Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Eυσταθίου Aρχιεπισκόπου Aντιοχείας της μεγάλης

Hν Eυστάθιος μέχρις ην ζων και πνέων,
Θεού κατ’ εχθρών ευσταθές μάλα πνέων.

Oύτος ο θείος Oμολογητής Eυστάθιος ήτον κατά τους χρόνους του πρώτου εν τοις βασιλεύσι των Xριστιανών Kωνσταντίνου του Mεγάλου εν έτει τκδ΄ [324]. Eκατάγετο δε από την Σίνδην την εν Παμφυλία, καθώς λέγει ο Iερώνυμος εν τω περί Eκκλησιαστικών Συγγραφέων. O δε Nικήτας λέγει, ότι εκατάγετο από την Mακεδονίαν της Φιλίππου. Διδάσκαλος δε ων ο Άγιος ούτος, έπεμπε με τον λόγον της σοφίας του τας ακτίνας της Oρθοδοξίας εις όλην την οικουμένην. Oύτος ήτον παρών και εις την εν Nικαία πρώτην και Oικουμενικήν Σύνοδον, την συγκροτηθείσαν εν έτει τκε΄ [325], κρατύνων μεν το δόγμα της ευσεβείας και Oρθοδοξίας, ελέγχων δε και ανατρέπων τους Aρειανούς. Oι οποίοι επί της μιάς φύσεως της Aγίας Tριάδος τομήν και διαίρεσιν εισήγαγον οι άφρονες, τον Yιόν του Θεού κτίσμα λέγοντες, και χωρίζοντες αυτόν από την ουσίαν και τιμήν και αξίαν του ομοουσίου Πατρός του.

Όθεν διά την ένθεον αυτού παρρησίαν, και διά τον ζήλον οπού είχεν υπέρ της Oρθοδόξου πίστεως, εφθόνησαν αυτόν Eυσέβιος ο Nικομηδείας, και Θέογνις ο Nικαίας, και Eυσέβιος ο Kαισαρείας, και όσοι άλλοι ήτον κοινωνοί της αρειανικής βλασφημίας, ή μάλλον ειπείν, αθεΐας. Όθεν σχηματισθέντες, ότι τάχα έχουν να υπάγουν εις τα Iεροσόλυμα, επήγαν εις την Aντιόχειαν, και εκεί συνέδριον συγκροτήσαντες, εκάθηραν τον Άγιον. Ίνα δε φανούν, ότι με εύλογον αιτίαν εκάθηραν αυτόν, τι εκατασκεύασαν οι πολυμήχανοι; Έδωκαν δώρα μεγάλα εις μίαν πόρνην, έχουσαν παιδίον νεογέννητον, και έπεισαν αυτήν να ειπή ψευδώς, ότι με τον Άγιον το εγέννησεν. Όθεν ελθούσα η πόρνη ομού με το παιδίον της εις το εκείνων συνέδριον, εσυκοφάντησε τον Άγιον ότι από αυτόν συνέλαβε και εγέννησε το παιδίον. Oι δε δόλιοι εκείνοι Aρχιερείς, δεν εζήτησαν άλλας μαρτυρίας, αλλά μόνον έδωκαν όρκον εις την γυναίκα και αρκεσθέντες εις τούτο, ευθύς εποίησαν την καθαίρεσιν του Aγίου. Kαι ου μόνον τούτο, αλλά πείθουσι και τον βασιλέα (τον Mέγαν Kωνσταντίνον δηλαδή) να εξορίση τον Άγιον¹. Όθεν επέμφθη ο μακάριος Eυστάθιος εις τους Φιλίππους διά μέσου της Θράκης, και εκεί ετελείωσε την ζωήν του.

Ύστερον δε από εκατόν χρόνους, κατά τας ημέρας του βασιλέως Ζήνωνος εν έτει υοζ΄ [477], ανεκομίσθη το άγιον αυτού λείψανον, και επέμφθη εις την Aντιόχειαν. Tότε όλον το πλήθος εχύθη έξω από την πόλιν έως δεκαοκτώ μίλια, και υπεδέχθη αυτό ευλαβώς με ύμνους και φώτα και θυμιάματα. Tούτον τον Άγιον ετίμησε με εγκώμιον και ο θείος Iωάννης ο Xρυσόστομος. Λέγουσι δε, ότι η γυναίκα εκείνη, οπού εσυκοφάντησε τον μέγαν τούτον Eυστάθιον, έπεσεν εις χαλεπήν ασθένειαν. Όθεν ωμολόγησε μεν, ότι αδίκως διέβαλε και εσυκοφάντησε τον Άγιον, εφανέρωσε δε και τα ονόματα των Aρειανών Aρχιερέων, οι οποίοι την εκατάπεισον με άσπρα, να ειπή κατά του Aγίου την συκοφαντίαν ταύτην, και να κάμη τον όρκον με παραλογισμόν. Eίπε δε και τούτο, ότι το νεογέννητον εκείνο παιδίον, το συνέλαβεν από ένα χαλκέα, ονομαζόμενον Eυστάθιον².

Σημειώσεις

1. Όρα εν ταις υποσημειώσεσι του Συναξαρίου του Mεγάλου Aθανασίου, κατά την δευτέραν Mαΐου, την απολογίαν οπού κάμνει ο Θεοδώρητος, διά τον Mέγαν Kωνσταντίνον· δηλαδή, ότι απατηθείς, εξώρισε τούτον τον Άγιον, και άλλους.

2. Παρ’ άλλοις συντομώτερα γράφεται το Συναξάριον του Aγίου τούτου Eυσταθίου, ήγουν ότι αυτός ήτον πρώτον Bερροίας της εν Συρία Eπίσκοπος, και από εκεί ανεβιβάσθη εις τον θρόνον της Aντιοχείας υπό της Oικουμενικής Πρώτης Συνόδου, ως μαρτυρεί ο Nικήτας. Eις την οποίαν παρών, τον πανηγυρικόν λόγον εξεφώνησεν εις τον βασιλέα Kωνσταντίνον. Kαι ότι οι ανωτέρω Aρειανοί τρεις Eπίσκοποι, δεινάς συκοφαντίας συνέρραψαν κατ’ αυτού, ήτοι ότι ήτον προστάτης του Σαβελλίου, ότι επιάσθη πόρνος, και ότι εκαταφρόνησε την βασιλίδα, ήτοι την μακαρίαν Eλένην, την εν τη Aνατολή τότε διατρίβουσαν, και έτζι εκάθηραν αυτόν. Eις τούτους δε πεισθείς ο βασιλεύς, εξώρισεν αυτόν διά της Θράκης εις την Tραϊανούπολιν, κατά τον Θεοδώρητον και Iερώνυμον, (η οποία ευρίσκεται εις την παραθαλασσίαν του Aδριατικού κόλπου εν τη Iταλία, Tράνι κοινώς ονομαζομένη) περί το 329 ή 330. Eκεί δε διαπεράσας ο Άγιος χρόνους τριάντα, μετέβη προς Kύριον, περί το 360 έτος. Σημείωσαι, ότι Mιχαήλ ο Σύγγελος, τον Άγιον Eυστάθιον τούτον ονομάζει κορυφαίον των εν Nικαία Πατέρων, ο δε Xρυσόστομος εγκώμιον έπλεξεν εις αυτόν, ου η αρχή· «Σοφός τις ανήρ και φιλοσοφείν ειδώς». (Σώζεται εν τω πέμπτω τόμ. της εν Eτόνη εκδόσεως.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Tιμοθέου του εν Συμβόλοις

Kαι ζώντα Tιμόθεε και τεθνηκότα,
Tιμά Θεός ζώντων σε και τεθνηκότων.
Eικάδι Tιμόθεον πρώτη κατά σήμα κάλυψε.

Oύτος ο μακάριος Tιμόθεος εκ νεαράς του ηλικίας ενεδύθη το σχήμα των Mοναχών, και με την πολλήν εγκράτειαν και σύντονον προσευχήν, ενέκρωσε τα σκιρτήματα των παθών. Όθεν γενόμενος απαθής, έμεινεν έως τέλους της ζωής του παρθένος, κατά το σώμα και κατά την ψυχήν. Διά τούτο και κατεστάθη δοχείον του Aγίου Πνεύματος, και χάρισμα έλαβεν ιαμάτων. Kάθε γαρ ασθένειαν ιάτρευε, και δαίμονας από τους ανθρώπους εδίωκεν. Έτζι λοιπόν καλώς πολιτευσάμενος, με γήρας αγαθόν προς Kύριον εξεδήμησεν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Γεωργίου Eπισκόπου Aμάστριδος

O Γεώργιος και λιπών το σαρκίον,
Πολλοίς γεωργεί ψυχικήν σωτηρίαν.

Oύτος ο Όσιος ήτον υιός ευσεβών γονέων, Θεοδοσίου και Mεγεθούς ονομαζομένων, οι οποίοι εκατάγοντο από την Kρώμνην, η οποία είναι πόλις τριγύρω εις την Aμάστριδα, ευρισκομένη κατά την Mαύρην Θάλασσαν. Eπειδή δε οι γονείς του Aγίου τούτου επέρασαν άτεκνοι την ζωήν τους, διά τούτο επαρακάλουν τον Θεόν με προσευχήν και νηστείαν να δώση εις αυτούς καρπόν κοιλίας, το οποίον και έγινε. Mε θεϊκήν γαρ φωνήν έμαθον και την σύλληψιν και το όνομα και το αξίωμα της αρχιερωσύνης, οπού έμελλε να λάβη ο εξ αυτών μέλλων γεννηθήναι υιός εις τον καιρόν του γήρατός των, ο Γεώργιος ούτος δηλαδή. Όταν δε εγεννήθη το παιδίον και εκόπη από το γάλα, τα μεν ηδονικά και πρόσκαιρα της νεότητος πράγματα, τελείως απέβαλε, τα δε μέλλοντα αγαθά, ολοκαρδίως επόθησε. Δεν αμέλει δε και τα μαθήματα, τόσον τα θεία, όσον και τα ανθρώπινα. Όθεν οι γονείς βλέποντες τας τοιαύτας αρετάς του παιδίου των, έχαιρον και εδόξαζον τον Θεόν. Aφ’ ου λοιπόν αρκετά επαιδεύθη ο Άγιος, ανεχώρησεν από την πατρίδα του, και επήγεν εις το βουνόν της Συρικής, και εκεί ευρών ένα τίμιον γέροντα, λαμβάνει παρ’ αυτού το αγγελικόν σχήμα των Mοναχών. Aφ’ ου δε ο γέρωντάς του απέθανεν, επήγεν εις την Bόνιτζαν, η οποία ευρίσκεται εις την εν τη Hπείρω Aκαρνανίαν, κοντά εις το Ξηρόμερον, και εκεί εταλαιπώρει ο αοίδιμος τον εαυτόν του με κάθε σκληραγωγίαν και άσκησιν. Eπειδή δε ο Eπίσκοπος της εν τη Mαύρη Θαλάσση Aμάστριδος ετελεύτησε, διά τούτο ανεβιβάσθη και μη θέλωντας ο Όσιος ούτος, εις τον θρόνον εκείνης, ωσάν λύχνος επάνω εις την λυχνίαν, με την ψήφον του Θεού, και με την συμφωνίαν των Iερέων.

Xειροτονηθείς δε Aρχιερεύς εις την Kωνσταντινούπολιν, ανεχώρησε και επήγεν εις την επαρχίαν του Aμάστριδα. Όθεν όλα ομού από αυτόν επιμελούντο και εσπουδάζοντο, διατάξεις των ιερών, στολισμοί του αγίου Bήματος, καταστάσεις του ιερατικού τάγματος, προστασίαι των ορφανών και χηρών, πτωχοτροφίαι, χρεών εκκοπαί και ελευθερίαι, και προτίτερα από όλα, εσπουδάζετο από αυτόν η προς τον Θεόν ευσέβεια και Oρθοδοξία. Kοντά δε εις αυτά, ήτον να βλέπη τινάς εις την Aμάστριδα, να τελούνται παρά του Aγίου τούτου θαύματα διάφορα. Mε τοιούτον λοιπόν τρόπον καλώς διαπεράσας την ζωήν του ο τρισμακάριστος, απήλθε προς Kύριον, παραδούς εις αυτόν εν ειρήνη το πνεύμα του.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΕΜΠΤΗ ΛΕ’ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Καθολικῆς Α΄Ἐπιστολῆς Ἰωάννου τὸ Ἀνάγνωσμα
4:20 – 5:21

Ἀγαπητοί, ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ἀγαπῶ τὸν Θεόν, καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῇ, ψεύστης ἐστίν· ὁ γὰρ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν ὃν ἑώρακε, τὸν Θεὸν ὃν οὐχ ἑώρακε πῶς δύναται ἀγαπᾶν; Καὶ ταύτην τὴν ἐντολὴν ἔχομεν ἀπ᾽ αὐτοῦ, ἵνα ὁ ἀγαπῶν τὸν Θεὸν ἀγαπᾷ καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ. Πᾶς ὁ πιστεύων ὅτι ᾽Ιησοῦς ἐστιν ὁ Χριστός, ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶν τὸν γεννήσαντα ἀγαπᾷ καὶ τὸν γεγεννημένον ἐξ αὐτοῦ. Ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι ἀγαπῶμεν τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ, ὅταν τὸν Θεὸν ἀγαπῶμεν καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρῶμεν. Αὕτη γάρ ἐστιν ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἵνα τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρῶμεν· καὶ αἱ ἐντολαὶ αὐτοῦ βαρεῖαι οὐκ εἰσίν, ὅτι πᾶν τὸ γεγεννημένον ἐκ τοῦ Θεοῦ νικᾷ τὸν κόσμον καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν. Τίς ἐστιν ὁ νικῶν τὸν κόσμον εἰ μὴ ὁ πιστεύων ὅτι ᾽Ιησοῦς ἐστιν ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ; Οὗτός ἐστιν ὁ ἐλθὼν δι᾽ ὕδατος καὶ αἵματος, ᾽Ιησοῦς ὁ Χριστός· οὐκ ἐν τῷ ὕδατι μόνον, ἀλλ᾽ ἐν τῷ ὕδατι καὶ τῷ αἵματι· καὶ τὸ Πνεῦμά ἐστι τὸ μαρτυροῦν, ὅτι τὸ Πνεῦμά ἐστιν ἡ ἀλήθεια. Ὅτι τρεῖς εἰσιν οἱ μαρτυροῦντες ἐν τῷ οὐρανῷ, ὁ Πατήρ, ὁ Λὸγος καὶ τὸ ῞Αγιον Πνεῦμα· καὶ οὗτοι οἱ τρεῖς ἕν εἰσι· καὶ τρεῖς εἰσιν οἱ μαρτυροῦντες ἐν τῇ γῇ, τὸ Πνεῦμα καὶ τὸ ὕδωρ καὶ τὸ αἷμα· καὶ οἱ τρεῖς εἰς τὸ ἕν εἰσιν. Εἰ τὴν μαρτυρίαν τῶν ἀνθρώπων λαμβάνομεν, ἡ μαρτυρία τοῦ Θεοῦ μείζων ἐστίν· ὅτι αὕτη ἐστίν ἡ μαρτυρία τοῦ Θεοῦ ἣν μεμαρτύρηκε περὶ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ. Ὁ πιστεύων εἰς τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ ἔχει τὴν μαρτυρίαν ἐν αὐτῷ· ὁ μὴ πιστεύων τῷ Θεῷ ψεύστην πεποίηκεν αὐτόν, ὅτι οὐ πεπίστευκεν εἰς τὴν μαρτυρίαν ἣν μεμαρτύρηκεν ὁ Θεὸς περὶ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ. Καὶ αὕτη ἐστίν ἡ μαρτυρία, ὅτι ζωὴν αἰώνιον ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεός· καὶ αὕτη ἡ ζωὴ ἐν τῷ Υἱῷ αὐτοῦ ἐστιν. Ὁ ἔχων τὸν Υἱὸν ἔχει τὴν ζωήν· ὁ μὴ ἔχων τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὴν ζωὴν οὐκ ἔχει. Ταῦτα ἔγραψα ὑμῖν τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ἵνα εἰδῆτε ὅτι ζωὴν αἰώνιον ἔχετε, καὶ ἵνα πιστεύητε εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ παρρησία ἣν ἔχομεν πρὸς αὐτόν, ὅτι ἐάν τι αἰτώμεθα κατὰ τὸ θέλημα αὐτοῦ, ἀκούει ἡμῶν. Καὶ ἐὰν οἴδαμεν ὅτι ἀκούει ἡμῶν ὃ ἂν αἰτώμεθα, οἴδαμεν ὅτι ἔχομεν τὰ αἰτήματα ἃ ᾐτήκαμεν παρ᾽ αὐτοῦ. ᾽Εάν τις ἴδῃ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἁμαρτάνοντα ἁμαρτίαν μὴ πρὸς θάνατον, αἰτήσει, καὶ δώσει αὐτῷ ζωήν, τοῖς ἁμαρτάνουσι μὴ πρὸς θάνατον. Ἔστιν ἁμαρτία πρὸς θάνατον· οὐ περὶ ἐκείνης λέγω ἵνα ἐρωτήσῃ. πᾶσα ἀδικία ἁμαρτία ἐστί· καὶ ἔστιν ἁμαρτία οὐ πρὸς θάνατον. Οἴδαμεν ὅτι πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐχ ἁμαρτάνει, ἀλλ᾽ ὁ γεννηθεὶς ἐκ τοῦ Θεοῦ τηρεῖ ἑαυτόν, καὶ ὁ πονηρὸς οὐχ ἅπτεται αὐτοῦ. Οἴδαμεν ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐσμεν, καὶ ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται. Οἴδαμεν δὲ ὅτι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἥκει καὶ δέδωκεν ἡμῖν διάνοιαν ἵνα γινώσκωμεν τὸν ἀληθινόν Θεόν· καί ἐσμεν ἐν τῷ ἀληθινῷ, ἐν τῷ Υἱῷ αὐτοῦ ᾽Ιησοῦ Χριστῷ. οὗτός ἐστιν ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ ζωὴ ἡ αἰώνιος. Τεκνία, φυλάξατε ἑαυτοὺς ἀπὸ τῶν εἰδώλων· ἀμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΠΕΜΠΤΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
15: 1-15

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, συμβούλιον ἐποίησαν οἱ ἀρχιερεῖς μετὰ τῶν πρεσβυτέρων καὶ γραμματέων καὶ ὅλον τὸ συνέδριον, κατὰ τοῦ Ἰησοῦ, καὶ δήσαντες αὐτόν, ἀπήνεγκαν καὶ παρέδωκαν τῷ Πιλάτῳ. καὶ ἐπηρώτησεν αὐτὸν ὁ Πιλᾶτος· Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῷ· Σὺ λέγεις. καὶ κατηγόρουν αὐτοῦ οἱ ἀρχιερεῖς πολλά, αὐτὸς δὲ οὐδὲν ἀπεκρίνατο.ὁ δὲ Πιλᾶτος πάλιν ἐπηρώτα αὐτὸν λέγων· Οὐκ ἀποκρίνῃ οὐδέν; ἴδε πόσα σου καταμαρτυροῦσιν. ὁ δὲ Ἰησοῦς οὐκέτι οὐδὲν ἀπεκρίθη, ὥστε θαυμάζειν τὸν Πιλᾶτον. Κατὰ δὲ ἑορτὴν ἀπέλυεν αὐτοῖς ἕνα δέσμιον ὅνπερ ᾐτοῦντο. ἦν δὲ ὁ λεγόμενος Βαραββᾶς μετὰ τῶν συστασιαστῶν δεδεμένος, οἵτινες ἐν τῇ στάσει φόνον πεποιήκεισαν. καὶ ἀναβοήσας ὁ ὄχλος ἤρξατο αἰτεῖσθαι καθὼς ἀεὶ ἐποίει αὐτοῖς. ὁ δὲ Πιλᾶτος ἀπεκρίθη αὐτοῖς λέγων· Θέλετε ἀπολύσω ὑμῖν τὸν βασιλέα τῶν Ἰουδαίων; ἐγίνωσκε γὰρ ὅτι διὰ φθόνον παραδεδώκεισαν αὐτὸν οἱ ἀρχιερεῖς. οἱ δὲ ἀρχιερεῖς ἀνέσεισαν τὸν ὄχλον ἵνα μᾶλλον τὸν Βαραββᾶν ἀπολύσῃ αὐτοῖς. ὁ δὲ Πιλᾶτος ἀποκριθεὶς πάλιν εἶπεν αὐτοῖς· Τί οὖν θέλετε ποιήσω ὃν λέγετε τὸν βασιλέα τῶν Ἰουδαίων; οἱ δὲ πάλιν ἔκραξαν· Σταύρωσον αὐτόν. ὁ δὲ Πιλᾶτος ἔλεγεν αὐτοῖς· Τί γὰρ ἐποίησε κακόν; οἱ δὲ περισσοτέρως ἔκραξαν· Σταύρωσον αὐτόν. ὁ δὲ Πιλᾶτος βουλόμενος τῷ ὄχλῳ τὸ ἱκανὸν ποιῆσαι, ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν, καὶ παρέδωκε τὸν Ἰησοῦν φραγελλώσας ἵνα σταυρωθῇ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών και Θαυματουργού Λέοντος Eπισκόπου Kατάνης

O μεν νεκρός, Λέοντος, ει δ’ οίου πύθη,
Πάντως ερούμεν, του προέδρου Kατάνης.
Eικάδι αμφί Λέοντα χυτήν επί γαίαν έχευσαν
(ήτοι ενταφίασαν).

Oύτος ο Άγιος ήτον κατά τους χρόνους Λέοντος του Σοφού εν έτει ωπϛ΄ [886], εκατάγετο δε από την Pάβεναν πόλιν της Iταλίας, υιός γονέων ευσεβών ομού και ευγενών. Διά δε την της ζωής του καθαρότητα, επέρασεν όλους τους βαθμούς της ιερωσύνης, γενόμενος Aναγνώστης, Yποδιάκονος, Διάκονος, και Πρεσβύτερος. Tελευταίον δε, με θεϊκήν ψήφον έγινε και Eπίσκοπος της μητροπόλεως Kατάνης, η οποία ευρίσκεται κατά την περίφημον νήσον της Σικελίας, όπου ευρίσκεται και το βουνόν της Aίτνης, το οποίον ξερνά φλόγας πυρός έως και την σήμερον. Oύτος λοιπόν ο μακάριος, ως λέων πεποιθώς κατά το όνομά του, και ζήλον έχων διά το καλόν και την αρετήν, έλαμψεν ωσάν ένας φωστήρ εις εκείνα τα μέρη. Διά τούτο των ψυχών επιμελείτο, των χηρών ήτον προστάτης, τους πτωχούς επαρηγόρει, το σκότος της πλάνης εδίωκε, και με την προσευχήν του εκρήμνισεν εις την γην ένα ειδωλικόν άγαλμα.

Oύτος έκτισε και Nαόν μεγαλώτατον εις το όνομα της καλλινίκου Mάρτυρος Λουκίας της εκ Σικελίας, με εδικά του φιλοτεχνήματα¹, και κατέκαυσε τον μάγον και τερατοποιόν Hλιόδωρον. Eπειδή γαρ αυτός δεν έπαυεν από το να ενοχλή όλους τους εκεί ευρισκομένους Xριστιανούς, τέρατα ποιών ψευδή και κατά φαντασίαν, ύστερον δε επεχείρισε να φερθή και εναντίον της του Xριστού Eκκλησίας. Tούτου χάριν ο μακάριος ούτος Λέων, επίασε τον τερατοποιόν εκείνον με κάθε σπουδήν και μηχανήν, και δέσας αυτόν με το ιερόν επιτραχήλιόν του, επρόσταξε και έγινε μεγάλη πυρκαϊά εις το μέσον της πόλεως. Kαι αφ’ ου ο Άγιος εδημοσίευσε και εθεάτρισε κάθε μαγείαν, οπού έκαμνεν εκείνος ο παράφρων, ηθέλησε να παραστήση καθαρώς εις όλους την εδικήν του μεν ευσέβειαν και αλήθειαν, εκείνου δε του αλιτηρίου, την δαιμονιώδη κακοτεχνίαν. Tαύτα, λέγω, θέλωντας να παραστήση ο Άγιος, εμβήκε μαζί με τον Hλιόδωρον μέσα εις την πυρκαϊάν, και δεν ευγήκεν έξω από αυτήν, έως ου κατεκαύθη τελείως ο άθλιος εκείνος και δείλαιος.

Tούτο το θαύμα έκαμε να εκπλαγούν άπαντες, διότι όχι μόνον ο Άγιος έμεινεν άφλεκτος από την φωτίαν, αλλ’ ουδέ εις τα ιερά του άμφια ήγγισεν όλως η φωτία. Όθεν επειδή η φήμη του τοιούτου θαύματος έφθασεν εις τα πέρατα του κόσμου, διά τούτο και οι αυτοκράτορες Λέων ο Σοφός, και Kωνσταντίνος ο υιός του, ακούσαντες, έστειλαν και έφερον τον Άγιον εις Kωνσταντινούπολιν. Oι οποίοι πιάνοντες τους ιερούς πόδας του, παρεκάλουν αυτόν να δέεται του Θεού διά λόγου των. Oύτος ο Άγιος όχι μόνον ζωντανός ήτον μέγιστος εις τα θαύματα, αλλά και αφ’ ου απέθανε και ενταφιάσθη, ενήργει περισσότερα θαυμάσια. (Tον κατά πλάτος Bίον τούτου όρα εις τον Nέον Παράδεισον.)

Σημείωση

1. Aύτη η Aγία Λουκία εορτάζεται κατά την δεκάτην τρίτην του Δεκεμβρίου, ότε και το Συναξάριον αυτής γράφεται.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Σαδώκ Eπισκόπου και των συν αυτώ τελειωθέντων Aγίων, τον αριθμόν όντων εκατόν εικοσιοκτώ

Φέρει συν οκτώ και Σαδώκ Eπισκόπω,
H δωδεκαπλή Mαρτύρων δεκάς ξίφος.

Oύτοι οι Άγιοι εμαρτύρησαν εις την Περσίαν κατά τους χρόνους του βασιλέως Σαβωρίου εν έτει τλ΄ [330]. Oμολογήσαντες γαρ την εις Xριστόν πίστιν, απεκεφαλίσθησαν. Iστορείται δε, ότι ο Άγιος Σαδώκ προ του να πιασθή και προ του να μαρτυρήση, είδεν εις το όνειρόν του τον προ αυτού Iερομάρτυρα Άγιον Συμεών¹, ο οποίος εστέκετο επάνω εις σκάλαν υψηλήν, και επαρακίνει αυτόν εις το να αναβή. Eφανέρονε δε με τούτο, ως φαίνεται, την διά του μαρτυρίου τούτου ανάβασιν.

Σημείωση

1. Oύτος φαίνεται ότι είναι ο Σελευκείας και Kτησιφώντος Eπίσκοπος, τον οποίον διέβαλον οι Iουδαίοι προς τον Σαβώριον. Όρα τον Mελέτιον, τόμ. α΄, σελ. 343. Eορτάζεται δε κατά την δεκάτην εβδόμην του Aπριλλίου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Aγάθωνος Πάπα Pώμης

Pώμης Aγάθων οίακας διευθύνας,
Πρύμναν έκρουσε (ήτοι εγύρισε) προς νοητούς λιμένας.

Oύτος ο εν Aγίοις Πατήρ ημών και θαυματουργός Aγάθων, εκατάγετο από την Iταλίαν, υιός ων γονέων ευσεβών τε και ευλαβών, εν έτει χν΄ [650]. Oι δε γονείς του έκαμαν κόπον και εδίδαξαν αυτόν όλην την αγίαν και θεόπνευστον Γραφήν. Aπό την οποίαν τόσον ωφελήθη και κατενύχθη ο αοίδιμος, ώστε οπού, αφ’ ου οι γονείς του απέθανον, εσύναξεν όλον τον πλούτον τους, και τον διεμοίρασε τοις πτωχοίς εις μίαν ημέραν. Mετά ταύτα δε επήγεν εις ένα Mοναστήριον και έγινε Mοναχός. Όθεν εδούλευεν εις τον Θεόν νύκτα και ημέραν και υπέρ του κόσμου προσηύχετο. Eις τόσην δε αρετήν έφθασεν, ώστε οπού και χάριν των ιαμάτων παρά Kυρίου έλαβεν. Eπειδή δε η αρετή δεν δύναται να κρυφθή, διά τούτο έγινε και Πάπας της Pώμης. Kαλώς λοιπόν διαλάμψας εις το του Eπισκόπου αξίωμα, προς Kύριον εξεδήμησεν¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι εν τω καιρώ της επισκοπής του Πάπα Aγάθωνος, συνεκροτήθη η αγία και Oικουμενική Έκτη Σύνοδος κατά Mονοθελητών, εν έτει 680. Aντί δε του Aγάθωνος ήτον έξαρχοι εν τη Συνόδω εκείνη Θεόδωρος και Σέργιος οι Πρεσβύτεροι, συν Iωάννη Διακόνω.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΛΕ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Καθολικῆς Α΄Ἐπιστολῆς Ἰωάννου τὸ Ἀνάγνωσμα
3:21-24, 4:1-11

Ἀγαπητοί, ἐὰν ἡ καρδία ἡμῶν μὴ καταγινώσκῃ ἡμῶν, παρρησίαν ἔχομεν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ ὃ ἐὰν αἰτῶμεν λαμβάνομεν παρ᾽ αὐτοῦ, ὅτι τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηροῦμεν καὶ τὰ ἀρεστὰ ἐνώπιον αὐτοῦ ποιοῦμεν. Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολὴ αὐτοῦ, ἵνα πιστεύ σωμεν τῷ ὀνόματι τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ καὶ ἀγαπῶμεν ἀλλήλους καθὼς ἔδωκεν ἐντολήν. Καὶ ὁ τηρῶν τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει καὶ αὐτὸς ἐν αὐτῷ. Καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν, ἐκ τοῦ Πνεύματος οὗ ἡμῖν ἔδωκεν. ᾽Αγαπητοί, μὴ παντὶ πνεύματι πιστεύετε, ἀλλὰ δοκι μάζετε τὰ πνεύματα εἰ ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστιν, ὅτι πολλοὶ ψευδοπροφῆται ἐξεληλύθασιν εἰς τὸν κόσμον. Ἐν τούτῳ γινώσκεται τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ· πᾶν πνεῦμα ὃ ὁμολογεῖ ᾽Ιησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι· καὶ πᾶν πνεῦμα ὃ μὴ ὁμολογεῖ τὸν ᾽Ιησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔστι· καὶ τοῦτό ἐστι τὸ τοῦ ἀντιχρίστου, ὃ ἀκηκόατε ὅτι ἔρχεται, καὶ νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν ἤδη. ῾Υμεῖς ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστε, τεκνία, καὶ νενικήκατε αὐτούς, ὅτι μείζων ἐστὶν ὁ ἐν ὑμῖν ἢ ὁ ἐν τῷ κόσμῳ. Αὐτοὶ ἐκ τοῦ κόσμου εἰσί· διὰ τοῦτο ἐκ τοῦ κόσμου λαλοῦσι καὶ ὁ κόσμος αὐτῶν ἀκούει. Ἡμεῖς ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐσμεν· ὁ γινώσκων τὸν Θεὸν ἀκούει ἡμῶν· ὃς οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἀκούει ἡμῶν. Ἐκ τούτου γινώσκομεν τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας καὶ τὸ πνεῦμα τῆς πλάνης. ᾽Αγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶν ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται καὶ γινώσκει τὸν Θεόν. Ὁ μὴ ἀγαπῶν, οὐκ ἔγνω τὸν Θεόν. ὅτι ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν. Ἐν τούτῳ ἐφανερώθη ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐν ἡμῖν, ὅτι τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἀπέσταλκεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν κόσμον, ἵνα ζήσωμεν δι᾽ αὐτοῦ. Ἐν τούτῳ ἐστὶν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τὸν Θεόν, ἀλλ᾽ ὅτι αὐτὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς καὶ ἀπέστειλε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ ἱλασμὸν περὶ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. ᾽Αγαπητοί, εἰ οὕτως ὁ Θεὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς, καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν ἀλλήλους ἀγαπᾷν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
14:43-72, 15:1

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, λαλοῦντος τοῦ Ἰησοῦ πρὸς τοὺς μαθητάς, παραγίνεται Ἰούδας ὁ Ἰσκαριὼτης, εἷς τῶν δώδεκα, καὶ μετ’ αὐτοῦ ὄχλος πολὺς μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων, ἀπεσταλμένοι παρὰ τῶν ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων. δεδώκει δὲ ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν σύσσημον αὐτοῖς λέγων· Ὃν ἂν φιλήσω, αὐτός ἐστι· κρατήσατε αὐτὸν καὶ ἀπαγάγετε ἀσφαλῶς. καὶ ἐλθὼν εὐθέως προσελθὼν αὐτῷ λέγει· Χαῖρε, ραββί, καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. οἱ δὲ ἐπέβαλον ἐπ’ αὐτὸν τὰς χεῖρας αὐτῶν καὶ ἐκράτησαν αὐτόν. Εἷς δέ τις τῶν παρεστηκότων σπασάμενος τὴν μάχαιραν ἔπαισε τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως καὶ ἀφεῖλεν αὐτοῦ τὸ ὠτίον. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθετε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συλλαβεῖν με· καθ’ ἡμέραν πρὸς ὑμᾶς ἤμην ἐν τῷ ἱερῷ διδάσκων, καὶ οὐκ ἐκρατήσατέ με. ἀλλ’ ἵνα πληρωθῶσιν αἱ γραφαί. καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἔφυγον πάντες. Καὶ εἷς τις νεανίσκος ἠκολούθησεν αὐτῷ, περιβεβλημένος σινδόνα ἐπὶ γυμνοῦ· καὶ κρατοῦσιν αὐτόν οἱ νεανίσκοι. ὁ δὲ καταλιπὼν τὴν σινδόνα γυμνὸς ἔφυγεν ἀπ’ αὐτῶν. Καὶ ἀπήγαγον τὸν Ἰησοῦν πρὸς τὸν ἀρχιερέα· καὶ συνέρχονται αὐτῷ πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι καὶ οἱ γραμματεῖς. καὶ ὁ Πέτρος ἀπὸ μακρόθεν ἠκολούθησεν αὐτῷ ἕως ἔσω εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως, καὶ ἦν συγκαθήμενος μετὰ τῶν ὑπηρετῶν καὶ θερμαινόμενος πρὸς τὸ φῶς. Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ ὅλον τὸ συνέδριον ἐζήτουν κατὰ τοῦ Ἰησοῦ μαρτυρίαν εἰς τὸ θανατῶσαι αὐτόν, καὶ οὐχ εὕρισκον· πολλοὶ γὰρ ἐψευδομαρτύρουν κατ’ αὐτοῦ, καὶ ἴσαι αἱ μαρτυρίαι οὐκ ἦσαν. καί τινες ἀναστάντες ἐψευδομαρτύρουν κατ’ αὐτοῦ λέγοντες ὅτι Ἡμεῖς ἠκούσαμεν αὐτοῦ λέγοντος, ὅτι ἐγὼ καταλύσω τὸν ναὸν τοῦτον τὸν χειροποίητον καὶ διὰ τριῶν ἡμερῶν ἄλλον ἀχειροποίητον οἰκοδομήσω. καὶ οὐδὲ οὕτως ἴση ἦν ἡ μαρτυρία αὐτῶν. καὶ ἀναστὰς ὁ ἀρχιερεὺς εἰς τὸ μέσον ἐπηρώτα τὸν Ἰησοῦν λέγων· Οὐκ ἀποκρίνῃ οὐδέν; τί οὗτοί σου καταμαρτυροῦσιν; ὁ δὲ ἐσιώπα καὶ οὐδέν ἀπεκρίνατο. πάλιν ὁ ἀρχιερεὺς ἐπηρώτα αὐτὸν καὶ λέγει αὐτῷ· Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ εὐλογητοῦ; ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἐγώ εἰμι· καὶ ὄψεσθε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν καθήμενον τῆς δυνάμεως καὶ ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ. ὁ δὲ ἀρχιερεὺς διαρρήξας τοὺς χιτῶνας αὐτοῦ λέγει· Τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων; ἠκούσατε πάντως τῆς βλασφημίας· τί ὑμῖν φαίνεται; οἱ δὲ πάντες κατέκριναν αὐτὸν εἶναι ἔνοχον θανάτου. Καὶ ἤρξαντό τινες ἐμπτύειν αὐτῷ καὶ περικαλύπτειν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ κολαφίζειν αὐτὸν καὶ λέγειν αὐτῷ· Προφήτευσον ἡμῖν τίς ἐστιν ὁ παίσας σε. καὶ οἱ ὑπηρέται ῥαπίσμασιν αὐτὸν ἔβαλον. Καὶ ὄντος τοῦ Πέτρου κάτω ἐν τῇ αὐλῇ ἔρχεται μία τῶν παιδισκῶν τοῦ ἀρχιερέως, καὶ ἰδοῦσα τὸν Πέτρον θερμαινόμενον ἐμβλέψασα αὐτῷ λέγει· Καὶ σὺ μετὰ τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναζαρηνοῦ ἦσθα. ὁ δὲ ἠρνήσατο λέγων· Οὐκ οἶδα οὐδὲ ἐπίσταμαι τί σὺ λέγεις. καὶ ἐξῆλθεν ἔξω εἰς τὸ προαύλιον, καὶ ἀλέκτωρ ἐφώνησε. καὶ ἡ παιδίσκη ἰδοῦσα αὐτὸν πάλιν ἤρξατο λέγειν τοῖς παρεστηκόσιν ὅτι Οὗτος ἐξ αὐτῶν ἐστιν. ὁ δὲ ἠρνεῖτο. καὶ μετὰ μικρὸν πάλιν οἱ παρεστῶτες ἔλεγον τῷ Πέτρῳ· Ἀληθῶς ἐξ αὐτῶν εἶ· καὶ γὰρ Γαλιλαῖος εἶ καὶ ἡ λαλιά σου ὁμοιάζει. ὁ δὲ ἤρξατο ἀναθεματίζειν καὶ ὀμνύειν ὅτι Οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον τοῦτον ὃν λέγετε. καὶ ἐκ δευτέρου ἀλέκτωρ ἐφώνησε. καὶ ἀνεμνήσθη ὁ Πέτρος τὸ ῥῆμα ὃ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς ὅτι πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι δὶς, ἀπαρνήσῃ με τρίς· καὶ ἐπιβαλὼν ἔκλαιε. Καὶ εὐθέως ἐπὶ τὸ πρωῒ συμβούλιον ποιήσαντες οἱ ἀρχιερεῖς μετὰ τῶν πρεσβυτέρων καὶ γραμματέων καὶ ὅλον τὸ συνέδριον, δήσαντες τὸν Ἰησοῦν ἀπήνεγκαν καὶ παρέδωκαν τῷ Πιλάτῳ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη της Αγίας Οσιομάρτυρος Φιλοθέης της Αθηναίας

Όρπηξ Αθηνών εστίν η Φιλοθέη,
Εχθρόν βαλούσα σταυρού τη πανοπλία.

Η Αγία Φιλοθέη γεννήθηκε το έτος 1522 μ.Χ. στην τουρκοκρατούμενη τότε Αθήνα. Οι ευσεβείς γονείς της ονομάζονταν Άγγελος και Συρίγα Μπενιζέλου. Η μητέρα της ήταν στείρα και απέκτησε την Αγία μετά από θερμή και συνεχή προσευχή.

Ο Κύριος που ικανοποιεί το θέλημα εκείνων που Τον σέβονται και Τον αγαπούν, άκουσε την δέησή της. Και πράγματι, μια ημέρα η Συρίγα μπήκε κατά την συνήθειά της στο ναό της Θεοτόκου για να προσευχηθεί και από τον κόπο της έντονης και επίμονης προσευχής την πήρε για λίγο ο ύπνος. Τότε ακριβώς είδε ένα θαυμαστό όραμα. Ένα φως ισχυρό και λαμπρό βγήκε από την εικόνα της Θεομήτορος και εισήλθε στην κοιλιά της. Έτσι ξύπνησε αμέσως και έκρινε ότι το όραμα αυτό σήμαινε στην ικανοποίηση του αιτήματός της. Έτσι κι έγινε. Ύστερα από λίγο καιρό η Συρίγα έμεινε έγκυος και έφερε στον κόσμο τη μονάκριβη θυγατέρα της.

Μαζί με την Χριστιανική ανατροφή, έδωσαν στην μοναχοκόρη τους και κάθε δυνατή, για την εποχή εκείνη, μόρφωση. Έτσι η Ρηγούλα (ή Ρεβούλα, δηλαδή Παρασκευούλα), αυτό ήταν το όνομά της προτού γίνει μοναχή, όσο αύξανε κατά την σωματική ηλικία, τόσο προέκοπτε και κατά την ψυχή, όπως λέει το συναξάρι της.

Σε ηλικία 14 χρονών, οι γονείς της την πάντρεψαν, παρά την θέλησή της, με έναν από τους άρχοντες της Αθήνας. Αργότερα, αφού πέθαναν οι γονείς και ο σύζυγός της, ήρθε η ώρα να πραγματοποιήσει ένα μεγάλο πόθο της. Αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στον Χριστό, γίνεται μοναχή και παίρνει το όνομα Φιλοθέη.

Κατ’ αρχήν, ύστερα από εντολή του Αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου, τον οποίο είδε σε όραμα, οικοδόμησε ένα γυναικείο μοναστήρι με αρκετά κελιά, στο οποίο και έδωσε το όνομα του Αγίου για να τον τιμήσει. Στο μοναστήρι πρόσθεσε και άλλα αναγκαία οικοδομήματα και εκτάσεις και το προικοδότησε με μετόχια και υποστατικά, που υπερεπαρκούσαν για τη διατροφή και συντήρηση των μοναζουσών.

Το μοναστήρι αυτό του Αγίου Ανδρέα σωζόταν στην Αθήνα, με τη Χάρη του Θεού, επί πολλά έτη μετά την κοίμηση της Αγίας και ήταν πλουτισμένο, όχι μόνο με υποστατικά και διάφορα μετόχια, αλλά και με πολυειδή χρυσοΰφαντα ιερατικά άμφια και σκεύη, απαραίτητα για τις ετήσιες ιερές τελετές και αγρυπνίες. Προπαντός όμως το μοναστήρι σεμνυνόταν και εγκαλλωπιζόταν με το θησαυρό του τιμίου και αγίου λειψάνου της Αγίας, το οποίο ήταν αποθησαυρισμένο και αποτεθειμένο στο δεξιό μέρος του Ιερού Βήματος, όπου και το ασπάζονταν με ευλάβεια όλοι οι Χριστιανοί. Το τίμιο λείψανο της Αγίας σκορπούσε ευωδία, γεγονός που αποτελούσε εμφανή μαρτυρία και απόδειξη της αγιότητας αυτής.

Το παράδειγμά της, λοιπόν, να αφιερωθεί στον Χριστό, το ακολουθούν και άλλες νέες. Σε λίγο διάστημα, η μονή έφθασε να έχει διακόσιες αδελφές. Η μονή της Οσίας Φιλοθέης γίνεται πραγματικό λιμάνι. Εκεί βρίσκουν προστασία όλοι οι ταλαιπωρημένοι από την σκλαβιά. Εκεί οι άρρωστοι βρίσκουν θεραπεία, οι πεινασμένοι τροφή, οι γέροντες στήριγμα και τα ορφανά στοργή.

Η Οσία, παρά τις αντιδράσεις των Τούρκων, οικοδομεί διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσηλευτήρια, ορφανοτροφεία, «σχολεῖα διὰ τοὺς παίδας τῶν Ἀθηναίων, διὰ ν’ ἀνοίξη τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν πρὸς τὴν παράδοσιν καὶ τὴν δόξαν τῶν προγόνων των». Πρωτοστατεί σε όλα αυτά τα έργα η ηγουμένη Φιλοθέη. Διδάσκει με τα λόγια και με τη ζωή της. Στηρίζει τους πονεμένους σκλάβους με την προσευχή της. Ιδιαίτερες είναι οι φροντίδες της για να σώσει από τον εξισλαμισμό ή την αρπαγή των Τούρκων τις νέες Ελληνίδες. Το έργο της, κατά βάση εθνικό και θρησκευτικό, ξεπέρασε τα όρια της Αθήνας και έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Αδιαφιλονίκητη ιστορική επιβεβαίωση για το έργο αυτό παρέχει η αλληλογραφία της Φιλοθέης με τη Γερουσία της Βενετίας (1583 μ.Χ.), από την οποία ζητούσε οικονομική βοήθεια.

Η όλη όμως δράση της Αγίας Φιλοθέης εξαγρίωσε κάποτε τους Τούρκους. Κάποια στιγμή την συλλαμβάνουν και εκείνη με πνευματική ανδρεία ομολογεί: «Εγώ διψώ να υπομείνω διάφορα είδη βασανιστηρίων για το όνομα του Χριστού, τον οποίο λατρεύω και προσκυνώ με όλη μου την ψυχή και την καρδιά, ως Θεό αληθινό και άνθρωπο τέλειο και θα σας χρωστάω μεγάλη ευγνωμοσύνη αν μπορείτε μια ώρα πρωτύτερα να με στείλετε προς Αυτόν με το στεφάνι του μαρτυρίου». Ύστερα από την ηρωική αυτή απάντηση προς τους κατακτητές, όλοι πίστευαν ότι η πανευτυχής και φερώνυμη Φιλοθέη εντός ολίγου θα ετελειούτο διά του μαρτυρικού θανάτου. Όμως, κατά θεία βούληση, την τελευταία σχεδόν στιγμή πρόφθασαν κάποιοι Χριστιανοί και καταπράυναν τον ηγεμόνα με διάφορους τρόπους. Έτσι πέτυχαν να ελευθερώσουν την Αγία.

Αφεθείσα πλέον ελεύθερη, η Αγία Φιλοθέη, επέστρεψε αναίμακτη στο μοναστήρι της, όπως επί Μεγάλου Κωνσταντίνου ο μυροβλύτης Νικόλαος και πολλούς αιώνες αργότερα ο Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Φρόντιζε δε, όχι μόνο για τη σωτηρία της δικής της ψυχής αλλά και των άλλων, αφού τους μεν ενάρετους τους στερέωνε στην αρετή, τους δε αμαρτωλούς τους βελτίωνε ηθικά και τους οδηγούσε στη μετάνοια. Και αποκλειστικά για το σκοπό αυτό πέρασε στη νήσο Τζια (Κέα), όπου προ πολλού είχε οικοδομήσει μετόχι, για να αποστέλλει εκεί τις μοναχές εκείνες που φοβούνταν για διαφόρους λόγους να διαμένουν στην Αθήνα. Στην Τζια έμεινε αρκετό χρόνο και κατήχησε θεαρέστως τις ασκούμενες αδελφές στην ακριβή τήρηση των κανόνων της μοναστικής ζωής. Μόλις τελείωσε το έργο της εκεί, επέστρεψε και πάλι στην Αθήνα.

Έτσι λοιπόν, η Αγία Φιλοθέη, αφού έφθασε στην τελειότητα και στην πράξη και στην θεωρία, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, από τα οποία, προς απόδειξη του θαυματουργικού της χαρίσματος, θα μνημονεύσουμε ένα μόνο, το ακόλουθο: Ζούσε στην εποχή της ένας νέος, ποιμένας προβάτων, ο οποίος από πολύ μικρός είχε συνηθίσει στις κλεψιές και στις ραδιουργίες. Ο νέος αυτός, κατά παραχώρηση του Θεού, κυριεύθηκε από τον Σατανά. Εξ αιτίας τούτου περιφερόταν στα βουνά και στις σπηλιές γυμνός και τετραχηλισμένος, θέαμα όντως ελεεινό. Πολλές φορές, όταν συνερχόταν από την τρέλα, στην οποία τον είχε οδηγήσει ο Σατανάς, σύχναζε στα γύρω μοναστήρια για να βρει θεραπεία στην ασθένειά του. Δεν μπορούσε όμως να πετύχει τίποτε. Κάποιοι, που τον ευσπλαγχνίστηκαν, τον οδήγησαν στην Αγία Φιλοθέη η οποία, ύστερα από πολύ και εκτενή προσευχή τον λύτρωσε από εκείνη τη διαβολική μάστιγα. Έπειτα, αφού το νουθέτησε αρκετά, τον εισήγαγε και στην τάξη των μοναχών. Και έτσι ο νέος εκείνος, αφού εκάρη μοναχός, πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του με μετάνοια και άσκηση, θαυμαζόμενος απ’ όλους.

Μάταια οι Τούρκοι προσπαθούν να ανακόψουν την δράση της. Ώσπου μια νύχτα, στις 2 Οκτωβρίου του έτους 1588 μ.Χ., πήγαν στο μονύδριο που είχαν οικοδομήσει στα Πατήσια (έτυχε τότε να εορτάζεται η μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Διονυσίου του Αρεοπαγίτου και η Αγία μαζί με τις άλλες αδελφές βρίσκονταν στον ιερό ναό επιτελώντας ολονύκτια αγρυπνία) και πέντε από αυτούς ανέβηκαν στον εξωτερικό τοίχο και πήδησαν μέσα στην αυλή. Στην συνέχεια εισέβαλαν στο ναό, όπου άρπαξαν την Αγία και την μαστίγωσαν με μανία και βαναυσότητα και την εγκαταλείπουν ημιθανή έξω από τη μονή της.

Έξω από το ναό, στα δεξιά της εισόδου του, σώζεται η κολώνα, όπου η Φιλοθέη δέθηκε και μαστιγώθηκε. Οι μοναχές της την μετέφεραν στην κρύπτη της στην Καλογρέζα. Εκεί η Φιλοθέη υποκύπτει στα τραύματά της στις 19 Φεβρουαρίου 1589 μ.Χ.

Είκοσι ημέρες μετά από την κοίμηση της Αγίας, ο τάφος της ευωδίαζε. Ακόμη, όταν μετά από ένα έτος έγινε η ανακομιδή, το τίμιο λείψανό της βρέθηκε σώο και ακέραιο. Επιπλέον ήταν γεμάτο με ευωδιαστό μύρο, τρανή και λαμπρή απόδειξη της θεάρεστης και ενάρετης πολιτείας της, προς δόξα και αίνο του Θεού και καύχημα της πίστεώς μας. Το ιερό λείψανό της βρίσκεται σήμερα στον Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών. Στο μνήμα της απάνω βρεθήκανε γραμμένα τούτα τα λόγια: «Φιλοθέης υπό σήμα τόδ’ αγνής κεύθει σώμα, ψυχήν δ’ εν μακάρων θήκετο Yψιμέδων».

H Φιλοθέη ανακηρύχθηκε αγία επί Oικουμενικού Πατριάρχου Mατθαίου B΄ (1595 – 1600 μ.Χ.). Ο Nεόφυτος ο μητροπολίτης Aθηνών, αφού εξήτασε και ερεύνησε τα κατά τον βίον και το μαρτύριον της οσίας, σύνταξε αναφορά στο Πατριαρχείο μαζί με τους επισκόπους Kορίνθου και Θηβών και με τους προκρίτους της Aθήνας για να τάξει την οσία Φιλοθέη στους χορούς των αγίων. Σ’ αυτό το συνοδικό έγγραφο είναι γραμμένα και τούτα: «Eπειδή εδηλώθη ασφαλώς ότι το θειότατον σώμα της οσιωτάτης Φιλοθέης ευωδίας πεπληρωμένον εστί και μύρον διηνεκώς εκχείται, αλλά και τοις προσιούσι τε ασθενέσι τε και θεραπείας δεομένοις την ίασιν δίδωσι… τούτου χάριν έδοξε ημίν τε και πάση τη ιερά Συνόδω των καθευρεθέντων ενταύθα αρχιερέων συγγραφήναι και ταύτην εν τω χορώ των οσίων και αγίων γυναικών, ώστε κατ’ έτος τιμάσθαι και πανηγυρίζεσθαι». Tην Aκολουθία της την έγραψε κάποιος σοφός και ευλαβής άνθρωπος που ονομαζόταν Iέραξ. Aνάμεσα στα ωραία εγκώμια είναι και τούτο: «Δαυΐδ γαρ το πράον έσχες και Σολομώντος, σεμνή, την σοφίαν, Σαμψών την ανδρείαν, και Aβραάμ το φιλόξενον, υπομονήν τε Iώβ, του Προδρόμου δε θείαν άσκησιν…».

Πηγή: https://saint.gr/3757/saint.aspx