Συγγραφέας: Διάφοροι

Περιγραφή

Το βιβλίο «Ο Άγιος Ιωάννης ο Λαμπαδιστής» περιλαμβάνει το βίο του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή όπως αυτός διασώζεται στο αρχαιότερο χειρόγραφο που τον περιγράφει (κείμενο και μετάφραση) —το οποίο θεωρείται το πληρέστερο που έχουμε σε σχέση με άλλα δύο που κι αυτά διασώζουν βιογραφικά στοιχεία του Αγίου. Περιλαμβάνει περιγραφή της Ιεράς Μονής του, η οποία βρίσκεται στα όρια της κοινότητας του Καλοπαναγιώτη και είναι ένα από τα δέκα μνημεία που ανακήρυξε η UNESCO ως παγκόσμια κληρονομιά. Τέλος περιλαμβάνει τον Παρακλητικό Κανόνα του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστή.

Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου

«Ο Άγιος Ιωάννης ο Λαμπαδιστής είναι ένας Άγιος της Εκκλησίας της Κύπρου που έζησε κατά τους βυζαντινούς χρόνους. Είναι λοιπόν σημαντικός όχι μόνο από πλευράς αγιότητας, αλλά και από πλευράς ιστορικότητας αφού έζησε σε μια περίοδο όπου η Εκκλησία της Κύπρου εξερχόταν από μια μεγάλη δοκιμασία, τις αραβικές επιδρομές, και βρισκόταν προ των πυλών μιας άλλης δοκιμασίας, τις πνευματικές επιδρομές των Φράγκων και Λατίνων. Έτσι λοιπόν ο Άγιος οριοθετεί την πρώτη και δεύτερη χιλιετία του Χριστού, καθότι έζησε, όπως είναι γνωστό, στα τέλη του 10ου αιώνος. Στις καρδιές των κατοίκων της Κύπρου ο Άγιος Ιωάννης ο Λαμπαδιστής είναι ο νέος Άγιος που αξιοποιεί την τύφλωσή του και την κάνει υπομονή. Και η υπομονή εργάζεται αγιότητα, όταν γίνεται εν Χριστώ. Είναι ο Άγιος που υπηρετεί τους ανθρώπους που πάσχουν από δαιμονικές ενέργειες· ο Άγιος που επιτελεί πολλά θαύματα· που παρηγορεί, αφού και ο ίδιος παρηγορήθηκε από τη χάρη του Χριστού μετά την έξοδό του από τον οίκο του πατέρα του και την μετάβαση του στον τόπο της ασκήσεως του, στα όρια της κοινότητας της Μαραθάσας».

Συγγραφέας: Διάφοροι

Περιγραφή

Το βιβλίο «Ο Άγιος Κυπριανός στο Μένοικο» περιλαμβάνει, τον βίο των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, βυζαντινολογική και ιστορική μελέτη του ναού των Αγίων και των παρεκκλησίων της κοινότητας, λαογραφική μελέτη για την κοινότητα Μενοίκου, τον Παρακλητικό Κανόνα των Αγίων και φωτογραφικό παράρτημα.

Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου

Η κοινότητα Μενοίκου κατέχει ως θησαυρό το ναό του Αγίου Κυπριανού και είναι όντως θησαυρός αυτός ο ναός, διότι θησαυρίζει τα λείψανα των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης. Τι θα γίνει ο ναός τούτος χωρίς τα λείψανα και χωρίς τη θαυματουργή εικόνα του Αγίου Κυπριανού; Χιλιάδες πιστοί περνούν κάθε χρόνο από το ναό του Αγίου Κυπριανού στο Μένοικο, ώστε ο τόπος αυτός να είναι σήμερα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Κύπρου και αυτό δεν είναι τυχαίο».

Το βιβλίο κυκλοφορεί και στα ρωσικά

Κείμενο: Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος 

Φωτογραφίες: Άλκης Κυριακίδης

Σύμβουλος Έκδοσης: Πέτρος Λαζάρου

Έρευνα, Σπουδή, Επιμέλεια έκδοσης: Ανθή Κυριακίδου

Έκδοση: Πολιτιστικό Κέντρο Άγιος Ιωάννης Λαμπαδιστής Καλοπαναγιώτης

Διεύθυνση: Οδός Εθνομάρτυρα Λαυρεντίου 9, 2862 Καλοπαναγιώτης. 

Τηλ. 99581991

Σελ: 60

Σεπτέμβριος 2009

Τιμή: €10.00

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Ο Λαυρέντιος ανέλαβε την αρχιερατεία του στις αρχές ενός δύσκολου αιώνα, ο οποίος έμελλε να φέρει πολλές αλλαγές στην ιστορική μοίρα του τόπου του. Ήταν καιρός ζυμώσεων και ανακατατάξεων, εποχή στην οποία «αρκέψαν οι κρυφοί ανέμοι τζιαι εφυσούσαν», όπως πολύ εύστοχα γράφει ο ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης. 

Πράγμα που δεν μπορούσε ν’ αφήσει ανεπηρέαστη και την Κύπρο, αφού «είσιεν σγιον είχαν ούλλοι τους τζ’ η Κύπρου το κρυφόν της, μεσ’ τους ανέμους τους κρυφούς είσιεν το μέρτικον της», κατά τον ίδιο ποιητή. Στον κόσμο της Κύπρου λοιπόν, καθώς και στον ευρύτερο περίγυρο, είχε αρχίσει «να κρυφοσυννεφκιάζει». Ο παλαιός κόσμος, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, έφτανε στο τέλος του κι ένας νέος κόσμος φαινόταν ν’ ανατέλλει, από τα δυτικά αυτή τη φορά, γεμάτος ζωτικότητα και δυναμισμό, γεμάτος καινούργιες ιδέες κι απαιτήσεις –ιδέες του Διαφωτισμού της Δύσης (ενός διαφωτισμού χωρίς φωτισμό του Αγίου Πνεύματος).

Ο Λαυρέντιος έζησε και έδρασε σ’ αυτό το μεταίχμιο, σ’ αυτή τη δίνη της μετάβασης. Τέτοιες μεταβάσεις όμως -η ιστορία το έδειξε πάρα πολλέ φορές- στεριώνονται συνήθως με αίμα. Και το αίμα αυτό, που σάμπως να χρειαζόταν για ν’ αρχίσει η κραταιά οθωμανική αυτοκρατορία να παραχωρεί τη θέση της  στις νέες δυνάμεις που έφερνε στο προσκήνιο ο δέκατος ένατος αιώνας, στην περίπτωση της Κύπρου έμελλε να είναι το αίμα των κεφαλών της Εκκλησίας και της κοινωνίας της: του Αρχιεπισκόπου, των Μητροπολιτών,  μεταξύ αυτών και του Κυρηνείας Λαυρεντίου, και άλλων ανωτέρων κληρικών αλλά και των λαϊκών τοπικών αρχόντων».

Βιογραφικό

Ο Λαυρέντιος γεννήθηκε στον Καλοπαναγιώτη το 1750 στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας στην Κύπρο όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Ο Μητροπολίτης Κυρηνείας Χρύσανθος προσέλαβε τον Λαυρέντιο σε ηλικία δεκαπέντε ετών ως δόκιμο στη Μονή Σκουριώτισσας. Η Μονή Σκουριώτισσας ήταν ένας από τους τόπους που διέμενε ο εκάστοτε μητροπολίτης Κηρυνείας όταν περιόδευε στην περιοχή Σολέας κατά τις ποιμαντικές του περιοδείες. Σε ηλικία τριάντα πέντε ετών χειροτονήθηκε ιερομόναχος και έξι χρόνια αργότερα Αρχιμανδρίτης από τον Μητροπολίτη Κυρηνείας Ευγένιο.

Το 1811 χειροτονήθηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Κύπρου Χωρεπίσκοπος Λαμπούσης και το 1816 εξελέγη Μητροπολίτης Κυρηνείας. Το 1818 μυείται στη Φιλική Εταιρεία από τους φιλικούς Δημήτριο Ύπατρο και Αντώνιο Πελοπίδα.

Την 9η Ιουλίου 1821, την ίδια μέρα που απαγχονίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός αποκεφαλίστηκε και ο Μητροπολίτης Κυρηνείας Λαυρέντιος μαζί με τους Μητροπολίτες Πάφου Χρύσανθο και Κιτίου Μελέτιο.

Βλέπε σχετικά:  

http://www.kalopanayiotis.com/index.php?option=com_content&view=article&id=44&Itemid=47&lang=el

και

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=944

Κείμενα: Χρήστος Αργυρού, Διομήδης Μυριανθέας

Φωτογραφίες: Bάσος Στυλιανού

Kατόψεις και Σχέδια: Διομήδης Mυριανθεύς

Εκδόσεις  Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου

και Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου

Οδηγοί Βυζαντινών Μνημείων

Σελ: 72

2004

Τιμή: €7.00

Περιγραφή

Mέσα στις σελίδες του ευσύνοπτου και εικονογραφημένου Οδηγού, ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει την ιστορία της Μεσαιωνικής Mονής του Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι που βρίσκεται κοντά στο χωριό Πλατανιστάσα.

Στο κεφάλαιο για την αρχιτεκτονική του ναού δίνονται χρήσιμες πληροφορίες για την τυπολογία του μνημείου και τα υλικά δομής. Στα κεφάλαια που αναφέρονται στις τοιχογραφίες του ιερού βήματος, του κυρίως ναού και του περιστώου σχολιάζονται και περιγράφονται οι αριστουργηματικές παραστάσεις που καλύπτουν σχεδόν όλες τις επιφάνειες των τοίχων του μνημείου. Σε άλλο κεφάλαιο περιγράφονται το ξυλόγλυπτο εικονοστάσιο, οι φορητές εικόνες, η Αγία Τράπεζα και η επίπλωση του ναού του Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι. Στο τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζεται ο διάκοσμος των ξύλινων ελκυστήρων και το δάπεδο του ναού, πλίνθοι του οποίου φέρουν εγχάρακτα και έκτυπα σχέδια. Aκολουθεί Γλωσσάρι όρων για την καλύτερη κατανόηση των κειμένων και παρατίθεται επιλεγμένη Bιβλιογραφία. Στο τέλος του Oδηγού υπάρχουν διαγράμματα τομών με σχέδια και αρίθμηση των τοιχογραφιών.

OOδηγός διατίθεται σε  αγγλική και γερμανική έκδοση.

Κείμενα: Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, Διομήδης Μυριανθεύς

Φωτογραφίες: Bάσος Στυλιανού

Kατόψεις και Σχέδια: Διομήδης Mυριανθεύς, Χριστιάνα Τορνάρη

Εκδόσεις  Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου

και Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου

Οδηγοί Βυζαντινών Μνημείων

Σελ: 92

2005

Τιμή: €9.00

Περιγραφή

Μέσα από τις σελίδες του Οδηγού γίνεται αναδρομή στην ιστορία, στην αρχιτεκτονική και στην τέχνη δύο αξιόλογων ξυλόστεγων ναών της περιόδου της Bενετοκρατίας (1489-1571) στην Kύπρο, την Παναγία Eλεούσα γνωστή και ως Ποδύθου και την Παναγία Θεοτόκο (ή Aρχάγγελο).

Στην παρούσα έκδοση κρίθηκε σκόπιμο να συμπεριληφθεί και ο ναός της Παναγίας Θεοτόκου (ή του Aρχαγγέλου), ο οποίος αν και δεν συμπεριλήφθηκε ακόμα στον κατάλογο των μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Kληρονομιάς (UNESCO) διασώζει σημαντικό τοιχογραφικό διάκοσμο του 1514. Oναός αυτός βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τον ναό της Παναγίας Ποδύθου και τα δύο μνημεία είναι επισκέψιμα καθΆ όλη τη διάρκεια του έτους.

Ο ναός της Παναγίας Ποδύθου

Στο κεφάλαιο για την αρχιτεκτονική του ναού της Παναγίας Ποδύθου παρουσιάζεται η τυπολογία του μνημείου και τα υλικά δομής. Στα κεφάλαια που αναφέρονται στις λίγες τοιχογραφίες του ναού, σχολιάζονται οι εξαιρετικές παραστάσεις, «ιταλοβυζαντινής» τεχνοτροπίας του 16ου αιώνα. Το μνημείο ανήκει στην Παγκόσμια Πολιτιστική Kληρονομιά (UNESCO).

Στο τελευταίο κεφάλαιο περιγράφονται το αρχικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού και οι φορητές εικόνες. Ακολουθούν πίνακες με αρχιτεκτονικά σχέδια στα οποία σημειώνεται η θέση των τοιχογραφιών.

Ο ναός της Θεοτόκου (ή του Aρχαγγέλου)

Στη συνέχεια παρουσιάζεται ο ναός της Θεοτόκου (ή του Aρχαγγέλου). Στο κεφάλαιο για την αρχιτεκτονική δίνονται χρήσιμες πληροφορίες για την τυπολογία του μνημείου και τα υλικά δομής. Ο ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες της βυζαντινής παράδοσης που φιλοτεχνήθηκαν το 1514 από τον αξιόλογο ζωγράφο Συμεών Aξέντη. Ακολουθούν πίνακες με αρχιτεκτονικά σχέδια στους οποίους σημειώνεται η θέση των τοιχογραφιών.

Στο τέλος του Οδηγού υπάρχει Γλωσσάρι όρων για την καλύτερη κατανόηση των κειμένων και παρατίθεται επιλεγμένη βιβλιογραφία.

Οι ξεχωριστές τους οντότητες αλλά και οι διαφορές τους συνιστούν σημείο έλξης τόσο για τον φιλότεχνο επισκέπτη όσο και για τον επιστήμονα μελετητή, αρχαιολόγο και ιστορικό.

O Oδηγός διατίθεται  σε  αγγλική και γερμανική έκδοση.

Κείμενα: Διομήδης  Μυριανθεύς και Στυλιανός  Περδίκης

Φωτογραφίες: Bάσος Στυλιανού

Kατόψεις και Σχέδια: Διομήδης Mυριανθεύς, Χριστιάνα Τορναρίτη

Εκδόσεις  Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου

και Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου

Οδηγοί Βυζαντινών Μνημείων

Σελ: 95

2009

Τιμή: €9.00

Περιγραφή

Μέσα από τις σελίδες του Οδηγού γίνεται αναδρομή στην ιστορία, στην αρχιτεκτονική και στην τέχνη του αξιόλογου αυτού ναού. Πρόκειται για ναό μικρού μεγέθους με ξύλινη στέγη και είναι το παλαιότερο χρονολογημένο παράδειγμα του τύπου αυτού που σώζεται σήμερα στην Κύπρο. 

Ο ναός ανήκει στον τύπο του ξυλόστεγου ναού ο οποίος είναι ιδιαίτερος και χαρακτηριστικός τύπος της κυπριακής ναοδομίας. Στο κεφάλαιο για την αρχιτεκτονική του ναού παρουσιάζεται η τυπολογία του μνημείου και τα υλικά δομής. Στα κεφάλαια που αναφέρονται στις τοιχογραφίες του ναού, σχολιάζονται οι εξαιρετικές παραστάσεις, « τεχνοτροπίας του 12ου αιώνα. Το μνημείο ανήκει στην Παγκόσμια Πολιτιστική Kληρονομιά (UNESCO).

O Οδηγός διατίθεται σε  αγγλική, γερμανική και έκδοση.

Κείμενα: Xριστόδουλος Xατζηχριστοδούλου, Διομήδης Mυριανθεύς

Φωτογραφίες: Bάσος Στυλιανού

Kατόψεις και Σχέδια: Διομήδης Mυριανθεύς

Εκδόσεις  Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου

και Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου

Οδηγοί Βυζαντινών Μνημείων

Σελ:  48

2002

Τιμή: €7.00

Περιγραφή

O ναός της Παναγίας της Aσίνου, είναι το μοναδικό κατάλοιπο της Mονής των Φορβίων, που ιδρύθηκε από το μάγιστρο  Nικηφόρο  Iσχύριο το 1099. Oναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο 12ο, 13ο, 14ο και 17ο αιώνα.

Hαρχιτεκτονική του ναού σε συνδυασμό με τον εξαιρετικό τοιχογραφικό διάκοσμο, καθιστούν το μνημείο ως ένα από τα σημαντικότερα Βυζαντινά μνημεία που έχουν διασωθεί. Για τους πιο πάνω λόγους, το μνημείο ανήκει σήμερα στην Παγκόσμια Κληρονομιά (UNESCO).

OOδηγός περιέχει την ιστορία της Mονής των Φορβίων, αρχιτεκτονική περιγραφή του μνημείου, περιγραφή και σχολιασμό των τοιχογραφιών, του ξυλόγλυπτου εικονοστασίου και των φορητών εικόνων, που συνοδεύονται από κατόψεις, διαγράμματα τομών με αρίθμηση των τοιχογραφιών και έγχρωμες φωτογραφίες του εσωτερικού και του εξωτερικού του μνημείου. Παρατίθεται Γλωσσάρι όρων και επιλεγμένη βιβλιογραφία.

OOδηγός διατίθεται και σε  αγγλική, γαλλική, γερμανική και ρωσική έκδοση.

Κείμενα: Αθανάσιος Παπαγεωργίου

Φωτογραφίες: Βάσος Στυλιανού

Εκδόσεις  Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου

και Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου

Οδηγοί Βυζαντινών Μνημείων

Σελ: 72

2008

Τιμή: €7.00

Περιγραφή

Μέσα από τις σελίδες του Οδηγού γίνεται αναδρομή στην ιστορία, στην αρχιτεκτονική και στην τέχνη του μοναστηριακού συγκροτήματος του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστού στον Καλοπαναγιώτη, το οποίο περιλαμβάνει εκτός από το βυζαντινό καθολικό που είναι αφειρωμένο στον άγιο Ηρακλείδιο ακόμα δύο ναούς, εκείνους του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστού και του Ακαθίστου Ύμνου. Στους ναούς αυτούς διασώθηκαν βυζαντινές και μεταβυζαντινές τοιχογραφίες που χρονολογούνται από το 12ο έως και το 16ο αιώνα καθώς και αξιόλογες φορητές εικόνες και έργα ξυλογλυπτικής.

Στο κεφάλαιο για τη Θέση και την Ιστορία της Μονής, ο συγγραφέας παραθέτει τις σχετικές πληροφορίες από τις πηγές καθώς και τους προβληματισμούς που προκύπτουν από αυτές. Γίνεται, επίσης, ιστορική αναδρομή για την ίδρυση, την δράση και την παρακμή της Μονής.

Στο κεφάλαιο για την αρχιτεκτονική της Μονής παρουσιάζονται τα μοναστηριακά κτήρια όπως τα κελιά, το “συνοδικό” (αρχοντικό), το ηγουμενείο, το “μαγκιπείο” (αρτοποιείο), ο ληνός και το ελαιοπιεστήριο. Παρουσιάζεται επίσης η τυπολογία του καθολικού και των παρεκκλησίων και τα υλικά δομής. Στο κεφάλαιο που αναφέρεται στο ζωγραφικό διάκοσμο, σχολιάζονται οι τοιχογραφίες του κατάγραφου καθολικού και αναφέρονται τα ιδιαίτερά τους στοιχεία. Παρουσιάζονται ακόμα οι τοιχογραφίες του παρεκκλησίου του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστού που εικονογραφούν το βίο του και οι τοιχογραφίες του Νάρθηκα, έργο αξιόλογου ζωγράφου από την Κωνσταντινούπολη. Σχολιάζονται επίσης οι εξαιρετικές παραστάσεις, «ιταλοβυζαντινής» τεχνοτροπίας του 16ου αιώνα που κοσμούν τις επιφάνειες των τοίχων του παρεκκλησίου του Ακαθίστου Ύμνου.

Στο κεφάλαιο για τα ξυλόλυπτα εικονοστάσια και τις φορητές εικόνες παρουσιάζονται εκείνα που βρίσκονται στο καθολικό και στο παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστού, οι δεσποτικές εικόνες τους, η σειρά του Δωδεκάορτου και η αργυρεπίχρυση λειψανοθήκη της κάρας του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστού.

Στην παρούσα έκδοση συμπεριλαμβάνεται ξεχωριστό κεφάλαιο για το Εικονοφυλάκιο της Μονής, στο οποίο εκτίθενται σημαντικές βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες από το το 12ο έως και το 19ο αιώνα και αξιόλογα δείγματα εκκλησιαστικής ξυλογλυπτικής και μεταλλοτεχνίας.

Ακολουθεί πίνακας με αρχιτεκτονική κάτοψη του κτηριακού συγκροτήματος της μονής, στον οποίο σημειώνεται η θέση των τοιχογραφιών.

Στο τέλος του Οδηγού υπάρχει Γλωσσάρι όρων για την καλύτερη κατανόηση των κειμένων και παρατίθεται επιλεγμένη βιβλιογραφία.

Ανέκαθεν η Μονή αποτελούσε σημείο αναφοράς για τους προσκυνητές και τους επισκέπτες, ντόπιους και ξένους, και σταθμό κατά τη μετάβασή τους στη Μονή της Παναγίας του Κύκκου ή στο Τρόοδος. Το ορεινό θελκτικό τοπίο της κοιλάδας της Μαραθάσας, στο οποίο είναι κτισμένη η μονή, και η καλή κατάσταση διατήρησης των κτηρίων και του ζωγραφικού διακόσμου συνιστούν σημεία έλξης τόσο για τον φιλότεχνο επισκέπτη όσο και για τον επιστήμονα μελετητή, αρχαιολόγο και ιστορικό.

O Oδηγός διατίθεται σε  αγγλική, γερμανική και ρωσική έκδοση.

Μητροπολίτου Μόρφου Νεοφύτου

16 κάρτες

Βιβλίο Σελ. 52

2010

Τιμή: 10 €

Περιγραφή

Ο πολυτελής αυτός φάκελος περιέχει 16 κάρτες από το καθολικό της Ιεράς Μονής Παναγίας του Άρακα και Βιβλίο 52 σελίδων.

Η Ιερά Μονή Παναγίας του Άρακα ευρίσκεται πλησίον του χωριού Λαγουδερά και ανήκει στη δικαιοδοσία της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου. Συγκαταλέγεται στα δέκα βυζαντινά μνημεία της Κύπρου που είναι εγγεγραμμένα στην Παγκόσμια Κληρονομιά της UNESCO. Αποτελεί προορισμό για πολλούς προσκυνητές και επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο που έρχονται να θαυμάσουν τις αξιόλογες βυζαντινές τοιχογραφίες και το πανέμορφο ορεινό τοπίο.

Απόσπασμα από το βιβλίο

Πραγματικά τί να πούμε για τον αγιογράφο Θεόδωρο Αψευδή; Ότι η ιστορική του γνώση μεταποιείται σε θεολογία; Ή ότι η θεολογία του αποτυπώνεται μέσα από ιστορικές μορφές; Τί να πούμε γι’ αυτόν τον καλλιτέχνη που με τόση ευκρίνεια και σαφήνεια παρουσιάζει σε λίγο χώρο όλη την εκκλησιαστική ιστορία της νήσου, αλλά και το Μητροπολιτικό σύστημα; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ο σπουδαιότερος αγιογράφος της Κύπρου…   Η Παναγία του Άρακα είναι η αξιολογότερη σε θεολογία και καλλιτεχνική αξία εκκλησία της Κύπρου, που η Μητρόπολη Μόρφου και η Επισκοπή Σόλων , έχει τη μεγάλη τιμή και τη μεγάλη ευθύνη να διαφυλάττει μέσα στους αιώνες. Μνήσθητι Κύριε των μακαριών και αείμνηστων κτιτόρων της Ιεράς Μονής ταύτης και του ιερογράφου Θεοδώρου. Αμήν.