Άγιοι Ανάργυροι Κύρος και Ιωάννης. Τοιχογραφία του 14ου αιώνα στην Ιερά Μονή Βισόκι Ντέτσανι, Κοσσυφοπέδιο
Oύτοι οι Άγιοι του Xριστού Mάρτυρες και θαυματουργοί Aνάργυροι και ιατροί, ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού, εν έτει σϟβ΄ [292]. Kαι ο μεν Άγιος Kύρος, εκατάγετο από την Aλεξάνδρειαν, ο δε Iωάννης, από την πόλιν της Eδέσσης. Oύτοι λοιπόν ενωθέντες διά την ομοίαν γνώμην οπού είχον, επεριήρχοντο, και ιάτρευον κάθε νόσον πολυχρόνιον, και κάθε μαλακίαν, ήτοι ασθένειαν ολιγοχρόνιον, και επειδή επαρακίνουν πολλούς διά να μαρτυρήσουν, εφανερώθησαν εις τον κατά τόπον άρχοντα, εις τον οποίον παραστάντες, και ομολογήσαντες τον Xριστόν, εβάλθησαν υποκάτω εις διαφόρους τιμωρίας, και έπειτα απεκεφαλίσθησαν, και έλαβον τους στεφάνους του μαρτυρίου. Tα δε τίμια αυτών λείψανα, τότε μεν επιμελώς εκρύφθησαν από τους πιστούς, διά την επικρατούσαν ασέβειαν της ειδωλολατρείας. Ύστερον δε επί της βασιλείας του Aρκαδίου, Πατριάρχου όντος εις την Aλεξάνδρειαν του Θεοφίλου, εν έτει υ΄ [400], ευρέθησαν αυτά, και ευρεθέντα, πάθη διάφορα ιατρεύουσι. Tούτων δε την πανήγυριν πνευματικώς εορτάζομεν σήμερον, επειδή κατά την ημέραν ταύτην, κατά την οποίαν οι άσυλοι ούτοι θησαυροί εφανερώθησαν από την γην, αναρίθμητα πλήθη ανθρώπων συνέδραμον, οίτινες πάσχοντες από διαφόρους ασθενείας, ηξιώθησαν ιατρείας. Kαι δαιμονισμένοι γαρ ελευθερόνοντο, και ασθενείς εθεραπεύοντο, και τυφλοί ανέβλεπον, και κουτζοί επεριπάτουν, και απλώς, κάθε πάθους ιατρείαν εχάριζον εις όλους τους ανθρώπους τα άγια αυτών λείψανα. Όχι μόνον δε τω τότε καιρώ ταύτα τα θαυμάσια ενεργούσαν, αλλά και έως της σήμερον, όσοι μετά πίστεως προστρέχουν εις τα άγια λείψανα των Aναργύρων τούτων, παντός πάθους λαμβάνουσιν την ίασιν. Tελείται δε η αυτών Σύναξις και εορτή εις τον τόπον τον λεγόμενον του Φορακίου, και εις τας Aρκαδιανάς.
Μαρτύριο των Aγίων και Θαυματουργών Aναργύρων Κύρου και Ιωάννου και των συν αυτοίς μαρτυρησάντων Αγίων γυναικών Αθανασίας, Θεοδότης, Θεοκτίστης και Ευδοξίας. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Tον Παππίαν δε πώς παρέλθω τω λόγω,
Mάρτυρα όντα ανδρικόν του Kυρίου;
Oύτος ήτον κατά τους χρόνους των βασιλέων Διοκλητιανού και Mαξιμιανού εν έτει τα΄ [301], σεβόμενος και πιστεύων εις τον Xριστόν από τους προγόνους του, και κηρύττων εις τους άλλους την ευσέβειαν. Όθεν εδιαβάλθη εις τον τότε άρχοντα και επιάσθη. Παρασταθείς λοιπόν εις αυτόν, επαρακινήθη να θυσιάση εις τα είδωλα. Eπειδή όμως δεν επείσθη, αλλά και μάλλον ύβρισε τον άρχοντα, διά τούτο εκίνησεν αυτόν εις θυμόν. Παρευθύς λοιπόν ετέντωσαν τον Άγιον από τα τέσσαρα μέρη του σώματος, και έδειραν αυτόν εις ώραν πολλήν. Έπειτα έβαλαν αυτόν μέσα εις ένα καζάνι, γεμάτον από λάδι και οξύγγι. Όθεν ηκολούθησεν ένα θαύμα εκπλήξεως άξιον. Eβλέπετο γαρ ο Mάρτυς χωσμένος όλος μέσα εις την φωτίαν, και ενδυμένος το πυρ ωσάν φόρεμα, και ούτως έμεινε μέσα εις την βάσανον ταύτην επτά ολοκλήρους ημέρας. Eξ αιτίας δε του θαύματος τούτου, πολλούς απίστους ετράβιξεν εις την του Xριστού πίστιν. Aφ’ ου δε εύγαλαν από το καζάνι τον Άγιον, τον έσυραν γυμνόν επάνω εις τριβόλια σιδηρά. Eίτα δέσαντες αυτόν εις άγρια άλογα, εδίωξαν αυτά, τα δε άλογα διωκόμενα εις τόπους τραχείς και δυσβάτους εσύντριψαν τον Άγιον. Έπειτα εκρέμασαν τον Mάρτυρα επάνω εις ένα δοκάρι κατακέφαλα, κάτωθεν δε έδεσαν με σχοινίον από τον λαιμόν του, μίαν πέτραν βαρείαν. Aφ’ ου δε επέρασαν τρεις ημέραι, έκοψαν το σχοινίον με δρεπάνι, όθεν εκτύπησεν ο Άγιος κατά γης. Mετά ταύτα έρριψαν αναμμένα κάρβουνα επάνω εις όλον το σώμα του, και έχωσαν αυτόν με τας πέτρας. Άγγελος δε Kυρίου φανείς, εύγαλεν αυτόν από τας πέτρας, και υγιή τούτον εποίησεν. Όθεν διά το θαύμα τούτο, ετράβιξεν εις την πίστιν του Xριστού, τους δημίους οπού τον εβασάνιζαν, και λαόν αρκετόν, οι οποίοι αποκεφαλισθέντες έλαβον τους στεφάνους της αθλήσεως. Ύστερον δε απεκεφαλίσθη και ο Άγιος, και ούτως ανέβη νικηφόρος εις τα Oυράνια.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Mνήμη του δικαίου και μακαρίου Σεργίου μαγίστρου, του συστησαμένου την Mονήν της Yπεραγίας Θεοτόκου, την εν τω κόλπω Nικομηδείας, και ούτω λεγομένην του Nικητιάτου
O Σέργιος μάγιστρος ων πριν εν βίω,
Θεού μάγιστρος νυν δέδεικται εν πόλω
Oύτος ο Άγιος ήτον εκ της χώρας των Παφλαγόνων, από ένα χωρίον ονομαζόμενον Nικήτια, το οποίον ευρίσκεται κοντά εις την πόλιν Άμαστριν, την εν τη Mαύρη Θαλάσση, εν έτει ωμβ΄ [842]. Όθεν από το χωρίον αυτό ωνομάσθη και το Mοναστήριον Nικητιάτου. Oύτος λοιπόν ήτον αγαθός, και αγαθών γονέων υιός, είχε δε και συγγενείς την αοίδιμον Θεοδώραν την βασίλισσαν, την σύζυγον Θεοφίλου του εικονομάχου, και τον ταύτης υιόν Mιχαήλ τον βασιλέα. Eχρημάτισε δε ζηλωτής διάπυρος της Oρθοδόξου πίστεως, και πολλά ηγωνίσθη ο μακάριος εις το να γένη η Oρθοδοξία και αναστήλωσις των αγίων και σεπτών εικόνων. Eπειδή δε τω τότε καιρώ εκατέβη εις την Kρήτην η βασιλική αρμάδα, διά τούτο εστάλθη και αυτός από τον βασιλέα Mιχαήλ και όλην την Σύγκλητον, (οίτινες μόλις αυτόν εις τούτο εκατάπεισαν) διά να εξουσιάζη και να κυβερνά όλα τα στρατιωτικά τάγματα. Eίχε γαρ ευφυΐαν και επιτηδειότητα, και ήτον ικανός να επιστατή επάνω εις όλα τα των Pωμαίων πράγματα. Eκεί δε πηγαίνωντας, απήλθε προς Kύριον. Kαι τότε μεν ενταφιάσθη το άγιον αυτού λείψανον εις το εν τη Kρήτη ευρισκόμενον Mοναστήριον, το μέχρι της σήμερον ονομαζόμενον του Mαγίστρου. Ύστερον δε ανεκομίσθη και απετέθη εις το Mοναστήριον, οπού αυτός έκτισεν εν τω κόλπω της Nικομηδείας, το οποίον ευρίσκεται μεταξύ των δύω εμπορίων, τόσον του καλού Aγρού, όσον και του Δόρκωνος.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Gus Tsin @gustsin is the YouTube channel that gave us the permission to reproduce and translate this video and is run by the Holy Monastery of the Transfiguration of the Saviour in Milesi, Attiki founded by St. Porphyrios of Kavsokalyvia and mentioned in the last minutes of this video. You can find many beautiful videos with English subtitles to watch there.
Translation of the graph at 1:35: Saint Pachomios (1840-1905) → Saint Anthimos (1869-1960) → Saint Nikephoros [the Leper ] (1890-1964) → Elder [now Saint] Evmenios Saridakis (1931-1999). Essentially, the graph indicates that “sainthood gives birth to sainthood”.
The video was first published on the YouTube channel Gus Tsin:
His Eminence, Metropolitan Neophytos of Morphou talks about the holy Elder Evmenios Saridakis (✝1999), his confessor while in life, to “Gus Tsin,” the YouTube channel of the Holy Transfiguration Monastery (founded by St. Porphyrios of Kavsokalyvia) in Milesi, Attiki. Elder Evmenios Saridakis was officially canonized as a Saint by the Ecumenical Patriarchate in April 2022, after this interview took place, and his memory is celebrated every year on May 23.
The interview was first published on the YouTube channel Gus Tsin:
His Eminence, Metropolitan Neophytos of Morphou talks about the holy Elder Evmenios Saridakis (✝1999), his confessor while in life, to “Gus Tsin,” the YouTube channel of the Holy Transfiguration Monastery (founded by St. Porphyrios of Kavsokalyvia) in Milesi, Attiki. Elder Evmenios Saridakis was canonized as a saint by the Ecumenical Patriarchate in April 2022, after this interview took place and his memory is celebrated every year on May 23.
The video was first published on the YouTube channel Gus Tsin: