1. Πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι οἱ ἀρετὲς εἶναι δεμένες μεταξύ τους ἀποτελώντας μιὰ ἱερή ἁλυσίδα. Ἔτσι ἡ προσευχὴ ξεκινάει ἀπό τὴν ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη ἀπὸ τὴ χαρά. Ἡ χαρὰ ἀπὸ τὴν πραότητα. Ἡ πραότητα ἀπὸ τὴν ταπεινοφροσύνη. Ἡ ταπεινοφροσύνη ἀπὸ τὴ διακονία. Ἡ διακονία ἀπὸ τὴν ἐλπίδα. Ἡ ἐλπίδα ἀπὸ τὴν πίστη. Ἡ πίστη ἀπὸ τὴν ὑπακοή. Ἡ ὑπακοὴ ἀπὸ τὴν ἁπλότητα. Ἐπίσης καὶ οἱ κακίες εἶναι ἁλυσίδα μεταξύ τους: Τὸ μῖσος ἀπὸ τὸ θυμό. Ὁ θυμός ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Ἡ ὑπερηφάνεια ἀπὸ τὴν κενοδοξία. Ἡ κενοδοξία ἀπὸ τὴν ἀπιστία. Ἡ ἀπιστία ἀπὸ τὴ σκληροκαρδία. Ἡ σκληροκαρδία ἀπὸ τὴν ἀμέλεια. Ἡ ἀμέλεια ἀπὸ τὴ χαύνωση. Ἡ χαύνωση ἀπὸ τὴν ὀλιγωρία. Ἡ ὀλιγωρία ἀπὸ τὴν ἀκηδία (=ἀφροντισιά). Ἡ ἀκηδία ἀπὸ τὴν ἀνυπομονησία. Καὶ τέλος ἡ ἀνυπομονησία ἀπὸ τὴ φιληδονία.

2. Ὁ,τιδήποτε καλὸ κάνει ὁ ἄνθρωπος; ὁ πονηρὸς θέλει νὰ τὸ λερώνει μὲ τὰ δικά του σπέρματα. Δηλαδὴ μὲ τὴν κενοδοξία, τὴν οἴηση, τὸ γογγυσμό, οὕτως ὥστε τὸ καλὸ νὰ μὴ γίνεται πρὸς δόξαν Θεοῦ ἤ μὲ προθυμία. Ὁ Ἄβελ π.χ. πρόσφερε στὸ Θεὸ θυσία ἀπὸ τὰ λιπαρά μέρη καὶ ἀπὸ τὰ πρωτότοκα πρόβατα. Ἐπίσης καὶ ὁ Κάϊν πρόσφερε δώρα ἀπὸ τοὺς καρποὺς τῆς γής, ἀλλὰ ὄχι ἀπὸ τὰ πρῶτα. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Θεὸς δέχθηκε τὴ θυσία τοῦ Ἄβελ καὶ δὲν δέχθηκε τὰ δῶρα τοῦ Κάϊν. Ἀπ’ αὐτὸ μαθαίνουμε ὅτι ἕνα καλό, ἄν τὸ κάνουμε μὲ ἀμέλεια ἤ καταφρονητικά ἤ γιὰ κάτι ἄλλο καὶ ὄχι γιὰ τὸ Θεό, δὲν γίνεται εὐπρόσδεκτο ἀπὸ τὸ Θεό.

1. «Ἡ ἀγάπη ὅλα τὰ δέχεται, ὅλα τὰ ὑπομένει• ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ξεπέφτει», λέει ὁ Ἀπόστολος. Ἡ τέλεια ἀγάπη δὲν ὑπόκειται οὔτε σέ πτώση, οὔτε σέ πάθος, ἀλλὰ εἶναι τέτοια, ὥστε καὶ οἱ γλώσσες τῶν Ἀγγέλων καὶ ἡ προφητεία καὶ ὅλη ἡ γνώση καὶ τὰ χαρίσματα τῶν ἰαμάτων εἶναι μηδέν, ὅταν συγκριθοῦν μ’ ἐκείνη.

Ἔτσι πρέπει καὶ οἱ προεστῶτες ὄχι ἀπὸ θυμὸ καὶ ὑψηλοφροσύνη, οὔτε γιὰ ἐκδίκηση, νὰ τιμωροῦν τοὺς ἀδελφοὺς ἐκείνους, ποὺ ἔχουν ἀνάγκη παιδεύσεως, ἀλλὰ μὲ σπλάχνα οἰκτιρμῶν καὶ μὲ σκοπὸ τὴν πνευματική τους ὠφέλεια καὶ διόρθωσή τους.

2. Περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο νὰ ἐπιδιώκουμε τὸ φόβο τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἱερὴ ἀγάπη, ἡ ὁποία ἔρχεται μέσα μας μὲ τὴ χάρη καὶ τὴ δωρεά τοῦ Χριστοῦ μας. Ἀπὸ αὐτὴ εὔκολα φθάνουμε στὴν πρὸς τὸν πλησίον ἀγάπη. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι γυμνός ἀπὸ τὴν ἀγάπη καὶ τὸ φόβο τοῦ Θεοῦ, τότε κυνηγάει τὴ δόξα καὶ τὸν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων. Ἀλλὰ τότε λέει ὁ Κύριος «Πῶς μπορεῖτε νὰ πιστεύετε σεῖς ποὺ δέχεσθε δόξα ὁ ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλο καὶ δὲν ζητᾶτε τὴ δόξα ἀπὸ τὸν Θεὸ μόνον;».

3. Πρέπει διαρκῶς ὁ νοῦς μας —χωρὶς περισπασμό— νὰ χρονίζει στὴν ἀγάπη καὶ μνήμη τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν εὐχή. Ἀπ’ αὐτὰ γεννιοῦνται ἡ πρὸς τὸν πλησίον ἀγάπη, ἡ ἁπλότητα, ἡ πραότητα, ἡ ταπείνωση, ἡ ἀκεραιότητα, ἡ ἀγαθότητα καὶ ἡ προσευχή. Ὁ διάβολος ἀγωνίζεται νὰ ἀπομακρύνει τὸ νοῦ μας ἀπὸ τὴ μνήμη τοῦ Θεοῦ, τὸ φόβο καὶ τὴν ἀγάπη Του, μὲ λογῆς – λογῆς γήϊνα δολώματα.

Ὁ πατριάρχης Ἀβραάμ, ὅταν συνάντησε τὸν ἱερέα τοῦ Θεοῦ Μελχισεδέκ, τοῦ ἔδωσε τὰ καλύτερα τῶν ὑπαρχόντων του καὶ πῆρε τὴν εὐλογία του. Ἔτσι καὶ μεῖς τοὺς καλύτερους λογισμούς μας νὰ τοὺς ἀφιερώνουμε στὴ μνήμη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀγάπη Του, ὁπότε ἀκόπως καὶ μὲ χαρά θὰ ἐκτελοῦμε τὶς ἐντολές τοῦ Κυρίου.

Ἡ ψυχή, ποὺ θέλει νὰ μείνει παρθένος καὶ νὰ ἐνωθεῖ μὲ τὸ Θεό, δὲν πρέπει ν’ ἀπομακρύνεται μόνον ἀπὸ φανερά ἁμαρτήματα, ὅπως ἡ πορνεία, ὁ φόνος, ἡ κλοπή, ἡ γαστριμαργία, ἡ κατάκριση, τὸ ψεῦδος, ἡ φυλαργυρία, ἡ πλεονεξία, καὶ τὰ ὅμοια, ἀλλὰ πολύ περισσότερο ἀπὸ τὰ ἀφανὴ καὶ κρύφια. Δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία, κενοδοξία, ἀνθρωπαρέσκεια, ὑποκρισία, φιλαρχία, δολιότητα, κακοήθεια, μῖσος, ἀπιστία, φθόνο, φιλαυτία, ὑπερηφάνεια καὶ τὰ ὅμοια. Κατὰ τὴ Γραφή, τὰ ἐσωτερικά αὐτὰ ἁμαρτήματα εἶναι ἴσα μὲ τὰ ἐξωτερικά. Γιατὶ λέει «Ὁ Κύριος διασκόρπισε ὀστᾶ ἀνθρωπαρέσκων», καὶ• «Ὁ Κύριος ἀποστρέφεται τὸν αἱμοχαρὴ καὶ δόλιο ἄνθρωπο», δείχνοντας μ’ αὐτό, ὅτι τὴ δολιότητα ὁ Κύριος τὴν ἀποστρέφεται ἴσα μὲ τὸ φόνο. Ἐπίσης λέει «γι’ ἀνθρώπους, ποὺ μιλοῦν εἰρηνικὰ στοὺς ἄλλους, μέσα τους ὅμως σχεδιάζουν κακά». Καὶ πάλι• «Μέσα στὴν καρδιά σας συλλογίζεστε πῶς νὰ διαπράξετε ἀνομίες στὴ ζωή». Καὶ «ἀλλοίμονό σας, ὅταν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σᾶς ἐπαινοῦν», ὅταν δηλαδὴ ἐπιδιώκετε ν’ ἀκοῦτε καλά γιὰ τὸν έαυτό σας ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ κρέμεστε ἀπὸ τὴ γνώμη καὶ τοὺς ἐπαίνους τους. Ἐπειδὴ, πῶς εἶναι δυνατό νὰ διαφύγετε τὴν προσοχὴ τῶν ἀνθρώπων γιὰ πάντα, ὅταν κάνετε τὸ καλό; Ἄλλωστε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος λέει• «Ἔτσι νὰ λάμψει τὸ φῶς σας μπροστὰ στοὺς ἀνθρώπους». Καὶ προσθέτει• «Νὰ ἐπιδιώκετε νὰ πράττετε τὸ καλό γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι τὴ δική σας, οὔτε νὰ ἐπιθυμεῖτε ἀνθρώπινους ἐπαίνους». Γιατὶ «πώς μπορεῖτε νὰ ἔχετε πίστη, ἀφοῦ ἐπιζητεῖτε ὁ ἕνας τὸν ἔπαινο τοῦ ἄλλου καὶ ὄχι τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ.». Καὶ ὁ Ἀπόστολος μᾶς παραγγέλλει• «Εἴτε τρώτε, εἴτε πίνετε, εἴτε ό,τιδήποτε κάνετε, ὅλα νὰ τὰ κάνετε γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ.» Καὶ ὁ Θεολόγος Ἰωάννης κατατάσσει τὸ μῖσος μαζὶ μὲ τὸ φόνο, λέγοντας• «Αὐτὸς ποὺ μισεῖ τὸν ἀδελφό του εἶναι ἀνθρωποκτόνος».

1. Μὲ τὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὁ καθένας μας κερδίζει τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του. Χρειάζεται ὅμως νὰ συνεισφέρει καὶ τοὺς δικούς του κόπους. Ὅπως λέει καὶ ὁ ψαλμωδός «ἄν ὁ Κύριος δὲν οἰκοδομήσει τὸ σπίτι ἤ δὲν φυλάξει τὴν πόλη, μάταια ἀγρυπνοῦν οἱ φύλακες καὶ μάταια κοπιάζουν οἱ οἰκοδόμοι.

2. Ἐρώτηση: Ποιό εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, στὸ ὁποῖο καλεῖ ὁ Ἀπόστολος τὸν καθένα νὰ φτάσει;

Ἀπάντηση: Ἡ τέλεια κάθαρση ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἡ ἐλευθερία ἀπὸ τὰ πάθη τῆς ἀτιμίας καὶ ἡ ἀπόκτηση τῆς ἀρετής. Δηλαδὴ ὁ καθαρισμὸς καὶ ὁ ἁγιασμὸς τῆς καρδιᾶς, ποὺ γίνεται μὲ τὴ μετοχὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ τὸ νιώθουμε μέσα μας. «Μακάριοι ὅσοι ἔχουν καθαρὴ καρδιά, γιατί αὐτοὶ θὰ δοῦν τὸ Θεό», εἶπε ὁ Κύριος. Καὶ ὁ Δαβὶδ λέει• «Ποιός εἶναι ἄξιος ν’ ἀνέβει στὸ ὄρος τοῦ Κυρίου καὶ νὰ σταθεῖ στὸν ἅγιο τόπο Του;»• καὶ ἀπαντᾶ. « Αὐτὸς ποὺ ἔχει ἀθῶα χέρια καὶ καθαρὴ καρδιά».

3. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, γνωρίζοντας ὅτι τὰ κρυφὰ πάθη μας εἶναι βαθιά ριζωμένα στὴν ψυχὴ καὶ δύσκολα φεύγουν, μᾶς παρακινεῖ, μαζὶ μὲ τὴν ἀντίστασή μας πρὸς αὐτά, νὰ προσευχόμαστε θερμὰ πρὸς τὸν Κύριο, λέγοντας «ἐκ τῶν κρυφίων μου καθάρισόν με».

4. Καὶ ὁ Μωϋσῆς, θέλοντας μὲ παραδείγματα νὰ μᾶς δείξει ὅτι ἡ ψυχὴ δὲν πρέπει ν’ ἀκολουθεῖ πότε τὸ καλό καὶ πότε τὸ κακό, ἀλλὰ μόνο τὸ καλό, λέει «στὸ ἁλώνι σου δὲν θὰ ζέψεις βόδι μὲ γαϊδούρι ν’ ἁλωνίσεις τὰ σπαρτά σου», δηλαδὴ στὸ ἁλώνι τῆς καρδιᾶς μας νὰ μὴ ἁλωνίζουν μαζὶ ἀρετὴ καὶ κακία -καθαροὶ καὶ ἀκάθαρτοι λογισμοί- ἀλλὰ μόνον ἡ ἀρετή.. «Δὲν θὰ καλλιεργήσεις στὸ χωράφι σου μαζὶ δύο εἴδη καρπῶν καὶ δὲν θὰ διασταυρώσεις (=σμίξεις) ζῶα διαφορετικοῦ γένους». Μ’ ἄλλα λόγια νὰ μὴ μετέχει ἡ ψυχὴ σέ δύο πνεύματα, στὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καὶ στὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου, ἀλλὰ μόνο στὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, καὶ νὰ καρποφορεῖ μόνο τοὺς καρποὺς τοῦ Πνεύματος (ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη κ.λ.π.). Καὶ ὁ ψαλμωδός• «Συμμορφωνόμουνα σ’ ὅλες τὶς ἐντολές σου καὶ μίσησα κάθε δρόμο ἀδικίας».

Μ’ ἕνα στόμα καὶ μιὰ καρδιὰ ὅλοι οἱ Μοναχοὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους μαρτυροῦν ὅτι ἕνα ἀπὸ τὰ ἐντρυφήματα ὑψηλῆς στάθμης καὶ μορφώσεως μοναχικοῦ ἤθους εἶναι οἱ «50 ὁμιλίες τοῦ Ἀββᾶ Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτίου» ^{(ἐδῶ στὰ Ἀρχαῖα Ἑλληνικά)}.

Τὸ ἔργο αὐτὸ εἶναι γεμάτο ἀπὸ πνευματικὴ χάρη καὶ γλυκύτητα. Μέσα σ’ αὐτὸ μὲ πολλὴ χάρη ἀναπτύσσει ὁ Ἀββᾶς Μακάριος τὶς ψυχικὲς δυνάμεις, τὶς άρετές, τὰ πάθη καὶ τοὺς ἀσκητικοὺς άγῶνες πρὸς ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν καὶ καταστολὴ τῶν παθῶν.

Τί μποροῦμε νὰ ποῦμε γιὰ τὶς «ὑπὲρ μέλι καὶ κηρίον» γλυκύτατες αὐτὲς ὁμιλίες, τὶς Θεοφόρες, Χριστοφόρες, Πνευματοφόρες τῆς ἁγιασμένης ὄντως ψυχῆς τοῦ Θεοφόρου τούτου πατρός ἀπὸ τό Πανάγιο Πνεῦμα, ποὺ μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸ εἶχαν σκηνώσει στὸν Ὅσιο Μακάριο, κατὰ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ «… πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ’ αὐτῷ ποιήσωμεν». Θὰ τολμοῦσε νὰ πεῖ κανείς ὅτι ἔφθαναν καὶ μόνες αὐτὲς οἱ ὁμιλίες τοῦ ἀββᾶ Μακαρίου καὶ θὰ ἦσαν ἀρκετὲς νὰ στηρίξουν τὶς ψυχές, νὰ τὶς παιδεύσουν καὶ νὰ τὶς ἀνυψώσουν μέχρι τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ, έφ’ ὅσον θὰ τὶς άκολουθήσουν πιστά.

Τοὺς λόγους τούτους ὁ Συμεὼν ὁ Μεταφραστής, θαυμάζοντας τὴν κοινωφελὴ διδασκαλία καὶ τὴν πνευματικὴ σοφία ποὺ περιέχουν τοὺς μετέφρασε καὶ τοὺς χώρισε σέ 150 κεφάλαια, ἀφοῦ τοὺς ἐστόλισε μὲ ὡραία γλώσσα καὶ τοὺς ἔκανε γλυκύτερους κι ἀπὸ τὴ μελοκηρήθρα.

Γι’ αὐτὸ καὶ καταγοητεύουν τὶς καρδιές τῶν μελετητῶν καὶ διαβάζονται μὲ πολλὴ εὐχαρίστηση.

Παραδίδουμε λοιπὸν καὶ τὴν ἔκδοση τούτου στὰ χέρια καὶ στὴν ἐπιείκεια τῶν ἀδελφῶν μας καὶ τοὺς παρακαλοῦμε νὰ εὔχονται ὅλοι μας νὰ ἔχουμε καλὴ ἀπολογία ἐνώπιον τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ μας τοῦ Σωτῆρος καὶ Θεοῦ μας, ᾧ πρέπει πᾶσα δόξα τιμὴ καὶ προσκύνησις εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β’ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
6: 17-23

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἔστη ὁ Ἰησοῦς ἐπὶ τόπου πεδινοῦ, καὶ ὄχλος μαθητῶν αὐτοῦ, καὶ πλῆθος πολὺ τοῦ λαοῦ ἀπὸ πάσης τῆς Ἰουδαίας καὶ Ἱερουσαλὴμ καὶ τῆς παραλίου Τύρου καὶ Σιδῶνος, οἳ ἦλθον ἀκοῦσαι αὐτοῦ καὶ ἰαθῆναι ἀπὸ τῶν νόσων αὐτῶν, καὶ οἱ ὀχλούμενοι ἀπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων, καὶ ἐθεραπεύοντο· καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐζήτει ἅπτεσθαι αὐτοῦ, ὅτι δύναμις παρ’ αὐτοῦ ἐξήρχετο καὶ ἰᾶτο πάντας. Καὶ αὐτὸς ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἔλεγε· Μακάριοι οἱ πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν, ὅτι χορτασθήσεσθε. μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε. μακάριοί ἐστε ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅταν ἀφορίσωσιν ὑμᾶς καὶ ὀνειδίσωσι καὶ ἐκβάλωσι τὸ ὄνομα ὑμῶν ὡς πονηρὸν ἕνεκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Χαίρετε ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ καὶ σκιρτήσατε· ἰδοὺ γὰρ ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τῷ οὐρανῷ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Αυτός που δίνει στον φτωχό, δίνει στον Χριστό. Αυτό είναι το νόημα της διδασκαλίας του Ευαγγελίου, και έχει επιβεβαιωθεί από την εμπειρία των αγίων. Ο Πέτρος ο Ελεήμων (ο τελώνης) μετά την μετάνοιά του, έδινε ελεημοσύνη στους φτωχούς, όποτε του παρουσιαζόταν η πρώτη ευκαιρία. Σε μια περίπτωση, συνάντησε έναν ναυαγό που είχε καταφέρει να σώσει μόλις το γυμνό σώμα του από το ναυάγιο. Ο άνθρωπος αυτός του ζητιάνεψε ρούχα. Ο Πέτρος τότε έβγαλε τον ακριβό μανδύα του και έντυσε με αυτόν τον γυμνό άνδρα. Λίγο αργότερα, είδε τον μανδύα του στο κατάστημα ενός εμπόρου, ο οποίος τον είχε εκθέσει προς πώληση. Ο Πέτρος πολύ λυπήθηκε που ο ναυαγός είχε πουλήσει τον μανδύα του, αντί να τον χρησιμοποιήσει για τον εαυτό του. Σκέφτηκε τότε: «Δεν είμαι άξιος, Ο Κύριος δεν δέχεται την ελεημοσύνη μου».

Αργότερα όμως, του εμφανίστηκε σε όνειρο ο ίδιος ο Κύριος. Παρουσιάστηκε ως ένας όμορφος άνδρας, φωτεινότερος από τον ήλιο, με έναν σταυρό στο κεφάλι Του,.. φορώντας τον μανδύα του Πέτρου. «Πέτρο, γιατί είσαι ​​λυπημένος;» ρώτησε ο Κύριος. «Κύριέ μου, πως να μην είμαι λυπημένος, όταν βλέπω ότι αυτό που έδωσα στον φτωχό πουλήθηκε στην αγορά;». Τότε ο Κύριος τον ρώτησε: «Μήπως αναγνωρίζεις αυτό το ένδυμα που φορώ;» και ο Πέτρος αποκρίθηκε: «Το αναγνωρίζω, Κύριε, είναι το ρούχο μου με το οποίο έντυσα τον γυμνό άνδρα». Τότε ο Κύριος του είπε πάλι: «Γι’ αυτό να μη λυπάσαι, εσύ έδωσες αυτό στον φτωχό άνθρωπο, και το έλαβα εγώ, και επαινώ την πράξη σου».

***

Ο Κύριος είπε: ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. (Ματθ. 25:40).
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει στην ελεημοσύνη και στην Θεία Κοινωνία. Στην Θεία Κοινωνία λαμβάνουμε τον ίδιο τον Ζωντανό Κύριο Ιησού Χριστό, με την μορφή του άρτου και του οίνου, στην ελεημοσύνη δίνουμε στον ίδιο τον Ζωντανό Κύριο Ιησού Χριστό, με τη μορφή των φτωχών και των απόρων.

Ένας άνθρωπος στην Κωνσταντινούπολη ήταν ασυνήθιστα ελεήμων. Περπατούσε στους δρόμους της πόλης, και έβαζε το δώρο του στα χέρια των φτωχών και αμέσως απομακρυνόταν, έτσι ώστε να μην ακούσει τα λόγια της ευγνωμοσύνης τους ή να μην τον αναγνωρίσουν. Όταν ένας φίλος του τον ρώτησε πώς είχε γίνει τόσο ελεήμων, εκείνος του απάντησε:

«Κάποτε στην εκκλησία άκουσα έναν ιερέα να λέει ότι όποιος δίνει στους φτωχούς, δίνει στα χέρια του ίδιου του Χριστού. Εγώ δεν το πίστεψα, γιατί σκέφτηκα, “Πώς μπορεί αυτό να γίνει, εφόσον ο Χριστός είναι στον ουρανό;” Ωστόσο, μια μέρα γυρίζοντας στο σπίτι μου, είδα έναν φτωχό άνθρωπο να ζητιανεύει, και πάνω από το κεφάλι του έλαμπε το πρόσωπο του Χριστού! Εκείνη τη στιγμή ένας περαστικός έδωσε στον ζητιάνο ένα κομμάτι ψωμί, και είδα τον Κύριο να απλώνει το χέρι Του, να παίρνει το ψωμί και να ευλογεί τον ελεούντα. Από τότε, βλέπω πάντα το πρόσωπο του Χριστού να λάμπει πάνω από τους ζητιάνους. Γι’ αυτό, με μεγάλο φόβο κάνω όσο περισσότερες ελεημοσύνες μπορώ».

Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας»

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com

Διηγήθηκε ο Αββάς Βιτίμιος, ότι έλεγε ο Αββας Μακάριος:

«Ενώ έμενα κάποτε στην Σκήτη, κατέβηκαν εκεί δυο νέοι από ξένο τόπο. Και ο μεν ένας είχε γενειάδα, ενώ ο άλλος μόλις όπου του φύτρωνε γενειάδα. Και ήλθαν σ’ εμένα, λέγοντας:

Που είναι το κελλί του Αββά Μακαρίου;
Και εγώ είπα: Τι τον θέλετε;
Και απαντούν: Ακούοντας τα σχετικά μ’ αυτόν και τη Σκήτη, ήλθαμε να τον δούμε.
Τους λέγω: Εγώ είμαι.
Και έβαλαν μετάνοια, λέγοντας: Εδώ θέλουμε να μείνουμε.
Αλλά εγώ, βλέποντας τους μαλθακούς και σαν καλομαθημένους σε πλούτη, τους λέγω: Δεν μπορείτε να μείνετε εδώ.
Και λέγει ο μεγαλύτερος: Αν δεν γίνεται να μείνουμε εδώ, πηγαίνουμε αλλού.
Λέγω εγώ στον λογισμό μου: Γιατί τους αποδιώχνω και σκανδαλίζομαι; Ο κόπος θα τους κάμη να φύγουν μόνοι τους.
Και τους λέγω τότε: Ελάτε, φτιάχτε για τον εαυτό σας κελλί, αν μπορήτε.
Μου λέγουν: Δείξε μας τόπο και το φτιάχνουμε.

Τους έδωσα δε πελέκι και σακκούλι γεμάτο ψωμιά, καθώς και αλάτι. Τους έδειξα και βράχο σκληρό, λέγοντας: Κόψτε εδώ πέτρα και φέρετε ξύλα από το έλος και αφού φτιάξετε στέγη , μείνετε. Και μέσα μου, πίστευα ότι εξ αιτίας του κόπου θα έφευγαν. Με ρώτησαν δε, τι εργασία κάνουν εδώ οι μοναχοί.

Και τους λέγω: Πλεξούδες. Και παίρνω βάγια από το έλος και τους δείχνω την αρχή της πλεξούδας και πως πρέπει να ράβουν.

Και τους είπα: Κάνετε ζεμπίλια, δίνετε τα στους φύλακες και θα σας φέρνουν ψωμιά. Ύστερα λοιπόν εγώ έφυγα. Αυτοί δε, με υπομονή, όλα τα έκαμαν όσα τους είπα. Και δεν ήλθαν σ’ εμένα, επί τρία χρόνια. Και έμεινα πολεμώντας τους λογισμούς και λέγοντας: Ποια να είναι τάχα η εργασία τους και δεν ήλθαν να με ρωτήσουν για λογισμούς; Οι από μακριά έρχονται σ’ εμένα και αυτοί οπού είναι κοντά μου δεν ήλθαν, αλλά ούτε και σε άλλους πήγαν. Μόνο στην εκκλησία πηγαίνουν, σιωπώντας, για να μεταλάβουν. Και προσευχήθηκα στον Θεό, νηστεύοντας μια εβδομάδα, να μου φανερώση τι εργασία έκαναν. Και αφού πέρασε η εβδομάδα, σηκώθηκα και πήγα σ’ αυτούς , για να δω πως ζουν. Χτύπησα την πόρτα, μου άνοιξαν και με ασπάσθηκαν σιωπώντας. Και αφού έκαμα ευχή, κάθισα. Νεύοντας δε ο μεγαλύτερος στον μικρότερο να βγη έξω, κάθισε φτιάχνοντας πλεξούδα και δεν έλεγε τίποτε. Και την ώρα την ενάτη, χτύπησε και ήλθε ο μικρότερος και ετοίμασε λίγο φαγητό και παρέθεσε τράπεζα, αφού του ένευσε ο μεγαλύτερος. Και έβαλε τρία παξιμάδια και έμεινε σιωπώντας, εγώ δε είπα:

Σηκωθήτε , να φάμε.
Και σηκωθήκαμε και φάγαμε. Και έφερε το κανάτι και ήπιαμε.
Μόλις δε έγινε βράδι, μου λέγουν:
Πηγαίνεις;
Εγώ τους αποκρίθηκα:
Όχι, αλλά εδώ θα κοιμηθώ.

Και μου έστρωσαν ένα ψαθί παράμερα και για τον εαυτό τους άλλο, στην άλλη γωνιά, παράμερα. Και ξεζώσθηκαν και έβγαλαν τους ανάλαβους τους. Και έπεσαν μαζί στο ψαθί, απέναντι μου. Μόλις δε πλάγιασαν, προσευχήθηκα στον Θεό να μου φανερώση την εργασία τους. Και άνοιξε η στέγη και έγινε φως σαν να ήταν μέρα. Αυτοί όμως δεν έβλεπαν το φως. Και πιστεύοντας ότι κοιμόμουν, σκουντά ο μεγαλύτερος τον μικρότερο στο πλευρό, σηκώνονται, ζώνονται και απλώνουν τα χέρια στον ουρανό. Εγώ τους έβλεπα , αυτοί όμως δεν με έβλεπαν. Και είδα τους δαίμονες να έρχωνται σαν μυιγες στον μικρότερο. Και άλλοι μεν έρχονταν να καθίσουν στο στόμα του, άλλοι δε στα μάτια του. Και είδα Άγγελο Κυρίου, κρατώντας πύρινη ρομφαία, να τον περιτειχίζη και να διώχνη τους δαίμονες απ’ αυτόν. Στον δε μεγαλύτερο δεν μπορούσαν να πλησιάσουν. Και κατά το πρωί, ξανάπεσαν στο στρωσίδι τους. Και εγώ έκαμα πως ξύπνησα και αυτοί το ίδιο. Μου λέγει τότε ο μεγαλύτερος μονάχα αυτά τα λόγια :

Θέλεις να πούμε τους δώδεκα ψαλμούς; Λέγω:

Ναι.

Και ψάλλει ο μικρότερος πέντε ψαλμούς από έξη στίχους και ένα Αλληλούια. Και σε κάθε στίχο, έβγαινε λαμπάδα φωτιάς από το στόμα του και ανέβαινε στον ουρανό. Το ίδιο και με τον μεγαλύτερο, όταν άνοιγε το στόμα του ψάλλοντας, σαν σχοινί φωτιάς έβγαινε και έφθανε έως τον ουρανό. Και εγώ είπα λίγα, οπού τα θυμόμουν. Και βγαίνοντας, λέγω:

Ευχηθήτε για μένα.

Και αυτοί έβαλαν μετάνοια, σιωπώντας. Έμαθα λοιπόν ότι ο μεγαλύτερος ήταν τέλειος. Ενώ τον μικρότερο τον πολεμούσε ακόμα ο εχθρός. Ύστερα δε από λίγες μέρες, κοιμήθηκε ο μεγαλύτερος αδελφός και την τρίτη μέρα ο μικρότερος».

Και όταν πήγαιναν μερικοί στον Αββά Μακάριο, τους έπαιρνε στο κελλί τους, λέγοντας: «Ελάτε να δείτε τον τόπο μαρτυρίου των μικρών ξένων».

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com/2020/01/19/38517/