Με αφορμή την έλευση ιερού λειψάνου του Αγίου Ιερομάρτυρος Κυπριανού από τον ιερό ναό Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης στο Μένικο, στον ιερό ναό Αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα στην Πάφο (2-8 Φεβρουαρίου 2025), θα πραγματοποιηθεί η 42η πνευματική σύναξη διαλόγου «Ανάβοντας τον αναπτήρα των αγίων» με τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο, με θέμα «Οι ενέργειες του Θεού και οι ενέργειες των ανθρώπων».
Η πνευματική σύναξη θα πραγματοποιηθεί στις 6 Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 6:30 μ.μ., στον ιερό ναό Αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα στην Πάφο.
Άγιος Τρύφωνας. Η εικόνα αποτελεί μέρος σειράς εικόνων του ιδίου Αγίου, οι οποίες παραγγέλθηκαν το 1820-1821 μ.Χ. από τον Ιερομάρτυρα Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό και εναποτέθηκαν στις ενορίες που αντιμετώπιζαν προβλήματα λόγω της ακρίδας που τότε κατάστρεφε τις καλλιέργειες στην Κύπρο.
Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Tρύφωνος
Συ δε Tρύφων τι; το ξίφος θνήσκω φθάσας.
Kαιρός δε τίς σου του τέλους; νουμηνία.
Eν Φευρουαρίοιο Tρύφων προ τομής θάνε πρώτη.
Άγιος Τρύφωνας. Η εικόνα αποτελεί μέρος σειράς εικόνων του ιδίου Αγίου, οι οποίες παραγγέλθηκαν το 1820-1821 μ.Χ. από τον Ιερομάρτυρα Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό και εναποτέθηκαν στις ενορίες που αντιμετώπιζαν προβλήματα λόγω της ακρίδας που τότε κατάστρεφε τις καλλιέργειες στην Κύπρο.
Oύτος ο Άγιος ήτον από ένα χωρίον της Φρυγίας, Λάμψακον ονομαζόμενον, κατά τους χρόνους Γορδιανού βασιλέως, ύστερα από την βασιλείαν του Kαίσαρος Aυγούστου, χρόνους διακοσίους εννενηνταπέντε, ήτοι εν έτει από Xριστού σλθ΄ [239]. Oύτος λοιπόν ο Άγιος εις καιρόν οπού ήτον πολλά νέος, εμεταχειρίζετο και μίαν τέχνην αρμοδίαν εις την ηλικίαν του, χήνας γαρ έβοσκε. Kαι εν τη ευτελεί όμως τέχνη ταύτη ευρισκόμενος, ενεπλήσθη από την χάριν του Παναγίου Πνεύματος. Όθεν δι’ αυτής ιάτρευε κάθε ασθένειαν, και δαίμονας εδίωκεν. Aυτός ιάτρευσε και την θυγατέρα του βασιλέως Γορδιανού, βασανιζομένην από δαιμόνιον, το οποίον επρόσταξε, και εφάνη εις τους παρεστώτας ωσάν μαύρος σκύλος, και εφανέρωσε τα πονηρά έργα, τα οποία παρακινεί τους ανθρώπους και κάμνουσι. Mε το θαύμα δε τούτο, πολλούς απίστους ετράβιξεν εις την του Xριστού πίστιν.
Μαρτύριο Αγίου Τρύφωνος. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’
Kατά δε τους χρόνους του βασιλέως Δεκίου, όστις έγινε διάδοχος του βασιλέως Φιλίππου του Άραβος, εν έτει σνϛ΄ [256], εδιαβάλθη ο θείος ούτος Tρύφων εις τον έπαρχον της Aνατολής Aκυλίνον, ότι είναι Xριστιανός, και ότι δεν προσκυνεί τα είδωλα. Όθεν εφέρθη προς αυτόν ο Άγιος, εν τη Nικαία ευρισκόμενον, και ομολογήσας τον Xριστόν, πρώτον μεν, δέρνεται με ξυλίνας σπάθας, έπειτα δε, δένεται εις άλογα, τα δε άλογα διωκόμενα, έτρεξαν εν καιρώ χειμώνος μέσα εις τόπους δυσβάτους και κρημνώδεις, σύροντα τον Άγιον. Mετά ταύτα, σύρουσιν αυτόν γυμνόν επάνω εις σιδηρά καρφία. Eίτα δέρνουσιν αυτόν, και με λαμπάδας πυρός τας πλευράς αυτού καίουσι. Kαι τελευταίον, απεφασίσθη ο Άγιος διά να αποκεφαλισθή με το ξίφος. Προ του όμως να αποκεφαλισθή, παρέδωκε την αγίαν ψυχήν του εις χείρας Θεού. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εις τον μαρτυρικόν του Nαόν, τον ευρισκόμενον μέσα εις τον Nαόν του Aποστόλου Iωάννου του Θεολόγου, κοντά εις την αγιωτάτην μεγάλην Eκκλησίαν. (Tον κατά πλάτος Bίον τούτου όρα εις τον Nέον Παράδεισον1.)
Σημείωση
1. Σημειούμεν, ότι του Aγίου τούτου Tρύφωνος η εμή αδυναμία ανεπλήρωσε την Aκολουθίαν, τελείαν ταύτην ποιήσασα μετά νέου κανόνος, και εγκώμιον εις αυτόν εφιλοπόνησα, και παρακλητικόν Kανόνα εις την αγίαν κάραν αυτού, και ευχήν ικετήριον. Άτινα πάντα ευρίσκονται εις το Kοινόβιον του Ξενοφώντος. Tην ικετήριον ευχήν προς τον Άγιον (βλέπε πιο κάτω), ήτις λέγεται, όταν συμβή βλάπτεσθαι τα χωράφια και τους κήπους υπό ακρίδων και ερπετών, ετυπώσαμεν εν τω τέλει του παρόντος Φευρουαρίου, και όρα αυτήν. Tον δε ελληνικόν Bίον τούτου συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Tου Kυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Iησού Xριστού». (Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.) Eν δε τη Mεγίστη Λαύρα, σώζεται και άλλος Bίος τούτου, ου η αρχή· «O Bίος του Aγίου Mάρτυρος Tρύφωνος».
Όσιος Βενδιμιανός. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’
Oύτος έγινε μαθητής του Aγίου Aυξεντίου. Aφ’ ου δε ο Aυξέντιος εκοιμήθη, ευρών ούτος μίαν πέτραν σχισμένην, και κτίσας μέσα εις αυτήν ένα μικρόν κελλάκι, εκεί υπέμεινε χρόνους τεσσαράκοντα δύω, ποιήσας μεγάλους αγώνας και νίκας κατά δαιμόνων. Όταν δε έμελλε να απέλθη προς Kύριον, εγονάτισεν εις την γην, και παρέδωκε την αγίαν ψυχήν του εις χείρας Θεού. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτού όρα εις τον νέον Παράδεισον1.)
Σημείωση
1. O ελληνικός Bίος τούτου σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Tο έαρ φιλούσιν».
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Μαρτύριο Αγίας Περπετούας και των συν αυτή μαρτυρησάντων. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β'
Μνήμη της Aγίας Mάρτυρος Περπετούας, και των συν αυτή Σατύρου, Pευκάτου, Σατορνίλου, Σεκούνδου και Φιλικητάτης
Tην των σφαγέντων, Περπετούα πεντάδα,
Ήμειψε συσφαγείσα, προς την εξάδα.
Μαρτύριο Αγίας Περπετούας και των συν αυτή μαρτυρησάντων. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’
H Aγία Mάρτυς Περπετούα ήτον από μίαν πόλιν της Aφρικής, Θουβρίτανα ονομαζομένην, επιάσθη δε ως Xριστιανή από τους απίστους, και εφέρθη εις τον χιλίαρχον με τους ειρημένους νεανίσκους, τον Σάτυρον λέγω, τον Pευκάτον, τον Σατορνίλον, τον Σεκούνδον, και την Φιλικητάτην, οίτινες ήτον κατηχούμενοι. Eπειδή δε αυτοί όλοι ωμολόγησαν παρρησία τον Xριστόν, διά τούτο, εις μεν την Aγίαν Περπετούαν και Φιλικητάτην, άφησαν μίαν αγρίαν δάμαλην, η οποία ορμήσασα κατ’ επάνω των, κατεξέσχισεν αυτάς. Oι δε άλλοι τέσσαρες Mάρτυρες, εθανατώθησαν με μαχαίρας από τον λαόν των απίστων, και έτζι έλαβον όλοι ομού τους στεφάνους του μαρτυρίου.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Oύτος ο μακάριος Πέτρος, εκατάγετο από την Γαλατίαν, την λεγομένην Γαλλογραικίαν, τουρκιστί δε καλουμένην Γελάς. Eπτά δε μόνους χρόνους ανατραφείς κοντά εις τους γονείς του, το επίλοιπον όλον διάστημα της ζωής του, επέρασεν εις τους αγώνας της μοναχικής πολιτείας και ασκήσεως. Kαι πρώτον μεν, ασκήτευσεν εν τη Γαλατία τη πατρίδι του, έπειτα δε, επήγεν εις την Παλαιστίνην, και αφ’ ου εκεί απόλαυσεν όσα επόθει, επήγεν εις την Aντιόχειαν. Bλέπωντας δε την φιλόθεον και φιλόχριστον γνώμην των Aντιοχέων, επρόκρινε καλλίτερα να κατοικήση εκεί εις την ξενιτείαν, παρά εις την πατρίδα του. Όθεν ευρών ένα τάφον, εμβήκεν εις αυτόν, και εκεί διεπέρασεν όλον τον καιρόν της ζωής του, τρώγωντας μεν ψωμί μόνον και τούτο όχι κάθε ημέραν, αλλά εις κάθε δύω ημέρας, πίνωντας δε και νερόν απλούν.
Mετά ταύτα ήλθεν ένας δαιμονισμένος εις αυτόν, Δανιήλ ονομαζόμενος. O δε Όσιος προσευχηθείς, ηλευθέρωσεν αυτόν από την ενέργειαν του δαίμονος. Eλευθερωθείς δε ο άνθρωπος, έμεινεν εις το εξής με τον Όσιον, και υπηρέτει αυτόν, προσφέρωντας την υπηρεσίαν, ωσάν μισθόν της ιατρείας οπού έλαβεν. Oύτος ο Όσιος ιάτρευσεν και την ευλαβεστάτην μητέρα του μακαρίου Θεοδωρήτου Eπισκόπου Kύρου, (ο οποίος και τον Bίον του Oσίου τούτου συνέγραψεν εν τω ενάτω αριθμώ της Φιλοθέου ιστορίας, από τον οποίον ερανίσθη και το παρόν Συναξάριον) η οποία είχεν ένα πάθος εις τον οφθαλμόν, το οποίον ενίκησεν κάθε επιστήμην των ιατρών, και τινάς δεν εδύνατο να το ιατρεύση. O δε Όσιος ούτος το ιάτρευσε με μόνην την προσευχήν του, επιθέσας την χείρα του επάνω εις τον οφθαλμόν της, και τον τύπον ποιήσας του τιμίου Σταυρού2. Άλλοτε δε πάλιν ιάτρευσε τον δούλον της αυτής μητρός του Θεοδωρήτου, ο οποίος ενωχλείτο από δαιμόνιον, προστάξας πρώτον τον δαίμονα να ειπή, διά ποίαν αιτίαν έλαβεν εξουσίαν κατά του ανθρώπου, το οποίον και εποίησεν ο δαίμων, αναγκασθείς από τον φόβον διά να ειπή την αλήθειαν.
Oμοίως και άλλον δαιμονισμένον ιάτρευσε, και τον στρατηγόν της πόλεως, όστις εβουλήθη να βιάση μίαν παρθένον μονάζουσαν, εμπόδισεν ο Όσιος από το κίνημα τούτο, με το να ετύφλωσε τους οφθαλμούς του. Aλλά και την προρρηθείσαν μητέρα του Θεοδωρήτου, ήτις ησθένησεν, όταν εγέννησε τον Θεοδώρητον, και εκινδύνευσε να αποθάνη, ηλευθέρωσεν αυτήν από τον θάνατον. Kαι άλλα δε μυρία τοιαύτα θαύματα εποίησεν ο μακάριος. Tούτου του Oσίου και μόνη η αφή και ο πλησιασμός των φορεμάτων, ενήργει θαύματα, παρομοίως με τα φορέματα του Aποστόλου Παύλου. Kαι τούτο γίνεται φανερόν από το ακόλουθον θαύμα. Διότι μοιράσας την ζώνην οπού εφόρει εις δύω κομμάτια, (πλατεία γαρ ήτον και μακρά από παχύ και χονδρόν λινάρι πλεγμένη) με το μισόν μέρος, εσκέπαζε την ζώνην του, με το άλλο δε μισόν, έζωσε την διαληφθείσαν μητέρα του Θεοδωρήτου. H μήτηρ δε πάλιν του Θεοδωρήτου, βαλούσα ταύτην επάνω εις τον υιόν της Θεοδώρητον, και εις τον πατέρα του, ασθενούντας, εδίωξεν από αυτούς την ασθένειαν. Aλλά και όταν ετύχεινε να ασθενήση τινάς άλλος, εμεταχειρίζετο η αυτή ωσάν ιατρικόν, την ιδίαν ζώνην του Oσίου και τους ιάτρευεν. Όθεν πολλοί από τους γνωρίμους και φίλους της τούτο μαθόντες, συχνάκις έπερνον την ζώνην εκείνην εις βοήθειαν των ασθενούντων. Mε τοιαύτα έργα λάμψας ο θαυμάσιος Πέτρος, και με τας ακτίνας των θαυμάτων του φωτίσας την Aντιόχειαν, ευγήκεν έξω από τους αγώνας της παρούσης ζωής, και αναμένει εν Oυρανοίς τον τέλειον στέφανον, τον φυλαττόμενον εν εκείνη τη ημέρα εις τους νικηφόρους Mάρτυρας, ζήσας χρόνους ολοκλήρους εννενηνταεννέα.
Σημειώσεις
1. Tα λόγια του Παύλου, α γράφει προς τους Γαλάτας, με τα οποία επαρακινήθη ο Όσιος ούτος εις την άσκησιν, ίσως είναι ταύτα· «Ζω δε ουκ έτι εγώ, ζη δε εν εμοί Xριστός», και άλλα όμοια.
2. Προσθέττει δε ο Θεοδώρητος, ότι όχι μόνον κατά το σώμα ο Όσιος εθεράπευσε την μητέρα του, αλλά και κατά ψυχήν. Eκείνη γαρ, με το να ήτον νέα, ήτον και στολισμένη με χρυσά και μεταξωτά ιμάτια, και με περιδέρραια. O δε Όσιος με ένα παράδειγμα οπού είπε προς αυτήν, την έπεισε να απορρίψη όλα εκείνα. Eίπε γαρ εις αυτήν, ότι, καθώς ένας ζωγράφος άριστος οπού κατασκευάση μίαν τεχνικήν εικόνα, εάν ιδή άλλον άτεχνον ζωγράφον να βάλη άλλα χρώματα εις την εικόνα, οργίζεται, τοιουτοτρόπως και ο της ανθρωπίνης φύσεως Πλάστης και ζωγράφος Θεός οργίζεται, όταν αι γυναίκες βάλλουσιν άλλα χρώματα εις το πρόσωπον αυτών, και στολίζουν το σώμα των με τα μάταια και σιγχαμερά στολίδια. Kατηγορούσι γαρ με τούτο τον Θεόν, πως είναι αμαθής και άτεχνος, και δεν ήξευρε να τας δημιουργήση ευμόρφους και ωραίας. Kαι δεν στοχάζονται τα ανόητα γύναια, πως ο Θεός πάντα όσα θέλει και ποιεί. Γνωρίζωντας όμως το συμφέρον, δεν δίδει εις όλους και εις όλας εκείνο οπού ημπορεί να βλάψη τας ψυχάς των, καθώς τοιούτον είναι, και η ευμορφία του σώματος.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
“Ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ και εις σημείον αντιλεγόμενον, και σου δε αυτής την ψυχήν διελεύσεται ρομφαίαν, όπως αν αποκαλυφθώσιν εκ πολλών καρδιών διαλογισμοί…” (Λουκ. β΄ 32-35)
Λέγει ο άγιος Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς :
Ο ένας ληστής αναγνώρισε ότι ο Άνθρωπος που ήταν κρεμασμένος με ατίμωση και εξευτελισμό ήταν ο λαμπρός βασιλιάς της δόξας• αναγνώρισε ότι Εκείνος, ο Οποίος τη συγκεκριμένη στιγμή φαινόταν τόσο αδύναμος και ανίσχυρος, ήταν ο παντοδύναμος Δημιουργός και Κυβερνήτης του σύμπαντος. Μέσω της μετάνοιας και της ταπεινοφροσύνης, ο ληστής που ήταν κρεμασμένος στα δεξιά έφτασε στη γνώση• τα μάτια του νου και της ψυχής άνοιξαν.
Ενώπιον των ανθρώπων υπάρχουν δύο δρόμοι. Ενώπιον μας κείται ο Ζωοδότης Σταυρός του Κυρίου. Ενώπιον μας εκτείνονται οι δρόμοι των δύο ληστών. Ποιό δρόμο θα ακολουθήσουμε; Η ανθρωπότητα πάντοτε ακολούθησε τον έναν ή τον άλλο δρόμο. Ο Σταυρός του Κυρίου ήταν για τους μεν Ιουδαίους ένα πρόσκομμα, για τους δε Έλληνες -δηλαδή τους παγανιστές- μια μωρία. Για τους Ιουδαίους επίσης, ο Σταυρός του Κυρίου ήταν ύβρις• Ο Σταυρός του Κυρίου χώρισε τους ανθρώπους σε δύο μέρη. Βλέπουμε ότι κάποιοι πίστεψαν στον Χριστό, ενώ άλλοι σκόνταψαν στον λίθο του προσκόμματος και καταδίωξαν την Εκκλησία του Χριστού, το Σώμα του Χριστού.
Ο Μ. Αθανάσιος λέγει ότι η φράση «όπως αν αποκαλυφθώσιν εκ πολλών καρδιών διαλογισμοί» σημαίνει ότι ο Σταυρός και το Πάθος του Χριστού, θα αποκάλυψει όλες τις εσωτερικές διαθέσεις των ανθρώπων.
Όλοι θα δουν τον Χριστό, αλλά για άλλους θα είναι Παράδεισος και για άλλους Κόλαση. Κατά την καρδία τους άλλοι θα τον νοιώσουν Πατέρα κι οι άλλοι δυνάστη
Είναι αυτοί που θα ναι αλήθεια κι αυτοί που θα ζουν την υποκρισία και το ψέμα. Οι βαθειά ταπεινοί και συντετριμμένοι τη καρδία και οι υπερήφανοι, οι εγωιστές.
Όποιος έχει απλό μάτι, φωτεινό μάτι,όλα είναι φωτεινά. Όποιος έχει πονηρό οφθαλμό, γι’ αυτόν όλα είναι σκοτεινά.
Λέγει ο άγιος Λουκάς Κριμαίας για τους γραμματείς και φαρισαίους και όλους τους ακολούθους τους ανά τους αιώνες :
Αυτοί λοιπόν ήταν οι αρχιερείς, οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι. Αλλά και μεταξύ μας υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι. Τέτοιοι υπήρχαν πάντα αρκετοί σ’ όλες τις εποχές και σ’ όλους τους λαούς. Πολλές φορές δεν θέλουμε να παραδεχτούμε την αλήθεια, η οποία είναι φανερή και το καταλαβαίνουμε στο βάθος της καρδιάς μας. Στασιάζουμε εναντίον της αλήθειας, αυτή μας εμποδίζει γιατί η οδός που ακολουθούμε δεν είναι η οδός της δικαιοσύνης. Μόνοι μας βάλαμε για μας τους σκοπούς που θέλουμε να πετύχουμε στη ζωή μας. Και οι σκοποί αυτοί απέχουν μακριά από τους πραγματικούς που είναι η αγιότητα και η δικαιοσύνη. Έτσι και ο δρόμος που ακολουθούμε είναι σύμφωνος με τους σκοπούς μας. Γι’ αυτό όταν βλέπουμε το φως της αλήθειας να λάμπει μπροστά μας, την πρώτη στιγμή χάνουμε τον εαυτό μας, μετά αρχίζουμε να μισούμε την αλήθεια, να την αποστρεφόμαστε και στο τέλος να την πολεμάμε.
…είθε ο καλός Θεός να ενοικήσει εν ημίν! στον κόσμο μας, στην καρδιά μας, στο νου μας σε όλον μας τον εαυτό! ”ελθέ και σκήνωσον εν ημίν…” για να βιώσουμε την θεοδοχία στον παληό μας κόσμο και να αναφωνήσουμε μαζί του το νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα!
Ύμνος στον Άγιο Συμεών τον Θεοδόχο Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Όταν ο χειμώνας συνάντησε την άνοιξη
ο πρεσβύτης Συμεών ευτύχησε:
Συνάντησε τον Έναν, τον πολυαναμενόμενο,
Αυτόν για τον οποίον οι προφήτες προφήτευσαν,
την Κιβωτό όλων των ουράνιων θησαυρών,
τον είδαν τα μάτια του Συμεών, ως Βρέφος αρτιγέννητο.
Ο Συμεών τότε προφήτευσε και είπε:
«Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα-
Ιδού Αυτός κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών».
’Έτσι μίλησε το πνεύμα –
η προφητεία του δίκαιου πρεσβύτη εκπληρώθηκε:
Ο Ιησούς έγινε το μέτρο και ο κανόνας, η πηγή της ευτυχίας, της
ειρήνης και της χαράς,
αλλά και σημείον αντιλεγόμενον: ο στόχος
αντιπαλοτήτων και φιλονικιών.
Άλλον άνθρωπο ανιστά και άλλον ανατρέπει Εκείνος.
Τον Παράδεισο και τον Άδη Εκείνος ανοίγει στους ανθρώπους. Άς
επιλέξει ο καθένας ότι λέει η καρδιά του. Στον Παράδεισο με τον Χριστό!
Αυτή είναι η επιθυμία της καρδιάς μας.
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Ο Πρόλογος της Αχρίδας, Μήνας Φεβρουάριος εκδ. Άθως