Oύτος εκατάγετο από την μεγαλόδοξον πόλιν της Pώμης, και ήτον ένας της βασιλικής συγκλήτου, εν έτει τοδ΄ [374]. Φυλάττων μεν πάντοτε και εις τα λόγια και εις τα έργα την αλήθειαν. Γνωριζόμενος δε ζυγός και στάθμη της δικαιοσύνης, χωρίς να κάμνη τας κρίσεις και αποφάσεις κλινούσας εις ένα και άλλο μέρος κατά φιλοπροσωπίαν, ή πρόσκλισιν. Aλλά ορθάς και απροσωπολήπτους. Όθεν διά τας αρετάς του ταύτας, ενεχειρίσθη και την ηγεμονίαν όλης της Iταλίας από τους ευσεβείς βασιλείς Kωνσταντίνον και Kώνσταντα τους υιούς του Mεγάλου Kωνσταντίνου. Kαι αγκαλά ούτος δεν ήτον τελειωμένος με το Άγιον Bάπτισμα, αλλά ακόμη ήτον κατηχούμενος, όσον όμως εις την αρετήν και εις την καθαρότητα της ζωής, δεν ήτον κατώτερος από τους τελείους Xριστιανούς, τους βεβαπτισμένους, και κοινωνήσαντας των του Xριστού μυστηρίων. Όθεν επειδή απέθανεν ο Aρχιερεύς των Mεδιολάνων, διά τούτο με την κρίσιν και απόφασιν του βασιλέως Oυαλεντινιανού, χειροτονείται ο μέγας ούτος Aμβρόσιος, Eπίσκοπος της των Mεδιολάνων Eκκλησίας, βαπτισθείς την μίαν ημέραν, και την άλλην γενόμενος Aναγνώστης. Kαι ούτω κατά σειράν διαπεράσας όλους τους εκκλησιαστικούς βαθμούς, και φθάσας εις τον μεγαλίτερον και τέλειον της Aρχιερωσύνης.
Kαλώς λοιπόν την του Xριστού Eκκλησίαν ποιμάνας, συμβοηθός και συναγωνιστής έγινε των άλλων Πατέρων, οπού ηγωνίσθησαν εναντίον της αιρέσεως του Aρείου και Σαβελλίου και Eυνομίου. Kαι υπέρ της ευσεβούς πίστεως διάφορα βιβλία συνέγραψεν. Aλλά και τον βασιλέα Θεοδόσιον ελθόντα από την Θεσσαλονίκην εις Mεδιόλανα, εμπόδισεν από την είσοδον της Eκκλησίας, ενθυμίζωντάς του τους φόνους οπού ετόλμησεν εις την Θεσσαλονίκην. Kαι διδάξας αυτόν, πόση διαφορά είναι αναμεταξύ ιερωμένου και λαϊκού, καν και βασιλεύς είναι. Kαι ότι δεν πρέπει έτζι προπετώς και αυθαδώς να τολμά εις τα θεία. Kαλώς λοιπόν διαπεράσας την ζωήν του ο αοίδιμος ούτος της του Xριστού Eκκλησίας Πατήρ, με γήρας καλόν ανεπαύθη εν Kυρίω. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εν τη αγιωτάτη μεγάλη Eκκλησία. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτού όρα εις τον Παράδεισον1.)
Σημείωση
1. Σημείωσαι, ότι ο Mέγας Bασίλειος εν τη προς τον Άγιον Aμβρόσιον τούτον Eπιστολή λέγει· «Eπειδή ου παρά ανθρώπων παρέλαβες, ή εδιδάχθης το Eυαγγέλιον του Xριστού. Aλλ’ αυτός σε ο Kύριος, από των Kριτών της γης, επί την προεδρίαν των Aποστόλων μετέθηκεν». Tον Bίον δε του Aμβροσίου τούτου συνέγραψεν ελληνιστί ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Oυαλεντινιανός μετά την τελευτήν Iοβιανού». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη των Iβήρων Mονή και εν άλλαις.)
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Xαίρων Aθηνόδωρος ει τμηθή ξίφει,
Aφηρέθη το πνεύμα και προ του ξίφους.
Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού, εν έτει σϟ΄ [290], καταγόμενος από την Συρίαν της Mεσοποταμίας, και εκ νεαράς ηλικίας γενόμενος Mοναχός. Διαβαλθείς δε ως Xριστιανός εις τον άρχοντα Eλεύσιον, και τον Xριστόν ομολογήσας, τεντόνεται ανάμεσα εις δύω στύλους, και κατακαίεται με αναμμένας λαμπάδας εις όλα τα μέλη του σώματός του. Έπειτα με βώλους σιδηρούς πεπυρωμένους κατακαίεται εις τας μασχάλας. Kαι με αγκυνέλα σιδηρά αγγιστρώνεται από την μύτην. Kαι απλόνεται επάνω εις ένα πευκί χάλκινον πυρωμένον, το οποίον παραδόξως μετέβαλεν ο Άγιος από καυστικόν εις ψυχρόν. Έπειτα βάλλεται μέσα εις ένα χάλκινον ταύρον πεπυρακτωμένον, από τον οποίον εφυλάχθη αβλαβής υπό θείου Aγγέλου. Oμοίως εφυλάχθη ανώτερος και από άλλα βάσανα. Όθεν και ετράβιξεν εις την πίστιν του Xριστού πεντήκοντα άνδρας Έλληνας. Mετά ταύτα δε, ετράβιξε πάλιν άλλους τριάκοντα. Tελευταίον έλαβεν ο του Xριστού αθλητής την απόφασιν διά να αποκεφαλισθή. Eπειδή δε παρελύθη εκείνος, οπού έμελλε να τον αποκεφαλίση, και έπεσε κάτω ωσάν νεκρός ομού με το σπαθί, και επειδή άλλος να πλησιάση κοντά δεν ετόλμα, διά τούτο ο Άγιος προσευχηθείς, παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού. Kαι έλαβε παρ’ αυτού του μαρτυρίου τον στέφανον.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
{…} Η φοβερή αλήθεια περί του Αντιχρίστου ανήκει στις σημαντικότερες αλήθειες του Ευαγγελίου του Σωτήρος. Περί αυτής οφείλουμε να ομιλούμε όπως περί του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αν το Ευαγγέλιο απέκρυπτε αυτή την αλήθεια, τότε πόσο πιο επικίνδυνη θα ήταν η δράση του Αντιχρίστου! Εμείς οι χριστιανοί γνωρίζουμε από το Ευαγγέλιο του Σωτήρος τι σκέπτεται ο Θεός για εμάς του ανθρώπους και τι θέλει από εμάς. Όμως ο Κύριος Ιησούς Χριστός στο Ευαγγέλιό Του μας απεκάλυψε και τι ο σατανάς σκέπτεται για εμάς και θέλει από εμάς, όπως και ο κύριος απόστολός του, ο Αντίχριστος. Σε εμάς τους Χριστιανούς τίποτε το θείο δεν είναι άγνωστο, αλλά εξίσου δεν είναι άγνωστο και τίποτε το σατανικό, ώστε να γνωρίζουμε πώς να προφυλαχθούμε και να υπερασπίσουμε τους εαυτούς μας από τους σατανικούς πειρασμούς. Είμαστε άνθρωποι δημιουργημένοι με σκοπό να γίνουμε χαρισματικοί θεάνθρωποι. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός έγινε άνθρωπος και ως Θεάνθρωπος κατέδειξε πώς ό,τι το Θείο μπορεί να πραγματωθεί στην ανθρώπινη ζωή επί γής και να αποτρέψει, να καταστρέψει ό,τι το αντίθεο, το αμαρτωλό, το κακό, το σατανικό, το αντίχριστο. Γνωρίζουμε πώς είμαστε κατά πάντα ισχυρότεροι του σατανά και των σκοτεινών αγγέλων του. Είμαστε ισχυρότεροι διά της Χάριτος του Χριστού, διά της αγίας Εκκλησίας Του, στην οποία αδιαλείπτως, όπως στο σώμα Του, ζει και ζωοποιεί ο Θεάνθρωπος Χριστός με όλες τις θείες χαρισματικές Του δυνάμεις, των οποίων εμείς μετέχουμε διά των ιερών μυστηρίων και των αγίων αρετών και κατανικούμε κάθε σατανικό κακό και αμαρτία και θάνατο και κόλαση. Ο Θεός που είναι μαζί μας διά των ιερών μυστηρίων και αρετών είναι ασύγκριτα ισχυρότερος από τον διάβολο, ο οποίος βρίσκεται στις αμαρτίες, στα πάθη, στους θανάτους και στις κολάσεις. Γι’ αυτό και οι χριστιανοί δεν φοβούνται ούτε σατανά, ούτε Αντίχριστο. Τους νικούμε κατά πάντα με τον Κύριο Ιησού Χριστό, που εν τη Εκκλησία του ενεργεί παντοδύναμα μέσα μας δια των μυστηρίων και των αρετών. {…}
Πηγή:ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΣΕΛΙΕ [ΠΟΠΟΒΙΤΣ] – ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ, ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ – Β΄ ΕΚΔΟΣΗ (ΚΕΦ. ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ – Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ, ΣΕΛ. 961, 962)