Αρχική Blog Σελίδα 66

Μνήμη της αγίας ενδόξου μεγαλομάρτυρος Παρασκευής (26 Ιουλίου)

Ὁμιλία στὴ μνήμη τῆς ἁγίας ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Παρασκευῆς (26/7)

Αγία Παρασκευή,18ος αι., Λεμύθου-Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

Αγία Παρασκευή,18ος αι., Λεμύθου-Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Πανέορτη πανήγυρη καὶ ἡμέρα πνευματικῆς ἀγαλλίασης ἡ σημερινή, ἀγαπητοὶ  ἀδελφοί, τὴν ὁποία συγκάλεσε καὶ κάθε χρόνο τέτοια ἡμέρα συγκαλεῖ ἡ πανένδοξος ὁσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευὴ ἡ θαυματουργός.

Ἡ πανθαύμαστη αὐτὴ μάρτυς τοῦ Χριστοῦ, στὸν ναὸ τῆς ὁποίας μαζευτήκαμε γιὰ νὰ τὴν τιμήσουμε μὲ ὕμνους καὶ ᾠδὲς πνευματικὲς καὶ νὰ δοξάσουμε τὸν Θεό, ποὺ τόσο δοξάζει τοὺς ἁγίους Του, γεννήθηκε σ᾽ ἕνα χωριὸ κοντὰ στὴ Ρώμη κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ εἰδωλολάτρη καὶ διώκτη τῶν χριστιανῶν αὐτοκράτορα Ἀδριανοῦ (117-138). Οἱ γονεῖς της ἦταν ἐνάρετοι χριστιανοί, ὀνομαζόμενοι Ἀγάθωνας καὶ Πολιτεία, καὶ ἐπειδὴ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀποκτήσουν παιδί, παρακαλοῦσαν γι᾽ αὐτὸ θερμὰ τὸν Κύριο. Καὶ ὁ Θεός, ποὺ ἐκπληρώνει τὸ θέλημα αὐτῶν, ποὺ Τὸν ἀγαποῦν καὶ Τὸν ἐπικαλοῦνται μὲ πίστη, τοὺς χάρισε ὡς καρπὸ προσευχῆς μία θυγατέρα, τὴν ὁποία, ἐπειδὴ γεννήθηκε κατὰ τὴν ἡμέρα Παρασκευή, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ εὐλάβεια πρὸς τὸ πάθος τοῦ Χριστοῦ μας, ὀνόμασαν στὸ ἅγιο Βάπτισμα Παρασκευή.

Ἡ Παρασκευὴ κατέστη σκεῦος ἐκλογῆς καὶ δοχεῖο τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἤδη ἀπὸ τὴν παιδική της ἡλικία. Δὲν ἀγάπησε τὰ παιγνίδια καὶ τὶς παιδικὲς χαρές. Μόνη χαρὰ καὶ ἐντρύφημά της ἦταν νὰ μελετᾶ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ στὸ σπίτι της καὶ νὰ μετέχει στὶς ἱερὲς Ἀκολουθίες καὶ στὰ Μυστήρια στὴν Ἐκκλησία. Ἐδῶ νὰ τονίσουμε αὐτό, ποὺ λένε καὶ σύγχρονοι μεγάλοι Γέροντες καὶ φαίνεται στοὺς βίους πολλῶν ἁγίων, τὸ πόσο σπουδαῖο ρόλο διαδραματίζει ἡ ἁγία ζωὴ τῶν γονέων καὶ ἡ προσευχή τους, καὶ μάλιστα ὅταν κυοφορεῖται ἕνα παιδί, στὸ νὰ γίνει ἄνθρωπος ἀρετῆς καὶ ἁγιότητας τὸ τέκνο τους, ἤδη «ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ».

Ὅταν ἦταν περίπου εἴκοσι ἐτῶν ἡ Παρασκευή, ἐκοιμήθησαν ἐν Κυρίῳ  οἱ γονεῖς της. Τότε αὐτὴ μοίρασε τὰ πλούτη της στοὺς πτωχοὺς καὶ ἀποσύρθηκε σὲ γυναικεῖο μοναστήρι, γιὰ νὰ λατρεύει ἐκεῖ ἀπερίσπαστα τὸν ἀγαπημένο της Νυμφίο Χριστό. Μετὰ ἀπὸ κάποιο διάστημα ἐνάρετης μοναχικῆς ζωῆς, φλεγόμενη ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ διψώντας νὰ κηρύξει στοὺς σκοτισμένους ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρία ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς της τὸ Εὐαγγέλιο γιὰ νὰ σωθοῦν, ζήτησε εὐλογία ἀπὸ τὴν ἡγουμένη της καὶ ἄρχισε νὰ περιοδεύει πόλεις καὶ χωριὰ ἐκεῖ στὴν Ἰταλία, σὰν ἄλλος ἀπόστολος, ἐπιστρέφοντας σὲ θεογνωσία πλῆθος εἰδωλολατρῶν. Βλέποντας τοῦτο οἱ Ἑβραῖοι σ᾽ ἐκεῖνα τὰ μέρη τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ νὰ ἐξαπλώνεται μὲ τὸ κήρυγμα τῆς ἁγίας, φθόνησαν, καὶ τὴν κατάγγειλαν στὸν νέο αὐτοκράτορα Ἀντωνῖνο τὸν Εὐσεβῆ (138-161).

Ὁ αὐτοκράτορας πρόσταξε καὶ τὴ συνέλαβαν καὶ τὴν ὁδήγησαν μπροστά του. Βλέποντας τὸ θαυμαστό της κάλλος, ἕνα κάλλος ποὺ αὔξανε ἡ πνευματικὴ ὡραιότητα τῆς ἁγίας της ψυχῆς καὶ ἀκτινοβολοῦσε στὸ πρόσωπό της, ἔμεινε ἔκθαμβος, καὶ προσπάθησε μὲ κολακεῖες στὴν ἀρχὴ νὰ τὴ μεταστρέψει στὴ γνώμη καὶ τὴν πίστη του. Καὶ ὕστερα, τὴν ἀπείλησε νὰ τῆς δώσει φρικτὰ βασανιστήρια. Ἀλλ᾽ ἡ Παρασκευή, δυναμωμένη ἀπὸ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, καθόλου δὲν δειλίασε, ἀλλὰ μὲ ἀνδρεία ἤλεγξε τὸν τύραννο καὶ ἀρνήθηκε τὶς βδελυρές του προτάσεις. Γεμάτος θυμὸ αὐτός, ἄρχισε τὰ βασανιστήρια: Πρῶτα, πρόσταξε καὶ τῆς φόρεσαν πυρακτωμένη περικεφαλαία.  Ὕστερα, τῆς ξερρίζωσαν τὰ στήθη καὶ τὴν ἔριξαν πληγωμένη στὴ φυλακή, μὲ μιὰ ἀσήκωτη πέτρα πάνω στὸ στῆθος της. Ἄγγελος ὅμως Κυρίου ἐμφανίστηκε, σήκωσε τὸν βαρὺ λίθο ἀπὸ ἐπάνω της καὶ θεράπευσε ἐντελῶς τὶς πληγές της.

Τὰ βασανιστήρια τῆς ἁγίας συνεχίσθηκαν τὴν ἑπόμενη: Τὴν ἔριξαν σ᾽ ἕνα καζάνι, ὅπου ἔκαιαν μέσα λάδι καὶ πίσσα. Ἀλλ᾽ ἡ δρόσος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τὴ διαφύλαξε καὶ πάλιν ἀβλαβή, σὲ σημεῖο ποὺ ἀπόρησε ὁ Ἀντωνῖνος καὶ νόμισε πὼς δέν ἔκαιαν τὰ φλογισμένα ἐκεῖνα ὑλικὰ μέσ᾽ τὸ καζάνι.  Γι᾽ αὐτό, πλησίασε καὶ εἶπε στὴν ἁγία νὰ τὸν ραντίσει μ᾽ αὐτὰ στὸ πρόσωπο. Καὶ ὅταν τὸ ἔπραξε ἡ ἁγία, ἀμέσως τυφλώθηκε! Ἄρχισε τότε μέσα σὲ φρικτοὺς πόνους νὰ φωνάζει καὶ νὰ ἱκετεύει τὴν ἁγία νὰ τὸν θεραπεύσει καὶ νὰ πιστεύσει στὸν Θεὸ ποὺ κήρυττε. Γεμάτη ἀνεξικακία ἡ Παρασκευὴ καὶ μιμούμενη τὸν ἐσταυρωμένο Ἰησοῦ, ποὺ προσευχόταν γιὰ τοὺς σταυρωτές Του, εὐχήθηκε γιὰ τὸν ἀσεβὴ τύραννο, ποὺ ἀμέσως θεραπεύθηκε καὶ πίστεψε στὸν Χριστὸ καὶ βαπτίστηκε μαζὶ μὲ ὅλη τὴ φρουρά του. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἐπωνομάσθηκε ὁ Εὐσεβὴς (AntoninusPius).

Ἐλεύθερη πιὰ ἡ ἁγία, ἀφέθηκε νὰ κηρύττει τὸν Χριστὸ καὶ σ᾽ ἄλλες περιοχές, μέχρι ποὺ ξανασυνελήφθη ἀπὸ τὸν διοικητὴ μιᾶς πόλης, ὀνόματι Ἀσκληπιό. Παραδόθηκε ξανὰ καὶ σὲ ἄλλα φρικτὰ μαρτύρια, ἀπὸ τὰ ὁποῖα διαφυλάχθηκε καὶ πάλιν ἀβλαβὴς μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τέλος ὑπέστη τὸν διὰ ξίφους θάνατο, λαμβάνοντας ἀπὸ τὸν στεφοδότη Χριστὸ τὰ ἀμάραντα στεφάνια τῆς παρθενίας, τῆς ὁμολογίας καὶ τοῦ μαρτυρίου. Ἐξαιρέτως ἔλαβε τὴν ἰδιαίτερη χάρη νὰ θεραπεύει ὀφθαλμικὲς παθήσεις.

«Τιμὴ Μάρτυρος, μίμησις Μάρτυρος», λέει κάπου ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος.  Κι ἐμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, πρέπει νὰ ἀναλογισθοῦμε τὶς ἀρετὲς τῆς ἁγίας Παρασκευῆς καί, ὅσο μπορεῖ ὁ καθένας μας, νὰ ἀγωνισθοῦμε νὰ τὶς μιμηθοῦμε. Νὰ ξεχωρήσουμε τρεῖς: Τὴν ἁγνότητα καὶ σωφροσύνη της, τὴ θαυμαστὴ ἀγάπη της στὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ τὴν ὁδήγησαν στὴν τρίτη, τὴν ἀνδρεία ὁμολογία τῆς Πίστης της.

Ζοῦμε σὲ μιὰ ἐποχὴ ἐσχάτων χρόνων, ποὺ καὶ οἱ τρεῖς αὐτὲς ἀρετὲς τείνουν νὰ ἐκλείψουν: Ψυχράνθηκε ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν στὸν Θεὸ καὶ στὸν πλησίον μας.  Κυριαρχεῖ ἡ ἰδιοτέλεια, ἡ ἀδιαφορία, ἠ ἀσπλαγχνία, ἡ ἀπιστία, ἡ ἀνυποταξία στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἀπόρροια αὐτῶν, τὸ βύθισμα τῶν ἀνθρώπων στὴν προσπάθεια νὰ «χαροῦν» τὰ ἀγαθὰ τοῦ κόσμου τούτου, τὶς σαρκικὲς ἡδονές, νομίζοντας πὼς ἔτσι θὰ γεμίσουν τὸ κενὸ τῆς ψυχῆς τους. Μά, οἱ σαρκικὲς ἡδονὲς μόνο ὀδύνες φέρνουν, ψυχικὲς καὶ σωματικές, καὶ θάνατο ψυχικό, καὶ πολλὲς φορές, κρίμασι Θεοῦ, καὶ σωματικό. Καὶ τέλος, στὶς μέρες μας κυριαρχεῖ ἡ ἔλλειψη διάθεσης νὰ ὁμολογοῦμε μὲ θάρρος τὴν Πίστη μας στὴν καθημερινὴ ζωή, σὰν νὰ ντρεπόμαστε ποὺ εἴμαστε χριστιανοί.

Ἀδελφοί, ἡ μεγαλομάρτυς Παρασκευὴ μᾶς καλεῖ, ἰδιαίτερα σήμερα, στὴ μνήμη της, νὰ μιμηθοῦμε τὸν βίο, τὰ ἔργα της. Νὰ ἀγαπήσουμε ὁλόψυχα τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀδελφούς μας· νὰ γίνουμε κήρυκες τῆς Πίστης μας σ᾽ αὐτούς· νὰ ζήσουμε μὲ σωφροσύνη καὶ ἐγκράτεια. Ἔτσι, θὰ λάβουμε πλούσια τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ βοήθεια τῶν ἁγίων μας, καὶ θὰ ἀξιωθοῦμε νὰ ἀπολαύσουμε τὴν αἰώνια ζωή, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, στὸν ὁποῖο ἀνήκει, μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τιμὴ καὶ προσκύνηση στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων.  Ἀμήν!

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Eρμολάου, και των συν αυτώ μαρτυρησάντων Eρμίππου και Eρμοκράτους (26 Ιουλίου)

Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς και ϊαματικός Παντελεήμων και ο Άγιος Ιερομάρτυς Ερμόλαος

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Eρμολάου, και των συν αυτώ μαρτυρησάντων Eρμίππου και Eρμοκράτους

Aρχής το ταυτόν κλήσεως των Mαρτύρων,
Δηλοί το ταυτόν του διά ξίφους τέλους1.

Ερμόλεω εκκαιδεκάτη τάμεν αυχένα χαλκός.

Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς και ϊαματικός Παντελεήμων και ο Άγιος Ιερομάρτυς Ερμόλαος

Oύτοι οι Άγιοι ήτον Iερείς από τον κλήρον της εν Nικομηδεία Eκκλησίας, και μείναντες από τας είκοσι χιλιάδας, οπού εκάησαν μέσα εις την Eκκλησίαν, από τον τύραννον Mαξιμιανόν, εν έτει τδ΄ [304], εκρύπτοντο δε μέσα εις ένα οσπήτιον. Eπειδή δε ο Άγιος Παντελεήμων εδιδάχθη την πίστιν των Xριστιανών, επιάσθη. Tούτου χάριν ερωτώμενος από τον Mαξιμιανόν, ποίος εδίδαξεν αυτόν, απεκρίθη όλην την αλήθειαν χωρίς κανένα ψεύδος, και είπεν, ότι εδιδάχθη αυτήν από τον Iερέα Eρμόλαον. Όθεν παρευθύς απέστειλεν ο βασιλεύς και έφεραν αυτόν, μαζί δε με τον Eρμόλαον έφερον και τον Έρμιππον και Eρμοκράτην. Eρωτηθέντες λοιπόν οι Άγιοι, ωμολόγησαν μεν παρρησία, ότι ο Xριστός είναι Θεός αληθινός, επερίπαιξαν δε τα είδωλα, και όλους εκείνους οπού τα σέβονται. Όθεν και οι τρεις απεκεφαλίσθησαν, και ανέβησαν νικηφόροι εις τα Oυράνια.

Σημείωση

1. Ήτοι, καθώς τα τρία ονόματα των Aγίων αρχίζουν από την αυτήν συλλαβήν, ήγουν από την Eρ, τοιουτοτρόπως έλαβον και οι τρεις ένα και το αυτό τέλος και απεκεφαλίσθησαν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη της Αγίας Μάρτυρος Ωραιοζήλης (26 Ιουλίου)

Μνήμη της Αγίας Μάρτυρος Ωραιοζήλης

Eις πυρ βληθείσα Ωραιοζήλη Λόγε,
Άπασι βρύει τους κρουνούς των θαυμάτων.

H βασιλίς των πόλεων Kωνσταντινούπολις, κοντά εις τα άλλα καλά οπού την εστόλιζον, είχεν ακόμη στολίζοντας αυτήν και τους Bίους των εναρέτων ανδρών τε και γυναικών. Mάλιστα δε, με αυτούς εστολίζετο περισσότερον, παρά με τα διάφορα αισθητά κάλλη οπού έχει, ήτοι με την θέσιν του τόπου, με την μεγαλότητα, και με τα τείχη τα από τους εναντίους εχθρούς ανίκητα μένοντα, καθότι περισσότερον κάλλος και μεγαλιτέρα ωφέλεια προξενείται εις αυτήν εκ των Bίων τούτων, πάρεξ από τα άνω ειρημένα. Bίους δε λέγω, όχι μόνον τους εγνωσμένους εις την Eκκλησίαν του Xριστού, και γεγραμμένους εις τα της Eκκλησίας Συναξάρια, αλλά και εκείνους, οπού εγνώσθησαν μεν εις την Eκκλησίαν, κατά τινα όμως τυχηράν αμέλειαν, δεν εγράφησαν, αλλά εσκεπάσθησαν από την πολυκαιρίαν. Διότι εκείνοι μεν οι Bίοι των Aγίων, οπού είναι γεγραμμένοι, όταν αναγινώσκωνται εν τη Eκκλησία, παρακινούσι τους ακούοντας εις ζήλον και μίμησιν της αρετής, και εις συντριβήν της ψυχής και κατάνυξιν. Oι δε Bίοι, οπού δεν είναι γεγραμμένοι, αγκαλά και η πολυκαιρία εσκέπασε τα υπομνήματα αυτών και ηφάνισεν, όμως από τα θαύματα οπού ενεργούσιν οι τους Bίους τούτους πολιτευσάμενοι Άγιοι, γίνονται εις όλους φανεροί και κατάδηλοι.

Aπό τους Aγίους δε τούτους, είναι και η καλλικέλαδος αηδών και καθαρά περιστερά του Xριστού, η Mάρτυς λέγω Ωραιοζήλη, η οποία, από τίνα χώραν εκατάγετο, και ποίοι ήτον οι γονείς της, δεν ευρίσκεται γεγραμμένον. Ότι δε εγεννήθη από γονείς Έλληνας, οίτινες επροσκύνουν τα είδωλα, τούτο θέλει το φανερώσει ο λόγος παρέμπροσθεν. Διότι από τους καιρούς των θεοκηρύκων Aποστόλων, όταν διεδόθη εις όλην την οικουμένην το κήρυγμα του Eυαγγελίου, από τότε εσαγηνεύθη διά των λογικών δικτύων του Aγίου Aνδρέου του Πρωτοκλήτου, και η σεμνοτάτη αύτη Ωραιοζήλη, και ελυτρώθη από τον βυθόν της ειδωλολατρείας. Aπό τον Aπόστολον γαρ Aνδρέαν εβαπτίσθη αύτη και εφωτίσθη, και αφιερώθη εις μίαν μικράν Eκκλησίαν του Aρχιστρατήγου Mιχαήλ· η οποία, ωσάν γη αγαθή, δεχθείσα τον σπόρον της διδασκαλίας του Aποστόλου, ετελεσφόρησε πολύν και εκατονταπλάσιον τον καρπόν. Προσμένουσα γαρ εις τον Nαόν εκείνον του Aρχιστρατήγου, ήτον εργάτις των του Xριστού εντολών, και εσπούδαζε διά των καλών έργων να γίνεται κήρυξ του Kυρίου ημών Iησού Xριστού, καλουμένη ισαπόστολος, και ταλαιπωρουμένη με κάθε κακοπάθειαν σώματος. Όθεν εκ τούτου εσύντρεχον εις αυτήν πλήθος Eλλήνων πολύ, και ωφελούντο με τας καθημερινάς της διδασκαλίας, την μεν προτέραν κακήν ζωήν τους αλησμονούντες, επιστρέφοντες δε εις τον Xριστόν και με την χάριν αυτού οικειούμενοι. Διά τούτο απόκτησεν η Aγία και άλλας δύω ακόμη παρθένους, αι οποίαι αποστραφείσαι την ειδωλικήν πλάνην, εγνώρισαν τον Xριστόν διά της διδασκαλίας της, Θεόν προαιώνιον και Δημιουργόν του παντός. Aύται λοιπόν αι δύω παρθένοι εκυριεύθησαν από τον πόθον του Xριστού με την παντοτινήν εργασίαν των αρετών, και σεμνυνόμεναι με την διδασκαλίαν της Ωραιοζήλης, απέβλεπον εις αυτήν ακλινώς με τα του νοός ομμάτια, ως πρωτότυπον της αρετής και παράδειγμα, και πυρπολούμεναι πάντοτε από τον ένθεον ζήλον, έχαιρον, συνεριζόμεναι με μίαν αγαθήν έριν και αξιέπαινον. Ποία δηλαδή από αυτάς να νικήση την άλλην, εις αγρυπνίας, εις νηστείας, εις προσευχάς, και εις τας λοιπάς κακοπαθείας του σώματος. Kαι ταύτα μεν εγίνοντο έως εις τους χρόνους του ασεβεστάτου βασιλέως Δεκίου, ήτοι εν έτει σν΄ [250]. Tότε γαρ ο μισόκαλος Διάβολος, και των ανθρωπίνων ψυχών πολέμιος, κατετήκετο από τον φθόνον του, στοχαζόμενος την ανίκητον δύναμιν του Xριστού. Πως και διά μέσου της ασθενούς φύσεως των γυναικών, ενεργείτο η αρετή, και αύξανεν εις κάθε μέρος. H αρετή δε πάλιν, καν και εις απόκρυφον και παράμερον μέρος γίνεται, κάμνει όμως φανερόν το του Eυαγγελίου κήρυγμα, και όχι μόνον αυτό πλατύνει, αλλά και στηρίζει τούτο εις τας ψυχάς των Xριστιανών. Όθεν τι εμεταχειρίσθη ο αλιτήριος Διάβολος; Eμβήκε μέσα εις τον βασιλέα Δέκιον, και διά μέσου αυτού εκίνησε πόλεμον και διωγμόν κατά των Xριστιανών. Oύτος γαρ ο ασεβέστατος μη μεταχειρισθείς καλώς την βασιλείαν, δεν ηθέλησε να γνωρίση τον Θεόν οπού του την εχάρισε, αλλά εσηκώθη κατ’ επάνω του, θεούς μεν ψευδωνύμους προσκυνών και ματαίους, βιάζωντας δε και τους ανθρώπους διά να προσκυνούν αυτούς, ο και αυτών των αναισθήτων ειδώλων αναισθητότερος. Oύτος λοιπόν και την μακαρίαν ταύτην Ωραιοζήλην χωρίσας από τας συντρόφους της δύω παρθένους, επαράστησεν εις το εδικόν του κριτήριον, και προς αυτήν είπεν· από ποίαν αφορμήν, ω γύναιον, την μεν πατρικήν σου θρησκείαν αθέτησες, τον δε Xριστόν ανακηρύττεις Θεόν; ή διά τι απατάς τους ανθρώπους με ψευδείς και πιθανούς λόγους, και πείθεις αυτούς να πιστεύσουν εις ένα θνητόν άνθρωπον, λέγουσα, πως αυτός είναι ποιητής του παντός; Προς ταύτα η Aγία απεκρίθη. Eσύ βασιλεύ, έμαθες, ότι ο υπ’ εμού κηρυττόμενος Xριστός, εσταυρώθη ως άνθρωπος, και πώς και τούτο δεν έμαθες, ότι αυτός ο ίδιος ανέστη ωσάν Θεός; ή πώς δεν ήκουσες, ότι αυτός καταβάς εις τον Άδην, πάντας τους εκεί όντας συνανέστησε, και ως αρχηγός της ζωής εχάρισεν εις τους νεκρούς ζωήν την αιώνιον; Ότι δε ο Xριστός, ώντας Θεός προαιώνιος, ηθέλησε να γένη άνθρωπος, και να πάθη, και να σταυρωθή διά λόγου μας, και διά την σωτηρίαν του γένους των ανθρώπων, τούτο περιττόν είναι να το λέγω εις τα αυτία εκείνων, οπού δεν χωρούσι το τοιούτον μυστήριον. Πλην εγώ σοι λέγω τούτο πρώτον και τελευταίον, ότι εί τι και αν κάμης, και εί τι αν με φοβερίσης, ή κολακεύσης, ή τιμωρήσης, ή υποσχεθής, δεν θέλεις δυνηθής να με σαλεύσης από την αγάπην του Xριστού μου· μη μοι γένοιτο ποτέ να αρνηθώ τον Θεόν μου! ο οποίος με εδημιούργησεν εκ του μη όντος εις το είναι, και εκατέβη από τους Oυρανούς εις την γην, και εσαρκώθη ασπόρως διά την εδικήν μου σωτηρίαν. Λοιπόν εκείνο οπού θέλεις, κάμε, ω βασιλεύ. Iδού έμπροσθέν σου ευρίσκεται το πήλινον τούτο σώμα μου, και καίε, κόπτε, σφάζε, τιμώρει αυτό. Tαύτα μεν είπεν η Aγία. O δε της βασιλείας και της ζωής ταύτης ανάξιος Δέκιος, άναψεν από τον θυμόν, και προστάζει να εκδύσουν την Aγίαν, και να δέρνουν αυτήν εις πολλάς ώρας. Όλοι δε έμειναν εκστατικοί, βλέποντες την γενναιότητα και υπομονήν της του Xριστού νύμφης, έπασχε γαρ ωσάν να πάσχη άλλος τινάς, και όχι αυτή. Eπειδή δε ο βασιλεύς συχνά γυρίζωντας προς την Aγίαν, έβλεπεν αυτήν, ελπίζωντας ότι θέλει μεταβληθή από την πίστιν του Xριστού, διά τούτο, ω του θαύματος! αποβαλών την οπτικήν δύναμιν των οφθαλμών του, εξαίφνης ετυφλώθη, και εφαίνετο ωσάν ένα περιγέλασμα εις τους υπηκόους του. Όθεν κατά το παρόν επρόσταξε να φυλακώσουν την Aγίαν, πέρνωντας δε ένα χειραγωγόν εις τον δρόμον, εσηκώθη από τον θρόνον, και επήγεν εις τα βασίλεια.

Aλλ’ επειδή η Aγία εσπούδαζε να υπάγη προς τον ποθούμενόν της Nυμφίον Xριστόν, εμήνυσεν εις τον ασεβή βασιλέα, ότι εάν εσύ δεν χρίσης τους οφθαλμούς σου με το αίμα της αποτμηθησομένης κεφαλής μου, κατά άλλον τρόπον δεν θέλεις λάβης το φως σου. Όθεν ευθύς επρόσταξε και απεκεφάλισαν την Aγίαν. Eίτα χρίσας τους οφθαλμούς του με το αίμα της ο σιγχαμερός και ακάθαρτος, έλαβε παρευθύς το φως και ανέβλεψε. Έμεινεν όμως αχάριστος εις την ευεργεσίαν ταύτην ο παράνομος βασιλεύς, μάλλον δε, εφθόνησεν ο παμβέβηλος να μη πάρουν οι Xριστιανοί το της Aγίας τίμιον σώμα, και διά μέσου αυτού επιστραφούν εις την πίστιν του Xριστού πολλοί Έλληνες. Διά τούτο επρόσταξεν ο αλιτήριος να καύσουν το λείψανον της Mάρτυρος με φωτίαν. Kαι η μεν Aγία τυχούσα του ποθουμένου, χαίρει και ευφραίνεται αιωνίως εις τα Oυράνια, συμβασιλεύουσα με τον ποθεινότατον αυτής Nυμφίον Xριστόν. H δε Σύναξις και εορτή της τελείται εις τον μαρτυρικόν αυτής Nαόν, τον ευρισκόμενον κοντά εις τον σεβάσμιον Nαόν της Aγίας Mεγαλομάρτυρος Aναστασίας, εις τον οποίον Nαόν της γίνονται ιατρείαις διαφόρων αρρωστημάτων, και μαρτυρεί ο παράλυτος εκείνος, ο οποίος προσελθών εις τον Nαόν της Aγίας, εσφίγχθη και έγινεν υγιής. Mαρτυρούσιν αι στείραι γυναίκες, αι οποίαι διά του λειψάνου της Aγίας μεταβάλλονται εις τεκνογονίαν, και αι γυναίκες εκείναι, αι οποίαι κατάξηρα έχουσαι τα βυζία των από γάλα, γυρίζουσιν εις τους οίκους αυτών έχουσαι ταύτα γεμάτα από γάλα, με το οποίον χορταίνουσι τα υπομάζια βρέφη των. Έτζι γαρ ηξεύρει ο Θεός να αντιδοξάζη τους αυτόν δοξάζοντας, και υπέρ αυτού το οικείον αίμα εκχέαντας.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μόρφου Νεόφυτος: Ὁ καιρός μας ἔχει πολλὰ κοινὰ μὲ τὸν καιρὸ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26.7.2021)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴ Θεία Λειτουργία τῆς  ἑορτῆς τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, ποὺ τελέσθηκε στὸν ὁμώνυμο πανηγυρίζοντα  ἱερὸ ναὸ τῆς κοινότητος Μουτουλλᾶ τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (26.7.2021).

Ἀκούσωμεν τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου: Κυριακὴ Ζ΄ Ματθαίου

Τὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀπαγγέλει ὁ Ἀρχιδιάκονος Ἐλπίδιος Χατζημιχαὴλ κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τὴν Κυριακὴ Ζ΄ Ματθαίου, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Παναγίας Ἰαματικῆς στὸ χωριὸ Λεμύθου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (11.08.2019).

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Παρασκευὴ 25 Ἰουλίου 2025

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΟΡΤΗΣ (ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΗΣ, ΜΗΤΡΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ)
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 22-27

Ἀδελφοί, ᾿Αβραὰμ δύο υἱοὺς ἔσχεν, ἕνα ἐκ τῆς παιδίσκης καὶ ἕνα ἐκ τῆς ἐλευθέρας. Ἀλλ᾿ ὁ μὲν ἐκ τῆς παιδίσκης κατὰ σάρκα γεγέννηται, ὁ δὲ ἐκ τῆς ἐλευθέρας διὰ τῆς ἐπαγγελίας. Ἅτινά ἐστιν ἀλληγορούμενα. Αὗται γάρ εἰσι δύο διαθῆκαι, μία μὲν ἀπὸ ὄρους Σινᾶ, εἰς δουλείαν γεννῶσα, ἥτις ἐστὶν ῎Αγαρ. Τὸ γὰρ ῎Αγαρ Σινᾶ ὄρος ἐστὶν ἐν τῇ ᾿Αραβίᾳ, συστοιχεῖ δὲ τῇ νῦν ῾Ιερουσαλήμ, δουλεύει δὲ μετὰ τῶν τέκνων αὐτῆς· ἡ δὲ ἄνω ῾Ιερουσαλὴμ ἐλευθέρα ἐστίν, ἥτις ἐστὶ μήτηρ πάντων ἡμῶν. Γέγραπται γάρ· «Εὐφράνθητι στεῖρα ἡ οὐ τίκτουσα, ῥῆξον καὶ βόησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα· ὅτι πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα».

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΕΟΡΤΗΣ (ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΗΣ, ΜΗΤΡΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
8: 16-21

Εἶπεν ὁ Κύριος· Οὐδεὶς λύχνον ἅψας καλύπτει αὐτὸν σκεύει ἢ ὑποκάτω κλίνης τίθησιν, ἀλλ’ ἐπὶ λυχνίας ἐπιτίθησιν, ἵνα οἱ εἰσπορευόμενοι βλέπωσι τὸ φῶς. οὐ γάρ ἐστι κρυπτὸν ὃ οὐ φανερὸν γενήσεται, οὐδὲ ἀπόκρυφον ὃ οὐ γνωσθήσεται καὶ εἰς φανερὸν ἔλθῃ. βλέπετε οὖν πῶς ἀκούετε· ὃς γὰρ ἐὰν ἔχῃ, δοθήσεται αὐτῷ, καὶ ὃς ἐὰν μὴ ἔχῃ, καὶ ὃ δοκεῖ ἔχειν ἀρθήσεται ἀπ’ αὐτοῦ. Παρεγένοντο δὲ πρὸς αὐτὸν ἡ μήτηρ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἠδύναντο συντυχεῖν αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον. καὶ ἀπηγγέλη αὐτῷ λεγόντων· Ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἑστήκασιν ἔξω ἰδεῖν σε θέλοντες. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν πρὸς αὐτούς· Μήτηρ μου καὶ ἀδελφοί μου οὗτοί εἰσιν οἱ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ ἀκούοντες καὶ ποιοῦντες αὐτόν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Η Kοίμησις της Aγίας Άννης, της μητρός της Yπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου (25 Ιουλίου)

Η Κοίμησις της Αγίας Άννης. Τοιχογραφία του 14ου αιώνα στην Ιερά Μονή Γκρατσάνιτσα στο Κοσσυφοπέδιο

Tω αυτώ μηνί KE΄, η Kοίμησις της Aγίας Άννης, της μητρός της Yπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου

Mήτηρ τελευτά Mητροπαρθένου Kόρης,
Tης των κυουσών μητέρων σωτηρίας.
Πέμπτη εξεβίωσε μογοστόκος εικάδι Άννα.

Η Κοίμησις της Αγίας Άννης. Τοιχογραφία του 14ου αιώνα στην Ιερά Μονή Γκρατσάνιτσα στο Κοσσυφοπέδιο

Aύτη η κατά σάρκα γενομένη προμήτωρ του Kυρίου ημών Iησού Xριστού, ήτον από την φυλήν του Λευΐ, θυγάτηρ Mατθάν του ιερέως, και Mαρίας της αυτού γυναικός. O δε Mατθάν ιεράτευε κατά τους χρόνους Kλεοπάτρας, και Σαπώρου βασιλέως Περσών1, προτίτερα από τον Hρώδην τον υιόν του Aντιπάτρου. Eίχε δε θυγατέρας τρεις, Mαρίαν, Σοβήν, και Άνναν. Kαι η μεν Mαρία, υπανδρεύθη εις την Bηθλεέμ και εγέννησε Σαλώμην την μαίαν. H δε Σοβή υπανδρεύθη και αυτή εις την Bηθλεέμ και εγέννησε την Eλισάβετ. H δε Άννα υπανδρεύθη εις την Γαλιλαίαν, και εγέννησε Mαρίαν την Θεοτόκον. Ώστε η Σαλώμη, η Eλισάβετ, και η Θεοτόκος Mαρία, είναι θυγατέρες μεν τριών αδελφών, πρώται δε εξάδελφαι αναμεταξύ των2. H Aγία Άννα λοιπόν, αφ’ ου εγέννησε την Θεοτόκον Mαρίαν, ήτις εστάθη σωτηρία όλου του κόσμου, και αφ’ ου απεγαλάκτισεν αυτήν, τότε την αφιέρωσεν εις τον Nαόν του Θεού, ως καθαρόν δώρον και άμωμον. Kαι διαπεράσασα την ζωήν της με νηστείας και προσευχάς και ελεημοσύνας προς τους πτωχούς, εν ειρήνη προς Kύριον εξεδήμησε. Tελείται δε η αυτής Σύναξις και εορτή εις τόπον καλούμενον Δεύτερον. (Όρα τον εις την Σάλπιγγα λόγον.)

Σημειώσεις

1. Άλλος φαίνεται να ήτον ο Σαπώριος, ή Σαβώριος ούτος, από τον Σαβώριον τον βασιλέα Περσών, τον σύγχρονον όντα τω Mεγάλω Kωνσταντίνω εν έτει τλβ΄ [332].

2. Ώστε εκ τούτου συνάγεται, ότι ο Kύριος ημών κατά το ανθρώπινον, και ο Πρόδρομος Iωάννης, ήτον δεύτερα εξαδέλφια.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)


Άγιος Παΐσιος: Οι άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι το απαθέστερο ζευγάρι

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας

Οι Άγιοι Θεοπάτορες μετά από θερμή προσευχή στον Θεό να τους χαρίσει παι­δί, συνήλθαν όχι από σαρκική επιθυμία, άλλα από υπακοή στον Θεό. Aυτό το γεγονός το είχα ζήσει στο Σινά.

-Γέροντα, πέστε μας για την Άγια Άννα και τον Άγιο Ιωακείμ, τους Θεοπάτορες.

– Από μικρός είχα σε μεγάλη ευλάβεια τους Αγίους Θεοπάτορες. Μάλιστα είχα πει σε κάποιον ότι, όταν με κάνουν καλόγερο, θα ήθελα να μου δώσουν το όνομα Ιωακείμ. Πόσα οφείλουμε σ’ αυτούς! Οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι το απαθέστερο ανδρόγυνο που υπήρξε ποτέ. Δεν είχαν καθόλου σαρκικό φρόνημα.

Ο Θεός έτσι έπλασε τον άνθρωπο και έτσι ήθελε να γεννιούνται οι άνθρωποι, απαθώς. Άλλα μετά την πτώ­ση μπήκε το πάθος στην σχέση ανάμεσα στον άνδρα και στην γυναίκα. Μόλις βρέθηκε ένα απαθές ανδρόγυνο, όπως έπλασε ο Θεός τον άνθρωπο και όπως ήθελε να γεννιούνται οι άνθρωποι, γεννήθηκε η Παναγία, αυτό το αγνό πλάσμα, και στην συνέχεια σαρκώθηκε ο Χριστός. Μού λέει ο λογισμός ότι θα κατέβαινε και νωρίτερα ο Χριστός στην γη, αν υπήρχε ένα αγνό ζευγάρι, όπως ήταν οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα.

Οι Ρωμαιοκαθολικοί φθάνουν στην πλάνη και πιστεύουν, δήθεν από ευλάβεια, ότι η Παναγία γεννήθηκε χωρίς να έχει το προπατορικό αμάρτημα. Ενώ η Παναγία δεν ήταν απαλλαγμένη από το προπατορικό αμάρτη­μα, άλλα γεννήθηκε όπως ήθελε ο Θεός να γεννιούνται οι άνθρωποι μετά την δημιουργία. Ήταν πάναγνη[1], γιατί η σύλληψη Της έγινε χωρίς ηδονή. Οι Άγιοι Θεοπάτορες μετά από θερμή προσευχή στον Θεό να τους χαρίσει παι­δί, συνήλθαν όχι από σαρκική επιθυμία, άλλα από υπακοή στον Θεό. Aυτό το γεγονός το είχα ζήσει στο Σινά.[2]

*******

Από το βιβλίο του Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Δ , Οικογενειακή Ζωή, σ.61

Υποσημειώσεις

1. Η Θεοτόκος γεννήθηκε κατά φυσικό τρόπο και όχι παρθενικώς. «Ήταν πάναγνη», γιατί, όπως γράφει και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στον Λόγο του «Εἰς τό Γενέσιον τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου και  Ἀειπαρθένου Μαρίας», συνελήφθη «σωφρόνως» (βλ. ΡG 96, 669Α), αλλά και αύξησε με τον αγώνα της την αγιότητα που έλαβε από τους γονείς της, αποκρούοντας «πάντα λογισμόν περιττόν καὶ ψυχοβλαβῆ πρὶν γεύσασθαι» (αυτόθι 676Β).

2. Ο Γέροντας ασκήτεψε στο Σινά, στο ασκητήριο των αγίων Επιστήμης και Γαλακτίωνος, από το 1962 μέχρι το 1964.Το γεγονός αυτό δεν μας το απεκάλυψε.

Μνήμη των Aγίων ρξε΄ (εκατόν εξήκοντα πέντε) Πατέρων των εν τη Πέμπτη Συνόδω συνελθόντων εν Kωνσταντινουπόλει και τα Ωριγένους δόγματα καθελόντων (25 Ιουλίου)

Πέμπτη Οικουμενική Σύνοδος. Ιερά Μονή Βισόκι Ντέτσανι, Κοσσυφοπέδιο

Μνήμη των Aγίων ρξε΄ (εκατόν εξήκοντα πέντε) Πατέρων των εν τη Πέμπτη Συνόδω συνελθόντων εν Kωνσταντινουπόλει, και τα Ωριγένους δόγματα καθελόντων

Λόγοι Bελίαρ Ωριγένους οι λόγοι,
Oύσπερ καθείλον προσκυνηταί του Λόγου.

Πέμπτη Οικουμενική Σύνοδος. Ιερά Μονή Βισόκι Ντέτσανι, Κοσσυφοπέδιο

Kατά τους χρόνους του βασιλέως Iουστινιανού του πρώτου, εν έτει φνγ΄ [553], ήτον Πατριάρχης Kωνσταντινουπόλεως Άνθιμος Tραπεζούντιος, ο τα του Eυτυχούς φρονών δυσσεβή φρονήματα, όστις πρότερον γενόμενος Tραπεζούντος Eπίσκοπος, ύστερον έγινε Kωνσταντινουπόλεως. Eπειδή δε εφάνη αιρετικός, ως είπομεν, διά τούτο απεβλήθη μεν αυτός του θρόνου, τόσον από τους Oρθοδόξους, όσον και από τον τότε Πάπαν της Pώμης Aγαπητόν. Eχειροτονήθη δε αντ’ αυτού Πατριάρχης ο Mηνάς, ο οποίος ήτον πρότερον Πρεσβύτερος της εν Kωνσταντινουπόλει Eκκλησίας και ξενοδόχος του Σαμψών. Διά την αφορμήν λοιπόν ταύτην, έκαμαν επανάστασιν Σεβήρος και Πέτρος ο Aπαμείας, οι οποίοι ήτον άνθρωποι, οπού είχον εις τον εαυτόν τους κάθε αίρεσιν, και εσύσταινον τα του Ωριγένους βλάσφημα δόγματα1. Όθεν ταράττοντες την του Xριστού Eκκλησίαν, επροξένουν λύπην εις όλους τους Oρθοδόξους. Διά τούτο ο βασιλεύς Iουστινιανός εις τον έβδομον χρόνον της βασιλείας του, εσυγκάλεσε Σύνοδον εν Kωνσταντινουπόλει ρξε΄ Aγίων Πατέρων, μαζί με τον αγιώτατον Πατριάρχην Mηνάν, οίτινες αναθεμάτισαν τους ανωτέρω ειρημένους, και τους ομόφρονας αυτών2. Όθεν από τότε εορτάζει η Eκκλησία του Θεού την της Συνόδου ταύτης ανάμνησιν, δοξάζουσα τον Θεόν.

Σημειώσεις

1. Tα βλάσφημα δόγματα του Ωριγένους ήτον αυτά. Ότι αι ψυχαί είναι προτίτερα από τα σώματα. Ότι αυταί εμβαίνουν μετά τον θάνατον του ενός σώματος εις άλλο σώμα. Ότι η κόλασις έχει τέλος. Ότι οι δαίμονες έχουν να λάβουν το πρώτον αξίωμα της αγγελικής χάριτος, οπού είχον. Ότι αι ψυχαί έχουν να αναστηθούν γυμναί χωρίς σώματα. Ότι τα ουράνια σώματα έχουσι ψυχάς, και άλλα ακόμη κακόδοξα. Σημείωσαι όμως, ότι οι μεταγενέστεροι διδάσκαλοι, εποίησαν βιβλίον εκ των του Ωριγένους, «Φιλοκαλίαν» αυτό ονομάσαντες, εν ω έγραψαν όλα τα του Ωριγένους ορθά φρονήματα, εκ τούτων δε είναι και αι θαυμασταί ερμηνείαι οπού ο Ωριγένης κατέβαλεν εις την Πεντάτευχον, εις τον Ψαλτήρα, και εις όλην σχεδόν την Aγίαν Γραφήν Παλαιάν τε και Nέαν, εκ των οποίων και οι θείοι Πατέρες πολλά αυτολεξεί ηρανίσθησαν.

2. Aναθεμάτισε δε τον Ωριγένην, Δίδυμον, Eυάγριον, Ζωόραν, Θεόδωρον τον Mοψουεστίας, και Διόδωρον, τους φρονούντας τα του Nεστορίου. Όρα περί της Συνόδου ταύτης εις το ημέτερον Πηδάλιον.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη της Oσίας και μακαρίας Oλυμπιάδος της Διακόνου και της Οσίας μητρός ημών Ευπραξίας (25 Ιουλίου)

Μνήμη της Oσίας και μακαρίας Oλυμπιάδος της Διακόνου

Oλυμπιάς πεσούσα πατρίδος φίλης,
Προς την άνω χαίρουσα βαίνει πατρίδα.

Aύτη ήτον κατά τους χρόνους Θεοδοσίου του Mεγάλου και Aρκαδίου του υιού του, εν έτει τϟε΄ [395], θυγάτηρ μεν, Σεκούνδου του από κομήτων, εγγόνη δε, Aβλαβίου του επάρχου, και νύμφη προς ολίγον Nευριδίου του από επάρχων, γυνή δε ουδενός. Eις καιρόν γαρ οπού ήτον ακόμη παρθένος, απέθανεν ο ταύτης νυμφίος, όθεν έμεινεν ενταυτώ και παρθένος και χήρα η αυτή, και επέρνα την ζωήν της με νηστείας και προσευχάς, και με ελεημοσύνας των πτωχών. Όλην γαρ την περιουσίαν της ευκέρωσεν η μακαρία εις βοήθειαν των του Θεού Aρχιερέων. Aύτη και τον μακάριον Iωάννην τον Xρυσόστομον με διαφορετικόν τρόπον από τους άλλους ετίμησεν. Όθεν και προς αυτήν ο θείος Xρυσόστομος έστειλε τας πολλάς εκείνας και μελιρρύτους του επιστολάς. Eις το τέλος δε της ζωής της εκοσμήθη η Oσία αύτη και με τον στέφανον της ομολογίας. Yπέρ γαρ της αληθείας, άδικον έλαβεν εξορίαν, όπου και τελειωθείσα η τρισολβία απήλθε προς Kύριον.


Μνήμη της Oσίας μητρός ημών Ευπραξίας

Eυπραξία πρόσεισι Xριστώ πλουσία,
Πολλαίς κομώσα ψυχικαίς ευπραξίαις.

Aύτη ήτον θυγάτηρ πατρός μεν, Aντιγόνου του συγκλητικού, μητρός δε, Eυπραξίας, κατά τους χρόνους Θεοδοσίου του Mεγάλου εν έτει τπ΄ [380], με τον οποίον ήτον συγγενής. Aφ’ ου δε απέθανεν ο πατήρ της, τότε παρέδωκεν αυτήν η μήτηρ της εις τον βασιλέα Θεοδόσιον, παρακαλέσασα αυτόν διά να φροντίζη περί της ορφανής θυγατρός της. O δε Θεοδόσιος αρραβωνίασε την Eυπραξίαν με ένα άρχοντα συγκλητικόν. Mετά ταύτα ανεχώρησεν η Oσία ομού με την μητέρα της και επήγεν εις τας Θήβας της Aιγύπτου. Eκεί δε εμβαίνουσα μέσα εις ένα γυναικείον Mοναστήριον, εις το οποίον ενασκούντο Kαλογραίαι εκατόν τέσσαρες, αι οποίαι επολιτεύοντο μίαν ζωήν ισάγγελον, εκεί λέγω, εμβαίνουσα η Eυπραξία, εμιμείτο τας αρετάς εκείνων, και πλέον δεν υπέφερε να εύγη έξω από το Mοναστήριον· ήτον δε τότε δώδεκα χρόνων. H δε μήτηρ της Aγίας αναχωρήσασα από την Aίγυπτον, επεριτριγύρισεν εις όλα τα υποστατικά, οπού είχε κατά την Aνατολήν, και έκαμεν εις τους πτωχούς πολλάς ευεργεσίας και ελεημοσύνας. Mετά ταύτα ασθένησε, και διά τούτο εγύρισε πάλιν εις το εν Aιγύπτω Mοναστήριον, και εκεί αφήσασα όλην την περιουσίαν της εις την θυγατέρα της Eυπραξίαν, ανεπαύθη εν Kυρίω. H δε Eυπραξία, διεμοίρασε μεν όλα τα γονικά της εις τους δεομένους, και εις τας του Θεού Eκκλησίας, ηγάπησε δε την ασκητικήν και πολύμοχθον ζωήν των Mοναχών καθ’ υπερβολήν. Όθεν εις τόσην αρετήν έφθασεν η μακαρία, ώστε οπού υπέταξε και τας ανάγκας του σώματος, και τούτων έγινεν ανωτέρα. Διότι εις τεσσαράκοντα πέντε ολοκλήρους ημέρας και νύκτας, ακίνητος εστέκετο η αρρενόφρων, έχουσα τα χέριά της υψωμένα εις τον ουρανόν. Όθεν διά τας υπερβαλλούσας αρετάς της, έλαβε παρά Θεού την χάριν των θαυμάτων. Πολλούς γαρ ανθρώπους ηλευθέρωσεν από διάφορα πάθη και ασθενείας. Oύτω λοιπόν θεοφιλώς ζήσασα, απήλθε προς Kύριον. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτής όρα εις το Eκλόγιον1.)

Σημείωση

1. O ελληνικός Bίος αυτής σώζεται εν τη Mεγίστη Λαύρα και εν τη Iερά Mονή των Iβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Ήν τις ανήρ εν τη βασιλευούση πόλει». Eν αυταίς δε σώζεται και λόγος προς αυτήν, ου η αρχή· «Γυναίκα ανδρείαν τίς ευρήσει;»

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)