Αρχική Blog Σελίδα 460

Άγιος Γεώργιος Σολέας

Μεικτό χωριό της επαρχίας Λευκωσίας πολύ κοντά στο κατεχόμενο τμήμα του νησιού. Το χωριό αυτό υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια, στα οποία χρονολογείται η εκκλησία του χωριού, αφιερωμένη βέβαια στον άγιο Γεώργιο, η οποία όμως ανακαινίστηκε. Σε παλαιούς χάρτες το χωριό βρίσκεται σημειωμένο (αλλά κάπως ανατολικότερα) με τα αρχικά S.Z.(S. Zorzi, = Άγιος Γεώργιος), όπως λ.χ. στον χάρτη του Α. Ortelius (1573).

Βρίσκεται στη γεωγραφική περιφέρεια της Σολιάς 190 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Συχνά αναφέρεται ως Άγιος Γεώργιος της Σολιάς ή Άγιος Γεώργιος της Λεύκας, εξαιτίας κυρίως, της γειτνίασής του προς τη Λεύκα, από την οποία απέχει 4 περίπου χμ.

Από γεωλογικής απόψεως, γύρω από την κοίτη του Καρκώτη απαντώνται οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου ενώ στην υπόλοιπη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι λάβες του Οφιολιθικού Συμπλέγματος Τροόδους, το σύναγμα (αποθέσεις άμμων και χαλικιών της Πλειστόκαινης περιόδου), οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκωσίας (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες, κροκάλες και ψαμμιτικές μάργες) και οι υφαλογενείς ασβεστόλιθοι του σχηματισμού Κορωνιάς. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν προσχωσιγενή εδάφη, φαιοχώματα, ερυθρογαίες, ξερορεντζίνες και ασβεστούχα εδάφη

Ο ποταμός Καρκώτης, που περνά δίπλα από το χωριό και η γειτνίαση με το μεταλλείο της Σκουριώτισσας, υπήρξαν δυο βασικοί παράγοντες που επηρέασαν την οικονομική και κοινωνική ανέλιξη του χωριού. Η μέση ετήσια βροχόπτωση που δέχεται το χωριό κυμαίνεται περί τα 330 χιλιοστόμετρα. Όσον αφορά την κτηνοτροφία, το 1973 εκτρέφονταν 149 πρόβατα, 206 κατσίκες, 3 βόδια και 3.437 πουλερικά. Οι αρδευόμενες εκτάσεις κυρίως με εσπεριδοειδή, οπωροφόρα και λαχανικά και η ελιά που συγκαλλιεργείται με τα σιτηρά, κυριαρχούν στο τοπίο του Αγίου Γεωργίου. Πρόκειται για ένα χωριό με πληθωρική βλάστηση, τρεχούμενα νερά και ένα σχετικά θερμό κλίμα, αφού, άλλωστε, βρίσκεται στο βόρειο χαμηλό τμήμα της Σολιάς.

Εξάλλου, η Κυπριακή Μεταλλευτική Εταιρεία Σκουριώτισσας, που ιδρύθηκε το 1911, είχε τα κεντρικά της γραφεία πολύ κοντά στο χωριό. Η ανόρυξη του χαλκοπυρίτη και σιδηροπυρίτη από τα γειτονικά μεταλλεία της Φουκάσας, του Μαυροβουνίου και του Απλικιού, πολύ συνέβαλε στην ανάπτυξη του χωριού, ιδιαίτερα την πληθυσμιακή. Αξίζει να αναφερθεί πως ο πληθυσμός του χωριού σε δέκα χρόνια, μεταξύ 1921 και 1931, υπερδιπλασιάστηκε (178 κάτοικοι το 1921 και 389 το 1931). Οι κάτοικοι εργοδοτούνταν κυρίως στα μεταλλεία, αν και μερικοί εργάζονταν και στις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις του Ξερού. Η σκουριά και οι τεράστιοι λόφοι άχρηστων υλικών στη Σκουριώτισσα, στα νοτιοανατολικά του χωριού, αποτελούν ένα εντυπωσιακό και συνάμα ευδιάκριτο μόρφωμα.

Μετά το 1964, εξαιτίας των διακοινοτικών ταραχών που ακολούθησαν την τουρκοκυπριακή ανταρσία, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου εγκατέλειψαν το χωριό τους και μετακινήθηκαν στον τουρκοκυπριακό θύλακα της Λεύκας, στο πλαίσιο οδηγιών της Άγκυρας για δημιουργία στο νησί ισχυρών τουρκοκυπριακών θυλάκων. Εξάλλου, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου, λόγω της γειτνίασης του με το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, εγκατέλειψαν το χωριό τους και μετακινήθηκαν σε ασφαλέστερες περιοχές της ελεύθερης Κύπρου. Το χωριό εξακολουθεί να είναι σήμερα εγκαταλειμμένο. Ένα μεγάλο τμήμα του, στα βόρεια του οικισμού, βρίσκεται κάτω από τουρκική στρατιωτική κατοχή.

Οι Τούρκοι, στην προσπάθειά τους να εξαφανίσουν κάθε ελληνικό τοπωνύμιο στην κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου, μετονόμασαν και το χωριό αυτό, δίνοντάς του την ονομασία Medenlikoy. Η ονομασία σημαίνει χωριό των μεταλλείων, προφανώς εξαιτίας του ότι κοντά ευρίσκεται το μεταλλείο της Σκουριώτισσας.

Η εκκλησία του χωριού, πριν από την ανακαίνισή της, αποτελούσε, κατά τον Gunnis,  καλό δείγμα μεσαιωνικού ρυθμού, με θόλο.

Πηγή: http://www.polignosi.com/cgibin/hweb?-A=12473&-V=limmata

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΛΕΑΣ:

  • ΠΡΩΤ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΟΠΙΟΥ
  • ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
  • ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΔΑΛΙΤΗΣ

Καλό Χωριό Λεύκας

Μεικτό χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, στη γεωγραφική περιφέρεια της Σολιάς, περί τα 49 χμ. δυτικά της πρωτεύουσας Λευκωσίας, κατεχόμενο από τους Τούρκους εισβολείς από το 1974. Γειτονεύει με μερικά άλλα μεικτά χωριά, όπως το Περιστερωνάρι, τη Λεύκα, τον Άγιο Γεώργιο και την Πεντάγυια. Είναι γνωστό ως Καλόν Χωριόν Λεύκας λόγω της γειτνιάσεώς του προς το χωριό Λεύκα.

Είναι κτισμένο στα αριστερά της προσχωσιγενούς κοιλάδας του ποταμού Καρκώτη, σε μέσο υψόμετρο 125 μέτρων. Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι άμμοι, τα χαλίκια, οι μάργες, οι αμμώδεις μάργες, οι άργιλλοι, οι ασβεστολιθικοί ψαμμίτες, οι αλλουβιακές αποθέσεις και οι λάβες του πυριγενούς συμπλέγματος του Τροόδους. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ερυθρογαίες και προσχωσιγενή εδάφη. Η περιοχή του χωριού δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 330 χιλιοστόμετρα.

Κύριες καλλιέργειες πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, ήσαν τα εσπεριδοειδή, τα οπωροφόρα, τα λαχανικά, οι ελιές και τα σιτηρά. Από κτηνοτροφικής απόψεως, το 1973 εκτρέφονταν 990 αιγοπρόβατα.

Η οδική σύνδεση του Καλού Χωριού είναι αρκετά καλή. Στα βορειοδυτικά συνδέεται με το χωριό Περιστερωνάρι (περί τα 3 χμ.), στα δυτικά με το χωριό Λεύκα (περί τα 3,5 χμ.), στα νότια με το χωριό Άγιος Νικόλαος (περί το 1 χμ.) και στα ανατολικά με το χωριό Πέτρα (περί τα 3 χμ.).

Η ανόρυξη του χαλκοπυρίτη και του σιδηροπυρίτη από τα γειτονικά μεταλλεία της Σκουριώτισσας, του Μαυροβουνίου και του Απλικιού, πολύ συνέβαλε στην πληθυσμιακή ανάπτυξη του χωριού. Αξίζει να αναφερθεί πως ο πληθυσμός του χωριού σε είκοσι χρόνια, μεταξύ 1911 και 1931, τριπλασιάστηκε. Οι κάτοικοι εργοδοτούνταν κυρίως στα μεταλλεία, αν και μερικοί εργάζονταν και στις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις του Ξερού.

Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού το ονομάζουν Τσ΄αμλίκιοϊ (Camlikoy) που σημαίνει χωριό των πεύκων, Πευκοχώρι.

Αριθμός Τουρκοκυπρίων κατοίκων του χωριού το εγκατέλειψε το 1964, μετά την ανταρσία των Τουρκοκυπρίων, για να αυτοεγκλωβιστεί στη Λεύκα που απετέλεσε σημαντικό τουρκικό θύλακο στην περιοχή, κι απ’ όπου προσφυγοποιήθηκαν ελληνοκυπριακές οικογένειες. Αριθμός Τουρκοκυπρίων το είχε εγκαταλείψει κι από το 1958, προς ενίσχυση του τουρκικού στοιχείου του μεγάλου χωριού της Λεύκας.

Στο Καλόν Χωριόν λειτούργησε σταθμός του κυπριακού σιδηροδρόμου, που επεκτάθηκε μέχρι εδώ το 1914 και λειτούργησε από τον Νοέμβριο του χρόνου αυτού, μέχρι το 1932.

Πηγή: http://www.polignosi.com/cgibin/hweb?-A=44864&-V=limmata

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΟΔΕΣΤΟΥ:

  • ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ
  • ΗΡΑΚΛΗΣ ΜΑΜΑ
  • ΕΡΡΙΚΟΣ ΜΑΝΩΛΗ

Άγιος Νικόλαος Λεύκας

Χωριό της επαρχίας Λευκωσίας στη γεωγραφική περιφέρεια της Σολιάς, 180 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το χωριό βρίσκεται 4 περίπου χμ. στα νοτιοανατολικά της Λεύκας και 3 περίπου χμ. στα βορειοδυτικά του μεταλλείου της Σκουριώτισσας.

Συχνά αναφέρεται ως Άγιος Νικόλας της Σολιάς (από το όνομα της γεωγραφικής περιφέρειας στην οποία βρίσκεται).

Ο Άγιος Νικόλαος βρίσκεται στ’ αριστερά της προσχωσιγενούς κοιλάδας του Καρκώτη κι είναι τοποθετημένος κυρίως πάνω στις λάβες. Αν και η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι εξαιρετικά χαμηλή (γύρω στα 318 χιλιοστόμετρα), εντούτοις στο χωριό υπάρχουν αρδευόμενες εκτάσεις λόγω του ποταμού Καρκώτη. Καλλιεργούνται τα εσπεριδοειδή, οι ελιές, λίγα οπωροφόρα και λίγα σιτηρά. Το 1973 η κτηνοτροφία δεν ήταν πολύ ανεπτυγμένη.

Ο πληθυσμός του χωριού το 1881 ήταν μόνο 12 κάτοικοι. Η Κυπριακή Μεταλλευτική Εταιρεία Σκουριώτισσας, που ιδρύθηκε το 1911, είχε τα κεντρικά της γραφεία πολύ κοντά στο χωριό. Η ανόρυξη του χαλκοπυρίτη και του σιδηροπυρίτη από τα γειτονικά μεταλλεία της Φουκάσας, του Μαυροβουνίου και του Απλικιού, πολύ συνέβαλε στην πληθυσμιακή ανάπτυξη του χωριού.

Το αμιγώς ελληνικό αυτό χωριό της επαρχίας Λευκωσίας δεν αναφέρεται σε μεσαιωνικές πηγές, εκτός κι αν πρόκειται για αναφερόμενο ομώνυμο χωριό σε παλαιό χειρόγραφο, που περιλαμβανόταν στο διαμέρισμα της Πεντάγυιας.

Πηγή: http://www.polignosi.com/cgibin/hweb?-A=13594&-V=limmata

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ:

  • ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΩΤΤΗΣ
  • ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΡΝΟΥ
  • ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΚΩΤΤΗΣ
  • ΑΘΗΝΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διοίκηση

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΟΡΦΟΥ

Μητροπολίτης: Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου καὶ Πρόεδρος τῶν Σόλων κ. Νεόφυτος, ἐκλεγεὶς τῇ 13ῃ Σεπτεμβρίου 1998.

Ἕδρα: Μόρφου. Ἕνεκα τῆς κατοχῆς ὑπὸ τῶν Τούρκων τῆς κωμοπόλεως Μόρφου, ἡ ἕδρα τῆς Μητροπόλεως εὑρίσκεται προσωρινῶς εἰς Εὐρύχου.

Διεύθυνση: Μητροπόλεως 3, 2831 Εὐρύχου.
Τηλ.: (00357) 22932414, 01-02-03.
Τηλεομ.: (00357) 22933092.
Ἱστοσελίδα: www.immorfou.org.cy
Email: info@immorfou.org.cy

Τὰ Γραφεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου παραμένουν ἀνοικτὰ ἀπὸ Δευτέρα μέχρι Παρασκευή, κατὰ τὶς ὧρες 07:30 ἕως 14:30. Τὰ Γραφεῖα εἶναι κλειστὰ κατὰ τὶς ἀκόλουθες μέρες.

ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Πρωτοσύγκελλος: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, τηλ.: 22932414.

Ἀρχιερατικοὶ Ἐπίτροποι:

  • Πεδινῆς καὶ Βόρειας Πιτσιλλιᾶς: Πρωτοπρεσβ. Μιχαὴλ Νικολάου, τηλ.: 99527607, 22824708.
  • Σολέας: Πρωτοπρεσβ. Χριστοφόρος Δημητρίου, τηλ.: 22932402, 99465448, τηλεομ.: 22933092.
  • Μαραθάσας: Ἀρχιμανδρίτης Ἰάκωβος Καλογήρου, τηλ.: 22932401, 99218298, τηλεομ.: 22933092.

Γραφεῖον Μητροπολίτου

Γραμματεὺς Μητροπολίτου: Χρῆστος Προκοπίου, τηλ.: 22932414, τηλεομ.: 22933092.

Θρονικὴ Ἐπιτροπὴ

  • Πρόεδρος: Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.
  • Κληρικὰ Μέλη: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, Πρωτοπρεσβ. Χριστοφόρος Δημητρίου, Πρωτοπρεσβ. Μιχαὴλ Νικολάου, Οἰκον. Παναγιώτης Ματθαίου.
  • Λαϊκὰ Μέλη: Κωνσταντῖνος Περατίτης, Χαράλαμπος Χρυσάνθου, Κυριάκος Κυριακίδης, Βάσος Πατσάλης.

Ἐπισκοπικὸ Δικαστήριο

  • Πρόεδρος: Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.
  • Μέλη: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ καὶ Πρεσβ. Ἐλευθέριος Κονές.

Τελετάρχες

Ἀρχιμ. Ἰάκωβος Καλογήρου, Οἰκον. Κυριακὸς Ἀ. Παπαγιάννης.

Οἰκονομικὸ Συμβούλιο

  • Νομικοὶ σύμβουλοι: Γεώργιος Χατζηπιερῆς, Μάριος Ὀρφανίδης.
  • Οἰκονομολόγοι: Αἰμίλιος Μιχαήλ, Κωνσταντῖνος Παπαπολυβίου.
  • Λογιστής: Σάββας Τοφιτζίκης.
  • Τεχνικὸς σύμβουλος: Χριστόδουλος Πρωτοπαπᾶς.
  • Πολιτιστικὸς σύμβουλος: Πέτρος Λαζάρου.
  • Κοινωνιολόγος: Γιῶργος Κυθραιώτης.

Προσωπικὸ Μητροπόλεως

  • Προσωπάρχης: Χρῆστος Προκοπίου, τηλ.: 22932414, τηλεομ.: 22933092. Email: info@immorfou.org.cy
  • Γραμματεία: Πρεσβ. Θωμᾶς Παπαστεργίου, τηλ.: 22932401.
  • Μέγας Οἰκονόμος: π. Φοῖβος Παναγιώτου, τηλ.: 99958538.
  • ρχιδιάκονος: ρχιδιάκονος λπίδιος Χατζημιχαήλ, τηλ.: 97825001.
  • Διάκονος: Εὐμένιος Ἰνιάτης, τηλ.: 99159915.
  • Ἀναγνώστης Ἐπισκόπου: Κυπριανὸς Τζιάπρας, τηλ.: 99540745.
  • Ὁδηγὸς-Ἐργοδηγός: Σάββας Φουσκωτός, τηλ.: 99450132.
  • Φροντίδα Ἐπισκοπείου: Χρυστάλλα Χριστοδουλίδου καὶ Δέσποινα Κλεάνθους, τηλ.: 22932401.

Οἰκονομικὸ Τμῆμα

Λογιστής: Σάββας Τοφιτζίκης, τηλ.: 22932401. Email: account@immorfou.org.cy

Γραφεῖα Ἐκδόσεως Ἀδειῶν Γάμου

Οἰκον. Ἀνδρέας Φιλίππου, Παναγιώτα Χρήστου τηλ.: 22932401

Διεύθυνσις: Μητροπόλεως 3, 2831 Εὐρύχου.

Συμβούλιο Πνευματικῆς Λύσεως τοῦ Γάμου

  • Ὑπεύθυνος γιὰ τὴν ἀπόπειρα συνδιαλλαγῆς καὶ γιὰ τὴν ὑποβολὴ σχετικῆς εἰσηγήσης πρὸς τὸν ἐπίσκοπο: Οἰκον. Παναγιώτης Ματθαίου, τηλ.: 22923287, 99355762.
  • Τριμελὴς Ἐπιτροπή: Πρωτοπρεσβ. Χριστοφόρος Δημητρίου, Οἰκον. Κυριακὸς Ἀ. Παπαγιάννης καὶ Οἰκον. Ἀνδρέας Φιλίππου.
  • Γραμματεία: Οἰκον. Ἀνδρέας Φιλίππου, τηλ.: 22932401, τηλεομ.: 22933092.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ

Γραφεῖα Ἐκκλησιαστικῆς Διακονίας

Τὰ γραφεῖα τῆς ἐκκλησιαστικῆς διακονίας εἶναι ὑπεύθυνα γιὰ τὸν συντονισμὸ τῶν διαφόρων ἐκκλησιαστικῶν διακονιῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου.

Ὑπεύθυνοι κατὰ περιφέρεια εἶναι οἱ κάτωθι:

  • Πεδινῆς – Βόρειας Πιτσιλιᾶς: Πρωτοπρεσβ. Μιχαὴλ Νικολάου, τηλ.: 99527607.
  • Σολέας: Πρωτοπρεσβ. Χριστοφόρος Δημητρίου, τηλ.: 22932402, 99465448, τηλεομ.: 22933092.
  • Μαραθάσας: Ἀρχιμ. Ἰάκωβος Καλογήρου, τηλ.: 22932401/99218298, τηλεομ.: 22933092.

Ἐπιμορφωτικὸ Σεμινάριο Κλήρου

Ἱδρύθηκε καὶ λειτουργεῖ ἀπὸ τὸ 2012 Σεμινάριο γιὰ τὴν ἐπιμόρφωση τῶν κληρικῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου, καθὼς καὶ ἄλλων τυχὸν ἐνδιαφερομένων κληρικῶν τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

Ὑπεύθυνος τοῦ Σεμιναρίου: Πρωτοπρεσβ. Μιχαὴλ Νικολάου τηλ.: 99527607.

Τομέας Ποιμαντικῆς καὶ Συμβουλευτικῆς

Γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν ποικίλων ποιμαντικῶν ἀναγκῶν τῶν πιστῶν τῆς Μητροπόλεώς μας (θέματα Νεότητας, Γάμου, οἰκογενειακῶν προβλημάτων, κ.λπ.), συστάθηκε καὶ λειτουργεῖ εἰδικὴ πρὸς τὸν σκοπὸ τοῦτο ἐκκλησιαστικὴ διακονία, μὲ ἕδρα τὰ Γραφεῖα τῆς Μητροπόλεως Μόρφου στὴν Περιστερώνα.

  • Ὑπεύθυνος: Πρωτοπρεσβ. Μιχαὴλ Νικολάου, τηλ.: 99527607.

Γραφεῖο Κατηχήσεως Ἑτεροδόξων καὶ Ἀλλοθρήσκων

  • Ὑπεύθυνοι: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, τηλ.: 22932401, Πρωτοπρεσβ. Μιχαλ Νικολάου τηλ.: 99527607, Οἰκον. Νεκτάριος Χατζημιχαὴλ τηλ.: 99050471.
  • Βοηθός: Πρεσβ. Μάριος Τσίγκης, τηλ.: 99684779.
  • Διεύθυνση Γραφείων: Ἐπισκοπεῖο Εὐρύχου, Μητροπόλεως 3, 2831 Εὐρύχου, τηλ.: 22932401.

Κατηχητικὰ Σχολεῖα

Στὶς περισσότερες κοινότητες τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου λειτουργοῦν κατηχητικὰ σχολεῖα. Σὲ αὐτὰ διδάσκουν Ἐφημέριοι, Θεολόγοι καὶ Δάσκαλοι.

Σχολικὰ Παρεκκλήσια

Γιὰ τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν μαθητῶν τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφέρειας Μόρφου λειτουργοῦν παρεκκλήσια στὰ κάτωθι σχολεῖα:

  • Σχολὴ Μιτσῆ: Οἱ μαθητὲς ἐξυπηρετοῦνται στὸν ναὸ Παναγίας Ἰαματικῆς τοῦ χωριοῦ Λεμίθου. Ὑπεύθυνος: Οἰκον. Κυριακὸς Χαραλάμπους, τηλ.: 99720918.
  • Γυμνάσιον-Λύκειον Σολέας: Παρεκκλήσι Ἁγίων Ἀνδρονίκου καὶ Ἀθανασίας. Ὑπεύθυνος: Οἰκον. Κωνσταντῖνος Κυριακίδης, τηλ.: 22923634.
  • Περιφερειακὸ Γυμνάσιο Ἀκακίου: Ἱερὸ Παρεκκλήσιο γίου Γεωργίου. Στ ερ παρεκκλήσιο το γίου Γεωργίου κάθε Πέμπτη τν ρα το σπερινο θ τελεται Παρακλητικς Κανόνας το γίου ακώβου (Τσαλίκη) το θαυματουργο, κα κάθε Σάββατο, κτς μεγάλων ορτν, Θεία Λειτουργία.
    Ὑπεύθυνος: Μ. Οἰκον. Φοῖβος Παναγιώτου, τηλ.: 99958538.

Στὰ παρεκκλήσια αὐτὰ τελεῖται ἡ θεία Λειτουργία, τό Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως καὶ ἄλλες Ἀκολουθίες. Παράλληλα, πραγματοποιοῦνται ὁμιλίες, καθὼς καὶ ἐκπαιδευτικὰ προγράμματα, σχετικὰ πρὸς τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση.

Μέριμνα Ἐθνικῆς Φρουρᾶς

Τὴν 1η ἑκάστου μηνὸς τελεῖται ἁγιασμὸς σὲ στρατόπεδα τῆς Ἐθνικῆς Φρουρᾶς, τὰ ὁποῖα εὑρίσκονται ἐντὸς τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφέρειας Μόρφου. Ἐπίσης γιὰ τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν ἐθνοφρουρῶν μας τελοῦνται ἡ θεία Λειτουργία, καὶ τὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως καὶ ὁμιλίες πνευματικῆς καθοδήγησης.

Ὑπεύθυνος Γραφείου Θρησκευτικοῦ τοῦ Τακτικοῦ Συγκροτήματος Συντάγματος Πεζικοῦ ποὺ ἑδρεύει στὰ Πλατάνια: Πρεσβ. Γεώργιος Κλειτίδης, τηλ.: 99629431. Email: patirkletidis@gmail.com

Θεῖο Κήρυγμα

Τὸν θεῖο λόγο κηρύττουν οἱ ἀκόλουθοι: ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος, ὁ Πρωτοσύγκελος τῆς Ἱ. Μ. Μόρφου ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακεὶμ, οἱ Ἀρχιμανδρίτες Ἀμβρόσιος Γκορέλωβ, καὶ Ἰάκωβος Καλογήρου, καθὼς ἐπίσης ἱερεῖς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου καὶ θεολόγοι, οἱ ὁποῖοι ἔχουν σχετικὴ πρὸς τοῦτο εὐλογία.

Μέριμνα Ρουμάνων Ὀρθοδόξων Μητροπόλεως Μόρφου

Γιὰ τὴν πνευματικὴ μέριμνα τῶν Ρουμάνων, ποὺ ἔχουν ἐγκατασταθεῖ καὶ ζοῦν ἐντὸς τῶν ὁρίων τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφέρειας Μόρφου, τελοῦνται τὰ Μυστήρια τῆς θείας Λειτουργίας καὶ τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως στὴ Ρουμανικὴ γλῶσσα στὸν ἱερὸ ναὸ Ἁγίας Μαρίνης Καλοπαναγιώτη, ἀπὸ τὸν ἐφημέριο τοῦ ναοῦ, Οἰκον. Θεόδωρο Ἰβάνα, τηλ. 96426686.

Eὐπρεπισμὸς Ναῶν

Γιὰ τὸν εὐπρεπισμὸ τῶν ἐνοριακῶν ναῶν, τῶν παρεκκλησίων καὶ τῶν ἐξωκκλησίων τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφέρειας Μόρφου τὴν εὐθύνη ἔχουν οἱ κάτωθι:

  • Ἀρχιμ. Ἀμβρόσιος Γκορελώβ, τηλ.: 99524283.
  • Ἀρχιμ. Ἰάκωβος Καλογήρου, τηλ.: 99218298.
  • Οἰκον. Ἀνδρέας Φιλίππου, τηλ.: 99465879.

Μουσεῖα – Εἰκονοφυλάκια

  • Πεδουλᾶ: Μουσεῖο (ἔναντι ἱεροῦ ναοῦ Ἀρχαγ-γέλου Μιχαήλ), τηλ.: 22953636.
  • Καλοπαναγιώτη: Εἰκονοφυλάκιο Ὁσίου Ἰωάννου Λαμπαδιστοῦ, τηλ.: 22952659, 22932481.
  • Λεμίθου: Εἰκονοφυλάκιο (παρεκκλήσι Ἁγίου Θεοδώρου).
  • Προδρόμου: Εἰκονοφυλάκιο (ἱερὸς ναὸς Τιμίου Προδρόμου).

Ἀρχειοφυλάκιο Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου

Σὲ αὐτὸ φυλάγονται χειρόγραφα, παλαίτυπα καὶ εἰκόνες.

  • Ὑπεύθυνος: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, τηλ.: 22932414. 
  • Βοηθός: Οἰκον. καὶ Ἀρχειοφύλαξ Ἀνδρέας Φιλίππου, τηλ.: 99465879.

Σχολὴ Ἁγιογράφων Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου

Στὰ ὅρια τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφερείας Μόρφου εὑρίσκονται οἱ κάτωθι ἁγιογράφοι, οἱ ὁποῖοι ἁγιογραφοῦν κατὰ τὸν παραδοσιακὸ τρόπο καὶ παραδίδουν τὴν τέχνη αὐτὴ σὲ ὅσους ἐπιθυμοῦν νὰ τοὺς συμβουλευτοῦν.

  • Ἱερὸ Ἡσυχαστήριο Ἁγίου Σεραφεὶμ τοῦ Σαρὼφ στὴ Σκουριώτισσα: Ἀρχιμ. Ἀμβρόσιος Γκορελώβ, τηλ.: 99524283.
  • Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Νικολάου παρὰ τὴν Ὀροῦντα, τηλ.: 22824455.
  • Κωνσταντῖνος Προυσαλέντης, τηλ.: 99900422.

Ἐκκλησιαστικὰ Βιβλιοπωλεῖα «Θεομόρφου»

Πλατεῖα Ἐλευθερίας 5, 2731, Περιστερώνα (στὸν περίβολο τῆς ἐκκλησίας τῶν Ὁσίων Βαρνάβα καὶ Ἱλαρίωνος), τηλ.: 22824811, τηλεομ.: 22824810.

Ἐπίσης λειτουργεῖ βιβλιοπωλεῖο στὴν ἕδρα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου: Μητροπόλεως 3, 2831, Εὐρύχου, τηλ.: 22932401, τηλεομ. 22870588.

  • Ὑπεύθυνος: Κωνσταντῖνος Παπαπολυβίου, τηλ.: 99620057.
  • Συνεργάτης: Δημήτριος Μοσάντ, τηλ.: 96727377.

Ἐκδόσεις «Θεομόρφου»

  • Ὑπεύθυνος: Πέτρος Λαζάρου, τηλ.: 22823330.
  • Σύμβουλοι: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, Οἰκον. Θεόδωρος Ἰβάνα.
  • Βοηθοί: Κυπριανὸς Τζιάπρας, Θάλεια Περατίτη.

ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ

Ταμεῖο ἀλληλοβοηθείας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου

Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Μόρφου, ἐνόψει τῆς πρόσφατης μεγάλης οἰκονομικῆς κρίσης, ἔχει δημιουργήσει εἰδικὸ Ταμεῖο, ποὺ φέρει τὴν ἐπωνυμία, «Ταμεῖο ἀλληλοβοηθείας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου» καὶ ἔχει συγκεκριμένο ἀριθμὸ Τραπεζικοῦ λογαριασμοῦ, τὸ ὁποῖο, στὸ μέτρο τῶν δυνατοτήτων τῆς Μητροπόλεώς μας καὶ σὲ συνεργασία καὶ μὲ ἄλλους φορεῖς, στοχεύει στὴν κάλυψη τῶν ἐπειγουσῶν ἀναγκῶν τῶν πτωχῶν ἀδελφῶν μας.

Ὑπεύθυνοι λειτουργοί:

  • α. Περιοχῆς Πεδινῆς – Πιτσιλιᾶς: Πρωτοπρεσβ. Χριστοφόρος Δημητρίου, τηλ.: 99465448.
  • β. Περιοχῆς Σολέας: Οἰκον. Κυριακὸς Ἀ. Παπαγιάννης, τηλ.: 99641343.
  • γ. Περιοχῆς Μαραθάσας: Ἀρχιμ. Ἰάκωβος Καλογήρου, τηλ.: 99218298.

Φιλανθρωπικὸς Σύνδεσμος Γυναικῶν

Οἱ Συνδέσμοι Φιλανθρωπίας προσφέρουν βοήθεια καὶ στήριξη σὲ ἀνθρώπους καὶ οἰκογένειες, ποὺ ἀντιμετωπίζουν οἰκονομικά, κοινωνικὰ καὶ καὶ ἄλλα προβλήματα.

  • Ὑπεύθυνη Ὀρεινῆς: Μαρία Ματθαίου, τηλ.: 22923287.
  • Ὑπεύθυνη Πεδινῆς: Σοφία Ἰωαννίδου, τηλ.: 99897950.

Κατασκήνωση «Λαμπαδιστὴς»

Ἀπὸ τὸ 1999, λειτουργεῖ κατασκήνωση μὲ τὴν ἐπωνυμία «Λαμπαδιστὴς» σὲ χῶρο εἰδικὰ δια-σκευασμένο, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται δίπλα ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ὁσίου Ἰωάννη τοῦ Λαμπαδιστῆ στὸν Καλοπαναγιώτη. Στὴν κατασκήνωση μετέχουν παιδιά, τόσο τῶν ἐλευθέρων περιοχῶν, ὅσο καὶ παιδιὰ προσφύγων τῶν κατεχομένων ἀπὸ τοὺς Τούρκους περιοχῶν τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφέρειας Μόρφου.

Ὑπεύθυνος Τροφοδοσίας: Σάββας Φουσκωτός, τηλ.: 99450132.

Προσκοπικὴ Κατασκήνωση Πλατανιῶν

Μέσα στὸν κατασκηνωτικὸ χῶρο, ποὺ εὑρίσκ-εται στὴ Μητροπολιτικὴ Περιφέρεια Μόρφου, ἔχει ἱδρυθεῖ ναΐδριο τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, ὅπου, κατὰ τὴν περίοδο λειτουργίας τῆς κατασκηνώσεως (Ἰούνιος – Ἰούλιος – Αὔγουστος), τελεῖται τακτικὰ ἡ θεία Λειτουργία.

Ὑπεύθυνος: Οἰκον. Κωνσταντῖνος Κυριακίδης, τηλ.: 99258334.

Πολυδύναμο Κέντρο «Ἡ Σολέα»

Τὸ Πολυδύναμο Κέντρο «Ἡ Σολέα» λειτουργεῖ απὸ τὴν 1η Μαΐου 2001, καὶ ἑδράζεται σὲ κατάλληλο κτήριο παρὰ τὸ ἐπισκοπεῖο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου στὴν Εὐρύχου. Τὸ φιλανθρωπικὸ αὐτὸ Κέντρο παρέχει ἰατρικές, παραϊατρικὲς καὶ κοινωνικὲς ὑπηρεσίες στοὺς ἡλικιωμένους κατοίκους καὶ πρόσφυγες τῆς εὐρύτερης μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου.

Στὸν χῶρο τοῦ Πολυδύναμου Κέντρου ὑπάρχει παρεκκλήσι ἀφιερωμένο στὸν Ἅγιο Νεκτάριο. Τὸ Πολυδύναμο Κέντρο συντονίζεται ἀπὸ διοικοῦσα ἐπιτροπὴ μὲ πρόεδρο τὸν ἑκάστοτε Μητροπολίτη Μόρφου.

Διευθύντρια: Σοφία Μαλτᾶ, τηλ.: 22933646, 99515061, τηλεομ.: 22933647. Email: polidinamo@immorfou.org.cy

Παιδικὴ Λέσχη

Τὸ Πολυδύναμο Κέντρο «Ἡ Σολέα», σὲ συνεργασία μὲ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Μόρφου, ἵδρυσε καὶ λειτουργεῖ Παιδικὴ Λέσχη ἀπὸ τὸν Φεβρουάριο τοῦ 2003, γιὰ τὴν ἐξυπηρέτηση τῶν ἐργαζομένων γονέων.

Διευθύντρια: Φάνη Πολυδώρου, τηλ.: 22932050.

Βρεφοπαιδοκομικὸς Σταθμὸς

Ὁ Βρεφοπαιδοκομικὸς Σταθμὸς συστεγάζεται μὲ τὴν Παιδικὴ Λέσχη σ’ ἕνα εὐρύχωρο οἴκημα μὲ μεγάλους ἐξωτερικοὺς χώρους στὴν Τεμβριά.

Ὁ Σταθμὸς λειτουργεῖ ὁλόχρονα ἀπὸ Δευτέρα μέχρι Παρασκευὴ κατὰ τὶς ὧρες 06:30-17:00.

Ὑπεύθυνη Προγράμματος: Στέλλα Κουλέντη, τηλ.: 22932050.

Καλοκαιρινὸ Σχολεῖο

Τὸ Πολυδύναμο Κέντρο «Ἡ Σολέα» λειτουργεῖ Καλοκαιρινὸ Σχολεῖο τοὺς θερινοὺς μῆνες στὴν Παιδικὴ Λέσχη Τεμβριᾶς.

Ὑπεύθυνοι: Φάνη Πολυδώρου καὶ Στέλλα Κουλέντη, τηλ.: 22932050.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΟΡΦΟΥ

Στὸ πλαίσιο τῆς διαποίμανσης ἡ Ἱερὰ Μητρόπολη Μόρφου προχώρησε στὴν ἵδρυση τοῦ Πολιτιστικοῦ καὶ Περιβαλλοντικοῦ Ἱδρύματος Μητροπόλεως Μόρφου, τὸ ὁποῖο ἑδράζεται στὴν Περιστερώνα.

Πρόεδρος: Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.

Ἀντιπρόεδρος: Βαρνάβας Βαρνάβα.

Διευθυντής-ταμίας: Πέτρος Λαζάρου.

Γραμματέας: Γεώργιος Κυθραιώτης.

Μέλος: Ἀνδρέας Κακουλλῆς.

Προσωπικό: Ἰωάννης Λέμπος.

Τηλ.: 22823330, τηλεομ.: 22823392.

Τομέας καταγραφῆς καὶ ψηφιοποιήσης κειμηλίων

Γιὰ μεθοδολογικοὺς σκοπούς, τὸ ἔργο διαιρέθηκε σὲ δύο παράλληλα συνεργαζομένους ὑποτομεῖς:

1. Ὑποτομέας ψηφιακῆς καταγραφῆς εἰκόνων, σκευῶν καὶ ἔργων τέχνης.

Ὑπεύθυνος: Οἰκον. Ἀνδρέας Φιλίππου, τηλ.: 99465879.

2. Ὑποτομέας ψηφιακῆς καταγραφῆς ἐπιγραφῶν, χειρογράφων καὶ παλαιτύπων.

Ὑπεύθυνος: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, τηλ.: 22932414.

Τομέας Τοπικῆς Ἁγιολογίας

Ὁ παρὼν τομέας στοχεύει στὴν ἐπιστημονικὴ διερεύνηση καὶ κατάλληλη ἀξιοποίηση τῶν ποικίλων πηγῶν, ἀναφορικὰ πρὸς τοὺς Βίους τῶν Ἁγίων τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιφέρειας Μόρφου.

Ὑπεύθυνος τομέα: Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ, τηλ.: 22932414.

Σχολὴ Βυζαντινῆς Μουσικῆς

Ἀπὸ τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 2002 λειτουργεῖ Σχολὴ Βυζαντινῆς Μουσικῆς ὑπὸ τὴ διεύθυνση τοῦ καθηγητοῦ Εὐρωπαϊκῆς καὶ Βυζαντινῆς Μουσικῆς κ. Μάριου Ἀντωνίου, ἀποφοίτου τοῦ Τμήματος Μουσικῶν Σπουδῶν τοῦ Ἰονίου Πανεπιστημίου.

Διευθυντής: Μάριος Ἀντωνίου, τηλ.: 22823330, 99351748.

Παράλληλα, τὴ βυζαντινὴ μουσικὴ διδάσκουν καὶ οἱ ἑξῆς ἱεροψάλτες:

  • Ἀκάκι: Ὁ πρωτοψάλτης Ἀκακίου Ἰωάννης Λέμπος, τηλ.: 99814884.
  • Φλάσου: Ὁ πρωτοψάλτης Φλάσου κ. Ἀνδρέας Ἀντωνίου, τηλ.: 99561748.

Χορωδία Μητροπόλεως Μόρφου καὶ Ἐργαστήρι τραγουδιοῦ

Ἡ Χορωδία Μητροπόλεως Μόρφου ἱδρύθηκε τὸ 2002 καὶ ἔχει συμμετάσχει σὲ πολλές τοπικὲς μουσικὲς ἐκδηλώσεις, ἀλλὰ καὶ σὲ ἐκδηλώσεις ἄλλων φορέων καὶ Δήμων.

Διευθυντής: Ἰωάννης Λέμπος, τηλ.: 22823330, 99814884.

Σχολὴ παραδοσιακοῦ τραγουδιοῦ καὶ χοροῦ

Ἀπὸ τὸ 2002 λειτουργεῖ Σχολὴ διδασκαλίας παραδοσιακοῦ τραγουδιοῦ καὶ παραδοσιακῶν χορῶν ἐξ ὅλων τῶν κυπριακῶν καὶ ἑλληνικῶν περιοχῶν.

Ὑπεύθυνος: Ἰωάννης Λέμπος, τηλ.: 99814884.

Γραφεῖο Διοργάνωσης Προσκυνηματικῶν Ἐκδρομῶν

Τὸ Γραφεῖο Διοργάνωσης Προσκυνηματικῶν Ἐκδρομῶν, σὲ συνεργασία μὲ τὶς ἐκκλησιαστικὲς ἐνορίες τῆς Μητροπολιτικῆς Περιφερείας Μόρφου καὶ τὸν Σύνδεσμο Φιλανθρωπίας Γυναικῶν τῆς Μητροπόλεώς μας, διοργανώνει μονοήμερες ἐκδρομὲς σὲ προσκυνήματα ἐντὸς τῆς Κύπρου καὶ πολυή-μερες ἐκδρομὲς σὲ προσκυνήματα τοῦ ἐξωτερικοῦ.

Ὑπεύθυνοι: Ἀρχιμ. Ἰάκωβος Καλογήρου, τηλ.: 99218298, Πρωτοπρεσβ. Χριστόφορος Δημτρου, τηλ.: 99465448, Οἰκον. Ἀνδρέας Φιλίππου, τηλ.: 99465879, Μέγας Οἰκονόμος Φοῖβος Παναγιώτου, τηλ.: 99958538, Κων-στατῖνος Παπαπολυβίου, τηλ.: 99620057 καὶ Χρῆστος Προκοπίου, τηλ.: 99515642/22932414.

Διαδικτυακὸς ἱστότοπος

Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολη Μόρφου διαθέτει ἱστοσελίδα στὴ διεύθυνση: www.immorfou.org.cy

Email: info@immorfou.org.cy

  • Ὑπεύθυνος: Πέτρος Λαζάρου, τηλ.: 22823330.
  • Διαχειριστής: Διακ. Εὐμένιος Ἰνιάτης, τηλ.: 22932414
  • Συνεργάτες: Μέγας Οἰκονόμος Φοῖβος Παναγιώτου, Ἀναγνώστης Κυπριανὸς Τζιάπρας, Σάββας Φουσκωτός, Θάλεια Περατίτη.

ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΟΡΦΟΥ κ. ΝΕΟΦΥΤΟΥ

Ἵδρυμα Πρόνοιας Νέας Γενιᾶς

Τὸ Ἵδρυμα Πρόνοιας Νέας Γενιᾶς σκοπὸ ἔχει νὰ καλύπτει τὶς ὑλικὲς καὶ πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν ἀπόρων ἢ μὴ ἀπόρων τῆς νέας γενιᾶς, ἀλλὰ καὶ ἄλλων ἡλικιῶν τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου, καθὼς καὶ τὴν εὐθύνη ἐκπόνησης ἐκπαιδευτικῶν καὶ πολιτιστικῶν προγραμμάτων νεολαίας.

  • Πρόεδρος: Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.
  • Μέλη: Πρωτοπρεσβ. Χριστοφόρος Δημητρίου, Οἰκον. Ἀθανάσιος Βουδούρης, Σάββας Φουσκωτός, Ἰωάννης Λέμπος καὶ Νικολέττα Τσιάρτα.

Βιοκαλλιέργειες «Οἰκοζωὴ»

Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολη Μόρφου ἵδρυσε τὴν ἑταιρεία «Οἰκοζωή», ἡ ὁποία ἐφαρμόζει προγράμματα βιολογικῆς καλλιέργειας στὶς περιοχὲς Ἀστρομερίτη, Σκουριώτισσας καὶ Γαλάτας.

  • Πρόεδρος: Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.
  • Μέλη: Γεώργιος Χατζηπιερῆς, Σάββας Τοφιτζίκης, Αἰμίλιος Μιχαήλ.
  • Γραμματέας: Μάριος Ὀρφανίδης.
  • Συντονιστὴς ἐργασιῶν: Σάββας Φουσκωτός, τηλ.: 99450132.

Ἡ προσευχὴ καὶ ἡ νηστεία ἐκδιώκει τοὺς δαίμονες (Κυριακῆς Δ΄ Νηστειῶν, 2018)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴ Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς Δ΄ Νηστειῶν (Ἰωάννου τῆς Κλίμακος), ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Ἁγίου Νικολάου τῆς κοινότητας Πολυστύπου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (18.3.2018).

Μόρφου Νεόφυτος: Ἡ «Νέα Τάξη Πραγμάτων» πολεμᾶ τὴν ἀλήθεια τῶν Ὀρθοδόξων (25.03.2022)

Σύντομος λόγος Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴν ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Ἁγίου Γεωργίου τῆς κοινότητος Εὐρύχου, τῆς μητροπολιτικῆς περιφερείας Μόρφου (25.03.2022).

Ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ. Μάριος Ἀντωνίου.

Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου της Στέγης, Κακοπετριά

Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Στέγης βρίσκεται σε κεντρική περιοχή της οροσειράς του Τροόδους, στο βόρειο τμήμα της κοιλάδας της Σολέας. Είναι κτισμένη στη δυτική όχθη του ποταμού Κλάριου/Καρκώτη, σε απόσταση δύο περίπου χιλιομέτρων νοτιοδυτικά του χωριού Κακοπετριά. Από το 1985 περιλαμβάνεται, μαζί με εννέα άλλες τοιχογραφημένες βυζαντινές εκκλησίες του Τροόδους, στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Ο Άγιος Νικόλαος της Στέγης αποτελεί μοναδικό, σωζόμενο στην Κύπρο, παράδειγμα καθολικού βυζαντινής Μονής η ίδρυση της οποίας τοποθετείται, κατά πάσα πιθανότητα, στο πρώτο μισό του 11ου αιώνα. Τότε χρονολογείται η εκκλησία, ενώ οι παλαιότερες γραπτές μαρτυρίες που έχουμε για τη μονή, ανάγονται στα τέλη του 13ου-αρχές του 14ου αιώνα. Η μονή αυτή ήκμασε τόσο κατά τη Μέση Βυζαντινή περίοδο όσο και κατά τη Φραγκοκρατία, ενώ κατά το 18ο αιώνα επήλθε η παρακμή, με αποτέλεσμα να διαλυθεί μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Από τότε φαίνεται ότι λειτουργούσε ως ξωκλήσι και ως προσκύνημα, όπως και σήμερα. Εκτός από την εκκλησία, δεν σώζονται άλλα κτίρια του μοναστηριού.

Ο αρχιτεκτονικός τύπος του ναού ανήκει στην κατηγορία του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Αρχικά κτίστηκε χωρίς νάρθηκα και χωρίς την αμφικλινή στέγη, η οποία καλύπτει σήμερα ολόκληρη την εκκλησία. Αυτή η μεταγενέστερη ξύλινη στέγη, στρωμένη με επίπεδα αγκιστρωτά κεραμίδια που κατασκευάζονται στην περιοχή του Τροόδους, έδωσε την προσωνυμία «της Στέγης» στον Άγιο Νικόλαο, τουλάχιστον από το 13ο αιώνα. Ο νάρθηκας προστέθηκε στις αρχές του 12ου αιώνα. Άλλες μεταγενέστερες προσθήκες και επεμβάσεις αλλοίωσαν την αρχική όψη της εκκλησίας και, σε μερικές περιπτώσεις, κατέστρεψαν σημαντικές τοιχογραφίες.

Ο Άγιος Νικόλαος της Στέγης είναι διακοσμημένος εσωτερικά με τοιχογραφίες που τοποθετούνται χρονολογικά σε διάφορες περιόδους, οι οποίες καλύπτουν ένα διάστημα πέραν των 600 χρόνων. Αυτός ο κατάγραφος ναός έχει χαρακτηριστεί, δικαίως, ως ένα μουσείο της βυζαντινής ζωγραφικής. Οι αρχαιότερες τοιχογραφίες χρονολογούνται στον 11ο αιώνα και είναι οι σημαντικότερες της εποχής αυτής που σώζονται στο νησί. Περιλαμβάνουν σκηνές του Δωδεκάορτου, την Έγερση του Λαζάρου, την Κοίμηση της Παναγίας, μεμονωμένες μορφές, κ.ά. Η επόμενη φάση ανήκει στο 12ο αιώνα και περιλαμβάνει τοιχογραφίες που σώζονται στο νοτιοδυτικό τμήμα του ναού, στο νάρθηκα και αλλού. Από το σύνολο αυτό σημειώνουμε την παράσταση των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και του Αγίου Νικολάου.

Στο 13ο και ιδιαίτερα στο 14ο αιώνα χρονολογείται μεγάλο μέρος του τοιχογραφικού διακόσμου του ναού. Στα τέλη του 13ου-αρχές 14ου τοποθετείται η Σταύρωση και η Ανάσταση, ενώ στο 14ο αιώνα χρονολογείται ο Παντοκράτορας στον τρούλο, οι Προφήτες στο τύμπανο του τρούλου και οι Ευαγγελιστές στα σφαιρικά τρίγωνα. Στο 14ο αιώνα χρονολογείται επίσης μια ομάδα ολόσωμων αγίων στον κυρίως ναό και στο νάρθηκα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακοί είναι οι στρατιωτικοί Άγιοι Θεόδωρος και Γεώργιος, στο βορειοδυτικό πεσσό, που χρονολογούνται επίσης στο 14ο αιώνα. Αργότερα, μέσα στον ίδιο αιώνα, ξαναδιακοσμήθηκε η αψίδα του ιερού, η ανατολική και η νότια καμάρα. Μερικές από τις τοιχογραφίες αυτές εκτίθενται σήμερα στο Βυζαντινό Μουσείο του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ στη Λευκωσία. Στο ίδιο Μουσείο εκτίθενται και σημαντικές φορητές εικόνες που προέρχονται από τον Άγιο Νικόλαο της Στέγης. Η τελευταία φάση των τοιχογραφιών χρονολογείται στα 1633 και περιλαμβάνει τους ολόσωμους Απόστολους Πέτρο και Παύλο, οι οποίοι κοσμούν τους ανατολικούς πεσσούς που υποβαστάζουν τον τρούλο, κοντά στο τέμπλο που χρονολογείται επίσης στο 17ο αιώνα.

Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, Πελέντρι

Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων

Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού βρίσκεται σε κεντρική περιοχή της οροσειράς του Τροόδους, στο νότιο άκρο του χωριού Πελέντρι, η ύπαρξη του οποίου μαρτυρείται από τα τέλη του 12ου αιώνα. Από το 1985 περιλαμβάνεται, μαζί με εννέα άλλες τοιχογραφημένες βυζαντινές εκκλησίες της οροσειράς του Τροόδους, στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Η σημερινή μορφή της εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού οφείλεται σε προσθήκες και επεμβάσεις διαφόρων εποχών. Η αρχική της φάση χρονολογείται γύρω στα μέσα του 12ου αιώνα και ανήκε μάλλον στον τύπο του μονόκλιτου ναού με τρούλο. Ενδέχεται μάλιστα να επρόκειτο για κοιμητηριακό ναό. Η πρώτη αρχιτεκτονική φάση καταστράφηκε από άγνωστα σε εμάς αίτια. Της καταστροφής αυτής επέζησε μόνο η αψίδα του Ιερού Βήματος, η οποία ενσωματώθηκε κατόπιν σε νέο κτίσμα του ίδιου τύπου που ανεγέρθηκε στα τέλη του 13ου ή στις αρχές του 14ου αιώνα. Ακολουθεί μια σειρά επεμβάσεων, κατά τις οποίες τμήματα του ναού που κατέρρεαν, είτε ανακατασκευάζονταν είτε καταργούνταν και αντικαθίσταντο σε διευρυμένη μορφή. Το βόρειο κλίτος είναι λίγο μεταγενέστερο και χρονολογείται σαφώς πριν από τα μέσα του 14ου αιώνα, ενώ το νότιο κλίτος προστέθηκε κατά το 16ο αιώνα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα τρίκλιτο οικοδόμημα με αρμονικές αναλογίες, οι οποίες αποκρύπτουν την πολυτάραχη αρχιτεκτονική του ιστορία.

Σύμφωνα με την επιγραφή που σώζεται στην αψίδα του Ιερού Βήματος, η αρχική εικονογράφηση της εκκλησίας χρονολογείται στα 1171/2. Τμήματα από τη φάση αυτή σώζονται στην αψίδα του Ιερού, κάτω από το στρώμα των τοιχογραφιών του 14ου αιώνα. Πρόκειται για μια σπάνια για τις εκκλησίες της Κύπρου τεχνοτροπία του 12ου αιώνα, που μοιάζει με σύγχρονα παραδείγματα από εκκλησίες του ελλαδικού χώρου, της Καππαδοκίας και της Κρήτης.

Για την εκτέλεση των τοιχογραφιών του κυρίως τμήματος της εκκλησίας, που χρονολογούνται στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, εργάστηκαν δύο τουλάχιστον ζωγράφοι, που ανήκαν στο ίδιο εργαστήριο, μαζί με τους μαθητές τους. Οι τοιχογραφίες έγιναν με δαπάνη πολλών δωρητών. Από το σύνολο αυτό ξεχωρίζει μια ομάδα τοιχογραφιών που ακολουθεί την παλαιολόγεια τεχνοτροπία που αναπτύχθηκε στην Κωνσταντινούπολη κατά το 14ο αιώνα. Μια δεύτερη ομάδα ακολουθεί την ντόπια σύγχρονη παράδοση της βυζαντινής ζωγραφικής, εμπλουτισμένη με σταυροφοριακά και αρμενικά τεχνοτροπικά και εικονογραφικά στοιχεία.

Το βόρειο κλίτος, που είναι περίπου σύγχρονο με τις προηγούμενες τοιχογραφίες, χρησίμευε ως ιδιωτικό παρεκκλήσι για την οικογένεια του Λατίνου φεουδάρχη της περιοχής, Ιωάννη Λουζινιάν (1353-1374/5). Οι τοιχογραφίες εδώ συνδυάζουν δυτικίζοντα με βυζαντινά στοιχεία, αποκαλύπτοντας έτσι τις προτιμήσεις των Λατίνων αρχόντων της Κύπρου, οι οποίες δεν ήταν κατ’ ανάγκην εξολοκλήρου γοτθικές.

Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Αγία Σωτήρα), Παλαιχώρι

Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων

Η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της οροσειράς του Τροόδους, κτισμένη πάνω σε ένα μικρό λόφο που δεσπόζει του ανατολικού τμήματος του χωριού Παλαιχώρι. Από το 2000 περιλαμβάνεται, μαζί με εννέα άλλες τοιχογραφημένες βυζαντινές εκκλησίες του Τροόδους, στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Η εκκλησία κτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα και ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του ξυλόστεγου μονόκλιτου ναού. Ο νάρθηκας, που φαίνεται ότι υπήρχε τουλάχιστον από τις αρχές του 17ου αιώνα, εκτείνεται δυτικά και νότια του ναού υπό μορφή στοάς και καλύπτεται από την ίδια αμφικλινή στέγη.

Το εσωτερικό του ναού είναι κατάγραφο. Κοσμείται με τοιχογραφίες των αρχών του 16ου αιώνα, σύγχρονες με την κτίση του ναού. Οι τοιχογραφίες αυτές αποτελούν ένα από τα πιο ολοκληρωμένα εικονογραφικά σύνολα της υστεροβυζαντινής τέχνης της Κύπρου. Πρόκειται για το σημαντικότερο δείγμα μιας ομάδας έργων της ενετοκρατίας που ακολουθούν την παραδοσιακή βυζαντινή τέχνη, ενώ τα δυτικά στοιχεία είναι πολύ περιορισμένα. Είναι μια τέχνη εναρμονισμένη με αυτήν που παρουσιάζεται στους τουρκοκρατούμενους ελληνικούς τόπους του 16ου αιώνα.

Ο άγνωστος ζωγράφος αντλεί από την τέχνη της εποχής των Παλαιολόγων, διατηρώντας όμως τον προσωπικό του χαρακτήρα, ενώ δεν μένει εντελώς ανεπηρέαστος από τη δυτική ζωγραφική. Φαίνεται ότι πρόκειται για ικανότατο ζωγράφο, έναν αριστοτέχνη στην απόδοση όρθιων μορφών, όπως βλέπουμε στο ζωγραφικό διάκοσμο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

Στην εξωτερική πλευρά του δυτικού τοίχου σώζονται μεταγενέστερες τοιχογραφίες, που χρονολογούνται στα 1612. Το ξυλόγλυπτο γραπτό εικονοστάσιο του ναού χρονολογείται στις αρχές του 18ου αιώνα. Πολλές από τις σύγχρονές του εικόνες είναι έργα του Αγιορείτη ζωγράφου Ματθαίου Κουτλουμουσίου.

Μόρφου Νεόφυτος: «Νὰ μιλάει ἡ καρδιὰ τοῦ Πνευματικοῦ…» (24.03.2022)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὸν πανηγυρικὸ Ἑσπερινὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Παναγίας Χρυσελεούσης τῆς κοινότητος Ἀκακίου, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (24.03.2022).

Ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ. Μάριος Ἀντωνίου.