Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

Λαμπρὴ πανήγυρη ἐπιτελοῦμε, ἀγαπητοὶ ἐνΧριστῷ ἀδελφοί! Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ καὶ γεραίρει τὸ θεῖο γεγονὸς τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι᾽αὐτὸ κι ἐμεῖς συναθροισθήκαμε στὸν ναὸ τοῦτο, γιὰ νὰ δοξάσουμε τὸν μεταμορφωθέντα Κύριό μας μαζὶ μὲ τοὺς ἀποστόλους, τοὺς ἁγίους, τοὺς ἀγγέλους, ὅλη τὴν ἐπίγεια καὶ ἐπουράνια Ἐκκλησία, ψάλλοντες καὶ ἀκροώμενοι τοὺς ὡραιότατους καὶ θεολογικώτα τους ὕμνους τῆς ἡμέρας αὐτῆς.

Ἂς ἐντρυφήσουμε ὅμως γιὰ λίγο στὶς σχετικὲς εὐαγγελικὲς διηγήσεις, ἐπικαλούμενοι τὸν φωτισμὸ τοῦ Κυρίου μας, ποὺ ἔλαμψε πλούσια σήμερα, γιὰ νὰ κατανοήσουμε ὅσο βαθύτερα μποροῦμε τὸ ὑψηλότατο νόημα τῆς ἑορτῆς αὐτῆς, ὥστε νὰ ἀποκομίσουμε καὶ δαψιλὴ τὴν ψυχικὴ ὠφέλεια.

Στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ μόλις ἀκούσαμε, ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος περιγράφει τὴ Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου ὡς ἑξῆς: «Ὕστερα ἀπὸ ἕξι ἡμέρες, παίρνει ὁ Ἰησοῦς τὸν Πέτρο, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη καὶ τοὺς ἀνεβάζει σὲ ἕνα ὑψηλὸ βουνό (τὸ ὄρος Θαβώρ). Ἐκεῖ, μεταμορφώθηκε ἐνώπιόν τους, καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπό Του ὅπως ὁ ἥλιος, ἐνῷ τὰ ἐνδύματά Του ἔγιναν λευκὰ ὅπως τὸ φῶς. Ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἐμφανίσθηκαν ὁ Μωυσῆς καὶ ὁ Ἠλίας, νὰ συνομιλοῦν μαζί Του. Τότε ὁ Πέτρος εἶπε στὸν Ἰησοῦ: ‘‘Κύριε, καλὸ εἶναι νὰ μείνουμε ἐδῶ. Ἂν θέλεις, ἂς κάνουμε ἐδῶ τρεῖς σκηνές, μία γιὰ σένα, μία γιὰ τὸν Μωυσῆ καὶ μία γιὰ τὸν Ἠλία.’’ Ἐνῷ δὲ αὐτὸς μιλοῦσε, ἕνα σύννεφο φωτεινὸ τοὺς σκέπασε καὶ μία φωνὴ ἀπὸ τὸ σύννεφο ἀκούστηκε νὰ λέγει: ‘‘Αὐτὸς εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, στὸν ὁποῖο εὐαρεστοῦμαι. Σ᾿ Αὐτὸν νὰ ὑπακούετε.’’»

῞Εξι μέρες μετὰ ἀπὸ ποιό γεγονὸς ἔγινε ἡ Μεταμόρφωση; Αὐτὸ εἶναι πολὺ σημαντικὸ γιὰ ὅσα θὰ ποῦμε στὴ συνέχεια. Πρὶν ἀπὸ ἕξι μέρες, ὅταν εἶχαν βρεθεῖ  στὰ μέρη τῆς πόλης Καισάρειας στὴν Παλαιστίνη, εἶχε ἐρωτήσει τοὺς μαθητές Του ὁ Κύριος, γιὰ ποιόν τὸν θεωρούσανε οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς τους. Κι αὐτοὶ τοῦ ἀπάντησαν, πὼς ἄλλοι λέγανε ὅτι ἦταν ὁ Πρόδρομος καὶ εἶχε ἀναστηθεῖ, ἄλλοι πὼς ἦταν ὁ Ἠλίας ἢ ἕνας ἀπὸ τοὺς παλαιοὺς προφῆτες καὶ ξανάρθε στὴ γῆ. Κι ὅταν τοὺς ρώτησε τὴ δική τους γνώμη, ἀμέσως ὁ θερμότερος τῶν ἄλλων Πέτρος, ποὺ συνήθως, ὅπως κάπου ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος ἐπισημαίνει, προπηδοῦσε τῶν ἄλλων μαθητῶν στὶς ἀπαντήσεις, εἶπε: ‘‘Σὺ εἶσαι ὁ Χριστός, ὁ Λυτρωτής, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ.’’ Καὶ ὁ Κύριος τὸν μακάρισε, διότι εἶχε μιλήσει μὲ ἔμπνευση τοῦ οὐράνιου Πατέρα Του. Κι ἀμέσως ἄρχισε νὰ τοὺς προμηνύει τὸ σταυρικό του πάθος στὰ Ἱεροσόλυμα, κι ἀκόμη ὅτι πρέπει ὅλοι οἱ γνήσιοι μαθητές Του νὰ σηκώνουν τὸν σταυρό του ὁ καθένας καὶ ἔτσι νὰ τὸν ἀκολουθοῦν, μὲ αὐταπάρνηση. Καὶ κατέληξε: «Ἀληθινὰ σᾶς λέω, ὑπάρχουν ἐδῶ ὁρισμένοι ἀπὸ σᾶς, ποὺ δὲν θὰ πεθάνουνε, πρὶν μὲ ἰδοῦν νὰ ἔρχομαι ὡς αἰώνιος καὶ ἀληθινὸς βασιλέας.»

Ἡ Μεταμόρφωση, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀποτελεῖ τὴν ἐκπλήρωση τῆς ὑπόσχεσης αὐτῆς τοῦ Χριστοῦ μας, ὅπου ἐμφανίστηκε στοὺς τρεῖς ἀπ᾽ ἐκείνους τοὺς μαθητές Του στὴ δόξα Του πλέον, ὡς βασιλέας, ἀστράπτοντας δοξασμένος σὰν τὸν ἥλιο. Καί, γιατί ἐπέλεξε ὁ Κύριος τοὺς τρεῖς ἐκείνους μαθητές; «Ἐπειδή», ὅπως ἐπισημαίνει ὁ Χρυσορρήμονας ἅγιος, «αὐτοὶ ὑπερεῖχαν ἀπὸ τοὺς ἄλλους μαθητὲς στὴν ἀρετή. Καὶ ὁ μὲν Πέτρος φανέρωνε τὴν ὑπεροχὴ μὲ τὸ νὰ ἀγαπᾶ τὸν Χριστὸ σφοδρά, ὁ δὲ Ἰωάννης μὲ τὸ νὰ ἀγαπόταν ἀπ᾽ τὸν Κύριο ἰδιαίτερα, καὶ ὁ Ἰάκωβος ἀπὸ τὴν ἀπόκριση ποὺ ἔδωσε μὲ τὸν ἀδελφό του Ἰωάννη, λέγοντας ὅτι μποροῦσαν νὰ πιοῦν τὸ ποτήριο (τοῦ μαρτυρίου)» («τὸν Πέτρον διὰ τὸ σφόδρα φιλεῖν, τὸν Ἰωάννην διὰ τὸ σφόδρα φιλεῖσθαι καὶ τὸν Ἰάκωβον διὰ τὸ πιεῖν τὸ ποτήριον»).

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει ὅτι, καθὼς εἶναι παντοῦ παρὼν ὁ Βασιλέας Χριστός, ἔτσι εἶναι παντοῦ καὶ ἡ Βασιλεία Του. Ὥστε τὸ νὰ ἔρχεται ἡ Βασιλεία Του δὲν σημαίνει ὅτι φθάνει ἀπὸ ἀλλοῦ, ἀλλὰ ὅτι φανερώνεται μὲ τὴν δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτὴ δὲ ἡ δύναμη δὲν δίδεται σὲ ὁποιονδήποτε, ἀλλὰ μόνο σὲ ὅσους βρίσκονται μαζὶ μὲ τὸν Κύριο καὶ στηρίζονται δυνατὰ στὴν πίστη πρὸς Αὐτόν.

Ἡ λέξη μετα-μορφώνομαι σημαίνει, παίρνω ἄλλη μορφή. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς μεταμορφώθηκε, ὄχι λαμβάνοντας στὴν πραγματικότητα ἄλλη μορφή, ἀλλὰ ἀποκαλύπτοντας στοὺς Μαθητές του ὅ,τι πράγματι ἦταν, ἀφοῦ τοὺς ἄνοιξε τὰ μάτια τῆς ψυχῆς καὶ ἀπὸ πνευματικὰ τυφλοὺς τοὺς κατέστησε νὰ βλέπουν. Ἀλλά, ὅπως λέγει ἕνας ὕμνος τῆς ἑορτῆς: «Σήμερα ὁ Χριστός, καθὼς ἔλαμψε στὸ ὄρος Θαβώρ, ἔδειξε στοὺς τρεῖς Μαθητὲς ἀμυδρὰ τὸν χαρακτήρα τῆς Θεότητός Του.» Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος σημειώνει τὴν αἰτία, γιὰ τὴν ὁποία ἀπεκάλυψε ἀμυδρὰ τὴ δόξα τῆς Θεότητος, κι ὄχι πλήρως: Τοὺς ἔδειξε, λέγει, τὴν ἀθέατη δόξα τῆς Θεότητος, ὄχι ὅση ἦταν στὴν πραγματικότητα, ἀλλὰ ὅση μποροῦσαν νὰ ἰδοῦν οἱ Μαθητές. Δὲν τὴν ἀπεκάλυψε σὲ ὅλο τὸ μεγαλεῖο της, ὥστε νὰ μὴν ἀποθάνουν βλέποντάς την. Καὶ ὅπως ἐκφραστικώτατα θεολογεῖ ἀσματικὰ ἕνα ἄλλο τροπάριο τῆς ἑορτῆς: «Τὸ προήλιον σέλας Χριστός… μικρὸν ὑποκρύψας τῆς σαρκὸς τὸ πρόσλημμα, μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, ἐμφαίνων τοῦ ἀρχετύπου κάλλους τὴν εὐπρέπειαν, καὶ ταύτην οὐχ ὁλόκληρον· τὸ μὲν πληροφορῶν αὐτούς, τὸ δὲ καὶ φειδόμενος, μήπως σὺν τῇ ὁράσει καὶ τὸ ζῆν ἀπολέσωσιν, ἀλλ᾽ ὡς ἠδύναντο χωρεῖν τοὺς σωματικοὺς ὀφθαλμοὺς περιφέροντες.» Διότι, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ ἀνθρώπινη φύση εἶναι κτίσμα, ἔχει ὅρια κτιστά. Μετέχει μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ στὴ Δόξα τοῦ Δημιουργοῦ της, ἀλλὰ ὡς ἕνα ὅριο, ὅσο μπορεῖ! Μὰ κι ἐκεῖνο ποὺ γεύεται, ὅσο δίνει στὸν καθένα κατὰ τὸν ἀγῶνα του ἡ ἀγάπη τοῦ Κυρίου, τὸν γεμίζει, τὸν θεώνει κατὰ Χάρη. Ὅπως τότε καὶ τὸν Πέτρο, ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὴν ἀνέκφραστη ἀγαλλίαση ποὺ αἰσθανόταν ἀπὸ τὴ μετοχὴ σ᾽ ἐκεῖνο τὸ ἄκτιστο Φῶς τοῦ Κυρίου, ἤθελε νὰ παραμείνει γιὰ πάντα στὸ Θαβώρ, γι᾽ αὐτὸ καὶ ἤθελε νὰ στήσει τρεῖς σκηνὲς ἐκεῖ, γιὰ τὸν Κύριο καὶ τοὺς ἐμφανισθέντες δύο Προφῆτες.

Καὶ οἱ τρεῖς Εὐαγγελιστές, ποὺ ἀναφέρουν τὸ γεγονὸς τῆς Μεταμορφώσεως, γράφουν ὅτι τὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου ἔλαμψε ὅπως ὁ ἥλιος. Αὐτὸ τὸ γράφουν, ὅπως παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὄχι γιὰ νὰ θεωρήσουμε ὡς αἰσθητὸ τὸ Φῶς, ποὺ ἀκτινοβολοῦσε ὁ Χριστός, ἀλλὰ γιὰ νὰ καταλάβουμε ὅτι αὐτὸ ποὺ εἶναι ὁ φυσικὸς ἥλιος γιὰ ὅσους ζοῦνε αἰσθητὰ καὶ βλέπουν μὲ τὰ αἰσθητὰ μάτια, αὐτὸ εἶναι ὁ Χριστὸς γιὰ ὅσους ζοῦνε πνευματικὰ καὶ βλέπουν διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Παρατηρεῖ ἀκόμη ὁ μέγας αὐτὸς Θεολόγος τοῦ Θαβωρίου Φωτός, ὅτι ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ ἔλαβε χώρα τὴν ὥρα, ποὺ ὁ Κύριος προσευχόταν. Αὐτὸ ἔγινε γιὰ νὰ καταλάβουμε ὅτι πρόξενος τῆς μακαρίας ἐκείνης θέας εἶναι ἡ προσευχή, καὶ ὅτι πλησιάζοντας τὸν Θεὸ διὰ τῆς προσευχῆς, ἀξιωνόμαστε νὰ δοῦμε τὴ λαμπρότητα τοῦ ἀκτίστου Φωτός. Ὁ Χριστὸς προσευχόμενος στὸ ὄρος Θαβὼρ ὑποδεικνύει πῶς θὰ ἔλθει στοὺς ἁγίους ἡ λαμπρότητα τοῦ Θεοῦ.

Καί, γιὰ ποιό λόγο φάνηκαν στὴ Μεταμόρφωση οἱ Προφῆτες Μωυσῆς καὶ Ἠλίας νὰ συνομιλοῦν μὲ τὸν Χριστό; Γιὰ πέντε αἰτίες, ἑρμηνεύουν σχετικὰ οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας: Πρῶτον, γιὰ νὰ δειχθεῖ ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Κύριος καὶ τοῦ Νόμου (Μωυσῆς ὁ νομοθέτης) καὶ τῶν Προφητῶν (Ἠλίας). Δεύτερο, ὅτι κυριεύει καὶ ζώντων (ὁ Ἠλίας ἀκόμη ζεῖ, δὲν γεύθηκε τὸν θάνατο) καὶ νεκρῶν (ὁ Μωυσῆς ἔχει ἀποθάνει). Τρίτο, γιὰ νὰ φανεῖ ὅτι δὲν εἶναι οὔτε ἀντίθετος στὸν παλαιὸ Νόμο, οὔτε καὶ ἀντίθεος. Τέταρτο, γιὰ νὰ διαλύσει τὴν ὑπόνοια αὐτῶν, ποὺ πιὸ πάνω ἀναφέραμε, ποὺ τὸν θεωροῦσαν ὅτι ἦταν ὁ Ἠλίας ἢ ἕνας ἀπὸ τοὺς προφῆτες. Καί, πέμπτο, γιὰ νὰ τοὺς ἔχουν οἱ μαθητές Του ὑποδείγματα ἀρετῆς: Τὸν μὲν Μωυσῆ τῆς πραότητας καὶ τῆς καθοδήγησης τῶν λαῶν, τὸν δὲ Ἠλία τοῦ θείου ζήλου καὶ τῆς ἐμμονῆς στὴ μόνη ὀρθὴ Πίστη. Καὶ πῶς τοὺς ἀναγνώρισαν οἱ τρεῖς ἀπόστολοι, ὅτι ἐκεῖνοι ἦταν πράγματι ὁ Μωυσῆς καὶ ὁ Ἠλίας; Μὲ τὴν ἀποκαλυπτικὴ δύναμη ἐκείνου τοῦ φωτὸς τῆς Μεταμορφώσεως, ἀπὸ τὸ ὁποῖο κανένα πρᾶγμα δὲν παραμένει κρυμμένο, ἀλλὰ μέσα σ᾽ αὐτὸ ὅλα φανερώνονται, ὅπως θεολογεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς.

Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου εἶχε καὶ ἕνα ἀκόμη βαθὺ λόγο: Νὰ προετοιμάσει τοὺς ἀτελεῖς ἀκόμη τότε μαθητές, ὥστε, ὅταν θὰ ἔβλεπαν μετὰ ἀπὸ λίγο καιρὸ τὸν Διδάσκαλό τους ἄκρως τεταπεινωμένο στὸν Σταυρό, νὰ μὴν ὀλιγοπιστήσουν, ἀλλὰ νὰ κατανοήσουν ὅτι ὑπέμεινε τὸ Πάθος ἑκούσια ὡς ἄνθρωπος, ἀλλὰ δὲν ἔπαυε νὰ εἶναι στοὺς αἰῶνες Θεάνθρωπος, ὁ Βασιλεὺς τῆς Δόξης. Κι ἀκόμη, γιὰ νὰ τὸν κηρύξουν μετὰ τὴν ἀνάσταση ὡς τὸν ἀληθινὸ Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Πατέρας μαρτύρησε γι᾽ αὐτὸν στὸ Θαβώρ.

Τὰ νοήματα τοῦτα συνοψίζει θεολογικώτατα καὶ τὸ Κοντάκιο τῆς σημερινῆς ἑορτῆς, τὸ ὁποῖο, σὲ μετάφραση, λέγει: « Μεταμορφώθηκες πάνω στὸ ὄρος, Χριστὲ ὁ Θεός, καὶ ὅσο ἦταν χωρητικοὶ (ὅσο ἦταν δυνατὸ) οἱ μαθητές σου εἶδαν τὴν (ἄκτιστη) δόξα σου· (καί τοῦτο) ὥστε, ὅταν θὰ σὲ ἔβλεπαν σταυρωμένο, νὰ κατανοήσουν ὅτι τὸ Πάθος σου ἦταν ἑκούσιο, νὰ κηρύξουν δὲ στὸν κόσμο ὅτι ἐσύ εἶσαι ἀληθινὰ τὸ ἀπαύγασμα (ὁ Υἱὸς) τοῦ ἄναρχου Θεοῦ Πατέρα.» Καὶ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, θέτοντας ὡς προοπτικὴ τῆς πνευματικῆς ζωῆς τοῦ κάθε πιστοῦ τὴ μετοχὴ σ᾽ αὐτὸ τὸ ἄκτιστο Φῶς τῆς Μεταμορφώσεως, τὸ Φῶς τῆς Θεότητος, δηλαδὴ τὴ θέωση, καθόρισε νὰ διαβάζεται καθημερινὰ τὸ Κοντάκιο τοῦτο στὴ λεγόμενη Ἀκολουθία τῶν Τυπικῶν.

Καθὼς ἑορτάζουμε τὴν ἁγία ἑορτὴ τῆς Μεταμορφώσεως, ἂς ἐνηχηθοῦμε ἀκόμη ἕνα ὡραιότατο σημερινὸ ὕμνο, προσκλητήριο σὲ νοερὲς ἀναβάσεις: «Ἐλᾶτε νὰ ἀνεβοῦμε νοητὰ μὲ τὴν πρακτικὴ ἀρετὴ στὸ ὄρος τὸ ἅγιο τῆς Μεταμορφώσεως. Ἂς σταθοῦμε ἐπάνω σ᾿ αὐτό, ὡσὰν νὰ εἴμαστε στὴν πόλη τοῦ ζῶντος Θεοῦ, καὶ ἂς ἰδοῦμε μὲ τὴν νοερὴ ὅραση τὴ μία Τριαδικὴ Θεότητα, ἡ ὁποία ἀπαστράπτει στὸν Μονογενῆ Υἱὸ τοῦ Θεοῦ. Ἂς ἀνεβοῦμε στὸ ὄρος τοῦ Κυρίου, γιὰ νὰ ἰδοῦμε τὴν δόξα τῆς Μεταμορφώσεώς Του.» Καὶ ὁ μέγας ἡσυχαστὴς Γρηγόριος μᾶς προτρέπει, ἀφοῦ κατανοήσουμε τὸ μυστήριο τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου, νὰ βαδίσουμε πρὸς τὴ λάμψη τοῦ θείου Φωτός. Ἀφοῦ ἀγαπήσουμε τὸ κάλλος τῆς ἀναλλοίωτης θείας δόξης, νὰ καθαρίσουμε τὸ σῶμα καὶ τὴν διάνοια ἀπὸ τοὺς γήινους μολυσμούς, περιφρονώντας τὶς πρόσκαιρες ἡδονές, ποὺ τὸ μόνο ποὺ προξενοῦν εἶναι τὴν ἀπώλεια τῆς Χάρης τοῦ Θεοῦ, τὴν θλίψη,  τὴν αἰώνια ὀδύνη.

Κατὰ τὴ στιγμὴ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου, ὁ Πατὴρ μᾶς προέτρεψε νὰ ὑπακούουμε καὶ νὰ πειθαρχοῦμε στὰ λόγια τοῦ ἀγαπητοῦ Του Υἱοῦ. Ἐὰν κι ἐμεῖς, ἀδελφοί, ἔτσι ἀγωνιζόμαστε, νὰ τηροῦμε τὸ θέλημά Του, μὲ ταπείνωση καὶ πίστη καὶ ἀγάπη, μὲ μετάνοια καὶ Μυστηριακὴ ζωὴ καὶ προσευχή, μὲ ἐφαρμογὴ τῶν χριστομίμητων εὐαγγελικῶν ἀρετῶν, θὰ κάνουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἄξιους κοινωνοὺς τοῦ ἀκτίστου Φωτὸς τῆς Μεταμορφώσεως καὶ μετόχους τῆς οὐρανίου Βασιλείας. Ἀμήν. Γένοιτο, Κύριε!

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΡΟΕΟΡΤΙΟΣ (ΠΡΟΕΟΡΤΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ)
Καθολικῆς Α΄ Ἐπιστολῆς Πέτρου τὸ Ἀνάγνωσμα
1:1-25, 2:1-10

Πέτρος, Ἀπόστολος ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, ἐκλεκτοῖς παρεπιδήμοις διασπορᾶς Πόντου, Γαλατίας, Καππαδοκίας, ᾽Ασίας καὶ Βιθυνίας, κατὰ πρόγνωσιν Θεοῦ πατρός, ἐν ἁγιασμῷ Πνεύματος, εἰς ὑπακοὴν καὶ ῥαντισμὸν αἵματος ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ· χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη πληθυνθείη. Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιη- σοῦ Χριστοῦ, ὁ κατὰ τὸ πολὺ αὐτοῦ ἔλεος ἀναγεν νήσας ἡμᾶς εἰς ἐλπίδα ζῶσαν δι᾽ ἀναστάσεως ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ ἐκ νεκρῶν, εἰς κληρονομίαν ἄφθαρτον καὶ ἀμίαντον καὶ ἀμάραντον, τετηρημένην ἐν οὐρανοῖς εἰς ὑμᾶς τοὺς ἐν δυνάμει Θεοῦ φρουρουμένους διὰ πίστεως εἰς σωτηρίαν ἑτοίμην ἀποκαλυφθῆναι ἐν καιρῷ ἐσχάτῳ· ἐν ᾧ ἀγαλλιᾶσθε, ὀλίγον ἄρτι, εἰ δέον ἐστί, λυπηθέντες ἐν ποικίλοις πειρασμοῖς, ἵνα τὸ δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως πολυτιμότερον χρυσίου τοῦ ἀπολ λυμένου διὰ πυρὸς δὲ δοκιμαζομένου εὑρεθῇ εἰς ἔπαινον καὶ τιμὴν καὶ δόξαν ἐν ἀποκαλύψει ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ· ὃν οὐκ εἰδότες ἀγαπᾶτε, εἰς ὃν ἄρτι μὴ ὁρῶντες, πι- στεύοντες δὲ ἀγαλλιᾶσθε χαρᾷ ἀνεκλαλήτῳ καὶ δεδοξασμένῃ, κομιζόμενοι τὸ τέλος τῆς πίστεως ὑμῶν, σωτηρίαν ψυχῶν. Περὶ ἧς σωτηρίας ἐξεζήτησαν καὶ ἐξηρεύνησαν Προφῆται οἱ περὶ τῆς εἰς ὑμᾶς χάριτος προφητεύσαντες, ἐρευνῶντες εἰς τίνα ἢ ποῖον καιρὸν ἐδήλου τὸ ἐν αὐτοῖς Πνεῦμα Χριστοῦ προμαρτυρούμενον τὰ εἰς Χριστὸν παθήματα καὶ τὰς μετὰ ταῦτα δόξας· οἷς ἀπεκαλύφθη ὅτι οὐχ ἑαυτοῖς, ὑμῖν δὲ διηκόνουν αὐτά, ἃ νῦν ἀνηγγέλη ὑμῖν διὰ τῶν εὐαγγελισαμένων ὑμᾶς ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ ἀποσταλέντι ἀπ᾽ οὐρανοῦ, εἰς ἃ ἐπιθυμοῦσιν Ἄγγελοι παρακύψαι. Διὸ ἀναζωσάμενοι τὰς ὀσφύας τῆς διανοίας ὑμῶν, νήφοντες, τελείως ἐλπίσατε ἐπὶ τὴν φερομένην ὑμῖν χάριν ἐν ἀποκαλύψει ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ· ὡς τέκνα ὑπακοῆς μὴ συσχηματιζόμενοι ταῖς πρότερον ἐν τῇ ἁγνοίᾳ ὑμῶν ἐπιθυμίαις, ἀλλὰ κατὰ τὸν καλέσαντα ὑμᾶς Ἅγιον καὶ αὐτοὶ ἅγιοι ἐν πάσῃ ἀναστροφῇ γενήθητε· διότι γέγραπται· Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ Ἅγιός εἰμι. καὶ εἰ Πατέρα ἐπικαλεῖσθε τὸν ἀπροσωπολήπτως κρίνοντα κατὰ τὸ ἑκάστου ἔργον, ἐν φόβῳ τὸν τῆς παροικίας ὑμῶν χρόνον ἀναστράφητε, εἰδότες ὅτι οὐ φθαρτοῖς, ἀργυρίῳ ἢ χρυσίῳ, ἐλυτρώθητε ἐκ τῆς ματαίας ὑμῶν ἀναστροφῆς τῆς πατροπαραδότου, ἀλλὰ τιμίῳ αἵματι ὡς ἀμνοῦ ἀμώμου καὶ ἀσπίλου Χριστοῦ, προεγνωσμένου μὲν πρὸ καταβολῆς κόσμου, φανερωθέντος δὲ ἐπ᾽ ἐσχάτων τῶν χρόνων δι᾽ ὑμᾶς τοὺς δι᾽ αὐτοῦ πιστεύοντας εἰς Θεὸν τὸν ἐγείραντα αὐτὸν ἐκ νεκρῶν καὶ δόξαν αὐτῷ δόντα, ὥστε τὴν πίστιν ὑμῶν καὶ ἐλπίδα εἶναι εἰς Θεόν. Τὰς ψυχὰς ὑμῶν ἡγνικότες ἐν τῇ ὑπακοῇ τῆς ἀληθείας διὰ Πνεύματος, εἰς φιλαδελφίαν ἀνυπόκριτον, ἐκ καθαρᾶς καρδίας ἀλλήλους ἀγαπήσατε ἐκτενῶς· ἀναγεγεννημένοι οὐκ ἐκ σπορᾶς φθαρτῆς, ἀλλὰ ἀφθάρτου, διὰ λόγου ζῶντος Θεοῦ καὶ μένοντος εἰς τὸν αἰῶνα· διότι πᾶσα σὰρξ ὡς χόρτος, καὶ πᾶσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτου· ἐξηράνθη ὁ χόρτος, καὶ τὸ ἄνθος αὐτοῦ ἐξέπεσε· τὸ δὲ ῥῆμα Κυρίου μένει εἰς τὸν αἰῶνα. τοῦτο δέ ἐστι τὸ ρῆμα τὸ εὐαγγελισθὲν εἰς ὑμᾶς. ᾽Αποθέμενοι οὖν πᾶσαν κακίαν καὶ πάντα δόλον καὶ ὑποκρίσεις καὶ φθόνους καὶ πάσας καταλαλιάς, ὡς ἀρτιγέννητα βρέφη τὸ λογικὸν καὶ ἄδολον γάλα ἐπιποθήσατε, ἵνα ἐν αὐτῷ αὐξηθῆτε εἰς σωτηρίαν, εἴπερ ἐγεύσασθε ὅτι χρηστὸς ὁ Κύριος. Πρὸς ὃν προσερχόμενοι, λίθον ζῶντα, ὑπὸ ανθρώπων μὲν ἀποδεδοκιμασμένον, παρὰ δὲ Θεῷ ἐκλεκτόν, ἔντιμον, καὶ αὐτοὶ ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε οἶκος πνευματικός, ἱεράτευμα ἅγιον, ἀνενέγκαι πνευματικὰς θυσίας εὐπροσδέκτους τῷ Θεῷ διὰ ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ· διότι περιέχει ἐν τῇ Γραφῇ· ἰδοὺ τίθημι ἐν Σιὼν λίθον ἀκρογωνιαῖον, ἐκλεκτόν, ἔντιμον, καὶ ὁ πιστεύων ἐπ᾽ αὐτῷ οὐ μὴ καταισχυνθῇ· ὑμῖν οὖν ἡ τιμὴ τοῖς πιστεύουσιν, ἀπειθοῦσι δὲ λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας καὶ Λίθος προσκόμματος καὶ πέτρα σκανδάλου· οἳ προσκόπτουσι τῷ λόγῳ ἀπειθοῦντες, εἰς ὃ καὶ ἐτέθησαν. Ὑμεῖς δὲ γένος ἐκλεκτόν, βασίλειον ἱεράτευμα, ἔθνος ἅγιον, λαὸς εἰς περιποίησιν, ὅπως τὰς ἀρετὰς ἐξαγγείλητε τοῦ ἐκ σκότους ὑμᾶς καλέσαντος εἰς τὸ θαυμαστὸν αὐτοῦ φῶς· οἵ ποτε οὐ λαός, νῦν δὲ λαὸς Θεοῦ, οἳ οὐκ ἠλεημένοι, νῦν δὲ ἐλεηθέντες.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ Ζ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
13: 54-58

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν πατρίδα αὐτοῦ, καὶ ἐδίδασκεν τοὺς ὄχλους ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν, ὥστε ἐκπλήττεσθαι αὐτοὺς καὶ λέγειν· Πόθεν τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ αἱ δυνάμεις; οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ τέκτονος υἱός; οὐχὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ λέγεται Μαριὰμ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ Ἰάκωβος καὶ Ἰωσὴφ καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας; καὶ αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι πρὸς ἡμᾶς εἰσι; πόθεν οὖν τούτῳ ταῦτα πάντα; καὶ ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐκ ἔστι προφήτης ἄτιμος εἰ μὴ ἐν τῇ πατρίδι καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ. καὶ οὐκ ἐποίησεν ἐκεῖ δυνάμεις πολλὰς διὰ τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Eυσιγνίου

Eυσίγνιον τέμνουσι τον Xριστού φίλον,
Tομής μέχρι κράζοντα, Xριστός μοι φίλος.
Πέμπτη Eυσιγνίοιο κάρη κονίησιν εμίχθη.

Oύτος ο Άγιος εκατάγετο από την Aντιόχειαν, ήτον δε στρατιώτης επί της βασιλείας Kώνσταντος του Xλωρού, του πατρός του Mεγάλου Kωνσταντίνου, εν έτει τδ΄ [304]. Έγινε δε χρόνων εκατόν δέκα, και έφθασεν έως εις τους χρόνους Iουλιανού του παραβάτου, ήτοι εν έτει τξα΄ [361]. Διεπέρασε δε εις την στρατιωτικήν ζωήν χρόνους εξήκοντα. Oύτος λοιπόν παρασταθείς εις τον Iουλιανόν, ήλεγξεν αυτόν, διατί επαρέβη την πάτριον ευσέβειαν και πίστιν του Xριστού, και την τιμήν και δόξαν, οπού έπρεπε να αποδώση εις τον Θεόν την εμετάθεσεν εις τα είδωλα. Eνθύμησε δε εις αυτόν και την αρετήν του Mεγάλου Kωνσταντίνου, και πώς διά θείας οπτασίας και αποκαλύψεως μετεβλήθη εκείνος εις την πίστιν του Xριστού. Tαύτα λέγων ο Άγιος, εις μεν τους άλλους, εφάνη συνετός και φρόνιμος, και έμπειρος ιστοριών και υποθέσεων παλαιών, διά την μακροβιότητα και πολυζωίαν του. O δε Iουλιανός περιγελάσας αυτόν, επρόσταξε και τον αποκεφάλισαν, και ούτως έλαβεν ο μακάριος παρά Kυρίου τον στέφανον της αθλήσεως. (Σημείωσαι ότι εν τη Mεγίστη Λαύρα ευρίσκονται υπομνήματα και Mαρτύριον του Aγίου τούτου Eυσιγνίου, ων η αρχή· «Iουλιανός ο βασιλεύς αρνησάμενος τον Xριστόν».)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

O Άγιος Iερομάρτυς Φάβιος ο της Pώμης Eπίσκοπος, ξίφει τελειούται¹

Kείται Φάβιος νεκρός ο Xριστού θύτης,
Xριστώ προσαχθείς θύμα καινόν εκ ξίφους.

Σημείωση

1. Ίσως ούτος είναι ο Φαβιανός ο Pώμης Eπίσκοπος, Φάβιος ενταύθα ονομαζόμενος. Περί του οποίου αναφέρει ο Eυσέβιος εις το έκτον βιβλίον της Eκκλησιαστικής Iστορίας εν κεφαλαίω εικοστώ ενάτω, ότι αυτός ήτον επί Γορδιανού του εν έτει 238 βασιλεύσαντος, όστις διεδέχθη τον Aντέρωτα Eπίσκοπον Pώμης. Oύτος ο Φαβιανός ήλθεν εις την Pώμην από ένα τζεφτιλίκι, και εις καιρόν οπού ήτον συναγμένοι πολλοί αδελφοί, και εστοχάζοντο, ποίον να κάμουν Eπίσκοπον, ευρέθη και ούτος εκεί παρών. Έξαφνα δε εφάνη μία περιστερά, η οποία πετάξασα από υψηλά, εκάθισεν επάνω εις την κεφαλήν του. O δε λαός ταύτην βλέπων, ομοφώνως έκραξεν, ότι αυτός είναι άξιος διά να γένη Eπίσκοπος. Όθεν τούτον λαβόντες, έβαλον εις τον θρόνον της Pώμης.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Ρωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
12: 6-14

Ἀδελφοί, ἔχοντες χαρίσματα κατὰ τὴν χάριν τὴν δοθεῖσαν ἡμῖν διάφορα, εἴτε προφητείαν κατὰ τὴν ἀναλογίαν τῆς πίστεως, εἴτε διακονίαν ἐν τῇ διακονίᾳ, εἴτε ὁ διδάσκων ἐν τῇ διδασκαλίᾳ, εἴτε ὁ παρακαλῶν ἐν τῇ παρακλήσει, ὁ μεταδιδοὺς ἐν ἁπλότητι, ὁ προϊστάμενος ἐν σπουδῇ, ὁ ἐλεῶν ἐν ἱλαρότητι. Ἡ ἀγάπη ἀνυπόκριτος. ἀποστυγοῦντες τὸ πονηρόν, κολλώμενοι τῷ ἀγαθῷ· τῇ φιλαδελφίᾳ εἰς ἀλλήλους φιλόστοργοι, τῇ τιμῇ ἀλλήλους προηγούμενοι, τῇ σπουδῇ μὴ ὀκνηροί, τῷ πνεύματι ζέοντες, τῷ κυρίῳ δουλεύοντες, τῇ ἐλπίδι χαίροντες, τῇ θλίψει ὑπομένοντες, τῇ προσευχῇ προσκαρτεροῦντες, ταῖς χρείαις τῶν ἁγίων κοινωνοῦντες, τὴν φιλοξενίαν διώκοντες. Εὐλογεῖτε τοὺς διώκοντας, εὐλογεῖτε καὶ μὴ καταρᾶσθε.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
9: 1-8

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐμβὰς ὁ Ἰησοῦς εἰς πλοῖον διεπέρασεν καὶ ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. Καὶ ἰδοὺ προσέφερον αὐτῷ παραλυτικὸν ἐπὶ κλίνης βεβλημένον. καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν εἶπεν τῷ παραλυτικῷ· Θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. καὶ ἰδού τινες τῶν γραμματέων εἶπον ἐν ἑαυτοῖς· Οὗτος βλασφημεῖ. καὶ εἰδὼς ὁ Ἰησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν· Ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει; ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας – τότε λέγει τῷ παραλυτικῷ· Ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. καὶ ἐγερθεὶς ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ. ἰδόντες δὲ οἱ ὄχλοι ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεὸν τὸν δόντα ἐξουσίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

Ἡ σημερινὴ σύντομη εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀγαπητοί ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, μᾶς διηγεῖται ἕνα ἐξαίσιο θαυματούργημα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὴ θαυματουργικὴ ἴαση, μὲ ἕνα μόνο λόγο, ἑνὸς παραλύτου ἄνδρα στὴν πόλη τῆς Καπερναούμ.

Διότι, ὅταν ἀναφέρει ὁ Ευαγγελιστὴς Ματθαῖος ὅτι ὁ Ἰησοῦς, ἀναχωρώντας μὲ τοὺς μαθητές του μὲ πλοῖο ἀπὸ τὴ χώρα τῶν Γεργεσηνῶν, «ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν», ἐννοεῖ τὴν Καπερναούμ. Ἐπειδὴ ὁ Κύριός μας, γεννήθηκε μὲν στὴ Βηθλεὲμ και ἀνατράφηκε στὴ Ναζαρέτ, ἀλλ’ ὅταν ἔγινε τριάντα ἐτῶν καὶ ἐπρόκειτο νὰ ἀρχίσει τὴ δημόσια δράση Του καὶ τὸ εὐαγγελικὸ κήρυγμα, «καταλιπὼν τὴν Ναζαρέτ, ἐλθὼν κατώκησεν εἰς Καπερναοὺμ τὴν παραθαλασσίαν», ποὺ βρισκόταν δηλαδὴ στὶς ὄχθες τῆς θάλασσας τῆς Γαλιλαίας ἢ λίμνης τῆς Τιβεριάδος.

Βρισκότανε λοιπὸν σὲ κάποιο σπίτι ὁ Κύριος, κηρύσσοντας τὴ θεϊκή Του διδασκαλία. Κι ἐπειδὴ ὁ ἁπλὸς λαὸς εἶχε πληροφορηθεῖ τὴ θαυματουργικὴ δύναμη τοῦ μεγάλου τούτου Ἰατροῦ, ὅπως συνήθως γινόταν, ὅταν ἄκουγαν ὅτι ὁ Ἰησοῦς βρισκότανε κάπου, ἔτσι καὶ τότε· ἄρχισαν νὰ συντρέχουν ἀπὸ τὰ περίχωρα οἱ ποικιλότροπα πάσχοντες ἀσθενεῖς, ἢ ἀκόμη καὶ μεταφέρονταν ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς καὶ φίλους τους, γιὰ νὰ τύχουν, ἀμισθὶ μάλιστα, τῆς ποθουμένης ἰατρείας.

Μεταφέρουν λοιπὸν τότε κάποιοι καλoὶ ἄνθρωποι ἕνα παράλυτο, ριγμένο γιὰ χρόνια στὴν κλίνη τοῦ πόνου σὰν ἄψυχο χορτάρι, καὶ τὸν ὁδήγησαν μπροστὰ στὸν Φιλάνθρωπο Δεσπότη. Κι ἂς προσέξουμε, τί λέγει τὸ Εὐαγγέλιο στὴ συνέχεια: «καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν, εἶπε τῷ παραλυτικῷ· θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι». Τρία πράγματα πρέπει νὰ τονίσουμε ἐδῶ. Πρῶτον, ὁ Χριστός μας, ὡς καρδιογνώστης, εἶδε, πληροφορήθηκε τὴν πίστη, ὄχι μόνο τοῦ ταλαιπώρου ἐκείνου παραλύτου, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸν μετέφεραν. Καὶ αὐτὴ ἡ πίστη τους ἔκαμψε τὴν ἄμετρη τοῦ Κυρίου φιλανθρωπία, γιὰ νὰ δωρήσει τὴν ἴαση στὸν παράλυτο. Βλέπετε, ἀδελφοί, γιὰ τὴ θεραπεία ἑνὸς ἀσθενοῦς συντείνει πολύ, ὄχι μόνο ἡ πίστη τοῦ ἰδίου, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸν περιβάλλουν, ποὺ ἔχουν τὴ φροντίδα του.  Καὶ αὐτῶν ἡ πίστη, ἡ ἀγάπη καὶ ἡ προσευχὴ συμβάλλει καίρια στὴν ἴαση τοῦ προσφιλοῦς τους ἀσθενοῦς. Δεύτερον, νὰ προσέξουμε ὅτι ὁ Κύριος πρὶν τὴν σωματική θεραπεία χορηγεῖ στὸν παράλυτο τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του. Ἀπὸ τοῦτο μποροῦμε νὰ ὑποθέσουμε, ὅτι ἡ πολυχρόνια καὶ ὀδυνηρὴ ἐκείνη ἀσθένεια τοῦ παραλύτου ὀφειλόταν στὶς προσωπικές του ἁμαρτίες.

Ἐδῶ νὰ κάνουμε μία παρένθεση, γιὰ τὸ θέμα τῶν αἰτίων τῆς ἀσθένειας ἑνὸς ἀνθρώπου. Κατ’ ἀρχήν, ἡ ἀσθένεια εἶναι φαινόμενο μεταπτωτικό, ποὺ παρουσιάζεται δηλαδὴ στὴν ἀνθρώπινη φύση μετὰ τὴν πτώση τῶν πρωτοπλάστων, καὶ ὡς καρπὸς πικρός, μεταξὺ ἄλλων, τῆς ἁμαρτίας τῆς παρακοῆς τους στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τὴν ἀσθένεια ὅμως παραχωρεῖ ὁ Θεὸς σ’ ἕναν ἄνθρωπο -ἀφοῦ τίποτα δὲν συμβαίνει χωρὶς τὸ ἅγιο θέλημά Του- γιὰ ποικίλους λόγους: Πολλὲς φορὲς ἀρρωστᾶ κάποιος ἕνεκα σοβαρῶν προσωπικῶν του ἁμαρτιῶν. Μὲ τὸν τρόπο τοῦτο ὁ Θεὸς προσπαθεῖ νὰ τὸν φέρει σὲ μετάνοια καὶ διόρθωση καὶ ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὸν ἁμαρτωλὸ τρόπο ζωῆς.  Ἄλλοτε κάποιος ἀσθενεῖ ἀπὸ τὸν ἀπρόσεκτο τρόπο ζωῆς του, ἕνα τρόπο ζωῆς ἀνθυγειϊνό, ὅταν κάποιος ἀπερίσκεπτα ἐκθέτει σὲ κίνδυνο τὴν ὑγεία του. Κι ἄλλοτε κάποιος ἀσθενεῖ, ὅπως ὁ δίκαιος Ἰώβ, γιὰ νὰ δοκιμασθεῖ ἡ πίστη καὶ ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ ἀρετή του.  Πόσοι καὶ πόσοι ἄνθρωποι δὲν ἁγίασαν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, μέσα ἀπὸ τὸ κρεββάτι τοῦ πόνου καὶ τῆς ὀδύνης;  Ἂς θυμηθοῦμε ἐδῶ καὶ τοὺς σύγχρονους ἁγίους Γέροντες Πορφύριο τὸν Καυσοκαλυβίτη, Νικηφόρο τὸν λεπρό, Παΐσιο τὸν Ἁγιορείτη, Ἰάκωβο Τσαλίκη καὶ Σωφρόνιο τοῦ Ἔσσεξ, ποὺ ὅλοι τους, μαζὶ μὲ τὴ μεγάλη προσωπική τους ἄσκηση, σήκωσαν καὶ τὸν ἐπώδυνο ἀκούσιο σταυρὸ μεγάλων ἀσθενειῶν. Αὐτό, ποὺ μποροῦμε συμπερασματικά νὰ ποῦμε, εἶναι ὅτι ὁ Θεὸς παραχωρεῖ τὴν ἀσθένεια ὡς ἐργαλεῖο, ὡς μέσο γιὰ τὴ σωτηρία μας. Φθάνει ἐμεῖς νὰ ἔχουμε μετάνοια καὶ ὑπομονή, καὶ νὰ τὴ δεχόμαστε -ὅπως καὶ εἶναι- ὡς ἐπίσκεψη Θεοῦ. Τῆς Ἀνάστασης προηγεῖται ἀπαραίτητα ὁ Σταυρός!

Καὶ τὸ τρίτο σημεῖο, ποὺ θὰ ἤθελα νὰ τονίσουμε, γιὰ νὰ ἐπανέλθουμε στὴν εὐαγγελική μας περικοπή, ἐξάγεται ἀπὸ ὅσα μόλις εἴπαμε: Ὁ Κύριος ἐπιθυμεῖ, πρὶν καὶ πάνω ἀπὸ τὴ σωματική μας θεραπεία, τὴ θεραπεία τῆς ψυχῆς μας. Τὴ θεραπεία, τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς μας ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες καὶ τὰ πάθη μας.

Ὅταν λοιπὸν ὁ Χριστός μας ἔδωσε τὴ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν στὸν παράλυτο, κάποιοι ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους Γραμματεῖς, ποὺ ἦταν ἐκεῖ μαζεμένοι, σκέφθηκαν ἀπὸ μέσα τους ὅτι ὁ Κύριος βλασφήμησε, συγχωρώντας ἁμαρτίες. Καὶ τοῦτο, γιατὶ δὲν τὸν πίστευαν ὡς Θεό, ὡς Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ ὡς ἕνα ἁπλὸ ἄνθρωπο. Μὰ ὁ Παντογνώστης ἀμέσως τὸ γνώρισε καὶ τοὺς ἤλεγξε φανερά, ὅτι σκέφτονταν πονηρὰ μέσα στὶς καρδιές τους. Καί, γιὰ νὰ τοὺς ἀποδείξει τὸ θεϊκό Του ἀξίωμα, καὶ ἄρα τὴν ἐξουσία ποὺ εἶχε -καὶ ἔχει- ὡς Θεὸς νὰ συγχωρεῖ τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων, εἶπε στὸν παράλυτο: «Σηκώσου, παιδί μου, καὶ πάρε τὸ κρεββάτι σου στοὺς ὤμους σου καὶ πήγαινε ὑγιὴς πιὰ στὸ σπίτι σου.»  Καὶ πράγματι, ἀμέσως θεραπεύθηκε ὁ παράλυτος καί, παίρνοντας τὸ κρεββάτι του μόνος του, ἐπέστρεψε στὴν οἰκία του, καθιστώντας τὸ θαῦμα ἐμφανέστατο!

Στὶς μέρες μας ποὺ ζοῦμε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, περνοῦμε ποικίλες κρίσεις: Κρίσεις οἰκονομικές, ἐθνικές, κρίσεις συνείδησης καὶ ἀξιῶν. Κρίσεις, ποὺ εἶναι ἀπότοκα, ποὺ γέννησε δηλαδὴ ἡ μακροχρόνια πνευματική μας κρίση. Τὸ πρῶτο καὶ κύριο καὶ καίριο, ποὺ καλούμαστε νὰ διαφυλάξουμε, εἶναι ἡ Πίστη μας, ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη μας. Τοῦτος εἶναι ὁ πολυτιμώτερος καὶ μονιμώτερος καὶ ἀναφαίρετος θησαυρός μας. Ποτὲ νὰ μὴ χάνουμε τὴν πίστη καὶ ἐλπίδα μας στὸν Θεό. Καί, μαζὶ μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα, νὰ ἔχουμε καὶ τὰ καλὰ ἔργα: Ἔργα ἀγάπης στὸν συνάνθρωπό μας, ἀλλὰ καὶ μετάνοιας, καὶ μαζὶ νὰ ἔχουμε προσευχὴ καὶ μυστηριακή ζωή. Νὰ μάθουμε νὰ ζοῦμε μὲ μετάνοια καὶ νὰ κοινωνοῦμε τῶν ἀχράντων Μυστηρίων μὲ τὴν κατάλληλη προετοιμασία. Καὶ ὅταν ἔτσι ἀγωνιζόμαστε νὰ ζοῦμε, μὲ πίστη καὶ μετάνοια καὶ ταπείνωση, μὲ ἐνσυνείδητη μυστηριακή ζωή, θὰ ἑλκύσουμε πλούσιο τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ ἀξιωθοῦμε κι ἐδῶ νὰ διέλθουμε εἰρηνικὰ τὴ ζωή μας καὶ ἐκείνη τὴν ἀνέκφραστη χαρὰ τοῦ παραδείσου νὰ γευθοῦμε, μὲ τὴ Χάρη καὶ Φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὶς πρεσβεῖες τῆς Παναγίας μας καὶ ὅλων τῶν ἁγίων. Ἀμήν!