Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στη Θεία Λειτουργία, την Κυριακή ΙΖ΄ Λουκά (Ασώτου), που τελέσθηκε στον ιερό ναό Τιμίου Σταυρού της κοινότητος Πάνω Λευκάρων της μητροπολιτικής περιφέρειας Τριμυθούντος (20.2.2022).
Οικ. Χριστομάριος Παπαγεωργίου: Πανιερώτατε Μητροπολίτη Μόρφου αγαπητέ μας κ. Νεόφυτε, σεβαστοί πατέρες, αγαπητέ μου Δήμαρχε, αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που υποδεχτήκαμε σήμερα στον πανίερο τούτο ναό του Τιμίου Σταυρού Πάνω Λευκάρων, τον Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο γνωστός από τα παλαιά. Τον γνωρίζουμε από τον καιρό που ήτανε διάκος. Είναι χαρά μας που χοροστάτησε κατά τη Θεία Λειτουργία και προέστη τόσο του μνημοσύνου της πρεσβυτέρας Μαρίας όσο και των υπολοίπων μνημοσύνων της κοινότητάς μας. Το θεωρούμε ευλογία που είσαστε σήμερα, Πανιερώτατε, μαζί μας εδώ στο ναό μας. Μία πρόσκληση την οποία είχατε εδώ και πολλά χρόνια αλλά εκπληρώθηκε σήμερα.
Χαιρόμαστε που σας έχουμε μαζί μας για να μας ευλογήσετε, να μας αγιάσετε και να πάρουμε από τα ωφέλημα λόγια τα οποία θα πείτε μετά από το καλωσόρισμα το οποίο σας κάνω εκ μέρους της Εκκλησίας. Είστε ένας άνθρωπος όπως είπε και ο Χριστός «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» το οποίο άλλοι σας υπερασπιζόμαστε, άλλοι σας πολεμούνε, αλλά ο πλείστος κόσμος σας αγαπάει, συμπορεύεται μαζί σας, σας εκτιμά και σας στηρίζει γιατί είστε από τους ανθρώπους που λέγουν την αλήθεια, είσαστε από τους ανθρώπους που δεν φοβάστε να μιλήσετε για Χριστό Εσταυρωμένο και Αναστάντα και δεν φοβάστε να μιλήσετε για την ορθότητα της πίστεως και όχι μόνον.
Γι᾿ αυτό είναι ιδιαίτερη χαρά που βρίσκεστε σήμερα μαζί μας, και θα το επαναλάβω για πολλοστή φορά, για να ακούσουμε ωφέλιμα λόγια από το στόμα σας, παίρνουμε παράδειγμα από το παράδειγμά σας και ευχόμαστε ο Θεός να σας στηρίζει στο δύσκολο έργο το οποίον φέρετε εις τους ώμους σας. Δεν θα μακρηγορήσω γιατί ο σκοπός δεν είναι να με ακούσουν εμένα αλλά να ακούσουν τα ευλογημένα λόγια τα οποία θα βγούνε από το στόμα σας.
Καλώς ήλθατε στην κοινότητά μας, σας καλωσορίζουμε με αγάπη και συμπόρευση μαζί σας.
Μόρφου Νεόφυτος: Αγαπητοί μου πατέρες, έντιμε κύριε Δήμαρχε της κωμοπόλεως των Λευκάρων, λαέ του Θεού περιούσιε, το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής.
Τόσο πόθο να λειτουργήσουμε στον Τίμιο Σταυρό των Λευκάρων, και για τις αμαρτίες δεν μου επέτρεψε σήμερα ένεκεν πόνου και των ποδιών και της φωνής μας. Αλλά ενθυμούμαι το ειλητάριο, το χαρτί δηλαδή που είναι γραμμένο ένα λόγιο του αγίου αποστόλου Παύλου και το γράψαμε στο ειλητάριο που κρατά στην εικόνα του ο άγιος Νικηφόρος ο Λεπρός. Και τί γράφει πάνω; «Ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενίᾳ τελειοῦται».
Άρα είναι πολύ σημαντικό, εμείς οι Κύπριοι και όλοι οι ορθόδοξοι, που συνηθίσαμε να λέμε σαν την υγείαν έν έσιει (δεν έχει), κουμπάρε, να εισέλθομε εις το βάθος της σοφίας του αποστόλου Παύλου, που η σοφία του αποστόλου Παύλου δεν είναι δική του. Είναι του Αγίου Πνεύματος, όπως και όλων των αγίων, παλαιών τε και νέων.
Γιατί ένας απόστολος Παύλος, που ο λόγος που έκαμνε θαύματα, το κήρυγμα του μέχρι σήμερα κάμνει θαύματα, και μόνο τον «Απόστολο» να προσέχαμε τον σημερινό, είναι ένας «Απόστολος» γεμάτος θαύμα και μάλιστα για το πιο δυνατό συνθετικό του ανθρώπου που είναι το σώμα. Αν προσέχατε σήμερα τον ωραίο «Απόστολο» που είπε ο αριστερός ψάλτης, έλεγε συνεχώς ο απόστολος των εθνών Παύλος, ότι το σώμα μας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος. Αυτό το σώμα που το καταντήσαμε;
Έλεγε μια σύγχρονη αγία που γνώρισα, η αγία Γαλακτία της Κρήτης, «κατάντησαν οι σύγχρονοι άνθρωποι το σώμα τους ωσάν τους βόθρους, έτσι ακριβώς έλεγε, οι άγιοι δεν ντρέπονται να λεν την αλήθεια, της Νέας Υόρκης». Και την ερώτησα, «έχουμε και εμείς βόθρους. Μόνον η Νέα Υόρκη έχει η καημένη; Γιατί μας παρουσιάζεις τα σύγχρονα σώματα σαν τους υπονόμους της Νέας Υόρκης»; «Διότι εκεί, μου λέει, υπάρχει η γέννα της αμαρτίας και απ᾿ εκεί διαδίδεται σε όλο τον ντουνιά, σε όλο τον κόσμο. Ό,τι εκεί κάμουν γίνεται μόδα στον κόσμο ολόκληρο. Απ᾿ εκεί ξεκινά, μου λέει, η αμαρτία. Και ενώ, μου λέει, την αμαρτία τη συλλαμβάνει η ψυχή, τη μεταδίδει στο σώμα». Τί λέει στην παράκληση; «Ἀσθενεῖ μου τὸ σώμα, ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχή». Υπάρχει κοινωνία, επικοινωνία σώματος και ψυχής. Και επειδή βλέπει ο Θεός ότι τόσο το σώμα μας με τες αρρώστιες όσο και η ψυχή μας με τες δικές της αρρώστιες όχι μόνον τις ψυχικές αλλά και τα πάθη. Τα πάθη είναι αρρώστιες της ψυχής. Βλέπει ο Θεός ότι πρέπει να ταπεινωθούμε. Η θεραπεία τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή μας, αλλά και στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα του τόπου είναι να αντιληφθούμε τους διάφορους σταυρούς που κατά καιρούς επιτρέπει ο Θεός και στα άτομα και στην κοινωνία και αυτούς τους σταυρούς να τους αξιοποιήσουμε για την ανάστασή μας. Την ανάσταση την προσωπική, την ανάσταση την κοινοτική και συγκεκριμένα για την κοινότητα των Λευκάρων, αλλά και για την εθνική μας ανάσταση που πάντοτε δοκιμάζεται και ιδιαιτέρως στις μέρες μας.
Για να μην ανοίξουμε πολύ τα πράγματα στο λόγο μας τον σύντομο, λέω: Γιατί επέτρεψε ο Θεός σε έναν απόστολο Παύλο να είναι άρρωστος; Και του είπε, «σε παρακαλώ, να με κάμεις καλά». Και τί του απάντησε; «Θα μείνεις όπως είσαι εν ασθενεία για την υπερβολή των αποκαλύψεων, σου φτάνει η χάρις μου». Ακούτε τί Θεόν έχουμε! Δεν μπορούσε, την πρεσβυτέρα τη Μαρία, να την κρατήσει ο Θεός ακόμα τριάντα χρόνια και αντί να φύγει στα πενήντα να φύγει στα ογδόντα; Μπορούσε. Θεός είναι, ότι θέλει κάνει. Έβλεπε όμως ότι το αιώνιο συμφέρον της είναι να φύγει τώρα, γιατί η αιώνια ζωή δεν είναι πουθενά, παρά μόνο στον ουρανό.
Δεν έχομε αντιληφθεί, αγαπητοί μου, ότι εδώ είμεθα ενοικιαστές. Δεν το έχουμε αντιληφθεί αυτό. Και ενώ οι Κύπριοι αγαπούμε τα μνημόσυνα και τους τάφους τους αγαπούμε, είναι από τα καλά που έχουμε, τους επισκεπτόμεθα τακτικά. Δεν μπαίνομε μέσα στο βάθος των μνημοσύνων, μέσα στο βάθος των τάφων. Γιατί ένας Θεός καταδέχτηκε έναν τάφο «ἡ ζωὴ ἐν τάφῳ, κατετέθης, Χριστέ». Σκεφτείτε, ε; Η ίδια η ζωή που είναι ο Χριστός, μπήκε μέσα σ᾿ έναν τάφο τρεις ημέρες μόνον. Αυτά δεν είναι φιλοσοφία. Είναι το βάθος της θεολογίας μας. Γιατί; Διότι η προοπτική μας είναι η αιώνια ζωή. Προσέξτε τον ιερέα σας όταν σας κοινωνά, τι λέει: «Μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον». Όταν κοινωνούμε δηλαδή παίρνομε, άφεση αμαρτιών, ξέρετε τί σημαίνει; Να μην έχομε ενοχές για το παρελθόν μας, να μην έχομε φόβους για το μέλλον μας και να είμεθα ευγνώμονες για το παρόν μας, να μην γκρινιάζομε. Να αξιοποιήσουμε το παρόν μας. Και εγώ σήμερα ήλθα καμαρωτός καμαρωτός για να λειτουργήσω. Ξαφνικά ακούω τη φωνή μου, δεν μου επιτρέπει. Να σταθείς εδώ, δίπλα από το θρόνο. Δεν είσαι για θρόνο σήμερα. Και να παρακαλείς να σε φωτίσει ο Θεός να πεις δυο λόγια από την καρδιά σου σ᾿ αυτό τον πονεμένο λαό της Κύπρου, των Λευκάρων.
Και είμαι και πάρα-πάρα πολύ χαρούμενος, που με αξίωσε μόλις μπήκα να προσκυνήσω τον άγιό μου, που γεννήθηκε εδώ, τον άγιο Νεόφυτο. Που συνάντησα τη δύναμη και την ενέργεια του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού. Που κάποτε ως διάκος μαζί με τους τότε πατέρες, τον πατέρα Σωτήριο και τον πατέρα Ανδρέα, θυμούμαι που τον υψώσαμε πάλιν και πολλάκις ως διάκονος του τότε Κιτίου Χρυσοστόμου. Όμως αυτά είναι μνήμες. Το σημαντικότερο δεν είναι να καλλιεργούμε κάποιες αναμνήσεις. Αυτά είναι γεροντική άνοια το να καλλιεργείς αναμνήσεις. Οι χριστιανοί είμεθα άνθρωποι του μέλλοντος, ενός μέλλοντος αιωνίου. Εάν ασχολούμεθα με τις ενοχές του παρελθόντος μας, με τες φοβίες του μέλλοντός μας και δεν έχομε ευγνωμοσύνη γι᾿ αυτά τα λίγα, τα ωραία που ζούμε τώρα, νυν, λέει και αεί. Αλλά πριν το αεί είναι το νυν. Όταν αυτά τα τρία δεν τα έχουμε, τότε δεν έχουμε χαρά. Μας τρων οι τύψεις από το παρελθόν, μας τρων οι φοβίες για το μέλλον και δεν χαιρόμεθα το παρόν.
Σκεφτείτε λοιπόν δυο λέξεις, «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν», πόσα κρύβονται. Και το δεύτερο, τί λέει ο παπάς; «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον». Όλοι αυτοί που μνημονεύσαμε, και βεβαίως η κεκοιμημένη Μαρία, που όταν της ήλθε ο σταυρός της ασθένειας τον εσήκωσε, όπως μου λέει ο παπάς εδώ ο καλός ο Χριστομάριος, πολύ σιωπηρά και πολύ ευγνώμονα χωρίς γογγυσμό. Είναι δυνατόν μια τέτοια γυναίκα και με τέτοιο τέλος και να απολαμβάνει συνεχώς την άφεση των αμαρτιών, να μην έχει και ζωήν αιώνιον; Και να μην έρχεται τώρα η αθάνατος κατά χάριν ψυχή της να κοινωνήσει; Δεν κοινωνήσατε μόνον εσείς και εμείς. Κοινώνησε σήμερα φως Χριστού και η κεκοιμημένη μας. Γι᾿ αυτό γίνονται τα μνημόσυνα. Ό,τι παίρνομε εμείς οι ζωντανοί αναξίως το παίρνουν και οι κεκοιμημένοι. Γι᾿ αυτό τα μνημόσυνα να τα αξιοποιούμε. Πρώτα και κύρια να σκεφτόμεθα ποιο είναι το μέλλον μας. Το μέλλον μας δεν είναι ένας τάφος. Βλέπετε, ούτε και του Χριστού, που ο τάφος είναι Πανάγιος και μυροβλύζει δεν ήταν η μόνιμή Του κατοικία. «Αναστήθη τῇ τρίτῃ ἡμέρα ἐκ νεκρῶν». Και τί λέμε στο «Πιστεύω»; «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Αυτός είναι ο στόχος μας. Πάνω σε αυτή την πίστη στηρίχθηκε όλος ο ελληνορθόδοξος πολιτισμός μας. Όλες οι επαναστάσεις και όλες οι υπομονές του γένους μας γιατί ήταν άνθρωποι που κοινωνούσαν «Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον».
Τώρα, ο έξυπνος πάτερ Χριστομάριος, μας είπε και κάτι που δεν το αξίζουμε, κάτι που αποκάλεσαν τον Κύριο. «Σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Ευχαριστώ πάρα πολύ γι᾿ αυτό που είπες, μακάρι να παραμείνω «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» και να μην ταυτιστώ ποτέ με κανένα σύστημα και καμιά ιδεολογία. Αυτό είναι αποτυχία σε έναν Επίσκοπο. Ο Επίσκοπος μιαν έγνοια έχει, πώς να αρέσει στον Θεό, πώς να γνωρίσει ο ίδιος τον Θεό, να Τον γευτεί και να Τον μεταδώσει εις τον λαό του. Μου είπε κάποτε ένας σύγχρονος άγιος στο Έσσεξ του Λονδίνου, ο άγιος Σωφρόνιος: «Να ξέρεις, μου λέει, διάκο, κάτι που θα σου χρειαστεί στο μέλλον. Ο Επίσκοπος δεν ζει για τον εαυτό του. Ζει για τις ανάγκες του ποιμνίου του, στις χαρές τους και στις θλίψεις τους. Πάντοτε είναι εκεί και έχει και έχει μίαν έγνοια. Αυτός ο λαός που μου εμπιστεύθηκες, Χριστέ, και τον εξηγόρασες με το Θεανθρώπινο Σου Σώμα, τί πίστη έχει». Και διαπίστωσα, κύριε Δήμαρχε, ότι ο λαός μας που έχει και υπομονή, που έχει και εθνικά φρονήματα, όσα δεν κινδύνεψαν επί αποικιοκρατίας, επί τουρκοκρατίας, επί ενετοκρατίας, επί λατινοκρατίας, τα υπολόγισα μια μέρα, ξέρετε πόσα χρόνια είχαμε κατακτητές; 760. Ένας έφευγε άλλος ερχόταν. Και δεν κινδύνευσε το ορθόδοξο μας φρόνημα και κινδυνεύει τώρα. Από εμάς κινδυνεύει.
Κάποτε έλεγα ότι ευθύνεται η Ευρώπη. Η Ευρώπη τη δουλειά της κάνει; Είναι μία αιρετική χριστιανοσύνη. Ένας αιρετικός, λέγεται αιρετικός, γιατί δεν έχει την αλήθεια. Η αλήθεια είναι πάντοτε μία. Δεν μπορεί οι αλήθειες να είναι πολλές. Και η αλήθεια είναι ο Χριστός. «Ἐγὼ εἰμι ἡ ἀλήθεια». Δεν το είπε αυτό ούτε ο Βούδας ούτε ο Μοχάμεντ. Μόνον ο Πάπας τόλμησε να το πει. Και έπεσε. Γι᾿ αυτό να έχομε έγνοια. Να μη μας νοιάζει τί μας λεν οι άλλοι για μας. Η έγνοια μας να είναι τι θα πει ο Θεός για μας γιατί έχομε προοπτική όση αμαρτία και να έχουμε. Και πιστοί και άπιστοι και ολιγόπιστοι.
Γι᾿ αυτό επαναλαμβάνω. Η προοπτική μας δεν είναι ο τάφος. Η προοπτική μας δεν είναι σήμερον ενωμένη Ευρώπη και αύριο διαλυμένη. Και έρχεται και γι᾿ αυτήν η διάλυση της όπως ήλθε κάποτε της Σοβιετικής Ένωσης, όπως ήλθε κάποτε της Γιουγκοσλαβίας. Τίποτα ανθρώπινο δεν είναι αιώνιο. Ξέρετε τί είναι αιώνιο από τον άνθρωπο; Η ψυχή του. Τί φοβερό! Όλα να είναι φθαρτά. Και τα έθνη και οι ενώσεις που φτιάχνουν τα έθνη, και να είναι αιώνιο αυτό το υλικό, το άυλο υλικό, που είναι μέσα στο σώμα μας. Η ψυχή μας. Η παπαδιά εδώ του χωριού σας το κατάλαβε αυτό το πράμα μέσα στα πενήντα χρόνια τα λίγα που έζησε. Μακάρι να το κατανοήσουμε και εμείς.
Ο Άσωτος Υιός, έπιασε την περιουσία του όπως ακούσατε σήμερα. Λέει, εγώ θα πάω να γλεντήσω ότι προλάβω. Δος μου το επιβάλλον μέρος της περιουσίας. Πάρ᾿ το, παιδί μου. Ο Θεός είναι ελευθερία. Δεν είναι επιβολή. «Ὅτι θέλεις, ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν». Εμένα, να ξέρετε, από αυτή την Κυριακή του Ασώτου ποτέ μου δεν πρόσεξα τα ωραία που λεν συνήθως οι ιεροκήρυκες γύρω από τον Άσωτο, που επέστρεψε και βγήκε ο πατέρας του, τον υποδέχτηκε και τον έντυσε με την ωραία στολή και του έκαμε και σούβλα τον μόσχο τον σιτευτό να φάει και να διασκεδάσει. Πάντοτε, πάντοτε, πάντοτε, με προβλημάτιζε ο δεύτερος γιος, ο καλός, ο θρήσκος, ο υπάκουος, ο φρόνιμος, που δεν είχε τη δύναμη να χαρεί την επιστροφή του αδελφού του. Μα τι φοβερό πράμα! Να επιστρέψει τώρα ένας αγνοούμενος αδελφός μου και η έγνοια μου να είναι γιατί σφάξαμε το δαμάλι να το φάμε. Και ᾿μένα δεν μου έδωσες ένα ρίφι, του λέει. Ακούτε φθόνο, ακούτε ζήλεια.
Θέλετε να δείτε και ᾿σεις, θέλετε να δω και ᾿γω πού πατά η ψυχή μου; Κοιτάξτε τον εαυτό σας πότε χαίρεται ή αν χαίρεται όταν ο αδελφός σας, ο φίλος σας, ο γείτονάς σας έχει χαρές. Κοιτάξτε. Και τότε θα δείτε πού ευρίσκεται η ψυχή σας η αθάνατος, αυτή που έχει προοπτική να χαίρεται στην Άνω Λειτουργία που μας περιμένει όλους που είναι η ευλογημένη Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Την εύχομαι σε σας, να την εύχεσθε και σεις για μας.
Και ο Θεός να μας αξιώσει να παραμείνομε σημεία στην εποχή μας και να μην ταυτιστούμε ποτέ με ο,τιδήποτε επίγειο.
