Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΕΚ ΜΕΤΑΘΕΣΕΩΣ – Γ’ ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃ ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
9: 1-38

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ παράγων ὁ Ἰησοῦς εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς· καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Ραββί, τίς ἥμαρτεν, οὗτος ἢ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς· Οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ’ ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ ἐν αὐτῷ. ἐμὲ δεῖ ἐργάζεσθαι τὰ ἔργα τοῦ πέμψαντός με ἕως ἡμέρα ἐστίν· ἔρχεται νὺξ ὅτε οὐδεὶς δύναται ἐργάζεσθαι. ὅταν ἐν τῷ κόσμῳ ὦ, φῶς εἰμι τοῦ κόσμου. ταῦτα εἰπὼν ἔπτυσεν χαμαὶ καὶ ἐποίησε πηλὸν ἐκ τοῦ πτύσματος, καὶ ἐπέχρισε τὸν πηλὸν ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ τυφλοῦ καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ὕπαγε νίψαι εἰς τὴν κολυμβήθραν τοῦ Σιλωάμ, ὃ ἑρμηνεύεται ἀπεσταλμένος. ἀπῆλθεν οὖν καὶ ἐνίψατο, καὶ ἦλθε βλέπων. Οἱ οὖν γείτονες καὶ οἱ θεωροῦντες αὐτὸν τὸ πρότερον ὅτι τυφλὸς ἦν, ἔλεγον· Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ καθήμενος καὶ προσαιτῶν; ἄλλοι ἔλεγον ὅτι οὗτός ἐστιν· ἄλλοι δὲ ὅτι ὅμοιος αὐτῷ ἐστιν. ἐκεῖνος ἔλεγεν ὅτι ἐγώ εἰμι. ἔλεγον οὖν αὐτῷ· Πῶς ἀνεῴχθησάν σου οἱ ὀφθαλμοί; ἀπεκρίθη ἐκεῖνος καὶ εἶπεν· Ἄνθρωπος λεγόμενος Ἰησοῦς πηλὸν ἐποίησε καὶ ἐπέχρισέ μου τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἶπέ μοι· ὕπαγε εἰς τὴν κολυμβήθραν τοῦ Σιλωὰμ καὶ νίψαι· ἀπελθὼν δὲ καὶ νιψάμενος ἀνέβλεψα. εἶπον οὖν αὐτῷ· Ποῦ ἐστιν ἐκεῖνος; λέγει· Οὐκ οἶδα. Ἄγουσιν αὐτὸν πρὸς τοὺς Φαρισαίους, τόν ποτε τυφλόν. ἦν δὲ σάββατον ὅτε τὸν πηλὸν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμούς. πάλιν οὖν ἠρώτων αὐτὸν καὶ οἱ Φαρισαῖοι πῶς ἀνέβλεψεν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Πηλὸν ἐπέθηκέ μου ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμούς, καὶ ἐνιψάμην, καὶ βλέπω. ἔλεγον οὖν ἐκ τῶν Φαρισαίων τινές· Οὗτος ὁ ἄνθρωπος οὐκ ἔστι παρὰ τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ. ἄλλοι ἔλεγον· Πῶς δύναται ἄνθρωπος ἁμαρτωλὸς τοιαῦτα σημεῖα ποιεῖν; καὶ σχίσμα ἦν ἐν αὐτοῖς. λέγουσι τῷ τυφλῷ πάλιν· Σὺ τί λέγεις περὶ αὐτοῦ, ὅτι ἤνοιξέ σου τοὺς ὀφθαλμούς; ὁ δὲ εἶπεν ὅτι προφήτης ἐστίν. οὐκ ἐπίστευον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι περὶ αὐτοῦ ὅτι τυφλὸς ἦν καὶ ἀνέβλεψεν, ἕως ὅτου ἐφώνησαν τοὺς γονεῖς αὐτοῦ τοῦ ἀναβλέψαντος καὶ ἠρώτησαν αὐτοὺς λέγοντες· Οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ὑμῶν, ὃν ὑμεῖς λέγετε ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη; πῶς οὖν ἄρτι βλέπει; ἀπεκρίθησαν δὲ αὐτοῖς οἱ γονεῖς αὐτοῦ καὶ εἶπον· Οἴδαμεν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ἡμῶν καὶ ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη· πῶς δὲ νῦν βλέπει οὐκ οἴδαμεν, ἢ τίς ἤνοιξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἡμεῖς οὐκ οἴδαμεν· αὐτὸς ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν ἐρωτήσατε, αὐτὸς περὶ ἑαυτοῦ λαλήσει. ταῦτα εἶπον οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ὅτι ἐφοβοῦντο τοὺς Ἰουδαίους· ἤδη γὰρ συνετέθειντο οἱ Ἰουδαῖοι ἵνα, ἐάν τις ὁμολογήσῃ Χριστόν, ἀποσυνάγωγος γένηται. διὰ τοῦτο οἱ γονεῖς αὐτοῦ εἶπον ὅτι ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν ἐρωτήσατε. Ἐφώνησαν οὖν ἐκ δευτέρου τὸν ἄνθρωπον ὃς ἦν τυφλὸς, καὶ εἶπον αὐτῷ· Δὸς δόξαν τῷ Θεῷ· ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι ὁ ἄνθρωπος οὗτος ἁμαρτωλός ἐστιν. ἀπεκρίθη οὖν ἐκεῖνος καὶ εἶπεν· Εἰ ἁμαρτωλός ἐστιν οὐκ οἶδα· ἓν οἶδα, ὅτι τυφλὸς ὢν ἄρτι βλέπω. εἶπον δὲ αὐτῷ πάλιν· Τί ἐποίησέ σοι; πῶς ἤνοιξέ σου τοὺς ὀφθαλμούς; ἀπεκρίθη αὐτοῖς· Εἶπον ὑμῖν ἤδη, καὶ οὐκ ἠκούσατε· τί πάλιν θέλετε ἀκούειν; μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε αὐτοῦ μαθηταὶ γενέσθαι; ἐλοιδόρησαν αὐτὸν καὶ εἶπον· Σὺ εἶ μαθητὴς ἐκείνου· ἡμεῖς δὲ τοῦ Μωϋσέως ἐσμὲν μαθηταί. ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι Μωϋσεῖ λελάληκεν ὁ Θεός· τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστίν. ἀπεκρίθη ὁ ἄνθρωπος καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Ἐν γὰρ τούτῳ θαυμαστόν ἐστιν, ὅτι ὑμεῖς οὐκ οἴδατε πόθεν ἐστί, καὶ ἀνέῳξέ μου τοὺς ὀφθαλμούς. οἴδαμεν δὲ ὅτι ἁμαρτωλῶν ὁ Θεὸς οὐκ ἀκούει, ἀλλ’ ἐάν τις θεοσεβὴς ᾖ καὶ τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιῇ, τούτου ἀκούει. ἐκ τοῦ αἰῶνος οὐκ ἠκούσθη ὅτι ἤνοιξέ τις ὀφθαλμοὺς τυφλοῦ γεγεννημένου· εἰ μὴ ἦν οὗτος παρὰ Θεοῦ, οὐκ ἠδύνατο ποιεῖν οὐδέν. ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· Ἐν ἁμαρτίαις σὺ ἐγεννήθης ὅλος, καὶ σὺ διδάσκεις ἡμᾶς; καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω. Ἤκουσεν Ἰησοῦς ὅτι ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω, καὶ εὑρὼν αὐτὸν εἶπεν αὐτῷ· Σὺ πιστεύεις εἰς τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ; ἀπεκρίθη ἐκεῖνος καὶ εἶπε· Καὶ τίς ἐστι, Κύριε, ἵνα πιστεύσω εἰς αὐτόν; εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Καὶ ἑώρακας αὐτὸν καὶ ὁ λαλῶν μετὰ σοῦ ἐκεῖνός ἐστιν. ὁ δὲ ἔφη· Πιστεύω, Κύριε· καὶ προσεκύνησεν αὐτῷ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Απολυτίκιον Αγίου:

Μητροπολίτου Μόρφου Νεοφύτου: Ὁ ὅσιος Γέροντας Εὐμένιος Σαριδάκης (1931 – 1999)

Τὸν μακαριστὸ ἅγιο Γέροντα Εὐμένιο,  ὅπως καὶ πολλοὺς ἄλλους συγχρόνους ἁγίους Γέροντες καὶ Γερόντισσες, τὸν γνώρισα  στὰ φοιτητικά μου χρόνια ἀπὸ τὸν ἀδελφικό  μου φίλο, μακαριστὸ πλέον καὶ οὐρανοπολίτη  σήμερα, κυρὸ Γεράσιμο Φωκᾶ, Μητροπολίτη  Κεφαλληνίας, ποὺ ἔζησε τὴν ἀρχιερωσύνη  μόνο γιὰ 22 ἡμέρες. Μάλιστα, θυμᾶμαι τὸν  Γεράσιμο ποὺ ἔλεγε ὅτι ἡ Ἀθήνα ἔχει τὸ  δικό της Ἅγιοv Ὄρος, καὶ παραξενευόμουν καὶ ἔλεγα· «Μὰ ὑπάρχει τέτοιος τόπος μέσα  στὴν Ἀθήνα, ποὺ εἶναι Ἅγιον Ὄρος; Τί λέει  τώρα αὐτὸς ὁ Κεφαλλονίτης»; Κι ὄντως,  ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ εἶδα τὸν Γέροντα  Εὐμένιο, αἰσθάνθηκα αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔλεγε ὁ μακαριστὸς Γεράσιμος, καθότι αὐτὸς ὁ  ἱερέας δὲν ἦταν ἕνας συνηθισμένος παπᾶς, ἀλλὰ ἕνας ἄνθρωπος γεμᾶτος Θεία Χάρη!

Συνέχεια…

Αφιέρωμα στον Άγιο Γέροντα Ευμένιο Σαριδάκη:

Πηγή: https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/69913-14

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Τό Κονκλάβιο τῶν Καρδιναλίων σέ μυστική ψηφοφορία, κεκλεισμένων τῶν θυρῶν, ἐξέλεξε νέο Πάπα τόν ἀμερικανό Καρδινάλιο Ρόμπερτ Πρεβόστ, ὁ ὁποῖος ἀνήκει στό τάγμα τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου.

Στήν Λατινική παράδοση ὑπάρχουν διάφορα τάγματα, τά ὁποῖα ἱδρύθηκαν στήν Δύση. Πρόκειται γιά ὀργανωμένες μοναχικές κοινότητες Ρωμαιοκαθολικῶν καί ἔχουν σκοπό τήν διάδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ, τήν καταπολέμηση τῶν αἱρέσεων, τήν ὀργάνωση τῆς ἐκπαίδευσης, τήν ἱεραποστολή κλπ. Τά γνωστά μοναχικά τάγματα εἶναι τῶν Βενεδικτίνων, τῶν Φραγκισκανῶν, τῶν Δομηνικανῶν, τῶν Ἰησουϊτῶν, τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου, τῶν Κιστερκιανῶν, τῶν Τραπιστῶν κ.ἄ.

Τά μοναχικά αὐτά τάγματα δημιουργήθηκαν στήν προσπάθεια νά στηριχθῆ ἡ «Ἐκκλησία» ἀπό τίς αἱρέσεις, δηλαδή χρησιμοποιήθηκαν κατά τῶν αἱρέσεων, ὅπως οἱ Δομηνικανοί ὑπῆρξαν ὄργανα στήν Ἱερά Ἐξέταση. Δέν δημιουργήθηκαν γιά νά σώσουν τά μέλη τους, ζώντας μέσα στήν Ἐκκλησία, ἀλλά γιά νά «σώσουν» τήν Ἐκκλησία, ὡσάν ἡ Ἐκκλησία νά ἔχη ἀνἀγκη σωτήρων!

Τό τάγμα τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου στό ὁποῖο ἀνήκει ὁ Πάπας Λέων 14ος ἱδρύθηκε τό 1244 μέ ἀπόφαση τοῦ Πάπα Ἰννοκεντίου Δ΄, μέ συνένωση διαφόρων ἐρημιτικῶν μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι ἀκολουθοῦν τόν κανόνα τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου τῆς Ἱππῶνος, ὁ ὁποῖος ἔζησε τό 4ο-5ο αἰώνα μ.Χ. Ὅσοι υἱοθέτησαν τόν κανόνα τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου ἦταν ἕνα ἐπαιτικό κίνημα, καί προσπάθησαν νά φέρουν τήν μοναχική ζωή στό ἀστικό περιβάλλον.

Νά σημειωθῆ ὅτι ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος θεωρήθηκε ὡς ἡ βάση τοῦ σχολαστικισμοῦ, τῆς θεολογίας ἐκείνης πού ἀναπτύχθηκε μεταξύ 11ου καί 13ου αἰῶνος καί χρησιμοποιοῦσε τόν ὀρθολογισμό γιά τήν κατανόηση τῶν θεολογικῶν θεμάτων μέ τήν βασική ἀρχή «credo ut intelligum» (πιστεύω γιά νά καταλάβω), ὅτι πρῶτα ἀποδεχόμαστε μιά ἀλήθεια καί ἔπειτα τήν ἐπεξεργαζόμαστε λογικά γιά νά τήν καταλάβουμε.

Τήν θεολογική αὐτήν παράδοση ἀκολουθοῦσε ὁ Βαρλαάμ ὁ Καλαβρός, ὁ ὁποῖος καταδικάστηκε ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, μέ τούς ἀγῶνες τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. Ὁ Βαρλαάμ, ἀκολουθώντας, τόν ἱερό Αὐγουστῖνο θεωροῦσε ἀνώτερη τήν κατανόηση τοῦ Θεοῦ μέ τήν φιλοσοφία καί κατώτερη τήν γνώση τοῦ Θεοῦ πού προέρχεται ἀπό τήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ στούς Προφῆτες, τούς Ἀποστόλους καί τούς Ἁγίους.

Τό Τάγμα τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου ἔχει πρακτικούς σκοπούς, εἶναι ἀνοικτό καί ὄχι πολύ αὐστηρό. Ὅσοι ἀνήκουν στό Τάγμα αὐτό ἐπιδίδονται στήν ἱεραποστολή καί ἀσκοῦν ποιμαντική διακονία στούς λαϊκούς.

Ἕνα ἄλλο ἐνδιαφέρον σημεῖο εἶναι ὅτι ὁ Καρδινάλιος Ρόμπερτ Πρεβόστ, πού ἐξελέγη ὡς νέος Πάπας, κατά τήν συνήθεια τοῦ Βατικανοῦ, προτίμησε νά λάβη τό ὄνομα Λέων 14ος, πού σημαίνει ὅτι μέχρι τώρα ὑπῆρξαν μέ τό ὄνομα Λέων 13 Πάπες.

Στήν ἱστορία τοῦ Παπικοῦ θρόνου ἀπό αὐτούς πού εἶχαν τό ὀνομα Λέων, ὁ κυριότερος ἦταν ὁ Λέων 1ος (440-461), πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο στήν ἀπόφαση τῆς Τετάρτης (Δ΄) Οἰκουμενικῆς Συνόδου γιά τίς δύο φύσεις τοῦ Χριστοῦ• ὁ Λέων 3ος (795-816), ὁ ὁποῖος τά Χριστούγεννα τοῦ 800 μ.Χ. ἔστεψε στήν Ρώμη τόν Φράγκο Καρλομάγνο Αὐτοκράτορα τῆς Ἁγίας Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας τοῦ Γερμανικοῦ Ἔθνους, ἀλλά ἀντέδρασε στήν εἰσαγωγή τοῦ Filioque στό «Πιστεύω»• καί ὁ νεώτερος, ὁ Λέων 13ος (1878-1903).

Προφανῶς, ὁ νέος Πάπας ἐπέλεξε τό ὄνομα Λέων, πρός τιμή τοῦ τελευταίου Πάπα Λέοντος 13ου, τό ὁποῖον ἐκτιμᾶ γιά τό ἔργο τό ὁποῖο ἐπιτέλεσε ὡς Πάπας καί γι’ αὐτό τόν ἔχει πρότυπο στήν ζωή του καί ἐπιθυμεῖ νά ἀκολουθήση τούς τρόπους τῆς παπωσύνης του. Εἶναι, λοιπόν, ἀνάγκη νά δοῦμε ποιό ἦταν τό ἔργο τοῦ Πάπα Λέοντος 13ου, τόν ὁποῖον ἐκτιμᾶ ὁ νέος Πάπας καί ἐπέλεξε τό ὄνομά του.

Ὁ Πάπας Λέων 13ος εἶχε ἔντονα διανοητικά προσόντα, ὡς λαϊκός ἦταν εὐσεβής, καταγόμενος ἀπό εὐγενῆ οἰκογένεια. Ἔτυχε λαμπρᾶς μορφώσεως, καί χρησιμοποιήθηκε στόν διπλωματικό κλάδο. Ὅπως εἶναι γνωστόν οἱ Κληρικοί τοῦ Βατικανοῦ καλοῦνται ὅταν χειροτονοῦνται, νά ἐπιλέξουν ποιόν κλάδο θά ἀκολουθήσουν, τόν ἱερατικό-ποιμαντικό ἤ τόν διπλωματικό, διότι τό Βατικανό ἔχει δύο ἰδιότητες, θρησκευτική καί πολιτική. Κατά τήν διάρκεια τῆς θητείας του ὡς Πάπας προώθησε τήν μόρφωση τοῦ Κλήρου καί τίς ἱεραποστολές, ἐπιδίωξε τήν βελτίωση τῶν πολιτικῶν σχέσεων τοῦ Βατικανοῦ μέ τά διάφορα Κράτη καί γενικά προσπάθησε νά στερεώση περισσότερο τόν «Ρωμαιοκαθολικισμό» σέ ὅλον τόν κόσμο.

Ἔχει γραφεῖ ὅτι ὁ Πάπας Λέων 13ος ἐξέδωσε τήν Ἐγκύκλιο «Rerum Novarum», «Περί τῶν νέων πραγμάτων», «στήν ὁποία πραγματεύεται τά δικαιώματα τῶν ἐργαζομένων καί τόν καπιταλισμό τῆς βιομηχανικῆς ἐποχῆς καί θεωρεῖται πρώτη κοινωνική ἐγκύκλιος τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας, θεμελιώνοντας τήν σύγχρονη καθολική κοινωνική σκέψη».

Ὁ Πάπας Λέων 13ος «ἐπηρέασε τήν καθολική Μαριολογία», δηλαδή τήν διδασκαλία τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν γιά τήν Παναγία, στήν ὁποία τονίζονται ὑπερβολικές θεολογικές ἀπόψεις γιά τό ἔργο της ὡς συλλυτρώτρια τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, καί ἐξέδωσε δέκα Ἐγκυκλίους γιά τό ροζάριο, γι’ αὐτό ὀνομάστηκε «ὁ Πάπας τοῦ ροζαριοῦ».

Ἐπίσης, ὁ Πάπας Λέων 13ος εἶναι ὁ πρῶτος πού συνέλαβε τήν ἰδέα νά ἐπαναφέρη τίς σχολαστικές σπουδές στόν Θωμᾶ τόν Ἀκινάτη, καί ἀκολούθησε πιό συστηματικά ὁ διάδοχός του Πάπας Πίος 10ος. Πρόκειται γιά μιά κίνηση πού ὀνομάστηκε νεοσχολαστικισμός ἤ νεοθωμισμός.

Ὁ Λέων 13ος ἔζησε σέ μιά ἐποχή πού ἐπικρατοῦσε ὑποβάθμιση τῶν βασικῶν ἀρχῶν τοῦ δογματικοῦ συστήματος τῶν «Ρωμαιοκαθολικῶν», τοῦ γνωστοῦ σχολαστικισμοῦ πού εἶχε συστηματοποιηθῆ τόν 13ο αἰώνα ἀπό τόν Θωμᾶ τόν Ἀκινάτη. Τήν ἐποχή αὐτή τοῦ Πάπα Λέοντος 13ου ἐπικρατοῦν οἱ διαφωτιστικές ἰδέες καί ὁ μοντερνισμός, πού ὑποσκάπτουν τά θεμέλια τοῦ «Ρωμαιοκαθολικισμοῦ».

Τό 1870 εἶχε συγκληθῆ ἡ Α΄ Βατικανή Σύνοδος, ἡ ὁποία προσπάθησε νά ἀνακόψη τό ρεῦμα τῆς ἀμφισβήτησης τῆς πίστης καί δογμάτισε γιά τό ἀλάθητο τοῦ Πάπα, διότι ὁ Παπισμός «βασανίζεται βιαίως καί οἱ δεσμοί ἑνότητος χαλαρώνουν δριμύτατα καί καθημερινά. Ἡ θεόθεν ἐξουσία τῆς Ἐκκλησίας πολεμᾶται καί τά δίκαιά της ἀνακόπτονται». Μέ ἄλλα λόγια οἱ διαφωτιστικές ἀρχές ἐπιτίθενται πρός τήν πίστη τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν. Πέρα ἀπό τόν Διαφωτισμό καί οἱ Προτεσταντικές ἀρχές, καθώς ἐπίσης καί οἱ ὑπαρξιστικές ἀναζητήσεις τῶν δυτικῶν ἀνθρώπων ὑπονομεύουν ἐσωτερικά τό οἰκοδόμημα τοῦ Βατικανοῦ.

Ὁ Πάπας Λέων 13ος συνέλαβε τό ἔργο νά στηρίξη τόν Ρωμαιοκαθολικισμό στό ρεῦμα τοῦ Μοντερνισμοῦ καί ἐξέδωσε τήν Ἐγκύκλιο Aeterni Patris στίς 4 Αὐγούστου τοῦ 1879, γιά «τήν ὀρθή χρήση τῆς φιλοσοφίας ἀπό τούς Χριστιανούς μέ ἐπίκεντρο τό σύνολο τῶν κειμένων τοῦ Θωμᾶ Ἀκινάτη».

Νά θυμίσω ὅτι ὁ Θωμᾶς ὁ Ἀκινάτης (1225-1274) ὑπῆρξε ὁ μέγιστος τῶν σχολαστικῶν θεολόγων, ὁ ὁποῖος στά κείμενά του, κυρίως στήν Summa Theologiae προσπάθησε νά κατοχυρώση τά δόγματα τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ μέ βάση τήν διδασκαλία τοῦ Ἱεροῦ Αὐγουστίνου (354-430 μ.Χ.) σέ συνδυασμό μέ τήν Ἀριστοτελική φιλοσοφία, στήν πραγματικότητα ἕνωσε τόν Ἀριστοτέλη μέ τόν νεοπλατωνισμό.

Ὅμως, ἡ σχολαστική φιλοσοφία πού στηρίχθηκε στόν ὀρθολογισμό καί ἀναπτύχθηκε κυρίως ἀπό τόν Θωμᾶ τόν Ἀκινάτη δέχθηκε μεγάλη κριτική ἀπό τόν νομιναλισμό τοῦ 14ου αἰῶνος, καί ἀργότερα ἀπό τήν Ἀναγέννηση, τόν Προτεσταντισμό, τόν Διαφωτισμό, τόν Ρομαντισμό καί τόν Ὑπαρξισμό. Ἔτσι, κλονίστηκαν τά θεμέλια τοῦ Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτη, καί τά θεμέλια τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς πίστης, πού σημαίνει ὅτι ὅλος ὁ Ρωμαιοκαθολικισμός βρέθηκε σέ μεγάλη ἀδυναμία.

Ἀκριβῶς, τότε ὁ Λέων 13ος ἐξέδωσε τήν προαναφερθεῖσα Ἐγκύκλιό του μέ σκοπό νά καθιερωθῆ «ἡ ὀρθή χρήση τῆς φιλοσοφίας» μέ κείμενα τοῦ Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτη μέ νέα ἐρευνητική ἀνάγνωση, ὅπως ἔκανε ὁ διάδοχός του Πίος 10ος μέ ἄλλη Ἐγκύκλιο πού ἐξεδόθη τήν 8η Σεπτεμβρίου τοῦ 1907.

Πάντως, ἡ Ἐγκύκλιος τοῦ Λέοντος 13ου τονίζει τήν εὐεργεσία τῆς φιλοσοφίας στήν προάσπιση τῶν ἱερῶν δογμάτων, ἔναντι τοῦ Μοντερνισμοῦ, ἐνῶ ἡ ὀρθόδοξη θεολογία τῶν Πατέρων στηρίζεται στήν θεοπτική ἐμπειρία τῶν Προφητῶν, Ἀποστόλων καί Πατέρων, ἡ ὁποία ἐκφράζεται μέ ὅρους φιλοσοφικούς τῆς ἐποχῆς.

Ἡ Ἐγκύκλιος μνημονεύει μερικούς ἀρχαίους κοινούς Πατέρας, ὅπως τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, τόν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης, τόν Μέγα Βασίλειο κ.ἄ., ἀλλά θεωρεῖ ὅτι ἡ «συγκεφαλαίωση ὅλων» εἶναι ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος καί οἱ σχολαστικοί δάσκαλοι, ὅπως ὁ Μποναβεντούρα καί ὁ Θωμᾶς ὁ Ἀκινάτης.

Ἔτσι, δίνεται ἔμφαση στήν μελέτη τῶν ἔργων τοῦ Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτη γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ Μοντερνισμοῦ πού ἐκφραζόταν μέ τήν Μεταρρύθμιση καί τόν Διαφωτισμό. Προτείνεται «ἡ προσληψη κάθε ἐπιστήμης, διά τοῦ σχολαστικοῦ πνεύματος, οὕτως ὥστε ἡ ἀποκάλυψη καί ὁ ἀνθρώπινος λόγος νά συμπληρώνονται ὡς τό ἀήττητο προπύργιο τῆς πίστης».

Αὐτή ἡ κίνηση τοῦ Λέοντος 13ου ἀποκλήθηκε νεοσχολαστικισμός ἤ νεοθωμισμός, πού σημαίνει ὅτι εἶναι ἐπανερμηνεία μερικῶν ἀρχῶν τοῦ Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτη, ὁ ὁποῖος στηρίχθηκε στόν ἱερό Αὐγουστῖνο καί τόν Ἀριστοτέλη, καί τέθηκε στό κέντρο τῶν θεολογικῶν σπουδῶν, στήν ζωή τῶν Μοναστικῶν Κέντρων καί γενικά στήν σύγχρονη θεολογία, ὡς ἀντιμετώπιση τῶν νέων φιλοσοφικῶν ρευμάτων.

Ἐάν ὁ νέος Πάπας Λέων 14ος, πού θαυμάζει τόν Πάπα Λέοντα 13ο, τοῦ ὁποίου τό ὄνομα προσέλαβε, ἀκολουθήση αὐτήν τήν τάση τοῦ νεοθωμισμοῦ-νεοσχολαστικισμοῦ, σέ συνδυασμό μέ τήν ἱεραποστολή, δηλαδή ἐάν θά κινηθῆ μεταξύ συντηρητισμοῦ καί νεωτερικότητας, ἤ ἄν γιά ἄλλους λόγους προτίμησε αὐτό τό ὄνομα, θά τό δοῦμε στήν συνέχεια μέ τίς σχετικές ἀποφάσεις τίς ὁποῖες θά λάβη.

Εις την ιστορίαν του ανθρωπίνου γένους υπάρχουν τρεις κυρίως πτώσεις: του Αδάμ, του Ιούδα και του πάπα. Η ουσία της πτώσεως εις την αμαρτίαν είναι πάντοτε η ίδια: το να θέλη κανείς να γίνη καλός δια του εαυτού του· το να θέλη κανείς να γίνη τέλειος δια του εαυτού του·

Αλλά τοιουτοτρόπως ο άνθρωπος ασυναισθήτως εξισούται με τον διάβολον. Διότι και αυτός ήθελε να γίνη Θεός δια του εαυτού του, να αντικαταστήση τον Θεόν με τον εαυτόν του. Και εις την υψηλοφροσύνην του αυτήν δια μιάς έγινε διάβολος, τελείος κεχωρισμένος από τον Θεόν και όλος εναντίον του Θεού.

Η ουσία της αμαρτίας, λοιπόν, πάσης αμαρτίας συνίσταται εις αυτήν την αλαζονικήν αυταπάτην. Αυτή είναι η ουσία και αυτού του διαβόλου, του Σατανά. Αυτό δεν είναι άλλο τι παρά το να θέλη κανείς να μένη εις την φύσιν του, το να μη θέλη εντός του τίποτε, εκτός του εαυτού του. Ο διάβολος ευρίσκεται όλος εις αυτό: εις το να μη θέλη καθόλου τον Θεόν μέσα του, εις το να θέλη να είναι πάντοτε μόνος, πάντοτε να ανήκη εις μόνον τον εαυτόν του, πάντοτε όλος εις τον εαυτόν του, όλος δια τον εαυτόν του, πάντοτε ερμητικώς κλειστός έναντι του Θεού και παντός ότι ανήκει εις τον Θεόν. Και τι είναι αυτό;

Ο εγωισμός και η φιλαυτία ενηγκαλισμένα εις όλην την αιωνιότητα, δηλαδή η κόλασις. Τοιούτος είναι κατ’ ουσίαν και ο ουμανιστικός άνθρωπος: όλος μένει εις τον εαυτόν του, με τον εαυτόν του, δια τον εαυτόν του· πάντοτε πεισμόνως κλειστός έναντι του Θεού. Εις αυτό έγκειται ο κάθε ουμανισμός, ο κάθε χομινισμός. Κορύφωμα του διαβολοποιημένου ουμανισμού είναι το να θέλη κανείς να γίνη καλός δια του κακού, να γίνη θεός δια του διαβόλου. Εντεύθεν και η υπόσχεσις του διαβόλου προς τους προπάτορας μας μέσα εις τον Παράδεισον, ότι δηλαδή με την βοήθειάν του «έσονται ως θεοί» (Γεν. 3,5).

Ο άνθρωπος εδημιουργήθη από τον φιλάνθρωπον Θεόν ως δυνάμει θεάνθρωπος, δια να οικοδομήση εκουσίως δια του Θεού τον εαυτόν του εις θεάνθρωπον επί τη βάση της θεοειδείας της φύσεώς του. Αλλ’ ο άνθρωπος με την ελευθέραν εκλογήν του επεζήτησε την αναμαρτησίαν δια της αμαρτίας, τον Θεόν δια του διαβόλου. Και ασφαλώς ακολουθών την οδόν αυτήν θα εγίνετο ιδιότυπος διάβολος, εάν ο Θεός κατά την άμετρον φιλανθρωπίαν Του και κατά «το μέγα έλεος» Του δεν επενέβαινε.

Γενόμενος άνθρωπος, δηλαδή Θεάνθρωπος, ωδήγησεν ούτω τον άνθρωπον προς τον Θεάνθρωπον· τον εισήγαγε δια της Εκκλησίας, του σώματός Του, εις τον άθλον της θεανθρωποιήσεως δια των αγίων μυστηρίων και των αγίων αρετών. Και τοιουτοτρόπως έδωσεν εις τον άνθρωπον την δυνατότητα να φθάση «εις άνδρα τέλειον, εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφ. 4, 11). Να επιτύχη δηλαδή τον θείον προορισμόν του, να γίνη εκουσίως Θεάνθρωπος κατά χάριν.

Η πτώσις του Πάπα έγκειται εις το να θέλη να αντικαταστήση τον Θεάνθρωπον με τον άνθρωπον.

Από το βιβλίο του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς «Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ», σελ. 212-213, Έκδοσις Ιεράς Μονής Αρχαγγέλων Τσέλιε, Βάλιεβο, Σερβία.

Πηγή: https://simeiakairwn.wordpress.com/