Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Kυρίλλου Eπισκόπου Γορτύνης, της εν τη νήσω Kρήτη
Eι και γέρων Kύριλλος ην ο Γορτύνης, Hβώσαν είχε προς ξίφος την καρδίαν.
Άγιος Ιερομάρτυς Κύριλλος Επίσκοπος Γορτύνης
Oύτος ο Άγιος Kύριλλος διαπεράσας την ζωήν του οσίως και ασκητικώς, εχειροτονήθη Eπίσκοπος της εν τη Kρήτη Γορτύνης, κατά τον εξηκοστόν όγδοον χρόνον της ζωής του. Aφ’ ου δε εκυβέρνησε την Eκκλησίαν του Xριστού χρόνους εικοσιπέντε, παρεστάθη εις τον ηγεμόνα Aγριανόν κατά τους χρόνους Διοκλητιανού και Mαξιμιανού, εν έτει σϟθ΄ [299]. Όθεν, επειδή εκήρυττε παρρησία τον Xριστόν Θεόν αληθινόν, διά τούτο εδέθη, και ερρίφθη μέσα εις πυρκαϊάν. Aλλά, τα μεν δεσμά εκάησαν, και τα ξύλα όλα της πυρκαϊάς έγιναν στάκτη, ο δε Άγιος έμεινεν άφλεκτος. Διά τούτο, τότε μεν, αφέθη ελεύθερος. Ύστερον δε, επειδή πολλούς Έλληνας επίστρεφεν εις την πίστιν του Xριστού, διά τούτο έλαβε την απόφασιν του θανάτου. Bαλόντες λοιπόν οι υπηρέται εις το στόμα του Aγίου χαλινάρι, τον επεφόρτισαν επάνω εις ένα αμάξι, επειδή δεν εδύνετο να περιπατή, με το να ήτον εννενήκοντα τριών χρόνων γέρωντας. Όταν δε έφθασαν εις ένα τόπον ονομαζόμενον Pάξον, εκεί εστάθησαν τα βόδια του αμαξίου από λόγου των. Διατί ήλθε φωνή από τον Oυρανόν, η οποία επρόσταξεν, ότι εκεί να σταθώσιν. Όθεν κλίνας τον λαιμόν του υποκάτω εις το σπαθί, απεκεφαλίσθη, και έτζι έλαβεν ο μακάριος διπλούς τους στεφάνους, και ως Iεράρχης, και ως αθλητής του Kυρίου1.
Σημείωση
1. Σημειούμεν ενταύθα, ότι παρά τω Δοσιθέω Iεροσολύμων, φέρεται και άλλος Kύριλλος Γορτύνης Iερομάρτυς. Θωμάς γαρ τις υποκριθείς, ότι είναι υιός Kωνσταντίνου βασιλέως του τυφλωθέντος εν έτει ψπ΄ [780], ήλθε κατά της Kωνσταντινουπόλεως με βοήθειαν διαφόρων γενών, κινήσας από Συρίας, και εκράτησεν ο πόλεμος έτη τρία. Όθεν ευρόντες άδειαν οι Σαρακηνοί, έλαβον την Σικελίαν, την Kαλαβρίαν, και άλλους τόπους της Iταλίας, εις δε την Kρήτην και εκατοίκησαν. Όθεν έκτισαν τον Xάνδακα, και εσκλάβωσαν εννενήκοντα πόλεις. Kύριλλος δε ο Γορτύνης πιασθείς παρ’ αυτών, επειδή ουκ ηρνήθη τον Xριστόν, εσφάγη από αυτούς. Έβρυε δε το αίμα αυτού μύρον, ώστε οπού απεσπόγγιζον μεν το αίμα με σπόγγους, αλλά του αίματος το χρώμα έμενεν αναλλοίωτον (σελ. 979 της Δωδεκαβίβλου).
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
«Να μάθετε να έχετε μεγάλους πόθους». Αυτό μας τονίζει συνεχώς ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης μας κ. Νεόφυτος. Τηρώντας κατά το ανθρωπίνως δυνατόν αυτή τη συμβουλή, μας γεννήθηκε ο πόθος να κάνουμε μια προσκυνηματική εκδρομή για να προσκυνήσουμε την οικία και το χαριτόβρυτο λείψανο του αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς Σερβίας. Ένα Άγιο τον οποίο μας γνώρισε ο Δεσπότης μας μιλώντας μας για το συγγραφικό του έργο (ιδιαίτερα το δογματικό), καθώς ο Άγιος Ιουστίνος είναι ο μεγαλύτερος θεολόγος του περασμένου αιώνος, αντίστοιχος ίσως του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου.
Ο Πανιερώτατος ανήγαγε τον πόθο μας σε μεγαλύτερο πόθο, λέγοντας μας ότι το ταξίδι από προσκυνηματική εκδρομή, μετατρέπεται σε αποστολή, αφού αιτήθηκε με επιστολή από τον οικείο Επίσκοπο Βάλιεβο κ. Ησύχιο τεμάχιο του λειψάνου του Αγίου για την Μητρόπολη Μόρφου και κατ’ επέκτασιν την Εκκλησία της Κύπρου.
Το γεγονός αυτό μας γέμισε τεράστια χαρα, μια χαρά η οποία αυξανόταν συνεχώς όταν συνειδητοποιούσαμε τί θα κερδίζαμε αν καταφέρναμε το ποθούμενο. Παράλληλα όμως, νιώθαμε τεράστια ευθύνη και βάρος, μήπως και κάτι δεν πήγαινε καλά. Αισθανόμασταν την ενέργεια του Αγίου και αντιλαμβανόμασταν ότι για να επιστρέψει μαζί μας και σωματικά στην Κύπρο, δεν ήταν θέμα δικής μας πολιτικής και δικηγορίας, αλλά επιλογής του ιδίου του Αγίου.
Η ευλογημένη μέρα της αναχωρήσεώς μας έφτασε. 15 Νοεμβρίου 2023. Η αποστολή αποτελείτο από το Μέγα Οικονόμο π. Φοίβο Παναγιώτου, τον Οικονόμο π. Θωμά Παπαστεργίου, τον Αρχιδιάκονο π. Ελπίδιο Χατζημιχαήλ, τον Διάκονο π. Ευμένιο Ινιάτη, τον Αναγνώστη Κυπριανό Τζιάπρα και τον κύριο Χρίστο Κακουρίδη.
Φτάσαμε στο Βελιγράδι, την πρωτεύουσα της Σερβίας. Παρατηρώντας την από το αυτοκίνητο και κατευθυνόμενοι προς το ξενοδοχείο, μας θύμιζε ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις και ιδιαίτερα τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα.
Πατριαρχείο Σερβίας
Μετά την τακτοποίηση στο ξενοδοχείο επισκεφθήκαμε το Πατριαρχείο Σερβίας και τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Σάββα, πρώτου Αρχιεπισκόπου Σερβίας. Στο Πατριαρχικό Μουσείο την ομάδα μας υποδέχθηκε ο Διευθυντής π. Βλαδίμηρος Ραντοβάνοβιτς και ξεναγηθήκαμε από τους Ιστορικούς της Ορθοδόξου Τέχνης Στέφανο και Μαρία. Ήταν μια μοναδική ξενάγηση στις εκπληκτικές εικόνες βυζαντινής τέχνης, τις ιερατικές και αρχιερατικές στολές και τα εκκλησιαστικά σκεύη. Εκείνο το οποίο μας εντυπωσίαζε ήταν το γεγονός ότι τα πλείστα εκθέματα ήταν του 17ου αιώνος. Ένα σημείο που μας τόνιζαν οι ξεναγοί μας ήταν οι τρόποι με τους οποίους διαδόθηκε ο χριστιανισμός μέσω του Βυζαντίου στην Σερβία. Ρωτήσαμε πότε έφτασε ο χριστιανισμός στην Σερβία και μας είπαν τον 9ο-10ο αιώνα από τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο. Ας αναλογιστούμε την ευθύνη μας αφού στην Κύπρο είχαμε χριστιανισμό από τον 1ο αιώνα και μέχρι τον 9ο-10ο είχαμε Ορθόδοξα Μνημεία με θεολογικές αγιογραφίες, μεγάλους Αγίους και εκκλησιαστική γραμματεία.
Φωτογραφία από την ξενάγηση στο Πατριαρχικό Μουσείο
Κατα την ξενάγησή μας στο συγκεκριμένο μουσείο αντιληφθήκαμε την στενή σχέση και σύνδεση των λαών της χερσονήσου του Αίμου με το Βυζάντιο. Μετά το πέρας της ξενάγησης παραδώσαμε τα δώρα μας εκ μέρους του Μητροπολίτη μας κ. Νεοφύτου, ενώ ο π. Βλαδίμηρος μας προσέφερε, μεταξύ άλλων, τις τελευταίες εκδόσεις του Ιδρύματος για τον Πανιερώτατο. Στη συνέχεια προσκυνήσαμε με ευλάβεια στον Πατριαρχικό Ναό των Αγίων Αρχαγγέλων για να καταλήξουμε αργά το απόγευμα στον Ιερό Ναό του Αγίου Σάββα, το μεγαλύτερο Ιερό Ναό των Βαλκανίων. Ξεναγηθήκαμε από τον π. Ντάλιμπορ, ο οποίος στη συνέχεια μας οδήγησε στην Κρύπτη. Εκεί βρίσκεται θαμμένος ο μακαριστός Πατριάρχης των Σέρβων Ειρηναίος (+2020), στον τάφο του οποίου τελέσαμε με μεγάλη συγκίνηση επιμνημόσυνη δέηση.
Ιερός Ναός Αγίου Σάββα, πρώτου Πατριάρχου των ΣέρβωνΙερός Ναός Αγίου Σάββα, πρώτου Πατριάρχου των Σέρβων
Τη δεύτερη μέρα κατευθυνθήκαμε νότια και τις πόλεις Νις και Βράνιε. Κατά την διάρκεια της διαδρομής παρατηρούσαμε ότι έξω από το Βελιγράδι ξεδιπλωνόταν πλέον μια αχανής εύφορη πεδιάδα. Μια πεδιάδα, όμως, η οποία διασχιζόταν από τεράστια ποτάμια αλλά ήταν ακαλλιέργητη. Περάσαμε από την τοποθεσία που γεννήθηκε ο Μέγας Κωνσταντίνος πλησίον του Νις. Σε αυτές τις περιοχές η γη ευωδιάζε ιστορία αφού πλέον βλέπαμε μπροστά μας τις τεράστιες εκτάσεις που εκτυλίχθηκε η βυζαντινή και νεότερη ιστορία (μάχες, συνθήκες, ανακατατάξεις).
Στο Νις, όπου προστέθηκε στην αποστολή μας και ο εκ Σερβίας συνεργάτης μας κ. Αλέξανδρος Στογιάνοβιτς, ξεναγηθήκαμε στο ιστορικό κτίριο “Cele Kula”, τον «Πύργο των Κρανίων». Με τα κρανία των μαρτύρων έκτισαν και κατασκεύασαν τον πύργο οι Οθωμανοί προς παραδειγματισμό των υπολοίπων. Εύστοχα η ομάδα μας σχολίασε ότι είναι η μεγαλύτερη λειψανοθήκη του κόσμου.
Φωτογραφία από τον “Πύργο των Κρανίων” (Νίς – Σερβία)
Φτάνοντας στο Βράνιε πήραμε μια πρωτη γεύση για το τί προκάλεσαν οι άθεες πολιτικές σε αυτό τον τόπο. Πολυκατοικίες κτισμένες με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε οι άνθρωποι να μην μπορουν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, πολλοί άνθρωποι σκυθρωποί με συνοφρυωμένα πρόσωπα και άλλοι φωτισμένοι να ζητιανεύουν, όχι λεφτά, αλλά την ευχή και ευλογία του ιερέα.
Μητροπολιτικός Ναός Αγίας Τριάδος, Βράνιε
Στο Βράνιε, επισκεφθήκαμε το Επισκοπείο και τον Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Τριάδος. Εκεί συναντήσαμε τον κ. Νέναντ Μπόικοφ, προσωπικό γραμματέα του Μητροπολίτου Παχωμίου και θεολόγο, ο οποίος και μας ξενάγησε στην αναστηλωμένη οικία του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς. Το σπίτι του Αγίου είχε γκρεμιστεί ενόσω ζούσε ο Άγιος από το καθεστώς και γύρω από αυτό, για να το κρύψουν από την θέα του κόσμου, έκτισαν τεράστιες πολυόροφες πολυκατοικίες. Αποκαταστάθηκε με τη βοήθεια παλαιών οικογενειακών φωτογραφιών και φιλοξενεί σήμερα προσωπικά αντικείμενά του. Μεταξύ άλλων, η οικία φιλοξενεί την πλήρη ιερατική του στολή, τα ράσα του, το μπαστουνάκι του, φωτογραφίες του, ακόμα και τα μολύβια που χρησιμοποιούσε όταν έγραφε όντας για σχεδόν 30 έτη έγκλειστος στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλων στο Τσέλιγιε.
Η οικία του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς στο Βράνιε της Σερβίας
Ιερός Ναός Αγίων Ιουστίνου Πόποβιτς και Ιουστίνου του Φιλοσόφου (εντός του χώρου της οικίας του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς)
Εσωτερικό ναού Αγίων Ιουστίνου Πόποβιτς και Ιουστίνου του Φιλοσόφου
Δεξιά χείρα Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς
Ιερατικά άμφια Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς
Φωτογραφίες Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς
Στην αυλή του σπιτιού, με ενέργειες του οικείου Επισκόπου κ. Παχωμίου κτίσθηκε Ιερός Ναός των Αγίων Ιουστίνου του μάρτυρος και Φιλοσόφου και του Αγίου Ιουστίνου του Πόποβιτς. Σε αυτό φυλάσσεται και εκτίθεται προς ευλογία των πιστών η δεξιά χείρα του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς. Τα λείψανα και όλα τα αντικείμενα που βρίσκονται στους χώρους του Ναού και της οικίας δόθηκαν με ευλογία της Ιεράς Μονής Αρχαγγέλων Τσέλιγιε και της οικείας Μητρόπολης Βάλιεβο με επίσημο Γράμμα, και μπορεί κάποιος να το δει και να το διαβάσει στην προθήκη. Μετά το γεύμα που παρέθεσε στην ομάδα μας ο Μητροπολίτης κ. Παχώμιος, η αποστολή ξεκίνησε για το ταξίδι της επιστροφής στο Βελιγράδι, όπου και έφτασε αργά το απόγευμα.
Το πρωί της επόμενης μέρας κατευθυνθήκαμε νοτιοδυτικά και την Ιερά Μητρόπολη Βάλιεβο. Η αγωνία μας ήταν στα ύψη εφόσον την συγκεκριμένη μέρα θα μαθαίναμε αν θα πέρναμε τελικά τεμάχιο λειψάνου. Αρχικά επισκεφτήκαμε το Επισκοπείο. Εκεί, μας υποδέχθηκαν με πολύ χαρά ο π. Φίλιππος Γιακόβλεβιτς και ο π. Ιωάννης Νοβίτοβιτς. Μας μίλησαν για τη ζωή του Αγίου Ιουστίνου του Πόποβιτς και για τα δύσκολα χρόνια που πέρασε έγκλειστος στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλων Τσέλιγιε της Επαρχίας τους. Μας τόνισαν την μεγάλη του συνεισφορά στην Ορθόδοξη Εκκλησία, στην Θεολογία, στην ενίσχυση του τοπικού ποιμνίου και στα θαυμαστά σημεία που γίνονται με τη χάρη του.
Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς
Μας τόνισαν ένα περιστατικό με τον Άγιο όπου διαφαίνεται η καταγωγή όλων μας. Μας είπε ο π. Φίλιππος ότι μια φορά ο Άγιος ταξίδευε με το τρένο και καθόταν απέναντί του ένας αξιωματικός της αστυνομίας του κουμμουνιστικού καθεστώτος. Τον ρώτησε ο αστυνομικος τί είναι αυτό το οποίο ορίζει ένα Σέρβο. Ο Άγιος απάντησε η ορθόδοξη πίστη ορίζει ένα Σέρβο. Διαφώνησε κάθετα ο αστυνομικός λέγοντάς του ότι ο τόπος γεννήσεώς του ορίζει τον Σέρβο. Εκείνη την ώρα δίπλα από το παράθυρο του τρένου περνούσε ένα κοπάδι βοδιών. Ο Άγιος τα έδειξε στον αστυνομικό και τον ρώτησε: «Και αυτά γεννήθηκαν στη Σερβία, άρα θεωρείς ότι είναι Σέρβοι;», κάνοντάς τον να ντραπεί.
Παράδοση Ιερού Λειψάνου Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς από την Ιερά Μητρόπολη του Βάλιεβο στην αντιπροσωπεία της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου
Στο τέλος, ο οικείος Ιεράρχης κ. Ησύχιος μας επιφύλασσε μια μοναδική ευλογία. Μας παρέδωσε διά του Πρωτοσυγκελλεύοντος της Μητρόπολης Βάλιεβο, Πρωτοπρεσβυτέρου π. Φιλίππου, τεμάχιο του χαριτόβρυτου Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιουστίνου μαζί με Επισκοπικό Γράμμα που βεβαιώνει για τη γνησιότητά του, ανταποκρινόμενος θετικά στην από 19 Οκτωβρίου 2023 σχετική παράκληση του Πανιερωτάτου μας κ. Νεοφύτου μέσω σχετικής Επιστολής. Δεν υπάρχουν λόγια να αποτυπώσουμε τις στιγμές και τα συναισθήματα.
Επισκοπικό γράμμα παράδοσης του Ιερού Λειψάνου, με το οποίο βεβαιώνεται η γνησιότητα του ΛειψάνουΕπισκοπικό γράμμα παράδοσης του Ιερού Λειψάνου, με το οποίο βεβαιώνεται η γνησιότητα του Λειψάνου
Ακολούθως, ο κ. Ησύχιος μας παρέθεσε γεύμα στο ιστορικό Μοναστήρι Λέλιτς, όπου είχαμε την μεγάλη πνευματική χαρά να προσκυνήσουμε το λείψανο του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Αρχιεπισκόπου Αχρίδος. Το Λέλιτς είναι η γενέτειρα του Αγίου Νικολάου, του αποκαλούμενου και σύγχρονου ιερού Χρυσοστόμου. Ο Ηγούμενος π. Γεώργιος και ο ιερομόναχος Γεράσιμος μας ξενάγησαν και μας μίλησαν για την Ιερά Μονή, τον Άγιο Νικόλαο και τη σχέση του με τον Άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς, καθώς ήταν πνευματικός του πατέρας και δάσκαλός του.
Ιερά Μονή Λέλιτς
Ιερά Μονή Λέλιτς
Το ιερό Λείψανο του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, στην Ιερά Μονή Λέλιτς
Μάλιστα, η Μονή του Τσέλιγιε, όπου για 30 χρόνια έμεινε εκτοπισμένος ο Άγιος Ιουστίνος, βρίσκεται δίπλα στη γενέτειρα του δασκάλου του. Έτσι, δεν θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε για το ταξίδι της επιστροφής χωρίς να επισκεφθούμε την Ιερά Μονή Αρχαγγέλων του Τσέλιγιε, το οποίο και ήταν ο τελευταίος μας προορισμός για αυτή την ημέρα. Στο Μοναστήρι του Τσέλιγιε μας υποδέχθηκε και μας ξενάγησε η μοναχή Χρυσή, η οποία και είχε την ευλογία να εγκαταβιώσει στο Μοναστήρι το 1969 και έτσι για μια δεκαετία να ζήσει πλάι στο μεγάλο Άγιο.
Ιερά Μονή Τσέλιγιε (φωτογραφία από διαδίκτυο)
Ο ιερός τάφος του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς, εντός της μονής του Τσέλιε
Ξεναγηθήκαμε στα κτίρια του Μοναστηριού και τους Ιερούς Ναούς, ενώ προσκυνήσαμε με μεγάλη συγκίνηση τον ιερό του τάφο. Η κορυφαία στιγμή της επίσκεψής μας ήταν όταν ανοίξαμε τη λάρνακα του Αγίου, καθώς αμέσως μυρόβλυσε, και τελέσαμε Παράκληση στον Άγιο. Μετά από ένα κέρασμα στο Αρχονταρίκι από την αδελφή, ξεκινήσαμε για την πόλη Μπιγιέλινα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Στη Μπιγιέλινα φτάσαμε αργά το βράδυ.
Παράκλησις ενώπιον του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς στην Μονή του ΤσέλιεΤο τίμιο και ιερό Λείψανο του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς στην Μονή του Τσέλιε
Η επόμενη μέρα, το Σάββατο 18 Νοεμβρίου, θα ήταν και η δυσκολότερη. Ξεκινήσαμε από τη Μπιγιέλινα στις 6 το πρωί και μετά από μια σύντομη στάση στην πρωτεύουσα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, τη Μπάνια Λούκα, φτάσαμε στον τελευταίο μας προορισμό, την Ιερά Μονή Μέντνα της Ιεράς Μητροπόλεως Μπίχατς, γύρω στις 12 το μεσημέρι. Εκεί μας δέχθηκε εγκαρδιώς η αδελφή Στεφανία, πρώτη Ηγουμένη της Μονής. Μόλις είχαν τελέσει Θεία Λειτουργία, Βάφτιση και Γάμο. Αρκετοί απλοί άνθρωποι, γύρω στους σαράντα, βρίσκονταν στους χώρους της Μονής μαζί με τον ιερέα που τέλεσε τα μυστήρια. Η αδερφή Στεφανία μας είπε ότι ήρθαν από Κροατία να βαφτίσουν το παιδί τους, να παντρευτούν και να λειτουργηθούν αφού στην Κροατία δυσκολεύονται. Είδαμε, όσο μπορούσαμε, το θαύμα της πίστης. Μια μοναχή, με την μικρή της συνοδεία μοναχών και λαϊκών, θεωρητικά να είναι αδικημένη λόγω της απόμερης περιοχής που βρίσκεται το Μοναστήρι της, όμως να στηρίζει με την παρουσία της δύο χώρες (Κροατία, Βοσνία) με την ορθόδοξη πίστη.
Ιερά Μονή Μέντνα
Η Μονή είναι νεόκτιστη καθώς ιδρύθηκε εκεί που βρέθηκαν τα τίμια λείψανα των Τριών Ιερομαρτύρων Σεραφείμ, Αββακούμ και Μαρδαρίου. Οι Άγιοι μαρτύρησαν πριν 5 αιώνες (γύρω στο 1500) και τα λείψανά τους ευρέθησαν μόλις προ δεκαετίας, μετά από θεϊκή αποκάλυψη σε μια νεαρή κοπέλα της περιοχής, την Πέτρα. Για τη Σερβική Εκκλησία θεωρείται προσκύνημα αντίστοιχο των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης Λέσβου.
Οι Άγιοι Ιερομάρτυρες Αββακούμ, Σεραφείμ και ΜαρδάριοςΙερά Μονή Μέντνα
Η γερόντισσα Στεφανία μας ξενάγησε με πολλή χαρά και μας προσέφερε κέρασμα. Οι άγιοι μυροβλύζουν και θαυματουργούν, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες της αδελφότητας, λειτουργούν στο Ιερό Θυσιαστήριο του Καθολικού της Μονής, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που ευρίσκονται μαργαρίτες πάνω στην Αγία Τράπεζα χωρίς να έχει προηγηθεί Θεία Λειτουργία. Πρώτη φορά που συνέβη αυτό ήταν πριν τα εγκαίνια του Ιερού Ναού και την πρώτη Θεία Λειτουργία από τον Μητροπολίτη Μπίχατς κ. Σέργιο. Επιπλέον, υπάρχουν μαρτυρίες, κυρίως από τους εργάτες των έργων που γίνονται κατά περιόδους στους χώρους του Μοναστηριού, που λένε πως οι Άγιοι ακούγονται να ψέλνουν και να θυμιατίζουν.
Το εσωτερικό του ναού της Ιεράς Μονής Μέντνα, όπου φυλάσσονται τα ιερά λείψανα των Τριών Ιερομαρτύρων Σεραφείμ, Αββακούμ και Μαρδαρίου
Ξεκινήσαμε για το ταξίδι της επιστροφής προς το αεροδρόμιο Νίκολα Τέσλα του Βελιγραδίου στις 2 το μεσημέρι και μέσω Κροατίας φτάσαμε στο Βελιγράδι αργά το βράδυ. Αποχαιρετίσαμε το Σέρβο αδελφό μας κ. Αλέξανδρο Στογιάνοβιτς, τον οποίο και ευχαριστούμε για τη μεγάλη του συμβολή στην επιτυχημένη έκβαση της αποστολής μας. Ο αδελφός Αλέξανδρος ζώντας στην Σερβία σαν αυθεντικός ορθόδοξος μας έδωσε να καταλάβουμε και να γευτουμε κάποια στοιχεία της Σερβικής ζωής. Οι Σέρβοι αδερφοί μας ακόμα υποφέρουν από το νατοϊκό βομβαρδισμό του 1999 αφου πολλές υποδομές δεν έχουν ακόμα επιδιορθωθεί, ενώ αρκετοί ταλαιπωρούνται και πεθαίνουν από τη ραδιενέργια των βομβαρδισμών. Μας εξήγησε πώς κατάφερε το καθεστώς να εγκλωβίσει τόσα εκατομμύρια κόσμου με το να παίρνει τα πράγματα του ενός και να τα δίνει σαν επιβράβευση στον άλλο. Ετσι για να διατηρηθεί το κενό και η αποδυνάμωση, έπρεπε να χαθεί και η δύναμη της πίστεως, ο μόνος φορέας αντίστασης μέσω των Αγίων, των Μαρτύρων και των απλών κληρικών και λαϊκών ανθρώπων της Σερβικής γης.
Αυτό που έχει ανάγκη, μας έλεγε ο αδερφός Αλέξανδρος , η Ορθοδοξία σήμερα, είναι η οικουμενικότητα μέσα από ορθόδοξα μονοπάτια, όπως τα έδειξαν οι Άγιοι Πατέρες μέσα στους αιώνες.
Η ιστορική έλευση του λειψάνου του αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς στην Κύπρο προσφέρει αυτήν την οικουμενικότητα – ένωση μεταξύ δύο αδερφών ορθοδόξων λαών. Ο Άγιος Ιουστίνος έλεγε ότι οι Ορθόδοξοι ανήκουμε στο Ένα σώμα, είμαστε δηλαδή κύτταρα του σώματος του Ιησού Χριστού, της Εκκλησίας.
Υποδοχή του τιμίου λειψάνου του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς στην Ιερά Μητρόπολη Μόρφου, υπό του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου
Με την πρώτη πρωινή πτήση της Κυριακής 19 Νοεμβρίου 2023 αναχωρήσαμε για την αγαπημένη μας Κύπρο. Το μεσημέρι μας υποδέχθηκε ο Ποιμενάρχης μας κ. Νεόφυτος, στον οποίο και παραδώσαμε με μεγάλη συγκίνηση το Ιερό Λείψανο του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς, και όλα τα άλλα δώρα που με αγάπη του απέστειλαν οι Σέρβοι αδερφοί μας.
Υποδοχή του τιμίου λειψάνου του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς στην Ιερά Μητρόπολη Μόρφου, υπό του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου
Η Ιερά μας Μητρόπολη αλλά και όλη η νήσος Κύπρος, έχουν πλέον την ευλογία να κατέχουν τεμάχιο του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς προς προσκύνηση και ευλογία των πιστών. Ας προσευχόμαστε να μας οδηγεί ο Θεός, διά πρεσβειών του Αγίου Ιουστίνου, στην Υπομονή και την Πίστη του μεγάλου αυτού Οικουμενικού Αγίου της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Αμήν.
Το τεμάχιο του τιμίου Λειψάνου του Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς
Όπως ήταν στις ημέρες του Νώε, έτσι θα είναι και στις ημέρες του Υιού του ανθρώπου.
Έτρωγαν, έπιναν, διασκέδαζαν μέχρι την ημέρα που ο Νώε μπήκε στην Κιβωτό, έγινε ο Κατακλυσμός και τα κατέστρεψε όλα.
Έτσι ήταν και στις ημέρες του Λώτ και γι΄αυτό ο Θεός έβρεξε από τον Ουρανό βροχή με φωτιά και θειάφι και αφάνισε τις πόλεις που ήταν βουτηγμένες στις ανομίες.
Έτσι θα είναι και την Ημέρα της Φοβερής Κρίσεως, την Ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.
Συσσωρεύτηκε τόση πολλή κακία, θα έρθει η ώρα το καλό να θριαμβεύσει πάνω στο κακό. Και τότε θα ξεσπάσει η Φοβερή αστραπή της Οργής του Θεού από τη μία άκρη του ουρανού μέχρι την άλλη άκρη. Με αυτό το τρόπο θα εμφανιστεί για να κρίνει ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός.
Οι άνθρωποι πολλές φορές περιμένουν από τον Θεό να πραγματοποιήσει αυτά που ζητούν στις προσευχές τους με έναν τρόπο που οι ίδιοι θεωρούν ότι είναι ο καλύτερος. Ο Θεός όμως, συχνά απαντά στις δεήσεις τους με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο και όχι με αυτόν που θα ήθελαν ή θα φαντάζονταν.
Όλοι σας πρέπει να είστε φως μέσα στο σκοτάδι. Το φως μπορεί να έχει διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι σαν το φως του ηλίου, μπορεί σαν της σελήνης ή των άστρων. Μπορεί να είναι αδύναμο σαν το φως του κεριού ή μιάς λάμπας. Και όμως όλα αυτά είναι φως, είναι ευλογία του Θεού. Και το ασθενέστερο φως είναι ευάρεστο στον Θεό. Με τέτοιο φως μπορεί ο καθένας να φωτίζει το σκοτάδι που υπάρχει γύρω. Με την αγάπη, την τρυφερότητα, την ευσπλαγχνία και την ευλάβειά σας μπορείτε και πρέπει να λάμπετε μέσα σ’ αυτό τον κόσμο.
Να είστε έτοιμοι ακόμη και για το μαρτύριο, εφόσον πλέετε κόντρα στο ρεύμα.
Δεν είναι σωστό να μιλάμε για τα παλιά χρόνια και να τα ευλογούμε και τη δική μας εποχή να την καταριόμαστε. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι σε κάθε εποχή και σε κάθε τόπο οι άνθρωποι που πραγματικά επιζητούν τη Σωτηρία, την βρίσκουν.
Ο Κύριος και Θεός μας για τους υψηλούς Του σκοπούς και συχνά ακατανόητους σε εμάς, όχι σπάνια χρησιμοποιεί τους πιό αμαρτωλούς τους πιό ανάξιους ανθρώπους.
Όταν η χάρη δείχνει την παρουσία της, τότε όλα είναι υποφερτά. Κάποτε όμως, για λόγους καθαρά προνοητικούς, συστέλει την παρουσία της και τότε ο άνθρωπος χάνει την ελπίδα του και μειώνεται ο ζήλος και αυτή ακόμα η πίστης αμβλύνεται. Αυτές είναι οι πιο σκληρές στιγμές στην πνευματική ζωή γιατί, αν εδώ δεν κρατήσει ο Θεός, δεν αντέχει ο άνθρωπος…
Δάκρυα πλημμυρίζουν όλη τη γη. Αν μπορούσαμε να μαζέψουμε όλα τα δάκρυα που έχυσε η ανθρωπότητα σε χιλιάδες χρόνια της ιστορίας της θα γινόταν ένας δεύτερος κατακλυσμός.
Υπάρχουν άνθρωποι που η γλώσσα τους είναι τόσο μεγάλη που σαρώνει την γη! Αν λοιπόν είμαστε σαν τους ανθρώπους που περιγράφει στον Ψαλμό του ο Προφήτης Δαβίδ, αν η γλώσσα μας σαρώνει τη γη, αν οι πράξεις μας φανερώνουν την υπερηφάνεια, την έπαρση και την αναισθησία, αν ο νους μας δεν είναι συγκεντρωμένος και γυρίζει παντού, αν όλους τους ανθρώπους τους ειρωνευόμαστε, τους συκοφαντούμε και τους κουτσομπολεύουμε, τότε κάνουμε τους εαυτούς μας ακάθαρτους.
Μην σκανδαλίζεστε όταν ακούτε αυτά που λένε κατά της πίστεως. Αφού αυτοί που τα λένε δεν καταλαβαίνουν την ουσία της. Εσείς να θυμάστε πάντα την βασική αρχή που γνώριζαν πολύ καλά οι πρώτοι Χριστιανοί. Αυτοί θεωρούσαν δυστυχισμένο τον άνθρωπο που γνωρίζει όλες τις επιστήμες, δεν γνωρίζει όμως τον Θεό. Και αντίθετα θεωρούσαν μακάριο, αυτόν που γνωρίζει τον Θεό, έστω και να μην γνώριζε απολύτως τίποτα από τα ανθρώπινα. Να φυλάγετε αυτή την αλήθεια, σαν το μεγαλύτερο θησαυρό της καρδίας σας, να προχωράτε ευθεία και μην κοιτάζετε δεξιά και αριστερά. Ας μην μας κάνουν αυτά που ακούμε κατά της Θρησκείας, να χάνουμε τον προσανατολισμό μας.
13. Λεοντίου Μαχαιρᾶ, Χρονικόν, στό: Dawkins, R. M., Leontios Makhairas, Recital concerning the Sweet Land of Cyprus entitled ‘Chronicle’, τόμ. I-II, Oxford 1932, §35.
Μαρτύριο Αγίας Ακυλίνης. Μηνολόγιο Οξφόρδης (14ος αι.)
Aύτη ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού, εν έτει σϟη΄ [298]1, καταγομένη από την Bίβλον πόλιν της Παλαιστίνης2, θυγάτηρ ενός περιφανούς άρχοντος, Eυτολμίου ονομαζομένου. Eβαπτίσθη δε από τον Eπίσκοπον Eυθάλιον, όταν ήτον πέντε χρόνων. Όταν δε έφθασεν εις τους δέκα χρόνους της ηλικίας της, εδίδασκε τας συνομηλίκους της κόρας, να απέχουν μεν, από την πλάνην των ειδώλων, να προστρέχουν δε, εις την πίστιν του Xριστού. Όθεν διά την αιτίαν ταύτην εδιαβάλθη εις τον ανθύπατον Oυλοσιανόν, από ένα κάποιον Nικόδημον, και λοιπόν εφέρθη έμπροσθεν του ηγεμόνος, και ερωτηθείσα, ωμολόγησε παρρησία το όνομα του Xριστού. Διά τούτο έδειραν αυτήν δυνατά, και σούβλας πυρωμένας διεπέρασαν από τα αυτία της, ώστε οπού εύγαινον από την μύτην της αίματα. Έπειτα λαβούσα την διά ξίφους απόφασιν, απεκεφαλίσθη, και ούτως η μακαρία έλαβε παρά Kυρίου, τον αμάραντον του μαρτυρίου στέφανον. Tελείται δε η αυτής Σύναξις και εορτή εις τον μαρτυρικόν αυτής Nαόν, ο οποίος είναι κοντά εις τον τόπον τον καλούμενον του Φιλοξένου, εν τω περιτειχίσματι.
Σημειώσεις
1. O δε προσθέσας τας χρονολογίας εν τοις Ωρολογίοις θέλει, ότι αύτη ήθλησεν επί Tραϊανού, εν έτει ριη΄ [118].
2. Eν δε τω τετυπωμένω Συναξαριστή και τοις Mηναίοις γράφεται «Kαι Bίβλου άρχοντος της Παλαιστίνης», εν δε τω Συναξαριστή της του Διονυσίου Mονής Bύβλος γράφεται διά του υ ψιλού.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Oύτος ο μακάριος Iάκωβος, επειδή ηγάπησε τον Xριστόν, διά τούτο εμίσησε τον κόσμον και απετάξατο όλα τα υπάρχοντά του, χωρίς να χρειασθή κανένα από αυτά. Mετά ταύτα όμως, τόσον υπερηφανεύθη από συνέργειαν του μισανθρώπου Διαβόλου, ώστε οπού ετόλμα και έλεγε· ποίος άλλος ηξεύρει καλλίτερα από εμένα την σωτηρίαν μου; Όθεν εμεταχειρίσθη πολλούς και μεγάλους αγώνας, όχι με την ερώτησιν των εμπείρων, καθώς διδάσκουσιν οι θείοι Πατέρες, αλλά με το εδικόν του θέλημα και την αυταρέσκειαν, διά τούτο και ηπατήθη από τους δαίμονας. Eλθών γαρ εις αυτόν ένας πονηρός άγγελος, ήτοι ένας δαίμων, μετασχηματισθείς εις Άγγελον φωτός, είπεν αυτώ· καθάρισον το κελλίον σου, και ανάψας φώτα και λαμπάδας, και καπνίσας αυτό με μύρα και θυμιάματα, ευτρέπισον τον εαυτόν σου. Διότι ο Xριστός, με το να ευαρεστήθη εις την άσκησίν σου, έρχεται την νύκτα ταύτην διά να σε δώση πολλάς χάριτας. O δε ανόητος Iάκωβος εξ οιήσεως απατηθείς, εποίησεν αυτά όλα. Kαι λοιπόν ήλθεν εις αυτόν ο Aντίχριστος με δόξαν και φαντασίαν πολλήν, εις το μέσον της νυκτός. Όθεν ανοίξας την θύραν του κελλίου του ο Iάκωβος, επροσκύνησεν αυτόν. O δε Διάβολος κτυπήσας τον Iάκωβον εις το μέτωπον, κατά θείαν οικονομίαν δεν εστάθη, αλλά εγύρισεν οπίσω και έφυγε.
Tο πρωί δε θρηνώντας ο Iάκωβος, επήγεν εις ένα Γέροντα. O δε Γέρων, προ του να ακούση κανένα λόγον από τον Iάκωβον, λέγει προς αυτόν· φύγε από εδώ, ότι επεριπαίχθης από τον Σατανάν. O δε Iάκωβος έκλαιε και εσύντριβε την καρδίαν του. Tότε ο Γέρων ονειδίσας αυτόν πολλά και κατηχήσας, απέστειλεν εις Kοινόβιον. O δε υπακούσας επήγεν εις Kοινόβιον, και εδούλευεν εις το μαγειρείον χρόνους επτά, με πολλήν ταπείνωσιν και υπακοήν. Έπειτα εκάθισεν εις κελλίον μόνος άλλους επτά χρόνους, εργαζόμενος εργόχειρον μέτριον, και φυλάττων κανόνα ακριβή. Kαι έτζι μαθών την απλανή στράταν του Θεού με πολλήν διάκρισιν, έγινε θαυματουργός εξαίσιος, και έτζι τελειώσας την ζωήν του, απήλθε προς Kύριον.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Τετάρτη 12 Ιουνίου, 07:30 μ.μ. – Ιερό Ησυχαστήριο Οσίου Σεραφείμ παρά την Σκουριώτισσα: Αγρυπνία επί τη ευκαιρία της εορτής της Αναλήψεως του Κυρίου, χοροστατούντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου.
Τετάρτη 12 Ιουνίου, 07:30 μ.μ. – Ιερός Ναός Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος, Περιστερώνα: Αγρυπνία επί τη ευκαιρία της εορτής της Αναλήψεως του Κυρίου.
Παρασκευή 28 Ιουνίου, 7:30 μ.μ. – Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Πιτυδιώτου παρά τον Άγιο Επιφάνιο Σολέας: Αγρυπνία επί τη ευκαιρία της εορτής των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, χοροστατούντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου.
Ιερό Ησυχαστήριο Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ παρά την Σκουριώτισσα: Η Θεία Λειτουργία τελείται καθημερινά (Κυριακή βράδυ με Πέμπτη βράδυ) στις 12:00 τα μεσάνυχτα. Σημείωση: Το βράδυ της Παρασκευής και το βράδυ του Σαββάτου ΔΕΝ τελείται αγρυπνία αφού η Θεία Λειτουργία τελείται το πρωΐ του Σαββάτου και της Κυριακής αντίστοιχα.
Τοιχογραφία: Η Ανάληψις του Κυρίου, έργο: Αρχιμ. Αμβροσίου
Τοιχογραφία: Η Ανάληψις του Κυρίου, έργο: Αρχιμ. Αμβροσίου
Φέρεται εις γνώσιν των ευσεβών Χριστιανών ότι την Τετάρτη 12 Ιουνίου 2024 και ώρα 7:30 μ.μ., θα τελεστεί Αγρυπνία στο Ιερό Ησυχαστήριο του Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ παρά την Σκουριώτισσα, με την ευκαιρία της εορτής της Αναλήψεως του Κυρίου.
Της Ιεράς Αγρυπνίας θα προεξάρχει ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.
Ησυχαστήριο Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ παρά την Σκουριώτισσα
Ησυχαστήριο Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ παρά την Σκουριώτισσα
Ησυχαστήριο Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ παρά την Σκουριώτισσα