Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΟΡΤΗΣ (ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
9: 1-7

Ἀδελφοί, εἶχεν ἡ πρώτη σκηνὴ δικαιώματα λατρείας τό τε ῞Αγιον κοσμικόν. Σκηνὴ γὰρ κατεσκευάσθη ἡ πρώτῃ ἐν ᾗ ἥ τε λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεσις τῶν ἄρτων, ἥτις λέγεται ῞Αγια. Μετὰ δὲ τὸ δεύτερον καταπέτασμα σκηνὴ ἡ λεγομένη ῞Αγια ῾Αγίων, χρυσοῦν ἔχουσα θυμιατήριον καὶ τὴν κιβωτὸν τῆς διαθήκης περικεκαλυμμένην πάντοθεν χρυσίῳ, ἐν ᾗ στάμνος χρυσῆ ἔχουσα τὸ μάννα καὶ ἡ ῥάβδος ᾿Ααρὼν ἡ βλαστήσασα καὶ αἱ πλάκες τῆς διαθήκης, ὑπεράνω· δὲ αὐτῆς Χερουβὶμ δόξης κατασκιάζοντα τὸ ἱλαστήριον· περὶ ὧν οὐκ ἔστι νῦν λέγειν κατὰ μέρος. Τούτων δὲ οὕτω κατεσκευασμένων εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΕΟΡΤΗΣ (ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
10:38-42, 11:27-28

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἰσῆλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς κώμην τινά· γυνὴ δέ τις ὀνόματι Μάρθα ὑπεδέξατο αὐτόν. Καὶ τῇδε ἦν ἀδελφὴ καλουμένη Μαριάμ, [ἣ] καὶ παρακαθεσθεῖσα πρὸς τοὺς πόδας τοῦ κυρίου ἤκουεν τὸν λόγον αὐτοῦ. Ἡ δὲ Μάρθα περιεσπᾶτο περὶ πολλὴν διακονίαν· ἐπιστᾶσα δὲ εἶπεν, Κύριε, οὐ μέλει σοι ὅτι ἡ ἀδελφή μου μόνην με κατέλιπεν διακονεῖν; εἰπὲ οὖν αὐτῇ ἵνα μοι συναντιλάβηται. Ἀποκριθεὶς δὲ εἶπεν αὐτῇ ὁ κύριος, Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ θορυβάζῃ περὶ πολλά,ἑνὸς δέ ἐστιν χρεία· Μαριὰμ γὰρ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται αὐτῆς. ᾽Εγένετο δὲ ἐν τῷ λέγειν αὐτὸν ταῦτα ἐπάρασά τις φωνὴν γυνὴ ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπεν αὐτῷ, Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας. Αὐτὸς δὲ εἶπεν, Μενοῦνγε μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσοντες αὐτόν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὸν  ἀρχιερατικὸ  Ἑσπερινὸ τῆς ἑορτῆς τῶν Εἰσοδίων  τῆς Θεοτόκου, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Παναγίας «Ῥόδον τὸ Ἀμάραντον» τῆς κοινότητας  Κουτραφᾶ τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (20.11.2019). 

Πατέρες μου και αδελφοί μου,

Και φέτος μας συνεκάλεσε η Παναγία εδώ, το Ρόδον τον Αμάραντον του Κουτραφά, στον πάνσεπτον οίκον της, εδώ που ενώνεται η ορεινή με την πεδινή περιοχή της Θεομόρφου, για να μας υπενθυμίσει την Είσοδο εις τα Άγια των Αγίων, αυτής, που ένωσε τον ουρανό με τη γη. Αυτής, που ένωσε το Πνεύμα το Άγιον με το αγιασμένο σώμα της. Και από αυτή την ιερά ένωση και σύγκραση, εγεννήθη ο Θεάνθρωπος Ιησούς. Που αναμένουμε με προσευχή και νηστεία και πολλές, πολλές λειτουργίες την Γέννα Του, την 25η του μηνός Δεκεμβρίου. Αυτήν, η οποία έκαμε τα αόρατα ορατά. 

Αυτόν τον Θεό, που όταν ο προφήτης Μωυσής, εκεί στην έρημο του Σινά, είδε την βάτο την άφλεκτο να μην φλέγεται. Να είναι καιομένη και ταυτόχρονα να μην είναι φλεγομένη. Να μην καίγεται δηλαδή. Ενώ εκαιγόταν δεν εκατακαίετο. Ενώ άναβε φωτιά, η φωτιά δεν κατάστρεφε την βάτο. Και πλησίασε ο προφήτης Μωυσής που έβοσκε τα πρόβατα του πενθερού του εκεί στην έρημο του Σινά. Και όταν είδε αυτό το παράδοξο φαινόμενο, κατανόησε ότι αυτό είναι πράγμα θαυμαστό! Δεν είναι από τον κόσμο τούτο, αλλά είναι Θεόσταλτο και έχει μέσα του μήνυμα δυνατό και μυστικό. Ότι είναι σύμβολο. Και τι λέγομε ότι είναι σύμβολον, όταν συμβάλλει στο να κατανοήσουμε μια βαθυτέραν αλήθεια. Βλέπουμε τη σημαία. Λέμε, αυτή είναι σύμβολο της πατρίδος. Δεν λατρεύουμε το ρούχο, αλλά αυτό που συμβολίζει. Αγαπούμε διά της σημαίας την πατρίδα. Έτσι λοιπόν, και εκεί κατενόησε ο Μωυσής ότι κάτι συμβολίζει αυτό το γεγονός, της φλεγομένης και μη καιομένης βάτου. Και είδε ότι η φωτιά ήταν ζωντανή και ανέβαινε. Και του είπε η φωτιά: λύσε τον ιμάντα των υποδημάτων σου. Τα παπούτσια σου, του είπε, τα σαντάλια σου, λύσε τα. Τον ιμάντα. Τα δέματα που λέμε εμείς. Και τα έλυσε. Έμπλεος φόβου και τρόμου, μέσα από μίαν βάτο, η οποία εφλέγετο και δεν εκαίετο, να ακούει και φωνή. Φωνή ανθρώπινη και να του δίνει και διαταγή. Και αμέσως, «φυσικῷ τῷ τρόπῳ», ο Μωυσής ερώτησε: «Ποιος είσαι εσύ;» Και ακούτε απάντηση: «Ἐγὼ εἰμι ὁ ὤν». Εγώ είμαι αυτός που είμαι. Αυτό σημαίνει, άμα μεταφράσουμε στην νέα ελληνική το «ἐγὼ εἰμι ὁ ὤν». Και σε όλες οι εικόνες του Χριστού γράφει αυτό. Γράφει πάνω ὁ ὤν. Σε όλες οι εικόνες που είναι στο εικονοστάσι εκεί που γίνεται σταυρός στο πρόσωπο του Χριστού γράφει, ὁ ὤν. Αυτός που υπάρχει πριν από τους αιώνες. Που υπάρχει πάντοτε. Να το μεταφράσουμε έτσι απλά. Αυτός που υπάρχει πάντοτε. Που δεν έχει αρχή και δεν έχει τέλος. Ο Δημιουργός του σύμπαντος κόσμου και βεβαίως και των ανθρώπων.

Ήταν η πρώτη φορά που άνθρωπος συνάντησε τον Θεό. Και τότε εξεπλάγη ο Μωυσής και είπε, μας πώς γίνεται, αυτή η βάτος να μιλά; Να μου αποκαλύπτει ότι μέσα σε αυτήν, είναι Αυτός που δημιούργησε τα σύμπαντα και να ονομάζει τον εαυτό του, εγώ είμαι ὁ Ών. Ο υπάρχων από πάντα, προ των αιώνων, είμαι αυτός που είμαι. Είμαι δηλαδή, Αυτός που έχω τη ζωή. Όλοι εμείς παίρνουμε ζωή από Αυτόν που είναι, από τον Θεό. Αν νομίζουμε ότι την ζωή, μάς την έδωσε ο πατέρας μας και η μάνα μας την ώρα της συλλήψεώς μας, έχομε μεγάλο λάθος και μεγάλη ανοησία. Οι γονείς μας έδωσαν μόνο το σώμα. Την ψυχή την έβαλε ο Θεός. Γι’ αυτό και την παίρνει ο Θεός όποτε κρίνει, όποτε θέλει. Έτσι. «Θεὸς ἔδωσε, Θεὸς λαμβάνει». Η γη τι έδωσε στους γονείς μας; Έδωσε το χώμα από το οποίον είμαστε φτιαγμένοι. Γι’ αυτό το χώμα επιστρέφει στο χώμα, το σώμα δηλαδή, και η ψυχή επιστρέφει στον Δημιουργό της. Αυτά δεν είναι λεπτομέρειες. Είναι πολύ σημαντικά για να κατανοήσουμε το μέγα μυστήριο που κρύβεται στην σήμερον εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου. Ο Μωυσής τότε το είδε συμβολικά. Τον βοήθησε η πρόνοια του Θεού να συμβάλει κατά τι, λίγο δηλαδή, εις την αλήθεια την οποίαν αργότερα μετά από πολλούς-πολλούς αιώνες, η Παναγία θα μας φανέρωνε εκεί στη Βηθλεέμ, όταν γέννησε Αυτόν που συνέλαβε εννιά μήνες πριν εκ Πνεύματος Αγίου, τον Υιό του Θεού του ζώντος. 

Όμως και η Παναγία ήταν μέσα στο μυστικό σχέδιο του Θεού, πολύ πριν ο Μωυσής δει το όραμα της βάτου. Ήθελε ο Θεός να πάρει αυτό που δεν είχε. Και τι δεν είχε ο Θεός, που όλα τα είχε και όλα δικά Του είναι; Δεν είχε σώμα. Και ήθελε να πάρει σώμα. Αλλά έπρεπε ένας Θεός, να πάρει έναν πεντακάθαρο σώμα. Έναν άγιο σώμα. Οι παλαιοί άνθρωποι, οι παλαιοί άντρες που ήταν παρθένοι πριν από το γάμο τους, ήθελαν να παντρευτούν παρθένα. Το δικαιούντο. Οι σημερινοί που δεν είναι παρθένοι, δεν δικαιούνται να πάρουν παρθένα. Έτσι καταντήσαμε. Όχι πως είναι νόμος αυτός της Εκκλησίας. Έτσι καταντήσαμε την εποχή μας και τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας, που τα αφήσαμε ανημέρωτα και ακατήχητα. Εάν λοιπόν οι πρωτινοί ήθελαν παρθένα γυναίκα επειδή οι ίδιοι ήταν καθαροί στο σώμα, σκεφτήκατε ένας Θεός; Και το δικαιούτο και το ήθελε. Ο Καθαρός να ενωθεί με καθαρό σώμα. Αυτό λοιπόν το σώμα, πρόσφερε ο Ιωακείμ και η Άννα και όλο το γένος τους, όλη η ευλογημένη γενιά τους, με αλλεπάλληλες καθάρσεις. Λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και πιο πριν από αυτόν ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, όλες οι γενεές πριν από την Παναγία, η οικογένεια δηλαδή από τη μια του πατέρα της Ιωακείμ και από την άλλη η άλλη γενεά από τη μάνα της την Άννα, άνθρωποι νηστείας, άνθρωποι προσευχής, οι οποίοι μέσα από αλλεπάλληλες καθάρσεις και φωτισμούς, εγέννησαν αυτό το Ρόδον το Αμάραντον. Που εδώ ο Κουτραφάς, όλως ιδιαιτέρως κρατά και τιμά εδώ και αιώνες. Αν κρίνομε μόνο και μόνον από τα μάρμαρα που υπάρχουν πάνω από τις πόρτες, φαίνεται εδώ ότι υπήρχε ναός της Παναγίας, από τα πρώτα-πρώτα χριστιανικά χρόνια. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι το ταπεινό αποτέλεσμα της τουρκοκρατίας. Αλλά υπήρχε ναός εδώ της Παναγίας από τα πολύ τα αρχαία χρόνια. Γι’ αυτό και έχει χάριν εδώ ο τόπος! Έχει ενέργεια εδώ ο τόπος! Και αυτή την χάριν, την οφείλουμε σε αυτούς τους δύο γονείς της Παναγίας. Στον άγιο Ιωακείμ τον πατέρα της και την αγία Άννα. Και χαίρομαι που στην επαρχία μας στη Σολιά, έχομε και ναό πανάρχαιο του 12ου αιώνος τουλάχιστον, ο σημερινός εις τα Πάνω Καλιάνα, των αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννας. Με τοιχογραφίες παλαιές. Φαίνεται οι πρόγονοί μας ήξεραν πολύ καλά το νόημα και την αξία των Θεοπατόρων, των γονέων δηλαδή της Παναγίας μας, που όπως βλέπετε εκεί στην εικόνα στο κέντρο, εικονίζονται. Μετά από προσευχή, μετά από δάκρυα, να συλληφθεί αυτό το τέκνο, το Ρόδον το Αμάραντον, η Παναγία μας, και να κάμει η αγία Άννα το τάμα της.

Πόσο σημαντικό είναι, να προσέχουμε τα τάματά μας. Να μην κάμνομε επιπόλαια τάματα. Λίγα αλλά να τα σεβόμαστε και να τα εκπληρώνουμε. Να τα πραγματοποιούμε. Τι τάμα έκαμε η Αγία Άννα; Εάν μου δώσεις, Του είπε, Θεέ μου, τέκνον εις διαδοχή γένους, εγώ τρία χρόνια θα το κρατήσω. Μεγάλη θυσία. Και να μην έχεις άλλα παιδιά. Τρία χρόνια θα το κρατήσω. Μετά, Εσύ μου το έδωσες, εγώ θα σου το επιστρέψω. Και μόλις γεννήθηκε η Παναγία και έγινε τριετής, γι’ αυτό τη βλέπετε μικρούλα πάνω στην εικόνα, οι γονείς έκαμαν το τάμα τους. Πήραν τη μικρή Μαριάμ εις το ναό του Σολομώντος. Εις τα Άγια των Αγίων. Και εκεί, ποιος υποδέχτηκε την Παναγία μας; Ο πατέρας του Τιμίου Προδρόμου, ο Ζαχαρίας ο προφήτης. Και αυτός εικονίζεται στην εικόνα. Σας τα λέω αυτά, για να μπορείτε να διαβάζετε μια εικόνα που την προσκυνάτε. Να την βλέπετε και να την αποκωδικοποιείτε. 

Ποια είναι αυτά τα πρόσωπα και τι σημαίνει αυτός ο εικονισμός. Και πόσο σημαντικός είναι για την ψυχή μου. Πόσο σημαντικός είναι αυτός ο εικονισμός για το σώμα μου; Για την αιώνια ζωή μου; Διότι δεν γιορτάζουμε ένα γεγονός, που αφορά μόνο την Παναγία ή τον Χριστό. Μας αφορά εμάς, με αφορά εμένα τον Νεόφυτο, και σένα, και σένα. Και τον καθένα από μας, που είμεθα βαφτισμένοι, μυρωμένοι. Αλλά και όλους τους καλούς ανθρώπους. Έχει ο Θεός το έλεός Του, για όλους τους καλούς ανθρώπους της γης. Κάθε γενεάς. Και αυτό λοιπόν το καλόν, που εισήλθε εις τη ζωή του Ιωακείμ και της Άννας, το πρόσφεραν εις το ναό του Σολομώντος, όταν έγινε η Παναγία μας τριών χρονών. Και την υποδέχτηκε, όπως προανάφερα, ο προφήτης Ζαχαρίας ο πατέρας του Προδρόμου. 

Και τότε, «ἐπλήσθη Πνεύματος Ἁγίου» ο Ζαχαρίας. Και πήρε την κόρη την τριετίζουσα, που τη συνόδευαν, λέει, παρθένες λαμπαδοφορούσες, που κρατούσαν λαμπάδα και δεν την έφερε μόνο, είχε και άλλες παρθένες που υπηρετούσαν, ας πούμε, πώς είναι οι μοναχές, υπηρετούσαν μέχρι να δουν τα έμμηνά τους, μέχρι δηλαδή να εισέλθουν στην εφηβεία, υπηρετούσαν εις το ναό του Σολομώντος τα μικρά αυτά κοριτσάκια. Και κανονικά, η Παναγία έπρεπε να πάει σ᾿ αυτό τον παρθενώνα. 

Όμως, το Πνεύμα το Άγιον, που καθοδηγεί τους αγίους και το ακούν εις την καρδία τους να τους μιλά τι είπε στο Ζαχαρία. Αυτή η κόρη δεν είναι συνηθισμένη. Είναι αυτήν, που προφήτευσαν οι προφήτες, είναι αυτή που είδε ο Μωυσής εκεί στην φλεγόμενη βάτο και μη καιόμενη εις το Σινά. Εκείνη η βάτος που ήταν σύμβολο, τι συμβόλιζε; Την Παναγία. Η οποία μέσα της, στην κοιλία της, στη γαστέρα της, δέχθηκε τη φλόγα, το φως, τη φωτιά, του Υιού και Λόγου του Θεού. 

Να σκεφτείτε, εσείς οι γυναίκες που ζήσετε το μέγα μυστήριο της μητρότητας, όταν κυοφορούσατε τα παιδιά σας, πώς αισθανόσασταν. Εμείς δεν μπορούμε οι άντρες να το καταλάβουμε αυτό. Εσείς μπορείτε, διότι το ξέρετε αυτό το αίσθημα. Σκεφτείτε η Παναγία, εννιά μήνες, να κυοφορεί Ποιον; Τον Υιό του Θεού Πατρός! Τον ίδιο τον Θεό, τον Δημιουργό του σύμπαντος κόσμου! Το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Τον Θεάνθρωπο Ιησού! 

Μέγα το μυστήριο, ασύλληπτο! Μόνο με σύμβολα μπορούμε να εισέλθουμε λίγο, λίγο, λίγο να εννοήσουμε το βάθος αυτού του μυστηρίου. Και έπρεπε λοιπόν, αυτή η οποία έμελλε να είναι η πραγματική βάτος και όχι σύμβολο, το σύμβολο του Σινά οδηγούσε στην Παναγία, έπρεπε αυτή να γίνει ναός, αυτού που είναι ο Άγιος των Αγίων. Άρα, πού έπρεπε να πάει αυτός ο επίγειος ναός, η Παναγία, όταν έφτασε στο ναό του Σολομώντα; Στα Άγια των Αγίων. Άλλο σύμβολο, το οποίον εκείνη την ημέρα πραγματοποιήθηκε. Εκεί μέσα έμπαινε, μέσα στο ιερό δηλαδή. Αυτά είναι τα Άγια των Αγίων. Ήταν δύο Χερουβίμ, τα έλεγε προηγουμένως ο Σταύρος που διάβαζε ωραία το ανάγνωσμα το δεύτερο. Ήταν, λέει, δύο Χερουβίμ γλυπτά. Ήταν τα μόνα που επέτρεψε ο Θεός αγάλματα στους Εβραίους με μεγάλα φτερά ανοιγμένα μέσα στα Άγια των Αγίων και ήταν η κιβωτός της διαθήκης, οι δύο πλάκες που ο Μωυσής αργότερα, μετά που είδε την άφλεκτο βάτο, παρέλαβε από το Όρος το Σινά τες Δέκα Εντολές. Αυτές ήταν οι δύο πλάκες της διαθήκης. 

Εκεί μέσα έμπαινε μίαν φορά το χρόνο ο Αρχιερέας των Εβραίων. Τότε ο προφήτης Ζαχαρίας. Το Πνεύμα το Άγιον τον φώτισε και έβαλε εκεί μέσα την Παναγία. Και εξεπλάγησαν όλοι οι υπόλοιποι ιερείς του νόμου των Εβραίων. Πώς γίνεται, μια κόρη τριών χρονών, να μπει μέσα στα Άγια των Αγίων! Αλλά δεν επέτρεψε κανέναν ο Θεός να την εμποδίσει. 

Βλέπετε; Ότι γίνεται είναι θέλημα του Θεού. Είτε κατ᾿ ευδοκίαν είτε κατά παραχώρηση. Σε κανέναν δεν επέτρεψε να αντισταθεί. Και έμεινε εκεί ο πραγματικός ναός του Θεού, η Παναγίας μας, από τα τρία της χρόνια μέχρι τα δεκαπέντε. Δηλαδή δώδεκα ολόκληρα χρόνια. Και τρεφόταν από άγγελο Κυρίου. Από τα τρία της χρόνια η Παναγία μας, ήταν αγία. Δεν αγίασε μέσα στον ναό. Εισήλθε ως αγία εις τα Άγια των Αγίων. Και όταν έγινε δεκαπέντε ετών, εδόθη πλέον εις τον δίκαιο Ιωσήφ που ήταν και από τη γενεά της, χήρος ηλικιωμένος άντρας, για να την προστατέψει. Και αργότερα έγινε το μέγα μυστήριο της Θεοτοκίας. Να γεννήσει τον Υιό και Λόγο του Θεού, τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστόν, εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της παρθένου.

Αυτά γιορτάζουμε σήμερα, αγαπητοί μου πατέρες και αδελφοί. Τα Εισόδια της Θεοτόκου. Βλέπετε το σχέδιο του Θεού. Και γιατί έγινε όλον αυτό το σχέδιο και η Γέννα του Θεού, και ο Θεός να γίνει Θεάνθρωπος, και ύστερον να σταυρωθεί, και να πεθάνει, και να αναστηθεί, και να αναληφθεί στους ουρανούς και να καθίσει εκ δεξιών του Πατρός, και να περιμένουμε τώρα την Δευτέρα Του Παρουσία και την αιώνια δόξα; Για να δοξαστούμε εμείς. Ακούτε γιατί έγιναν όλα αυτά; 

Γι’ αυτό σας λέω, αυτές οι γιορτές, μας αφορούν τον καθένα προσωπικά. Αρκεί να τα πάρουμε αυτά στα σοβαρά. Να μην τα αντιμετωπίζουμε σαν παραμυθάκια. Όχι. Παραμυθία, παρηγοριά είναι. Παραμύθια δεν είναι. Ο Θεός θέλει την δόξα Του να μας τη δώσει. Την αιώνια ζωή Του θέλει να την μοιραστεί μαζί μας. 

Άρα, γιατί έγιναν όλα αυτά τα μεγάλα γεγονότα που είναι οι μεγάλες γιορτές της πίστεώς μας; Για τρεις λόγους. Ακούστε τους πάλιν και πολλάκις και ο καθένας ας σοβαρευτεί απέναντι στο μέλλον του. Διότι είναι το μέλλον μας αυτό. Το μέλλον μας δεν είναι να μπούμε σ᾿ έναν τάφο. Το μέλλον μας είναι η αιώνια ζωή. Και αν δεν κερδίσουμε αιώνια ζωή, θα πάρουμε μόνοι μας αιώνιον θάνατο, κόλαση δηλαδή. Μόνοι μας. Δεν θα μας δώσει ο Θεός. Μόνοι μας θα πάμε. Με τα έργα μας τα αμετανόητα. Ας τα αφήσουμε αυτά τα δυσάρεστα. Ας πούμε τα τρία, τα ωραία, που μας βοήθησε η Παναγία μας που σήμερα είναι τα Εισόδιά της, να κερδίσομε διά του Σταυρού και της Αναστάσεως του Υιού της και Θεού της και Θεού μας Ιησού Χριστού. 

Πρώτον, είναι τρεις νίκες. Πρώτη νίκη. Ενίκησε ο Θεάνθρωπος Υιός της και Θεός της και Θεός μας τον θάνατο. Πώς λέμε στο Χριστός Ανέστη; Θανάτῳ, θάνατον πατήσας. Ενίκησε τον θάνατο και εδώρισε σ᾿ εμάς ανάσταση. Τι σημαίνει αυτό για μένα; Τι κέρδος έχω εγώ από αυτή την υπόθεση, Χριστέ μου; Όταν πεθάνει το σώμα μου, στη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού θα αναστηθεί και θα επανενωθεί αυτό το σώμα που θα βγει από τον τάφο, με την αθάνατο ψυχή μου. Να το πρώτο κέρδος που έχομε. Φτάνει να πάρουμε στα σοβαρά το Χριστό και τις εντολές του Χριστού. 

Το δεύτερο ενίκησε τον διάβολο. Έτσι, και σε αυτή τη ζωή που έχουμε πειρασμούς και στο Πάτερ ἡμῶν λέμε: Καὶ μὴ εἰσενέγκης ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. Ο ίδιος ο Χριστός είπε αυτή την προσευχή, το Πάτερ ἡμῶν. Και τα μικρά παιδιά το ξέρουν. Αλλά δεν ξέρουμε πολλές φορές ότι, μέσα στη ζωή μας έχουμε συνεχώς πειρασμό, που έλεγε η μακαρίτισσα η μάνα μου, «που μας πλημμελά, γιε μου». Που μας πειράζει, που μας ρίχνει σε πλημμελήματα. Αυτό σημαίνει πλημμελά. Μας οδηγεί δηλαδή στην αμαρτία. Αυτός ο σατανάς, είναι νικημένος, ξεδοντιασμένος. Είναι, λεν οι άγιοι Πατέρες που πάλεψαν μαζί του και τον έβλεπαν με τα μάτια τους, όπως ο άγιος γέροντας μας που γιορτάζει μεθαύριο ο άγιος Ιάκωβος ο εν Ευβοία, ο Τσαλίκης που οι πλείστοι όσοι από σας επήγατε στον τάφο του, τον έβλεπε με τα μάτια του τον πειρασμό. Ο άγιος άνθρωπος, του δίνει δύναμη ο Θεός και αντέχει και τον βλέπει και παλεύει μαζί του. Εμάς δεν μας δίδει ο Θεός έτσι δύναμη. Άρα, κατά τη δύναμη εκάστου είναι και ο αγώνας του. Αλλά έχομε τον πειρασμό μας. Και οι άγιοι πατέρες τον ονόμαζαν μυρμηγκολέοντα. Είναι μυρμήγκι και λιοντάρι. Εάν του δώσουμε δικαιώματα γίνεται λιοντάρι να μας φάει. Και τα καταφέρνει και μας τρώει, τον καθένα ανάλογα με τα πάθη του και τες αδυναμίες του. Αν αγωνιστούμε όμως με τον εκκλησιαστικό τρόπο, τότε το λιοντάρι γίνεται μυρμήγκι. Και το μυρμήγκι εύκολα το πατάς. Γι’ αυτό και τον ονομάζουν μυρμηγκολέοντα. Άρα να προσέχουμε ποιού δίνουμε δικαιώματα. Δίνουμε δικαιώματα του ηττημένου, του δαίμονα; Θα γίνει λιοντάρι να μας φάει. Δίνουμε δικαιώματα στο Χριστό, μετανιώνοντας για τα λάθη μας και τα πάθη μας; Τότε θα είμαστε με τον Νικητή, τον Νικητή του θανάτου. Που είναι το τρίτο μεγάλο που μας έδωσε ο Κύριός μας. Είπαμε, ενίκησε τον θάνατο, ενίκησε τον διάβολο και τι άλλο ενίκησε; Την αμαρτία. Γι αυτό ο Χριστός είναι ο αναμάρτητος. Και η Παναγία το μόνο της αμάρτημα που είχε, ήταν αυτό που κουβαλούσε η ανθρώπινη της φύση, το προπατορικό και με τον Ευαγγελισμό της έφυγε και αυτό.

Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, πόσα η Παναγία μάς δώρισε! Να μπορούμε να νικήσουμε την αμαρτία. Δηλαδή, πώς νικιέται η αμαρτία, Δεσπότη μου; Με τη μετάνοια. Με την τακτική Θεία Κοινωνία. Με τη συμμετοχή μας σε όλα τα μυστήρια της εξομολογήσεως και όλα τα υπόλοιπα. Με την προσευχή μας, την ελεημοσύνη μας και τη συγχωρητικότητά μας. Έτσι ο άνθρωπος αποκτά αυτές τες τρεις νίκες: επί του θανάτου, επί της αμαρτίας και επί του διαβόλου. Αυτά είναι τα μεγάλα δώρα του Χριστού μας, που τα προετοίμασε το σχέδιο του Τριαδικού Θεού διά της Θεοτόκου, που σήμερον εορτάζουμε τα Εισόδιά της. 

Εύχομαι σε όλους σας, να μας αξιώσει να έχουμε και τα Γέννα δοξασμένα του Χριστού και τα άγια Φώτα ολόφωτα σε όλους!

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΒ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
3:17-25; 4:1

Ἀδελφοί, πᾶν ὅ, τι ἂν ποιῆτε ἐν λόγῳ ἢ ἐν ἔργῳ, πάντα ἐν ὀνόματι Κυρίου ᾽Ιησοῦ, εὐχαριστοῦντες τῷ Θεῷ καὶ Πατρὶ δι᾽ αὐτοῦ. Αἱ γυναῖκες, ὑποτάσσεσθε τοῖς ἀνδράσιν, ὡς ἀνῆκεν ἐν Κυρίῳ. Οἱ ἄνδρες, ἀγαπᾶτε τὰς γυναῖκας καὶ μὴ πικραίνεσθε πρὸς αὐτάς. Τὰ τέκνα, ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν κατὰ πάντα· τοῦτο γάρ ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ. Οἱ πατέρες, μὴ ἐρεθίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν, ἵνα μὴ ἀθυμῶσιν. Οἱ δοῦλοι, ὑπακούετε κατὰ πάντα τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις, μὴ ἐν ὀφθαλμοδουλίαις ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, ἀλλ᾽ ἐν ἁπλότητι καρδίας, φοβούμενοι τὸν Θεόν. καὶ πᾶν ὅ, τι ἐὰν ποιῆτε, ἐκ ψυχῆς ἐργάζεσθε, ὡς τῷ Κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις, εἰδότες ὅτι ἀπὸ Κυρίου ἀπολήψεσθε τὴν ἀνταπόδοσιν τῆς κληρονομίας· τῷ γὰρ Κυρίῳ Χριστῷ δουλεύετε· ὁ δὲ ἀδικῶν κομιεῖται ὃ ἠδίκησε, καὶ οὐκ ἔστιν προσωποληψία. Οἱ κύριοι, τὸ δίκαιον καὶ τὴν ἰσότητα τοῖς δούλοις παρέχεσθε, εἰδότες ὅτι καὶ ὑμεῖς ἔχετε Κύριον ἐν οὐρανοῖς.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΣΩΖΟΜΕΝΟΥ ΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β’ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ῎Εχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν, ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ ᾿Ιησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ ᾿Ιησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ μὲν θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως κατὰ τὸ γεγραμμένον, «Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα», καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον ᾿Ιησοῦν καὶ ἡμᾶς διὰ ᾿Ιησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι᾿ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ Ι΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
18: 15-17, 26-30

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, προσέφερον τῷ Ἰησοῦ τὰ βρέφη ἵνα αὐτῶν ἅπτηται· καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ ἐπετίμησαν αὐτοῖς. ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτὰ εἶπεν· Ἄφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι πρός με καὶ μὴ κωλύετε αὐτά· τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὃς ἐὰν μὴ δέξηται τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν. Λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· Καὶ τίς δύναται σωθῆναι; ὁ δὲ εἶπε· Τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν. Εἶπε δὲ ὁ Πέτρος· Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πὰντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδείς ἐστιν ὃς ἀφῆκεν οἰκίαν ἢ γονεῖς ἢ ἀδελφοὺς ἢ γυναῖκα ἢ τέκνα ἕνεκεν τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὃς οὐ μὴ ἀπολάβῃ πολλαπλασίονα ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ καὶ ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ ζωὴν αἰώνιον.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΣΩΖΟΜΕΝΟΥ ΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
4:23 – 5:13

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς ὅλην τὴν Γαλιλαίαν, διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ. καὶ ἀπῆλθεν ἡ ἀκοὴ αὐτοῦ εἰς ὅλην τὴν Συρίαν· καὶ προσήνεγκαν αὐτῷ πάντας τοὺς κακῶς ἔχοντας ποικίλαις νόσοις καὶ βασάνοις συνεχομένους καὶ δαιμονιζομένους καὶ σεληνιαζομένους καὶ παραλυτικούς, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτούς· καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ Δεκαπόλεως καὶ Ἱεροσολύμων καὶ Ἰουδαίας καὶ πέραν τοῦ Ἰορδάνου. Ἰδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος· καὶ καθίσαντος αὐτοῦ προσῆλθαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτοὺς λέγων· Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται. μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσιν τὴν γῆν. μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται. μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται. μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται. μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται. μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ· χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτω γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς πρὸ ὑμῶν. Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς· ἐὰν δὲ τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἁλισθήσεται; εἰς οὐδὲν ἰσχύει ἔτι εἰ μὴ βληθῆναι ἔξω καὶ καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μητροπολίτου Μόρφου  Νεοφύτου 

Στὴν καθ᾽ ἡμᾶς Μητροπολιτικὴ περιφέρεια Μόρφου τιμᾶται ἰδιαίτερα ὁ ὅσιος Σωζόμενος. Ἐπίκεντρο τῆς ἐδῶ τιμῆς του εἶναι ἡ ἁγιοτόκος κοινότητα τῆς Γαλάτας, ὅπου εὑρίσκεται κατάγραφος ναὸς ἐπ᾽ ὀνόματί του, ἱστορημένος διὰ χειρὸς τοῦ περίφημου μεσαιωνικοῦ ἁγιογράφου Συμεὼν Ἀξέντη τὸ ἔτος 1513. Στὸν ναὸ τοῦτο ἀνευρέθηκε καὶ μέρος τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου Σωζομένου. Ἀναφορικὰ μὲ τὸ ζήτημα τῆς ταυτότητας τοῦ τιμωμένου στὴν περιφέρειά μας ὁσίου, πρέπει νὰ λεχθοῦν τὰ ἑξῆς: 

Σύμφωνα μὲ τὶς τοπικὲς ἁγιολογικὲς πηγές, στὸ νησί μας ἔζησαν δύο ὁμώνυμοι ὅσιοι, μὲ τὸ ὄνομα Σωζόμενος, ποὺ ἐντάσσονται στὴν ὁμάδα τῶν ὡς 300 θεωρουμένων ἁγίων, τῶν γνωστῶν καὶ ὡς Ἀλαμανῶν, ποὺ ἦλθαν κατὰ τὴ βυζαντινὴ γιὰ τὴν Κύπρο περίοδο (πρὶν τὸν 12ο αἰ.) ἀπὸ ἄλλες πλησίον χῶρες στὸ νησί μας καὶ τελειώθηκαν σ᾽ αὐτὸ ἀσκητικά. Ὁ ἕνας ὅσιος ἔζησε, τελειώθηκε καὶ τάφηκε σὲ λαξευτὸ στὸ βράχο σπήλαιο-ἀσκητήριο, ποὺ σώζεται μέχρι καὶ σήμερα, κοντὰ στὸ χωριὸ Ποταμιὰ Λευκωσίας. Ἡ μνήμη του τελεῖται στὶς 21 Νοεμβρίου καί, κατὰ μετάθεση -ἕνεκα τῆς σύμπτωσης μὲ τὴ Θεομητορικὴ ἑορτὴ τῶν Εἰσοδίων- στὶς 22 Νοεμβρίου. Ὁ ἄλλος ὁμώνυμος ὅσιος τελειώθηκε ἀσκητικὰ σὲ σπήλαιο πάνω σὲ ὄρος στὴν περιοχὴ Κόψα, κοντὰ στὸ χωριὸ Γαλάτεια τῆς Καρπασίας.

Ἡ μνήμη του τελεῖται στὶς 20 Νοεμβρίου. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἡ μνήμη τοῦ ὁσίου Σωζομένου στὴ Γαλάτα ἐτελεῖτο ἀνέκαθεν στὶς 20 Νοεμβρίου, καὶ ἕνεκα τοῦ παραπλησίου ὀνόματος τῶν χωριῶν Γαλάτα καὶ Γαλάτεια, ὁ ἐδῶ τιμώμενος ὅσιος Σωζόμενος θεωρήθηκε ὅτι εἶναι ὁ δεύτερος τῶν πιὸ πάνω, αὐτὸς δηλ. ποὺ τελειώθηκε στὴ Γαλάτεια τῆς Καρπασίας. Δεδομένης ὅμως τῆς εὑρέσεως τμήματος τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου Σωζομένου στὸν ναό του στὴ Γαλάτα (ποὺ σήμερα φυλάσσονται σὲ εἰδικὴ λειψανοθήκη στὸν ἐνοριακὸ ναὸ Παναγίας Ὁδηγητρίας τοῦ ἰδίου χωριοῦ), ἀλλὰ καὶ τῆς πρόσφατης θαυμαστῆς ἐμφάνειας τοῦ παρ᾽ ἡμῖν τιμωμένου ἁγίου σὲ ἑλληνίδα χριστιανὴ στὴν Πελοπόννησο, στὴν ὁποία διασαφήνισε ὅτι εἶναι ὁ ἅγιος Σωζόμενος «ἐκ τῆς Γαλατείας τῆς Μόρφου»¹ , ἐκφράζουμε τὴν ὑπόθεση ὅτι μπορεῖ νὰ πρόκειται γιὰ καθαρὰ τοπικὸ ἀσκητή.

Ἡ τιμὴ τοῦ ὁσίου Σωζομένου εἶναι ἐξαπλωμένη σὲ πολλὰ μέρη τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας περιφέρειας. Στὸν δρόμο, ποὺ ὁδηγεῖ στὴν παλαίφατη Μονὴ τοῦ Κύκκου, μετὰ τὶς Γερακιές, στὴν τοποθεσία «ἁγιόπετρα», σώζεται προσκυνηματικὸς χῶρος, τὸν ὁποῖο, κατὰ τὴν τοπικὴ παράδοση, χρησιμοποίησε ὁ ὅσιος Σωζόμενος ὡς χῶρο ἀσκήσεως καὶ προσευχῆς. Ἐκφράζοντας οἱ κάτοικοι Γερακιῶν τὴν ἀγάπη τους στὸν τοπικὸ ὅσιο, ἀνεγείρουν στὶς μέρες μας ἐξωκκλήσι του στὴν τοποθεσία «ἁγιόπετρα», δίπλα ἀπὸ τὰ ἐρείπια παλαιοῦ ναοῦ του.

Τοιχογραφίες τοῦ ὁσίου Σωζομένου, ἀπὸ τὸν 14ο αἰώνα καὶ μετά, σώζονται σὲ ἀρκετοὺς ναοὺς τῆς περιοχῆς μας, ὅπως στὰ καθολικὰ τῶν μονῶν Ἁγίου Νικολάου τῆς Στέγης (14ου αἰ.) καὶ Παναγίας τῆς Ἀσίνου (1332/1333), στὸν ναὸ τοῦ τιμίου Σταυροῦ τοῦ Ἁγιασμάτι στὴν Πλατανιστάσα (1494), στὸν ναὸ τῆς Παναγίας ἢ τοῦ Ἀρχαγγέλου τῆς Ποδίθου (ἔτους 1514) κ.ἀ. Περαιτέρω, φορητὴ εἰκόνα τοῦ ὁσίου, ἰταλο-βυζαντινῆς τεχνοτροπίας (16ου αἰ.) καὶ προερχόμενη ἀπὸ τὸ καθολικὸ τῆς Μονῆς τῆς Θεοτόκου στὸ Κούρδαλι, φυλάσσεται σήμερα στὸ Ἐπισκοπεῖο τῆς Μητροπόλεώς μας στὴν Εὐρύχου.

---

 ^1. Ἡ ἐν λόγῳ κ. Μαρία, ἀπὸ τὴν Τρίπολη τῆς Πελοποννήσου, ὅπως ἡ ἰδία μᾶς πληροφόρησε τηλεφωνικά, ὅταν κατὰ τὸ ἔτος 2014 ὁ σύζυγός της εἶχε ἤδη διαγνωσθεῖ μὲ ὄγκο στὸν ἐγκέφαλο, παρακαλοῦσε νυχθημερὸν τὸν Θεὸ γιὰ τὴ θεραπεία του. Ὁπόταν κάποια μέρα, ἐνῶ ἦταν ξύπνια, τῆς ἐμφανίσθηκε μέσα σὲ οὐράνιο φῶς ἕνας ἄγνωστος ἅγιος, ποὺ τὴ διαβεβαίωσε πὼς ὁ σύζυγός της ἦταν καλὰ καὶ δὲν εἶχε τίποτα. Κι ὅταν αὐτὴ τὸν ρώτησε τὸ ὄνομά του, τῆς ἀπάντησε πὼς ἦταν ὁ ἅγιος Σωζόμενος «ἐκ τῆς Γαλατείας τῆς Μόρφου», καὶ νὰ πάει στὸ σπίτι του (ναό του) ἐκεῖ, γιὰ νὰ προσκυνήσει. Παρὰ λοιπὸν τὶς ἰατρικὲς διαγνώσεις, ὁ σύζυγός της θεραπεύθηκε, χάριτι Θεοῦ. Κι ὅταν αὐτὴ μπῆκε στὸ διαδίκτυο, ψάχνοντας στὴ λέξη Μόρφου γιὰ τὸν ἄγνωστό της αὐτὸν εὐεργέτη ἅγιο, τὸ πρῶτο ποὺ βρῆκε ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ ὁσίου Σωζομένου, ποὺ φυλάσσεται στὸ Ἐπισκοπεῖο τῆς Μητροπόλεώς μας στὴν Εὐρύχου!

***

Η εκκλησία του Αγίου Σωζομένου στη Γαλάτα

Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων

Η εκκλησία του Αγίου Σωζόμενου είναι κτισμένη στο κέντρο του παλαιού χωριού της Γαλάτας, της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου.  

Ο ναός οικοδομήθηκε και τοιχογραφήθηκε το 1513, σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή που βρίσκεται πάνω από τη δυτική του είσοδο. Δεκατέσσερις κάτοικοι του χωριού ανέλαβαν την δαπάνη για την τοιχογράφηση της εκκλησίας, επειδή όμως οι δύο ήταν αδέρφια κατέλαβαν ένα μερίδιο, και έτσι στην επιγραφή αναφέρονται ως ένας κτήτορας. Στην επιγραφή αναφέρονται όχι μόνο τα ονόματα και τα επίθετα των δωρητών, αλλά και τα επαγγέλματα μερικών από αυτούς. Από την επιγραφή αυτή παίρνουμε και μία γεύση της κυπριακής διαλέκτου του 16ου αιώνα.

Ο ναός του Αγίου Σωζόμενου είναι ένας μονόκλιτος ξυλόστεγος ναός. Η στέγη εκτείνεται πέραν του κτηρίου του ναού από τη νότια, δυτική και βόρεια πλευρά, σχηματίζοντας στοά σε σχήμα Π. Η είσοδος της εκκλησίας βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του ναού. Το εσωτερικό της εκκλησίας είναι κατάγραφο. Τοιχογραφημένη είναι επίσης η εξωτερική πλευρά του βορείου τοίχου της εκκλησίας. Πρόκειται για μία περισσότερο παραδοσιακή τάση του 16ου αιώνα, με βυζαντινά στοιχεία και ελάχιστες δυτικές επιρροές. Οι τοιχογραφίες του ναού είναι από τα πρωιμότερα έργα του ζωγράφου Συμεών Αξεντή. Πρόκειται για έναν εκλεκτικό ζωγράφο, με ανομοιογένεια στην τεχνοτροπική απόδοση των μορφών, καθώς δεν μπορεί να αποδώσει αρμονικά τις δυτικές επιρροές που δέχεται. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό του ζωγράφου, είναι η θερμή κόκκινη ώχρα που χρησιμοποιεί στα πρόσωπα των μορφών. Ο διάκοσμος του ναού είναι γενικά καλής ποιότητας και οι τοιχογραφίες διατηρούνται σε καλή κατάσταση, με ελάχιστες μόνο εξαιρέσεις.

Οι τοιχογραφίες εντός του κυρίως ναού αναπτύσσονται σε δύο ζώνες. Στην επάνω ζώνη είναι ζωγραφισμένες σκηνές από τον Χριστολογικό κύκλο, ενώ στην κάτω ζώνη απεικονίζονται όρθιες μορφές αγίων κάτω από ζωγραφισμένα τόξα. Στην αψίδα του Ιερού Βήματος απεικονίζεται η Παναγία με τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ εκατέρωθεν. Οι τοιχογραφίες της εξωτερικής πλευράς του βορείου τοίχου περιλαμβάνουν σκηνές της Δευτέρας Παρουσίας, της Ρίζας του Ιεσσαί και των οκτώ Οικουμενικών Συνόδων.

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Γρηγορίου του Δεκαπολίτου

Xάραξ κύκλω σου και μετά ζωής τέλος,
H ζώσα Γρηγόριε του Θεού χάρις.
Eικάδι Γρηγόριος κικλήσατο εις πόλον ευρύν.

Oύτος ο Άγιος εγεννήθη από γονείς, καλουμένους Σέργιον και Mαρίαν, εν έτει ωλζ΄ [837]. Όταν δε έγινεν οκτώ χρόνων, εδόθη εις παιδείαν των ιερών γραμμάτων. Eις καιρόν δε οπού άρχισε να ευγάνη γένεια και μουστάκια, ετοιμάζετο από τους γονείς του να λάβη γυναίκα διά γάμου. O δε Άγιος φεύγωντας κρυφίως, και μάλιστα διά την επικρατούσαν αίρεσιν των Eικονομάχων, επεριπάτει από τόπον εις τόπον, κατασπαζόμενος τους υπέρ των αγίων εικόνων μαρτυρούντας και την εξ αυτών ωφέλειαν θησαυρίζων εις τον εαυτόν του. Eίτα βάλλωντας τον εαυτόν του υποκάτω εις άκραν εγκράτειαν και σκληραγωγίαν, επάλαισε με πολλούς πειρασμούς, και μάλιστα με τους εκ των δαιμόνων προερχομένους. Όθεν και εφάνη μέγας θαυματουργός.

Oύτος επήγε και εις την Aσίαν και εις το Bυζάντιον, επιθυμίαν έχων να ομολογήση διά τας αγίας εικόνας. Aπό εκεί δε επήγεν εις την Pώμην, και περιπατήσας όλην την Δύσιν, εξέπληξε πολλούς με τα σημεία και θαύματα οπού ετέλει. Aπό την Δύσιν δε εγύρισε πάλιν εις το Bυζάντιον. Kαι από εκεί επήγεν εις το βουνόν του Oλύμπου. Eκεί δε αναβάς και κατά πολλά ξηρανθείς, υδρωπικίασεν, ώστε οπού, από μόνην την φωνήν εγνωρίζετο εις εκείνους οπού τον ήξευραν. Όθεν εκατέβη από το βουνόν και επήγεν εις την Θεσσαλονίκην. Kαι από εκεί επήγε πάλιν εις το Bυζάντιον, και εύρε κλεισμένον εις την φυλακήν διά τας αγίας εικόνας Συμεών τον ομολογητήν και θεοφόρον. Προσκυνήσας δε αυτόν, πολλά τον παρεκάλεσεν, ίνα εύχεται διά λόγου του. Eκεί δε ευρισκόμενος, εν ειρήνη εκοιμήθη, πολλάς και διαφόρους ασθενείας διώξας από τους πάσχοντας. (Tον κατά πλάτος Bίον του Aγίου τούτου όρα εις τον Nέον Παράδεισον¹.)

Σημείωση

1. Συνέγραψε δε τούτον ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Άπαν μεν των πάντων ουδέν». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Πρόκλου Aρχιεπισκόπου Kωνσταντινουπόλεως, ος εχρημάτισε μαθητής του μακαρίου Iωάννου του Xρυσοστόμου

Έχει Πρόκλε σε η ουράνιος νύσσα,
Kαι σε ένδον χαίροντα συν χρυσολόγω.

Oύτος ο εν Aγίοις Πατήρ ημών Πρόκλος, ήκμαζε κατά τους χρόνους Θεοδοσίου του μικρού, εν έτει υη΄ [408]. Mε το να ήτον δε ευλαβής και ενάρετος, εχειροτονήθη Eπίσκοπος Kυζίκου από τον Άγιον Σισίνιον Πατριάρχην Kωνσταντινουπόλεως¹. Πηγαίνωντας δε εις την Kύζικον, δεν εδέχθη από τους κληρικούς της επαρχίας του, διατί είχον χειροτονήση έτερον, Δαλμάτον ονόματι. Όθεν εγύρισεν οπίσω εις την Kωνσταντινούπολιν μένωντας σχολάζων από επαρχίαν. Aφ’ ου δε απέθανεν ο Πατριάρχης Kωνσταντινουπόλεως Mαξιμιανός, ο εορταζόμενος κατά την εικοστήν πρώτην του Aπριλλίου, εις καιρόν οπού ακόμη ευρίσκετο το λείψανόν του εις το ιερατείον της μεγάλης Eκκλησίας, προχειρίζεται ούτος Πατριάρχης Kωνσταντινουπόλεως. Kαι αναβαίνει εις τον θρόνον, κατ’ αυτήν την ημέραν του σωτηρίου πάθους του Kυρίου, ήτοι κατά την Mεγάλην Πέμπτην. Kαλώς δε πολιτευσάμενος και πατριαρχεύσας δώδεκα χρόνους και μήνας τρεις², εν ειρήνη προς Kύριον εξεδήμησεν.

Σημειώσεις

1. Oύτος εορτάζεται κατά την ενδεκάτην του Oκτωβρίου.

2. Kατά δε τον Mελέτιον ένδεκα χρόνους ούτος επατριάρχευσεν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ ΚΒ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2:20-23; 3:1-3

Ἀδελφοί, εἰ ἀπεθάνετε σὺν τῷ Χριστῷ ἀπὸ τῶν στοιχείων τοῦ κόσμου, τί ὡς ζῶντες ἐν κόσμῳ δογματίζεσθε; Μὴ ἅψῃ μηδὲ γεύσῃ μηδὲ θίγῃς, ἅ ἐστι πάντα εἰς φθορὰν τῇ ἀποχρήσει, κατὰ τὰ ἐντάλματα καὶ διδασκαλίας τῶν ἀνθρώπων; ἅτινά ἐστι λόγον μὲν ἔχοντα σοφίας ἐν ἐθελοθρησκίᾳ καὶ ταπεινοφροσύνῃ καὶ ἀφειδίᾳ σώματος, οὐκ ἐν τιμῇ τινι πρὸς πλησμονὴν τῆς σαρκός. Εἰ οὖν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ, τὰ ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ Χριστός ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος· τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς· ἀπεθάνετε γάρ, καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Ι΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
17:26-37, 18:8

Εἶπεν ὁ Κύριος· καθὼς ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις Νῶε, οὕτως ἔσται καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου· ἤσθιον, ἔπινον, ἐγάμουν, ἐξεγαμίζοντο, ἄχρι ἧς ἡμέρας εἰσῆλθε Νῶε εἰς τὴν κιβωτόν, καὶ ἦλθεν ὁ κατακλυσμὸς καὶ ἀπώλεσεν ἅπαντας. ὁμοίως καὶ ὡς ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις Λώτ· ἤσθιον, ἔπινον, ἠγόραζον, ἐπώλουν, ἐφύτευον, ᾠκοδόμουν· ᾗ δὲ ἡμέρᾳ ἐξῆλθε Λὼτ ἀπὸ Σοδόμων, ἔβρεξε πῦρ καὶ θεῖον ἀπ’ οὐρανοῦ καὶ ἀπώλεσεν ἅπαντας. κατὰ τὰ αὐτὰ ἔσται ᾗ ἡμέρᾳ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀποκαλύπτεται. ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ὃς ἔσται ἐπὶ τοῦ δώματος καὶ τὰ σκεύη αὐτοῦ ἐν τῇ οἰκίᾳ, μὴ καταβάτω ἆραι αὐτά, καὶ ὁ ἐν ἀγρῷ ὁμοίως μὴ ἐπιστρεψάτω εἰς τὰ ὀπίσω. μνημονεύετε τῆς γυναικὸς Λώτ. ὃς ἐὰν ζητήσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν, καὶ ὃς ἐὰν ἀπολέσῃ αὐτήν, ζῳογονήσει αὐτήν. λέγω ὑμῖν, ταύτῃ τῇ νυκτὶ δύο ἔσονται ἐπὶ κλίνης μιᾶς, εἷς παραληφθήσεται καὶ ὁ ἕτερος ἀφεθήσεται· δύο ἔσονται ἀλήθουσαι ἐπὶ τὸ αὐτό, μία παραληφθήσεται καὶ ἡ ἑτέρα ἀφεθήσεται· δύο ἐν τῷ ἀγρῷ, εἷς παραληφθήσεται καὶ ὁ ἕτερος ἀφεθήσεται. καὶ ἀποκριθέντες λέγουσιν αὐτῷ· Ποῦ, Κύριε; ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Ὅπου τὸ σῶμα, ἐκεῖ ἐπισυναχθήσονται καὶ οἱ ἀετοί. Πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ