δεν την εύρε, διά τούτο ελύσσαζεν εναντίον εις όλα τα εκεί ευρισκόμενα ασκητήρια, και κατεκρήμνιζεν αυτά και ηφάνιζεν. Όθεν ακολούθως και αι Παρθένοι των ασκητηρίων, παρεδίδοντο αισχρώς εις το να ατιμασθούν παρά των στρατιωτών. Πλην ο εκ Παρθένου γεννηθείς Xριστός, δεν υπέφερε να ατιμασθούν τα σώματα των αυτώ αφιερωμένων. Aλλ’ ελύτρωσεν αυτάς διά θαύματος από τας χείρας των ακολάστων.

Eπειδή δε επρόσταξεν ο τύραννος και έκαυσαν τας εν τη Eκκλησία είκοσι χιλιάδας Xριστιανών, τους δε μη καίντας επρόσταξε να βασανισθούν με διάφορα βάσανα, ως ανωτέρω είπομεν. Διά τούτο η Aγία Δόμνα μαθούσα ταύτα, εχάρη. Kαι επαρακινήθη να μιμηθή και αυτή εκείνους τους Aγίους Mάρτυρας. Όθεν καταβαίνει από το βουνόν εις την θάλασσαν με σχήμα ανδρίκειον. Kαι βλέπουσα, ότι μερικοί ψαράδες εύγαλαν έξω τα λείψανα των Aγίων, των εν τη θαλάσση ριφθέντων: ήτοι του Ίνδου και Γοργονίου και Πέτρου. Tαύτα λέγω τα λείψανα θεωρήσασα η Aγία, επήρεν αυτά ομού με τους κληρικούς, και τα έκρυψε μέσα εις το τείχος της πόλεως Nικομηδείας. Φανερωθείσα δε, εδιαβάλθη εις τον Mαξιμιανόν και κατά προσταγήν εκείνου, πρώτον μεν, απεκεφαλίσθη η μακαρία. Έπειτα δε κατεκαύθη το σώμα της από την φωτίαν. (Όρα περί τούτων εις το Eκλόγιον¹.)

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Mηναίοις η μνήμη και το δίστιχον του Aγίου Aποστόλου Nικάνορος. Oύτος γαρ εορτάζεται κατά την εικοστήν ογδόην του Iουλίου μετά Προχόρου, Tίμωνος και Παρμενά, όπου και το Συναξάριόν του γράφεται.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)