Δρ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΑΠΘ
ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΘΕΙΣ ΣΤΙΣ Η.Π.Α., BOSTON, MA
TUFTS MEDICAL CENTER – TUFTS UNIVERSITY

Δρ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ
ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

Η έρευνα που βασίζεται σε ανθρώπινα έμβρυα αποτελεί αντικείμενο έντονων αντιπαραθέσεων παγκοσμίως. Πολλοί διακεκριμένοι επιστήμονες της Εμβρυολογίας παραδέχονται ότι το θαύμα της ανθρώπινης ζωής αρχίζει από τη στιγμή της σύλληψης [1]. Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία πιστεύει ότι το έμβρυο αποτελεί την πιο ευάλωτη μορφή ανθρώπινης ύπαρξης και επομένως δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς, ανεξάρτητα από τα πιθανά οφέλη. Σύμφωνα με τη δογματική διδασκαλία της, το έμβρυο είναι άνθρωπος αποτελούμενος από σώμα και ψυχή “ἅμα τῇ συλλήψει” ή “ἐξ ἄκρας συλλήψεως” και συνιστά ανεπανάληπτη και ανεκτίμητη ύπαρξη ενταγμένη στην προοπτική της αιωνιότητας. Για το λόγο αυτό η Εκκλησία αντιμετώπιζε πάντοτε τις εκτρώσεις ως φόνους και τη συνεργία σε έκτρωση ως συνεργία σε φόνο, επιβάλλοντας τα επιτίμια που προβλέπονται από τους ιερούς κανόνες, ανεξάρτητα από την ηλικία του εμβρύου (2ος κανόνας Μ. Βασιλείου, 91ος κανόνας Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου). Όμως πολλοί σήμερα θεωρούν ότι το έμβρυο είναι ένα απλό συσσωμάτωμα κυττάρων χωρίς χαρακτηριστικά ανθρώπινης ύπαρξης. Αυτή η τεράστια διαφορά στις απόψεις αντανακλάται και στην ποικιλομορφία των κρατικών νομοθεσιών που ρυθμίζουν  ζητήματα τα οποία άπτονται θεμάτων σχετικών με το έμβρυο. Αν και πολλές χώρες επιτρέπουν την έρευνα σε έμβρυα υπό “αυστηρές” συνθήκες, ελάχιστες πληροφορίες παρέχονται για τα έμβρυα που χρησιμοποιούνται για τη διεκπεραίωση αυτής της έρευνας. Καμία χώρα δε δημοσιοποιεί συστηματικά κάποια ανασκόπηση σχετική με τα έμβρυα που συμμετείχαν και συνεχίζουν να συμμετέχουν σε αυτή την έρευνα, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την απόκτηση των σχετικών πληροφοριών. Έτσι, είναι αδύνατο να ληφθούν όλα τα δεδομένα, είτε επειδή δε συλλέγονται είτε επειδή δεν είναι προσβάσιμα στο κοινό. Τι είδους έρευνα διενεργείται; Τι είδη εμβρύων χρησιμοποιούνται; Πώς τροφοδοτείται η έρευνα με έμβρυα; Ποια είναι η ακριβής διαδικασία με την οποία τα έμβρυα και οι εμβρυϊκοί ιστοί φθάνουν στους ερευνητές; Υπάρχει αύξηση στον αριθμό των εμβρύων που χρησιμοποιούνται για την έρευνα; Και το κυριότερο, κατά πόσο αυτή η έρευνα είναι άσχετη και ανεξάρτητη από την πράξη της έκτρωσης δηλαδή της δολοφονίας μιας ανθρώπινης ύπαρξης με σώμα και ψυχή; Αν και οι πληροφορίες αυτές αποκρύπτονται, υπάρχουν αρκετές βιβλιογραφικές αναφορές που μας επιτρέπουν να απαντήσουμε σε αρκετά από τα παραπάνω ερωτήματα.

1.  Οι εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές δεν προέρχονται από νεκρά έμβρυα αποβολών ή θεραπευτικών εκτρώσεων αλλά από ΖΩΝΤΑΝΑ έμβρυα εκτρώσεων που πολλές φορές πεθαίνουν κατά τη διαδικασία της συλλογής των οργάνων ή ιστών τους

Ο αυτόματος (μη προκλητός, μη ηθελημένος) τερματισμός της κύησης πριν την συμπλήρωση της 24ης εβδομάδας της ονομάζεται αποβολή. Έκτρωση (ή άμβλωση ή διακοπή της κύησης) καλείται ο προκλητός (ο ηθελημένος) τερματισμός της κύησης μετά από επιθυμία της μητέρας πριν την 24η εβδομάδα της. Ως θεραπευτική έκτρωση ορίζεται η τεχνητή διακοπή της κύησης με σκοπό την προστασία της υγείας της μητέρας. 

 Η αυτόματη αποβολή δεν εγείρει συνήθως ηθικά ζητήματα, διότι δεν είναι σκόπιμη. Η χρήση του εμβρυϊκού ιστού που αποβάλλεται, ρυθμίζεται από διαδικασίες παρόμοιες με αυτές του ανθρώπινου ιστού των ενήλικων θανόντων [2]. Όμως τα έμβρυα των αποβολών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην έρευνα. Θεωρούνται ακατάλληλα, διότι σε μεγάλο ποσοστό ή έχουν συνυπάρχουσα νοσηρότητα όπως χρωματοσωματικές ανωμαλίες ή έχουν προσβληθεί από ιογενείς λοιμώξεις ή έχουν ιστική ανοξία που οφείλεται στο μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από το θάνατο του εμβρύου μέχρι την έξοδό του από τη μήτρα [3]. Για τους ίδιους λόγους, ο εμβρυϊκός ιστός από αυτόματες αποβολές δεν επιτρέπεται να μεταμοσχεύεται σε ανθρώπους [4,5].

Η ιατρική βιβλιογραφία του πρώτου μισού του 20ου  αιώνα ήταν περισσότερο ειλικρινής και ανοιχτή σχετικά με τις μεθόδους της. Ο ερευνητής Albert Sabin, γνωστός για την ανάπτυξη τού από του στόματος χορηγούμενου εμβολίου της πολιομυελίτιδας, περιγράφοντας το 1936 τα πρώτα σημαντικά βήματα της έρευνάς του, ανέφερε: “Μια νέα μέθοδος αναπτύχθηκε με τη χρήση ανθρώπινων εμβρύων ηλικίας 3 έως 4 μηνών, τα οποία ελήφθησαν υπό άσηπτες συνθήκες με καισαρική τομή. Οι συγγραφείς οφείλουν ευγνωμοσύνη στον Dr. Lance Monroe, του νοσοκομείου Bellevue, για τα δύο ανθρώπινα έμβρυα που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την έρευνα ” [6].

Οι Thicke και συν. περιγράφοντας το 1952 στο Canadian Journal of Medical Science τη μέθοδο με την οποία πραγματοποίησαν την μελέτη τους που αφορούσε και πάλι το εμβόλιο έναντι της πολιομυελίτιδας, αποκάλυψαν πλήρως αυτά που επιμελώς αποσιωπώνται: “Ανθρώπινα έμβρυα δυόμισι έως πέντε μηνών κύησης ελήφθησαν από το Γυναικολογικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου του Τορόντο. Τοποθετήθηκαν σε αποστειρωμένο δοχείο και μεταφέρθηκαν αμέσως στο εργαστήριο ιώσεων του παρακείμενου Hospital for Sick Children. Δεν χρησιμοποιήθηκαν τραυματισμένα έμβρυα και σε πολλά από αυτά η καρδιά εξακολουθούσε να χτυπά κατά την παραλαβή τους στο εργαστήριο ιών!!!” [7].

Ο Δρ. Keith Crutcher, καθηγητής Νευροχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι, σε ένα άρθρο του το 1993 αναφέρει: “Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το έμβρυο πρέπει να είναι ζωντανό για να χρησιμεύσει ως χρήσιμος δότης ιστών. …… Ο ιδανικός ιστός είναι αυτός που λαμβάνεται από ένα άθικτο ζωντανό έμβρυο.  Η έκτρωση με αναρρόφηση οδηγεί σε εκτεταμένο κατακερματισμό του εμβρύου, με αποτέλεσμα να απαιτείται πολύς χρόνος για να εντοπιστεί ο κατάλληλος βιώσιμος ιστός μετά από λεπτομερή εξέταση των υπολειμμάτων. Αυτή η καθυστέρηση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη χρησιμότητα του ιστού. Από την άλλη, εάν το έμβρυο αποβληθεί σχετικά άθικτο, είναι πολύ πιο εύκολο να αποκτηθεί ο επιθυμητός ιστός με ελάχιστη καθυστέρηση. Επομένως, μένει να δούμε εάν οι διαδικασίες έκτρωσης θα επηρεαστούν από τη ζήτηση για φρέσκο άθικτο εμβρυϊκό ιστό, όπως προφανώς συνέβη στις αρχικές μελέτες στη Σουηδία” [8].

Επομένως, ο τύπος της διαδικασίας της έκτρωσης που εφαρμόζεται, επηρεάζει την ποιότητα του λαμβανόμενου ιστού. Η υστερεκτομή (η αφαίρεση δηλαδή και της μήτρας μαζί με το έμβρυο) παρέχει ποιοτικά ανώτερο ιστό, επειδή είναι ελάχιστα τραυματική για το έμβρυο. Αυτή η τεχνική όμως παρουσιάζει τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την έγκυο. Ο τοκετός με καισαρική τομή παρέχει παρόμοια ποιότητα εμβρυϊκού ιστού με την υστερεκτομή. Η κοιλιά και η μήτρα της γυναίκας τέμνονται χειρουργικά για να επιτραπεί η αφαίρεση του εμβρύου. Αντίθετα, η πιο συνηθισμένη διαδικασία της διαστολής και της αναρρόφησης, που είναι και η λιγότερο επικίνδυνη για την έγκυο, είναι η πιο καταστροφική για το έμβρυο και δεν προσφέρει ατραυματικούς ιστούς και όργανα [9].

Το μεταμοσχευτικό υλικό συνήθως λαμβάνεται από έμβρυα ηλικίας 12-18 εβδομάδων κύησης. Το έμβρυο σε αυτό το στάδιο έχει καλά ανεπτυγμένες φυσικές και νευρολογικές αντιδράσεις στον πόνο. Υπάρχουν πλέον αρκετές ενδείξεις ότι τα έμβρυα αισθάνονται τον πόνο ήδη από τον 3ο μήνα [10]. Ο εμβρυϊκός ιστός για μεταμόσχευση πρέπει να “συλλέγεται” μέσα σε λίγα λεπτά από τον τοκετό. Ιδανικά αυτό γίνεται με υστερεκτομή, δηλαδή με αφαίρεση του εμβρύου μαζί με τη μήτρα. Φάρμακα που μειώνουν τη φυσιολογική δραστηριότητα του εμβρύου πρέπει να αποφεύγονται διότι διαταράσσουν τις κυτταρικές λειτουργίες. Επομένως, το έμβρυο όταν ανοίγεται θα πρέπει να βρίσκεται σε μια κατάσταση όσο το δυνατόν πιο ζωντανή [11].

Σε καμιά από τις ανωτέρω μελέτες δεν αναφέρεται ότι τα έμβρυα προέρχονταν από θεραπευτικές εκτρώσεις.

2.  Η άποψη ότι η έκτρωση και η μετέπειτα χρήση του εμβρυϊκού ιστού είναι δύο εντελώς ανεξάρτητες πράξεις και συνεπώς η χρήση αυτών των ιστών μπορεί να απομονωθεί ηθικά από οποιαδήποτε ανηθικότητα που σχετίζεται με την έκτρωση, είναι πλήρως εσφαλμένη

Τα στοιχεία που υποστηρίζουν την άμεση σχέση μεταξύ των εκτρώσεων και της παραγωγής διαφόρων φαρμάκων και εμβολίων είναι αδιαμφισβήτητα. Αλλά για να εκτιμηθεί πλήρως ο βαθμός της συνεργασίας, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη βιωσιμότητα των ιστών και των κυττάρων. Στην έρευνα κατά την οποία χρησιμοποιείται εμβρυϊκός ιστός, όπως και σε κάθε τύπο μεταμόσχευσης ανθρώπινου ιστού ή οργάνου, είναι σημαντικό τα δείγματα που συλλέγονται να αποτελούνται από ζωντανούς ιστούς. Ο νεκρός ιστός είναι άχρηστος. Δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί μια έκτρωση και κατόπιν να αποφασιστεί ότι θα χρησιμοποιηθεί το εκτρωθέν έμβρυο για κυτταρική έρευνα. Από τα στοιχεία που παρατίθενται κατωτέρω, γίνεται φανερό ότι η απόφαση για τη χρήση εκτρωθέντος εμβρύου για κυτταρική έρευνα προηγείται της έκτρωσης και επομένως οι δύο πράξεις συνδέονται ηθικά κατά τρόπο άμεσο.

Οι Mahowald και συν. αναφέρουν ότι ένα έμβρυο μετά την έξοδό του από τη μήτρα μπορεί να επιβιώσει για μικρό χρονικό διάστημα μέχρι να επέλθει ο θάνατος. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου και για μερικές ακόμα ώρες (εφόσον συντηρηθεί κατάλληλα) ο ιστός είναι ακόμα ζωντανός και συνεπώς ικανός να λειτουργήσει, αν μεταμοσχευθεί σε άλλο ζωντανό οργανισμό. Αυτό ακριβώς ισχύει και με την βιωσιμότητα οργάνων και ιστών που λαμβάνονται από “πτωματικούς” δότες [12].

Μελέτες σε έμβρυα του δεύτερου τριμήνου δείχνουν ότι η μέση διάρκεια επιβίωσης εκτός της μήτρας, χωρίς παρέμβαση, είναι περίπου μια ώρα. Μια βρετανική μελέτη 1.306 ζωντανών γεννήσεων μεταξύ 20 και 23 εβδομάδων κύησης σημείωσε ότι στις 20 εβδομάδες ο μέσος χρόνος επιβίωσης του εμβρύου ήταν 80 λεπτά, ενώ στις 23 εβδομάδες ήταν 6 ώρες [13].  

Είναι επομένως σημαντικό για τους ερευνητές που διεξάγουν πειράματα με εμβρυϊκό υλικό να αναπτύξουν μια μέθοδο προμήθειας των εμβρύων και των ιστών τους, όσο αυτά είναι ακόμη ζωντανά (φρέσκα). Ο κορυφαίος καθηγητής της εμβρυολογίας C. Ward Kischer αναφέρει: “Για να διατηρηθεί το 95% των κυττάρων, ο ζωντανός ιστός θα πρέπει να συντηρηθεί εντός πέντε λεπτών από την έκτρωση. Μέσα σε μια ώρα η φθορά των κυττάρων θα καταστήσει τα δείγματα άχρηστα” [14].

O διάσημος καθηγητής της Μικροβιολογίας και της Ανατομίας Leonard Hayflick, δημιουργός της WI-38, μιας από τις πρώτες εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές, αναφέρει σε μια μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1961 ότι, εφόσον ο εμβρυϊκός ιστός που ελάμβαναν ήταν βιώσιμος, τα κύτταρα μπορούσαν να καλλιεργηθούν (δηλαδή κάποιες φορές ο εμβρυϊκός ιστός που ελάμβαναν δεν ήταν βιώσιμος). Και προφανώς για αυτό προσθέτει ότι προσπαθούσαν να ελαχιστοποιηθεί η χρονική περίοδος από τη λήψη του εμβρύου ή του εμβρυϊκού ιστού μέχρι την καλλιέργειά του in vitro. Τα βιώσιμα έμβρυα που χρησιμοποιήθηκαν τελικά για τη μελέτη ήταν 19. Ο αριθμός των ακατάλληλων εμβρύων δεν αναφέρεται στη μελέτη [15]. Σε μια ακόμα μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1965, όλα τα έμβρυα που χρησιμοποιήθηκαν προέρχονταν από εκτρώσεις και ήταν περίπου 3 μηνών [16].

Ίσως η πιο παρεξηγημένη αντίληψη μεταξύ των θεολόγων και των ασχολούμενων με την ηθική επιστήμη είναι ότι οι εκτρώσεις δεν έγιναν με σκοπό τη δημιουργία εμβολίων. Κάποιοι φαντάζονται ότι όσοι εμπλέκονται στη δημιουργία των κυτταρικών σειρών δεν έχουν καμία σχέση με την ίδια την έκτρωση και επομένως δεν εγείρεται κανένα ηθικό ζήτημα. Δεν είναι όμως έτσι. Συνολικά τρεις εμπλέκονται στην έρευνα για τη δημιουργία της κυτταρικής σειράς: η μητέρα, ο γιατρός που κάνει την έκτρωση και ο ερευνητής που επιχειρεί την ανάπτυξη της κυτταρικής σειράς και όλοι μαζί μοιράζονται την ευθύνη αυτής της αποτρόπαιης πράξης. Η πρόθεση της μητέρας του εμβρύου στην πραγματικότητα μπορεί να μη σχετίζεται ούτε με την έρευνα για τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα ούτε με τα φάρμακα και τα εμβόλια. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως, η πρόθεση του ερευνητή και του γυναικολόγου είναι αρκετά ξεκάθαρη. Δεν συντελείται απλά ένας φόνος εκ προμελέτης αλλά όλα γίνονται με σαφή πρόθεση ωφέλειας από τη δολοφονία της ανθρώπινης ζωής, με πιθανές προεκτάσεις εμπορευματοποίησης της διαδικασίας. Και στην περίπτωση πολλών εμβολίων, κάθε μία από τις εκτρώσεις πραγματοποιήθηκε με πλήρη γνώση εκ των προτέρων ότι το έμβρυο θα χρησιμοποιηθεί όχι αόριστα για κάποιο είδος μελλοντικής έρευνας αλλά για τη συγκεκριμένη πρόθεση δημιουργίας εμβολίων.

Πριν από την έκτρωση ενός εμβρύου, του οποίου ο ιστός θα χρησιμοποιηθεί για έρευνα, υπάρχουν ορισμένα βήματα που λαμβάνουν χώρα. Αυτά περιλαμβάνουν: τη λήψη της συναίνεσης της μητέρας και τη διεξαγωγή γενετικού ελέγχου (κληρονομικών νόσων), την επιλογή της μεθόδου αποβολής και τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων για τη βέλτιστη συγκομιδή. Για την παραγωγή της εμβρυϊκής κυτταρικής σειράς WI-38 ο Δρ. Stanley Plotkin αποκάλυψε ότι  το έμβρυο επιλέχθηκε από τον Sven Guard ειδικά για αυτόν τον σκοπό. Οι γονείς λέει, ήταν δυστυχώς παντρεμένοι και ζούσαν στην Στοκχόλμη. Προχώρησαν στην έκτρωση επειδή είχαν ήδη πολλά παιδιά. Δεν είχαν κάποιο ιστορικό κληρονομικής νόσου ή καρκίνου [17].

Οι Bo M. και συν. για τη δημιουργία της κυτταρικής σειράς Walvax-2, ως υποψήφιο υπόστρωμα για την παραγωγή εμβολίων, αναφέρουν: “Λάβαμε 9 έμβρυα μέσω αυστηρού ελέγχου με βάση προσεκτικά καθορισμένα κριτήρια. Πριν από τη μελέτη, καθορίσαμε αυστηρά τα κριτήρια ένταξης προκειμένου να εγγυηθούμε υψηλής ποιότητας κυτταρικό υλικό ως εξής: 1) ηλικία κύησης 2 έως 4 μήνες 2) πρόκληση τοκετού με τη μέθοδο του “water bag” 3) οι γονείς δε θα έπρεπε να έχουν έρθει σε επαφή με χημικά και ακτινοβολία 4) και οι δύο γονείς θα έπρεπε είναι καλά στην υγεία τους χωρίς νεοπλασματικές και κληρονομικές ασθένειες και χωρίς ιστορικό μεταμόσχευσης ανθρώπινου ιστού ή οργάνου στις οικογένειές τους τις προηγούμενες 3 γενιές και 5) δε θα έπρεπε να υπάρχει καμία αναφορά για μολυσματικές ασθένειες. Οι ιστοί από τα “φρέσκα” αποβληθέντα έμβρυα στάλθηκαν αμέσως στο εργαστήριο για την παρασκευή των κυττάρων” [18].

Ο Δρ. van Der Eb, δημιουργός των δύο κυτταρικών σειρών, HEK 293 και PER.C6, που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή των εμβολίων για τον Covid 19, αναφέρει: “αυτό που θα ήθελα να κάνω λοιπόν είναι να σας περιγράψω πώς και γιατί δημιουργήσαμε δύο διαφορετικές κυτταρικές σειρές ανθρώπινων εμβρύων που έχουν υποστεί μετατροπή από αδενοϊό και ονομάζονται HEK 293 και PER.C6. Και οι δύο κυτταρικές σειρές δημιουργήθηκαν στο εργαστήριό μου, όπως επίσης και το αρχικό υλικό, τα κύτταρα, παρασκευάσθηκαν από εμένα προσωπικά στο πανεπιστήμιο του Leiden. Η κυτταρική σειρά  HEK293 παρασκευάστηκε από τον Frank Graham το 1973 με ανθρώπινα εμβρυϊκά κύτταρα νεφρού που ελήφθηκαν από εμβρυϊκό ιστό από εμένα προσωπικά ένα χρόνο πριν από αυτό, έτσι ήταν πιθανότατα το 1972. Η ακριβής ημερομηνία δεν είναι πλέον γνωστή. Το έμβρυο, από όσο μπορώ να θυμηθώ, ήταν απολύτως φυσιολογικό. Οι λόγοι για την έκτρωση ήταν άγνωστοι σε μένα. Πιθανόν να τους ήξερα τότε, αλλά χάθηκαν όλες αυτές οι πληροφορίες……..Η κυτταρική σειρά PER.C6 παρασκευάστηκε από τους Ron Bout και Frits Fallaux το 1995 από καλλιέργειες εμβρυϊκού αμφιβληστροειδούς που έγιναν από εμβρυϊκό ιστό από εμένα δέκα χρόνια πριν, το 1985…… Οπότε απομόνωσα τον αμφιβληστροειδή από ένα υγιές έμβρυο ηλικίας 18 εβδομάδων. Δεν υπήρχε τίποτα παθολογικό όσον αφορά το οικογενειακό ιστορικό και η εγκυμοσύνη ήταν απολύτως φυσιολογική μέχρι τις 18 εβδομάδες. Ήταν μια προκλητή αποβολή που έγινε για κοινωνικούς λόγους, απλώς επειδή η γυναίκα ήθελε να απαλλαγεί από το έμβρυο. Η μητέρα ήταν απολύτως φυσιολογική. Έκανε τουλάχιστον δύο παιδιά αργότερα στο ίδιο νοσοκομείο στο Λέιντεν, τα οποία ήταν απολύτως υγιή (προσπαθεί να πείσει για την άριστη ποιότητα της κυτταρικής σειράς). Ο πατέρας δεν ήταν γνωστός, ούτε στο νοσοκομείο, ήταν άγνωστος, και αυτός ήταν, στην πραγματικότητα, ο λόγος που ζητήθηκε η έκτρωση” [19]. Επομένως, φαίνεται καθαρά ότι για τις κυτταρικές σειρές που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία των εμβολίων κατά του κορονοϊού, τα κύτταρα ελήφθησαν από υγιή έμβρυα προκλητών, δηλαδή ηθελημένων, εκτρώσεων.

Οι γυναίκες που σκέφτονται να κάνουν έκτρωση είναι πιο πιθανό να την πραγματοποιήσουν εάν τους δοθεί η δυνατότητα να δωρίσουν το έμβρυο για έρευνα. Μια μελέτη στο Canadian Medical Association Journal [20] ανέφερε ότι “από τις 122 γυναίκες που δήλωσαν ότι θα σκέφτονταν την έκτρωση εάν ήταν έγκυες, οι 21 (17,2%) δήλωσαν ότι θα είχαν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν έκτρωση εάν μπορούσαν να δωρίσουν ιστό για μεταμοσχεύσεις εμβρυϊκού ιστού και οι 24 (19,7%) ήταν αβέβαιες”. Επομένως, η πιθανότητα “αξιοποίησης” του εμβρύου ενθαρρύνει την απόφαση της μητέρας για έκτρωση.

3.  Η άποψη ότι ελάχιστα έμβρυα χρησιμοποιήθηκαν και ότι δεν χρησιμοποιούνται πλέον άλλα έμβρυα είναι επίσης πλήρως εσφαλμένη

Ενώ κάθε μεμονωμένη κυτταρική σειρά περιέχει τα κύτταρα ενός μόνο εμβρύου, πάρα πολλά έμβρυα εκτρώσεων χρησιμοποιούνται στη διαδικασία δημιουργίας μιας κυτταρικής σειράς. Για παράδειγμα, ο Stanley Plotkin παραδέχτηκε ότι σε μία μόνο μελέτη εμβολίου χρησιμοποιήθηκαν 76 έμβρυα εκτρώσεων [21].

Η τροφοδοσία της έρευνας που βασίζεται σε ανθρώπινο εμβρυϊκό ιστό είναι πάρα πολύ καλά κρυμμένη από τα ραντάρ και τα φώτα της δημοσιότητας. Δύο είναι οι κύριες πηγές τροφοδοσίας εμβρύων. Η μια είναι τα ανθρώπινα έμβρυα που προέρχονται από τις εκτρώσεις. Η δεύτερη κύρια πηγή εμβρύων είναι αυτά που προέρχονται μετὰ απὸ εξωσωματικὴ γονιμοποίηση, δηλαδή έμβρυα που γεννιούνται στο εργαστήριο και όχι σε ενδομήτριες συνθήκες.

Μια μελέτη που δίνει ανοιχτά ένα μικρό μέρος των σχετικών στοιχείων, αποτελεί μια πρόσφατη δημοσίευση, στην οποία παρουσιάζεται ο συνολικός αριθμός των ανθρώπινων εμβρύων που χρησιμοποιήθηκαν στο Βέλγιο για ερευνητικά πρωτόκολλα από το 2007 έως το 2015. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, χρησιμοποιήθηκαν μόνο στο Βέλγιο 15.811 έμβρυα σε 36 ερευνητικά πρωτόκολλα κατά το ανωτέρω διάστημα. Το 66% αυτών, δηλαδή τα 10.492 ήταν “φρέσκα” υπεράριθμα έμβρυα εξωσωματικών γονιμοποιήσεων, ακατάλληλα για μεταφορά ή κατάψυξη, το 26% (4.083 έμβρυα) ήταν υπεράριθμα κατεψυγμένα έμβρυα των οποίων οι γονείς δεν επιθυμούσαν άλλο παιδί και το υπόλοιπο 8% (1.236 έμβρυα) ήταν έμβρυα που δημιουργήθηκαν ειδικά για την έρευνα. Στοιχεία για τον αριθμό των εμβρύων και των εμβρυϊκών ιστών που προέρχονται από εκτρώσεις δε δόθηκαν στην μελέτη [22]. Αν και τα στοιχεία  δεν αποκαλύπτονται, γνωρίζουμε όμως ότι αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ, όπως το Νιου Τζέρσεϊ και η Καλιφόρνια, έχουν διαθέσει κεφάλαια για την έρευνα των βλαστοκυττάρων, όπως αναφέρεται σε δημοσίευση του 2006. Στην ίδια μελέτη αναφέρεται ότι η πώληση εμβρυϊκών ιστών ή εμβρύων απαγορεύεται σχεδόν από τις μισές πολιτείες των ΗΠΑ, άρα προφανώς επιτρέπεται από τις άλλες μισές. Οι νόμοι στην Καλιφόρνια, το Κονέκτικατ, τη Μασαχουσέτη και το Νιου Τζέρσεϊ ενθαρρύνουν την έρευνα σε εμβρυϊκές σειρές, συμπεριλαμβανομένων και των κλωνοποιημένων εμβρύων [23].

Εφόσον τα εμβόλια και τα λοιπά φάρμακα που παρασκευάζονται με τη βοήθεια των εμβρυϊκών κυτταρικών σειρών είναι νόμιμα, δεν είναι δυνατό να σταματήσει η έρευνα σε αυτόν τον τομέα, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται συνεχώς όλο και περισσότερα έμβρυα. Για παράδειγμα, το 1982 βρέθηκαν 16.500 έμβρυα στο σπίτι ενός πρώην ιδιοκτήτη εργαστηρίου στις ΗΠΑ [24]. Το 2003 αποκαλύφθηκε ότι μια ολλανδική εταιρεία προμηθευόταν έμβρυα εκτρώσεων από τη Νέα Ζηλανδία [25]. Το 2019 στις ΗΠΑ  βρέθηκαν 2.200 συντηρημένα έμβρυα στο σπίτι γυναικολόγου μετά το θάνατό του [26]. Άρθρα σε περιοδικά συζητούν ανοιχτά για το οικονομικό μέγεθος της επιστήμης που ασχολείται με την εκμετάλλευση εμβρυϊκών ιστών στη Βρετανία [27].

4.  Η άποψη ότι τα εμβόλια που κυκλοφορούν στην πατρίδα μας για τον κορωνοϊό δεν περιέχουν κύτταρα από έμβρυα προερχόμενα από εκτρώσεις είναι επίσης μερικώς εσφαλμένη

Από τα τέσσερα εμβόλια που κυκλοφορούν στην πατρίδα μας, τα δύο (AstraZeneca και Johnson & Johnson) χρησιμοποιούν εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές στα στάδια της παραγωγής τους και των επιβεβαιωτικών ελέγχων και τα άλλα δύο (Moderna και Pfizer) μόνο στο στάδιο των επιβεβαιωτικών ελέγχων. Τα εμβόλια τα οποία κατά το στάδιο της παραγωγής τους χρησιμοποιούν εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές, είναι σχεδόν βέβαιο ότι περιέχουν κυτταρικά υπολείμματα από το έμβρυο που εκτρώθηκε, τα οποία δεν είναι δυνατό να απομακρυνθούν 100% κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθαρισμού [28-30].

Συμπερασματικά, το άλλοτε ευγενές λειτούργημα της ιατρικής επιστήμης έχει πλέον μολυνθεί από θεωρίες και πρακτικές, σύμφωνα με τις οποίες η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα απλό εμπόρευμα που μπορεί να κοπεί από τη μήτρα, να συσκευαστεί, να κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, να αγοραστεί και να πωληθεί με βάση την αντίληψη ότι η επιστημονική έρευνα πρέπει να προωθηθεί με κάθε κόστος. Ωστόσο, όταν κάποιος εκτελεί μια πράξη που έχει σκοπό να αποφέρει όφελος για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, ζημιώνεται όμως από αυτήν ένας αθώος, τότε η πράξη δεν είναι σύμφωνη με τη χριστιανική ηθική. Στην πραγματικότητα, είναι ωφελιμισμός, μια ηδονιστική θεωρία που προωθεί τη μεγαλύτερη κατά το δυνατόν ωφέλεια για τον μεγαλύτερο κατά το δυνατόν αριθμό ατόμων. Δυστυχώς, αντί να ανέβουμε πνευματικά και να μοιάσουμε στο Δημιουργό μας, φαίνεται ότι επιστρέφουμε σε μια ηθικά διεφθαρμένη φιλοσοφία, που έχει ως αρχή την επιβίωση του ισχυρότερου.

Βιβλιογραφία

1.      Kischer CW.  A Commentary on the Beginning of Life: A View From Human Embryology. Linacre Q. 1996; 63: 73-78

2.      Greely HT, Hamm T, Johnson R, et al.  The ethical use of human fetal tissue in medicine. Stanford University Medical Center Committee on Ethics. N Engl J Med 1989; 320:1093-1096

3.      Rojansky N. and Schenker JG. The use of fetal tissue for therapeutic applications. Int J Gynecol Obstet 1993; 41: 233-240 

4.      Annas GJ, Elias S. The politics of transplantation of human fetal tissue. N Engl J Med 1989 320: 1079-1082

5.      Garry DJ, Caplan AL, Vawter DE, Kearney W. Are there really alternatives to the use of fetal tissue from elective abortions in transplantation research? N Engl J Med 1992; 26;327(22):1592-1595

6.      Sabin AB, Olitsky PK. Cultivation of Poliomyelitis Virus in vitro in Human Embryonic Nervous Tissue. Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine, 1936; 34: 357-359

7.      Thicke JC, Duncan D, Wood W, et al. Cultivation of poliomyelitis virus in tissue culture. Can J Med Sci. 1952;30:231-245

8.      Keith A. Crutcher. Fetal Tissue Research: The Cutting Edge? Linacre Q. 1993; 60:10-19

9.      Frankowska AM, Note, Fetal Tissue Transplants: A Proposal to Amend the Uniform Anatomical Gift Act, 1989 U. ILL. L. REV. 1095, 1097, https://archive.org/stream/indianalawreview26293unse/indianalawreview26293unse_djvu.txt

10.   Derbyshire SWG, Bockmann JC. Reconsidering fetal pain J Med Ethics 2020;46:3–6

11.   Peter McCullagh: “The Foetus As Transplant Donor the Scientific, Social, and Ethical Perspectives” Wiley; 1987

12.   Mahowald MB, Silver J, Ratcheson RA. The Ethical Options in Transplanting Fetal Tissue. The Hastings Center Report 1987; 17: 9-15

13.   Macfarlane PI, Wood S, Bennett J. Non-viable delivery at 20–23 weeks gestation: observations and signs of life after birth. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2003; 88:F199–F202

14.   https://www.issues4life.org/pdfs/CommercialMarketsCreatedByAbortion-ProfitingFromTheFetalDistributionChain.pdf

15.   Hayflick L., Moorhead PS. The serial cultivation of human diploid cell strains. Exp Cell Res 1961; 25:585-621

16.   Hayflick L. The limited in vitro lifetime of human diploid cell strains. Exp Cell Res 1965; 37:614-36

17.   Gamma Globulin Prophylaxis; Inactivated Rubella Virus; Production and Biologics Control of Live Attenuated Rubella Virus Vaccines: Discussion on Session V. Am J Dis Child.  1969;118(2):372–381

18.   Bo  M, Li-Fang H, Yi-Li Z. Et al. Characteristics and viral propagation properties of a new human diploid cell line, walvax-2, and its suitability as a candidate cell substrate for vaccine production. Hum Vaccine Immunother 2015; 11(4):998-1009

19.   Meeting transcript; USA FDA: Center for Biologics Evaluation & Research, Vaccines and related biological products advisory comittee, 16/5/2001, https://wayback.archive-it.org/7993/20170404095417/https:/www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/01/transcripts/3750t1_01.pdf] 

20.   Martin DK, Maclean H, Lowy FH, Williams JV, Dunn EV. Fetal tissue transplantation and abortion decisions: a survey of urban women. Can Med Assoc J. 1995;,153: 545-552

21.   https://cogforlife.org/wp-content/uploads/Plotkin76Fetuses.pdf

22.   Pennings G, Segers S, Debrock S, et al. Human embryo research in Belgium: an overview. Fertil Steril 2017; 108:96-107

23.   Ostrer H, Wilson DI, Hanley NA. Human embryo and early fetus research. Clin Genet 2006: 70: 98–107

24.   https://www.nytimes.com/1985/08/29/us/16500-fetuses-to-get-burial-after-long-fight-on-funeral.html   

25. https://web.archive.org/web/20030710230811/https://www.nzherald.co.nz/storydisplay.cfm?storyID=3503775&thesection=news&thesubsection=general  

26.   https://www.nytimes.com/2019/09/14/us/dr-ulrich-klopfer-fetal-remains.html  

27.   Kent J. The fetal tissue economy: From the abortion clinic to the stem cell laboratory. Social Science & Medicine 2008; 67(11):1747-1756  

28.   https://lozierinstitute.org/update-covid-19-vaccine-candidates-and-abortion-derived-cell-lines/

29.   Besnard L, Fabre V, Fettig M, et al. Clarification of vaccines: An overview of membrane based technology trends and best practices. Biotechnol Adv. 2016;34(1):1-13

30.   Cherradi Y, Merdy SL, Sim LJ, et al. Filter-based clarification of viral vaccines and vectors. BioProcess International 2018; 16(4):48-53

Κήρυγμα Μητροπολίτη Μόρφου Νεοφύτου στη θεία Λειτουργία της εορτής της Γενέσεως της Θεοτόκου στην ιερά μονή Παναγίας του Άρακα στο χωριό Λαγουδερά (08.09.2016).

Πατέρες μου και αδελφοί μου,

Από την ώρα που διάβαζα την ευχή της αρτοκλασίας, με συγκλονίζει το γεγονός ότι η Εκκλησία ψάχνει αφορμές ακόμα και από τα πιο μικρά πράγματα να μας ευλογήσει, να μας αγιάσει, να μας κάμει αγίους. Προ ολίγου που διαβάζαμε την ευχή των κολλύβων, που έφτιαξαν οι εορταστές μας, εστίασα στην πρόταση: “Αὐτὸς, πανάγαθε Βασιλεῦ, καὶ τὰ σπέρματα ταῦτα (τα σπέρματα είναι τα κόλλυβα, το σιτάρι) σὺν τοῖς διαφόροις καρποῖς (τα σταφύδια και τα λοιπά), εὐλόγησον”. Τα ευλογούμε όλα αυτά τα σπέρματα μαζί με τους άλλους καρπούς και αφού τα ευλογήσει είτε ο ιερέας είτε ο αρχιερέας, αυτά πλέον είναι αγιασμένα. Όπου πάει η ευλογία η ιερατική, ή τοσούτω μάλλον αρχιερατική, εκεί υπάρχει αγιότητα, υπάρχει αγιαστική χάρις, αυτό σημαίνει ευλογία και για τους πιο μοντέρνους, υπάρχει ενέργεια. Η ενέργεια είναι μεταδοτική είτε είναι καλή, είτε είναι κακή. Για παράδειγμα όταν ένας είναι ζηλόφθονας  έχει κακήν ενέργειαν, έτσι εάν βρει έναν ο οποίος είναι αδύναμος, δεν έχει κοινωνήσει, δεν μετανιώνει και δεν εξομολογείται, τον πιάνει η ενέργεια της ζηλοφθονίας. Κατά τον ίδιον τρόπο όταν κάποιος κάνει μαγικές ενέργειες και επειδή το αντικείμενό με το οποίο ασχολείται δεν έχει σχέση με την Εκκλησία, η μαγεία πιάνει. 

Αντίθετα όταν ένας είναι άνθρωπος της προσευχής, της υπομονής μόλις σου πει, να ‘χεις την ευχή μου παιδί μου, αμέσως η ευχή του η θετική, η ενέργεια η θετική, η αγιαστική πιάνει σε μας, άρα το καλόν είναι μεταδοτικό. Ομοίως και το κακόν είναι μεταδοτικό, αλλά εμείς πρέπει να έχομεν τα κατάλληλα αισθητήρια να αποτρέπουμε τες κακές ενέργειες και να αφομοιώνουμε εν πνεύματι αγίω τες θετικές ενέργειες που πάντοτε έρχονται, από τον Τριαδικό Θεό, μέσω των αγίων, μέσω των αγγέλων, μέσω ημών των ιερέων και αρχιερέων. 

Και λέει στην συνέχεια η ευχή: “Αὐτὸς, πανάγαθε Βασιλεῦ, καὶ τὰ σπέρματα ταῦτα σὺν τοῖς διαφόροις καρποῖς εὐλόγησον, καὶ τοὺς ἐξ αὐτῶν μεταλαμβάνοντας ἁγίασον”. Δηλαδή λέει, αυτούς που θα μεταλάβουν τα κόλλυβα, που θα τα φάνε δια της βρώσεως, να τους αγιάσεις. Αφού είναι ευλογημένα από την Εκκλησία, από τους ιερείς, μας όσοι θα πάρετε απ’ αυτά, τα αγιασμένα, τα ευλογημένα κόλλυβα, θα έχετε την ενέργεια την αγιαστική του Τριαδικού Θεού, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Άγιος ο Θεός, Άγιος ισχυρός, Άγιος αθάνατος, τρισάγιος ο Θεός για αυτό και η ενέργεια του είναι πάντοτε Τρισάγια όπου ο Πατήρ, εκεί ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιον.

Είναι πολύ σημαντικόν να ερχόμεθα στην Εκκλησία.  Λέγει ένας άγιος σύγχρονος  ο οποίος εκοιμήθηκε την εποχή μας, το 1994 στη Γεωργία, ο άγιος Γαβριήλ ο διά Χριστόν Σαλός ότι εάν έβλεπαν οι άνθρωποι, τι γίνεται στην Λειτουργία, πως ο Θεός κατεβαίνει στη θεία Λειτουργία, πώς ενώνεται μαζί μας, πώς είναι παρούσα η Παναγία μας, πώς είναι παρόντες οι άγιοι άγγελοι, ο Τίμιος Πρόδρομος, οι άγιοι που μνημονεύομεν θα καταλάμβαιναν ότι όλη αυτή η παρουσία Θεού, αγίων και αγγέλων, είναι ενέργεια η οποία μπαίνει μέσα στο ναό που τελείται η Θεία Λειτουργία, ακόμη και οι σκόνες στο πάτωμα είναι αγιασμένες. Αν τα έβλεπαν οι άνθρωποι αυτά, όχι μόνον τα κόλλυβα θα έτρωγαν αλλά θα έκαναν μετάνοιες, θα εξομολογούνταν, θα μετάνιωναν για τα πάθη τους και θα είχαν έγνοια πότε να κοινωνήσουν κατά πρώτον και κύριον λόγο το σώμα και το αίμα του Χριστού, φτάνει να πάρουν ευλογία από έναν πνευματικό για να κοινωνήσουν. Αυτή είναι η μεγαλύτερη μορφή μετάδοσης αγιαστικής ενέργειας, το σώμα και το αίμα του Χριστού, αγιάζει όλο το σώμα, όλη την ψυχή. 

Όμως δεν είναι μόνον η Θεία Κοινωνία. Έχουμε τον αγιασμό, το νερό που αγιάζουμε πρώτα και κύρια στη γιορτή των Θεοφανείων και ύστερα ο κοινός αγιασμός που συνήθως κάμνουμε την πρωτομηνιά, την πρώτην ημέρα κάθε μηνός. Οφείλουμε να κάμνουμε αγιασμό και να έχουμε έγνοια να πίνουμε αγιασμό τακτικά.

Τα κόλλυβα, είτε είναι κόλλυβα εορταστικά όπως τα σημερινά, είτε είναι κόλλυβα μνημοσύνων, κεκοιμημένων είναι το ίδιο αγιασμένα. Τα μεν πρώτα για να δώσουμε ευχές στους εορταστές, για να πάρουμε και εμείς αγιότητα από τον άγιο που γιορτάζει, σήμερα από την Παναγία μας. Τα κόλυβα από  τα μνημόσυνα για να δώσουμε ευχές στους κεκοιμημένους, να τους μακαρίζει, να τους αναλάβει ο Θεός. Και όσοι από αυτούς που μακαρίζουμε και προσευχόμαστε , ιδιαιτέρως μέσα στη θεία Λειτουργία ή αλλιώς όπως μου έλεγεν η μάνα μου, τα βράδια μετά τα μεσάνυχτα όταν ανοίγουν οι γραμμές του ουρανού, είναι δίκαιοι την προσευχή που τους κάμνουμε, μας την επιστρέφουν διπλάσια, προσεύχονται αυτοί για μας. 

Έτσι λειτουργούν οι ενέργειες του Θεού και ο άνθρωπος είναι ένα ενεργειακό ον, ένα πλάσμα το οποίον απορροφά  το σώμα του και η ψυχή του όλες τις ενέργειες του Τριαδικού Θεού, της Παναγίας, του Τιμίου Προδρόμου, των αγίων αγγέλων, όλων των αγίων, και των ανθρώπων μας των δικαίων που βρήκαν παρρησίαν ενώπιον του Σωτήρος Χριστού. 

Όταν έτσι εργαζόμαστε, τότε η ζωή μας θα είναι χαρούμενη, θα έχομεν εσωτερικήν ανάπαυση, εύκολα θα συγχωρούμε όποιον μας πικράνει, δεν θα θέλουμε ούτε ένα βράδυ να κοιμηθούμε και να έχουμε βάρος εναντίον οποιουδήποτε ανθρώπου διότι, όταν καλλιεργούμε τες κακές σκέψεις, τες αδικίες που μας έκαμαν διάφοροι και δεν τες συγχωρούμε, δεν τις ξεχνούμε  δηλητηριάζουμε  το σώμα μας και την ψυχή μας.

Γι’ αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό να βρούμε αυτό τον τρόπο που η καρδιά μας συνεχώς να αγιάζεται, να μην αντέχει χωρίς την χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ένας άνθρωπος που αγάπησε την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και όλων των αγίων, νοιώθει πότε έρχεται η ενέργεια του Θεού και πότε φεύγει. Μόλις θυμωθώ, μόλις κρίνω, μόλις κατηγορήσω ακόμη και με τον νου μου αμέσως η ενέργεια του Θεού φεύγει από πάνω μου, ο φύλακας μας άγγελος απομακρύνεται. Εκείνη την ώρα, εάν βρεθεί άνθρωπος φθονερός και μας καταραστεί, θα πιάσει η κατάρα του, εάν μας ζηλέψει θα πιάσει η ζήλια του, εάν μας κάμει μαγικά θα πιάσουν τα μάγια του. Αντίθετα, εάν συνεχώς αγωνιζόμαστε με την νοερά προσευχή, Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν, Υπεραγία Θεοτόκε σώσον με, άγιε μου Γεώργιε πρέσβευε υπέρ εμού και με όποιον άλλον άγιον αγαπούμε, εκείνη την ώρα του πειρασμού έχουμε τέτοια δύναμη, που δεν μπορεί τίποτα να πιάσει ούτε στο σώμα μας αλλά ούτε και στην ψυχή μας, εκείνην την ώρα θεραπεύονται  φοβίες, ανασφάλειες, θλίψεις, κακίες και καταθλίψεις. 

Βλέπετε; Όποτε είμεθα συνδεδεμένοι με την ενέργειαν του Θεού, είμαστε δηλαδή πάνω στην πρίζα, όπως λένε οι μοντέρνοι δεν μας πιάνει τίποτε κακό. Αποσυνδεόμαστε  όμως με τα διάφορα πάθη, με τες διάφορες κακίες μας και τοσούτω μάλλον με τα σαρκικά, να προσέχουμε ιδιαίτερα τα σαρκικά πάθη, γέροι και νέοι. Να ξέρετε ότι μέσα στο γάμο, είναι χειρότερα επειδή δεν κρατούν την φυσική ζωή έστω και αν πολλοί  το θεωρούν δικαίωμα αυτό. Μας λέει ένας σύγχρονος άγιος που ζει μυστικά κάπου ότι για δύο μεγάλες αμαρτίες θα γίνουν οι μεγάλοι πόλεμοι που επροφήτευσαν οι μεγάλοι μας άγιοι, ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο γέρο Παΐσιος και  αυτός που σας προανάφερα, ο άγιος Γαβριήλ της Γεωργίας, και αυτές είναι οι εκτρώσεις και οι παρά φύσην σαρκικές σχέσεις. 

Λοιπόν η Παναγία είναι γονατιστή και ο Τίμιος Πρόδρομος δίπλα της γονατιστός. Παρακαλούν τον Κύριο να ματαιώσει τους πολέμους, τους μεγάλους σεισμούς και τους καταποντισμούς, την μόλυνση του περιβάλλοντος. Ο Χριστός όμως απαντά: “Θέλω, αλλά οι άνθρωποι δεν θέλουν. Οι άνθρωποι δεν μετανοούν. Δύο αμαρτίες τους είναι συνεχόμενες και είναι περισσότερες από το έλεός μου. Η μία είναι οι εκτρώσεις  που σκοτώνονται μικρά απροστάτευτα παιδιά από τους ίδιους τους γονείς τους και η δεύτερη είναι η παρά φύσην σαρκικές σχέσεις εντός και εκτός γάμου, ιδιαιτέρως εντός του γάμου. Δεν σέβονται το σώμα το δικό μου που τους το έδωσα εις το βάφτισμα”. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση που είπε εντός γάμου. Επίσης σκεφτήτε τι λέμε στο βάφτισμα «Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε» είμαστε ντυμένοι, φορούμε τον ίδιο τον Χριστόν. Κοινωνούμε το σώμα του και το αίμα του και δεν τιμούμεν αυτό το σώμα και το ενώνουμε με αρνητικές δαιμονικές ενέργειες. 

Γι’ αυτά όλα λοιπόν να έχουμεν έγνοια πώς αγιάζουμε το σώμα και την ψυχή μας και όχι να τα μολύνουμε με τον αντίθετο τρόπο που προαναφέραμε. Το να ερχόμαστε Εκκλησία, να μετανοούμε και  να κοινωνούμε, είναι ο καλύτερος τρόπος έστω και αν εκάμαμε κάποιες από αυτές τις αμαρτίες. Να μας συγχωρέσει ο Θεός και να ξέρετε ότι συγχωρεί ο Θεός. Η εξομολόγηση να είναι η κορυφή της μετάνοιάς μας, έτσι η Παναγία θα νοιώσει χαρούμενη ότι αυτό το σώμα που εδάνεισε στο Πνεύμα το Άγιον και εγεννήθην ο Υιός και Λόγος του Θεού και έλυσεν την κατάρα και την φθορά, δεν επήγε χαμένο. Και δεν επήγε όντως χαμένο, διότι τόσοι άγιοι που βλέπετε ζωγραφισμένοι και τόσοι άλλοι πολλοί που δεν φαίνονται, αυτοί επήραν στα σοβαρά την αγιότητα, την αγιότητα του Θεού και της Παναγίας την έκαμαν δική τους. Έτσι έχουμε άγιον Παΐσιο, άγιον Πορφύριον, άγιον Νικηφόρον πότε; Στα τέλη του εικοστού αιώνα. Θα συνεχιστούν και στον εικοστόν πρώτο αιώνα όλοι αυτοί οι μάρτυρες που μαρτυρούν για την πίστην τους σε όλες αυτές τις χώρες που καταδιώκονται από φανατικούς. 

Να έχουμε και μεις, αφού έχουμε ειρήνη δόξα τω Θεώ στην Κύπρο,  αυτή την καλή διάθεση να πηγαίνουμε στην Λειτουργία, να μετανοούμε, να εξομολογούμαστε. Μας συμφέρει και μας και των παιδιών μας διότι όσον εμείς αγιαζόμεθα, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας δεν θα έχουν τα μικρόβια της αμαρτίας. 

Μη με ρωτάς και ξαναρωτάς “τι θα γίνει;”… Η μετάνοιά μας είναι ελάχιστη. Το ζητούμενο είναι η σωτηρία σ’ ένα λαό που κατάντησε πιο κάτω και από τα άλογα ζώα… Είναι αποίμαντος, ακατήχητος ο λαός και οι ποιμένες του θα δυσκολευθούν πολύ όταν αντικρύσουν τον «Ποιμένα των προβάτων Τον Μέγαν». Έχει σχέδιο ο Χριστός, αλλά το ζητούμενο είναι να μάθουμε να αγωνιζόμαστε φιλότιμα, να τον εμπιστευόμαστε πραγματικά, όχι να μάθουμε εκ των προτέρων το σχέδιό του, για να έχουμε ασφάλεια κοσμικού τύπου στον αγώνα μας και να αντιμετωπίζουμε με άνεση την δυσκολία, επειδή θα θεωρούμε ευτυχές εκ των προτέρων το αποτέλεσμα και επειδή θα ξέρουμε την ημερομηνία λήξεως του πειρασμού. Ο Θεός θέλει να δυναμώσει τους δικούς του. Να τους μάθει να παλεύουν κάθε μέρα φιλότιμα και ανυποχώρητα, ακριβώς γιατί θα εμπιστεύονται την πρόνοιά του και δεν θα φοβούνται τίποτα. «Ψήσιμο» κάνει ο Θεός στους δικούς του, τους ωριμάζει, οιστρηλατεί τον χαρακτήρα τους, ενεργοποιεί την πίστη τους, την αξιολογεί κιόλας, χαλυβδώνει το αγωνιστικό φρόνημά τους. Δεν θέλει γκρινιάρηδες, φοβικούς και ανασφαλείς πιστούς ο Χριστός μας. Δεν του αρέσουν τα χλιαρά νερόβραστα «φαγητά». Τα θέλει θερμά ή τα προτιμά κρύα, γιατί τα κρύα, ίσως, κάποτε, συνειδητοποιήσουν την ανοστιά που έχει η ψυχρότητά τους και αναζητήσουν φιλότιμα την ποιοτική θερμότητα… Εάν μετρήσουμε μέσα σε ολόκληρη την Αγία Γραφή ποια εντολή συναντάμε γραμμένη πιο πολλές φορές από τις άλλες, θα μας αλλάξει τον τρόπο που ζούμε και σκεφτόμαστε.

Δεν είναι ούτε η εντολή του “Μη κλέψεις” ούτε του “Μη φονεύσεις”.

Είναι το “Μη φοβού”. Μην φοβάσαι.

Και ξέρετε πόσες φορές είναι γραμμένη;

365, μια κάθε μέρα!

Ξεκίνα την μέρα σου με προσευχή και ανέθεσε την όλη, στα χέρια του δημιουργού σου και… πες: “Άντεξα σήμερα; Αύριο έχει ο Θεός”! Εκείνος γλυκύτατα μας λέει συνεχώς. “Αφού παιδί μου με θεωρείς πατέρα, δημιουργό, κυβερνήτη και Θεό σου, δεν θέλω να επενδύεις πουθενά αλλού, μόνο στη δική μου παρουσία στη ζωή σου. Εσύ θα προσπαθείς σύμφωνα με τις εντολές μου να ζεις και να κάνεις το ανθρωπίνως δυνατόν κάθε ημέρα, χωρίς ανασφάλεια και άγχος! Αυτά τα δύο, ούτε σαν λέξεις δεν μου αρέσουν. Γι΄αυτό λοιπόν, ακολούθα την βασική εντολή μου: «Πίστευε και μη φοβού…»“.

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com/2021/12/14/71173/

Δυο μοναχοί συνομιλούσαν για τη σωτηρία. Ο ένας έλεγε:
– Η ψυχή μου δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τη σκέψη ότι κάποιος θα χαθεί αιώνια. Νομίζω πως ο Κύριος θα βρει τρόπο να τους σώσει όλους.
Ο άλλος απάντησε:
– Οι άγιοι Πατέρες λένε ότι ο Θεός μπορούσε να δημιουργήσει τον άνθρωπο χωρίς τη συνέργειά του, αλλά να τον σώσει χωρίς τη συμφωνία και τη συνέργεια του ιδίου του ανθρώπου είναι αδύνατο. Η σωτηρία και η απώλεια βρίσκονται στην ελευθερία του ανθρώπου.
Ο πρώτος:
– Νομίζω ότι ο Θεός με το πλήθος της αγάπης Του θα υπερβεί την αντίσταση του κτίσματος, χωρίς να καταλύσει την ελευθερία του.
Ο δεύτερος:
– Μου φαίνεται πως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ελευθερία του ανθρώπου είναι δυνητικά τόσο μεγάλη, που και στο επίπεδο του αιώνιου Είναι μπορεί να προσδιοριστεί αρνητικά απέναντι στο Θεό. Όσοι δεν το γνωρίζουν αυτό ή το λησμονούν, τρέφονται με «ωριγενικό γάλα».
– Αλλά πραγματικά, αυτό είναι μωρία!
– Ναι, μωρία.
Τί λοιπόν να κάνουμε;
– Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι, και εμείς πρέπει να σκεφτόμαστε τη σωτηρία όλων και να προσευχόμαστε για όλους. Αλλά ούτε η αποκάλυψη ούτε η πείρα μας μας δίνουν βάση να ισχυριστούμε ότι όλοι θα σωθούν. Η ελευθερία είναι μεγάλο δώρο, αλλά φρικτό.

***

«Για να υπηρετήσουμε τον Χριστό ολοκληρωτικά, είναι απαραίτητο να ελευθερωθούμε από την εξουσία του κόσμου επάνω μας. Το να αγνοούμε την κρίση των ανθρώπων μπορεί να είναι συνέπεια καταφρονήσεώς τους· και αυτό είναι άσχημο. Το να κρινόμαστε όμως πρωτίστως με τον λόγο του Θεού, ανεξάρτητα από την εντύπωση που δημιουργούμε στους άλλους, αυτό μας προσεγγίζει στην ελευθερία που μας δώρισε ο Χριστός (βλ. Γαλ. 5,1)». (Το Μυστήριο της Χριστιανικής ζωής,. σελ.76)

«Όταν ακολουθεί κάποιος ακλινώς τις εντολές του Χριστού, θα έλθει αναπόφευκτα σε “σύγκρουση” με τον κόσμο. Είναι απαραίτητη η ανδρεία, για να αποφασίσει τη σύγκρουση αυτή που προσλαμβάνει παράδοξες και οδυνηρές μορφές. Όλο το είναι μας (νούς, ψυχή, σώμα) πάσχει, διότι κατά παράδοξο τρόπο η εντολή του Χριστού για την αγάπη μας φέρνει σε αντίθεση προς εκείνους για τους οποίους μας δόθηκε εντολή να αγαπάμε. Η αντίφαση αυτή δημιουργείται, διότι η συντριπτική πλειονότητα επιχειρεί να τοποθετήσει τον Χριστό στο στενό πλαίσιο των γήινων επιθυμιών της, σκέψεων και παθών. Ω, άνθρωπε, εικόνα του απολύτου Θεού, πόσο ελαττώθηκες στα δικά σου βεβαίως μάτια!». (ο.π. σελ. 77)

***

”Οι χριστιανοί έπαυσαν να είναι το «καλό άλας», και ως εκ τούτου παραδόθηκαν σε διωγμούς σχεδόν σε όλη τη γη. Μόνο υπό τον όρο της ολοκληρωτικής μαθητείας στον Χριστό διανοίγονται μέσα μας οι ύψιστες δυνατότητες της φύσεως μας, που μας κάνουν ικανούς να προσλάβουμε το Ευαγγέλιο στην αιώνια διάσταση του.

Η αποφασιστικότητα να τα εγκαταλείψουμε όλα και να ανεβούμε στον σταυρό (βλ. Ματθ. 19, 28 – 30) θα οδηγήσει το πνεύμα μας στο μεθόριο ανάμεσα στον χρόνο και την αιωνιότητα. Και εμείς αρχίζουμε να εποπτεύουμε πράγματα, που μας έμεναν ως τότε κρυμμένα… Είναι επιτακτική ανάγκη για τον καθένα μας να προτιμήσει την αγάπη του Θεού από όλα τα υπόλοιπα.”

***

Η κίνηση µερικών νέων για την αναρχία είναι μεγαλειώδης. Όμως την έκλεψαν από την Αγία Γραφή και την διέστρεψαν. Κατά την Αγία Γραφή κάθε αρχή και εξουσία θα καταργηθεί στο μέλλον.

Η διαστροφή έγκειται στο ότι χρησιμοποιείται βία και οι στόχοι είναι καθαρά υλικοί. Ο Χριστός απέρριψε και το εκκλησιαστικό κατεστημένο της εποχής του, όχι κατά την πνευματική κληρονομιά που ο ίδιος, εξ άλλου, σαν Θεός είχε κατά καιρούς προσφέρει (ιδιαίτερα το γραπτό Νόμο και τις διδασκαλίες των Προφητών), αλλά σαν τρόπο ζωής. Γι’ αυτό συνιστούσε στους Ιουδαίους να προσέχουν και να εφαρμόζουν όσα κατά τον Μωσαϊκό νόμο δίδασκαν οι Γραμματείς και Φαρισαίοι, αλλά να απέχουν από τα έργα που αυτοί έκαναν. Μέμφεται την εκκλησιαστική ηγεσία της εποχής του για το ότι δεν συνυπέφερε με το λαό και για το ότι ήταν υπερβολικά υπερήφανη και κενόδοξη: «πάντα δε τα έργα αυτών ποιούσι προς το θεαθήναι τοις ανθρώποις» (Ματθ. Κγ-5). Αλλά, τόνιζε ο γέροντας, εμείς οι Χριστιανοί «ανάλογα με την κένωση (=άδειασμα, ταπείνωση) και ανάλογα με τον πόνο που υποµένουµε θα έχουμε δόξα».

***

Όπου δεν υπάρχει ελευθερία, εκεί δεν υπάρχει Πρόσωπον. Και αντιστρόφως: Όπου δεν υπάρχει Πρόσωπον, εκεί δεν υπάρχει ελευθερία.

Η προσευχή της βαθείας μετανοίας δύναται να οδηγήση τον άνθρωπον εις κατάστασιν κατά την οποίαν ούτος λαμβάνει πείραν της ελευθερίας εν τω Πνεύματι της Αληθείας: “…και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς” (Ιω. η’ 32). Η αγία αύτη ελευθερία είναι δυστυχώς άγνωστος εις την πλειονότητα των ανθρώπων. Το πρώτον γνώρισμα της ελευθερίας είναι η απροθυμία ημών να εξουσιάζωμεν οιουδήποτε. Η επομένη βαθμίς αυτής είναι η εσωτερική ημών χειραφέτησις από της εξουσίας των άλλων εφ’ ημών ‘ και τούτο ουχί εκ καταφρονήσεως προς τας τεταγμένας υπό του Θεού αρχάς και εξουσίας της εξωτερικής ζωής των λαών, αλλ’ ένεκα του Θείου φόβου, όστις δεν επιτρέπει να παραβώμεν την εντολήν της προς τον πλησίον αγάπης.

…Θέλω να κλείσω τον μικρό μου αυτό λόγο και να επιστήσω την προσοχή σας στο να σταθείτε σταθερά στην οδό αυτή. Αυτό αποτελεί την καλύτερη μέθοδο για να αφομοιώσετε τις εντολές του Χριστού.
Οι εντολές που μας έδωσε ο Κύριος είναι ο οδηγός μας…
Κάποια μοναχή από τη Σερβία γράφει: «Ω, πόσο ευγνώμων είμαι στον Θεό!». Η μοναχή αυτή εγκατέλειψε το Πανεπιστήμιο διακόπτοντας την εργασία της και πήγε σε μοναστήρι. «Και τώρα», λέει αυτή, «μπήκα στην ανώτερη σχολή, στην υψηλότερη σχολή, και η καρδιά μου είναι γεμάτη από την επιθυμία να μου δώσει ο Κύριος τη δύναμη να παραμείνω ως το τέλος στην κατάσταση αυτή». Γράφει ακόμη: «Σκεφθείτε, το τέλος της ζωής αυτής είναι η αιώνια ζωή κοντά στον Θεό! Τι περισσότερο μπορεί να περιμένει κανείς;». Εύχομαι λοιπόν σε όλους σας να βιώσετε την εμπειρία αυτή…

Από το βιβλίο «Οικοδομώντας τον ναό του Θεού μέσα μας και στους αδελφούς μας», Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Τόμος Γ, Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 2014

Φάνηκε ὁ Χριστός στόν κόσμο καί τόν ἄχαρο κόσμο στόλισε μ᾿ ἀπέραντη εὐφροσύνη. Σήκωσε πάνω Του τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου, καί καταπάτησε γιά πάντα τόν ἐχθρό τοῦ κόσμου. Ἅγιασε τίς πηγές τῶν ὑδάτων καί φώτισε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Θαύματα μίχθηκαν μέ μεγαλύτερα θαύματα.

Σήμερα, ἀπό τή χαρά πού ἔφερε ὁ Σωτήρας μας Χριστός, χωρίστηκαν ἡ γῆ καί ἡ θάλασσα καί ἀπ᾿ ἄκρη ὡς ἄκρη γέμισε ὁ κόσμος εὐφροσύνη. Ἡ σημερινή γιορτή ἀποκαλύπτει μεγαλύτερα θαύματα ἀπό ἐκείνη τῆς Χριστουγεννιάτικης νυχτιᾶς. Γιατί κείνη τήν νύχτα πού μᾶς πέρασε χαιρότανε μονάχα ἡ γῆ, καθώς βάσταζε πάνω της στήν ἀγκαλιά τῆς φάτνης τόν Παντοκράτορα Θεό. Σήμερα ὅμως, πού γιορτάζουμε τά Θεοφάνεια, εὐφραίνεται μαζί της καί ἡ θάλασσα. Καί εὐφραίνεται γιατί διά μέσου τοῦ Ἰορδάνη λαβαίνει μέρος καί αὐτή στήν εὐλογία τοῦ ἁγιασμοῦ.

Στήν γιορτή τῆς θείας Γέννησης ὁ Θεός φάνηκε βρέφος μικρό, νιογέννητο, δείχνοντας ἔτσι τή δική μας νηπιότητα. Σήμερα ὅμως τόν βλέπουμε τέλειο ἄνθρωπο, τέλειο Υἱό, ἀπό τέλειο Πατέρα γεννημένον. Ἐκεῖ φανέρωσε τό θεῖο βρέφος τό ἀστέρι πού ἀνέτειλε ἀπό τήν ἀνατολή, καί ἐδῶ ὁμολογεῖ γι᾿ Αὐτόν ἀπό τόν οὐρανό ὁ Θεός Πατέρας, ἀπό τόν Ὁποῖον γεννήθηκε πρό τῶν αἰώνων. Ἐκεῖ Τοῦ πρόσφεραν -ὡσάν σέ βασιλιά- δῶρα οἱ Μάγοι, πού πεζοπόρησαν ἀπό τήν ἀνατολή. Ἐδῶ ἄγγελοι ἀπό τόν οὐρανό φερμένοι Τοῦ πρόσφεραν τή διακονία πού πρέπει μόνο σέ Θεό. Ἐκεῖ τυλίχτηκε μέσα στά σπάργανα καί ἐδῶ λύνει μέ τό βάπτισμα τίς σειρές τῶν παραπτωμάτων καί τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας μας. Ἐκεῖ ὁ βασιλιάς τῶν οὐρανῶν ντύθηκε σάν βασιλική ἀλουργίδα τόν κόσμο, ἐδῶ ἡ πηγή τῆς ζωῆς ντύνεται ὁλόγυρα τά ποταμίσια κύματα.

Ἐλᾶτε λοιπόν νά ἰδεῖτε παράδοξα θαύματα. Ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης λούζεται στοῦ Ἰορδάνη τά νερά. Ἡ φωτιά βουτάει καί σμίγει μέ τά νερά. Καί ὁ Θεός ἀπ̉ ἄνθρωπο ἁγιάζεται.

Σήμερα ὁλόκληρη ἡ κτίση βροντοφωνάζει καί ἀνυμνεῖ: «Εὐλογημένος νά ̉σαι Σύ πού ἔρχεσαι στ̉ ὄνομα τοῦ Κυρίου!!» Σύ πού ἔρχεσαι διά τῆς Προνοίας Σου μέσα ἀπ᾿ ὅλα τά κτίσματά Σου. Σύ πού συντηρεῖς τό ὕψος τοῦ στερεώματος καί ἔντεχνα ὁδηγεῖς σάν ἥμερο ἄλογο μέ χαλινάρι τήν τροχιά τοῦ Ἥλιου. Σύ πού βάζεις σέ τάξη χωρίς διόλου ν᾿ ἀνακατεύονται τά πλήθη τῶν ἀστέρων καί μᾶς κερνᾶς πλούσια ἀγέρα γιά νά ἀναπνέουμε ἀσταμάτητα ζωή. Σύ πού ζεσταίνεις καί ζωογονεῖς τή μάννα γῆ ὥστε νά μᾶς χαρίζει τούς καρπούς της ὁλοχρονίς. Σύ πού δαμάζεις καί σταματᾶς τή πολυκύμαντη θάλασσα ζώνοντάς την ὁλοτρόγυρα μ᾿ ἕνα μικρούτσικο χαλινάρι ἀπό ἀμμοχάλικο. Σύ πού σπρώχνεις τά νερά ἀπό τῆς γῆς τά σπλάχνα καί φτιάχνεις τίς πηγές. Σύ πού καθοδηγεῖς τίς ποταμίσιες ὄχθες νά πορεύονται χωρίς χαμό καί περιπλάνηση ὡς τή θάλασσα.

Τοῦτα ὅλα τά θαυμάσια ἀναλογιζόμαστε καί ἀπό τά κατάβαθά μας βγαίνει ἡ κραυγή: «Εὐλογημένος Σύ πού ἔρχεσαι στ̉ ὄνομα τοῦ Κυρίου».

-Πές μας λοιπόν, Ποιός εἶν᾿ Αὐτός, μακάριε Δαυΐδ;

-Ὁ Κύριος καί ὁ Θεός μας πού μᾶς φανερώθηκε μ᾿ ἀνθρώπινη μορφή.

Ἀλλά δέν τό λέει αὐτό μόνον ὁ προφήτης Δαυΐδ. Τό λέει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πού συμφωνεῖ μαζί του καί διδάσκει: «Μᾶς φανερώθηκε ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ πού σώζει κάθε ἄνθρωπο καί μᾶς διδάσκει ὅλους μας». Ὄχι μερικούς ἀλλά ὅλους μας. Σ᾿ ὅλους, Ἰουδαίους καί Ἕλληνες χαρίζει μέ τό βάπτισμα τή σωτηρία καί ὑποδείχνει τό σωτήριο αὐτό λουτρό σάν εὐεργέτημα δοσμένο δωρεάν σέ κάθε ἀνθρώπινη ψυχή πού τό ζητάει.

Ἐλᾶτε νά δεῖτε πρωτόγνωρο κατακλυσμό, πολύ μεγαλύτερον καί δυνατότερον ἀπ᾿ ἐκεῖνον πού γίνηκε τήν ἐποχή τοῦ Νῶε. Ἐκεῖ τό νερό ἔπνιξε τούς ἀνθρώπους καί ἐδῶ τό νερό τοῦ βαπτίσματος, κείνους πού εἶχαν πεθάνει πνευματικά ξαναζωντάνεψε, μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ πού σήμερα βαπτίστηκε. Ἐκεῖ ὁ Νῶε ἔφτιαξε κιβωτό στέρεα ἀπό ξύλα καί ἐδῶ ὁ Χριστός ὁ νοητός Νῶε, προσέλαβε ἀπό τήν ἄφθορο παρθένο Μαρία τήν κιβωτό τοῦ σώματος. Ἐκεῖ ὁ Νῶε ἄλοιψε τήν κιβωτό ἐξωτερικά μέ ἄσφαλτο πίσσα. Ἐδῶ ὁ Χριστός δυνάμωσε καί περιφρούρησε τήν κιβωτό τοῦ σώματος μέ τό χρῖσμα τῆς πίστεως. Ἐκεῖ περιστερά πού βάσταζε κλαδί ἐληᾶς προμήνυσε τήν εὐωδιά τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ. Ἐδῶ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον μέ τή μορφή ὁλόασπρης περιστερᾶς παρουσιάστηκε καί σ᾿ ὅλους φανέρωσε τόν ἐλεήμονα Κύριο.

Ἀλλά μέ καταπλήττει ἡ ὑπερβολική ταπείνωση τοῦ Κυρίου. Γιατί δέν ἀρκέστηκε, Αὐτός ὁ γεννημένος τέλειος Υἱός ἀπό τέλειο Πατέρα, νά γεννηθῆ καί ἐπί γῆς τέλειο βρέφος ἀπό τά σπλάχνα μιᾶς γυναίκας. Δέν ἀρκέστηκε Ἐκεῖνος πού εἶναι σύνθρονος μέ τόν Θεό Πατέρα νά λάβει τή μορφή τοῦ δούλου ἀλλά καί σάν τόν τελευταῖο ἁμαρτωλό προσέρχεται νά βαπτισθεῖ.

Ἀλλά ἄς μή γίνει ἡ κοινή γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους εὐεργεσία σκάνδαλο γι᾿ αὐτούς πού τούτη τήν ὥρα μέ ἀκοῦνε. Γιατί βαπτίζεται ὁ Δεσπότης πάντων Χριστός ὄχι γιατί ἔχει ἀνάγκη ἀπό ψυχικό καθαρισμό, ἀλλά γιά νά οἰκονομήσει μέ δυό τρόπους τό συμφέρον τῶν ψυχῶν μας, ὥστε καί μέ τό νερό νά μᾶς δωρήσει τήν ἁγιαστική χάρη καί νά προτρέψει τόν καθένα μας νά βαπτιστεῖ.

Καθώς μᾶς λέει ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής, ἦρθε ὁ Ἰησοῦς ἀπό τή Γαλιλαία στόν Ἰορδάνη ὅπου βρισκόταν ὁ Ἰωάννης γιά νά βαπτιστεῖ ἀπ̉ αὐτόν.

Τό τί συνέβηκε τότε ἀδερφοί μου δέν μπορεῖ νά τό χωρέσει νοῦς ἀνθρώπινος. Γιατί ξεπερνᾶνε κάθε θέαμα καί ἄκουσμα ὅσα συνέβηκαν ἐκεῖ. Τρέμει ὁ νοῦς. Χάνεται ἡ λαλιά μή τολμώντας νά ἐξιστορίσει τά ἀνέκφραστα. Γι‹ αὐτό λοιπόν καί ὅταν εἶδε ὁ Ἰωάννης τόν Δεσπότη μας Χριστό νά τόν πλησιάζει, μέ πολύ καρδιοχτύπι, πέφτοντας καί ἀγκαλιάζοντας τά πόδια Του τοῦ εἶπε παρακλητικά:

-Γιατί βιάζει ἐμένα τόν ἀδύνατο ἄνθρωπο ὁ Παντοδύναμος Θεός μου νά κάνω κάτι πού ξεπερνάει τίς δυνάμεις μου; Δέν εἶμαι ἐγώ σέ θέση νά ἐπιχειρήσω κάτι τέτοιο. Πῶς νά τολμήσω νά Σέ βαπτίσω; Πότε συνέβηκε νά καθαριστεῖ ἡ φωτιά ἀπό τό ξερό χορτάρι; Πότε ἔπλυνε ἡ λάσπη τήν πηγή; Πῶς νά βαπτίσω Ἐσένα τόν Κριτή τῆς οἰκουμένης ἐγώ ὁ ὑπεύθυνος γιά τόσες ἁμαρτίες; Πῶς νά Σέ βαπτίσω Δέσποτά μου; Δέν βλέπω ἁμαρτία πάνω Σου. Δέν ἔχεις πέσει θῦμα τῆς κατάρας τοῦ προπάτορα Ἀδάμ. Δέν ἔχεις καθόλου λερωθεῖ ἀπό τήν ἁμαρτία. Γιατί ἄν καί ἔκλινες οὐρανούς καί κατέβηκες, τίποτα ἀπό τά θελήματα τοῦ Θεοῦ Πατέρα δέν παρέβηκες. Τί κάνεις Δέσποτά μου; Γιατί μ᾿ ἀναγκάζεις νά κάνω κάτι πού ξεπερνάει τίς δυνάμεις μου; Ποτέ καί τίποτα δέν τόλμησα νά κάνω ἀπ᾿ ὅλα ὅσα παροργίζουν τήν ἀγαθωσύνη Σου. Σάν δουλικό πιστό γεμάτο ἀγάπη καί σεβασμό γιά τόν ἀφέντη του πρότρεξα καί ἐμήνυσα στόν κόσμο τήν παρουσία Σου. Ἐνῶ βρισκόμουνα ἀκόμη μέσ᾿ τήν κοιλιά τῆς μάννας μου, δανείστηκα τήν γλώσσα της καί Θεό τοῦ κόσμου Σέ ἐκήρυξα. Ὅλους τούς προετοίμασα νά Σέ δεχθοῦν, νά Σ᾿ ἀπαντήσουν. Πές μου λοιπόν Κύριέ μου, πῶς θ᾿ ἀνεχθεῖ νά δεῖ ὁ ἥλιος τόν Παντοκράτορα Θεό ἔτσι νά ἐξευτελίζεται ἀπό τήν τόλμη ἑνός δούλου Του καί δέν θά ρίξει καυτερές φωτοβολίδες νά μέ κατακάψει, ὅπως ἔκανε ἐκείνους τούς καιρούς τούς ἄσωτους Σοδομίτες; Πῶς θά ἀντέξει ἡ γῆ νά δεῖ Ἐκεῖνον πού ἁγιάζει τούς ἀγγέλους, ἀπέριττα νά βαπτίζεται ἀπό χέρι ἀνθρώπου ἁμαρτωλοῦ καί δέν θ᾿ ἀνοίξει τά σπλάχνα της γιά νά μέ καταπιεῖ, ὅπως ἔκανε τόν Ἀβειρών καί τόν Δαθάν; Πῶς νά βαπτίσω Δέσποτά μου Ἐσένα πού δέν μολύνθηκες ἀπό τής φυσικῆς γέννησης τό λέρωμα; «Ἐξ ἀσπόρου γαστρός, ἄσπορος προῆλθε καρπός». Πῶς λοιπόν ἐγώ ὁ χιλιολερωμένος ἀπό τήν ἁμαρτία ἄνθρωπος νά ἁγνίσω τόν Θεό; Θεό ἀναμάρτητο; Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη νά βαπτιστῶ ἀπό Σένα καί Σύ ἔρχεσαι σέ μένα; Μ᾿ ἔστειλες νά βαπτίζω, Κύριέ μου, καί δέν παράκουσα τήν ἐντολή Σου. Πρότρεπα ὅλους πρός τό βάπτισμα καί τούς ἔλεγα: «Ὁμολογῆστε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου τίς ἁμαρτίες σας, γιατί Αὐτός εἶναι ὁ μόνος ἀγαθός. Αὐτός πού ἔρχεται πίσω μου δέν εἶναι βλοσυρός καί αὐστηρός. Εἶναι ἀγαθός καί Υἱός Πατέρα Ἀγαθοῦ. Δέν φέρεται γιά λίγο μονάχα μ᾿ ἀγαθωσύνη καί ὕστερα νά ἀλλάζει διάθεση γιά τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, ἀλλά τό ἔλεός Του μένει εἰς τόν αἰώνα. Καί ἐπειδή τό ἔλεός Του εἶναι ἀμέτρητο γι᾿ αὐτό καί οἱ οὐράνιες δυνάμεις ἀνυμνώντας Τοῦ ἔλεγαν:

«Εὐλογημένος Σύ πού ἔρχεσαι στ̉ ὄνομα τοῦ Κυρίου». Ὁ Κύριος καί ὁ Θεός μας μᾶς φανερώθηκε. Μᾶς φανερώθηκε ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης καί διέλυσε τό σκοτάδι τῆς ἄγνοιας πού μᾶς περιέλουζε. Μᾶς φανερώθηκε ὁ οὐράνιος Τσοπάνης καί ἔδιωξε ἀπό τό κοπάδι τῶν παιδιῶν Του τούς λύκους τοῦ διαβόλου. Μᾶς φανερώθηκε ὁ Μονογενής Υἱός τοῦ Πατρός καί χάρισε μέ τό βάπτισμα τήν υἱοθεσία στούς πιστούς. Μᾶς φανερώθηκε ἡ ζωή ὁλόκληρου τοῦ κόσμου καί μέ τό θάνατό Του θανάτωσε τόν θάνατο ὡς ἀθάνατος καί ἀξίωσε νά ζήσουν ζωή ἀθάνατη, ἐκεῖνοι πού εἶχαν πέσει στή φθορά καί στό θάνατο.

Ἀλλά ἐνῶ ἐγίνονταν ὅλα αὐτά, ὁ Θεός Πατέρας ἀγαλώμενος μέ τήν ὑπερβολική ταπείνωση τοῦ Υἱοῦ, ἀνοίγει διάπλατα τίς πύλες τοῦ οὐρανοῦ καί μέ βροντερή φωνή ξεχειλισμένη ἀπό αἰσθήματα πού πλημμυρίζουνε μιά πατρική καρδιά, ἀνακράζει: «Αὐτός εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός».

Καί γιά νά μήν μπερδευτεῖ ὁ νοῦς ὅσων ἀκούγανε ὅλα τοῦτα -ἄν εἶναι δηλαδή Υἱός ὁ Βαπτιστής ἤ ὁ Χριστός- ἔρχεται τό Ἅγιον Πνεῦμα, σάν ἄσπρο περιστέρι καί δείχνει Ἐκεῖνον πού βαπτιζόταν καί πού ὁ Θεός Πατέρας τόν μαρτυροῦσε στούς ἀνθρώπους σάν μονογενή Υἱό Του.

Σ᾿ Αὐτόν πρέπει ἡ δόξα, τό κράτος, ἡ τιμή καί ἡ προσκύνηση σήμερα καί πάντοτε καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Πηγή: www.imaik.gr

Ὁ Πατήρ δέν μεταπίπτει στόν Υἱό, παραμένει πάντα Πατήρ· ὁ Υἱός δέν μεταπίπτει στόν Πατέρα, παραμένει πάντα Υἱός· τό Πνεῦμα δέν μεταπίπτει στόν Πατέρα ἤ τόν Υἱό, παραμένει πάντα Πνεῦμα ἅγιο. Ἡ ἰδιότητα καθενός προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδας εἶναι σταθερή καί ἀμετάβλητη. Πῶς, ἄλλωστε, θά παρέμενε ἰδιότητα ἄν ἐναλασσόταν συνεχῶς περνώντας κάθε φορά σέ ἄλλο πρόσωπο; Γιαυτό ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ εἶναι πού γίνεται Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, γιά νά παραμείνει ἀκριβῶς ἡ ἰδιότητα ἀμετακίνητη. Γιατί, ὄντας Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὅταν ἔγινε Υἱός τοῦ ἀνθρώπου παίρνοντας σάρκα ἀνθρώπου ἀπ’ τήν ἁγία Παρθένο, δέν ἀλλοτριώθηκε ἀπό τήν υἱική του ἰδιότητα.

Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐνανθρώπησε γιά νά χαρίσει ξανά στόν ἄνθρωπο ἐκεῖνο γιά τό ὁποῖο δημιουργώντας τον τόν προόρισε. Τόν δημιούργησε σύμφωνα μέ τή δική του εἰκόνα, διανοητή καί ἐλεύθερο, προορισμένο νά τοῦ μοιάζει, δηλαδή νά ᾿ναι, ὅπως καί ὁ δημιουργός του, τέλεια ἐνάρετος, πράγμα κατορθωτό γιά τήν ἀνθρώπινη φύση. Γιατί οἱ ἀρετές, δηλαδή ἡ νηφαλιότητα, ἡ ἠρεμία, ἡ ἀκεραιότητα, ἡ ἀγαθοσύνη, ἡ σοφία, ἡ δικαιοσύνη, ἡ ἀνεξικακία εἶναι πρωταρχικά, γνωρίσματα τῆς θείας φύσης.

Ὁ Θεός, λοιπόν, δημιούργησε τόν ἄνθρωπο σέ πλήρη κοινωνία μαζί του ( τόν δημιούργησε γιά νά μείνει ἄφθαρτος, τόν ἀνέβασε στήν ἀθανασία μέ τό νά τόν κρατᾶ κοντά του). Ἐμεῖς, ὅμως, αὐτά τά γνωρίσματα τῆς θείας φύσης τά ἀλλοιώσαμε καί τά μπερδέψαμε μέ τήν παράβαση τῆς ἐντολῆς, καί περάσαμε στήν παράταξη τῆς κακίας μέ ἀποτέλεσμα νά χάσουμε τήν κοινωνία μέ τό Θεό. Τίς γάρ μετουσία φωτί πρός σκότος; Καί ὅταν πιά στερηθήκαμε τή ζώη, πέσαμε στή φθόρα τοῦ θανάτου.

Ἐπειδή, τώρα, ὁ Θεός μᾶς πρόσφερε τό ὕψιστο καί δέν τό διαφυλάξαμε, χρειάστηκε νά κατέβει αὐτός στό χείριστο, δηλαδή στή δική μας ξεπεσμένη φύση, ὥστε νά μᾶς ξαναδώσει, προσφέροντας καί ἐνεργώντας ὁ ἴδιος, τήν ἐξομοιωμένη μ᾿ αὐτόν εἰκόνα καί τόν ἀρχαῖο προορισμό. Κι ἀκόμα νά μᾶς διδάξει τό ἐνάρετο ἦθος τῆς βιωτῆς, αὐτό τό ἦθος πού ὁ ἴδιος μέ τήν ἐπίγεια ζωή του κατέστησε συγκεκριμένο καί εὐκολοκατόρθωτο. Κι ἀκόμα νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπό τή φθορά φέρνοντάς μας πάλι σέ κοινωνία μέ τή ζωή, μέ τό νά ἀνοίξει ὁ ἴδιος τό δρόμο τῆς δικῆς μας ἀνάστασης. Καί ἀκόμα νά ξανακάνει καινούργιο τό θρυμματισμένο κι ἀγνώριστο κανάτι τῆς ὕπαρξής μας, νά λύσει τά δεσμά τῆς κυριαρχίας τοῦ διαβόλου ἐπάνω μας προκαλώντας μας νά ἀναγνωρίσουμε τήν κυριαρχία τοῦ Θεοῦ. Καί ἀκόμα νά μᾶς γεμίσει κουράγιο καί νά μᾶς ἐκπαιδεύσει νά πολεμοῦμε τόν τύραννο μέ τήν ὑπομονή καί τήν ταπείνωση.

Μέ τήν ἐνανθρώπηση, λοιπόν, τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καταργήθηκε ἡ λατρεία τῶν δαιμόνων, ὅλη ἡ κτίση ἁγιάστηκε μέ τό θεῖο του αἷμα, οἱ βωμοί καί οἱ ναοί τῶν εἰδώλων κατεδαφίστηκαν, ρίζωσε ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ, λατρεύεται πιά ἡ ὁμοούσια Τριάδα, ἡ ἄκτιστη θεότητα, ὁ ἕνας ἀληθινός Θεός ὁ δημιουργός καί κυβερνήτης τοῦ σύμπαντος. Τώρα πιά, πάλι, οἱ ἀρετές εἶναι κατορθωτός τρόπος ζωῆς, προσφέρθηκε ἡ ἐλπίδα μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ· τώρα πιά οἱ δαίμονες τρέμουν τούς ἀνθρώπους πού προηγουμένως ἦταν τοῦ χεριοῦ τους. Καί τό πράγματι ἀξιοθαύμαστο, εἶναι πώς ὅλα αὐτά κατορθώθηκαν μέ τό σταυρό καί τά πάθη καί τό θάνατο. Κηρύχθηκε σ’ ὅλη τή γῆ τό Εὐαγγέλιο τῆς ὑποταγῆς στό Θεό, ὄχι μέ πολέμους καί ὅπλα καί στρατούς πού σύντριβαν τούς ἐχθρούς. Κηρύχθηκε ἀπό λίγους γυμνούς, φτωχούς καί ἀγράμματους, πού διώχνονταν ἀπό παντοῦ, πού δέχονταν χτυπήματα, πού θανατώνονταν, πού κήρυτταν ἕνα σταυρωμένο καί νεκρό, πού ὅμως ἐπικράτησαν ἀπέναντι στούς σοφούς καί τούς ἰσχυρούς γιατί ἀκριβῶς τούς ἀκολουθοῦσε ἡ ἀκαταμάχητη δύναμη τοῦ σταυρωμένου. Ὁ θάνατος, ὁ πρίν τρομακτικός, νικιέται, καί καταδικάζεται τώρα ὁ ἀπόβλητος καί μισητός τῆς ζωῆς.

Αὐτά εἶναι τά ἀποτελέσματα τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ· αὐτές εἶναι οἱ συνέπειες τῆς ἐπιβολῆς τῆς δύναμής του. Δέν ἔσωσε ἕνα λαό, ὅπως ὁ Μωυσῆς πού φυγάδευσε ἀπό τήν Αἴγυπτο τούς Ἑβραίους περνώντας τους μέσ’ ἀπό τή θάλασσα γιά ν᾿ ἀπαλλαγοῦν ἀπό τή δουλεία τοῦ Φαραῶ. Ἔσωσε ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου καί τόν γεμάτο ἀπό κακία τύραννο, τήν ἁμαρτία. Καί ἔσωσε τούς ἀνθρώπους ὅλους, ὄχι πειθαναγκάζοντάς τους νά ἀσκήσουν τήν ἀρετή, ὄχι παραχώνοντάς τους στό χῶμα, ὄχι καίοντάς τους καί διατάσσοντας νά λιθοβολοῦνται οἱ ἁμαρτωλοί, ἀλλά πείθοντάς τους μέ πραότητα, ὑπομονή καί συγχωρετικότητα νά διαλέξουν τήν ἀρετή καί νά συναγωνίζονται στούς κόπους γι᾿ αὐτήν κι ἔτσι νά ἱκανοποιοῦνται. Προηγουμένως ὅταν ἁμάρταναν ἐτιμωροῦντο μέ χτυπήματα κι ὅμως ἐπέμεναν στήν ἁμαρτία καί τήν εἶχαν θεοποιήσει· τώρα δέχονται νά ὑφίστανται χτυπήματα γιά χάρη τῆς ὑπακοῆς στό Θεό καί γιά χάρη τῆς ἀρετῆς, δέχονται νά κακοπαθοῦν καί νά θανατώνονται.

Δόξα σέ Σένα Χριστέ, Λόγε τοῦ Θεοῦ καί Σοφία καί Δύναμη καί Θεέ Παντοκράτορα. Τί νά Σοῦ ἀντιδωρίσουμε ἐμεῖς οἱ ἄπραγοι γιά ὅλα ὅσα μᾶς χάρισες; Ὅλα μᾶς τά ᾿χεις δοσμένα Ἐσύ καί τίποτ᾿ ἄλλο δέν ζητᾶς ἀπό μᾶς πάρα ν᾿ ἀποδεχτοῦμε τή σωτηρία πού μᾶς πρόσφερες, δίνοντάς μας ἀκόμα καί τή δύναμη γιά νά τό κάνουμε. Καί τήν προσπάθειά μας πάλι νιώθεις γιά χάρη γιατί εἶσαι ἀπερίγραπτα ἀγαθός. Σ᾿ εὐχαριστοῦμε, Ἐσένα πού μᾶς ἔδωσες τήν ὕπαρξη, μά καί μᾶς χάρισες τήν αἰώνια ζωή· Ἐσένα πού καί ὅταν τήν χάσαμε καί τήν ἀρνηθήκαμε, μᾶς ὁδήγησες πίσω σ’ αὐτήν μέ τήν ἐνανθρώπησή Σου πού καμιά γλώσσα δέν τολμᾶ νά ἑρμηνεύσει.

Πηγή: www.imaik.gr