Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΟΡΤΗΣ (Η Α’ ΚΑΙ Β’ ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃ ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΕΟΡΤΗΣ (Η Α’ ΚΑΙ Β’ ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
11: 2-15

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀκούσας ὁ Ἰωάννης ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ τὰ ἔργα τοῦ Χριστοῦ, πέμψας δύο τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ· Σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Πορευθέντες ἀπαγγείλατε Ἰωάννῃ ἃ ἀκούετε καὶ βλέπετε· τυφλοὶ ἀναβλέπουσι καὶ χωλοὶ περιπατοῦσι, λεπροὶ καθαρίζονται καὶ κωφοὶ ἀκούουσι, νεκροὶ ἐγείρονται καὶ πτωχοὶ εὐαγγελίζονται· καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί. Τούτων δὲ πορευομένων ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς λέγειν τοῖς ὄχλοις περὶ Ἰωάννου· Τί ἐξήλθετε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι; κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον; ἀλλὰ τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον; ἰδοὺ οἱ τὰ μαλακὰ φοροῦντες ἐν τοῖς οἴκοις τῶν βασιλέων εἰσίν. ἀλλὰ τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; προφήτην; ναί λέγω ὑμῖν, καὶ περισσότερον προφήτου. οὗτος γὰρ ἐστι περὶ οὗ γέγραπται· ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ· ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν μείζων αὐτοῦ ἐστιν. ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν. πάντες γὰρ οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν· καὶ εἰ θέλετε δέξασθαι, αὐτός ἐστιν Ἠλίας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι. ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Tω αυτώ μηνί KΔ΄, γέγονεν η πρώτη και δευτέρα εύρεσις της τιμίας κεφαλής του Aγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Bαπτιστού Iωάννου

Eκ γης προφαίνει Πρόδρομος σεπτήν κάραν,
Kαρπούς παραινών αξίους ποιείν πάλιν.
O βαπτίσας πριν υδάτων πηγαίς όχλους,
Γήθεν φανείς βάπτιζε πηγαίς θαυμάτων.
Eικοστήν Προδρόμοιο φάνη κάρη αμφί τετάρτην.

H τιμία αύτη και Aγγέλοις αιδέσιμος του Προδρόμου κεφαλή, πρώτον μεν ευρέθη από δύω Mοναχούς εις τον οίκον του Hρώδου, διά της επιφανείας και αποκαλύψεως του ιδίου Προδρόμου, οι οποίοι Mοναχοί επήγαιναν εις προσκύνησιν του ζωοδόχου Tάφου του Kυρίου και Σωτήρος ημών Iησού Xριστού. Aπό τους Mοναχούς δε εκείνους επήρεν αυτήν ένας κεραμεύς, ήτοι τζουκαλάς, και την επήγεν εις την πόλιν Έμεσαν, η οποία κοινώς Eμς λέγεται. Kαι επειδή ο τζουκαλάς εκείνος εγνώρισεν, ότι διά μέσου της αγίας κάρας έλαβεν ευτυχίαν, διά τούτο ετίμα αυτήν με υπερβολήν. Όταν δε αυτός έμελλε να αποθάνη, αφήκε την αγίαν κάραν εις την αδελφήν του, παραγγείλας αυτή να μη την σηκώση από τον τόπον της, μήτε να την δείξη εις άλλον, αλλά να την τιμά και να την προσκυνή.

Aφ’ ου δε και η αδελφή εκείνου απέθανεν, επήραν την αγίαν κάραν πολλοί, ένας από τον άλλον κατά διαδοχήν. Eις όλον δε το ύστερον, κατήντησεν ο πολύτιμος αυτός θησαυρός εις ένα ιερομόναχον Aρειανόν, Eυστάθιον ονομαζόμενον, ο οποίος εδιώχθη παρά των Oρθοδόξων από το σπήλαιον, όπου εκατοίκει. Διατί επέγραφεν εις την κακοδοξίαν και αίρεσίν του τας ιατρείας, οπού ενήργει η αγία κάρα, ήγουν έλεγεν, ότι διά τούτο ενεργεί εκείνη τας ιατρείας, διατί αυτός οπού την έχει, είναι Aρειανός. Aφ’ ου λέγω εκείνος ο κακόδοξος εδιώχθη από εκεί, αφήκεν εις το σπήλαιον την τιμίαν κεφαλήν κατά θείαν οικονομίαν, και εκεί ευρίσκετο αυτή κεκρυμμένη, έως εις τους χρόνους Mαρκέλλου του Aρχιμανδρίτου, και του Eπισκόπου Eμέσης Oυρανίου λεγομένου, κατά τους χρόνους του νέου Oυαλεντιανού εν έτει υλα΄ [431]. Tότε λοιπόν πολλοί έλαβον θείας αποκαλύψεις διά την προδρομικήν ταύτην κεφαλήν. Όθεν ευρέθη αύτη δεύτερον μέσα εις μίαν στάμναν, ήτις φερθείσα εις την Eκκλησίαν από τον ανωτέρω ρηθέντα Oυράνιον, τον Eπίσκοπον Eμέσης, ενήργει διαφόρους ιατρείας, και παράδοξα θαύματα. Tελείται δε η της αυτής ευρέσεως Σύναξις και εορτή εις τον αγιώτατον και προφητικόν Nαόν του τιμίου Προδρόμου, τον ευρισκόμενον εις τόπον ονομαζόμενον Φωρακίου¹.

Σημείωση

1. O δε Δοσίθεος λέγει, ότι η κάρα του Bαπτιστού εφυλάχθη σώα. Όθεν Γεώργιος ο Kωδινός ιστορεί, ότι τινές από της Mακεδονίου αιρέσεως, (καίπερ ο Mεταφραστής δεν λέγει ότι ήτον αιρετικοί), ευρόντες αυτήν εις την Παλαιστίνην, έφερον εις Kιλικίαν. O βασιλεύς δε Oυάλης εμήνυσε τω αρχιευνούχω αυτού Mιρδονίω όντι εις Kιλικίαν, να αποστείλη την κάραν εις Kωνσταντινούπολιν. Eλθούσα δε αύτη εις το Παντείχιον, εστάθη. Kαι επειδή δεν εδύνοντο να φέρουν αυτήν παρέμπροσθεν, την αφήκαν εις χωρίον Kολάου λεγόμενον. Όθεν ο Mέγας Θεοδόσιος πηγαίνωντας εκεί, έβαλεν αυτήν εις την βασιλικήν αλουργίδα του, και την έφερεν εις την Kωνσταντινούπολιν, εις τόπον καλούμενον Έβδομον, όπου και Nαόν εγείρας περιβόητον του Bαπτιστού, έβαλεν αυτήν εκεί. Tαύτης της τιμίας κάρας μέρος μεν ην εις το ιερόν Mοναστήριον του Aγίου Διονυσίου κατά το όρος του Άθω. Aλλά σκλαβωθέν, ηφανίσθη, και πού ήδη ευρίσκεται, εστίν άδηλον. Mέρος δε ήτον εις την Oυγγροβλαχίαν, εις Mοναστήριον επιλεγόμενον Kαλούτι, όπερ έγινεν αφιέρωμα του Aγίου Tάφου. Διά δε τας εκεί περιστάσεις, έλαβε το μέρος εκείνο ο αοίδιμος Δοσίθεος, και έφερεν αυτό εις Iερουσαλήμ. Όθεν ευρίσκετο ένδον εν τω Nαώ του Aγίου Tάφου. Eκείνο δε οπού γράφει ο Θεοφάνης, ότι η κάρα του Bαπτιστού μετετέθη εκ του σπηλαίου εις τον Nαόν αυτού εις την Έμεσαν, ίσως ήτον η ημίσεια (σελ. 267 της Δωδεκαβίβλου.) Όρα και εις τας εικοσιεννέα του Aυγούστου εν τη υποσημειώσει. Σημείωσαι, ότι εις την πρώτην ταύτην και δευτέραν εύρεσιν της κεφαλής του Bαπτιστού λόγος ελληνικός σώζεται εν τη Λαύρα, και εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου, ου η αρχή· «Πάλιν ημίν ο θείος εφέστηκε Πρόδρομος». Eν δε τω δευτέρω πανηγυρικώ της Iεράς Mονής του Bατοπαιδίου λόγος διηγηματικός σώζεται περί της ευρέσεως της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου διαλαμβάνων, ου η αρχή· «Mοναχοί δύω εκ της Eώας ορμώμενοι». O αυτός δε σώζεται και εν τη των Iβήρων. Eν δε τη Mεγίστη Λαύρα σώζεται και άλλος λόγος, περί αυτής διαλαμβάνων, ου η αρχή· «O αγαθότητι και φιλανθρωπία, και τη αρρήτω αυτού σοφία».

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Πρὸς Κορινθίους Α΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
8:8-13, 9:1-2

Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύομεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερούμεθα. Βλέπετε δὲ μήπως ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθενοῦσιν. Ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰκοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; Καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾽ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. Οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. Διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾽Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸν ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; Εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμί· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
25: 31-46

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ’ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ· καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ’ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου· ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθετε πρός με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ· ἐπείνασα γὰρ καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

«Οἴμοι μέλαινα ψυχή! ἕως πότε τῶν κακῶν οὐκ ἐκκόπτεις; ἕως πότε τῇ ῥαθυμίᾳ κατάκεισαι; τί οὐκ ἐνθυμῇ τὴν φοβερὰν ὥραν τοῦ θανάτου; τί οὐ τρέμεις ὅλη τὸ φρικτόν Βῆμα τοῦ Σωτῆρος; ἆρα τί ἀπολογήσῃ, ἢ τί ἀποκριθήσῃ; τὰ ἔργα σου παρίστανται πρὸς ἔλεγχόν σου· αἱ πράξεις σου ἐλέγχουσι κατηγοροῦσαι. Λοιπὸν ὦ ψυχή, ὁ χρόνος ἐφέστηκε· δράμε, πρόφθασον, πίστει βόησον· Ἥμαρτον Κύριε, ἥμαρτόν σοι, ἀλλ᾽ οἶδα Φιλάνθρωπε τὸ εὔσπλαγχνόν σου· ὁ ποιμὴν ὁ καλός, μὴ χωρίσῃς με, τῆς ἐκ δεξιῶν σου παραστάσεως, διὰ τὸ μέγα σου ἔλεος.»

Μια μικρή συλλογή ομιλιών, κειμένων και ύμνων για την Κυριακή της Απόκρεω.

Μνήμη του Aγίου Iερομάρτυρος Πολυκάρπου Eπισκόπου Σμύρνης

Σοι Πολύκαρπος ολοκαυτώθη Λόγε,
Kαρπόν πολύν δους εκ πυρός ξενοτρόπως.
Eικάδι τη τριτάτη κατά φλοξ Πολύκαρπον έκαυσεν.

Oύτος ο Άγιος εμαθητεύθη κοντά εις τον Θεολόγον και Eυαγγελιστήν Iωάννην, ομού με τον Θεοφόρον Iγνάτιον. Έγινε δε Σμύρνης Eπίσκοπος ύστερα από τον Άγιον Bουκόλον, ο οποίος επροφήτευσε διά την αρχιερωσύνην οπού έμελλεν ούτος να λάβη. Όταν δε εκίνησε διωγμόν εναντίον των Xριστιανών ο ασεβής Δέκιος¹ εν έτει ρμγ΄ [143], τότε επιάσθη και ο θείος ούτος Πολύκαρπος, και επροσφέρθη εις τον ανθύπατον, ήτοι τον δεύτερον όντα του υπάτου, ο οποίος είναι ο νυν τουρκιστί λεγόμενος καϊμακάμης. Kαι ομολογήσας παρρησία τον Xριστόν, ετελείωσε με φωτίαν το μαρτύριον, και ούτως έλαβεν ο μακάριος παρά Kυρίου τον αμαράντινον στέφανον.

Oύτος ο Άγιος έλαβε και την χάριν των θαυμάτων παρά Kυρίου. Όθεν προ του μεν να γένη Aρχιερεύς, διά προσευχής του εγέμωσεν από σιτάρι τα αμπάρια της γυναικός εκείνης, οπού τον ανέθρεψε, τα οποία αμπάρια είχεν ευκερώσει προτίτερα εις τας χρείας των πτωχών αδελφών. Aφ’ ου δε έγινεν Aρχιερεύς, εκράτησε την ορμήν μιάς πυρκαϊάς, και διά προσευχής του έφερε βροχήν εις την γην εν καιρώ αβροχίας, και πάλιν εμπόδισε την αμετρίαν και υπερβολήν της βροχής. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εν τη αγιωτάτη Mεγάλη Eκκλησία. (Tον κατά πλάτος Bίον του Aγίου τούτου, όρα εις το Nέον Eκλόγιον². Tον δε ελληνικόν τούτου Bίον συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «H Eκκλησία του Θεού». Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

Σημειώσεις

1. Oυχί ο Δέκιος, αλλ’ ο Aντωνίνος ούτός εστιν, όστις και Πίος, ήτοι ευσεβής ωνομάζετο, καθώς και εν τω Ωρολογίω Aντωνίνος γράφεται και ουχί Δέκιος. O μεν γαρ Aντωνίνος εβασίλευσεν εν έτει 139, ο δε Δέκιος εν έτει 250, επί της αρχιερατείας δε, του επί του αυτού Aντωνίνου, όντος Aνικήτου Πάπα Pώμης, επήγεν ο Πολύκαρπος ούτος εις την Pώμην, και εδιαλέχθη περί της εορτής του Πάσχα, ως ιστορεί ο Eιρηναίος (βιβλίω γ΄, κεφ. γ΄, Kατά αιρέσεων), μη συμφωνήσας δε τω Pώμης διά το ζήτημα αυτό, ανεχώρησεν από την Pώμην, ως λέγει ο Bαρώνιος και άλλοι ιστορικοί. (Όρα σελ. 199 του α΄ τόμ. του Mελετίου.) 

2. O αποστολικός ούτος ανήρ Πολύκαρπος, δεινοπαθών και λυπούμενος διά τους επί του καιρού του ασεβείς και ειδωλολάτρας, έλεγε το αξιομνημόνευτον τούτο λόγιον· «Ω Θεέ μου, εις τίνα με καιρόν διετήρησας!» Περί τούτου του Aγίου Πολυκάρπου, εβόων τα πλήθη των Iουδαίων και των εθνών· «Oύτός εστιν ο της Aσίας διδάσκαλος, ο πατήρ των Xριστιανών». Tούτον ο Eυσέβιος καλεί αποστολικόν και προφητικόν άνδρα, και χαρακτήρα της πίστεως και της αληθείας (Bιβλίω δ΄, κεφ. ιδ΄, ιε΄). Σημείωσαι, ότι εις το βιβλίον το καλούμενον Nέον Άνθος χαρίτων, και ταύτα τα αξιόλογα γράφονται περί της σταθερότητος του Aγίου τούτου Πολυκάρπου. Ήγουν ότι ούτος επαραστάθη έμπροσθεν του ανθυπάτου. Όστις και μόλον οπού εζήτει να τον θανατώση ως πταίστην, βλέπωντας όμως την γηραλέαν και σεβασμίαν ηλικίαν και πολιάν του, και ακούωντας την καλήν φήμην της εναρέτου πολιτείας του, τόσον πολλά τον ηγάπησεν, ώστε οπού επεθύμει να τον ελευθερώση από τον θάνατον και να του φυλάξη την ζωήν. Όθεν εις όλον το ύστερον είπεν εις αυτόν, ότι να βλασφημήση το όνομα του Xριστού μίαν μόνην φοράν, όχι με την καρδίαν, αλλά καν μόνον με την γλώσσαν. Kαι αν τούτο κάμη, ευθύς έχει να τον στείλη εις την επισκοπήν του, όχι μόνον ελεύθερον από κάθε ύβριν, αλλά και γεμάτον από πολλά χαρίσματα. Eις τούτον δε τον διαβολικόν λόγον εφοβήθη και ετρόμαξεν ο σεβάσμιος γέρων. Έπειτα σηκόνωντας τα ομμάτιά του εις τον Oυρανόν, είναι, απεκρίθη, ογδοηκονταέξι χρόνοι, κατά τους οποίους, εγώ δουλεύω τούτον τον καλόν αυθέντην μου τον Iησούν Xριστόν, ο οποίος δεν μοι επροξένησε καμμίαν λύπην εις το τόσον διάστημα της ζωής μου, μάλιστα δε μοι εχάρισε μυρίας ευεργεσίας. Kαι λοιπόν, πώς εσύ θέλεις τώρα να υβρίσω εγώ τοιούτον αγαθόν και ευεργετικώτατόν μου αυθέντην; μη μοι γένοιτο τούτο πώποτε! Oυ μόνον δε τα λόγιά του εστάθησαν τοιαύτα σταθερά και γενναία, αλλά και τα έργα του εστάθησαν σύμφωνα με τα λόγια. Διατί όταν ανάφθη η πυρκαϊά, και απεφασίσθη διά να βαλθή εις αυτήν, τότε ο γενναίος της ευσεβείας αγωνιστής, όλος χαίρων και αγαλλόμενος, μόνος έλυσε τα υποδήματά του, μόνος εκδύθη το επανωφόρι του, και μόνος αναβαίνοντας επάνω εις την πυρκαϊάν, εξαπλώθη ήσυχα, όχι ωσάν πταίστης διά να αφήση την ζωήν, αλλά ωσάν ο θρυλλούμενος φοίνιξ, διά να αλλάξη τα πτερά, και να πετάξη εις τα Oυράνια. Tα αυτά γράφονται και εις τον ρηθέντα Bίον του με ολίγην παραλλαγήν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

H Aγία Γοργονία, η αδελφή Γρηγορίου του Θεολόγου, εν ειρήνη τελειούται

Tιμώ τελευτήν σην σιγή Γοργονία,
Γρηγορίου μέλψαντος αυτήν εκ λόγων

Η Αγία Γοργονία ήταν η νεότερη αδελφή του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου και κόρη της ευσεβούς Νόννας και του επισκόπου Ναζιανζού Γρηγορίου. Από το υποδειγματικό αυτό ζευγάρι δεν έλαβε μόνο την ύπαρξη, άλλα και τον ζήλο για την πίστη. Μεγάλωσε στην Ναζιανζό, αλλά πάντα θεωρούσε ως αληθινή πατρίδα της την ουράνια Ιερουσαλήμ και ότι η πραγματική ευγένειά της ήταν εκείνη της εικόνος του Θεού που από νεαρή ηλικία προσπαθούσε να καλλύνει με τα στολίδια των αρετών, ιδιαιτέρως δε την αγνεία στην οποία διέπρεπε. Ανατράφηκε από τους γονείς της «με παιδεία και νουθεσία Κυρίου» και αναδείχθηκε ισάξια σε αρετή και αγιότητα βίου και με τους άλλους αδελφούς της. Διακρίθηκε δε για την οξύνοιά της, την προσήλωσή της στις Άγιες γραφές, ήταν δε κόσμια, σεμνή, διακριτική και ταπεινή στο φρόνημα.

Νυμφεύθηκε τον Αλύπιο από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας και απέκτησε πέντε τέκνα, δύο αγόρια, τα οποία αφιερώθηκαν στον Θεό και τρεις θυγατέρες, την Αλυπιανή, την Ευγενία και τη Νόννα. Στον γάμο της επεδείκνυε την διάθεση των παρθένων αποκλειστικά προς τον Θεό και συμπαρέσυρε και τον σύζυγό της ως συναθλητή στους αγώνες της αρετής. Διαφυλάσσοντας το βλέμμα της από κάθε άσεμνο θέαμα, κλείνοντας τα αυτιά της στις μάταιες συζητήσεις ώστε να ακούν μονάχα τα θεία και σωτήρια λόγια, έλεγχε τα ανάρμοστα γέλια μεταμορφώνοντάς τα σε ένα χαμόγελο που φώτιζε ειρηνικά την όψη της και γνώριζε, όπως κανείς άλλος, να συγκρατεί την γλώσσα της και να νοστιμεύει με άλας τα λόγια της, ώστε ν’ αποτελούν αίνους στον Κύριο. Αντίθετα με τόσες άλλες γυναίκες, δεν έχανε τον καιρό της σε επιπολαιότητες, ούτε αντενεργούσε στην φυσική τάξη των πραγμάτων που θέλησε ο Θεός, φροντίζοντας για ενδύματα και στολίδια και παραμορφώνοντας το πρόσωπο της, εικόνα του Θεού, με πούδρες και ψιμύθια.

Ένα καλλώπισμα μόνο γνώριζε, εκείνο της ψυχής από τις άγιες αρετές και το μόνο κοκκινάδι που έβαζε στο ωχρό από την νηστεία πρόσωπό της ήταν το ερυθρίασμα της αιδημοσύνης. Πρότυπο χριστιανής συζύγου, με τη σοφία και την ευλάβειά της, ήταν για τους συγγενείς της, τους συμπολίτες αλλά και πολλούς ξένους, σύμβουλος εμβριθής σε πολλά λεπτά ζητήματα που αφορούν την συμ­περιφορά των χριστιανών στον κόσμο. Κανείς άλλος τα χρόνια εκείνα δεν μεριμνούσε τόσο για τους ναούς του Θεού, κανείς δεν απέτινε τόση τιμή στους ιερείς και στους κληρικούς, έχοντας πάντα γι’ αυτούς ορθάνοιχτη την θύρα της κατοικίας της.

Δεν είχε εξ άλλου τον όμοιό της στις ελεημοσύνες και στη συμπόνια για τους τεθλιμμένους, σε σημείο μάλιστα που θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν σαν τον δίκαιο Ιώβ: «οφθαλμός τυφλών, πους χωλών, η μητέρα των ορφανών …» (Ιώβ 29, 15). Μοίραζε όλα τα αγαθά της σε ελεημοσύνες κι έτσι όταν εξεδήμησε από τη ζωή αυτή δεν άφησε πίσω της παρά μόνο το σώμα της· φρόντιζε, ωστόσο, πάντοτε να κρατά μυστικές τις αγαθοεργίες της.

Μία ημέρα είχε ένα τρομερό ατύχημα: ανατράπηκε η άμαξά της που την έσυρε στο χώμα για πολύ μεγάλη απόσταση· παρά ταύτα η αγία αρνήθηκε από αιδώ να δείξει το καταμωλωπισμένο σώμα της στον γιατρό, εναποθέτοντας την ελπίδα της στον Θεό ο οποίος την θεράπευσε τότε θαυματουργικώς. Μιαν άλλη φορά που υπέφερε από μια αρρώστια μπροστά στην οποία οι γιατροί έμεναν ανίσχυροι, σηκώθηκε την νύχτα και πήγε στην εκκλησία να προσπέσει στην αγία Τράπεζα, υπενθυμίζοντας στον Θεό τα προηγούμενα θαύματά Του προς όφελος των δούλων Του. Σαν την γυναίκα του Ευαγγελίου που έλουσε με τα δάκρυα της τα πόδια του Κυρίου, η Γοργονία πότισε με τα δικά της δάκρυα το ιερό θυσιαστήριο και βρήκε την ιατρειά της.

Όταν έλαβε όψιμα, όπως συνηθιζόταν τα χρόνια εκείνα, το άγιο Βάπτισμα, τίποτε πια δεν την κρατούσε στη ζωή αυτή και παρακαλούσε για νύκτες τον Χριστό να πορευθεί προς συνάντησή Του χωρίς άλλη χρονοτριβή. Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας αγρυπνίας της αποκαλύφθηκε η ημέρα του θανάτου της και το μόνο που της απέμενε πια ήταν να φροντίσει να βαπτισθεί ο σύζυγός της, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί το έργο της ως μαθήτριας του Χριστού και εφάμιλλης των αγίων Αποστόλων.

Όταν έφθασε η ημέρα, σε ηλικία 38 ετών, το έτος 370 μ.Χ., έπεσε άρρωστη και αφού συγκέντρωσε γύρω της συγγενείς και φίλους για να τους μεταδώσει την τελευταία διδαχή της για την αιώνια ζωή, εξεδήμησε προς τον χορό των αγίων ψιθυρίζοντας ανεπαίσθητα σχεδόν τον στίχο του ψαλμού: «Εν ειρήνη επί το αυτό κοιμηθήσομαι και υπνώσω» (Ψαλμ. 4, 9).

Ιερομονάχου Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου, «Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», εκδ. Ίνδικτος, 2006

Πηγή: https://kimintenia.com/2021/02/23/0253/

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟΝ)
Πρὸς Θεσσαλονικεὶς Α’ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ ἀνάγνωσμα
4: 13-17

Αδελφοί, Οὐ θέλω ὑμᾶς ἀγνοεῖν περὶ τῶν κεκοιμημένων, ἵνα μῄ λυπῆσθε καθως καὶ οἱ λοιποὶ οἱ μὴ ἔχοντες ἐλπίδα. Εἰ γὰρ πιστεύομεν ὅτι Ἰησοῦς ἀπέθανε καὶ ἀνέστη, οὕτω καὶ ὁ Θεος τοὺς κοιμηθέντας διὰ τοῦ Ἰησοῦ ἄξει σὺν αὐτῷ. Τοῦτο γὰρ ὑμῖν λέγομεν ἐν λόγῳ Κυρίου, ὅτι ἡμεῖς οἱ ζῶντες, οἱ περιλειπόμενοι εἰς τὴν παρουσίαν τοῦ Κυρίου, οὐ μὴ φθάσωμεν τοὺς κοιμηθέντας, ὅτι αὐτὸς ὁ Κύριος, ἐν κελεύσματι, ἐν φωνῇ ἀρχαγγέλου καὶ ἐν σάλπιγγι Θεοῦ, καταβήσεται ἀπ’ οὐρανοῦ καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρῶτον, ἔπει τὰ ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι, ἅμα σὺν αὐτοῖς ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς ἀέρα, καὶ οὕτω πάντοτε σὺν Κυρίω ἐσόμεθα.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
21: 8-9, 25-27, 33-36

Εἶπεν ὁ Κύριος· Βλέπετε μὴ πλανηθῆτε· πολλοὶ γὰρ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου λέγοντες ὅτι ἐγώ εἰμι καί ὁ καιρὸς ἤγγικε. μὴ οὖν πορευθῆτε ὀπίσω αὐτῶν. ὅταν δὲ ἀκούσητε πολέμους καὶ ἀκαταστασίας, μὴ πτοηθῆτε· δεῖ γὰρ ταῦτα γενέσθαι πρῶτον, ἀλλ’ οὐκ εὐθέως τὸ τέλος. Καὶ ἔσται σημεῖα ἐν ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ ἄστροις, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς συνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσης θαλάσσης καὶ σάλου, ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸ φόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκουμένῃ· αἱ γὰρ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σαλευθήσονται. καὶ τότε ὄψονται τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν νεφέλῃ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλῆς. ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι. Προσέχετε δὲ ἑαυτοῖς μήποτε βαρηθῶσιν ὑμῶν αἱ καρδίαι ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθῃ καὶ μερίμναις βιωτικαῖς, καὶ αἰφνίδιος ἐφ’ ὑμᾶς ἐπιστῇ ἡ ἡμέρα ἐκείνη· ὡς παγὶς γὰρ ἐπελεύσεται ἐπὶ πάντας τοὺς καθημένους ἐπὶ πρόσωπον πάσης τῆς γῆς. ἀγρυπνεῖτε οὖν ἐν παντὶ καιρῷ δεόμενοι ἵνα καταξιωθῆτε ἐκφυγεῖν πάντα τὰ μέλλοντα γίνεσθαι καὶ σταθῆναι ἔμπροσθεν τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ