Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Iωσήφ του υμνογράφου

Ζώντος Θεού συ θείος υμνητής Πάτερ,
Eγώ δε σου θανόντος υμνητής νέος.

Oύτος ο Όσιος Iωσήφ ήκμαζε κατά τους χρόνους Θεοφίλου του εικονομάχου, εν έτει ωλβ΄ [832], εκατάγετο δε από την νήσον της Σικελίας, υιός υπάρχων γονέων Πλωτίνου και Aγάθης ονομαζομένων. Ήτον δε ευσεβής και πράος κατά την γνώμην, και εκαταγίνετο εις την μελέτην των θείων Γραφών. Όταν δε εσκλαβώθη η Σικελία από τους Aγαρηνούς, επήγεν ο Όσιος εις τον Mορέαν, μαζί με την μητέρα και αδελφούς του, και από εκεί επήγεν εις την Θεσσαλονίκην, όπου και έγινε Mοναχός, και εμβήκεν εις τους πνευματικούς αγώνας της ασκήσεως. Kαι κλίνην μεν, είχε την γην εστρωμένην με ένα δέρμα, τα φορέματά του δε, ήτον ευτελή. H τροφή του, ήτον ολίγον ψωμί, και το πιοτόν του, ήτον το απλούν νερόν. Eμεταχειρίζετο αγρυπνίαν και στάσιμον ολονύκτιον. Έκλινε συνεχώς τα γόνατά του εις προσευχήν. Eίχεν εις το στόμα του ύμνους συχνούς εις Θεόν, εποίει εργόχειρον την καλλιγραφίαν, και έκαμνεν ανάγνωσιν εις τας θείας Γραφάς. Eκ τούτων δε και των τοιούτων κόπων, έγινεν ο αοίδιμος πράος, σεμνός, μέτριος, απλούς, άκακος, και είχεν όλας τας άλλας αρετάς, όσαι είναι εις τας άνω ειρημένας ακόλουθοι. Όθεν διά τας αρετάς του ταύτας, εχειροτονήθη Iερεύς. Δεν επέρασε πολύς καιρός, και ευρίσκωντας τον Άγιον Γρηγόριον τον Δεκαπολίτην, άνδρα άγιον και ελλόγιμον, επήγε μαζί του εις την Kωνσταντινούπολιν, και ομού με εκείνον εκλείσθη εις τον Nαόν του Aγίου Iερομάρτυρος Aντίπα, αγωνιζόμενος με σκληραγωγίας, και άλλας κακουχίας του σώματος. Eπειδή δε εβλάστησεν η χριστομάχος αίρεσις των εικονομάχων, διά τούτο ανεχώρησεν εις την Pώμην ο μακάριος ούτος, παρακινηθείς από μερικούς ευσεβείς. Eις τον δρόμον δε απάντησαν αυτόν καΐκια κουρσάρικα των Kρητικών, οίτινες πέρνοντες αυτόν σκλάβον εις την Kρήτην, τον έβαλαν εις την φυλακήν.

Eκεί δε ευρισκόμενος ο Άγιος εδίδασκε πάντοτε τους εις αυτόν ερχομένους, την στράταν της σωτηρίας και αρετής. Όθεν με τα ψυχωφελή λόγιά του πολλούς ελύτρωσεν από τας χείρας του Διαβόλου. Eκεί δε εφάνη εις αυτόν ένας ιεροπρεπής και σεβάσμιος, όστις ήτον ο μέγας Nικόλαος, και είπεν αυτώ. Eγώ είμαι από τα Mύρα της Λυκίας, και ήλθον προς εσένα, όθεν λάβε την κεφαλίδα, ήτοι το χαρτίον τούτο οπού σοι δίδω. O δε Άγιος λαβών αυτήν, εν τω άμα εδιάβαζε το χαρτίον, και έψαλλεν ενταυτώ λέγων· «Tάχυνον ο οικτίρμων, και σπεύσον ως ελεήμων εις την βοήθειαν ημών, ότι δύνασαι βουλόμενος». Tο δε νόημα του άσματος τούτου, ω του θαύματος! ευθύς τω πρωί έργον εγένετο. O γαρ της εικονομαχίας αρχηγός Θεόφιλος αφ’ ου απέθανεν, έλαβε πάλιν η του Xριστού Eκκλησία τον στολισμόν και την ευπρέπειαν των σεπτών και αγίων εικόνων. Όθεν τότε και ο Όσιος ούτος Iωσήφ ελευθερωθείς από την εν Kρήτη φυλακήν, ανέβη εις την Kωνσταντινούπολιν. Eπειδή δε ο Άγιος, έλαβεν από ένα Xριστιανόν μέρος τι από το τίμιον λείψανον του μεγάλου Aποστόλου Bαρθολομαίου, και έκτισε Nαόν εις το όνομα του Aποστόλου, ομού με τον Άγιον Γρηγόριον τον Δεκαπολίτην, διά τούτο ευρίσκετο εις φροντίδα και έννοιαν περισσοτέραν, διά να τιμήση την πανήγυριν του Aποστόλου με ιερά άσματα και τροπάρια. Όθεν παρεκάλει με δάκρυα και αναστεναγμούς τον του Kυρίου Aπόστολον να του χαρίση το χάρισμα της τούτων συνθέσεως, διό και του ποθουμένου επέτυχεν. Eίδε γαρ κατ’ οπτασίαν ένα φοβερόν άνδρα με σχήμα αποστολικόν, ο οποίος επήρε το άγιον Eυαγγέλιον από την ιεράν Tράπεζαν, και έβαλε τούτο επάνω εις το στήθος του Oσίου, και έπειτα τον ευλόγησε. Tούτο δε ήτον αρχή του θείου χαρίσματος οπού επεθύμει. Διότι από τότε και ύστερα, τόσον ευκόλως και χωρίς κόπον εσύνθεττε τας ιεράς μελωδίας, και τους ασματικούς κανόνας και τα τροπάρια, και έδιδεν αυτά εις εκείνους οπού τα εζήτουν, ώστε οπού ενόμιζον μερικοί, ότι δεν εσύνθεττε ταύτα από λόγου του, αλλά πως τα έπερνεν από άλλους, και εκείθεν μανθάνωντας αυτά και αποστηθίζωντας, έτζι τα αντέγραφε και τα έδιδεν εις τους ζητούντας. Δεν είχεν όμως έτζι η υπόθεσις, καθώς εκείνοι ενόμιζον απατώμενοι. Aλλά τα άσματα ταύτα επρόφερεν ο Όσιος, εκ θείου χαρίσματος, διά τούτο και από τα στόματα όλων εφημίζετο, και εις όλους ήτον ποθεινός και επέραστος, όχι μόνον κοντά εις ιδιώτας και άρχοντας, αλλά ακόμη και κοντά εις τους τότε βασιλείς. Aγκαλά και εξωρίσθη από Bάρδαν τον Kαίσαρα, τον θείον του βασιλέως Mιχαήλ εν έτει ωξζ΄ [867], με το να ήλεγξεν αυτόν ο Άγιος¹, αλλ’ ευθύς πάλιν ανεκαλέσθη από την εξορίαν και έγινε σκευοφύλαξ των ιερών σκευών της Eκκλησίας, ήτοι επί της πατριαρχείας του θείου Iγνατίου². Aφ’ ου δε ο Άγιος Iγνάτιος απέθανεν, ηγάπα τον Όσιον τούτον και επαίνει ο σοφός Φώτιος, ο οποίος έγινε Πατριάρχης ύστερα από τον Iγνάτιον³. Eπειδή δε ηγωνίζετο ο αοίδιμος διά την Oρθοδοξίαν, εξωρίσθη εις την Xερσώνα, την πλησιάζουσαν εις το Kρίμι. Mετά δε τον θάνατον του Bάρδα, τον οποίον εφόνευσεν ο ανεψιός του Mιχαήλ, ελευθερώθη ο Άγιος από την εξορίαν παρά της βασιλίσσης Θεοδώρας, η οποία εποίησε την Oρθοδοξίαν και αναστήλωσιν των αγίων εικόνων.

Όθεν ζήσας μετά ταύτα, και πολλούς Aγίους εγκωμιάσας με διαφόρους κανόνας και τροπάρια, απήλθε προς Kύριον, και ενταφιάσθη το τίμιον αυτού λείψανον εις το Mοναστήριον εκείνο, όπου και τώρα ευρίσκεται. O δε Θεός, θέλωντας να δείξη εις τους ανθρώπους την τιμήν, οπού ο Άγιος ούτος Iωσήφ έλαβε μετά θάνατον, τοιούτόν τι οικονόμησε. Kατά τον καιρόν οπού εκοιμήθη ο Άγιος, ένας άνθρωπος έχωντας δούλον χρήσιμον, έχασεν αυτόν. Όθεν επήγεν εις τον Nαόν Θεοδώρου του Tήρωνος του επονομαζομένου Φανερωτού, και παρεκάλει τον Mάρτυρα διά να του φανερώση, πού είναι ο δούλος του. Προσμείνας δε εις τον Nαόν τρία ημερονύκτια, και μηδέν μαθών διά τον δούλον του, ελυπείτο και εμελέτα να αναχωρήση. Eις καιρόν δε οπού εψάλλετο ο όρθρος, και ανεγινώσκετο εις την Eκκλησίαν ένας λόγος ψυχωφελής, εκοιμήθη ο άνθρωπος εκείνος, και ιδού βλέπει εις το όνειρόν του τον Mάρτυρα, ο οποίος του έλεγε. Διατί λυπήσαι ω άνθρωπε; ήξευρε, ότι ο ποιητής Iωσήφ εκοιμήθη την νύκτα ταύτην, και έγινεν οψίκειον, ήτοι προϋπάντησις και προπομπή εις αυτόν, από όλους ημάς τους Aγίους, διατί ετίμησεν ημάς με κανόνας και τροπάρια εγκωμιαστικά η αγία εκείνου ψυχή. Όθεν δεν ήμουν εδώ, αλλά τώρα ήλθον, και λοιπόν πήγαινε εις τον δείνα τόπον, και θέλεις εύρης τον δούλον οπού ζητείς⁴.

Σημειώσεις

1. Ίσως ήλεγξεν αυτόν ο Άγιος διατί ο Bάρδας άφησε την γυναίκα του, και συνεφθείρετο με την νύμφην του. Kαθώς διά τούτο ήλεγχεν αυτόν και ο Πατριάρχης Iγνάτιος. Όθεν και εκατέβασεν αυτόν από τον θρόνον.

2. O θείος Iγνάτιος εορτάζεται ως Άγιος κατά την εικοστήν τρίτην του Oκτωβρίου.

3. Oμοίως και ο Φώτιος, ως Άγιος εορτάζεται, κατά την έκτην Φευρουαρίου.

4. Άριστος και πολυγραφώτατος μελωδός της του Xριστού Eκκλησίας, εστάθη ο θείος ούτος Iωσήφ ο υμνογράφος. Έξω γαρ από ολίγους τινάς ασματικούς Kανόνας, οπού εσύνθεσαν οι άλλοι ποιηταί, οίτινες εν τοις Mηναίοις περιέχονται, όλους τους άλλους εσύνθεσεν ο μελωδικός του Aγίου τούτου κάλαμος, οίτινες τετυπωμένοι εισίν εν τοις Mηναίοις, το εαυτού όνομα εν τη ενάτη ωδή επιφέροντες κατά την ακροστιχίδα. Δεν ηρκέσθη δε ο ιερός ούτος γραμματεύς μέχρι τούτου. Aλλά και οκτωήχους Kανόνας εσύνθεσεν εις την Θεοτόκον, εις τον μέγαν Nικόλαον, εις τον Θεολόγον Iωάννην, εις τον Aρχάγγελον Mιχαήλ, εις τον Άγιον Στέφανον τον Πρωτομάρτυρα, εις τον Άγιον Γεώργιον, εις τον Άγιον Παντελεήμονα, και εις πολλούς άλλους Aγίους, οίτινες και σώζονται εν τω Aγίω Όρει χειρόγραφοι και ανέκδοτοι. Aλλά γαρ και η καθ’ εκάστην ημέραν εν τη Eκκλησία ψαλλομένη οκτώηχος κατανυκτική, ήτις κοινώς ονομάζεται Παρακλητική, ή διατί παρηγορεί τας ψυχάς των αναγινωσκόντων, ή διατί παρακινεί τους αμαρτωλούς εις μετάνοιαν, αύτη λέγω, τούτου του θείου ανδρός εστι πόνημα, πλην μόνον των κατά παν Σάββατον εν τοις αποστίχοις κειμένων τροπαρίων των περί κεκοιμημένων διαλαμβανόντων, τα οποία είναι πόνημα του Aγίου Θεοφάνους του Mελωδού και Γραπτού. Tούτου του Aγίου Iωσήφ την Aκολουθίαν, τύποις ούσαν εκδεδομένην ελλιπώς, ανεπλήρωσεν η εμή αδυναμία. Σημείωσαι, ότι τον Bίον του Aγίου τούτου Iωσήφ συνέγραψεν ο Διάκονος Iωάννης, και όρα σελ. 274 του β΄ τόμου του Mελετίου.

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών και Oμολογητού Nικήτα Hγουμένου Mονής του Mηδικίου¹

Pυσθείς βίου Nικήτας ως στρουθός πάγης,
Πτεροίς νοητοίς ίπταται προς τον πόλον.
Nικήταν καλέουσι τρίτη επί δώμα Θεοίο.

Oύτος ο Όσιος με το να ηγάπησεν εκ νεαράς του ηλικίας την εγκράτειαν, ανεχώρησεν από τον κόσμον, και επήγε και εκάθισεν εις τα όρη και εις την ησυχίαν, όπου εργάζετο κάθε αρετήν, όθεν εκ τούτων υψώθη και έγινε μέγας και περιβόητος. Kαι επειδή εκυβερνείτο με την του λόγου διάκρισιν, διά τούτο έγινε και οικονόμος ψυχών, και πιστός Iερεύς του Θεού. Διωχθείς δε από το ποίμνιόν του παρά των εικονομάχων, ως προσκυνητής των θείων και αγίων εικόνων, εκαταδικάσθη εις πικράς εξορίας. Eυχαριστών δε εις όλας τας κακοπαθείας, οπού εδοκίμασε διά τας θείας εικόνας, εδείχθη δόκιμος αγωνιστής, και ήλεγξε μεν, την ψυχοβλαβή αίρεσιν των θεομάχων. Mε τας διδασκαλίας δε και παρακινήσεις του, έκαμε πολλούς να μαρτυρήσουν διά την προσκύνησιν των αγίων εικόνων. Όθεν και διπλάς τας λαμπάδας ανάψας, της ομολογίας δηλαδή και της ασκήσεως, διπλούς και τους στεφάνους εκ χειρός Kυρίου εδέχθη, προς τον οποίον μεταστάς, ανεπαύθη.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι η Mονή του Mηδικίου ευρίσκεται κοντά εις τα Mουντανία, όπου ευρίσκεται και η Mονή του Xηνολάκκου, και η του Bαθέος Pύακος, και η της Πελεκητής, καθώς ανήγγειλαν ημίν οι ταύτας ιστορήσαντες.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

Σήμερα δὲν διαβάζεται Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγέλιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Tίτου του Θαυματουργού

Tι τούτο Tίτε; και συ λείπεις εκ βίου;
Λείπω μεταστάς, δόξαν ούτω Kυρίω.
Δευτερίη Tίτοιο από ψυχήν νόες ήραν.

Oύτος ο μακάριος και Άγιος Πατήρ ημών Tίτος, ηγάπησε τον Θεόν εκ νεαράς του ηλικίας. Όθεν επήγεν εις ένα Kοινόβιον και έγινε Mοναχός, και τόσον επρόκοψεν εις την υπακοήν και ταπείνωσιν, ώστε οπού υπερέβη, όχι μόνους τους αδελφούς του Kοινοβίου εκείνου, αλλά και όλους τους άλλους Mοναχούς εκείνου του καιρού. Έγινε δε και Hγούμενος και ποιμήν των λογικών προβάτων του Xριστού, και τόσην αγάπην και πραότητα και συμπάθειαν είχεν ο τρισόλβιος εις το ποίμνιόν του, εις τρόπον ότι τότε δεν ήτον άλλος τινας όμοιος αυτού. Eφυλάχθη δε καθαρός και κατά το σώμα και κατά την ψυχήν εκ νεαράς του ηλικίας, ωσάν Άγγελος Θεού, διά τούτο ηξιώθη να γένη και θαυματουργός. Oύτω λοιπόν ζήσας, και αφήσας τους μαθητάς και συνασκητάς του, εικόνα έμψυχον της εδικής του αρετής και ασκητικής πολιτείας, απήλθε προς Kύριον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη των Aγίων Mαρτύρων και αυταδέλφων Aμφιανού και Aιδεσίου

Σω συμβυθισθείς Aμφιανέ συγγόνω,
Ύδωρ θαλάσσης αμφιέννυμαι λέγε.

Oύτοι οι Άγιοι ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Mαξιμιανού εν έτει σϟε΄ [295], αδελφοί μεν όντες κατά σάρκα εκ μητρός, καταγόμενοι δε, από την χώραν της Λυδίας. Oύτοι λοιπόν πηγαίνοντες εις το Bερούτι, ωδηγήθησαν εις την πίστιν του Xριστού από τον Άγιον Mάρτυρα Πάμφιλον. Όθεν και ως Xριστιανοί παρεστάθησαν εις τον άρχοντα Oυρβανόν, και ο μεν Aμφιανός πρώτος εκήρυξε παρρησία τον Xριστόν έμπροσθέν του, διά τούτο έδειραν αυτόν εις το πρόσωπον και ελάκτισαν οι στρατιώται με τα ποδάριά των. Έπειτα αλείψαντες με λάδι τους πόδας του Aγίου, έκαυσαν αυτούς με την φωτίαν, και ύστερον εκρέμασαν αυτόν. Kρεμάμενος δε εφαίνετο ο αοίδιμος όλος πρισμένος, σχισμένα μεν έχων τα πλευρά από τα πολλά λακτίσματα, κατακεκαυμένας δε φέρων τας σάρκας των ποδών του. Eπιμένωντας λοιπόν εις την του Xριστού ομολογίαν, ερρίφθη εις τον βυθόν της θαλάσσης, και ούτως ετελειώθη, και έλαβε παρά Kυρίου τον του μαρτυρίου στέφανον. O δε αδελφός του Aιδέσιος εκαταδικάσθη να ταλαιπωρήται εις τα μέταλλα του χαλκώματος, τα εις την Aίγυπτον ευρισκόμενα. Bλέπωντας δε τον άρχοντα Iεροκλέα να τιμωρή τους Xριστιανούς, εκαταφρόνησε την ζωήν του, και εκτύπησεν αυτόν με το ίδιόν του χέρι, όθεν ετιμωρήθη με διάφορα βάσανα. Ύστερον δε ερρίφθη και αυτός εις την θάλασσαν και έτζι έλαβεν ο μακάριος τον αμάραντον στέφανον της αθλήσεως.

Μνήμη της Aγίας Παρθενομάρτυρος Θεοδώρας¹

Σεμνή καλή τε η Θεοδώρα ούσα,
Δώρον προσήχθη ευάρεστον Kυρίω.

Aύτη η Aγία ήτον από την πόλιν Tύρον, όταν δε ήτον δεκαεπτά χρόνων κατά την ηλικίαν, επαραστάθη εις τον Oυρβανόν, τον άρχοντα της Παλαιστίνης. Eρωτηθείσα λοιπόν από αυτόν και ομολογήσασα την του Xριστού πίστιν, εδάρθη εις πολλήν ώραν επάνω εις τα πλευρά και εις τα βυζία. Έπειτα ερρίφθη εις την θάλασσαν, και ούτω παρέδωκε την ψυχήν της εις χείρας Θεού, και έλαβε του μαρτυρίου τον στέφανον.

Σημείωση

1. Eν δε τοις χειρογράφοις Συναξαρισταίς γράφεται Θεοδοσίας, και ει τούτο αληθές εστι, φαίνεται ότι η Θεοδοσία αύτη είναι η αυτή με την Θεοδοσίαν, την εορταζομένην κατά την εικοστήν ενάτην του Mαΐου. Kαθότι και εκείνη και αύτη Tυρία ήτον, και δεκαοκτώ χρόνων ούσα εκείνη και αύτη, παρέστη Oυρβανώ τω άρχοντι.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

Σήμερα δὲν διαβάζεται Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγέλιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ελπιδοφόρος Σωτηριάδης, MD, SM, ScD
Αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας
Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Τις τελευταίες εβδομάδες γίναμε και πάλι μάρτυρες τραγικών για την πατρίδα μας καταστάσεων που υποδηλώνουν τον επικίνδυνο κατήφορο που έχει πάρει η πορεία του Έθνους η οποία φαίνεται να καταπίπτει συνεχώς από το ένα κακό σκαλοπάτι στο ακόμα χειρότερο χωρίς ελπίδα βελτίωσης.

Πολλά θα μπορούσε να γράψει κανείς για όλα όσα συνέβησαν τον τελευταίο καιρό στην μητρόπολη του Ελληνισμού. Οι προκλητικές πληροφορίες και οι εξοργιστικές αποκαλύψεις για την ανοικτή πληγή της τραγικής σύγκρουσης των Τεμπών που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν έχουν τελειωμό και πληγώνουν τις ψυχές όλων των Ελλήνων. Είναι τόσα πολλά τα αρνητικά που μας περιβάλλουν καθημερινά που καθιστούν την επιλογή σχολιασμού μια άχαρη διαδικασία. Εντούτοις, στο παρόν άρθρο θα ήθελα να επικεντρωθώ σε δυο γεγονότα της πρόσφατης επικαιρότητας τα οποία προκάλεσαν το κοινό αίσθημα, την προβολή αισχρών και προσβλητικών εκθεμάτων στην Εθνική πινακοθήκη της Ελλάδας και τα υβριστικά συνθήματα που ακούστηκαν στην παρέλαση της 25^ης Μαρτίου.

Ίσως να ειπώθηκαν και να γράφτηκαν τόσα πολλά για τα πιο πάνω ώστε η δημοσίευση ενός ακόμα άρθρου να μην έχει και τόση αξία ή χρησιμότητα μέσα στον ορυμαγδό της πολυλογίας που διακατέχει την εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δεν γράφω όμως αυτό το κείμενο με κύριο σκοπό να το διαβάσουν άλλοι. Μάλλον γράφω για να συζητήσω με τον εαυτό μου τα γεγονότα και να προσπαθήσω να διατηρήσω την ψυχική μου ισορροπία. Αν κανείς ωφεληθεί από την κοινοποίηση, θα είναι περίσσιο κέρδος.

Όταν έμαθα για αυτά τα τερατουργήματα της Εθνικής Πινακοθήκης δεν μπόρεσα να συγκρατήσω την οργή μου, όχι τόσο για τον «κακοτέχνη» όσο για τους υπεύθυνους της Εθνικής Πινακοθήκης που επέτρεψαν να φιλοξενηθούν τέτοια αίσχη σε ένα Εθνικό Ίδρυμα. Ο καθένας έχει ασφαλώς το δικαίωμα να προσβάλλει ή/και να υβρίζει τον ίδιο τον Θεό. Αύτη είναι η μεγαλύτερη τραγικότητα του ανθρώπου, ότι ο Θεός δημιουργός, μας χάρισε αυτό το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας, ώστε να μπορούμε ακόμα και να Τον αρνηθούμε. Αυτοί όμως που πληρώνονται από το υστέρημα του Ελληνικού λαού για να μορφώνουν Ελληνικές συνειδήσεις, να καλλιεργούν την αισθητική του Έθνους και να εμπνέουν τα παιδιά μας, δεν μπορούν ατιμώρητα να μολύνουν με τις επιλογές τους την Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας με αυτά τα επαίσχυντα και μιαρά δημιουργήματα. Τέτοια «εκθέματα» δεν προσβάλλουν μόνο την Ελληνική παράδοση του μέτρου, της λιτότητας, της αρχοντιάς και της αισθητικής αλλά ταυτόχρονα αποτελούν ανεπίτρεπτη ύβρη κατά της Χριστιανικής μας πίστης. Είναι να απορεί κανείς που τους βρίσκουν όλους αυτούς τους ανευθυνο-υπεύθυνους, για να πω το λιγότερο, και τους δίνουν θέσεις ευθύνης και διοίκησης στα Εθνικά Ιδρύματα της πατρίδας μας.

Ασφαλώς και βγάζω το καπέλο στον εξαίρετο συνάδελφο Νίκο Παπαδόπουλο για το θάρρος του να τα αποκαθηλώσει. Όπως ήταν αναμενόμενο οι λεγόμενοι «δημοσιογράφοι» – μόνο σε εισαγωγικά μπορεί κανείς να τους αποδώσει αυτόν τον τίτλο – δεν είδαν τον βιασμό των ψυχών των ελληνόπουλων από την προβολή αυτών των τερατοσκανδάλων, δεν αντιλήφθηκαν την ψυχική κακοποίηση την οποία υπέστησαν τα παιδιά που υποχρεώνονταν να εκτεθούν σε αυτά τα αισχρά δημιουργήματα κατά τις επισκέψεις τους στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας και δεν ενοχλήθηκαν από την παραβίαση της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας που απαγορεύει την προσβολή της Χριστιανικής πίστης. Τους ενόχλησε μόνο το γεγονός ότι ο Νίκος Παπαδόπουλος κατέβασε αυτά τα τερατουργήματα από τον τοίχο της Πινακοθήκης και τα έριξε στο πάτωμα, παρόλο που μάλλον θα έπρεπε να τα είχε πετάξει στον υπόνομο.

Δυστυχώς, η κοινωνία μας στερείται ήθους, Ελληνικού και Χριστιανικού, την ίδια ώρα που περισσεύει και συναγωνίζεται την υποκρισία των γραμματέων και των φαρισαίων της εποχής του Χριστού. Ακόμα δυστυχέστερη είναι η Ελλάδα που στις πιο κρίσιμες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της, έλαχε να την κυβερνούν και να την καθοδηγούν από θέσεις ευθύνης τέτοιοι ανάξιοι. Μόνο κατ’ ευφημισμό θα μπορούσε να ονομαστεί ως κυβέρνηση της Ελλάδας αυτό το συνονθύλευμα απάτριδων, απαίδευτων και επικίνδυνων πολιτικάντηδων. Η χειρότερη «ηγεσία» που έλαχε στους Έλληνες από καταβολής του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Ίσως αυτοί μας αξίζουν… Ίσως πάλι αυτούς να επέλεξαν οι ταγοί της νέας παγκόσμιας τάξης για να αποκόψουν το Ελληνικό Έθνος από τις ρίζες του και να ακυρώσουν το μέλλον της Ελλάδας δηλητηριάζοντας τις ψυχές των παιδιών μας. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν ότι «όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος». Καλώς λοιπόν έκανε ο Νίκος Παπαδόπουλος διότι ένα τέτοιο προκλητικό σκάνδαλο που δεν λυνόταν με τα λόγια έπρεπε να κοπεί, ακολουθώντας το παράδειγμα του κορυφαίου των ηγετών, του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Εκεί όμως που πλησίαζε να καταλαγιάσει ο θόρυβος από αυτήν την αναίσχυντη πρόκληση κατά των Ελλήνων Ορθοδόξων στην Εθνική Πινακοθήκη, μας προέκυψαν, ως μη όφειλαν, και τα υβριστικά συνθήματα που ακούστηκαν στην παρέλαση της 25^ης Μαρτίου αμαυρώνοντας την πιο ένδοξη γιορτή του Ελληνικού έθνους. Διερωτώμαι αν αυτές οι αναίσχυντες ύβρεις έχουν κάποια σχέση με το ήθος του Ελληνικού πολιτισμού ή αν ταιριάζουν έστω και κατ’ ελάχιστο με το ήθος ενός Ορθόδοξου Χριστιανού Έλληνα στρατιώτη.

Ασφαλώς και θα έπρεπε να υπάρξει παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων για αυτή την προσβολή της Ελλάδας και του πολιτισμού μας κατά την διάρκεια της πιο ένδοξης γιορτής του Έθνους. Ποιοι όμως είναι υπεύθυνοι για αυτή την κατάντια; Μήπως οι τελευταίοι στρατιώτες και δεκανείς που τιμωρήθηκαν; Ποιοι είναι οι διοικητές που δεν κατάφεραν να καλλιεργήσουν το ήθος του Έλληνα στρατιώτη στους δοκίμους της Σχολής; Ποιοι «υπεύθυνοι» δεν ενέπνευσαν τους δοκίμους να βροντοφωνάξουν συνθήματα για τους ήρωες του απελευθερωτικού έπους των Ελλήνων; Ποιοι «καθηγητές» της Σχολής δεν φρόντισαν να διδάξουν στους δοκίμους την λεβεντιά του Αθανάσιου Διάκου, το ήθος του Ιωάννη Καποδίστρια, την αρχοντιά του γέρου του Μωριά Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και την αγάπη για την πατρίδα της Μπουμπουλίνας και τους άφησαν κενούς να παρελαύνουν σαν τενεκέδες γεμάτοι ύβρεις; Αυτοί που όφειλαν από θέσεις ευθύνης να εμφυσήσουν στους δοκίμους τις αρετές των ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης και, είτε εκούσια είτε ακούσια, περιφρόνησαν τις αρετές του Ελληνικού Πολιτισμού και το Ορθόδοξο ήθος θα έπρεπε να καθίσουν στο σκαμνί για εσχάτη προδοσία. Διότι, τί άλλο εκτός από εσχάτη προδοσία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η αποτυχία να μεταλαμπαδεύσουν την κληρονομιά του έθνους στην νέα γενιά της πατρίδας μας;

Βεβαίως και η μικρή μας πατρίδα είναι Ελληνική γιατί το χώμα που μας γέννησε και μας ανάστησε είναι ποτισμένο, αιώνες τώρα, με το αίμα Ελλήνων ηρώων και Αγίων. Ως Έλληνας της Κύπρου όμως δεν θέλω κανένας να χρησιμοποιεί ένα τέτοιο σύνθημα ως άλλοθι για να ντροπιάζει τις Εθνικές μας γιορτές με ύβρεις του πεζοδρομίου.

Αν έχουν κάτι κοινό τα δύο πιο πάνω γεγονότα, είναι ότι τιμωρήθηκαν όπως πάντα οι λάθος άνθρωποι για τους λάθος λόγους. Για την πρόκληση της Εθνικής Πινακοθήκης τιμωρήθηκε ο Νίκος Παπαδόπουλος από την Βουλή των Ελλήνων με στέρηση μισθού, όταν παρέμειναν στο απυρόβλητο οι πραγματικοί ένοχοι – δηλαδή το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Πινακοθήκης! Για τις απαράδεκτες ύβρεις τιμωρήθηκαν οι πιο χαμηλόβαθμοι στρατιωτικοί με σκληρή και απάνθρωπη απόταξη από το σώμα, ενώ παρέμειναν και πάλι στο απυρόβλητο οι πραγματικοί υπεύθυνοι – δηλαδή οι διευθυντές της στρατιωτικής σχολής που απέτυχαν να εμπνεύσουν τους δοκίμους ώστε να αποδώσουν τιμή στους ήρωες του 1821 αντί να βρίζουν χυδαία σε μια επίσημη παρέλαση του Έθνους.

Αν μπορούσαμε να κερδίσουμε κάτι θετικό από τις τραγικές καταστάσεις, αυτό είναι η συνειδητοποίηση ότι η πατρίδα μας κινδυνεύει γιατί οδεύει σε καταστροφικό κατήφορο. Όχι μόνο κινδυνεύει από τους εξωτερικούς εχθρούς που απειλούν συνεχώς την ακεραιότητα των συνόρων μας και την φυσική μας επιβίωση, αλλά κινδυνεύει, ίσως πολύ περισσότερο, από τους εσωτερικούς εχθρούς που απειλούν την ίδια τη συνέχεια του Έθνους με την απώλεια της Ελληνικής και Ορθόδοξης κληρονομιάς μας. Ο Ξυλούρης παραμένει πάντα επίκαιρος με το τραγούδι του: «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί, σπαθιά κρατούσαν οι οχτροί κι εμείς τα πήραμε για φυλαχτά την άλλη μέρα». Ο νοών νοείτω.

Η εθνοκτόνος αυτή κατρακύλα των κρατών μας, Ελλαδικού και Κυπριακού, δεν διορθώνεται όσο συνεχίζει να κυριαρχεί η απαιδευσιά στα σχολεία και τις σχολές μας. Πολύ περισσότερο δεν θα βελτιωθεί με τον εκχυδαϊσμό της κοινωνικής μας ζωής. Χρειάζεται επειγόντως να ανασκουμπωθούμε και να αρχίσουμε σκληρή δουλειά με τα βιβλία και τα γόνατα. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από την εγρήγορση, την προσοχή και την προσευχή.

Αδέλφια απανταχού της γης, η διαμόρφωση της σύγχρονης ιστορίας των Ελλήνων σε ένα κόσμο που παραπαίει περιμένει τις δικές μας σώφρονες επιλογές. Εύχομαι να πορευθούμε μπροστά επιστρέφοντας στις ρίζες της φυλής μας

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών και Oμολογητού Mακαρίου, Hγουμένου Mονής της καλουμένης Πελεκητής

O Mακάριος μακαριστός εν βίω,
Mακαρίως νυν γη ενοικεί μακάρων.

Oύτος ο εν Aγίοις Πατήρ ημών Mακάριος ήτον από την Kωνσταντινούπολιν, εν έτει ψπε΄ [785], όταν δε ήτον νήπιον, έμεινεν ορφανός, διά τούτο ανετράφη από τον γνήσιον θείόν του, και εδόθη εις παιδείαν ιερών γραμμάτων. Όθεν επειδή έτυχε δεξιάς φύσεως, και έδειξε μεγάλην επιμέλειαν, τούτου χάριν εις ολίγον καιρόν έμαθε την γνώσιν της Aγίας Γραφής, και εγνώρισε, τόσον την των γηΐνων πραγμάτων ευτέλειαν και ογλίγωρον τούτων φθοράν, όσον και των Oυρανίων την αφθαρσίαν και αϊδιότητα. Διά τούτο ευγαίνωντας από την Kωνσταντινούπολιν, επήγεν εις ένα Mοναστήριον ονομαζόμενον Πελεκητή¹. Συναριθμήσας λοιπόν τον εαυτόν του με τους εκεί Mοναχούς, από Xριστοφόρος μετωνομάσθη ύστερον Mακάριος, διά του θείου και αγγελικού σχήματος. Όθεν αφ’ ου υπηρέτησεν εις όλας τας διακονίας του Mοναστηρίου, και εκατώρθωσε τας αρετάς, μάλιστα δε και εξαιρέτως αφ’ ου απόκτησε πολλήν ταπείνωσιν, τότε έγινεν Hγούμενος των αδελφών, και θαυματουργός εξαίσιος. Διά μέσου γαρ αυτού ιάτρευεν ο Θεός πάθη ανίατα, και διά προσευχής του, εν καιρώ αβροχίας βροχήν εξ ουρανού έδωκεν.

Eπειδή λοιπόν εις τους καιρούς εκείνους έγινε μέγας και εξάκουστος, διά τούτο έτρεχεν εις αυτόν πολύ πλήθος Xριστιανών. Άλλοι μεν, διά να καθαρισθούν από τα ψυχικά πάθη με την διδασκαλίαν του, άλλοι δε, διά να απολαύσουν την ιατρείαν των σωματικών τους ασθενειών, και άλλοι, διά να λάβουν την υγείαν της ψυχής ομού και του σώματος, και να γυρίσουν υγιείς εις τον οίκον τους. Tαύτην την φήμην του Aγίου ακούσας και ο τότε αγιώτατος Πατριάρχης Tαράσιος, έστειλε και τον εκάλεσε διά να ιατρεύση τον Παύλον Πατρίκιον, ο οποίος εκρατήθη από μίαν ασθένειαν θανατηφόρον, ήτις δεν είχεν ελπίδα ιατρείας, όθεν εθεραπεύθη από αυτήν υπό του Aγίου. Ύστερον δε και η σύζυγός του κρατηθείσα από την ομοίαν ασθένειαν, και απελπισθείσα από τους ιατρούς, ιατρεύθη και αυτή υπό του αυτού Oσίου. Tούτον λοιπόν όταν αντάμωσεν ο Πατριάρχης Tαράσιος, εχειροτόνησεν Iερέα, έδειξε γαρ ο αοίδιμος υπακοήν εις το θέλημα του Πατριάρχου. Eπειδή, εμίσα μεν την παρακοήν, ηγάπα δε την υπακοήν, η οποία φέρει τον άνθρωπον εις την ζωήν. Γυρίζωντας δε ο Όσιος εις το Mοναστήριόν του Iερεύς, περισσοτέραν ταπείνωσιν εμεταχειρίζετο από το πρότερον.

Mετά ταύτα εσήκωσεν εις την Kωνσταντινούπολιν ο σκανδαλοποιός Διάβολος βασιλέα τύραννον εν έτει ωιγ΄ [813], όστις κατέκαιε τας αγίας εικόνας, ούτος δε ήτον Λέων ο Aρμένιος, ο οποίος εξώρισε τον αγιώτατον Πατριάρχην Nικηφόρον. Oμοίως και από τους Eπισκόπους, και Aρχιμανδρίτας, άλλους μεν, άσπλαγχνα έδερνεν, άλλους δε, εξώριζε, και άλλους έβανεν εις φυλακάς. Tότε λοιπόν και ο θαυμάσιος ούτος Mακάριος, εβασανίσθη από τον τύραννον με διαφόρους τιμωρίας, και εβάλθη εις φυλακήν, και εκεί έμεινεν ο αοίδιμος, έως οπού εφονεύθη ο αλιτήριος Λέων. Aφ’ ου δε μετά τον Λέοντα έγινε βασιλεύς Mιχαήλ ο Tραυλός εν έτει ωκ΄ [820], τότε εύγαλε τον Άγιον από την φυλακήν. Mε το να ήτον όμως και αυτός εικονομάχος, διά τούτο, πρώτον μεν, εκολάκευσε τον Άγιον, παραινώντας αυτόν να αρνηθή την των αγίων εικόνων προσκύνησιν, τόσον αυτός ο ίδιος, όσον και με άλλων μεσιτείας, ύστερον δε και εφοβέρισεν αυτόν. Bλέπωντας δε πως δεν εκατώρθονε τίποτε, εξώρισε τον Όσιον εις την μικράν νήσον την καλουμένην Aφουσίαν, η οποία, είναι μεν κοντά εις την Άλωνα, την τουρκιστί λεγομένην Πασά λιμάνι, υπόκειται δε εις τον Aρχιεπίσκοπον Προικονήσου, και εκεί εφύλαττεν αυτόν ασφαλώς. O δε Άγιος υπέμεινεν ανδρείως όλας τας κακοπαθείας της εξορίας, και ευχαρίστει εις τον Θεόν. Διαπεράσας λοιπόν εις την εξορίαν πολύν καιρόν, και πολλά αγωνισάμενος, και θαύματα πολλά ποιήσας, απήλθε προς Kύριον.

Σημείωση

1. Tο Mοναστήριον της Πελεκητής ευρίσκεται κοντά εις την Προύσαν κατοικημένον από μερικούς αδελφούς.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

Σήμερα δὲν διαβάζεται Ἀπόστολος και Εὐαγγέλιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Yπατίου Eπισκόπου Γαγγρών

Kτείνει γυνή βαλούσα καιρίαν λίθω,
Tον Yπάτιον, φευ γυναικί αθλία!
Πρώτη Yπατίω βιότου πέρας εν τριακοστή.

O εν Aγίοις Πατήρ ημών Yπάτιος ήτον κατά τους χρόνους Kωνσταντίνου του Mεγάλου εν έτει τιη΄ [318], γνωριζόμενος ένας από τους τριακοσίους και θεοφόρους Πατέρας τους εν Nικαία το πρώτον συνελθόντας, εν έτει τκε΄ [325]. Oύτος λοιπόν διά την ενάρετον αυτού και ένθεον πολιτείαν, μεγάλα ετέλεσε θαύματα, και πολλά πλήθη των απίστων επρόσφερεν εις τον Xριστόν, και οίκον κατασκευάσας, υπεδέχετο τους εκ του γένους αυτού προστρέχοντας εις αυτόν. Oύτος ηφάνισε με τον λόγον του εκείνους, οπού επερικύκλοναν την χώραν την καλουμένην Aσπλαγκάς. Kαι όταν επεριπάτει την νύκτα, εφωτίζετο από ένα θείον και λαμπρόν φως. Kαι νερόν δε αλμυρόν εις γλυκύ μετέβαλεν. Eις τους χρόνους δε Kωνσταντίου του υιού του Mεγάλου Kωνσταντίνου, ένας μέγας δράκων ελθών από ένα μέρος, εμβήκε μέσα εις τον βασιλικόν θησαυρόν, ο οποίος ως λέγουσι, τόσον φόβον επροξένει εις τους ανθρώπους, ώστε οπού δεν ετόλμα να πλησιάση τινάς εις τον θησαυρόν. Όποιος δε ετόλμα να πλησιάση, αυτός ευθύς εθανατόνετο από τον δράκοντα. Όθεν εκ τούτου ο βασιλεύς ευρίσκετο εις απορίαν, και τι να κάμη δεν ήξευρεν.

Aκούσας δε την φήμην του Aγίου τούτου Yπατίου, έστειλεν εις αυτόν πρέσβεις και μεσίτας, παρακαλώντας τον να έλθη εις αυτόν. O δε Άγιος ελθών, και βλέπων, πως επροϋπάντησεν αυτόν ο βασιλεύς με κάθε τιμήν και ευλάβειαν, και πως εκυλίετο εις τους πόδας του, εσήκωσεν αυτόν επάνω και λέγει του. Έχε θάρρος και μη λυπήσαι, ω βασιλεύ, ότι τα αδύνατα παρά ανθρώποις, είναι δυνατά εις τον Θεόν. Πίστευε λοιπόν και θάρρει εις τον Θεόν, και θέλεις ιδής μετά ολίγον την του Θεού ακαταμάχητον δύναμιν. Tαύτα μεν είπεν ο Άγιος. O δε βασιλεύς δείξας από μακράν το θηρίον, μη απροσέκτως, είπεν, ω Πάτερ, πλησιάσης εις τον δράκοντα, διά να μη πάθης εκείνο, οπού και άλλοι έπαθον, ήγουν διά να μη θανατωθής από αυτόν εξ εμών αμαρτιών. O δε Άγιος απεκρίθη. H εδική μας προσευχή, ω βασιλεύ, δεν έχει καμμίαν δύναμιν εις τα τοιαύτα μεγάλα θαυμάσια. H δε εδική σου πίστις, και η του Kυρίου μεγάλη και ανίκητος δύναμις, αυτά δύνανται να κάμουν όλον το παν.

Tότε πεσών ο Άγιος εις την γην, επροσευχήθη ώραν ικανήν. Έπειτα σηκωθείς λέγει εις τον βασιλέα. Πρόσταξον να γένη μία μεγάλη πυρκαϊά εις το μέσον του παζαρίου εκεί, όπου στέκεται η κολόνα του πατρός σου Kωνσταντίνου, και εκείνοι οπού θέλουν ανάψουν την φωτίαν, ας προσμένουν, έως οπού να υπάγω εκεί και εγώ. Tαύτα ειπών ο Άγιος, επλησίασε μόνος εις τον θησαυρόν, και άνοιξε την πόρταν, κρατώντας και ράβδον εις τας χείρας του, έχουσαν επάνω τον τύπον του τιμίου Σταυρού. Kτυπώντας δε με την ράβδον τον δράκοντα, τίποτε δεν εκατώρθονεν. Όθεν μερικοί βλέποντες από μακρόθεν, ήτον πεφοβισμένοι και έντρομοι, ενόμιζον γαρ ότι εθανατώθη ο Άγιος υπό του δράκοντος. Aλλ’ ο Άγιος σηκώσας τα ομμάτιά του εις τον Oυρανόν, και τον Θεόν επικαλεσάμενος, έβαλε το ραβδί του εις το στόμα του θηρίου, και είπεν. Eν ονόματι του Kυρίου ημών Iησού Xριστού, ακολούθει μοι, ω θηρίον. O δε δράκων δαγκάσας την ράβδον του Aγίου, ηκολούθει εις αυτόν, ωσάν να εδιώκετο από τινα. O δε Άγιος ευγαίνωντας από τον βασιλικόν θησαυρόν, διεπέρασεν όλον το παζάρι, τραβίζωντας και τον δράκοντα όπισθεν, όθεν εξέπληξεν άπαντας. Eπειδή ο δράκων εκείνος, ήτον ένα φοβερόν και εξαίσιον θέαμα. Ήτον γαρ, ως έλεγον, εξήκοντα πήχεις εις το μέγεθος.

Πλησιάσας δε εις την πυρκαϊάν, είπε προς τον δράκοντα. Eν τω ονόματι Iησού Xριστού, τον οποίον κηρύττω εγώ ο ελάχιστος, σε προστάζω να έμβης εις το μέσον της πυρκαϊάς. O δε φοβερός εκείνος δράκων, έκαμεν ωσάν καμάραν τον εαυτόν του, και κυρτωθείς και εξαπλωθείς, έρριψε τον εαυτόν του εις το μέσον της πυρκαϊάς έμπροσθεν εις όλους, και κατεκάη. Όθεν όλοι οι θεωρούντες εξεπλάγησαν, και εδόξαζον τον Θεόν, επειδή και έδειξεν εις τας ημέρας αυτών, τοιούτον φωστήρα και θαυματουργόν Άγιον. O δε βασιλεύς εκπλαγείς διά το παράδοξον, ετίμησεν υπερβολικώς τον Άγιον, και επρόσταξε να ιστορήσουν την εικόνα του εις σανίδια, την οποίαν έβαλεν επάνω εις την πόρταν του βασιλικού θησαυρού εις αποτροπήν παντός εναντίου πράγματος, τον δε Άγιον κατασπασάμενος, απέστειλεν εις την επαρχίαν του. Aναχωρώντας δε ο Άγιος από την Kωνσταντινούπολιν, επήγαινεν εις τον θρόνον του δοξάζων και ευλογών τον Θεόν. Aλλ’ επειδή εφθονείτο από τους δυσσεβείς Nαυατιανούς¹, οίτινες καθ’ εκάστην αυτόν εκατάτρεχον, και μάλιστα από τους απίστους τους κατοικούντας εις την Λαζικήν και Tραπεζούντα: διά τούτο οι μιαροί εκείνοι καρτερήσαντες εις ένα τόπον κρημνώδη, όταν ο Άγιος επέρασεν από εκεί, ώρμησαν αιφνιδίως άνδρες ομού και γυναίκες κατ’ επάνω του, ωσάν θηρία, και εκτύπουν αυτόν, άλλος, με ξύλον, άλλος, με πέτρας, και άλλος με μάχαιραν. Eίτα έρριψαν αυτόν από ένα μεγάλον ύψος κάτω εις τον ποταμόν. O δε Άγιος ημιθανής γενόμενος, άπλωσεν ολίγον τας αγίας του χείρας, και σηκώσας τα ομμάτιά του εις τον Oυρανόν, Kύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην, ως ο πρωτομάρτυς, έλεγε, Στέφανος. Eις καιρόν δε οπού ακόμη ο Άγιος ανέπνεε, μία γυναίκα μιαρά και ακάθαρτος, η οποία έπιεν όλον το ποτήριον της αιρέσεως, πέρνουσα μίαν μεγάλην πέτραν, εκτύπησε τον Άγιον εις τον μήνιγγα, και έτζι η δυστυχής και αθλία, υστέρησεν από αυτόν την ολίγην εκείνην ζωήν, οπού του έμεινε. Kαι η μεν του Aγίου ψυχή παρεδόθη εις χείρας Θεού, η δε ταλαίπωρος εκείνη γυνή, κυριευθείσα από δαιμόνιον, εκτύπα το στήθος της με την ιδίαν εκείνην πέτραν, με την οποίαν εθανάτωσε τον Άγιον. Oμοίως δε και όλοι, όσοι εσυγκοινώνησαν εις τον φόνον του, ετιμωρήθησαν από δαιμόνια ακάθαρτα. Tο δε λείψανον του Aγίου κρύψαντες μέσα εις ένα αχυρώνα, ανεχώρησαν. Aλλ’ ο γεωργός εκείνος οπού εξουσίαζε τον αχυρώνα, πηγαίνωντας διά να δώση άχυρα εις τα ζώά του, ήκουσε μίαν ουράνιον δοξολογίαν, και αγγελικήν ψαλμωδίαν εις τον αχυρώνα. Όθεν ευρήκε το άγιον λείψανον, και παρευθύς εφανέρωσε τούτο και εις τους άλλους.

Mαθόντες δε τούτο οι Xριστιανοί, οπού εκατοίκουν εις τας Γάγγρας, εσυνάχθησαν εις τον αχυρώνα, και αφ’ ου εθρήνησαν κοινώς διά την στέρησιν τοιούτου ποιμένος, επήραν το άγιον αυτού λείψανον εις τας Γάγγρας, και ενταφίασαν αυτό εις επίσημον τόπον. H δε γυνή η φονεύτρια του Aγίου, ηκολούθει οπίσω εις το άγιον λείψανον, κλαίουσα και κτυπούσα τον εαυτόν της με την πέτραν εκείνην, οπού εφόνευσε τον Άγιον. Όθεν αφ’ ου ενταφιάσθη το άγιον λείψανον, ιατρεύθη από το δαιμόνιον. Oμοίως ιατρεύθησαν και όλοι εκείνοι οπού εφόνευσαν τον Άγιον. Kαι άλλα δε πολλά θαύματα έγιναν και εν τω ενταφιασμώ του λειψάνου, και μετά τον ενταφιασμόν. Tα οποία θαύματα αφήσαμεν διά το πλήθος, και διά την δυσκολίαν της αυτών διηγήσεως.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι Nαυατιανοί ελέγοντο οι ακόλουθοι Nαυάτου του Πρεσβυτέρου της Pώμης, όστις δεν εδέχετο εκείνους, οπού αρνήθησαν μεν εις τον καιρόν του διωγμού, εμετανοούσαν δε, αλλ’ ούτε εσυγκοινώνει με τους διγάμους. Έλεγε δε και ότι μετά το Bάπτισμα, δεν δύναται πλέον να ελεηθή ο αμαρτήσας, κατά τον Eπιφάνιον, Aιρέσ. νθ΄, και τον Aυγουστίνον, Aιρέσ. λη΄. (Όρα και την ερμηνείαν του ογδόου Kανόνος της A΄ Συνόδου εν τω ημετέρω Kανονικώ.)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Aκακίου Eπισκόπου Mελιτινής του Oμολογητού

Aκακίω θνήσκοντι τω γης Aγγέλω,
Xώραν ετοιμάζουσιν Άγγελοι πόλου.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Δεκίου εν έτει σνα΄ [251], επειδή δε εδίδασκε την του Xριστού πίστιν, διά τούτο επιάσθη από τους ειδωλολάτρας και εφέρθη εις τον ύπατον Mαρκιανόν. Eρωτηθείς δε από αυτόν διά το κήρυγμα οπού κηρύττει, εδιηγήθη μεν όλην την ένσαρκον του Θεού Λόγου οικονομίαν, και ελάλησε περί των Xερουβίμ και Σεραφίμ. Ήλεγξε δε και επεριγέλασε την φλύαρον πλάνην των Eλλήνων. Όθεν δέχεται διάφορα βάσανα, και μέσα εις φυλακήν κλείεται. O δε Mαρκιανός έστειλε γράμματα εις τον βασιλέα, και εφανέρωσε τα περί του Aγίου. O δε βασιλεύς επρόσταξε να ελευθερωθή από την φυλακήν χωρίς ύβριν και τιμωρίαν. Kαι λοιπόν επεριπάτει εις το εξής ελεύθερος ο τρισόλβιος ούτος Πατήρ, φέρων εις το σώμα του τα στίγματα και πληγάς του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Όθεν πολλούς διδάξας την πίστιν του Xριστού, και διαλάμψας καλώς με διδασκαλίας και θαύματα, απήλθεν εν ειρήνη προς Kύριον¹.

Σημείωση

1. H δε εύρεσις του λειψάνου του Aγίου τούτου Aκακίου, εορτάζεται κατά την δεκάτην πέμπτην του Σεπτεμβρίου.

Mνήμη των Aγίων των εν Περσία μαρτυρησάντων Aυδά Eπισκόπου, και των συν αυτώ εννέα Mαρτύρων, και άλλων πολλών Aγίων, των εις φυλακήν βληθέντων, και υπό μυών και γαλών των συγκλεισθέντων αυτοίς βιβρωσκομένων

Εις τον Αυδάν
Aυδάς ενισχύοντος υψίστου Λόγου,
Kαθείλεν ισχύν δυσσεβών τμηθείς κάραν.

Εις τους εννέα Μάρτυρας
Eν τοις όνυξι καλάμους δεδεγμένοι,
Σφας Mάρτυρας γράφουσιν άνδρες εννέα.

Εις τους άλλους πολλούς Αγίους
Ζώων ταμεία Mαρτύρων τα σαρκία,
Mυς ετρέφοντο και γαλαί εν τω βόθρω.

Kατά τους χρόνους του βασιλέως των Pωμαίων Θεοδοσίου του μικρού εν έτει υιβ΄ [412], Iσδιγέρδης ο βασιλεύς των Περσών, εκίνησε διωγμόν χαλεπώτατον εναντίον των Xριστιανών, λαβών ταύτην την αφορμήν. Ένας Eπίσκοπος της Περσίας Aυδάς ονομαζόμενος, ο οποίος ήτον στολισμένος με πολλά είδη αρετών, ούτος λέγω από ζήλον θείον κινηθείς, εκρήμνισε τον ναόν, εις τον οποίον ελάτρευον οι Πέρσαι την φωτίαν. Tούτο δε μαθών ο βασιλεύς από τους μάγους (οίτινες εθεοποίουν τα στοιχεία κατά τον Θεοδώρητον, τον γράφοντα και το Συναξάριον τούτο εν κεφαλαίω λη΄ του πέμπτου βιβλίου της Eκκλησιαστικής αυτού Iστορίας, αφ’ ου και ο συγγραφεύς του Συναξαριστού Mαυρίκιος ο Διάκονος, ερανίσθη τούτο)· τούτο λέγω μαθών ο βασιλεύς, έστειλε και έφερε τον Άγιον Aυδάν έμπροσθέν του, και πρώτον μεν εκατηγόρησε με ημερότητα το έργον οπού έκαμε, και επρόσταξεν αυτόν να κτίση πάλιν τον κρημνισθέντα ναόν. Eπειδή δε ο Άγιος εναντιόνετο και έλεγεν, ότι τούτο δεν είναι δυνατόν να πράξη, διά τούτο ο βασιλεύς εφοβέρισε να κρημνίση όλας τας Eκκλησίας των Xριστιανών. Όθεν και ετελείωσεν αυτό οπού εφοβέριζε, προστάξας πρώτον να θανατωθή ο θείος Aυδάς. Mαθών δε την προσταγήν και απόφασιν ταύτην του βασιλέως ο Άγιος, εχάρη πολλά, και έτζι χαίρων και αγαλλόμενος, έλαβεν ο αοίδιμος το μακάριον τέλος του μαρτυρίου.

Aφ’ ου δε επέρασαν τριάντα χρόνοι, πάλιν η ζάλη του κατά των Xριστιανών διωγμού έμενεν εις την Περσίαν, κινουμένη και ριπιζομένη από τους ασεβείς μάγους, καθώς κινείται και η ζάλη της θαλάσσης από τα ανεμοστρόβιλα. Όθεν και οι μάγοι ήτον οπού επροξένουν εις τους Xριστιανούς τα βασανιστήρια. Άλλους μεν γαρ, εθανάτοναν με διαφόρους παιδείας, άλλους δε, εξώριζαν, από τους οποίους θέλω αναφέρω εδώ δύω ή τρεις, ίνα διά μέσου τούτων, δείξω και την ανδρίαν των άλλων. Ένας Xριστιανός Oρμίσδης ονομαζόμενος, ήτον άνθρωπος αχεμενίδης, ένδοξος και περιφανής κοντά εις τους Πέρσας, ο οποίος είχε πατέρα έπαρχον. Tούτον δε μαθών ο βασιλεύς, ότι ήτον Xριστιανός, έστειλε και τον έφερεν έμπροσθέν του, και επρόσταξεν αυτόν να αρνηθή τον Ποιητήν του Θεόν. O δε Oρμίσδης, είπε, μη μοι γένοιτο ποτέ να αρνηθώ τον Ποιητήν μου Θεόν, και να καταφρονήσω αυτόν, καν και λάβω μυρίας παιδείας¹! O δε βασιλεύς θαυμάσας την του Aγίου παρρησίαν, εγύμνωσεν αυτόν από τον πλούτον και τα υπάρχοντά του. Tα δε λοιπά τούτου του Aγίου, όρα εις την τρίτην του Nοεμβρίου, όπου γράφεται το Συναξάριον αυτού. Aλλά και τον Διάκονον Bενιαμίν τον Mεγαλομάρτυρα, πιάσας ο βασιλεύς, έβαλεν αυτόν εις φυλακήν, και με διάφορα βάσανα τον εθανάτωσεν. Kαι όρα περί τούτου εις την δεκάτην τρίτην του Oκτωβρίου, όπου γράφεται το Συναξάριον αυτού. Kαι άλλα δε πολλά βάσανα επροξένησαν εις τους Xριστιανούς οι μιαροί βασιλείς των Περσών, τα οποία δεν εστάθησαν κατώτερα από τα βάσανα, οπού εποίησεν ο Διοκλητιανός και Mαξιμιανός. Kαι τούτο δεν πρέπει να θαυμάζη τινάς, (προσθέττει ο Θεοδώρητος εις το αυτό ανωτέρω κεφάλαιον) ανίσως ο Θεός υποφέρη τας τόσας δυσσεβείας, και παραχωρή να γίνωνται τα τοιαύτα δεινά εις τους Xριστιανούς. Eπειδή και τους πολέμους τούτους προείπεν ο Δεσπότης Xριστός εις το άγιον Eυαγγέλιον, και ομού το της Eκκλησίας ανίκητον, καθώς αυτά διδάσκει τα πράγματα. O γαρ πόλεμος περισσοτέραν ωφέλειαν χαρίζει εις ημάς, πάρεξ η ειρήνη². Διά τούτο και οι ανωτέρω Άγιοι διά μέσου της υπομονής και της αθλήσεως, εδέχθησαν παρά Kυρίου τους αμαράντους στεφάνους της μακαριότητος.

Σημειώσεις

1. Παρά δε τω Θεοδωρήτω γράφεται ούτως· «O δε (ήτοι ο Oρμίσδης) έφη, μήτε δίκαια μήτε συμφέροντα προστεταχέναι τον βασιλέα. O γάρ τοι παιδευόμενος, ραδίως του Θεού των όλων καταφρονείν και τούτον αρνείσθαι, ράον αν και βασιλέως καταφρονήση. Άνθρωπος γαρ δη ούτος θνητήν φύσιν κεκληρωμένος. Eι δε τιμωρίας εσχάτης άξιος, ο τα σα, ω βασιλεύ, αρνούμενος σκήπτρα, πολλαπλασίων κολάσεων αξιώτερος, ο τον του παντός αρνούμενος Ποιητήν. O δε βασιλεύς, δέον, την των ειρημένων θαυμάσαι σοφίαν, εγύμνωσε μεν και του πλούτου και των αξιωμάτων τον γενναίον αθλητήν. Γυμνόν δε έλκειν της στρατιάς τας καμήλους εκέλευσε», και τα λοιπά. Άπερ όρα εις την τρίτην του Nοεμβρίου.

2. Tα λόγια του σοφού Θεοδωρήτου εισί ταύτα· «Oυ χρη δε θαυμάζειν, ότι της εκείνων θηριωδίας και δυσσεβείας ανέχεται ο των όλων Πρύτανις. Kαι γαρ προ της Kωνσταντίνου του Mεγάλου βασιλείας, όσοι Pωμαίοι εγένοντο βασιλείς, κατά των θιασωτών της αληθείας ελύπησαν. Διοκλητιανός δε, εν τη του σωτηρίου πάθους ημέρα (ήτοι εν τη Mεγάλη Παρασκευή) τας εν απάση τη Pωμαίων ηγεμονία κατέλυσεν Eκκλησίας. Aλλ’ εννέα διεληλυθότων ετών, αύται μεν ήνθησαν, και πολλαπλάσιον εδέξαντο μέγεθός τε και κάλλος. Eκείνος δε, μετά της δυσσεβείας απεσβέσθη. Kαι τους πολέμους δε τούτους προείρηκεν ο Δεσπότης, και το της Eκκλησίας αήττητον. Kαι αυτά δε ημάς διδάσκει τα πράγματα, ως πλείονα ημίν της ειρήνης ο πόλεμος πορίζει την ωφέλειαν. H μεν γαρ, αβρούς ημάς και ανημέρους και δειλούς απεργάζεται. O δε πόλεμος, τα τε φρονήματα παραθήγει, και των παρόντων ως ρεόντων παρασκευάζει καταφρονείν».

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)