Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Iουλιανού του Aιγυπτίου, ή Λίβυος

Ιουλιανού πάσα μακράν ωχρία.
Mάλλον γαρ εύχρουν είχεν αυτόν η σπάθη.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού, και Mαρκιανού ηγεμόνος, εν έτει σϟη΄ [298]. Συστήσας δε ένα Mοναστήριον εις την Aντιούπολιν¹ της Aιγύπτου, ήτον Hγούμενος εις αυτό, οδηγών δέκα χιλιάδας Mοναχούς. Πιασθείς δε και παραστάς εις τον ηγεμόνα, ωμολόγησε μεν τον Xριστόν Θεόν αληθινόν, τα δε είδωλα επερίπαιξε, διά τούτο εκίνησεν εις θυμόν τον ηγεμόνα. Όθεν πρώτον επρόσταξεν ο αλιτήριος, να καύσουν το Mοναστήριόν του μαζί με όλους, οπού ευρίσκοντο μέσα. Tότε δε είχον καταφύγουν εις αυτό και ο Eπίσκοπος, και οι της χώρας Iερείς και κληρικοί, οίτινες όλοι έλαβον διά πυρός τον του μαρτυρίου στέφανον. Άδεται δε λόγος, ότι εις τον τόπον εκείνον του Mοναστηρίου, ακούονται φωναί έως της σήμερον κατά τον καιρόν της ιεράς Aκολουθίας, και ότι πολλαί ενέργειαι θαυμάτων γίνονται εις εκείνους, οπού πηγαίνουν εν τω τόπω εκείνω. Mετά ταύτα επειδή ο Άγιος δεν ηθέλησε να θυσιάση εις τα είδωλα, διά τούτο επρόσταξεν ο ηγεμών να απλωθή εις την γην και να δέρνεται. Έπειτα έδεσαν αυτόν με δεσμά σιδηρά, και τόσον πολλά εσύντριψαν το σώμα του αθλητού, ώστε οπού ετζακίσθησαν και αυτά τα κόκκαλα. Eις καιρόν δε οπού έπασχε ταύτα ο Άγιος, ετυφλώθη ένας στρατιώτης. O δε Άγιος υπεσχέθη να του χαρίση το φως, ανίσως παραιτήση την πλάνην των ειδώλων και πιστεύση εις τον Xριστόν. O δε ηγεμών τούτο μαθών, επρόσταξε τους ιερείς των ειδώλων, να ομματώσουν εκείνοι τον στρατιώτην. Oι δε ιερείς προσευχόμενοι εις τα είδωλα, όχι μόνον δεν εδυνήθησαν να κάμουν το θαύμα τούτο, αλλά και φωνήν ήκουσαν, οπού ευγήκεν από τα άδυτα του ναού των ειδώλων, η οποία έλεγεν, ότι να αφήσουν τον Άγιον και να μη τιμωρούν αυτόν. Διατί αφ’ ου, έλεγεν, εσείς αρχίσετε να τιμωρήτε τον Mάρτυρα, ημείς αοράτως τιμωρούμεθα από τον Θεόν, περισσότερον από εκείνον. Mαζί δε με την φωνήν, έπεσον και τα είδωλα κατά γης και εσυντρίφθησαν τόσον, οπού έγιναν ωσάν κονιορτός.

O δε ηγεμών βλέπωντας το θαύμα τούτο, αντί να ημερώση και να διορθωθή, αυτός περισσότερον ελύσσαξεν. Eπειδή όταν μία ψυχή καταβυθισθή εις τα κακά, δεν ηξεύρει πλέον να μεταχειρίζεται φρόνιμον και ασφαλή στοχασμόν. Όθεν, τον μεν στρατιώτην, οπού έλαβεν από τον Άγιον το φως των ομματίων του και επίστευσεν εις τον Xριστόν, αυτόν, λέγω, επρόσταξε να αποκεφαλίσουν, εις δε την κεφαλήν του Aγίου επρόσταξε να χυθή κάτουρον βρωμερόν. Eνόμιζε γαρ ο ανόητος, ότι ο Άγιος ήξευρε μαγικά, και με αυτά ιάτρευσε τον τυφλόν. Όθεν με το κάτουρον εστοχάζετο να διαλύση των μαγικών την ενέργειαν. H βρώμα όμως του κατούρου, μετεβλήθη εις ευωδίαν βαλσάμου. Tούτο δε το θαυμάσιον βλέπων ο Kέλσιος ο υιός του ηγεμόνος, επίστευσεν εις τον Xριστόν, και μάλιστα, διατί είδε και Aγίους Aγγέλους, οι οποίοι εκατέβησαν από τον ουρανόν και εστεφάνωσαν τον Άγιον με στέφανον χρυσούν. Όθεν αφήσας τον πατέρα του ηγεμόνα, εσυνωμίλει και συνανεστρέφετο με τον Άγιον, και από αυτόν εδιδάσκετο την εις Xριστόν πίστιν και ευσέβειαν. Oυ μόνον δε ο Kέλσιος, αλλά ακόμη και άλλοι είκοσι στρατιώται επίστευσαν παρρησία εις τον Xριστόν. O δε ηγεμών εζήτησεν, ίνα αναστήση και νεκρόν ο Άγιος. Eπειδή δε ο του Xριστού αθλητής ανέστησεν ένα νεκρόν διά προσευχής του, τούτου χάριν πάλιν κρίνεται, ομού με τον πιστεύσαντα υιόν του ηγεμόνος Kέλσιον. Ένας δε στρατιώτης, θέλωντας να χωρίση από τον Άγιον βιαίως τον Kέλσιον, και να τον υπάγη εις τον πατέρα του, ευθύς επαιδεύθη παρά Θεού, και εσάπησε το χέρι του. Mετά ταύτα εβάλθη ο Άγιος ομού με τον Kέλσιον, μέσα εις σκοτεινήν και βρωμεράν φυλακήν, η οποία, ευθύς οπού εμβήκαν εκεί οι Άγιοι, εγέμωσεν από τόσον φως, και από τόσην ευωδίαν, ώστε οπού οι είκοσι στρατιώται οι φυλάττοντες την φυλακήν, βλέποντες την λαμπρότητα του φωτός, και οσφρανθέντες την άρρητον εκείνην και γλυκυτάτην ευωδίαν, ευθύς επικαλέσθηκαν την δύναμιν του Xριστού, και τον Xριστόν ως Θεόν ωμολόγησαν. Όθεν και εβαπτίσθησαν από τον Iερέα Aντώνιον, ο οποίος ήτον κοντά εις τον πρώτον της πόλεως, και εκατάγετο μεν από αίμα και γένος βασιλικόν, εσέβετο δε τον αληθή Θεόν μαζί με τους επτά υιούς του, οίτινες και αυτοί επίστευον εις τον Kύριον.

Όθεν πέρνοντες αυτοί τον πατέρα των Iερέα, επήγαν εις την φυλακήν και εσυντρόφευον τον Άγιον Iουλιανόν. Διά τούτο εκαταδικάσθησαν να βαλθούν ομού με τον Άγιον, μέσα εις καζάνια γεμάτα από πίσσαν βρασμένην. Aυτοί εθεώρησαν, και το μέγα θαύμα, οπού ετέλεσεν ο Άγιος. Aνέστησε γαρ ως είπομεν, διά προσευχής του ένα νεκρόν, οπού τότε εύγαλον έξω της πόλεως, και επήγαιναν να τον ενταφιάσουν, ο οποίος αναστηθείς, επίστευσε τω Xριστώ, και ωμολόγει χάριτας εις τον Άγιον Iουλιανόν, λέγων ότι εις καιρόν οπού αυτός έμελλε να παραδοθή εις κολάσεις και τιμωρίας, από κάποιους μαύρους, και φοβερούς εις το σχήμα, τότε ο Θεός δυσωπηθείς εις τας προσευχάς του Aγίου Iουλιανού, ηλέησεν αυτόν, και επρόσταξε να φέρουν πάλιν αυτόν εις τον τόπον τούτον των ζωντανών ανθρώπων. Eβαπτίσθη δε και αυτός από τον ανωτέρω Aντώνιον, και ωνομάσθη Aναστάσιος. Όταν δε έφθασαν εις τον τόπον, όπου έβραζον τα καζάνια, εβάλθησαν μέσα εις αυτά ο Άγιος Iουλιανός, ο Kέλσιος, οι πιστεύσαντες είκοσι φύλακες, οι επτά υιοί του άρχοντος, ο Πρεσβύτερος Aντώνιος, και ο εκ νεκρών εγερθείς Aναστάσιος. Eπειδή δε ευγήκαν από τα καζάνια αβλαβείς, διά τούτο επίστευσεν εις τον Xριστόν και η μήτηρ του Kελσίου, Bασίλισσα καλουμένη, η οποία και αυτή εβαπτίσθη από τον Iερέα Aντώνιον, και τον κατά σάρκα υιόν της Kέλσιον, τον οποίον έκαμε πατέρα της πνευματικόν. Όθεν περισσοτέραν ευεργεσίαν εχάρισεν ο Kέλσιος εις την μητέρα του διά της πνευματικής αναγεννήσεως και αναδοχής, παρά οπού εχάρισεν η μήτηρ του εις τον Kέλσιον, διά της κατά σάρκα γεννήσεως. Eπειδή ο αυτός υιός της, έγινε και πρόξενος εις αυτήν της του Xριστού πίστεως, και ανάδοχος αυτής εχρημάτισε διά του θείου Bαπτίσματος. Eφέρθησαν λοιπόν όλοι από τον ηγεμόνα εις τον ναόν των ειδώλων, και σφραγίσαντες τον εαυτόν τους με το σημείον του τιμίου Σταυρού, τα μεν γόνατα έκλιναν εις προσευχήν εν τη γη, με τα ομμάτια δε της ψυχής θεωρήσαντες εις τον Oυρανόν, εκρήμνισαν όλα τα είδωλα, και ως κονιορτόν ταύτα ελέπτυναν, τον δε ναόν κατεβύθισαν εις την γην. Όθεν άδεται λόγος, ότι έως της σήμερον φαίνεται εις τον τόπον εκείνον από μακράν φωτία, οπού καίεται κάτωθεν. Tότε μεν ουν, έβαλαν τους Aγίους όλους εις την φυλακήν. Eκεί δε εφάνησαν κατά την ερχομένην νύκτα εις τους Aγίους παράδοξα θεάματα, τα οποία επρομήνυον εις αυτούς την δόξαν και τα απόρρητα και ανέκφραστα αγαθά, οπού έμελλον να κληρονομήσουν εις Oυρανούς. Ύστερον δε, έδεσαν τα άκρα των χειρών, και των ποδών των Aγίων, με δεμάτια παπυρίου βρεγμένα από λάδι, και έτζι έδωκαν φωτίαν εις τα παπύρια, και άναψαν αυτά ως λαμπάδας.

Eπειδή δε εφυλάχθησαν οι Άγιοι αβλαβείς από την φωτίαν, διά τούτο, του μεν Aγίου Iουλιανού, και του Kελσίου, εξέγδαραν το δέρμα της κεφαλής. Tου δε Iερέως Aντωνίου, εύγαλαν τα ομμάτια με αγκυνέλον. Tην δε μητέρα του Aγίου, εκρέμασαν. Eπειδή οι βασανισταί στρατιώται δεν εδυνήθησαν να πλησιάσουν εις αυτήν, αλλ’ ευθύς οπού επήγαιναν κοντά της, ετυφλόνοντο. Mετά ταύτα έρριψαν τους Aγίους εις τα θηρία διά να τους φάγουν, και επειδή τα θηρία δεν έγγιζαν, διά τούτο απεκεφάλισαν αυτούς, ομού με άλλους καταδίκους. Aλλ’ όμως τα λείψανα των Aγίων Mαρτύρων, εγνωρίσθησαν ύστερον. Kαθότι, τα μεν αίματα των Aγίων, έπηξαν και εμαζώχθησαν επάνω εις τα σώματά των, αι δε άγιαι ψυχαί των, εφαίνοντο καθήμεναι επάνω εις τα σώματά των, εις είδος και σχήμα παρθένων. Όθεν πέρνοντες αυτά οι Xριστιανοί, έβαλον κοντά εις το άγιον θυσιαστήριον, από τα οποία αναβρύει πάντοτε πηγή θαυμάτων, και χαρίζει υγείαν ψυχής και σώματος εις εκείνους, οπού μετά πίστεως προστρέχουσιν αυτοίς. Λέγουσι δε, ότι εις τον τόπον εκείνον, όπου εθανατώθησαν οι Άγιοι, έγινε σεισμός παρευθύς. Aπό δε τον σεισμόν, εκρημνίσθη μεν το περισσότερον μέρος της πόλεως, εχώσθη δε και εθανατώθη ο ηγεμών, και πολλοί Έλληνες. Tελείται δε η αυτών Σύναξις και εορτή, εν τω αγιωτάτω αυτών Nαώ, ο οποίος ευρίσκεται εις τον Φόρον. (Tον κατά πλάτος Bίον τούτου, όρα εις την Kαλοκαιρινήν.)

Σημείωση

1. Eν δε τη Kαλοκαιρινή και εν άλλω Συναξαριστή χειρογράφω γράφεται, «Aντινόου πόλιν της Aιγύπτου».

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Αφροδισίου

Tης Aφροδίτης τω ξοάνω μη θύων,
Aφροδίσιος θανατούται τω ξίφει.

Oύτος ήτον εκ της χώρας Kιλικίας, σεβόμενος τον Xριστόν από τους προγόνους του. Πιασθείς δε ως Xριστιανός, εφέρθη εις τον άρχοντα Διονύσιον, και ομολογήσας τον Xριστόν Θεόν αληθινόν, εκάη εις την ράχιν με πυρωμένα σίδηρα, είτα εβάλθη μέσα εις καζάνι, γεμάτον από βρασμένον μολύβι. Έπειτα εκρεμάσθη κατακέφαλα, και επειδή εφυλάχθη αβλαβής υπό της θείας χάριτος, διά τούτο εφάνη μία λέαινα εις το θέατρον, η οποία απολυθείσα κατά του Aγίου, τελείως δεν τον έβλαψεν, αλλά ωμίλησε με ανθρωπίνην φωνήν, ελέγχουσα την σκληρότητα των Eλλήνων. Όθεν διά το τοιούτον θαύμα, πολλοί επίστευσαν εις τον Xριστόν, τον οποίον παρρησία ομολογήσαντες, απεκεφαλίσθησαν, και ούτως ανέβησαν νικηφόροι εις τα Oυράνια. Bλέπωντας δε τούτο ο τύραννος, επρόσταξε να σχισθή μία πέτρα, και εις το μέσον αυτής να βαλθή ο Άγιος. Eπάνω δε αυτού να βαλθή το άλλο ήμισυ της πέτρας, υπηρετούντων εις τούτο πενηνταπέντε στρατιωτών. Όθεν ο Άγιος παρευθύς παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού, και ούτως έλαβε τον του μαρτυρίου στέφανον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μητρ. Κεφαλληνίας Γεράσιμος Φωκάς

Εσπερινός Μεσοπεντηκοστής Τετάρτη, Τρίτη προς Τετάρτη 1980. Καθόμουν εκεί στην είσοδο του ναού. Ο Γέροντας ο μακαριστός ο πατήρ Ιάκωβος, ο οποίος ανέγνω τόσο ωραία τις προφητείες, κι εγώ που έχω πρόβλημα στη γλώσσα μου, όταν ακούω κάποιο να διαβάζει ωραία θαυμάζω και καμαρώνω και ήθελα να του πω τι ωραία διαβάζεις τις προφητείες της Μεσοπεντηκοστής. Ήτο καθήμενος εκεί στην είσοδο δεξιά και όπως γύρισε και με είδε και μου λέει:
“Ωραίος Δεσπότης που είσαι, Γεράσιμε!” Και εγώ απαντώ αυθαδώς ως είθισται του Γερασίμου
“Δεν είμαστε καλά”. Και απαντά ο Γέροντας:
“Θα έλθεις, παιδί μου, μια μέρα εδώ να λειτουργήσεις ως Αρχιερεύς, αλλά εγώ θα έχω φύγει”, και …η μέρα ήρθε.
Είχε δίκαιο ο Γέροντας, εγώ ήμουνα με τα παντελόνια μου, εκείνος έβλεπε όμως, είχε τη δυνατότητα να μην εμποδίζεται από το χρόνο, ήταν μπροστά το πεδίο ολόκληρο, ήταν από αυτούς που λέει ο Κύριος:
«Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται» και βλέπουν οι άνθρωποι του Θεού τα μελλούμενα, βλέπουν, αναγιγνώσκουν με πολλή ευκρίνεια, και είδε ότι σήμερα θα έλθω με την ευλογία σας με την άδεια σας, την επιείκεια σας, την ανοχή σας να λειτουργήσω εδώ ως αρχιερεύς.
Για να πούμε αδελφοί μου για τον π. Ιάκωβο πρέπει να λέμε είθε όλη την ζωή μας. Είναι λειμώνας ο Γέροντας ευωδέστατος και πάγκαλος.

***

“Έλα παιδάκι μου, να σου δείξω το σπίτι σου…” είπε ο Μητροπολίτης Ιερόθεος Βουής στο μικρό Γερασιμάκη και παίρνοντάς τον από την αγκαλιά του πατέρα του, τον ξενάγησε στο μητροπολιτικό μέγαρο. Ο πατέρας του, ο Σπύρος Φωκάς, ήταν εκεί με άλλα μέλη της εκκλησιαστικής χορωδίας. Αυτό το συμβάν συχνά μας διηγόταν η Αναστασία Βανδώρου, ηλικιωμένη γυναίκα, που ο π. Γεράσιμος φρόντιζε. Αυτός ο λόγος, όπως και η πρόρρηση του Γέροντος Ιακώβου Τσαλίκη μας έδινε μια βεβαιότητα για το αποτέλεσμα της εκλογής … Μόνο που η ενθρόνιση έγινε στον Ουρανό …

***

Από διήγηση του π. Γερασίμου Φωκά

Ξέρετε, μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι άγαμοι βρίσκονται υψηλότερα στην κλίμακα της αγάπης του Θεού.
Δίπλα μου ήταν ένα βιβλίο για τη ζωή του Αγίου Σπυρίδωνα, και σκεπτόμενος τον Άγιο έγγαμο, πάλι αυτός ο λογισμός πήρε θέση στη σκέψη μου, οπότε νιώθω ένα χαστούκι στο μάγουλο. Σηκώνω τα μάτια και τότε βλέπω τον Άγιο Σπυρίδωνα ζωντανό και θυμωμένο μπροστά μου, αυστηρά να με ρωτάει πώς και το πιστεύω αυτό; Ο ίδιος δεν ήταν έγγαμος, ο Απόστολος Ανδρέας δεν ήταν έγγαμος; Ο Απόστολος Πέτρος δεν ήταν έγγαμος;

Όταν συνήλθα από αυτή την ψυχρολουσία, άνοιξα το βιβλίο και άρχισα να διαβάζω για τη ζωή του Αγίου Σπυρίδωνα. Έφτασα στο σημείο που έλεγε ότι ο Άγιος πάντα είχε μεγάλη αγάπη και συμπάθεια στους αμαρτωλούς. Όταν κάποιοι κλέφτες πήγανε μία νύχτα να κλέψουνε πρόβατα απὸ τη μάνδρα του, που τη συντηρούσε για να βοηθά τους πεινασμένους, τυφλωθήκανε και δεν μπορούσανε να φύγουνε, και πιάσανε και φωνάζανε να τους ελεήσει και ο Άγιος, όχι μόνο τους ξανάδωσε το φως τους, αλλὰ τους χάρισε κ᾿ ένα κριάρι, γιατί, όπως τους είπε, είχανε κακοπαθήσει όλη τη νύχτα. Και τελικά, αφού τους νουθέτησε νάναι καλοὶ άνθρωποι, τους έστειλε στα σπίτια τους, χωρὶς να μάθει τίποτα η εξουσία για την κλεψιὰ που θέλανε να κάνουνε.
“Αποκλείεται, δεν το πιστεύω”, είπα. “Μα να τους χαρίσει και κριάρι, γιατί είχανε κακοπαθήσει όλη τη νύκτα”;

Άφησα το βιβλίο και ανέβηκα στο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου. Εκεί μια σπουδαία μοναχή, η Βερονίκη, που για χρόνια είχε δουλέψει ως νοσοκόμα στην κλινική Αλεβιζάτου στην Ομόνοια, όπου εφημέριος ήταν ο Γέροντας Πορφύριος, μου πρότεινε να περπατήσουμε λίγο. Ήταν η εποχή που τα γύρω αμπέλια του μοναστηριού έγερναν γεμάτα ώριμα σταφύλια, έτοιμα για τρύγο.
“Σκύψε, Γεράσιμε, σκύψε, να μην αναστατώσουμε τους ανθρώπους”, μου λέει.
Γυρίζω και βλέπω δύο χωρικούς να κλέβουν σταφύλια από το αμπέλι του μοναστηριού.
Η Βερονίκη δεν φώναξε, δεν πρόσβαλε, δεν έδιωξε τους κλέφτες, αλλά μου είπε να σκύψω να μην μας δουν και αναστατωθούν.
Από τη Βερονίκη μού ήρθε λοιπόν απάντηση πώς φέρονται οι άνθρωποι του Θεού. Πριν λήξει η μέρα, η αμφισβήτησή μου για ό,τι έπραξε ο Άγιος Σπυρίδωνας με τους κλέφτες, διαλύθηκε.

***

Ο π. Γεράσιμος έλεγε: “ Όταν πονάτε να το λέτε στον Θεό, όταν έχετε παράπονο, να Του το εκφράζετε, γιατί Θεέ μου, να Του λέτε … και μπορεί με το δικό Του τρόπο να σας απαντήσει, όπως απαντάει ένας πατέρας στο παιδί του …

***

Θυμάμαι, αδελφοί μου, αυτές τις ημέρες πολύ έντονα, ημέρα της Αναλήψεως ήτανε, στο Βελιγράδι στη Σερβία και μετά τη Θεία Λειτουργία πήγαμε με ένα διάκο, μετά τους βομβαρδισμούς της ημέρας εκείνης, μόνο μιας ημέρας ήτανε, επήγαμε και είδαμε, εβομβάρδησαν ένα νοσοκομείο και ένα σχολείο. Το είδα με τα μάτια μου, αδελφοί μου, ήτανε μέσα στα ερείπια, μέσα στα τσιμέντα, μέσα στα σίδερα, μέσα στα τούβλα κομμάτια από μικρά παιδάκια και είπα στον Πατριάρχη, ο Πατριάρχης ήτανε άγιος, (ο Παύλος), αδελφοί μου, όντως άγιος, μεγάλης αρετής άνθρωπος.
“Μα Πατριάρχη μου, αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουνε παιδιά, δεν έχουνε μανάδες, δεν έχουνε ψυχή”; Και μου είπε ο Πατριάρχης, που είχε πνεύμα Θεού.
“Και παιδιά και μανάδες έχουνε, και γυναίκες και αδέλφια, καρδιά δεν έχουνε, παιδί μου”.
Και του είπα κι εγώ:
“Τότε ο Θεός να τους ξεθεμελέψει, να μη μείνει κανείς, αφού δεν έχουνε καρδιά”. Και μου είπε: “΄Όχι παιδάκι μου, λέει στο Άγιο Ευαγγέλιο ο Χριστός’ Αγαπάτε τους εχθρούς ημών’”.
Ακούτε αδελφοί μου, αυτό είναι του Σταυρού το κήρυγμα, αυτή είναι η δική μας απάντηση, όχι αυτό που λέω εγώ ο αμαρτωλός, που λέμε εμείς οι άνθρωποι, αλλά αυτό που λέει ο Χριστός, αυτό που λέει η Εκκλησία, αυτό που λένε οι Άγιοι. Το δικό μας κήρυγμα, το δικό μας ήθος είναι “αγαπάτε τους εχθρούς ημών” και σήμερα βλέπετε τι γίνεται, βλέπετε με τη τρομοκρατία τι θύματα, τι ανθρώπους ανυπεράσπιστους, αθώους, τι μαρτύριο, τι πληγή, τι αίμα, τι κρουνός αίματος, τι αντεκδίκηση, τι τραγωδία!
Ζούμε, αδελφοί μου, σήμερα σε ένα κόσμο τόσο αβέβαιο, δεν ξέρουμε τι θα γίνει αύριο. Σε ένα κόσμο με τόση απελπισία, με τόση απαισιοδοξία, και έρχεται η Εκκλησία και στήνει το Σταυρό του Χριστού, που είναι το ξύλο το ευσκιόφυλλο να μπούμε από κάτω, να κουρνιάσουμε από κάτω, να απαγκιάσουμε από κάτω, να φωλιάσουμε από κάτω , να σκεπαστούμε από κάτω να βρούμε λίγη ασφάλεια, λίγη γαλήνη ψυχής. Έρχεται ο Χριστός να πει και πάλι και πολλάκις και μυριάκις γι αυτή την αγάπη, έρχεται ο Παύλος που κηρύσσει την Εσταυρωμένη Αγάπη, τον Ιησού Χριστό να πει:
“Ἡ ἀγάπη … οὐ λογίζεται τὸ κακόν, οὐ χαίρει τῇ ἀδικίᾳ, συγχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ· πάντα στέγει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. Ἡ άγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει·”

***

Εμφάνιση του π. Γερασίμου Φωκά σε νοσοκομείο στο Ρίο μετά την κοίμησή του

“Ήμουν νεκρός και ανέζησα”, είπε συγκλονισμένος ο κ. Σπύρος Φωκάς. Συναντήθηκαν με γνωστό μας άνθρωπο κάτω από τον πλάτανο στο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου.
“Ήρθα να ευχαριστήσω τον Δεσπότη, τον ξάδελφο μου, που με επισκέφτηκε στο νοσοκομείο στο Ρίο”, συνέχισε δείχνοντας το μνήμα του Μητροπολίτη Κεφαλληνίας Γερασίμου.
Γεμάτος θαυμασμό ο γνωστός μας άκουσε ό,τι συνέβη σ’ αυτόν τον άνθρωπο και γεμάτος θαυμασμό και με τα μάτια υγρά από συγκίνηση το διηγήθηκε και σε μας.
Πήγαμε και βρήκαμε τον κ. Σπύρο Φωκά στην παραλιακή ταβέρνα Καλαφάτη στο Αργοστόλι όπου εργάζεται και με την άδεια του θα μοιραστούμε μαζί σας τη διήγησή του.
Στις 18 Αυγούστου το 2015 εδώ στο μαγαζί όπου δουλεύω έπεσα κάτω λιπόθυμος. Όπως έμαθα αργότερα, με μετέφεραν στο νοσοκομείο. Η αξονική τομογραφία έδειξε δύο αρτηρίες στον εγκέφαλο να αιμορραγούν.
“Δεν υπάρχει ελπίδα, θα πεθάνει”, είπαν οι γιατροί.
“Να φέρετε ντακότα, να μεταφερθεί στο Ρίο.”
“Πάει, είναι πεθαμένος …”
“Εμένα μου αρέσει να κάνω παρέα με πεθαμένους, εδώ θα μείνω, να φέρετε ντακότα”, επέμενε ο Βασίλης Καλαφάτης, ο εργοδότης μου. Και αυτό έγινε. Μεταφέρθηκα στο Ρίο και παρέμεινα σε καταστολή στο νοσοκομείο για ενάμισυ μήνα.
Όταν άνοιξα τα μάτια μου, στον ίδιο θάλαμο βρισκόταν ένας άνθρωπος από το Αγρίνιο που είχε κτυπήσει με το τρακτέρ και συνοδευόταν από τη σύζυγο του. Αυτή η γυναίκα μού είπε:
“ Είχες επίσκεψη από έναν ιερομόναχο”.
“Αποκλείεται, δεν έχω σχέσεις με παπάδες, και δεν ξέρω κανένα”. Εκείνη την ώρα ήρθε και η αδελφή μου η Τασία. Η γυναίκα επέμενε.
“ Με ξύπνησε ευωδία από λιβάνι”. Τότε επιβεβαιώνει και μια νοσοκόμα που άκουσε τη συζήτηση ότι όλος ο θάλαμος ευωδίαζε λιβάνι.
“Ναι, με ξύπνησε ευωδία από λιβάνι και βλέπω ένα ψηλό ιερομόναχο με μακρυά γενειάδα να στέκει δίπλα στο προσκέφαλο σου και να σε σταυρώνει”.
Η αδελφή μου η Τασία έμεινε για λίγο σκεφτική και μετά έβγαλε το κινητό από την τσάντα της και έδειξε στη γυναίκα τη φωτογραφία του π. Γεράσιμου Φωκά, του Δεσπότη μας, του ξαδέλφου μας, που ο πατέρας του ο Σπύρος με βάφτισε και μου έδωσε και το όνομά του.
“Μήπως ήταν αυτός;” ρωτάει τη γυναίκα.
“Ναι βέβαια, αυτός ήταν, αυτός ακριβώς ήταν!!!”
“Μα δεν μπορεί, αυτός έχει πεθάνει. Είναι ο Δεσπότης μας που δεν πρόλαβε να ενθρονιστεί, που πέθανε στις 22 Ιουνίου,” είπα εγώ σαστισμένος.
“Δεν ξέρω τι λέτε, αυτός, αυτός ακριβώς ο ιερομόναχος ήταν εδώ και σε σταύρωνε”. Η γυναίκα ήταν κάθετη, δεν σήκωνε καμία αντίρρηση.
.………………
Ο κ. Σπύρος Φωκάς τα έλεγε όλα αυτά πολύ συγκινημένος. Στιγμές στιγμές η φωνή του έσπαγε, τα μάτια του θόλωναν.
“Εφτά γιατροί σήκωσαν ψηλά τα χέρια και συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι με ανθρώπινα μέσα αυτή η σοβαρή κατάσταση σίγουρα έπρεπε να αφήσει σημάδια, πρόβλημα στην ομιλία, στην κίνηση… και τώρα είμαι εδώ καλά και δουλεύω και μιλώ και γελώ…”
Και κάτι άλλο. Δυστυχώς, εγώ βλαστήμαγα … Ε λοιπόν, κόπηκε η βλαστήμια, ήταν σχοινί και κόπηκε”.
Ευχαριστούμε τον κ. Σπύρο Φωκά για την ελπίδα που μας δίνεται με τη μαρτυρία του.

***

Εμείς του γράφουμε ποιήματα, χέρια ασκητικά, όμως, του γράφουν ύμνους!
Χαίροις των Κεφαλλήνων αστήρ,
ο διαλάμψας εν εσχάτοις τοις έτεσι,
πιπτόντων η βακτηρία,
χειμαζομένων λιμήν,
και των εν ανάγκαις καταφύγιον.
Πενθούντων παράκλησις,
ορφανών η αντίληψις,
πάντα εν πάσι γεγονώς
ως ο Παύλος εβόα.
Μέμνησον των τιμώντων σε, παμμάκαρ Γεράσιμε
και μη παύσης σωθήναι εν τω πελάγει των θλίψεων και της αμαρτίας
την σην νεολαίαν, αλλ’ αξίωσον μιμήσθαι τα σα κατορθώματα.

“Με αφορμή τη μοναδική εκδημία αυτού του μοναδικού ανθρώπου, του Κεφαλληνίας Γεράσιμου, ένας Κύπριος αγιογράφος ο Γιώργος Πέτρου μας έστειλε αυτό το προσόμοιο”, είπε ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος που ήρθε να αποχαιρετίσει για πάντα τον αγαπημένο φίλο των φοιτητικών του χρόνων.
Και ο Κύπριος Δεσπότης πρόσθεσε: “Σκεφτήτε πόσο η ζωή και ιδιαιτέρως η άνοδος, η ανάληψις του Γερασίμου εμπνέει τους ανθρώπους. Αυτό θα συνεχιστεί, είμαι βέβαιος. Εμείς, μέσω του Αγίου Γερασίμου και του αδελφού Γερασίμου, να κρατήσουμε την επαφή μας με Αυτόν που αγάπησε ο Γεράσιμός μας, με τον Χριστό μας, και έτσι θα είμαστε αδελφοί εν Χριστώ όπου κι αν βρισκόμαστε”.

***

Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος

Πολλοὶ μὲ ρωτοῦν: «Γιατί νὰ ζήσει ὁ Γεράσιμος μόνο 22 μέρες ὡς ἀρχιερέας;» Καὶ τοὺς ἀπαντῶ -καὶ τολμῶ νὰ τὸ πῶ-, ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ὁ Οὐρανὸς ἀπὸ ἕναν ἅγιο ἐπίσκοπο τοῦ 21ου αἰῶνα. Ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ἡ παρέα τῶν ἁγίων τοῦ Οὐρανοῦ… Φαίνεται, ὅτι ἠρπάγη γιὰ νὰ μὴν ἀλλοιωθεῖ ἡ ἁγιασμένη προσωπικότητά του ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μείναμε πίσω. Ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς λίγους ἀρχιερεῖς τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ποὺ ἔζησε τὴν ἁγιότητα καὶ μίλησε ἐκτενῶς γι᾽ αὐτὴ τὴν ἁγιότητα -κληρικῶν καὶ λαϊκῶν- στὸν χειροτονητήριό του λόγο. Ὁ ἅγιος Κεφαλληνίας… Φαίνεται ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς ἔδειξε γιὰ μιὰ στιγμὴ τὴν ἀρχιερατικὴ ἁγιότητα καὶ μᾶς ὑπενθύμισε αὐτό, ποὺ λέει ὁ ποιητής: «Μιὰ λάμψη ὁ ἄνθρωπος, κι ἂν εἶδες, εἶδες». Μιὰ λάμψη ὁ Γεράσιμος, κι ἂν εἶδες, εἶδες.

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com/2023/06/21/91074/

Μητροπολίτου Μόρφου Νεοφύτου
Εἰς μνήμην Γερασίμου  Ἀρχιερέως († 22.6.2015)

Στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, ὅταν ἤμουν φοιτητὴς στὴν Ἀθήνα, γνωρίστηκα, ἀσφαλῶς κατὰ ἀγαθὴ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, μὲ τὸν Γεράσιμο Φωκᾶ, τὸν μετέπειτα Μητροπολίτη Κεφαλληνίας, τὸν ἄνθρωπο ποὺ μὲ ἀγκάλιασε ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ σὰν πατέρας καὶ μεγάλος ἀδελφός.

Ὁ μακαριστὸς Γεράσιμοςἤταν ὁ ἄνθρωπος πού, κρατώντας τὸ δικό μου χέρι, μὲ ὁδήγησε –χωρὶς φανατισμοὺς καὶ πιέσεις- μὲ μεγάλη εὐθύνη, ἁπλότητα κι ἐλευθερία σὲ πολὺ σημαντικοὺς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ.

Ἦταν ὁ ἄνθρωπος, ποὺ μὲ γνώρισε στὸν ὅσιο Πορφύριο, στὸν ὅσιο Παΐσιο· ποὺ μὲ πῆρε μία Τετάρτη τοῦ Μεγάλου Κανόνος στὸ Νοσοκομεῖο Λοιμωδὼν στὴν Ἁγία Βαρβάρα Ἀθηνῶν καὶ γνώρισα τὸ «Ἅγιον Ὄρος τῆς Ἀθήνας», ὅπως ἔλεγε, τὸν Γέροντα τῶν Λεπρῶν, πατέρα Εὐμένιο Σαριδάκη ἀπὸ τὴν Ἐθιὰ Μονοφατσίου τοῦ Νομοῦ Ἡρακλείου Κρήτης, ποὺ ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἡμέρα ἔγινε ὁ ἐξομολόγος μου. Ἦταν ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, ποὺ μοῦ μίλησε γιὰ τὸν Γέροντα Ἰάκωβο Τσαλίκη, ἡ γνωριμία μου μὲ τὸν ὁποῖο ὑπῆρξε καθοριστικῆς σημασίας καὶ τέτοια παραμένει μέχρι σήμερα.

Ὁ Γεράσιμος Φωκᾶς, μὲ ἄλλα λόγια, ἦταν ὁ ἄνθρωπος, ποὺ μᾶς ὁδήγησε στὸν τρόπο τῆς Ὀρθοδοξίας, στὴν ἀγάπη καὶ τὴ διακονία τοῦ πλησίον. Ἦταν ἕνας ἀκούραστος καὶ ἀκαταπόνητος φίλος καὶ ἀδελφός, ποὺ μᾶς μάζευε καὶ μᾶς ἔμπαζε σιγά σιγά στὴν πνευματικὴ ἐν Χριστῷ ζωή. Μᾶς ὁδηγοῦσε σὲ ἁγίους ἀνθρώπους, σὲ μοναστήρια, προσκυνήματα, ἀκόμη σὲ πονεμένους ἀνθρώπους καὶ σὲ εὐσεβεῖς οἰκογένειες, καὶ ποὺ ποτὲ δὲν κουραζόταν, ἀλλὰ οὔτε ἔπαψε νὰ μᾶς συμπαραστέκεται. Δόξα τῷ Θεῷ, ἡ φιλία μου μὲ τὸν μακαριστὸ Γεράσιμο κρατήθηκε ἀνέπαφη κι ἀλώβητη ἀπὸ πειρασμούς, γνήσια κι ἀληθινὴ μέχρι τὴν ἱερὴ ἀποδημία του.

Ἐπιπλέον, κοντὰ στὸν μακαριστὸ ἀδελφό Γεράσιμο γνώρισα πλειάδα ἐξαίρετων νέων ἀπ’ ὅλα τὰ μήκη καὶ πλάτη τοῦ ἑλληνισμοῦ. Γνώρισα μιὰ ἄλλη Ἑλλάδα ποὺ κρύβεται, κι ὅμως ὑπάρχει. Τὴν Ἑλλάδα, ποὺ σύντομα θὰ ἀναστηθεῖ! Ἀντιλήφθηκα, ὅτι ὁ ἐξαίρετος, ἀληθινός καὶ ἀναφαίρετός της πλοῦτος εἶναι οἱ ἄνθρωποί της. Κι ὅλα αὐτά, τὰ ὀφείλω στὸν Γεράσιμο Φωκᾶ.

Ἕνα σημαντικὸ τεκμήριο τῆς πολύχρονης ἀδελφικῆς μας φιλίας, ποὺ θὰ ἤθελα ἐδῶ νὰ μεταφέρω, εἶναι τὸ πρόχειρο σημείωμά του σὲ μία κὰρτ ποστάλ, ποὺ ἀπεικονίζει τὸ ἱερὸ σκήνωμα τοῦ κεκοιμημένου Ἁγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, ποὺ τὴ φύλαξα ἔκτοτε ὡς πολύτιμο φυλακτό. Θυμᾶμαι, μοὺ τὴν ἔδωσε μετὰ τὴν πρώτη Ἀγρυπνία ποὺ εἴχαμε κάνει μαζί στὸν ἅγιο Νεκτάριο στὴν Αἴγινα. Στὸ πίσω μέρος λοιπὸν τῆς κάρτας μοῦ ἔγραψε τὰ ἐξῆς:

«Αἴγινα 9.11.1981,  Ἁγίου Νεκταρίου Σημειοφόρου. Ἀδελφούλη μου ἀκριβέ, νὰ ζήσετε… Ψὲς τὸ βράδυ ἀρραβωνιάστηκες μέσα στὴν ξαγρύπνια, στὴ Μαρία τὴ δαιμονισμένη, στὰ ἐγκώμια τοῦ Ἁγίου, στὸν ἀδελφούλη σου… Ἀρραβωνιάστηκες μὲ τὴν Ἐκκλησία, τὴν ἀγκαλιά, τὴ λευτεριά, τὴ λεβεντιά, τὴν ἀπίθανη τρέλα ποὺ λέγεται Ὀρθοδοξία. Τσάο, Γερ(άσιμος)».

Ὄσοι γνώρισαν τὸν Γεράσιμο, θὰ τὸν θυμούνται πάντοτε μέσα ἀπὸ αὐτὰ τὰ ὡραῖα, τὰ τρελά, τὰ κεφαλλονίτικα, τὰ Ὀρθόδοξα…

Βέβαια, γιὰ πολλούς, ἡ κοίμηση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη Κεφαλληνίας κυροῦ Γερασίμου ἦταν ξάφνιασμα, ἀλλὰ ὄχι γιὰ μᾶς! Ὁ μακαριστὸς Γεράσιμος σὲ ὅλη του τὴ ζωὴ ἤταν παράδοξος καὶ μᾶς ξάφνιαζε μὲ τὴν ἀγάπη του, τὴν ἐλευθερία του καὶ τὴν ἀσκητικότητά του. Ἤταν ὄντως γνήσιος Κεφαλλονίτης.

Πολλοὶ μὲ ρωτοῦν: «Γιατί νὰ ζήσει ὁ Γεράσιμος μόνο 22 μέρες ὡς ἀρχιερέας;» Καὶ τοὺς ἀπαντῶ -καὶ τολμῶ νὰ τὸ πῶ-, ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ὁ Οὐρανὸς ἀπὸ ἕναν ἅγιο ἐπίσκοπο τοῦ 21^ου αἰῶνα. Ἐπειδὴ εἶχε ἀνάγκη ἡ παρέα τῶν ἁγίων τοῦ Οὐρανοῦ… Φαίνεται, ὅτι ἠρπάγη γιὰ νὰ μὴν ἀλλοιωθεῖ ἡ ἁγιασμένη προσωπικότητά του ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μείναμε πίσω. Ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς λίγους ἀρχιερεῖς τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ποὺ ἔζησε τὴν ἁγιότητα καὶ μίλησε ἐκτενῶς γι᾽ αὐτὴ τὴν ἁγιότητα –κληρικῶν καὶ λαϊκῶν- στὸν χειροτονητήριό του λόγο. Ὁ ἅγιος Κεφαλληνίας… Φαίνεται ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς ἔδειξε γιὰ μιὰ στιγμὴ τὴν ἀρχιερατικὴ ἁγιότητα καὶ μᾶς ὑπενθύμισε αὐτό, ποὺ λέει ὁ ποιητής: «Μιὰ λάμψη ὁ ἄνθρωπος, κι ἂν εἶδες, εἶδες». Μιὰ λάμψη ὁ Γεράσιμος, κι ἂν εἶδες, εἶδες.

Ὁ Γεράσιμος ἤταν πολὺ πονεμένος, κουρασμένος καὶ ἕτοιμος γιὰ τὸν οὐρανό! Γιὰ μᾶς, «τοὺς περιλειπομένους», ἰσχύουν τὰ τοῦ «ἀπορφανισθέντος θεολόγου». Πρόκειται γιὰ ἕνα νέο ἄνθρωπο τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ἀναζητεῖ πνευματικὴ πατρότητα, καὶ ποὺ μοῦ ἔγραψε μὲ πολὺ πόνο ψυχῆς πρὶν λίγες μέρες. Παραθέτω στὴ συνέχεια τὴν ἐπιστολή του ὅπως τὴν παρέλαβα, καὶ ἐπαναλαμβάνω τὸ τοῦ Γέροντος Ἰακώβου Τσαλίκη: «Μὲ συγχωρεῖτε»! Μὲ συγχωρεῖτε, ἅγιοι ἀρχιερεῖς! Μὲ συγχωρεῖτε, Πνευματικοὶ πατέρες! Μὲ συγχωρεῖτε, ὅλα τὰ ὀρφανὰ τῆς Ὀρθοδοξίας!

Γεράσιμε ἀδελφέ μου σ’ εὐχαριστῶ…Ὁ Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος

Πέρα από τα γραμμένα σε χαρτί ονόματα υπέρ αναπαύσεως, ακόμη και προφορικά αν του έλεγες ορισμένα και πάλι δεν τα ξεχνούσε. Θυμάμαι κι εγώ που άκουσα μια τραγική ιστορία και του ανέφερα το όνομα Ελένη. Ήταν μια θλιβερή ιερόδουλη η Ελένη, χωρίς κανένα στον κόσμο και την σκότωσαν οι Γερμανοί, αφού την βασάνισαν. Ο π. Γεράσιμος την μνημόνευε. «Το άκουσες το όνομα;» «Ναι», του απάντησα. Μια φορά, δεν χρειάστηκε άλλη. Ακούγαμε στο φως των κεριών, σε εκείνη την κιβωτό, έτσι έμοιαζε το εκκλησάκι στο κέντρο του Αργοστολίου, ακούγαμε τη γλυκιά ικετευτική φωνή του να ζητάει ανάπαυση υπέρ των ψυχών συγγενών μας, Ηλιού Ιερέως, Ελένης Πρεσβυτέρας, Ζαννέτου, Κυριάκου, Αννεζούς, Θεοδώρου … και από τα τουρκοπατημένα αλειτούργητα μνήματά τους στην Κύπρο, ένιωθες να στέλνουν ένα ευχαριστώ για ό,τι εκείνη την στιγμή προσφερόταν, και εκείνο το ευχαριστώ διαχεόταν στον καπνό του λιβανιού εις οσμήν ευωδίας πνευματικής, εκεί στη Ρακαντζούλα στην Κεφαλονιά.

Ένα βράδυ πριν την απόλυση μάς αποκάλυψε το εξής:

«Ξέρετε, από την γειτονιά μου, από εκεί στον Αρχάγγελο αρχίζω και μνημονεύω τους κεκοιμημένους και μετά προχωρώ δρόμο – δρόμο, σπίτι – σπίτι. Τους θυμάμαι έναν – έναν και τους διαβάζω.
Αυτό που θα ακούσετε δείχνει ότι οι ψυχές λαμβάνουν ωφέλεια από αυτή την προσευχή υπέρ αναπαύσεώς τους και κάποιες φορές δεχόμαστε την ανταπόκρισή τους … Εδώ είχα παράπονο από μια ψυχή που παρέλειψα να μνημονεύσω. Χθες βράδυ με πλησίασε η κυρία Κ. και μου είπε ότι μου έχει μήνυμα από τον άλλο κόσμο.
— Ήρθε πολύ ζωντανά στον ύπνο μου η μακαρισμένη η Τ. και μου είπε:
“Γιατί ο παπά Γεράσιμος με ξέχασε”; Μου παράγγειλε να έρθω να σε βρω και να σε ρωτήσω γιατί την ξέχασες; Την αδελφή της, είπε, την μνημονεύεις ενώ αυτήν την ξέχασες.
— Έχει απόλυτο δίκιο. Πραγματικά την ξέχασα. Από τότε που παντρεύτηκε έφυγε από την γειτονιά μου και ίσως γι αυτό δεν την θυμήθηκα.»

Τώρα πώς ξέχασε να μνημονεύσει μια γειτόνισσά του αυτός που δεν ξεχνούσε τίποτα είναι απορίας άξιο και δεν μπορεί να μην υποψιαστεί κανείς ότι αυτό μάλλον συνέβη για να έρθει το μήνυμα από το Υπερπέραν για να μπορέσουμε κι εμείς να καταλάβουμε, να πιστέψουμε ότι η ζωή είναι αιώνιος και να τρομάξουμε και λίγο για την απολογία μας..

Πηγή: ekklisiaonline.gr

Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Ρωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
5:17-21; 6:1-2

Ἀδελφοί, εἰ τῷ τοῦ ἑνὸς παραπτώματι ὁ θάνατος ἐβασίλευσε διὰ τοῦ ἑνός, πολλῷ μᾶλλον οἱ τὴν περισσείαν τῆς χάριτος καὶ τῆς δωρεᾶς τῆς δικαιοσύνης λαμβάνοντες ἐν ζωῇ βασιλεύσουσι διὰ τοῦ ἑνὸς ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ῎Αρα οὖν ὡς δι᾿ ἑνὸς παραπτώματος εἰς πάντας ἀνθρώπους εἰς κατάκριμα, οὕτω καὶ δι᾿ ἑνὸς δικαιώματος εἰς πάντας ἀνθρώπους· εἰς δικαίωσιν ζωῆς. Ὥσπερ γὰρ διὰ τῆς παρακοῆς τοῦ ἑνὸς ἀνθρώπου ἁμαρτωλοὶ κατεστάθησαν οἱ πολλοί, οὕτω καὶ διὰ τῆς ὑπακοῆς τοῦ ἑνὸς δίκαιοι κατασταθήσονται οἱ πολλοί. Νόμος δὲ παρεισῆλθεν ἵνα πλεονάσῃ τὸ παράπτωμα. Οὗ δὲ ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις, ἵνα ὥσπερ ἐβασίλευσεν ἡ ἁμαρτία ἐν τῷ θανάτῳ, οὕτω καὶ ἡ χάρις βασιλεύσῃ διὰ δικαιοσύνης εἰς ζωὴν αἰώνιον διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν. Τί οὖν ἐροῦμεν; ἐπιμενοῦμεν τῇ ἁμαρτίᾳ ἵνα ἡ χάρις πλεονάσῃ; Μὴ γένοιτο. Οἵτινες ἀπεθάνομεν τῇ ἁμαρτίᾳ, πῶς ἔτι ζήσομεν ἐν αὐτῇ;

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
9: 14-17

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ προσῆλθον τῷ Ἰησοῦ οἱ μαθηταὶ Ἰωάννου λέγοντες· Διὰ τί ἡμεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύομεν πολλά, οἱ δὲ μαθηταί σου οὐ νηστεύουσι; καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Μὴ δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος πενθεῖν ἐφ’ ὅσον μετ’ αὐτῶν ἐστιν ὁ νυμφίος; ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι, ὅταν ἀπαρθῇ ἀπ’ αὐτῶν ὁ νυμφίος, καὶ τότε νηστεύσουσιν. οὐδεὶς δὲ ἐπιβάλλει ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ· αἴρει γὰρ τὸ πλήρωμα αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ἱματίου, καὶ χεῖρον σχίσμα γίνεται. οὐδὲ βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς παλαιούς· εἰ δὲ μήγε, ῥήγνυνται οἱ ἀσκοί, καὶ ὁ οἶνος ἐκχεῖται καὶ οἱ ἀσκοὶ ἀπολλοῦνται· ἀλλὰ οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς βάλλουσι καινούς, καὶ ἀμφότεροι συντηροῦνται.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Mνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Mεθοδίου, Eπισκόπου Πατάρων

Mέθοδον Mεθόδιος βίου προς βίον,
Mεθείς οδεύει, ου μέθοδος ου πέλει.
Eικάδι αρχιθύτην Mεθόδιον άορ κατέπεφνεν.

Oύτος ο μακάριος παιδιόθεν αφιέρωσε τον εαυτόν του εις τον Θεόν, όθεν έγινε σκεύος τίμιον και δοχείον του Παναγίου Πνεύματος. Διά τούτο και την Aρχιερωσύνην με θείαν ψήφον λαβών, καλώς και θεοφιλώς εποίμανε το εμπιστευθέν αυτώ ποίμνιον, και με τους λαμπρούς και γλυκείς του λόγους εφώτισε και εγλύκανε τα των Oρθοδόξων πληρώματα. Bλέπωντας δε την κακοδοξίαν και απάτην των του Ωριγένους οπαδών, οι οποίοι τότε ευρίσκοντο¹, ως άριστος ποιμήν κατέφλεξεν αυτήν με το θείον πυρ της διδασκαλίας του, ολιγοστεύσας το σκότος αυτής με την θείαν χάριν, και με την εδικήν του σοφίαν. Όθεν και η των λόγων αυτού αστραπή, και η της γνώσεως σάλπιγξ εξήλθεν εις όλην την γην. Διά τούτο ο μισόκαλος εχθρός μη υποφέρωντας την αντίστασιν και παρρησίαν του θείου τούτου Πατρός, αρμάτωσε τους εδικούς του υπηρέτας, διά να θανατώσουν τον Άγιον. Όθεν μαρτυρικώς απεκεφαλίσθη παρ’ αυτών ο μακάριος και εθανατώθη, όστις προ του μαρτυρίου και του θανάτου, ήτον ενδεδυμένος μίαν νέκρωσιν ζωηφόρον. Kαι λοιπόν απήλθε προς την μακαρίαν και ατελεύτητον ζωήν, ο πρότερον μεν, θυσιάζων και ιερουργών τον Aμνόν του Θεού. Ύστερον δε, αυτός θυσιασθείς, και θυσία ζώσα εις τον Θεόν προσφερθείς, όθεν και με διπλούς στεφάνους κατεκοσμήθη ο γενναίος της ευσεβείας πρόμαχος. Eπειδή κοντά οπού ήτον Iεράρχης, έλαβε και τέλος μαρτυρικόν, και επορφύρωσε την ιεραρχικήν στολήν με αθλητικά αίματα. Oύτος ο θείος και του Θεού αληθής Iερεύς τε και Mάρτυς, αφήκεν εις ημάς συγγράμματα, τα οποία είναι γεννήματα της αυτού φιλοπονίας, και περιέχουν κάθε γνώσιν και ωφέλειαν². Aλλά και διά τα μέλλοντα πράγματα φανερώς και καθαρώς, ο Άγιος ούτος προείπεν, ήγουν διά τας μετά ταύτα αλλαγάς και μεταβολάς των βασιλείων, διά τας καταδρομάς και πολέμους των εθνών, διά τας ερημώσεις και αφανισμούς πολλών τόπων και πόλεων, διά τους Oρθοδόξους και αιρετικούς βασιλείς, και περί του Aντιχρίστου και της βασιλείας του, και διά τον αφανισμόν και πανωλεθρίαν κάθε σαρκός ανθρωπίνης.

Σημειώσεις

1. Eκ τούτου του λόγου δύναται να συμπεράνη τινας, ότι ο Άγιος ούτος ήκμαζεν εν έτει φν΄ [550]. Tότε γαρ επεπόλαζον οι Ωριγενιασταί. Διό και εν έτει φνγ΄ [553] ανεθεμάτισεν αυτούς η αγία και Oικουμενική Πέμπτη Σύνοδος.

2. Σημείωσαι, ότι ο Άγιος ούτος Mεθόδιος βιβλίον συνέγραψεν ονομαζόμενον, Συμπόσιον Παρθένων, το οποίον ευρίσκεται χειρόγραφον εν τη κατά Bενετίαν Bιβλιοθήκη του Aγίου Mάρκου, καθώς ανήγγειλαν ημίν οι τούτο ιδόντες και αναγνώσαντες. Eξεδόθη δε εν Pώμη τω 1656 εις 8 και τω 1657 εν Παρισίοις εις φύλ.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

O Όσιος Πατήρ ημών Kάλλιστος ο Kωνσταντινουπόλεως, εν ειρήνη εκοιμήθη

Kάλλη παρελθών φθαρτά Kάλλιστ’ ευθύφρον,
Kάλλη βλέπεις νυν, α φθαρήναι ουκ ένι¹.

Σημείωση

1. Oύτος ο Άγιος Kάλλιστος πρότερον ενασκούμενος εν τη κατά το όρος του Άθω Σκήτει του Mαγουλά, ύστερον από την ασκητικήν παλαίστραν, ανέβη εις τον θρόνον της Kωνσταντινουπόλεως επί Iωάννου Kαντακουζηνού, και Iωάννου Παλαιολόγου, εν έτει ‚ατν΄ [1350] μετά τον Πατριάρχην Iσίδωρον. Oύτος ήτον εν αρεταίς διαβεβοημένος, ως μαρτυρεί ο Kαντακουζηνός, βιβλ. δ΄, κεφάλ. γ΄. Πατριαρχεύσας δε χρόνους δύω, επαραχώρησε τον θρόνον εις τους βουλομένους, και πηγαίνωντας εις την Mονήν του Mάμαντος την εδικήν του, εκεί ησύχασε, κατά τον αυτόν Kαντακουζηνόν, και έγινεν αντ’ αυτού Πατριάρχης Φιλόθεος. Aφ’ ου δε ο Kαντακουζηνός εδιάλεξε την μοναδικήν ζωήν, και έγινε βασιλεύς Iωάννης ο Παλαιολόγος, τότε και ο Kάλλιστος ελθών από Tενέδου, (όπου είχεν υπάγη) έγινε δεύτερον Πατριάρχης.

Ύστερον δε αποσταλείς πρέσβις από τον βασιλέα εις τας Φέρας, προς Eλισάβετ την γυναίκα του κράλη Σερβίας, εν έτει ‚ατξη΄ [1368], και εκεί αρρωστήσας πολλά, ετελεύτησε τη εικοστή Iουνίου, και μεγαλοπρεπώς ετάφη από την Eλισάβετ, εν τη των Φερών Mητροπόλει (Mελέτιος, τόμ. γ΄, σελ. 203). Φεραί δε ήτον πόλις, της εν Θετταλία Mαγνησίας, ήτις κοινώς τώρα λέγεται Γιενίτζαρι, ή κατ’ άλλους Σίδρο, ως λέγει ο Mελέτιος. Άλλοι δε λέγουσιν, ότι αι Φεραί ήτον κατά την Σερβίαν. Oύτος ο Kάλλιστος φαίνεται ότι είναι ο μαθητής Γρηγορίου του Σιναΐτου, ο γράψας και τον εκείνου Bίον, και ουχί ο Ξανθόπουλος (καθότι εκείνος μεταγενέστερος ην, και όρα κατά την εικοστήν δευτέραν του Nοεμβρίου). Oύτος αποσταλείς εις τας Φέρας, ως είρηται, επέρασεν από το Άγιον Όρος, και ανταμώσας τον Kαυσοκαλύβην Mάξιμον, ήκουσε να ειπή περί αυτού την αστείαν ταύτην πρόρρησιν· «Oύτος ο γέρων την γραίαν του (ήτοι την Kωνσταντινούπολιν) έχασε». Kαι απερχομένου, έψαλεν όπισθεν αυτού, το επιτάφιον τούτο· «Mακάριοι οι άμωμοι εν οδώ» ως εν τω Bίω του αυτού Mαξίμου οράται. Όρα και εις την εικοστήν δευτέραν του Nοεμβρίου περί του Aγίου Kαλλίστου του Ξανθοπούλου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΙΟΥΔΑ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ)
Καθολικῆς Ἐπιστολῆς Ἰούδα τὸ Ἀνάγνωσμα
1: 1-25

Ιούδας, ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ δοῦλος, ἀδελφὸς δὲ ᾽Ιακώβου, τοῖς ἐν Θεῷ Πατρὶ ἡγιασμένοις καὶ ᾽Ιησοῦ Χριστῷ τετηρημένοις κλητοῖς· ἔλεος ὑμῖν καὶ εἰρήνη καὶ ἀγάπη πληθυνθείη. ᾽Αγαπητοί, πᾶσαν σπουδὴν ποιούμενος γράφειν ὑμῖν περὶ τῆς κοινῆς σωτηρίας, ἀνάγκην ἔσχον γράψαι ὑμῖν παρακαλῶν ἐπαγωνίζεσθαι τῇ ἄπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις πίστει. Παρεισέδυσαν γάρ τινες ἄνθρωποι, οἱ πάλαι προγεγραμμένοι εἰς τοῦτο τὸ κρῖμα, ἀσεβεῖς, τὴν τοῦ Θεοῦ ἡμῶν χάριν μετατιθέντες εἰς ἀσέλγειαν καὶ τὸν μόνον δεσπότην καὶ Κύριον ἡμῶν ᾽Ιησοῦν Χριστὸν ἀρνούμενοι. ῾Υπομνῆσαι δὲ ὑμᾶς βούλομαι, εἰδότας ὑμᾶς ἅπαξ τοῦτο, ὅτι ὁ Κύριος λαὸν ἐκ γῆς Αἰγύπτου σώσας, τὸ δεύτερον τοὺς μὴ πιστεύσαντας ἀπώλεσεν, ἀγγέλους τε τοὺς μὴ τηρήσαντας τὴν ἑαυτῶν ἀρχήν, ἀλλ’ ἀπολιπόντας τὸ ἴδιον οἰκητήριον εἰς κρίσιν μεγάλης ἡμέρας δεσμοῖς ἀϊδίοις ὑπὸ ζόφον τετήρηκεν· ὡς Σόδομα καὶ Γόμορρα καὶ αἱ περί αὐτὰς πόλεις τὸν ὅμοιον τούτοις τρόπον ἐκπορνεύσασαι καὶ ἀπελθοῦσαι ὀπίσω σαρκὸς ἑτέρας πρόκεινται δεῖγμα, πυρὸς αἰωνίου δίκην ὑπέχουσαι. Ὁμοίως μέντοι καὶ οὗτοι ἐνυπνιαζόμενοι σάρκα μὲν μιαίνουσι, κυριότητα δὲ ἀθετοῦσι, δόξας δὲ βλασφημοῦσιν. ὁ δὲ Μιχαὴλ ὁ ἀρχάγγελος, ὅτε τῷ διαβόλῳ διακρινόμενος διελέγετο περὶ τοῦ Μωϋσέως σώματος, οὐκ ἐτόλμησε κρίσιν ἐπενεγκεῖν βλασφημίας, ἀλλ᾽ εἶπεν· ἐπιτιμήσαι σοι Κύριος. οὗτοι δὲ ὅσα μὲν οὐκ οἴδασι βλασφημοῦσιν, ὅσα δὲ φυσικῶς ὡς τὰ ἄλογα ζῷα ἐπίστανται, ἐν τούτοις φθείρονται. Οὐαὶ τοῖς ἀσεβἐσιν, ὅτι τῇ ὁδῷ τοῦ Κάϊν ἐπορεύθησαν, καὶ τῇ πλάνῃ τοῦ Βαλαὰμ μισθοῦ ἐξεχύθησαν, καὶ τῇ ἀντιλογίᾳ τοῦ Κορὲ ἀπώλοντο. Οὗτοί εἰσιν ἐν ταῖς ἀγάπαις ὑμῶν σπιλάδες, συνευωχούμενοι ἀφόβως, ἑαυτοὺς ποιμαίνοντες, νεφέλαι ἄνυδροι ὑπὸ ἀνέμων παραφερόμεναι· δένδρα φθινοπωρινά, ἄκαρπα, δὶς ἀποθανόντα, ἐκριζωθέντα· κύματα ἄγρια θαλάσσης ἐπαφρίζοντα τὰς ἑαυτῶν αἰσχύνας· ἀστέρες πλανῆται, οἷς ὁ ζόφος τοῦ σκότους εἰς τὸν αἰῶνα τετήρηται. Προεφήτευσε δὲ καὶ τούτοις ἕβδομος ἀπὸ ᾽Αδὰμ ᾽Ενὼχ λέγων· Ἰδοὺ, ἦλθε Κύριος ἐν ἁγίαις μυριάσιν αὐτοῦ, ποιῆσαι κρίσιν κατὰ πάντων καὶ ἐλέγξαι πάντας τοὺς ἀσεβεῖς αὐτῶν περὶ πάντων τῶν ἔργων ἀσεβείας αὐτῶν ὧν ἠσέβησαν καὶ περὶ πάντων τῶν σκληρῶν ὧν ἐλάλησαν κατ᾽ αὐτοῦ ἁμαρτωλοὶ ἀσεβεῖς. Οὗτοί εἰσι γογγυσταί, μεμψίμοιροι, κατὰ τὰς ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι, καὶ τὸ στόμα αὐτῶν λαλεῖ ὑπέρογκα, θαυμάζοντες πρόσωπα ὠφελείας χάριν. ῾Υμεῖς δέ, ἀγαπητοί, μνήσθητε τῶν ῥημάτων τῶν προειρημένων ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, ὅτι ἔλεγον ὑμῖν ὅτι ἐν ἐσχάτῳ χρόνῳ ἔσονται ἐμπαῖκται κατὰ τὰς ἑαυτῶν ἐπιθυμίας πορευόμενοι τῶν ἀσεβειῶν. Οὗτοί εἰσιν οἱ ἀποδιορίζοντες, ψυχικοί, Πνεῦμα μὴ ἔχοντες. ῾Υμεῖς δέ, ἀγαπητοί, τῇ ἁγιωτάτῃ ὑμῶν πίστει ἐποικοδομοῦντες ἑαυτούς, ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ προσευχόμενοι, ἑαυτοὺς ἐν ἀγάπῃ Θεοῦ τηρήσατε, προσδεχόμενοι τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, εἰς ζωὴν αἰώνιον. Καὶ οὓς μὲν ἐλεεῖτε διακρινόμενοι, οὓς δὲ ἐν φόβῳ σῴζετε, ἐκ τοῦ πυρὸς ἁρπάζοντες, μισοῦντες καὶ τὸν ἀπὸ τῆς σαρκὸς ἐσπιλωμένον χιτῶνα. Τῷ δὲ δυναμένῳ φυλάξαι αὐτοὺς ἀπταίστους καὶ στῆσαι κατενώπιον τῆς δόξης αὐτοῦ ἀμώμους ἐν ἀγαλλιάσει, μόνῳ σοφῷ Θεῷ καὶ Σωτῆρι ἡμῶν, δόξα καὶ μεγαλωσύνη, κράτος καὶ ἐξουσία καὶ νῦν καὶ εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΙΟΥΔΑ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
14:21-24

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτὰς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν. Λέγει αὐτῷ Ἰούδας, οὐχ ὁ Ἰσκαριώτης· Κύριε, καὶ τί γέγονεν ὅτι ἡμῖν μέλλεις ἐμφανίζειν σεαυτὸν καὶ οὐχὶ τῷ κόσμῳ; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ’ αὐτῷ ποιήσομεν. ὁ μὴ ἀγαπῶν με τοὺς λόγους μου οὐ τηρεῖ· καὶ ὁ λόγος ὃν ἀκούετε οὐκ ἔστιν ἐμὸς, ἀλλὰ τοῦ πέμψαντός με πατρός.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ