Αρχική Blog Σελίδα 210

Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος: Εάν δεν μετανοήσουν τώρα οι άνθρωποι, αλλά εξακολουθούν τις αμαρτίες και τις κακίες, θα μετανοήσουν όταν έλθει η οργή του Θεού, αλλά θα είναι αργά

Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος
Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ: Ασθένειες της ψυχής είναι οι διάφορες αμαρτίες, μικρές και μεγάλες, τις οποίες δεν είναι δυνατόν να μη έχει άνθρωπος, επειδή αναμάρτητος είναι μόνον ο Θεός.

Οι πνευματικοί ιατροί, με την χάρη του Θεού, όλες τις ψυχικές ασθένειες τις θεραπεύουν, αρκεί ο άνθρωπος να τις φανερώσει στον πνευματικό ιατρό με την εξομολόγηση.

Χωρίς το Μυστήριο της Μετανοίας και Εξομολογήσεως σπάνιοι ή ελάχιστοι θα σώζονταν. Όλος δε ο βίος μας είναι καιρός ευπρόσδεκτος για μετάνοια και σωτηρία. Ευτυχής και μακάριος όποιος πεθάνει με μετάνοια.

Όπως ο Χριστός δεχόταν τελώνες, πόρνες, ασώτους, ληστές, αμαρτωλούς, όταν με ειλικρίνεια μετανοούσαν, και έκανε και κάνει χαρά στους ουρανούς για ένα αμαρτωλό μετανοούντα, έτσι και η Εκκλησία δέχεται κάθε αμαρτωλό που μετανοεί.

Ουδέποτε να απελπισθείς. Να μετανοείς, αν αμαρτήσεις και να ζητάς το έλεος του Θεού λέγοντας την σύντομη προσευχή: Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με…

Εάν, με προσοχή και διάκριση, εξετάσουμε τους εαυτούς μας, τότε θα βρούμε ότι είμαστε ελλιπείς σε όλα και αμαρτωλοί, και φίλαυτοι, και κενόδοξοι, και ανθρωπάρεσκοι και υπερήφανοι… Μετάνοια ειλικρινή δεν έχομε και τα πταίσματα των αδελφών μας δεν συγχωρούμε. Εάν είχαμε θερμή πίστη, αγάπη καθαρή και ταπείνωση πραγματική, ποτέ δεν θα αμαρτάναμε.

Σήμερα, δυστυχώς, όλοι σχεδόν τρέχουν στην αμαρτία, σαν τα αχαλίνωτα άλογα, και λαϊκοί και κληρικοί, και πλούσιοι και φτωχοί, και μεγάλοι και μικροί, και άνδρες και γυναίκες. Τρέχουν με μεγάλη προθυμία στην αμαρτία, στον δρόμο της απωλείας, της απιστίας, της ασεβείας, της ασωτίας, της ακολασίας, της καταφρονήσεως, της παρακοής προς τον Θεό και υπακοής στον Διάβολο. Σήμερα η αληθινή μετάνοια των ανθρώπων σπανίζει.

Πριν έλθει η φοβερή ημέρα του θανάτου ας φροντίσουμε να καθαρίσουμε την ψυχή μας με την μετάνοια και εξομολόγηση, και να πλουτίσουμε τον εαυτό μας με έργα αγαθά, να κοσμήσουμε τις ψυχές μας με αρετές. Γνώρισμα της αληθινής μετάνοιας είναι η βαθιά συναίσθηση, η συντριβή και η θλίψη της καρδιάς, διότι λύπησε με την αμαρτία τον φιλάνθρωπο Θεό.

Μετάνοια είναι η κατάνυξη, οι αναστεναγμοί, οι προσευχές, οι νηστείες, οι αγρυπνίες, τα δάκρυα. Αυτή η μετάνοια είναι γνήσια, ωφέλιμη, παρέχει άφεση αμαρτιών και καθιστά τον αμαρτωλό από εχθρό φίλο του Θεού. Τέτοια μετάνοια πρέπει να έχουμε όσες φορές αμαρτήσουμε.

Εάν δεν μετανοήσουν τώρα οι άνθρωποι, αλλά εξακολουθούν τις αμαρτίες και τις κακίες, θα μετανοήσουν όταν έλθει η οργή του Θεού, αλλά θα είναι αργά. Ο Θεός δεν θα τους ακούει, όπως δεν τον άκουσαν εκείνοι όταν τους παρήγγειλε να φυλάξουν τον νόμο Του και τις εντολές Του.

Πηγή: https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/patrikes-symvoyles-toy-geronta-filotheoy-zervakoy/

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: Ο Κύριος εμφανίστηκε στον Θωμά για χάρη όλων εκείνων που αναζητούν την αλήθεια και τη ζωή

Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Το σημερινό ευαγγέλιο μας προσφέρει μιά μεγαλειώδη απόδειξη της Ανάστασης του Χριστού. Μιά απόδειξη πού πιστοποιείται με την πίστη του αποστόλου Θωμά, αλλά και με την πίστη χιλιάδων άλλων χριστιανών από την αρχή της ιστορίας της σωτηρίας ίσαμε σήμερα. «Ούσης ούν οψίας τη ημέρα εκείνη τη μιά των σαββάτων, καί των θυρών κεκλεισμένων όπου ήσαν οι μαθηταί συνηγμένοι διά τον φόβον των Ιουδαίων, ήλθεν ο Ιησούς καί έστη εις τό μέσον, καί λέγει αυτοίς ειρήνη υμίν» (Ιωάν. κ19).

Η πρώτη ημέρα της εβδομάδας είναι η επόμενη του Σαββάτου. Αυτό είναι σαφές από το κατά Μάρκον ευαγγέλιο, όπου αναφέρεται: «Καί διαγενομένου του σαββάτου λίαν πρωί της μίας σαββάτων» (Μάρκ. ιστ 1-2). Η ημέρα αυτή είναι η Κυριακή, τότε που αναστήθηκε ο Κύριος νωρίς το πρωί. Αργά το βράδυ της ίδιας ημέρας λοιπόν, οι μαθητές είχαν μαζευτεί σ ένα σπίτι στα Ιεροσόλυμα όλοι μαζί, εκτός από τον Θωμά.

Όλα είχαν γίνει σύμφωνα με την προφητεία: «πατάξω τον ποιμένα και διασκορπισθήσονται τα πρόβατα» (Μάρκ. ιδ 27). Οι απόστολοι όμως δέν ήταν άλογα ζώα, για να διασκορπιστούν στους πέντε ανέμους. Συγκεντρώθηκαν όλοι μαζί σ ένα σπίτι για να περιμένουν τις εξελίξεις και να στηρίξουν ο ένας τον άλλο. Επειδή φοβούνταν τους Ιουδαίους είχαν κλειδώσει την πόρτα. Αναμφίβολα όλοι τους είχαν ζωντανή στη μνήμη την προφητεία του Διδασκάλου τους, όταν τους προειδοποιούσε πώς θα τους παραδώσουν σε συνέδρια και θα τους μαστιγώσουν στις συναγωγές (βλ. Ματθ. ι 17). Δεν ήταν δυνατό να ξεχάσουν τα φοβερά λόγια Του: «αλλ έρχεται ώρα ίνα πάς ο αποκτείνας υμάς δόξη λατρείαν προσφέρειν τώ Θεώ» (Ιωάν. ιστ 2).

Ο φόβος των αποστόλων αυτές τις μέρες, όταν μπροστά στα μάτια τους συντελέστηκαν τόσα παράλογα εγκλήματα εναντίον του Διδασκάλου τους, ήταν κάτι περισσότερο από κατανοητός. Αδύναμοι άνθρωποι ήταν. Τί άλλο θα περίμεναν από τους αιμοδιψείς πρεσβυτέρους των Ιουδαίων, αφού γνώριζαν ήδη πόσο αδίστακτοι ήταν στη δίκη του αναμάρτητου και παντοδύναμου Χριστού, του θαυματουργού; Ο Χριστός όμως, ακόμα και μέσα στόν τάφο τους είχε στο νού Του, για να μή πάθουν κανένα κακό. Θα τους ενίσχυε να μην προδώσουν ο ένας τον άλλο και να μη σκορπιστούν στις τέσσερις γωνιές της γης προτού τον δούν ζωντανό και δοξασμένο. Και να που τώρα, το τέταρτο βράδυ από τότε που οι μαθητές χωρίστηκαν από τον Κύριό τους από τότε πού τον συνέλαβαν καί τον οδήγησαν σε δίκη καί την πρώτη μέρα μετά την Ανάσταση, ο Κύριος εμφανίστηκε μπροστά τους ζωντανός και δοξασμένος…

***

«Καί μεθ’ ημέρας οκτώ πάλιν ήσαν έσω οι μαθηταί αυτού και Θωμάς μετ’ αυτών. έρχεται ο Ιησούς των θυρών κεκλεισμένων, και έστη εις το μέσον και είπεν· ειρήνη υμίν» (Ιωάν. κ’ 26). Οκτώ μέρες αργότερα, Κυριακή πάλι, οι μαθητές ήταν συναγμένοι. Μαζί τους ήταν και ο Θωμάς. Τότε, κι ενώ οι πόρτες ήταν πάλι κλεισμένες, ο Ιησούς μπήκε μέσα, στάθηκε ανάμεσά τους και είπε: ειρήνη υμίν. Όλα έγιναν όπως και την πρώτη φορά που εμφανίστηκε μπροστά τους. Όλα, μόνο που τώρα ήταν κι ο Θωμάς μαζί τους. Φαίνεται πως ο Κύριος ήθελε να εμφανιστεί στον Θωμά ακριβώς όπως και στους άλλους, για να επιβεβαιώσει στο δύσπιστο μαθητή όλα εκείνα που του διηγήθηκαν οι άλλοι δέκα….

Όλα όσα γράφτηκαν στο ευαγγέλιο έχουν ένα μοναδικό σκοπό: «ίνα πιστεύσητε ότι ο Ιησούς εστιν ο Χριστός ο υιός του Θεού». Αυτό σημαίνει: Μην περιμένετε άλλον Μεσσία και Σωτήρα του κόσμου.

Αυτός που ήταν να έρθει, ήρθε. Αυτός που προφήτεψαν οι προφήτες του Ισραήλ, αλλά κι οι Σίβυλλες του ειδωλολατρικού κόσμου, εμφανίστηκε στ’ αλήθεια. Όλα όσα γράφτηκαν, ήταν επίσης ώστε και ίνα πιστεύοντες ζωήν έχητε εν τω ονόματι αυτού. Με την πίστη αυτή, που ο Θωμάς την επιβεβαίωσε με τις αισθήσεις του, θα έχετε ζωή αιώνια. Απ’ αυτό φαίνεται πως τα καταληκτικά αυτά λόγια του σημερινού ευαγγελίου συνδέονται με το περιστατικό που προηγήθηκε, με τον Θωμά και την απιστία του.

Ο Κύριος εμφανίστηκε στον Θωμά όχι μόνο για δική του χάρη, αλλά για τη χάρη όλων εκείνων που αναζητούν την αλήθεια και τη ζωή. Με την εμφάνισή Του στον Θωμά ο Κύριος βοήθησε όλους εμάς να τον πιστέψουμε πιο εύκολα, αναστημένο και ζωντανό. Καί με την πίστη αυτή να συμμετάσχουμε στην αιώνια αλήθεια και την αιώνια ζωή. Εν τω ονόματι αυτού, προσθέτει ο ευαγγελιστής.

Γιατί εν τω ονόματι αυτού; Επειδή «και ουκ έστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία· ουδέ γαρ όνομά εστιν έτερον υπό τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις εν ω δεί σωθήναι ημάς» (Πραξ. δ’ 12). Γιατί «πας γαρ ος αν επικαλέσηται το όνομα Κυρίου σωθήσεται» (Ρωμ. ι’ 13). Μόνο η ζωή που αναζητείται και αποκτάται στο όνομα του Κυρίου Ιησού είναι αληθινή ζωή. Κάθε άλλη είναι θάνατος και φθορά.

Στην άνυδρη ερημιά της ανθρώπινης ιστορίας, ο αναστημένος Χριστός είναι η μόνη σίγουρη πηγή νερού που ξεδιψάει και αναζωογονεί. Οτιδήποτε άλλο θα φαίνεται σαν πηγή νερού στον ταλαιπωρημένο και διψασμένο ταξιδιώτη, που δεν θα είναι πηγή αλλά το λαμπύρισμα της καυτής άμμου, μια διαβολική αυταπάτη.

***

Το βαθύτερο νόημα της σημερινής ευαγγελικής περικοπής έχει σχέση με το εσωτερικό δράμα της ψυχής του ανθρώπου. Όποιος θέλει να εμφανιστεί ο αναστημένος Κύριος μέσα του, με τη βοήθεια τού Αγίου Πνεύματος, πρέπει να κλειδαμπαρώσει την πόρτα της ψυχής του, να την προστατέψει από την εισβολή του εξωτερικού, του φυσικού κόσμου. Όπως γράφει ο άγιος Θεόληπτος στή Φιλοκαλία: «Αποκτήστε σοφία από τις μέλισσες. Με το που θα δουν σμήνος από σφήκες να πετούν γύρω τους, μένουν μέσα στην κυψέλη κι έτσι διαφεύγουν τον κίνδυνο από τις επιθέσεις τους». Με τον ίδιο τρόπο οι απόστολοι προστατεύτηκαν από τους αιμοδιψείς και υλιστές Ιουδαίους.

Οι Ιουδαίοι αντιπροσωπεύουν κατά κάποιο τρόπο τον υλισμό και τον αισθησιασμό. Σε ψυχή όμως που διαφυλάσσεται με ζήλο και κλειδαμπαρώνεται, ο Κύριος θα εμφανιστεί εν δόξη. Ο δοξασμένος Νυμφίος θ αποκαλυφτεί τότε στη συνετή νύμφη.

Όταν εμφανίζεται ο Κύριος, ο φόβος του κόσμου εξαφανίζεται κι η ψυχή ειρηνεύει. Κι όχι μόνο ειρηνεύει. Ο Κύριος φέρνει πάντα μαζί Του πολλά καί διάφορα δώρα, όπως χαρά, δύναμη καί θάρρος. Εδραιώνει την πίστη, ενισχύει τη ζωή.

Όταν ο Κύριος εμφανίζεται καί μας παρέχει όλα αυτά τα πολύτιμα δώρα, κάποια αμφιβολία εξακολουθεί ακόμα να κρύβεται σε κάποια γωνιά της ψυχής μας.

Η γωνιά αυτή αντιπροσωπεύει το δύσπιστο Θωμά. Γιά να φωτιστεί καί να θερμανθεί κι η γωνιά αυτή με τη χάρη του Κυρίου, πρέπει να επιμείνουμε στήν προσευχή καί νά περιμένουμε μέ μεγάλη υπομονή. Πρέπει νά μένουμε κλειδαμπαρωμένοι, προστατευμένοι από τόν έξω κόσμο, από τίς σωματικές επιθυμίες καί ορμές.

Τότε ο Κύριος πού αγαπά τό ανθρώπινο γένος θά μάς συμπονέσει καί θά εισακούσει τίς προσευχές μας. Θά εμφανιστεί ξανά καί με τη φιλεύσπλαχνη παρουσία Του θα φωτίσει και την τελευταία σκοτεινή γωνιά της ψυχής μας. Τότε και μόνο τότε θα μπορέσουμε να πούμε πώς είμαστε ζωντανές ψυχές και υιοί Θεού κατά χάρη. Κι όλα αυτά με τη χάρη του Κυρίου καί Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, στόν Οποίο πρέπει η τιμή καί η προσκύνηση, μαζί μέ τόν Πατέρα καί τό Άγιο Πνεύμα, την ομοούσια κ αί αδιαίρετη Τριάδα, τώρα καί πάντα και στους αιώνες τών αιώνων. Αμήν.

Από το βιβλίο: Αναστάσεως Ημέρα, Αθήναι 2011, μετάφρ. Π. Μπότση, σελ. 33 εξ.

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com/2015/04/18/

Μνήμη των Aγίων επτά Παρθένων των εν Aγκύρα, Tεκούσης, Aλεξανδρίας, Kλαυδίας, Φαεινής, Eυφρασίας, Mατρώνης, Iουλίας, Θεοδότης, και Θεοδότου Mάρτυρος (18 Μαΐου)

Μηνολόγιο 18ης Μαΐου. Μηνολόγιο Οξφόρδης (14ος αι.)

Μνήμη των Aγίων επτά Παρθένων των εν Aγκύρα, Tεκούσης, Aλεξανδρίας, Kλαυδίας, Φαεινής, Eυφρασίας, Mατρώνης, Iουλίας, Θεοδότης, και Θεοδότου Mάρτυρος

Λίμνη γυναικών επτάς εμβεβλημένη,
Xαίρει βίου ρέοντος εκβεβλημένη.

Μηνολόγιο 18ης Μαΐου. Μηνολόγιο Οξφόρδης (14ος αι.)

Aύται αι Άγιαι επτά Παρθένοι και Mάρτυρες, ήτον από την Άγκυραν της Γαλατίας. O δε Άγιος Θεόδοτος, και με όλον οπού είχε γυναίκα, όμως διά την επιμέλειαν της γυναικός δεν αμελούσε την ευσέβειαν και αρετήν. Aλλά με σχήμα πραγματείας και πωλήσεως, αγοράζωντας σιτάρι και ζυμόνωντας ψωμία, από αυτά επρόσφερε μεν απαρχάς εις τον Θεόν, εμοίραζε δε, και εις τους πτωχούς. Eπειδή και ο μιαρός άρχων της Aγκύρας, Θεότεκνος ονόματι, επρόσταζεν, ότι τα φαγητά οπού επωλούντο εις τους Xριστιανούς, να είναι ραντισμένα και μεμολυσμένα από τας σπονδάς και θυσίας των ειδώλων. Aλλά και εις τας φυλακάς πηγαίνωντας ο μακάριος, εστερέονεν εις την πίστιν του Xριστού τους εις αυτάς φυλακωμένους Xριστιανούς, και έδιδεν εις αυτούς τα προς ζωοτροφίαν. Mίαν δε φοράν πηγαίνωντας εις την φυλακήν, ευρήκε τας ανωτέρω Παρθένους, από τας οποίας η μία, η ονομαζομένη Tεκούσα, ήτον κατά σάρκα θεία του Aγίου.

Aύται λοιπόν εφέρθησαν έμπροσθεν του άρχοντος, και επειδή δεν ηθέλησαν να θυσιάσουν εις τα είδωλα, εδόθησαν εις τους στρατιώτας διά να τας ατιμάσουν. Διεφυλάχθησαν όμως από την χάριν του Xριστού αβλαβείς και άφθοροι. Έπειτα έδεσαν αυτάς με πέτρας, και τας κατεβύθισαν εις το βάθος της εκεί ευρισκομένης λίμνης, και ούτως έλαβον αι μακάριαι τους στεφάνους της αθλήσεως. Tα δε λείψανα αυτών πέρνοντες μερικοί Xριστιανοί, ένας από τους οποίους ήτον και ο Άγιος Θεόδοτος, τα ενταφίασαν εντίμως. Όθεν διά την αιτίαν ταύτην διαβαλθείς ο Άγιος Θεόδοτος εις τους Έλληνας, και ζητούμενος, εφανέρωσε μόνος του τον εαυτόν του εις τους ζητούντας. Kαι λοιπόν παρεστάθη εις τον άρχοντα Θεότεκνον, και επειδή ωμολόγησε τον Xριστόν πως είναι Θεός, διά τούτο εκρεμάσθη υψηλά και εξεσχίσθη. Έπειτα λαμβάνει εις τας πληγάς του ξύδι ομού με άλας, και τελευταίον αποκεφαλίζεται. O δε απάνθρωπος άρχων δεν έπαυσε μέχρι τούτου την θηριωδίαν του, αλλά εύγαλε και τα λείψανα των Aγίων Παρθένων από τους τάφους και τα κατέκαυσε1.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι άλλαι είναι αι επτά Παρθένοι αύται από τας επτά Παρθένους τας εν Aμινσώ, τας εορταζομένας κατά την εικοστήν του Mαρτίου, καν και αύται έχουν τα αυτά ονόματα εκείνων. Kαθότι άλλα βάσανα και τέλη έλαβον αύται, και άλλα εκείναι, και άλλη η πατρίς εκείνων, και άλλη η τούτων.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη των Aγίων Mαρτύρων Πέτρου, Διονυσίου, Xριστίνης παρθένου, Aνδρέου, Παύλου, Bενεδίμου, Παυλίνου, και Hρακλείου. Μνήμη του Αγίου Στεφάνου του νέου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (18 Μαΐου)

Μνήμη των Aγίων Mαρτύρων Πέτρου, Διονυσίου, Xριστίνης παρθένου, Aνδρέου, Παύλου, Bενεδίμου, Παυλίνου, και Hρακλείου

Εις τον Πέτρον
Bληθείς ο Πέτρος των τροχαντήρων μέσον,
Ζωής παρήκε τους τροχούς της αστάτου.

Εις τον Παύλον, Διονύσιον και Ανδρέαν
Tρεις συντρίβουσι πίστεως στερρούς λίθους,
Παύλον Διονύσιον Aνδρέαν λίθοις.

Εις τον Ηράκλειον
Eίς άθλος Hράκλειε σος προς το ξίφος,
Άθλους καλύπτει τους όλους Hρακλέους.

Εις τον Παυλίνον και Βενέδιμον
Oρών με Bενέδιμε τον σον Παυλίνον,
Tμηθέντα συντμήθητι φησί Παυλίνος.

Εις την Χριστίναν
Xριστώ παρέστης ηγλαϊσμένη όλη,
Aίμασι τοις σοις παρθενική Xριστίνα.

+ Oγδοάς αθλοφόρων εκ γαίης εις πόλον ήρθη.

Aπό τους Aγίους τούτους Mάρτυρας, ο μεν Πέτρος, ήτον από την πόλιν Λάμψακον, και φερθείς εις τον Δέκιον1 τον άρχοντα της Aβυδινών2 πόλεως, επροστάχθη να θυσιάση εις την Aφροδίτην, μη πεισθείς δε, αλλά ομολογήσας τον Xριστόν, συντρίβεται εις όλον το σώμα με αλυσίδας και ξύλα και τροχαντήρας, ήτοι τροχούς τιμωρητικούς. Όθεν μέσα εις αυτήν την βάσανον παραδίδει το πνεύμα του, και λαμβάνει εκ Θεού τον της αθλήσεως στέφανον. O δε Παύλος και ο Aνδρέας εκατάγοντο από την Mεσοποταμίαν, στρατιώται όντες υποκάτω εις τον ρηθέντα Δέκιον, με τον οποίον ομού επήγαν εις τας Aθήνας. Eκεί δε επιάσθησαν ο Διονύσιος και η Aγία Xριστίνα, και εβάλθησαν εις την φυλακήν. Tην δε Aγίαν Xριστίναν βλέποντες ο Παύλος και ο Aνδρέας, πως ήτον παρθένος και ωραία, και εις καιρόν γάμου, επαρακίνουν αυτήν εις αισχράν μίξιν. H δε Aγία ουκ επείσθη. Όθεν αντί να βιάσουν αυτήν, εμεταβλήθησαν εκείνοι από τας νουθεσίας της, και επίστευσαν εις τον Xριστόν. Tούτου χάριν, αυτοί μεν οι δύω και ο Διονύσιος, ελιθοβολήθησαν. H δε Aγία Xριστίνα, πεσούσα επάνω εις αυτούς, απεκεφαλίσθη.

O δε Hράκλειος και ο Παυλίνος και ο Bενέδιμος ήτον από τας Aθήνας, και εκήρυττον τον λόγον του Eυαγγελίου, παρακινούντες τους Έλληνας και ειδωλολάτρας να αποστραφούν την ματαιότητα και πλάνην των ειδώλων. Όθεν πιασθέντες, παρεδόθησαν εις τον άρχοντα, και αφ’ ου πρότερον εδάρθησαν δυνατά, και άλλας πολλάς τιμωρίας εδοκίμασαν, ύστερον εβάλθησαν μέσα εις αναμμένον καμίνι. Kαι επειδή εφυλάχθησαν αβλαβείς υπό της δυνάμεως του Θεού, διά τούτο τελευταίον απεκεφαλίσθησαν, και έτζι έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους του μαρτυρίου.

Σημειώσεις

1. Παρά δε τοις Mηναίοις Δάκνον γράφεται.

2. Παρά δε τοις Mηναίοις Eυριδινών γράφεται. Aβυδινών δε πόλις, ήτοι η Άβυδος, είναι το εν τη Aνατολή κάστρον το προ της Bασιλευούσης. Σηστός δε το εν τη Eυρώπη κάστρον της αυτής. Άτινα δύω κάστρα ευρίσκονται εν τω Eλλησπόντω, και καλούσιν αυτά, οι μεν Tούρκοι, Mπογάζ ισάρι, οι δε Eυρωπαίοι, Δαρδανέλια. Kαι απέχουσιν ένα από το άλλο στάδια επτά ή οκτώ, ήτοι έν μίλιον.


Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Στεφάνου του νέου, Πατριάρχου Kωνσταντινουπόλεως

Eκ του διαρρέοντος εξέβη βίου,
Στέφανος ου στέφανος ου διαρρέει.

ύτος ήτον υιός του αοιδίμου βασιλέως Bασιλείου του Mακεδόνος, του βασιλεύσαντος εν έτει ωξζ΄ [867]. Διά δε την απλότητα και ακακίαν της γνώμης του, και διά την λοιπήν σύνεσιν και κατάστασιν αυτού, με ευδοκίαν και κρίσιν Θεού, και με ψήφον βασιλικήν και της ιεράς Συνόδου, εχειροτονήθη Πατριάρχης Kωνσταντινουπόλεως μετά την έξωσιν του ιερού Φωτίου. Aφ’ ου λοιπόν εκάθισεν εις τον πατριαρχικόν θρόνον, και ανεδέχθη την φροντίδα όλων των του Θεού Eκκλησιών, τότε εφάνη άγρυπνος φύλαξ και ποιμήν αληθινός της του Xριστού ποίμνης, ποιμαίνων τα λογικά πρόβατα εις την βοσκήν της Oρθοδόξου πίστεως, βοηθών εις τας χήρας, προστατεύων των ορφανών, ελεών τους πτωχούς, ελευθερόνων τους αδικουμένους από τας χείρας των δυνατωτέρων, και θεραπεύων με όλα τα έργα του τον Θεόν. Oύτω δε ποιών, εις αυτό το άνθος της ηλικίας του προς Kύριον εξεδήμησε.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μόρφου Νεόφυτος: Οἱ νουθεσίες τοῦ ἁγίου Εὐμενίου τοῦ Νέου (17.04.2022)

Λόγος Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου κατὰ τὴν ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Ὁσίων Βαρνάβα καὶ Ἱλαρίωνος τῆς κοινότητος Περιστερῶνας, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (16.04.2022). Προσφώνηση πρωτοπρεσβ. Μιχαὴλ Νικολάου ἐφημέριος ἱεροῦ ναοῦ Ὁσίων Βαρνάβα καὶ Ἱλαρίωνος.

Τὸ ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγἰου Εὐμενίου τοῦ Νέου ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ. Ἰωάννης Λέμπος.

Τὸ ἀπολυτίκιον τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ.Μάριος Ἀντωνίου.

Η Γερόντισσα Γαλακτία για τη μεγάλη αποστασία των ημερών μας

Από συνταξιούχο καθηγητή Γυμνασίου λάβαμε το παρακάτω κείμενο, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως τριών ετών από την οσιακή κοίμηση της Γερόντισσας Γαλακτίας:

…Πολλά τα βιώματά μου με την Αγία όντως Γερόντισσα Γαλακτία.  Ήταν στολισμένη με ουράνιο φως!  Γλυκύτατη!  Μητρότητα μοναδική, ενώ ήταν άγαμη και ψυχοσωματικά παρθένος!  Ευστροφότατη και πεπαιδευμένη αλλά ακατάκριτη και απλή!  Απλούστατη!  Αποστρεφόταν πολύ την κατάκριση και τον κακό λογισμό εις βάρος των άλλων!  Έβλεπες ένα ορμητικό ποταμό θείου έρωτος αλλά και μία δροσιστική κρήνη ακένωτης αγάπης για τους ανθρώπους!  Ήρεμη, αόργητη, χαρούμενη, εποικοδομητικά επικοινωνιακή, με ωραίο χιούμορ, με διάθεση θυσιαστικής προσφοράς σε όλους!  Τί ταπείνωση ήταν αυτή!  Δεν εννοείται, δεν περιγράφεται… Μένω σ’ αυτά περισσότερο, παρά στην φοβερή διόραση και προόρασή της… Χωρίς τα πρώτα, τα δεύτερα δεν θα είχαν καμία αξία!  Μου έκανε εντύπωση πώς γνώριζε λεπτομερώς πτυχές της μεγάλης αποστασίας του σήμερα!

Μου έλεγε:

  • Θα δείτε στο μέλλον φοβερά πράγματα! Θα βλέπετε κοριτσάκι με κοριτσάκι να περπατάνε χέρι χέρι..!  Το ίδιο και αγόρι με αγόρι!  Θα τα κάνουν νόμιμα αυτά και θα θεωρούνται πρώτης κατηγορίας πολίτες όσοι θα κάνουν τέτοια αίσχη… Τώρα (μου έλεγε το 2006), τώρα κάνει προετοιμασία ο δαίμονας με το να βάζει τους γονείς των παιδιών να τα κάνουν μεταξύ τους!!!  Θα πάρουν την κιναιδία (ομοφυλοφιλία) τα καημένα τα παιδιά, σαν δαιμονική προίκα από το αίμα των γονέων τους!

Εκεί, στο αίμα, αφήνει ο σατανάς τις σφραγίδες του!!!  Αυτά πάνε στα παιδιά σαν δυνατή πρόταση τρόπου ζωής!  Πολλά απ’ αυτά θα σκαλίσουν αυτές τις σφραγίδες από την κοιλιά της μάνας τους!  Από τα γενοφάσκια τους!

Φοβερή αμαρτία, έλεγε, η φοβερότερη, είναι να βεβηλώνεται ο γάμος και η βάπτιση!  Η συντεκνία!  Ξέρεις, μου έλεγε, πόσοι σύντεκνοι στην περιοχή μας αμαρτάνουν με τις συντέκνισσές τους;  Φτύνουν το Άγιο Μύρο!  Αυτά με αίμα από τα όπλα των Τούρκων θα τα ξεμαγαρίσει αργότερα ο Θεός..!

Μου έκανε εντύπωση ότι γνώριζε η Γερόντισσα Γαλακτία τί βλέπουν παιδιά και ενήλικες στα κινητά!

Μου είπε κάποτε:

  • Απαγόρευσα το παιδί μου τον π. Αντώνιο να πάρει τέτοια παντόφλα του καταραμένου! Εννοούσε σύγχρονο κινητό!  Εκεί πετάει βρώμικα πράγματα!  Τα παιδιά στα σχολεία με αυτά εκπαιδεύονται στη διαστροφή και στη βία!  Τί; Μόνο παιδιά; Και ενήλικες!  Και γέροι ακόμη!  Ζούμε την πέμπτη σφραγίδα της Αποκαλύψεως!

Κάποτε μου είπε με νόημα:

  • Συγγνώμη παιδί μου αλλά θα σου το παραστήσω ωμά! Μη παραξενευτείς που θα μιλήσω έτσι.  Δεν υπάρχουν αισχρά πράγματα αλλά αισχροί άνθρωποι!  Τόσο πολύ έχει εθίσει στην ανωμαλία ο διάβολος τους ανθρώπους σήμερα, ώστε αν βάλεις από το ένα μέρος ένα καρβέλι ψωμί και από το άλλο ένα πισινό και τους πεις να διαλέξουν, το 85% θα προτιμήσει τον πισινό και όχι το ψωμί!!!  Όποιος πει τα αντίθετα, θα στιγματίζεται και θα καταδιώκεται με λύσσα.. Αν είναι και ιερωμένος, ώ τον ταλαίπωρο τί έχει να ακούσει… Δεν διέστρεψε ο σατανάς, έλεγε, μόνο τα σώματα, διέστρεψε και τα μυαλά!

Ο άνθρωπος, έλεγε, έχει ψυχοσωματικά διαστραφεί!  Τρώει βουτσές (αποξηραμένα κόπρανα βοδιού) και καμαρώνει!  Αν τον ρωτήσεις, σου λέει «σοκολάτα τρώγω, έλα να δοκιμάσεις κι εσύ»!  Γι’ αυτό, έλεγε, είναι της μόδας να μαγαρίζουν τώρα και από τα στόματα και δεν νοιώθουν ούτε συνειδησιακό έλεγχο ούτε τα αντανακλαστικά της αηδίας!

Μου έκανε εντύπωση που γνώριζε ότι τα χάπια της επόμενης ημέρας και τα σπιράλ κάνουν αφανείς εκτρώσεις!  Αυτό το θεωρούσε φοβερότατο αμάρτημα!  Το αίμα των παιδιών αυτών, έλεγε, χοχλάζει ενώπιον Κυρίου Παντοκράτορος!

Ένα Δεκεμβριανό απόγευμα την βρήκα μόνη και πολύ στενοχωρημένη.  Την ρώτησα αν την απασχολούσε κάτι και μου είπε:

  • «Μου βάζουν μαχαιριά στην καρδιά όταν έρχονται εδώ από περιέργεια επειδή με θεωρούν προβλεπτική! Τί; Μάγισσα και μέντιουμ με κάνανε;  Εγώ είμαι η τελευταία από όλους και ζητιανεύω έλεος από τον Χριστό μου και συγχώρηση από τους ανθρώπους… Ο Θεός ξέρει ότι αυτό που λέω το εννοώ… Θέλω να έρχονται στο σπίτι μου, όσοι εξομολογούνται από πάνω, στην Αγία Ειρήνη, γιατί δεν πρέπει να περιμένουν στο δρόμο… Άλλωστε τα παιδιά του π. Αντωνίου τα θεωρώ εγγονάκια μου… Δεν έρχονται εδώ για κανένα άλλο λόγο… (έτσι της δικαιολογούσε ο π. Αντώνιος την προσέλευση του κόσμου, που όσο ήταν στα πόδια της, ήταν περιορισμένη).

Να, κατέληξε τότε η Γερόντισσα.  Ήρθε χθες ένα νεαρό παλληκάρι που πάσχει από λευχαιμία.  Πόνεσα πολύ για την κατάσταση της υγείας του.  Νόμιζε όμως πως θα του πω τα μελλούμενα… Το ενθάρρυνα, του είπα ότι θα γίνει καλά και ότι θα κάνει οικογένεια!  Αυτός, όμως, πλιά και πλιά (το πιθανότερο) ότι θα πάει σε μοναστήρι… Καλύτερα, όμως, να με βρίζει αργότερα, παρά να με λέει προφήτιδα Αγία…»

Θα γράψω σε ένα μικρό βιβλιαράκι όλες μου τις εμπειρίες.  Είναι πολλά… όπως παμμέγιστη είναι και η Οσία μας!  Να έχουμε την ευχή της!

Πηγή: https://e-mesara.gr/i-gerontissa-galaktia-gia-ti-megali-apostasia-ton-imeron-mas/

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Παρασκευὴ 17 Μαΐου 2024

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας
Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πράξεων τῶν Ἀποστόλων τὸ Ἀνάγνωσμα
5: 1-11

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἀνὴρ δέ τις Ἁνανίας ὀνόματι σὺν Σαπφείρῃ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ ἐπώλησεν κτῆμα· καὶ ἐνοσφίσατο ἀπὸ τῆς τιμῆς, συνειδυίης καὶ τῆς γυναικός, καὶ ἐνέγκας μέρος τι παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων ἔθηκεν. Εἶπεν δὲ ὁ Πέτρος, Ἁνανία· διὰ τί ἐπλήρωσεν ὁ Σατανᾶς τὴν καρδίαν σου ψεύσασθαί σε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον καὶ νοσφίσασθαι ἀπὸ τῆς τιμῆς τοῦ χωρίου; οὐχὶ μένον σοι ἔμενεν καὶ πραθὲν ἐν τῇ σῇ ἐξουσίᾳ ὑπῆρχε; τί ὅτι ἔθου ἐν τῇ καρδίᾳ σου τὸ πρᾶγμα τοῦτο; οὐκ ἐψεύσω ἀνθρώποις ἀλλὰ τῷ Θεῷ. Ἀκούων δὲ ὁ Ἁνανίας τοὺς λόγους τούτους πεσὼν ἐξέψυξε· καὶ ἐγένετο φόβος μέγας ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας ταῦτα. Ἀναστάντες δὲ οἱ νεώτεροι συνέστειλαν αὐτὸν καὶ ἐξενέγκαντες ἔθαψαν. Ἐγένετο δὲ ὡς ὡρῶν τριῶν διάστημα καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ μὴ εἰδυῖα τὸ γεγονὸς εἰσῆλθεν. Ἀπεκρίθη δὲ πρὸς αὐτὴν Πέτρος· Εἰπέ μοι, εἰ τοσούτου τὸ χωρίον ἀπέδοσθε; ἡ δὲ εἶπεν, Ναί, τοσούτου. Ὁ δὲ Πέτρος πρὸς αὐτήν· Τί ὅτι συνεφωνήθη ὑμῖν πειράσαι τὸ Πνεῦμα Κυρίου; ἰδοὺ οἱ πόδες τῶν θαψάντων τὸν ἄνδρα σου ἐπὶ τῇ θύρᾳ καὶ ἐξοίσουσί σε. Ἔπεσε δὲ παραχρῆμα πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ ἐξέψυξεν· εἰσελθόντες δὲ οἱ νεανίσκοι εὗρον αὐτὴν νεκράν, καὶ ἐξενέγκαντες ἔθαψαν πρὸς τὸν ἄνδρα αὐτῆς. Καὶ ἐγένετο φόβος μέγας ἐφ΄ ὅλην τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας ταῦτα.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΟΛΙΑΣ)
Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2:13-17; 3:1-5

Ἀδελφοί, ἡμεῖς ὀφείλομεν εὐχαριστεῖν τῷ Θεῷ πάντοτε περὶ ὑμῶν, ἀδελφοὶ ἠγαπημένοι ὑπὸ Κυρίου, ὅτι εἵλετο ὑμᾶς ὁ Θεὸς ἀπαρχὴν εἰς σωτηρίαν ἐν ἁγιασμῷ Πνεύματος καὶ πίστει ἀληθείας, εἰς ὃ ἐκάλεσεν ὑμᾶς διὰ τοῦ Εὐαγγελίου ἡμῶν, εἰς περιποίησιν δόξης τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ. Ἄρα οὖν, ἀδελφοί, στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι᾽ ἐπιστολῆς ἡμῶν. Αὐτὸς δὲ ὁ κύριος ἡμῶν ᾽Ιησοῦς Χριστὸς καὶ ὁ Θεὸς καὶ πατὴρ ἡμῶν, ὁ ἀγαπήσας ἡμᾶς καὶ δοὺς παράκλησιν αἰωνίαν καὶ ἐλπίδα ἀγαθὴν ἐν χάριτι, παρακαλέσαι ὑμῶν τὰς καρδίας καὶ στηρίξαι ἐν παντὶ ἔργῳ καὶ λόγῳ ἀγαθῷ. Τὸ λοιπὸν προσεύχεσθε, ἀδελφοί, περὶ ἡμῶν, ἵνα ὁ λόγος τοῦ Κυρίου τρέχῃ καὶ δοξάζηται καθὼς καὶ πρὸς ὑμᾶς, καὶ ἵνα ῥυσθῶμεν ἀπὸ τῶν ἀτόπων καὶ πονηρῶν ἀνθρώπων· οὐ γὰρ πάντων ἡ πίστις. Πιστὸς δέ ἐστιν ὁ Κύριος, ὃς στηρίξει ὑμᾶς καὶ φυλάξει ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. Πεποίθαμεν δὲ ἐν κυρίῳ ἐφ᾽ ὑμᾶς, ὅτι ἃ παραγγέλλομεν ὑμῖν καὶ ποιεῖτε καὶ ποιήσετε. Ὁ δὲ Κύριος κατευθύναι ὑμῶν τὰς καρδίας εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὴν ὑπομονὴν τοῦ Χριστοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
5:30 – 6:2

Εἶπεν ὁ Κύριος πρὸς τοὺς ἐληλυθότας πρὸς αὐτὸν Ἰουδαίους·καθὼς ἀκούω κρίνω, καὶ ἡ κρίσις ἡ ἐμὴ δικαία ἐστίν· ὅτι οὐ ζητῶ τὸ θέλημα τὸ ἐμὸν, ἀλλὰ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με πατρός. Ἐὰν ἐγὼ μαρτυρῶ περὶ ἐμαυτοῦ, ἡ μαρτυρία μου οὐκ ἔστιν ἀληθής. ἄλλος ἐστὶν ὁ μαρτυρῶν περὶ ἐμοῦ, καὶ οἶδα ὅτι ἀληθής ἐστιν ἡ μαρτυρία ἣν μαρτυρεῖ περὶ ἐμοῦ. ὑμεῖς ἀπεστάλκατε πρὸς Ἰωάννην, καὶ μεμαρτύρηκε τῇ ἀληθείᾳ· ἐγὼ δὲ οὐ παρὰ ἀνθρώπου τὴν μαρτυρίαν λαμβάνω, ἀλλὰ ταῦτα λέγω ἵνα ὑμεῖς σωθῆτε. ἐκεῖνος ἦν ὁ λύχνος ὁ καιόμενος καὶ φαίνων, ὑμεῖς δὲ ἠθελήσατε ἀγαλλιαθῆναι πρὸς ὥραν ἐν τῷ φωτὶ αὐτοῦ. ἐγὼ δὲ ἔχω τὴν μαρτυρίαν μείζω τοῦ Ἰωάννου· τὰ γὰρ ἔργα ἃ ἔδωκέ μοι ὁ πατὴρ ἵνα τελειώσω αὐτά, αὐτὰ τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ ποιῶ, μαρτυρεῖ περὶ ἐμοῦ ὅτι ὁ πατήρ με ἀπέσταλκε. καὶ ὁ πέμψας με πατὴρ, αὐτὸς μεμαρτύρηκε περὶ ἐμοῦ. οὔτε φωνὴν αὐτοῦ ἀκηκόατε πώποτε οὔτε εἶδος αὐτοῦ ἑωράκατε, καὶ τὸν λόγον αὐτοῦ οὐκ ἔχετε μένοντα ἐν ὑμῖν, ὅτι ὃν ἀπέστειλεν ἐκεῖνος, τούτῳ ὑμεῖς οὐ πιστεύετε. ἐρευνᾶτε τὰς γραφάς, ὅτι ὑμεῖς δοκεῖτε ἐν αὐταῖς ζωὴν αἰώνιον ἔχειν· καὶ ἐκεῖναί εἰσιν αἱ μαρτυροῦσαι περὶ ἐμοῦ· καὶ οὐ θέλετε ἐλθεῖν πρός με ἵνα ζωὴν ἔχητε. δόξαν παρὰ ἀνθρώπων οὐ λαμβάνω· ἀλλ’ ἔγνωκα ὑμᾶς ὅτι τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔχετε ἐν ἑαυτοῖς. ἐγὼ ἐλήλυθα ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ πατρός μου, καὶ οὐ λαμβάνετέ με· ἐὰν ἄλλος ἔλθῃ ἐν τῷ ὀνόματι τῷ ἰδίῳ, ἐκεῖνον λήψεσθε. πῶς δύνασθε ὑμεῖς πιστεῦσαι, δόξαν παρὰ ἀλλήλων λαμβάνοντες, καὶ τὴν δόξαν τὴν παρὰ τοῦ μόνου Θεοῦ οὐ ζητεῖτε; μὴ δοκεῖτε ὅτι ἐγὼ κατηγορήσω ὑμῶν πρὸς τὸν πατέρα· ἔστιν ὁ κατηγορῶν ὑμῶν Μωϋσῆς, εἰς ὃν ὑμεῖς ἠλπίκατε. εἰ γὰρ ἐπιστεύετε Μωϋσεῖ, ἐπιστεύετε ἂν ἐμοί· περὶ γὰρ ἐμοῦ ἐκεῖνος ἔγραψεν. εἰ δὲ τοῖς ἐκείνου γράμμασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς ἐμοῖς ῥήμασι πιστεύσετε; Μετὰ ταῦτα ἀπῆλθεν ὁ Ἰησοῦς πέραν τῆς θαλάσσης τῆς Γαλιλαίας τῆς Τιβεριάδος· καὶ ἠκολούθει αὐτῷ ὄχλος πολύς, ὅτι ἑώρων αὐτοῦ τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει ἐπὶ τῶν ἀσθενούντων.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΟΛΙΑΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
10: 9-16

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ἐγώ εἰμι ἡ θύρα· δι᾽ ἐμοῦ ἐάν τις εἰσέλθῃ σωθήσεται καὶ εἰσελεύσεται καὶ ἐξελεύσεται καὶ νομὴν εὑρήσει. Ὁ κλέπτης οὐκ ἔρχεται εἰ μὴ ἵνα κλέψῃ καὶ θύσῃ καὶ ἀπολέσῃ· ἐγὼ ἦλθον ἵνα ζωὴν ἔχωσιν καὶ περισσὸν ἔχωσιν. ᾽Εγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλός· ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων·ὁ μισθωτὸς καὶ οὐκ ὢν ποιμήν, οὗ οὐκ ἔστιν τὰ πρόβατα ἴδια, θεωρεῖ τὸν λύκον ἐρχόμενον καὶ ἀφίησιν τὰ πρόβατα καὶ φεύγει καὶ ὁ λύκος ἁρπάζει αὐτὰ καὶ σκορπίζει τὰ πρόβατα. Ὁ δὲ μισθωτὸς φεύγει ὅτι μισθωτός ἐστιν καὶ οὐ μέλει αὐτῷ περὶ τῶν προβάτων. ᾽Εγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλός, καὶ γινώσκω τὰ ἐμὰ καὶ γινώσκομαιὑπὸ τῶν ἐμῶν,καθὼς γινώσκει με ὁ πατὴρ κἀγὼ γινώσκω τὸν πατέρα· καὶ τὴν ψυχήν μου τίθημι ὑπὲρ τῶν προβάτων. Καὶ ἄλλα πρόβατα ἔχω ἃ οὐκ ἔστιν ἐκ τῆς αὐλῆς ταύτης· κἀκεῖνα δεῖ με ἀγαγεῖν, καὶ τῆς φωνῆς μου ἀκούσουσιν, καὶ γενήσονται μία ποίμνη, εἷς ποιμήν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Σύντομο βιογραφικὸ τοῦ ἀειμνήστου Μητροπολίτου Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης Μελετίου Καλαμαρᾶ (1933-2012)

Ὁ Μητροπολίτης Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης Μελέτιος Καλαμαρᾶς
Ὁ Μητροπολίτης Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης Μελέτιος Καλαμαρᾶς

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

Ὁ Μελέτιος (Καλαμαρᾶς) (Ἀλαγονία Μεσσηνίας, 28 Σεπτεμβρίου 1933-Φλάμπουρα Πρεβέζης, 21 Ἰουνίου 2012) ἦταν Μητροπολίτης Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης (ἐπισκοπῆς τῶν «Νέων χωρῶν» τῆς Ἑλλάδος) γιὰ 32 χρόνια, ἀπὸ τὶς 28 Μαρτίου 1980 μέχρι τὶς 21 Ἰουνίου 2012.

Ὁ Μητροπολίτης Μελέτιος γεννήθηκε στὴν Ἀλαγονία τῆς Μεσσηνίας στὶς 28 Σεπτεμβρίου 1933. Ἦταν πτυχιοῦχος Θεολογίας καὶ πτυχιοῦχος Φιλολογίας-Φιλοσοφίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ κατεῖχε ἄριστα —πέραν τῆς Ἑλληνικῆς καὶ Λατινικῆς— πολλὲς ἄλλες σύγχρονες ξένες γλῶσσες.

Ἐκάρη μοναχὸς σὲ ἡλικία 21 ἐτῶν καὶ χειροτονήθηκε διάκονος ἀμέσως μετά, στὶς 28 Δεκεμβρίου 1954, ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομο Α΄. Ὁ ἴδιος ἐπίσκοπος τὸν χειροτόνησε πρεσβύτερο στὶς 20 Αὐγούστου 1959. Ὑπῆρξε ἐκλεκτὸ πνευματικὸ τέκνο —μαζὶ μὲ τὸν ἀοίδιμο ἀρχιμανδρίτη Ἐπιφάνιο Θεοδωρόπουλο— τοῦ λογιωτάτου καὶ ὁσίας βιοτῆς Γέροντος, ἀρχιμανδρίτου Ἰωὴλ Γιαννακοπούλου.

Διετέλεσε Ἱεροκήρυκας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσσηνίας ἀπὸ τὸ 1957 μέχρι τὸ 1967 καὶ Γραμματέας τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐπὶ τῶν Διορθοδόξων καὶ Διεκκλησιαστικῶν Σχέσεων ἀπὸ τὸ 1968 μέχρι τὸ 1980.

Ἐξελέγη Μητροπολίτης Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης τὴν 26η Φεβρουαρίου 1980, χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος τὴν 1 Μαρτίου 1980 καὶ ἐνθρονίστηκε στὴ μητρόπολή του τὴν 28η Μαρτίου τοῦ ἴδιου ἔτους. Εἶχε σαφῆ προσανατολισμὸ τῆς ποιμαντικῆς του εὐθύνης καὶ πίστευε ἀκράδαντα ὅτι ἡ ἱερωσύνη καὶ ἰδιαίτερα ἡ ἀρχιερωσύνη ἔχουν ὡς κύριο ἔργο τὴ διδασκαλία τῆς πίστεως. Ἔτσι, πάντα δίδασκε τὸ Εὐαγγέλιο μὲ ἁπλὸ τρόπο, ἔγραψε ἀρκετὰ βιβλία-διδαχὲς καὶ μετέφερε στὴ νεοελληνικὴ τὰ κείμενα τοῦ Εὐαγγελίου γιὰ νὰ γίνουν εὐκολότερα κατανοητὰ ἀπὸ τοὺς χριστιανούς.

Ἦταν συγγραφέας πολλῶν βιβλίων. Βραβεύθηκε ἀπὸ τὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν γιὰ τὴ μελέτη του «Ἡ Ε΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος». Ἡ μελέτη αὐτὴ ἀποτελεῖ μεγάλη συμβολὴ στὴν ἑλληνόγλωσση θεολογικὴ ἐπιστήμη, καθὼς μὲ τὴ μετάφραση τῶν λατινικῶν πρακτικῶν τῆς Ε´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, κατέστη δυνατὴ ἡ κατανόηση τῶν πεπραγμένων καὶ τῶν προσπαθειῶν γιὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας ποὺ κατέβαλαν ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανὸς καὶ οἱ πατέρες τῆς Συνόδου.

Ἀπεβίωσε στὸ Μοναστήρι τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, στὰ Φλάμπουρα Πρεβέζης, κατόπιν πολύμηνης ἀσθένειας, τὰ ξημερώματα τῆς 21ης Ἰουνίου 2012, σὲ ἡλικία 79 ἐτῶν. Ἡ σορός του τέθηκε σὲ προσκύνημα στὸν ἱερὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης στὴν Πρέβεζα. Κλῆρος καὶ λαὸς ἀποχαιρέτησαν τὸν γιὰ 32 χρόνια ποιμενάρχη τους στὸν ἴδιο ναὸ τὸ Σάββατο 23 Ἰουνίου 2012, ὅπου ἐψάλη ἡ ἐξόδιος ἀκολουθία προεξάρχοντος τοῦ μακαριωτάτου ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου καὶ παρουσία 18 μητροπολιτῶν καὶ 4 ἐπισκόπων. Ἐτάφη στὸν αὔλειο χῶρο τοῦ ἴδιου ναοῦ.

Οἱ στόχοι ποὺ ἔθεσε ἀπὸ τὴν πρώτη μέρα ποὺ ἔφτασε στὴν Πρέβεζα ἦταν:

  • Νὰ ἀποκατασταθεῖ ἡ πνευματικὴ ἀκεραιότητα καὶ αὐθεντικότητα τοῦ κλήρου,
  • Νὰ ἀποκατασταθεῖ ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἐμπειρία ἀπὸ πνευματική, παραδοσιακὴ ἀλλὰ καὶ αἰσθητικὴ ἄποψη,
  • Νὰ συγκροτηθοῦν οἱ πιστοὶ σὲ μέλη τοῦ Ἑνὸς Σώματος τοῦ Χριστοῦ,
  • Νὰ διαπαιδαγωγηθεῖ ἐκ νέου ὁ λαός,
  • Νὰ καθιερωθεῖ ὑπόδειγμα μοναστικῆς ζωῆς.

Διέπρεψε μεταξὺ ἄλλων καῖ ὡς πνευματικὸς πατέρας ἑκατοντάδων πιστῶν. Ἐκλεκτὰ πνευματικά του τέκνα τὸν ἀκολούθησαν μὲ τὴ χειροτονία του σὲ ἐπίσκοπο στὴν Πρέβεζα, τοὺς ὁποίους χειροτόνησε κληρικούς, ἐγγάμους καὶ ἀγάμους, γιὰ τὴ στελέχωση τῆς στερούμενης τότε κληρικῶν Μητροπόλεως Νικοπόλεως. Περαιτέρω, ἵδρυσε τὴν Ἱερὰ Μονὴ Προφήτου Ἠλιοῦ στὰ Φλάμπουρα, ὅπου ἐγκαταστάθηκαν οἱ πλεῖστοι τῶν ἀγάμων κληρικῶν καὶ μοναχῶν ποὺ χειροτόνησε καὶ χειροθέτησε, καὶ ἀναβίωσε τὴ Μονὴ Ἁγίου Δημητρίου Ζαλόγγου, ὅπου ἐγκαταστάθηκαν πνευματικές του θυγατέρες, ποὺ χειροθέτησε μοναχές.

Ὅλα τὰ χρόνια τῆς διακονίας του στὴ μητρόπολη Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης «συνέπασχε τοῖς ἁμαρτάνουσι» καὶ τοὺς ἁλίευε μὲ τὸν Σταυρό, στὸν ὁποῖο ἔβλεπαν ὅτι ἦταν καρφωμένος. Δὲν πρότεινε ἁπλῶς τὸν Σταυρό. Τὸν ἔδειχνε μὲ τὴ δική του σταύρωση. Ἴσχυσε, ἔτσι, γιὰ τὸν π. Μελέτιο τὸ κοντάκιον τοῦ Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ: «Πέτρε φιλεῖς με; Ποίει ἅ λέγω, ποίμανέ μου τὴν ποίμνην καὶ φίλει οὕς φιλῶ, συμπάσχων τοῖς ἁμαρτάνουσιν ὅρα μου τὴν πρὸς σὲ εὐσπλαγχνίαν καὶ τῷ σταὺρῷ ἁλιεύειν, διδάχθητι».

Μὲ τὴ συμπλήρωση σαράντα ἐτῶν ἀπὸ τὴν εἴσοδό του στὴν ἱερωσύνη, λειτούργησε ἀφανῶς καὶ ἀθορύβως στὸ Μοναστήρι τοῦ Προφήτη Ἠλία στὰ Φλάμπουρα Πρέβεζας. Στὸ τέλος τῆς λειτουργίας, τὸ μόνο ποὺ εἶπε στὰ πνευματικά του παιδιὰ ἦταν: «Ἐκεῖνο ποὺ ἔχω νὰ σᾶς εἰπῶ, μετὰ ἀπὸ σαράντα χρόνια ἱερωσύνης, εἶναι πόση ἀξία ἔχει τὸ νὰ εἶναι προτεραιότητα στὴ ζωή μας ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ πᾶν. Στὸν Χριστὸ νὰ στρεφόμαστε συνεχῶς καὶ ἀδιαλείπτως. Αὐτὸν νὰ ἐμπιστευόμαστε καὶ σ’ Αὐτὸν νὰ ἐλπίζουμε».

Τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου  Νικοπόλεως Μελετίου εἴη ἡ μνήμη αἰωνία.

Μόρφου Νεόφυτος: Θεοτόκος, ἡ πρώτη μυροφόρα τῆς Ἀναστάσεως (Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων 30.4.2017)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴ Θεία Λειτουργία τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Παναγίας Θεοτόκου τῆς «Ἀπολυτρώσεως τῶν Ἐξηρτημένων» τῆς κοινότητος Κανναβιῶν-Ἁγίας Εἰρήνης τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (30.4.2017).

Ἡ μουσικὴ στοὺς τίτλους ἔναρξης καὶ τέλους εἶναι ἀπὸ τὴ σύνθεση «Uşşak Şarkı» τῶν Σωκράτη Σινούπουλου και Derya Turkan, ποὺ περιέχεται στὸ ἄλμπουμ «Γράμμα ἀπὸ τὴν Πολὴ» τῆς Golden Horn Productions (2003).

Ὁ ἅγιος Θεοφάνης (17/5), ἐπίσκοπος Σολίας καὶ πρόεδρος Ῥωμαίων Λευκωσίας κατὰ τὴν ἐν Κύπρῳ Ἐνετοκρατία

Ο άγιος Θεοφάνης επίσκοπος Σολέας. Φορητή εικόνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Ὁ ἅγιος Θεοφάνης (17/5), ἐπίσκοπος Σολίας καὶ πρόεδρος Ῥωμαίων Λευκωσίας κατὰ τὴν ἐν Κύπρῳ Ἐνετοκρατία1

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ

Ὁ ἅγιος Θεοφάνης ἐπίσκοπος Σολέας. Φορητὴ εἰκόνα, Ἱερὰ Μητρόπολις Μόρφου

Ἡ κατάληψη τῆς Κύπρου ἀπὸ τὸν Ριχάρδο Α΄ τὸν Λεοντόκαρδο κατὰ τὸ 1191, ἡ πώλησή της στοὺς Ναΐτες ἱππότες καὶ ἡ μετὰ τὴν ἐπιστροφή της στὸν Ριχάρδο πώλησή της ἀπ᾽ αὐτὸν τὸ 1192 στὸν Γάλλο εὐγενὴ Γουΐδο ντὲ Λουζινιάν, πατριάρχη τοῦ οἴκου τῶν Λουζινιανῶν κυριάρχων τοῦ νησιοῦ, σημάδεψε τὴν ἀπαρχὴ μιᾶς σειρᾶς ἀπὸ δεινὰ γιὰ τὸ δύστυχο νησί μας.

Μὲ τὴν ἐγκατάσταση μάλιστα ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τῆς Φραγκοκρατίας λατινικοῦ κλήρου στὸ νησὶ καὶ μὲ τὶς συνδυασμένες προσπάθειες τῆς κρατικῆς παπικῆς ἐξουσίας καὶ τῶν παπικῶν ἐκπροσώπων της, ἄρχισε μιὰ συστηματικὴ προσπάθεια, μὲ ποικίλα μέσα, γιὰ ἐκλατίνιση τοῦ τοπικοῦ Ὀρθοδόξου πληθυσμοῦ. Ἀνάμεσα στὰ μέσα τοῦτα ἦταν καὶ ἡ βίαιη προσπάθεια γιὰ ὑπαγωγὴ τῆς τοπικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴ λατινικὴ ἱεραρχία, ποὺ ἐγκαταστάθηκε στὸ νησί. Μὲ σχετικὴ βούλλα τοῦ πάπα Ἰννοκεντίου Γ΄, οἱ 14 ἐπισκοπὲς τῆς Κύπρου μειώνονται σὲ 4 (μὲ ἕδρα τὶς πόλεις Λευκωσία, Ἀμμόχωστο, Λεμεσὸ καὶ Πάφο) καί, ἀργότερα, οἱ 4 Ὀρθόδοξοι ἐπίσκοποι ἐξορίζονται σὲ χωριὰ τῶν ἐπαρχιῶν τους. Καταργεῖται ἐπίσης ὁ τίτλος καὶ θεσμὸς τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου γιὰ τοὺς Κυπρίους ἀρχιερεῖς, πρῶτος δὲ τῇ τάξει Κύπριος ἱεράρχης θεωρήθηκε ὁ ἐπίσκοπος Λευκωσίας, μὲ τὸν τίτλο τοῦ ἐπισκόπου Σολίας, ποὺ ἐγκαθίσταται στὴν περιοχὴ τῆς ἀρχαίας Σολίας. Βραδύτερα ὅμως, ἐπὶ τῆς ὕστερης Φραγκοκρατίας καὶ κυρίως ἐπὶ Ἑνετοκρατίας, οἱ ὡς ἄνω τέσσερεις Ὀρθόδοξοι ἐπίσκοποι ἐπανέρχονται στὶς κεντρικὲς πόλεις τῆς ἐπαρχίας τους (Λευκωσία, Ἀμμόχωστο, Πάφο καὶ Λεμεσό). Εἶναι γιὰ τοῦτο ποὺ καὶ ὁ τίτλος τῶν ἐπισκόπων Σολίας κατὰ τὴν Ἑνετοκρατία, σύμφωνα μὲ σωζόμενες σχετικὲς χειρόγραφες ἐνθυμήσεις, διαφοροποιεῖται σὲ «ἐπίσκοπον Σολίας καὶ πρόεδρον Ῥωμαίων Λευκωσίας», δηλαδὴ τῶν Ὀρθοδόξων Ῥωμηῶν τῆς πόλης καὶ ἐπαρχίας Λευκωσίας2 .

Κατὰ τὸν 16ο  αἰώνα κόσμησε τὸν ἐπισκοπικὸ θρόνο τῆς Σολίας ὁ ἅγιος Θεοφάνης. Ὁ ἅγιος γεννήθηκε κατὰ τὸ δεύτερο μισὸ τοῦ 15ου αἰώνα καὶ ἔγινε ἀρχικὰ μοναχὸς στὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Γεωργίου τῶν Μαγγάνων3 . Ἡ μονὴ αὐτὴ ἀποτελοῦσε μετόχι τῆς ὁμώνυμης μονῆς στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ πρέπει νὰ ἱδρύθηκε μεταξὺ τοῦ δευτέρου μισοῦ τοῦ 11ου αἰ. καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ 12ου αἰ. Κατὰ τὴν παράδοση, ἀνακαινίστηκε καὶ προικοδοτήθηκε ἀπὸ τὴν Ἑλένη Παλαιολογίνα, Ἑλληνίδα σύζυγο τοῦ Φράγκου βασιλιᾶ τῆς Κύπρου Ἰωάννου Β΄, πρὸς ἐγκατάσταση Ὀρθοδόξων μοναχῶν, ποὺ εἶχαν καταφύγει στὴν Κύπρο ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη μετὰ τὴν ἅλωσή της ἀπὸ τὸν Μωάμεθ Β΄ (1453). Δυστυχῶς, κατὰ τὴν ἀνοικοδόμηση τῶν τειχῶν τῆς Λευκωσίας ἐνόψει τῆς ἀναμενομένης εἰσβολῆς τῶν Τούρκων (πού, ὡς γνωστόν, πραγματοποιήθηκε τὸ 1570), οἱ Ἑνετοὶ -μεταξὺ ἄλλων ναῶν καὶ μονῶν ποὺ βρέθηκαν ἐκτὸς τῶν τειχῶν-, κατέστρεψαν καὶ τὴν ἐν λόγῳ μονή. Στὴ μονὴ λοιπὸν αὐτὴ ὁ Θεοφάνης διέπρεψε στὰ ἔνθεα ἔργα τῆς μοναχικῆς πολιτείας, διάγοντας μὲ νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχὴ καὶ ὑπακοή, καὶ κατέστη σκεῦος ἐκλογῆς καὶ δοχεῖο τῆς Χάρης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἕνεκα τῆς ἁγιότητας καὶ τοῦ ἄμεμπτου βίου του, ἐξελέγη κατόπιν καὶ παρὰ τὴ θέλησή του ἐπίσκοπος Σολίας. Δὲν εἶναι γνωστὸ τὸ ἀκριβὲς ἔτος ἐκλογῆς τοῦ ἁγίου ὡς ἐπισκόπου καὶ κατὰ πόσον ὑπῆρξε ἄμεσος διάδοχος τοῦ Σολίας Ἰωάννη, ποὺ ἐκοιμήθη τὸ 15094 . Σύμφωνα μὲ ἔγγραφο τοῦ κρατικοῦ ἀρχείου Βενετίας, ὁ Θεοφάνης τὸ ἔτος 15325 ἦταν ἤδη ἐπίσκοπος, καθότι παρέστη ὡς ἐκπρόσωπος τῶν ἐνετικῶν πολιτικῶν καὶ θρησκευτικῶν ἀρχῶν στὴν ἐκλογὴ τοῦ ἡγουμένου τῆς μονῆς Παναγίας Ἀχειροποιήτου τοῦ Καραβᾶ στὶς 10 Ἀπριλίου 1532 . Στὸν κώδ. Parisinus Craecus 645, φ. 47r, στὴν δεξιὰ (ἐξωτερικὴ) ὤα (περιθώριο) τοῦ ἐν λόγῳ φύλλου καὶ μὲ κατεύθυνση ἀπὸ τὰ ἄνω τὰ κάτω, ὑπάρχει ἡ σημείωση, «ὢ χαρὰς τὴς χάρ(ι)τ(ος) ταύτης», καὶ δίπλα της, μὲ διαφορετικὸ προφανῶς γραφικὸ χαρακτήρα, ἡ ὑπογραφή, «Θεοφάνης ἐλέῳ Θεοῦ ἐπίσκοπος ρωμαίων λευκοσίας», ποὺ πολὺ ὀρθὰ ἀπεδόθη στὸν ἡμέτερο ἅγιο Θεοφάνη6 .

Κάποια μέρα ὁ ἅγιος ἤλεγξε τὸν οἰκονόμο τῆς ἐπισκοπῆς του γιὰ κάποιο σφάλμα του. Αὐτὸς ὅμως, ἄνθρωπος αὐθάδης καὶ θρασύς, σὲ ἀπάντηση ράπισε μπροστὰ καὶ σὲ ἄλλους τὸν ἐπίσκοπό του! Ὁ ταπεινὸς καὶ πρᾶος Θεοφάνης, βλέποντας τὸν ὀλίγο σεβασμὸ πρὸς τὸ πρόσωπό του καὶ κρίνοντας τὸν ἑαυτό του ἀνάξιο γιὰ τὸ ὑψηλὸ ἐπισκοπικὸ λειτούργημα, ζήτησε ἀπὸ τοὺς ἀντιπροσώπους τῶν ἐνετικῶν ἀρχῶν στὸ νησὶ νὰ τοῦ ἐπιτρέψουν τὴν παραίτησή του ἀπὸ τὸν θρόνο. Παρὰ τὴν ἀρχική τους ἄρνηση, βλέποντας τὴν ἐπιμονὴ τοῦ ἁγίου, τελικὰ οἱ ἀρχὲς τοῦ ἔδωσαν τὴν ποθούμενη ἄδεια νὰ παραιτηθεῖ κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ 1543, σύμφωνα μὲ τὸ σχετικὸ ἔγγραφο ἐκλογῆς τοῦ διαδόχου του ἐπισκόπου Σολίας Νεοφύτου Λογαρᾶ (1543-1568), ποὺ ἔγινε πρόσφατα γνωστό7 .

Κατόπιν ὁ Θεοφάνης ἀποσύρθηκε στὴ γνωστὴ μονὴ τοῦ Μέσα Ποταμοῦ8 , ποὺ βρίσκεται στοὺς πρόποδες τοῦ Τροόδους καὶ εἶναι ἀφιερωμένη στὸν Τίμιο Πρόδρομο, ὅπου ἔζησε μὲ μεγάλη ἄσκηση τὸ ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς του. Σύμφωνα μὲ τὴ ζῶσα παράδοση, περὶ τὰ 90 μέτρα πρὸς τὰ βόρεια τῆς μονῆς ὑπῆρχε τὸ σπήλαιο, ὅπου ἀποσυρόταν κατὰ καιροὺς ὁ ἅγιος γιὰ μεγαλύτερη ἡσυχία καὶ αὐστηρότερη ἄσκηση. Ἐνῶ ἦταν ἐκεῖ στὴ μονὴ ὁ ἅγιος, εἶδε μία νύκτα ὄνειρο ὅτι κάποιος φίλος του τοῦ ἔφερε ἕνα ἀγγεῖο μὲ μέλι, πράγμα ποὺ συνέβηκε τὴν ἑπομένη τὸ πρωί. Τότε, παίρνοντας τὸ δῶρο τοῦ φίλου του, ἔχυσε μπροστά του τὸ μέλι, λέγοντας ὅτι δὲν ἤθελε νὰ συνηθίσει νὰ πιστεύει, μὲ σατανικὴ ἐνέργεια, στὰ ὄνειρα.

Ἀφοῦ λοιπὸν ἔφθασε σὲ μέτρα τελειότητος, ὁ ἅγιος Θεοφάνης ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ τὸ ἔτος 1550. Περὶ τὰ 5 χρόνια μετὰ τὴν κοίμησή του, ὅταν ἔγινε ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων του, βρέθηκαν μερικῶς ἄφθαρτα καὶ εὐωδιάζοντα. Αὐτόπτης μάρτυρας τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν του λειψάνων ὑπῆρξε καὶ ὁ βιογράφος του, Στέφανος Λουζινιανός. Ἡ κάρα του, ποὺ τοποθετήθηκε στὴ συνέχεια ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς τῆς μονῆς τοῦ Μέσα Ποταμοῦ σὲ ἀργυρὴ λειψανοθήκη στὸ καθολικὸ τῆς μονῆς, μαρτυρεῖται ὅτι ἐνήργησε ποικίλα θαύματα.

Κατὰ τὸ ἔτος 1999, ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος ἐντόπισε στὸν ναὸ τῆς Παναγίας Χρυσοσώτειρας τοῦ χωριοῦ Τρεῖς Ἐληὲς τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου εἰκόνα τοῦ ἔτους 1689, ἔργο τοῦ ζωγράφου Λεοντίου ἐκ Λεμεσοῦ, μὲ τὴν ἐπιγραφή, «Ὁ ἅγιος Θεοφάνης ὁ Νέος», ποὺ προφανῶς εἰκονίζει τὸ ἅγιο Θεοφάνη Σόλων, ὡς τοπικὸ ἅγιο9 . Ἡ εἰκόνα αὐτὴ βρίσκεται σήμερα στὸ Ἐπισκοπεῖο τῆς Μητροπόλεως Μόρφου στὴν Εὐρύχου καὶ ἔχει ἤδη τύποις ἐκδοθεῖ.

Ἡ ἀρχικὴ ἡμέρα μνήμης τοῦ ἁγίου Θεοφάνους δὲν διασώθηκε, προφανῶς λόγῳ τῶν δίσεκτων χρόνων ποὺ ἀκολούθησαν πολὺ σύντομα μετὰ τὴν ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων του, δηλαδὴ τῆς τουρκικῆς εἰσβολῆς τῶν ἐτῶν 1570-1571 καὶ τῶν φοβερῶν της συνεπειῶν γιὰ τὸν πολύκλαυστο λαὸ καὶ κλῆρο τῆς νήσου. Κατὰ τὸ ἔτος 2000, ὡς ἡμέρα μνήμης τοῦ ἁγίου Θεοφάνους καθιερώθηκε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία Κύπρου ἡ 17η Μαΐου, μὲ τὴν ἔνταξη νέας πλήρους ᾀσματικῆς Ἀκολουθίας πρὸς τιμή του στὴ σειρὰ Κύπρια Μηναῖα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου10 .

Μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ προγραμματίζεται ἡ ἀνέγερση νέου, μεγάλου ἐνοριακοῦ ναοῦ πρὸς τιμὴν τοῦ ἁγίου Θεοφάνους στὸ χωριὸ Κοράκου τῆς Μητροπόλεως Μόρφου. Εἶναι γιὰ τοῦτο, ποὺ κατὰ τὰ τελευταῖα χρόνια ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου πανηγυρίζεται στὸν ναὸ τῆς Παναγίας Ἐλεούσης τῆς Κοράκου.

*******

[1]Τὸ κείμενο ποὺ ἀκολουθεῖ προέρχεται ἀπὸ τὸ ὑπὸ ἔκδοση βιβλίο τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου Οἱ ἐν τῇ ἐπισκοπῇ Σόλων-Μητροπόλει Μόρφου διαλάμψαντες καὶ ἐξαιρέτως τιμώμενοι ἅγιοι. Τὰ σχετικὰ μὲ τὸν βίο τοῦ ἁγίου Θεοφάνους, ἐπισκόπου Σολίας, μᾶς διέσωσε ὁ Στέφανος Λουζινιανὸς (Étienne Lusignan) στὰἔργα του Chorograffia, IV, φ.55v, Corone, IV, φ. 51β καί, Description, φφ. 59v-60r, καθὼς καὶ οἱ μεγανέστεροι τοπικοὶ χρονογράφοι –ποὺ ἐν προκειμένῳ ἀντιγράφουν τὸν Λουζινιανό–, Νεόφυτος Ροδινὸς (Περρων…, σσ. 97-99) καὶ Ἀρχιμ. Κυπριανὸς (στορία Χρονολογική…, σ. 351). Περαιτέρω βιβλιογραφία βλ. στά: Χαρίτων μοναχὸς Σταυροβουνιώτης, «Οἱ Ἅγιοι τῆς Μητροπολιτικῆς περιφερείας Μόρφου», Τόμος Μόρφου, σσ. 218-219· Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου, Κύπρια Μηναα, τόμ. Ζ´(Μάιος), Λευκωσία 2000, σσ. 129-131. Ὁρισμένα νεώτερα δεδομένα ἀπὸ ἔγγραφα τοῦ κρατικοῦ ἀρχείου τῆς Βενετίας, ποὺ παραθέτουμε ἐδῶ, ὀφείλονται στὴν ἱστορικὸ-ἐρευνήτρια Νάσα Παταπίου, ποὺ τὰ παραχώρησε στὴν Ἱερὰ ΜονὴΤιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμοῦ πρὸς δημοσίευση ἢ δημοσίευσε ἤδη καὶ ἡ ἴδια. Εὐχαριστοῦμε κα ὶἐντεῦθεν ἀμφοτέρους.

[2] Βλ. σχετικὰ στό: Jean Darrouzès, «Évêques inconnus ou peu connus de Chypre», Byzantinische Zeitschrift, 44 (1951), σσ. 98 καὶ 100-101.

[3]Βλ. σχετικά, Δέσποινα Πηλείδου, «Μαγγάνων Γεωργίου αγίου μονή, Λευκωσία (Κύπρος)», ΜΟΧΕ, τόμ. 11, σσ. 181-182.

[4]Βλ. Ἐκκλησία Κύπρου, Διοικητικὴ Συγκρότησις τς κκλησίας Κύπρου κατν λοιπν ρθοδόξων κκλησιν, τος 2017, Λευκωσία 2016, σ. 39.

[5]Βλ. Gilles Griveaud, «ἩΒενετία καὶ οἱ ἐκκλησιαστικὲς ὑποθέσεις στὴν Κύπρο: Ἡδιαμάχη τῆς Μονῆς Παναγίας Ἀχειροποιήτου (1527-1534)», ΕΚΜΙΜΚ, τόμ. 2, Λευκωσία 1993, σσ. 235-237 (ἔγγραφο 4).

[6]Ἡ  ἐπισήμανση καὶ ἡ ἔκδοση τῆς ὑπογραφῆς αὐτῆς ὀφείλονται στὸν μακαριστὸ Jean Darrouzès, «Évêques inconnus ou peu connus de Chypre», Byzantinische Zeitschrift, 44 (1951), σσ. 98 καὶ 101, ποὺ ἀποδίδει εὔλογα τὴν ἐν λόγῳ ὑπογραφὴ στὸν ἡμέτερο ἅγιο Θεοφάνη Σολίας, λόγῳ κυπριακῆς προέλευσης τοῦ ὡς ἄνω κώδικα καὶ παλαιογραφικῆς χρονολόγησης τῆς ὑπογραφῆς αὐτῆς. Ἡ ἐκεῖ ὅμως ἔκδοση τῆς ἐνθύμησης καὶ ὑπογραφῆς περιέχει σφάλματα.

[7]Νάσα Παταπίου, «Συμεὼν ἡγούμενος Κύκκου: Ἡἐκλογή του ὡς ἀρχιεπισκόπου Κύπρου (1568)»,ΕΚΜΙΜΚ, τόμ. 11, Λευκωσία 2016, σσ. 197-198.

[8]Γιὰ τὴ μονὴ αὐτὴ γενικὰ βλ. στό: Ἱερὰ Μονὴ Τμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμοῦ. Ἕνα Ὁδοιπορικὸ στὸν χρόνο, (ἐκδ.) Ἱερὰ Μονὴ Μέσα Ποταμοῦ, Λεμεσὸς 2017, ὅπου καὶ συναφὴς βιβλιογραφία.

[9]Βλ. Τόμος Μόρφου, σσ. 342-343.

[10]Κύπρια Μηναῖα, τόμ. Ζ´ (Μάιος), σσ. 120-1