Ο άγιος πατήρ ημών Νεκτάριος γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1846, στη Σηλυβρία της Θράκης, απο γονείς φτωχούς, αλλά ευσεβείς χριστιανούς, τον Δήμο και τη Μαρία Κεφαλά. Το βαπτιστικό του ήταν Αναστάσιος και από μικρος έδειξε μεγάλη ευλάβεια και βαθειά αγάπη για τη μελέτη.Όταν η μητέρα του τού μάθαινε τον 50οψαλμό, εκείνος αρεσκόταν να επαναλαμβάνει τον στίχο: Διδάξω ανόμους τας οδούς σου… (Ψαλμ. 50, 15).

Αφού έμαθε τα πρώτα του γράμματα στην πατρίδα του, στάλθηκε από τους γονείς του στην Κωνσταντινούπολη για να συνεχίσει τις σπουδές του, εργαζόμενος ταυτόχρονα ως υπάλληλος σε κατάστημα. Το νεαρο αγόρι έμενε απερίσπαστο από την τύρβη του κόσμου και ενασχολουνταν μονάχα με το να οικοδομεί εντός του νυχθημερόν τον κρυπτόν της καρδίας άνθρωπον κατ’ εικόνα του Χριστού, με την προσευχή και την εμβάθυνση στα γραπτά των αγίων Πατέρων. Σε ηλικία είκοσι χρόνων άφησε την Κωνσταντινούπολη για να γίνει δημοδιδάσκαλος στη νήσο Χίο. Εκεί ενθάρρυνε τη νεολαία και τους κατοίκους του χωριού προς την ευλάβεια και την εργασία των αρετών, όχι μόνον με τα λόγια, αλλά κυρίως με το παράδειγμα του δικού του βίου, βίου ασκήσεως και προσευχής.

Επιθυμώντας από παλαιά να ασπασθεί την ισάγγελο πολιτεία, έγινε μοναχός με το όνομα Λάζαρος, στις 7 Νοεμβρίου 1876, στο περίφημο μοναστήρι της Νέας Μονής. Αναζητώντας μονάχα τα άνω, υπόδειγμα πραότητας και υπακοής, έγινε αγαπητός σε όλους τους αδελφούς και αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος. Χάρη στη γενναιοδωρία ενός ευλαβούς κατοίκου της Χίου και εν συνεχεία με την προστασία του πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρόνιου, μπόρεσε να ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Αθήνα και να λάβει το πτυχίο της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1885 έφθασε στην Αλεξάνδρεια, όπου σύντομα χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, στη συνέχεια δε μητροπολίτης Πενταπόλεως (παλαιάεπισκοπή που αντιστοιχεί στην άνω Λιβύη). Ιεροκήρυκας και γραμματέας του Πατριαρχείου, διετέλεσε επίσης και πατριαρχικός επίτροπος στο Κάιρο, στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Παρα τα αξιώματά του, ο Νεκτάριος δεν έχασε τίποτα από την ταπεινοφροσύνη του και γνώριζε πώς να μεταδίδει στο πνευματικό ποίμνιό του τον ζήλο για τις ευαγγελικές αρετές. Ηαγάπη όμως και ο θαυμασμός που του έδειχνε ο λαός απέβησαν εις βάρος του. Με πειρασμό του διαβόλου, ορισμένα μέλη του Πατριαρχείου, φθονώντας τις επιτυχίες του, τον διέβαλαν λέγοντας πώς ήθελε να κερδίσει την εύνοια του λαού, με σκοπό να καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο της Αλεξανδρείας. Ο άγιος δεν ζήτησε να βρει το δίκιο του, αλλά εναπόθεσε την εμπιστοσύνη του στην επαγγελία του Χριστού, ο οποίος είπε: Μακάριοι έστε όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι παν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού  (Ματθ. 5, 11). Εκδιώχθηκε έτσι από την έδρα του και έφυγε για την Αθήνα, όπου βρέθηκε μόνος, αγνοημένος, καταφρονημένος, στερούμενος ακόμη και τον επιούσιο άρτο, γιατί δεν ήξερε να φυλάξει τίποτε για τον εαυτό του, και τους πενιχρούς του πόρους τους μοίραζε στους φτωχούς. Εγκαταλείποντας το αρχικό του σχέδιο να αποσυρθεί στο Άγιον Όρος, ο πράος και ταπεινός μιμητής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού προτίμησε να θυσιάσει την αγάπη του για την ησυχία, χάριν της σωτηρίας του πλησίον του. Παρέμεινε ιεροκήρυκας για λίγα χρόνια (1891-1894) και στη συνέχεια διορίσθηκε διευθυντής της Ριζαρείου Εκκλησιαστικης Σχολής, η οποία είχε σκοπό την εκπαίδευση των μελλοντικών ιερέων. Η βαθειά του γνώση των Γραφών, των αγίων Πατέρων, ακόμη και των θύραθεν επιστημών, και η ανάπλεη πραότητος αυθεντία του στην καθοδήγηση ανθρώπων του επέτρεψαν να προσδώσει στο ίδρυμα τούτο μια υψηλή πνευματική και ηθική ποιότητα. Ο άγιος ιεράρχης επιφορτίσθηκε με τη διεύθυνση και τα μαθήματα της Ποιμαντικής, δίχως να διακόψει το ασκητικό του πρόγραμμα, τη μελέτη των Γραφών και την προσευχή, προσθέτοντας μάλιστα τα υψηλά καθήκοντα του κηρύγματος και της τακτικής τελέσεως των ιερών Μυστηρίων εντός της σχολής, αλλά και στην περιοχή των Αθηνών.

Είχε οικειότητα με τους αγίους και την Παναγία πού συχνά του φανερώνονταν κατά τη Θεία Λειτουργία ή στον ύπνο του.

Παρά ταύτα, ο Νεκτάριος διατηρούσε στα βάθη της καρδιάς του τον διάπυρο πόθο της ησυχίας και της ειρήνης του μοναχικού βίου. Επωφελήθηκε έτσι από την επιθυμία που εξέφρασαν ορισμένες πνευματικές θυγατέρες του, για να ιδρύσει ένα γυναικείο μοναστήρι στη νήσο Αίγινα (μεταξύ 1904 και 1907), όπου και αποσύρθηκε στα 1908, αφου παραιτήθηκε από τη διεύθυνση της εκκλησιαστικής σχολής. Παρά τις αναρίθμητες φροντίδες και δυσκολίες, ο άγιος μερίμνησε να οργανώσει μια κοινοβιακή αδελφότητα, πιστή στο πνεύμα των αγίων Πατέρων. Εδαπάνησε αφειδώς τις σωματικές και ψυχικές του δυνάμεις στην ανέγερση κτηρίων, στην τέλεση των ιερών ακολουθιών και στην πνευματική καθοδήγηση κάθε μαθήτριάς του ξεχωριστά. Τον έβλεπες συχνά να εργάζεται στον κήπο, φορώντας ένα τριμμένο ράσο, ή να διορθώνει τα υποδήματα των μοναζουσών. Και όταν γινόταν άφαντος για ώρες πολλές, μάντευες ότι ήταν κλεισμένος στο κελλί του για να ανατείνει τον νου του προς τον Θεό, δια της νοεράς προσευχής. Παρ’ όλο που εμάκρυνε από κάθε επαφή με τον κόσμο και είχε αυστηρώς ρυθμίσει τις επισκέψεις στο μοναστήρι, η φήμη των αρετών και χαρισμάτων, που αξιώθηκε από τον Θεό, εξαπλώθηκε στην περιοχή και οι πιστοι έρχονταν προς αυτόν, ελκόμενοι όπως το μέταλλο από τον μαγνήτη. Θεράπευσε πολλούς λαϊκούς και μοναχές από τις ασθένειες που τους ταλαιπωρούσαν, έφερε τη βροχη στο νησί που υπέφερε από την ξηρασία, ανακούφιζε, παρηγορούσε, στήριζε… Παρα τις δυσκολίες της περιόδου μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, απαγόρευσε αυστηρά στις μοναχές του να αποθηκεύουν οτιδήποτε για την τροφή τους, αλλά διέταξε να μοιράζουν το πλεόνασμα στους φτωχούς, εναποθέτοντας τη μέριμνα της συντηρήσεως της μονής στην Πρόνοια του Θεού. Πέραν των άλλων καθηκόντων του, ο Νεκτάριος βρήκε τον χρόνο να συντάξει πλήθος έργων θεολογίας, ηθικής και εκκλησιαστικής ιστορίας για τη στερέωση της Εκκλησίας της Ελλάδος στην ιερά Παράδοση των Πατέρων, που αγνοούνταν τότε σύχνα εξαιτίας δυτικών επιδράσεων. Ζώντας λοιπόν ως εν σαρκί άγγελος και αυγάζοντας γύρω του τις ακτίνες του ακτίστου φωτός της Χάριτος, ο μακάριος υπέστη πάλι συκοφαντίες και άδικες κατηγορίες για το μοναστήρι του, από μέλη της ιεραρχίας. Υπέμεινε τις τελευταίες αυτές δοκιμασίες με την υπομονή του Χριστού: αγόγγυστα και δίχως να εξανίσταται. Τότε προσβλήθηκε από μία επώδυνη αρρώστια για περισσότερο από ενάμιση χρόνο. Ευχαρίστησε τον Θεό για τη δοκιμασία αυτή και προσπάθησε να κρατήσει μυστική την ασθένειά του μέχρι τις τελευταίες στιγμές του. Αφού πήγε να προσκυνήσει για τελευταία φορά την εικόνα της Θεοτόκου που βρισκόταν όχι μακριά από το μοναστήρι, ανήγγειλε στις μαθήτριές του την επικείμενη εκδημία του και μεταφέρθηκε σε ένα νοσοκομείο στην Αθήνα, όπου μετά από πενήντα ημέρες οδύνης την οποία υπέμεινε με μία υπομονή που οικοδομούσε όλους όσοι τον πλησίαζαν, παρέδωσε εν ειρήνη την ψυχή του στον Θεό στις 8 Νοεμβρίου του 1920. Οι πιστοί της Αίγινας, οι μαθήτριές του και όλοι οι χριστιανοί που τον είχαν πλησιάσει, έκλαψαν για την απώλεια του πράου και σπλαγχνικού μαθητή του Χριστού, που όλη του τη ζωή υπέστη διαβολές, διώξεις και άδικες κατηγορίες παίρνοντας ως τύπον και υπογραμμό του τα θεία Πάθη του Κυρίου. Ο Θεός όμως τον εδόξασε και από την ώρα της κοιμήσεώς του τα θαύματα περίσσευσαν και περισσεύουν καθημερινά ως σήμερα για εκείνους που πλησιάζουν με πίστη τα λείψανά του ή εμπιστεύονται την ισχυρή του μεσιτεία.

Το σώμα του αγίου παρέμεινε θαυματουργικά άφθαρτο περισσότερο από είκοσι χρόνια, αναδίδοντας ουράνια και λεπτή ευωδία. Στα 1953, όταν έλυωσε τελικά κατά τους φυσικούς νόμους, έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του και διαπιστώθηκε τότε ότι αναδυόταν έντονα η ίδια ευωδία. Δεν έπαυσε έκτοτε να χαροποιεί τους πιστούς που πλησιάζουν τα τίμια αύτα λείψανα, δίνοντάς τους τη διαβεβαίωση ότι ο άγιος Νεκτάριος βρήκε τη θέση του κοντά στον Θεό, στις μονές των αγίων.

Πηγή: Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, έκδ. Ίνδικτος. Αναδημοσίευση από: Μηνιαίο Περιοδικό Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς «Πειραϊκή Εκκλησία», Έτος 19ο, Αριθμός Φύλλου 209, Νοέμβριος 2009

Μνήμη της Oσίας Mητρός ημών Mατρώνης

Ζωής μενούσης αξιούται Mατρώνα,
Ως εν βίω ζήσασα ταύτης αξίως.

Αύτη ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Mαρκιανού και Λέοντος του Mεγάλου, του καλουμένου Mακέλλη, εν έτει υξϛ΄ [466], καταγομένη από την Πέργην της Παμφυλίας. Λαβούσα δε νόμιμον άνδρα, εγέννησε μίαν θυγατέρα. Kαι έπειτα ανέβη εις την Kωνσταντινούπολιν ομού με τον άνδρα της, ούσα τότε χρόνων δεκαπέντε. Eκεί δε έγινε φίλη με μίαν παρθένον Eυγενίαν ονόματι, της οποίας την άσκησιν μιμησαμένη, δεν έλιπεν από τας Eκκλησίας του Θεού. Aλλά προσμένουσα πάντοτε εις αυτάς με νηστείας και αγρυπνίας, την μεν ψυχήν της εκαθάριζε, το δε σώμα της κατεξήρανε. Tον δε ευσεβή προς Θεόν πόθον της θερμότερον διά τούτων ανάψασα, παραδίδει την θυγατέρα της εις μίαν γνώριμον γυναίκα, ονομαζομένην Σωσάνναν. Aύτη δε φορέσασα ανδρίκεια φορέματα, πηγαίνει εις το Mοναστήριον του Aγίου Bασιανού. Kαι με σχήμα ευνούχου, συνανεστρέφετο με τους Mοναχούς όχι ολίγον καιρόν. Eπειδή δε ο Άγιος Bασιανός¹ έμαθε τα κατ’ αυτήν δι’ αποκαλύψεως, διά τούτο έπεμψεν αυτήν εις το Mοναστήριον των γυναικών, το ευρισκόμενον εις την πόλιν Έμεσαν, ήτις τουρκιστί λέγεται Eμς. Aπό εκεί δε επήγεν η Oσία εις τα Iεροσόλυμα. Kαι εκείθεν μεταβαίνει εις το Σίναιον όρος. Eίτα απέρχεται εις το Bερούτι. Kαι εκεί διά προσευχής της εύγαλεν ύδωρ εις ένα άνυδρον τόπον. Eπειδή δε εδοκίμασε πολλάς προσβολάς και πειρασμούς των δαιμόνων, επαναγυρίζει πάλιν εις την Kωνσταντινούπολιν και φανερωθείσα εις τον Άγιον Bασιανόν, εσυγχωρήθη από αυτόν να μένη εις το Mοναστήριον. Tο οποίον κατά την ονομασίαν αυτής, επονομάζεται έως τώρα της Mατρώνης. Ζήσασα λοιπόν σχεδόν έως εκατόν χρόνους, εν ειρήνη προς Kύριον εξεδήμησεν. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτής όρα εις τον Nέον Παράδεισον².)

Σημειώσεις

1. Oύτος ο Άγιος εορτάζεται κατά την δεκάτην του Oκτωβρίου.

2. Tαύτης τον Bίον συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Tους σώφρονας τον βίον». (Σώζεται εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ο λογισμός μου λέγει ότι η μεγαλύτερη θεία δράση του Αγίου Πατρός τώρα αρχίζει, και ήδη άρχισε μετά από την κοίμησή του στην Ελλάδα, αφού είχαν ξεκουρασθεί λίγο τα πολυκουρασμένα του Άγια κόκκαλα στα ευλογημένα χώματα του Ιερού Νησιού της Κερκύρας.

Όπως ανέφερα πιο πάνω, ήδη από το 1970, που έκανε τις εμφανίσεις του, συνέχεια θαυματουργεί. Έχουν θεραπευθεί πολλοί μέχρι σήμερα και από διάφορες αρρώστειες από τον Άγιο Πατέρα Αρσένιο, που τον επικαλέσθηκαν με πίστη και ευλάβεια.

Δεν κάνω εγώ λόγο γι’ αυτά τα θαύματα, εκτός εάν οι ίδιοι οι θεραπευμένοι τα ομολογήσουν από ευγνωμοσύνη προς τον Άγιο, εις δόξαν Θεού.

Η Χάρις του Θεού δεν είναι στέρνα που τελειώνει το νερό της και μετά στερεύει, αλλά ανεξάντλητη πηγή.

Είναι φυσικό, νομίζω, να βοηθά περισσότερο τώρα, απ’ ό,τι βοηθούσε όταν ζούσε στην γη, διότι τώρα πια βρίσκεται κοντά στον Ουράνιο Πατέρα και σαν παιδί Του με παρρησία, που είχε αποκτήσει από πριν, μπορεί να παίρνει άφθονη Χάρι και να καταφθάνει αμέσως στους πονεμένους ανθρώπους, για να τους βοηθάει  δίνοντας την  ανάλογη θεραπεία.

Η προηγούμενη μεγάλη άσκησή του για την αγάπη του Χριστού, μαζί με την μεγάλη του αγάπη και ταπείνωση, του έφερε και αυτή την μεγάλη πνευματική εξέλιξη, να πετάει τώρα Αγγελικά και να αγάλλεται, γιατί βοηθάει περισσότερους πονεμένους ανθρώπους και για το ότι δοξάζεται περισσότερο και το όνομα του Θεού.

Τώρα πια ο Χατζεφεντής (Πατήρ Αρσένιος) δεν τρέχει με τα πόδια και δεν λαχανιάζει, για να προλαβαίνει τους άρρωστους, να τους διαβάζει την ανάλογη ευχή και να τους θεραπεύει, αλλά πετάει άνετα σαν Άγγελος από την μια άκρη του κόσμου στην άλλη και μπορεί να προλαβαίνει όλους τους πιστούς, που τον επικαλούνται με ευλάβεια.

Ο Πατήρ Αρσένιος (Χατζεφεντής) κήρυττε την Ορθοδοξία ορθά με τον ορθόδοξο βίο του. Έλειωνε στην άσκηση την σάρκα του από την θερμή του αγάπη προς τον Θεό και αλλοίωνε τις ψυχές με την Θεία του Χάρι.

Πίστευε πολύ και θεράπευε πολλούς, πιστούς και απίστους.

Λίγα λόγια, πολλά θαύματα. Ζούσε πολλά και έκρυβε πολλά. Μέσα από τον σκληρό του φλοιό, έκρυβε τον πνευματικό του γλυκό καρπό.

Πολύ αυστηρός Πατέρας στον εαυτό του, αλλά και πολύ στοργικός Πατέρας στα παιδιά του. Δεν τα χτυπούσε με τον νόμο, αλλά με το φιλότιμο, με το νόημα του νόμου.

Ως Λειτουργός του Υψίστου δεν πατούσε στην γη, και ως Συλλειτουργός άστραφτε στον κόσμο.

Τον δόξασε ο Θεός, γιατί συνέχεια με την αγία του ζωή δοξαζόταν το όνομα του Θεού, εις τον οποίον ανήκει πάσα δόξα εις τους αιώνας. Αμήν.

***

Πολλοί που έτυχε να ιδούν τον Πατέρα Αρσένιο να υψώνη τα χέρια του και να παρακαλή τον Θεό και να φωνάζη προσευχόμενος «Θεέ μου!», έλεγαν: «Λες και ξεκοβόταν η καρδιά του εκείνη την ώρα και θαρρείς έπιανε τον Χριστό από τα πόδια και δεν Τον άφηνε, εάν δεν του έκανε το αίτημα του».

Ο μεν Πατήρ Αρσένιος έκανε συνέχεια προσπάθεια να κρύβεται, η δε Χάρις του Θεού, που κατοικούσε μέσα του, συνέχεια τον πρόδιδε και μακριά ακόμη.

«Εμείς», όπως έλεγαν οι Φαρασιώτες, «στην Πατρίδα μας τι θα πει γιατρός, δεν ξέραμε στον Χατζεφεντή τρέχαμε. Στην Ελλάδα μάθαμε από γιατρούς, αλλά αν τα πούμε στους εντόπιους, τους φαίνονται παράξενα».

***

Εκτός από τα άλλα του χαρίσματα είχε και το προορατικό χάρισμα. Είχε πληροφορηθεί από τον Θεό, πως θα έφευγαν για την Ελλάδα και έγινε στις 14 Αυγούστου του 1924 μ.Χ. με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Γνώριζε από προηγουμένως και τον θάνατό του και ότι αυτός θα συνέβαινε σ’ ένα νησί.

Η αγία του μορφή συνέχεια σκορπούσε Χάρη και παρηγοριά. Το πρόσωπό του έλαμπε από την ασκητική γυαλάδα, που έμοιαζε σαν το χρώμα του φτιασμένου κυδωνιού. Είχε πια εξαϋλωθεί από τους υπερφυσικούς πνευματικούς αγώνες, που έκανε από αγάπη στον Χριστό, καθώς και από τους πολλούς του κόπους για την αγάπη προς το ποίμνιο του, που το ποίμανε πενήντα χρόνια σαν καλός Ποιμένας.

***

Οι κάτοικοι των Φαράσων όλα τα αγαθά του Θεού τα είχαν· τον χειμώνα ήταν όλοι στα σπίτια τους και είχαν γιορτές πολλές. Μικροί και μεγάλοι όμως οπλοφορούσαν, διότι θα έπρεπε να είναι έτοιμοι με την σφυρίχτρα (σύνθημα) να τρέξουν για να προστατέψουν το χωριό από τους Τσέτες (Τούρκους αντάρτες). Αστυνομία φυσικά δεν ήταν στην περιοχή εκείνη, διότι δεν συνέφερε στους Τούρκους να έχουν, για να κινούνται οι Τσέτες άνετα. Αυτοί ήταν βαλτοί από τους Τούρκους, για να καταστρέψουν τα έξι εκείνα Χριστιανικά χωριά των Φαράσων, που αποτελούσαν ένα μικρό Ελληνικό κομμάτι μέσα στην Τουρκιά. …Έλεγε πολλές φορές ο Άγιος Πατέρας στα ζωηρά παιδιά: «Η ζωηράδα σας να ξεσπάη στους Τσέτες, για να μην πατήσουν το χωριό μας». Πράγματι και συνέβαινε αυτό στους νέους. «Όταν έρχονταν οι Τσέτες, μου διηγόταν ο πατέρας μου, έτρεχαν και πολλά ζωηρά παιδάκια, για να πολεμήσουν και αυτά, λες και πήγαιναν για χιονοπόλεμο, και δεν μπορούσα να τα συγκρατήσω».

– Ο Πρόδρομος Εζνεπίδης διηγήθηκε πως μια φορά είχαν έρθει πολλοί Τούρκοι (Τσέτες) στο χωριό (Φάρασσα) και έτυχε εκείνος να είναι άρρωστος στο κρεββάτι και να σπαρταράη σαν το ψάρι από δυνατό ρίγος. Όταν τον ειδοποίησαν, βρέθηκε σε δύσκολη θέση σαν Πρόεδρος, γιατί έφερνε ευθύνη του χωριού, και είπε σ’ αυτούς που ήταν γύρω του να τον πιάσουν, όπως ήταν, και να τον πάνε στον Χατζηεφέντη. Όπως και έκαναν. Ο Χατζηεφέντης, όταν τον είδε σ’ αυτή τη κατάσταση και έμαθε που είχαν έρθει οι Τούρκοι, ούτε καν τη φυλλάδα του πήρε να τον διαβάσει, αλλά χωρίς να χασομερήση καθόλου, πήρε ένα τσεραστούπι (κανδηλοκέρι), το ευλόγησε, το τύλιξε στο δεξί του χέρι και του είπε: «Πήγαινε παλικάρι, στην ευχή του Χριστού και διώξε τους Τούρκους να μην μπουν στο χωριό μας». Αμέσως έγινε καλά με την ευχή του, συγκέντρωσε τα παλληκάρια του χωριού και τους έδιωξε, χωρίς να έχουν ούτε τραυματία.

– Επίσης διηγήθηκε ο ίδιος ότι μια άλλη φορά είχαν πάει πολλοί Τούρκοι (Τσέτες), για να πατήσουν τα Φάρασα. Στο χωριό οι άνδρες έλειπαν, άλλοι στα μακρινά κτήματα και άλλοι στα ταξίδια. Αναγκάστηκε τότε να μαζέψη τα μικρά παιδιά, μόνο για να δείξουν στόχο γύρω από το Κάστρο ότι είναι πολλοί, και μετά τα έδιωξε, για να κρυφθούν.
Μερικοί γέροι που ήταν, και αυτοί σκόρπισαν, και τελικά έμεινε μόνος του με την απόφαση να σκοτωθή καλύτερα παρά να ιδή του Τούρκους στο χωριό. Είχαν τελειώσει όμως οι σφαίρες του και μετά τον έπιασαν ζωντανό οι Τούρκοι. Αφού τον έδεσαν γερά, τον πήγαν στο σπίτι του και τον ανέβασαν στο δώμα (ταράτσα), όπου είχαν στήσει τη κρεμάλα του. Εκεί τον βασάνιζαν, για να τους δώση ό,τι είχε και μετά να τον τελειώσουν. Εκείνη τη στιγμή όπου τον βασάνιζαν, δεν ξέρει πως του ήρθε, είπε στου Τούρκους:
«Ό,τι έχω, τα έχω στον Χατζεφεντή».
Οι Τούρκοι δεν χασομερούν και τον πηγαίνουν στον Πατέρα Αρσένιο. Όταν άνοιξε την πόρτα του ο Πατήρ και είδε αυτή τη σκηνή, πολύ πληγώθηκε, και μάλιστα μάλωσε τους Τούρκους, που τον είχαν δεμένο, για να τον ελευθερώσουν γρήγορα, και μάλιστα τους είπε και «παλιότουρκους». Ο αρχηγός τους θύμωσε και τράβηξε το χατζάρι του, για να κόψη τον Χατζεφεντή. Ο Χατζεφεντής τότε λέγει στον Τούρκο Καπετάνιο: «Γρήγορα κατέβασε το χέρι σου κάτω ξερό».
Ώ του θαύματος! Το χέρι του Τούρκου κατέβηκε ξερό κάτω αγκυλωμένο και το χατζάρι του έπεσε κάτω καταγής. Όταν είδαν αυτό οι άλλοι Τούρκοι της συμμορίας, άρχισαν να τρέμουν από φόβο και ο αρχηγός με κλάματα να παρακαλεί να του κάνη καλά το χέρι του. Ο Πατήρ Αρσένιος τότε του σταύρωσε το χέρι του και το θεράπευσε. Και αφού έλυσαν και τον Πρόεδρο, τους μάλωσε, για να μην ξαναπατήσουν στο χωριό. Πράγματι από εκείνη τη συμμορία δεν είχε ξαναπατήσει κανείς στα Φάρασσα.

Ο Ιωάννης Κυρκαλάς διηγήθηκε ότι μια φορά είχαν πάει πολλοί Τούρκοι (Τσέτες) στα Φάρασα και, αφού έπιασαν κρυφά δώδεκα πλουσίους του χωριού, ειδοποίησαν τις οικογένειες τους: Ή θα τους πάνε πεντακόσιες χρυσές λίρες ή θα τους κόψουν. Επίσης εμήνυσαν και το εξής στους Φαρασιώτες: Η παραμικρή τους κίνηση για να τους χτυπήσουν, θα είναι εις βάρος των κρατουμένων, διότι πρώτα θα κόψουν αυτούς και μετά θα αρχίσουν την μάχη.
Όλα τα Φάρασα είχαν αναστατωθή τότε και άλλοι έτρεξαν να συγκρατήσουν τα παλληκάρια του χωριού, για να μην κάνουν καμμιά τρέλλα και τους χτυπήσουν, και άλλα γυναικόπαιδα έτρεξαν στον Χατζεφεντή, που ήταν η μόνη τους ελπίδα, γιατί οι Τούρκοι ήταν πολλοί και οχυρωμένοι – λέγουν γύρω στους τριακόσιους ογδόντα.
Ο Πατήρ Αρσένιος, μόλις το μαθαίνει, πηγαίνει στην Εκκλησία και λέγει στους επιτρόπους να του δώσουν όλα τα χρήματα που είχε το παγκάρι, τα οποία ήταν γύρω στις πενήντα λίρες. Τα παίρνει λοιπόν ο Πατήρ μαζί του και με δυο γέρους ανεβαίνει στο λημέρι των Τσετών και ζητάει τον Καπετάνιο τους, ο οποίος ήρθε χαρούμενος, γιατί νόμιζε ότι έφεραν τις πεντακόσιες λίρες. Μόλις είδε τον Καπετάνιο τους ο Πατήρ Αρσένιος, άρχισε να τον μαλώνη με τα εξής λόγια:
– Δεν φοβάσαι τον Θεό; Δεν ντρέπεσαι καθόλου; Από πού θα τις βρουν τις πεντακόσιες λίρες οι φτωχοί αυτοί άνθρωποι και λέτε ότι θα τους κόψετε, εάν δεν σας τις δώσουν;
Παίρνει μετά την σακκούλα με τα χρήματα της Εκκλησίας (τα ψιλά), τα πετάει και τους λέγει:
– Πάρτε αυτά για τον κόπο που κάνατε και φέρτε γρήγορα τους ανθρώπους μου, γιατί αλλιώς θα σας κόψω εγώ πέτρες επί τόπου όλους σας.
Με τα λόγια αυτά που τους είπε: «Θα σας κόψω πέτρες», όλοι οι Τούρκοι είχαν μείνει στον τόπο τους ακίνητοι σαν αγάλματα. Μετά από λίγο, ενώ έμεναν έτσι μαρμαρωμένοι, τους λέγει ξανά ο Πατήρ:
– Γρήγορα, φέρτε τους ανθρώπους μου και φύγετε.
Τότε μόνον μπόρεσαν να ελευθερωθούν από εκείνο το αόρατο δέσιμο που ένιωθαν και έλυσαν τους δώδεκα κρατουμένους Φαρασιώτες και έφυγαν κατατρομαγμένοι από εκείνο το μαρμάρωμα που έπαθαν, χωρίς να σκύψουν να πάρουν ούτε τις πενήντα λίρες, που ήταν στην γη σκορπισμένες. Ο Πατήρ Αρσένιος είπε στους κρατουμένους: «Μάστε τα χρήματα της Εκκλησίας και πάμε να φύγουμε», και γύρισαν μετά στο χωριό χαρούμενοι.

[…] Αυτό δε που βοηθούσε περισσότερο και ενίσχυε τους φοβισμένους Χριστιανούς για να μένουν σταθεροί στην πίστη τους, δεν ήταν τα ενισχυτικά του λόγια μόνο, αλλά τα θαυμαστά έργα, που έβλεπαν να κάνει ο Πατήρ Αρσένιος, διότι είχε άφθονη την θεία Χάρη και θεράπευε τις ψυχές και τα σώματα των πονεμένων ανθρώπων. Οι Χριστιανοί, όταν τα έβλεπαν, γίνονταν πιο πιστοί, διότι έβλεπαν την μεγάλη δύναμη της πίστεως μας. Οι δε Τούρκοι, που τα έβλεπαν και αυτοί, και Χριστιανοί να μη γίνονταν, έπαυαν κάπως να δαγκώνουν τους Χριστιανούς.

Είναι αλήθεια ότι ο Πατήρ, όπου περνούσε και του έφερναν αρρώστους, για να τους διαβάση, ποτέ δεν εξέταζε εάν ο άρρωστος είναι Χριστιανός ή Τούρκος, αλλά από ποια αρρώστια πάσχει, για να βρη την ανάλογη ευχή. Όταν θεράπευε τον άρρωστο με την Χάρη του Θεού, έκανε τους Τούρκους να καταλάβουν την μεγάλη αξία της Ορθοδοξίας μας και να την ευλαβούνται.

Μεγαλύτερο κακό έκαναν οι προτεστάντες στον ευλαβή Ορθόδοξο λαό της Ανατολής παρά οι Τούρκοι, γιατί οι Τούρκοι ομολογούσαν ότι είναι Τούρκοι, και οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί τους απέφευγαν σαν Τούρκους. Ενώ οι προτεστάντες παρουσιάζονταν με το Ευαγγέλιο και παρέσυραν τους απλούς στην πλάνη τους και κατέστρεφαν ψυχές.

Αυτό που είχε κουράσει περισσότερο όλα αυτά τα χρόνια τον ακούραστο καλόν εργάτη Πατέρα Αρσένιο στον Αμπελώνα του Χριστού, δεν ήταν τόσο η δουλειά, όσο το άγρυπνο φύλαγμα του αμπελιού, διότι ήταν σε πολύ απόμερο μέρος τα Φάρασα και γύρω-γύρω ήταν άγρια θηρία (οι Τσέτες), που ορμούσαν, για να σπάσουν τους φράχτες και να μπουν να το καταστρέψουν. Βλέποντας όλη αυτή την μεγάλη αγωνία ο Καλός Θεός, ξερρίζωσε τα κλήματα όλα και τα πήρε μαζί με τον Αμπελουργό· τα μεν κλήματα να τα μεταφυτέψη στο μεγάλο Του αμπέλι στην Ελλάδα, τον δε Αμπελουργό να πάρη πια κοντά Του, να ξεκουρασθή.

Καθώς ανέφερα πιο πάνω, στον βίο του Οσίου Αρσενίου, είναι ατέλειωτα τα θαύματα που έκανε με την Χάρη του Χριστού, και …. ίσως μας βοηθήσουν στα δύσκολα χρόνια που περνάμε.

Η αρετή, βλέπετε, δεν κρύβεται, όσο και να θέλει κανείς, όπως ο ήλιος δεν κρύβεται με το κόσκινο, διότι από τις τρυπούλες θα περάσουν ακτίνες αρκετές.

Αυτός ήταν ο Πατήρ Αρσένιος!
Μόνος, μικρός, με μόνη του Θεού την προστασία!
Μόνος, μεγάλος, δοσμένος μόνο στον Θεό και στην εικόνα Του !
Μόνος στο τέλος της ζωής του με τον Θεό μόνο !

(Μοναχού Παϊσίου Αγιορείτου, «Ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης», εκδ. Ι.Ησυχαστηρίου Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, Σουρωτή, Θεσ/νίκης 1991, σ.114-121)

Πηγή: https://iconandlight.wordpress.com/2018/11/09/26072/

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΟΡΤΗΣ (Η ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ)
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 2-10

Ἀδελφοί, εἰ ὁ δι᾿ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος, καὶ πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν, πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας; Ἥτις ἀρχὴν λαβοῦσα λαλεῖσθαι διὰ τοῦ Κυρίου, ὑπὸ τῶν ἀκουσάντων εἰς ἡμᾶς ἐβεβαιώθη, συνεπιμαρτυροῦντος τοῦ Θεοῦ σημείοις τε καὶ τέρασι καὶ ποικίλαις δυνάμεσι καὶ Πνεύματος ῾Αγίου μερισμοῖς κατὰ τὴν αὐτοῦ θέλησιν. Οὐ γὰρ ἀγγέλοις ὑπέταξε τὴν οἰκουμένην τὴν μέλλουσαν, περὶ ἧς λαλοῦμεν, διεμαρτύρατο δέ πού τις λέγων· «Τί ἐστιν ἄνθρωπος ὅτι μιμνήσκῃ αὐτοῦ, ἢ υἱὸς ἀνθρώπου ὅτι ἐπισκέπτῃ αὐτόν; Ἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ᾿ ἀγγέλους, δόξῃ καὶ τιμῇ ἐστεφάνωσας αὐτόν, πάντα ὑπέταξας ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτοῦ»· ἐν γὰρ τῷ «ὑποτάξαι» αὐτῷ τὰ «πάντα» οὐδὲν ἀφῆκεν αὐτῷ ἀνυπότακτον. Νῦν δὲ οὔπω ὁρῶμεν αὐτῷ τὰ «πάντα ὑποτεταγμένα»· τὸν δὲ «βραχύ τι παρ᾿ ἀγγέλλους ἠλαττωμένον» βλέπομεν ᾿Ιησοῦν διὰ τὸ πάθημα τοῦ θανάτου «δόξῃ καὶ τιμῇ ἐστεφανωμένον», ὅπως χάριτι Θεοῦ ὑπὲρ παντὸς γεύσηται θανάτου. Ἔπρεπε γὰρ αὐτῷ, δι᾿ ὃν τὰ πάντα καὶ δι᾿ οὗ τὰ πάντα, πολλοὺς υἱοὺς εἰς δόξαν ἀγαγόντα, τὸν ἀρχηγὸν τῆς σωτηρίας αὐτῶν διὰ παθημάτων τελειῶσαι.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΕΟΡΤΗΣ (Η ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
10: 16-21

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· Ὁ ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καὶ ὁ ἀθετῶν ὑμᾶς ἐμὲ ἀθετεῖ· ὁ δὲ ἐμὲ ἀθετῶν ἀθετεῖ τὸν ἀποστείλαντά με. Ὑπέστρεψαν δὲ οἱ ἑβδομήκοντα μετὰ χαρᾶς λέγοντες· Κύριε, καὶ τὰ δαιμόνια ὑποτάσσεται ἡμῖν ἐν τῷ ὀνόματί σου. Εἶπε δὲ αὐτοῖς· Ἐθεώρουν τὸν σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα. ἰδοὺ δίδωμι ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδικήσῃ. πλὴν ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε, ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσσεται· χαίρετε δὲ ὅτι τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐγράφη ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἠγαλλιάσατο τῷ πνεύματι ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπεν· Ἐξομολογοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις· ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως ἐγένετο εὐδοκία ἔμπροσθέν σου.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ὁμιλία, σὺν Θεῷ ἁγίῳ, εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τῆς Ζ´ Κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ (Λουκ. 8, 41-56).

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

«Θάρσει, θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε».

Δύο θαύματα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ περιγράφει τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί: Τὴν ἰατρεία τῆς αἱμορρoούσας γυναίκας καὶ τὴν ἀνάσταση τῆς θυγατέρας τοῦ ἀρχισυναγώγου Ἰαείρου. Καὶ τὰ δύο μεγάλα, ἀλλ’ ἀσφαλῶς τὸ δεύτερο πολὺ μεγαλύτερο καὶ θαυμαστότερο τοῦ πρώτου.

Ἀλλ’ ἐπειδή, κατὰ τὸν ἀρχαῖο Ἕλληνα φιλόσοφο Ἀντισθένη, «ἀρχὴ σοφίας ἡ τῶν ὀνομάτων ἐπίσκεψις», δηλαδὴ ἀρχὴ τῆς γνώσεως εἶναι ἡ ἐξέταση καὶ μελέτη τῶν ὀνομάτων τῶν πραγμάτων, ἂς εἰποῦμε λίγα λόγια γιὰ τὸ τί εἶναι θαῦμα. Ἡ λέξη αὐτὴ παράγεται ἀπὸ τὸ ρῆμα θαυμάζω, ποὺ σημαίνει ἀπορῶ, ἐξίσταμαι, ἐκπλήττομαι. Τὸ θαῦμα εἶναι ἕνα γεγονός, ποὺ προκαλεῖ ἀπορία, θαυμασμό, ἔκπληξη. Στὴν Ἐκκλησία μας θαῦμα ἀποκαλοῦμε μία ἔκτακτη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, μία δυναμική Του παρέμβαση στὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων, ποὺ καταργεῖ, ἢ μᾶλλον ὑπερβαίνει τοὺς ὅρους τῆς φύσης, τοὺς ὁποίους ἀσφαλῶς ὁ Ἴδιος ἔθεσε, μὲ σκοπὸ τὴν ὠφέλεια, τὴ σωματικὴ καὶ ψυχικὴ τῶν ἀνθρώπων. Τὸ θαῦμα ἐνεργεῖ ὁ Κύριος, πολὺ συχνὰ μὲ τὶς ἱκεσίες τῆς Παναγίας ἢ τῶν ἁγίων μας, ὅταν καὶ ὅπως ὁ Ἴδιος θελήσει, καὶ μὲ ἀπώτερο σκοπό, ὄχι νὰ προκαλέσει τὸν ἁπλὸ θαυμασμὸ τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ τὴ σωτηρία τους.

Θαύματα ἔγιναν, γίνονται καὶ θὰ συνεχίζουν νὰ γίνονται μέχρι τὴ συντέλεια τῶν αἰώνων. Καὶ οἱ πλεῖστοι πιστοὶ Ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ ἔχουν ὁ καθένας νὰ καταθέσει τὴ μαρτυρία του γιὰ κάποιο θαυμαστὸ γεγονὸς ποὺ συνέβη, Χάριτι Θεοῦ, στὴ ζωή του. Καὶ φυσικά, κατὰ τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη καὶ Παράδοση, οὐδέποτε πρέπει νὰ ζητοῦμε ἢ νὰ ἀπαιτοῦμε θαύματα ἀπὸ τὸν Θεὸ ἢ θαυμαστὲς ἐμφανίσεις καὶ ὁράσεις. Πάντοτε καὶ γιὰ ὅλα, μὲ πίστη, ὑπομονή, ταπείνωση καὶ ἐλπίδα, παρακαλοῦμε τὸν Κύριο, τὴν Παναγία μας καὶ τοὺς ἁγίους γιὰ τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς μας καὶ τῶν ἀδελφῶν μας, ἀλλὰ τὰ ἐναποθέτουμε ὅλα στὴν Πρόνοια τὴν πατρικὴ καὶ ἀγάπη τοῦ Κυρίου, ποὺ γνωρίζει σὲ κάθε περίπτωση πολὺ καλύτερα ἀπὸ ἐμᾶς τὸ πραγματικό μας συμφέρον, τὸ τί εἶναι ἑκάστοτε γιὰ μᾶς ὠφέλιμο καὶ σωτήριο, ἢ ἐπιβλαβὲς καὶ ἐπιζήμιο.

Θαύματα ὑπάρχουν μικρά, ὑπάρχουν καὶ μεγάλα. Σὲ ὅλες ὅμως τὶς περιπτώσεις, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ποὺ ἐνεργεῖ τὴν εὐεργεσία, ἀνταποκρινόμενη βεβαίως σὲ μία ἀπαραίτητη προϋπόθεση: Στὴν ὁλόψυχη, στὴν ἀδιάκριτη πίστη τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως ἀναφέρει συχνὰ ὁ Χριστός μας στὸ Εὐαγγέλιο: «ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως καὶ μὴ διακριθῆτε», δηλαδὴ ἂν ἔχετε πίστη τόσο μικρή, ὅσο ὁ σπόρος τοῦ σιναπιοῦ, ἀλλὰ νὰ εἶναι πίστη ἀκράδαντη καὶ ἀναμφίβολη, «ὅσα ἂν αἰτήσησθε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε». Ὅλη τὴν Ἁγία Γραφή, τόσο τὴν Παλαιά, ὅσο καὶ τὴν Καινὴ Διαθήκη, περιτρέχει τὸ θέμα τῆς πίστης, δηλαδὴ τῆς ἀκλόνητης ἐμπιστοσύνης, ὄχι μόνο στὴν ὕπαρξη, ἀλλὰ καὶ τὴν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, γιὰ κάθε πλάσμα καὶ ὕπαρξη ξεχωριστά.

Τὴν ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ μας σὲ μιὰ τέτοια θερμὴ καὶ χωρὶς ταλάντευση καὶ ἀμφιβολία πίστη παρουσιάζουν καὶ ἀποτελοῦν ξεκάθαρα καὶ τὰ δύο θαύματα τῆς σημερινῆς περικοπῆς. Ὁ Κύριος, στὸν δρόμο γιὰ τὸ σπίτι τοῦ Ἰαείρου, τοῦ Ἰουδαίου ἀρχισυναγώγου ποὺ τὸν κάλεσε μὲ δάκρυα καὶ πίστη νὰ θεραπεύσει τὴ μελλοθάνατη θυγατέρα του, συναντᾶ πλήθη ἀνθρώπων: «Οἱ ὄχλοι συνέπνιγον αὐτόν». Τόσο ἀσφυκτικὰ τὸν κύκλωναν οἱ ὄχλοι, ποὺ σὰν νὰ τὸν πνίγανε, μὲ τὸν συνωστισμό, τὰ σπρωξίματά τους. Ὅλοι θέλανε νὰ τὸν δοῦνε, νὰ τὸν θαυμάσουν. Γιατὶ ὅλοι εἶχαν ἀκούσει καὶ ἰδεῖ θαυμαστὰ γεγονότα στὸ πρόσωπό Του. Μὰ σωστά, δηλαδή μὲ ἀκράδαντη πίστη, ἐλπίδα, μόνο μία ψυχὴ τὸν πλησίασε ἥσυχα καὶ ταπεινὰ μέσα σ’ ἐκεῖνο τὸ πλῆθος: Μία βασανισμένη γιὰ δώδεκα χρόνια γυναίκα, ποὺ ἔπασχε ἀπὸ ἀνίατη αἱμόρροια, ποὺ κανένας ἰατρὸς δὲν εἶχε κατορθώσει νὰ θεραπεύσει, παρόλο ποὺ ὅ,τι εἶχε καὶ δὲν εἶχε τὸ εἶχε ξοδεύσει σ’ αὐτούς. Ἀλλ’ ἦταν παρὼν ὁ μέγας, ὁ ἀληθινὸς Ἰατρός. Καὶ μόλις μὲ τέτοια πίστη ἄγγιξε ἀπὸ πίσω τὸ κάτω μέρος τοῦ χιτώνα Του, ἀμέσως ἔλαβε τὴ Χάρη, τὴν ἴαση. Καὶ ὁ Χριστὸς —τί παράδοξο!— ρωτάει ἀμέσως: «Ποιός μὲ ἄγγιξε;» Παραξενεύονται ὅλοι γιὰ τὴν ἐρώτησή Του. Καὶ ὁ Πέτρος, ὁ πάντοτε ζωηρός, ποὺ πάντα προέτρεχε, ἀμέσως ἀπαντάει: «Κύριε, οἱ ὄχλοι σὲ συνθλίβουν ἀπ’ τὰ σπρωξίματα, καὶ ρωτᾶς ποιός σὲ ἄγγιξε;» Μὰ ὁ Χριστὸς ἤξερε γιατί ἐρωτοῦσε: Γιὰ νὰ μὴ μείνει τὸ θαῦμα κρυμμένο, οὔτε καὶ ἀπαρατήρητη ἡ πίστη τῆς εὐλογημένης ἐκείνης ψυχῆς. Κι αὐτή, τρέμοντας καὶ φοβισμένη, ἀποκαλύπτει τὸ γεγονὸς τῆς θαυμαστῆς της ἴασης μπροστὰ σ’ ὅλο τὸ πλῆθος, γιὰ νὰ ἀκούσει τὴ γλυκεία τοῦ Δεσπότου φωνὴ νὰ τὴν ἐπιβραβεύει καὶ ἐπαινεῖ: «Μὴ φοβᾶσαι, θυγατέρα μου, ἡ πίστη σου στάθηκε σωτηρία σου. Πήγαινε εἰρηνικὰ στὸ σπίτι σου». Δὲν πρόλαβε νὰ τελειώσει τὸν λόγο Του ὁ Κύριος, καὶ ἔρχεται κάποιος ἀπ’ τὸ σπίτι τοῦ Ἰαείρου καὶ τοῦ φέρνει τὸ θλιβερὸ μήνυμα: «Μὴν ταλαιπωρεῖς πιὰ τὸν ἅγιο Διδάσκαλο καὶ Ἰατρό. Πέθανε ἤδη ἡ κόρη σου»!  Μὰ ὁ Κύριος δὲν ἀφήνει τὸν καλὸ Ἰάειρο ἀστήρικτο. Τὸν στερεώνει καὶ πάλι στὴν πρώτη του πίστη: «Μὴ φοβᾶσαι, παιδί μου. Μόνο κράτα τὴν πίστη σου γερὰ καὶ θὰ σωθεῖ τὸ κορίτσι σου»! Ἡ πίστη καὶ πάλιν θριάμβευσε: Ὁ Κύριος ἀνέστησε τὴ νεκρὴ σὰν ἀπὸ ὕπνο. Καί, γιὰ νὰ ἐπιβεβαιώσει ἀμέσως τὸ θαῦμα, πὼς δὲν ἤτανε φαντασία, πρόσταξε νὰ τῆς δώσουνε κάτι νὰ φάει.

Ἡ πίστη λοιπόν, ἀδελφοί, εἶναι ὁ ἀπαραίτητος ἀγωγὸς τῆς Χάρης τοῦ Θεοῦ στὸν ἄνθρωπο: Χωρὶς πίστη, οὔτε τὸν Θεὸ εὐαρεστοῦμε, οὔτε καὶ λαμβάνουμε τίποτα ἀπ’ Αὐτόν. Οἱ ὄχλοι, ποὺ ἀκολουθοῦσαν τὸν Χριστό, τοῦ πρόσφεραν συνήθως τιμὴ σωματική. Ἡ αἱμορροῦσα Τοῦ πρόσφερε εὐλάβεια καὶ λατρεία τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς της. Αὐτὸ ζήτησε στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὁ Θεός, αὐτὸ καὶ στὴν Καινή Διαθήκη: Τὴν πίστη καὶ ἀγάπη σ’ Αὐτόν, «ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς, ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας». Ἀλλά, θὰ ἐρωτήσει κάποιος, πῶς θὰ ἀποκτήσουμε τὴ θερμουργὴ καὶ ζωντανὴ πίστη; Ὁ καλοπροαίρετος ἄνθρωπος, βλέποντας τὴ φύση, τὴν κτίση, τὴ δημιουργία, ὁδηγεῖται στὸν Δημιουργό. Τί εἶπε ὁ πρῶτος Ἀμερικανὸς ἀστροναύτης, ὅταν πρὶν πεντῆντα περίπου χρόνια βγῆκε στὸ διάστημα; Τί ἀπάντησε, ὅταν κάποιοι δημοσιογράφοι τὸν ρώτησαν εἰρωνικά, ἂν εἶδε πουθενὰ τὸν Θεό; «Οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται δόξαν Θεοῦ, ποίησιν δὲ χειρῶν Αὐτοῦ ἀναγγέλει τὸ στερέωμα» (Ψαλμ. 18,2). Καὶ φυσικὰ ἡ πίστη αὐτὴ αὐξάνει μὲ τὸν προσωπικὸ ἀγώνα τοῦ πιστοῦ, Χάριτι Θεοῦ. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει μάτια πνευματικά, θὰ βλέπει παντοῦ, γύρω του, στὴ ζωή του, τὴν παρουσία καὶ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Καὶ στὴν πίστη, ἀδελφοί, ὁ ἄνθρωπος βρίσκει φῶς, χαρά, εἰρήνη, ἀνάπαυση ψυχῆς. Πληροφορεῖται αἰσθητά, ἀνάλογα μὲ τὴν πρόοδό του, τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ἐνῶ, ἀντίθετα, στὴν ἀπιστία καὶ ἐμπαθὴ ζωὴ, ὁ ἄνθρωπος γεμίζει σκοτάδι, λύπη, ταραχή. Σημεῖο, ὅτι ζεῖ καὶ φρονεῖ λανθασμένα.

Ἂς παρακαλοῦμε καὶ ἐμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τὸν Χριστό, ὅπως ὁ πατέρας ἐκεῖνος τοῦ σεληνιαζομένου παιδιοῦ, νὰ μᾶς αὐξάνει καὶ ἐνισχύει τὴν πίστη: «Πιστεύω, Κύριε, βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ». Ἂς κρατοῦμε πάντοτε καὶ παντοῦ γερὰ τὴν πίστη μας, μάλιστα στὶς δύσκολες μέρες, ποὺ ἐπέτρεψε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ νὰ ζοῦμε. Κι Αὐτὸς εἶναι εὔσπλαγχνος καὶ ἐλεήμων. Δὲν θὰ μᾶς ἐγκαταλείψει, οὔτε στὴν πρόσκαιρη τούτη ζωή, οὔτε στὴ μέλλουσα, ἂν ζοῦμε κατὰ τὸ θέλημά Του. Καὶ θὰ μᾶς ἀξιώσει, ἂν ἔτσι ζοῦμε, ἐν ἡμέρᾳ Κρίσεως, τῆς μακαρίας Του ἐκείνης φωνῆς: «Εὖ, δοῦλε, ἀγαθὲ καὶ πιστέ, εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου». Ἀμήν! Γένοιτο, Κύριε!

Αρχιμανδρίτης Φώτιος Ιωακεὶμ

«Ο Ταξιάρχης των άνω Δυνάμεων,
Μιχαήλ ο πρωτοστάτης των θείων ταγμάτων,
σήμερον ημάς πρός πανήγυριν συνεκάλεσεν»

Πανήγυρη φαιδρά και ημέρα πανσεβάσμια η παρούσα, αγαπητοί μου εν Κυρίω αδελφοί. Σήμερα η αγία των Ορθοδόξων Εκκλησία τιμά και γεραίρει δοξολογικά τη Σύναξη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και όλων των ουρανίων ασωμάτων Δυνάμεων. Γι᾽ αὐτὸ καὶ συναθροιστήκαμε κι ἐμεῖς ἀπόψε, κάναμε κι ἐμεῖς Σύναξη, γιὰ νὰ χρησιμοποιήσουμε τὸν ἁρμόζοντα ἐκκλησιαστικὸ ὅρο, στὸν περικαλλὴ τοῦτο ναό, γιὰ νὰ τιμήσουμε τὸν πρῶτο, τὸν πρωτοστάτη τῶν ἀσωμάτων ἀγγέλων Μιχαήλ.

Θὰ πρέπει νὰ γνωρίζουμε πὼς τὴν ἡμέρα τούτη, τὴν 8η Νοεμβρίου, ἡ Ἐκκλησία μας τὴν εἶχε ἀρχικὰ ἀφιερωμένη κατεξοχὴν στὸν Ἀρχάγγελο Μιχαήλ, ὅπως μαρτυρεῖται καὶ ἀπὸ τὰ ἀρχαῖα ἰδιόμελα τροπάρια τῆς ἡμέρας καὶ σχετικὲς βυζαντινὲς Τυπικὲς Διατάξεις. Σὺν τῷ χρόνῳ, ὅμως, ἡ ἑορτὴ αὐτὴ ἐπεκτάθηκε στὴν τιμὴ ὅλων τῶν ἀρχαγγέλων και τῶν ὑπολοίπων οὐρανίων Δυνάμεων.

Ὁ Θεός μας εἶναι ἀγάπη, εἶναι ἡ ἀγάπη: «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν», κατὰ τὴν ὑψήγορη τοῦ μαθητῆ τῆς ἀγάπης φθογγὴ (Α´ Ἰω.4,8). Καί, ἀπὸ αὐτή του τὴν ἀγάπη κινούμενος, θέλησε νὰ δημιουργήσει ὑπάρξεις λογικές, ποὺ νὰ μετέχουν στὴ Χάρη Του. Ταυτόχρονα, ὁ Θεὸς εἶναι Φῶς, «τὸ Φῶς τὸ ἀληθινὸν» καὶ προαιώνιο: «ὁ Θεὸς φῶς ἐστι καὶ σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία» (Α´ Ἰω.1,5). Πρὶν λοιπὸν δημιουργήσει τὸν ὑλικὸ καὶ ὁρατὸ κόσμο καὶ τὸν ἄνθρωπο, δημιούργησε τὸν ἄυλο καὶ ἀόρατο κόσμο, τὶς ἀναρίθμητες δηλαδὴ ἀγγελικὲς Δυνάμεις, ὄντα λογικὰ καὶ ἀσώματα, γιὰ νὰ κοινωνοῦν, νὰ μετέχουν στὴν ἄκτιστη Χάρη Του. Ἡ πρὶν ἀπὸ τὴν ὑλικὴ δημιουργία πλάση τους μαρτυρεῖται ξεκάθαρα στὸ βιβλίο τοῦ Ἰὼβ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη: «ὅτε ἐγενήθησαν ἄστρα, ᾔνεσάν με φωνῇ μεγάλῃ πάντες ἄγγελοί μου» (Ἰὼβ 38,7). Καί, ὡς φῶς ποὺ εἶναι ὁ Θεός, τοὺς ἔπλασε «φῶτα δεύτερα», ποὺ δέχονται δηλαδὴ τὸ φῶς τῆς Χάριτος καὶ θείας γνώσεως ἀπὸ τὸν  ἴδιο, ποὺ εἶναι ἡ πηγὴ τοῦ φωτός, καὶ τὸ μεταδίδουν μὲ τὴ σειρά τους, «ὡς ἔσοπτρα τοῦ φωτός», δηλ. σὰν καθρέπτες, οἱ ἀνώτεροι πρὸς τοὺς κατώτερους καὶ ὅλοι πρὸς τοὺς ἀνθρώπους. Τὴ φύση τῶν ἀγγέλων καὶ τὸν ἀριθμό τους μόνο ὁ Κύριος γνωρίζει. Τὸ μεγάλο τους πάντως πλῆθος ὑποδηλώνει ἐμφαντικὰ σὲ μία του θεϊκὴ ὅραση-ἀποκάλυψη ὁ προφήτης Δανιήλ: «χίλιαι χιλιάδες ἐλειτούργουν αὐτῷ καὶ μύριαι μυριάδες παρειστήκεισαν αὐτῷ» (Δαν. 7,10).] Σύμφωνα δὲ μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ τὴν ἱερὰ Παράδοσή μας, καὶ μάλιστα τὰ θεολογικώτατα συγγράμματα τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου, ὁ ἀγγελικὸς κόσμος κατατάσσεται σὲ ἐννέα τάγματα, ποὺ ὑποδιαιροῦνται σὲ τρεῖς τριαδικὲς ἑνότητες, κατὰ τὸν τύπο καὶ πρὸς τιμὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος. Καὶ βέβαια ὁ Τριαδικός μας Θεός δημιούργησε ἐλεύθερους τοὺς ἀγγέλους, καὶ σεβάστηκε τὴν ἐλευθερία τους. Δὲν τοὺς ἔκανε δηλαδὴ ἐξαρχῆς ἄτρεπτους πρὸς τὸ κακό, ἀλλὰ αὐτεξούσιους, ὥστε, χρησιμοποιώντας τὴν ἐλεύθερή τους βούληση, νὰ ἀνυψώνονται πρὸς τὸν Θεὸ καὶ νὰ αὐξάνουν σὲ ἁγιότητα μὲ τὴ θεωρία τῶν θείων τοῦ Θεοῦ μυστηρίων.

Σὲ κάποια ὅμως στιγμή, ποὺ δὲν γνωρίζουμε ἀκριβῶς —καὶ πάντως πρὶν τὴ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου—, ὁ Ἑωσφόρος, τὸ πλησιέστερο πρὸς τὸν Θεὸ ἀγγελικὸ πνεῦμα, κάνοντας κατάχρηση τῆς ἐλευθερίας του αὐτῆς καὶ λησμονώντας πὼς εἶναι κτίσμα, κυριεύθηκε ἀπὸ ὑπερηφάνεια καὶ θέλησε νὰ ὁμοιωθεῖ μὲ τὸν Ὕψιστο: «Θὰ ἀνέβω στὸν οὐρανό, εἶπε στὴ διάνοιά του»,  καθὼς ἀναφέρει τὸ βιβλίο τοῦ προφήτου Ἡσαΐου, «θὰ θέσω τὸν θρόνο μου πάνω ἀπὸ τὰ ἀστέρια τοῦ οὐρανοῦ (δηλ. τοὺς ἄλλους ἀγγέλους)… θὰ ἀνέβω πάνω ἀπὸ τὶς νεφέλες, θὰ γίνω ὅμοιος μὲ τὸν Ὕψιστο Θεὸ» (Ἡσ. 14,13-14). Ἦταν ὁ πρῶτος, ποὺ ἐπέλεξε τὸ κακὸ καὶ ἀπέρριψε τὸ καλό, ὁ πρῶτος ἀποστάτης ἀπὸ τὴν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ. Ἡ καταδίκη τοῦ Θεοῦ, κατὰ τὴ δίκαια κρίση Του, ὑπῆρξε ἄμεση: «νῦν δὲ εἰς ᾅδου καταβήσῃ καὶ εἰς τὰ θεμέλια τῆς γῆς» (Ἡσ. 14,15). Μόλις δηλ. συλλογίστηκε καὶ θέλησε νὰ πράξει αὐτά, ἀμέσως – ἀλίμονο!– καταβαραθρώθηκε στὴν κόλαση. Ἐξέπεσε τοῦ ἀξιώματός του καὶ ἀπὸ φῶς ἔγινε σκότος. Καὶ στὴν πτώση του, τὴν ἀποστασία του, παρέσυρε πλῆθος ἀγγέλων, ὅπως συμβολικὰ τὸ ἀποτυπώνει ὁ Θεολόγος Ἰωάννης στὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως: «καὶ ἡ οὐρὰ αὐτοῦ σύρει τὸ τρίτον τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ (δηλ. τῶν ἀγγέλων), καὶ ἔβαλεν αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν» (Ἀποκ. 12,4). Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ἐκπεσόντες ἄγγελοι κατέστησαν τὸ τάγμα τῶν διαβόλων. Τὴ θλιβερὴ ἐκείνη ὥρα τῆς ἀνταρσίας ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τῆς πτώσεως, ὁ ἀρχιστράτηγος τῶν ἀγγέλων Μιχαήλ, ποὺ ἦταν στερεωμένος ἀκράδαντα μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη στὴν ἀγάπη καὶ λατρεία τοῦ Δημιουργοῦ, βρέθηκε  ἀνάμεσα στοὺς ἀγγέλους, ποὺ ἔμειναν πιστοί, καὶ βροντοφώναξε: « Πρόσχωμεν! Στῶμεν καλῶς! Στῶμεν μετὰ φόβου!» (Ἕνα βαθειοῦ θεολογικοῦ νοήματος παρακέλευσμα, ποὺ ἡ Ἐκκλησία μας ἐνσωμάτωσε ἐνωρίτατα στὴ Θεία Λειτουργία). Δηλαδή·«Ἂς προσέξουμε, ἐμεῖς οἱ λειτουργοὶ τοῦ Θεοῦ. Ἂς σταθοῦμε γερὰ στὴν πίστη καὶ τὸν σεβασμὸ τοῦ Κυρίου. Ἂς συνειδητοποιήσουμε πὼς εἴμαστε δημιουργήματά Του, κι ὄχι θεοί. Μὲ τὴ χάρη καὶ ἀγάπη Του εἴμαστε ὅ,τι εἴμαστε!» Μὲ τὴ θαρραλέα καὶ ἁγία αὐτὴ ἐπέμβαση τοῦ Μιχαήλ, σταμάτησε ἡ πτώση  ἄλλων ἀγγέλων, καὶ οἱ χορεῖες ὅσων δὲν ἔπεσαν συναθροίσθηκαν, συνάχθηκαν σὲ ἑνότητα, ὁμόνοια καὶ ἐπαγρύπνηση στὴ δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Σὲ ἀνάμνηση  αὐτῆς τῆς Σύναξης τῶν ἀγγελικῶν Δυνάμεων, μὲ τὴ σωτήρια αὐτὴ παρέμβαση τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ, οἱ ἅγιοι Πατέρες μας, ἀκολουθώντας τὴν ἀρχαία τούτη παράδοση, θέσπισαν τὴν ἑορτή, ποὺ σήμερα καὶ κάθε χρόνο στὶς 8 Νοεμβρίου τιμᾶ μὲ ὕμνους καὶ ᾠδὲς πνευματικὲς ἡ Ἐκκλησία μας. Ἀργότερα ὅμως, ὅπως ἤδη ἀναφέραμε, θεωρήθηκε εὔλογο νὰ τιμῶνται  κατὰ  τὴν ἴδια ἡμέρα καὶ ὅλες οἱ χορεῖες τῶν ἐννέα ἀγγελικῶν ταγμάτων, δηλ. τὰ Σεραφείμ, τὰ Χερουβείμ, οἱ Θρόνοι, οἱ Κυριότητες, οἱ Δυνάμεις, οἱ Ἐξουσίες, οἱ Ἀρχές, οἱ Ἀρχάγγελοι καὶ Ἄγγελοι, μὲ προεξάρχοντες τὴν ὁμάδα τῶν ἀρχηγῶν καὶ ἀρχιστρατήγων τους Μιχαήλ, Γαβριήλ, Ραφαὴλ κ.ἄ.

Οἱ οὐράνιες Δυνάμεις ἔχουν τὴν κοινὴ ὀνομασία ἄγγελοι (ποὺ παράγεται ἀπὸ τὸ ρῆμα ἀγγέλλω = ἀναγγέλλω), δηλ. ἀγγελιοφόροι, ἐπειδή, ἐκτὸς ἀπὸ πνεύματα δοξολογικὰ τοῦ Θεοῦ, ποὺ ψάλλουν ἀκαταπαύστως τό, «ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος, Κύριος Σαββαὼθ» καὶ ἄλλους θεοπρεπεῖς ὕμνους, εἶναι καὶ συνεργοὶ τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὴ σωτηρία μας· ἀποστέλλονται δηλαδὴ ἀπὸ τὸν Θεό, γιὰ νὰ μᾶς ἀναγγείλουν τὸ ἅγιο θέλημά Του, νὰ μᾶς φυλάξουν, νὰ μᾶς φωτίσουν καὶ ἐνισχύσουν στὸν πνευματικό μας ἀγώνα: «πάντες εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα, διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν», ὅπως θεόπνευστα ἐπισημαίνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Ἑβρ. 1,14). Καί, ὡς ἄυλα πνεύματα, εἶναι ταχύτατα στὶς κινήσεις τους, μποροῦν δηλαδὴ ἀκαριαῖα νὰ βρεθοῦν ὁπουδήποτε (γι᾽ αὐτὸ εἰκονίζονται μὲ φτερά), μποροῦν νὰ λάβουν ἀνθρώπινη μορφή, ὅταν χρειασθεῖ, δὲν περιορίζονται ἀπὸ ὑλικὰ ἐμπόδια. Κάθε ἔθνος, κάθε πόλη καὶ χωριὸ καὶ κάθε ναὸς ἔχουν τὸν φύλακά τους ἄγγελο. Μὰ καὶ κάθε Χριστιανὸς προσωπικά, τὴν ὥρα τοῦ Βαπτίσματος, λαμβάνει ἀπὸ τὸν Θεὸ φύλακα ἄγγελο, ποὺ τὸν φυλάει, ἐνισχύει καὶ καθοδηγεῖ στὸν δρόμο τοῦ Θεοῦ, ὅσο ζεῖ, καὶ παίρνει αὐτὸς τὴν ψυχή του τὴν ὥρα τοῦ θανάτου, νὰ τὴν ὁδηγήσει στὸν Θεό, νὰ κριθεῖ τὴν πρώτη κρίση, ἀλλὰ καὶ νὰ λογοδοτήσει αὐτός, πόσο βοήθησε ἐκείνη τὴν ψυχή. Καὶ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία καθόρισε ὡραιότατες εὐχὲς καὶ ἐπικλήσεις πρὸς τὸν φύλακά μας Ἄγγελο (βλ. π.χ. τὴν ἐπίκληση στὰ Πληρωτικά, «Ἄγγελον εἰρήνης, πιστὸν ὁδηγόν, φύλακα τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν, παρὰ τοῦ Κυρίου αἰτησώμεθα», τὴν τελευταία εὐχὴ τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου καὶ τὸν Ἱκετήριο Κανόνα πρὸς τὸν Φύλακα Ἄγγελον, στὸ Μέγα Ὡρολόγιον). Κι ἐμεῖς, νὰ ἐπικαλούμαστε τὸν φύλακα ἄγγελό μας ὅσο συχνότερα μποροῦμε, καὶ νὰ ἀγωνιζόμαστε μάλιστα νὰ μὴν τὸν πικραίνουμε καὶ λυποῦμε μὲ τὰ  ἁμαρτωλά μας ἔργα, οὔτε νὰ τὸν καταισχύνουμε τὴν ὥρα τῆς Κρίσης γιὰ τὴν ἀμετανοησία μας.

Καί, γιὰ νὰ καταλήξουμε στοὺς δύο Ἀρχαγγέλους, ποὺ ἰδιαίτερα σήμερα τιμοῦμε, ὁ Μιχαήλ, ποὺ τὸ ὄνομά του σημαίνει δύναμις Θεοῦ ἢ ποιός εἶναι σὰν τὸν Θεό, εἶναι ὁ ἀρχάγγελος τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατεξοχὴν δρᾶ καὶ ἐμφανίζεται τὴν ἐποχὴ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ὅποιος τὴ μελετήσει ἐπισταμένως, θὰ διαπιστώσει τὶς πολλαπλὲς θαυμαστὲς ἐκεῖ ἐμφανίσεις καὶ παρεμβάσεις του. Ὁ Γαβριήλ δέ, ποὺ τὸ ὄνομά του σημαίνει ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ἢ θεάνθρωπος, εἶναι ὁ κατεξοχὴν οὐράνιος λειτουργὸς τῆς ἐποχῆς τῆς Χάριτος: Προαναγγέλλει τὴ Γέννηση τοῦ Προδρόμου, εὐαγγελίζεται τὴν ἄσπορο σύλληψη τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ στὴν Παναγία, ἀναγγέλλει στοὺς Μάγους καὶ Ποιμένες τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἄλλα χαρμόσυνα γεγονότα.

Καὶ ἐμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ποὺ συναθροισθήκαμε σήμερα νὰ τιμήσουμε τὸν Ἀρχάγγελο Μιχαὴλ καὶ ὅλες τὶς ἀγγελικὲς Δυνάμεις, ἂς τοὺς τιμήσουμε μὲ ὕμνους  καὶ προσευχὲς καὶ τὶς προσφορές μας σὲ ἄρτους, λάδι, κρασί, κερὶ καὶ θυμιάματα· προπάντων ὅμως μὲ τὰ θεάρεστα ἔργα μας. Νὰ ἀγωνιζόμαστε ἡ ζωή μας νὰ καταστεῖ ὅσο γίνεται ἀγγελική, δηλαδὴ πνευματική, οὐράνια, ὄχι βυθισμένη στὰ τοῦ κόσμου τούτου, τὰ ψυχοφθόρα καὶ πρόσκαιρα. Νὰ ἔχουμε ἀκόμη θάρρος καὶ ἐλπίδα στὴ ζωή μας, ἀφοῦ ἔχουμε «τοσοῦτον περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων» καὶ ἁγίων καὶ ἀγγέλων.  Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μόνο Δημιουργός. Εἶναι καὶ προνοητὴς καὶ ἔχει τὴ μέριμνά μας. Οἱ ποικίλες δοκιμασίες, ποὺ πέρασαμε καὶ περνοῦμε, ὡς ἔθνος καὶ ὡς κοινωνία, δὲν εἶναι τυχαῖες. Εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς παιδαγωγικῆς ἐπέμβασης, τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴ μετάνοια, τὴ σωτηρία μας. Οἱ ὅποιες τοῦτες κρίσεις εἶναι ἀπόρροια τῆς πνευματικῆς μας κρίσης, τῆς ἀποστασίας μας, τῆς ἀπομάκρυνσης ἀπὸ τὸν Θεό, τὸ ἅγιο θέλημά Του. Φθάνει νὰ ἔχουμε αὐτιὰ νὰ ἀκούουμε καὶ μάτια νὰ βλέπουμε, ὅπως λέγει καὶ ὁ Χριστός μας στὸ Εὐαγγέλιο. Κι ἂν ἐμεῖς ζοῦμε μὲ μετάνοια καὶ ἐξομολόγηση, μὲ ἐνσυνείδητη μυστηριακὴ ζωή, μὲ ἀγάπη καὶ συμπαράσταση μεταξύ μας, μὲ ἐλεήμονα διάθεση, οὶ προσευχές μας καὶ οἱ ἱκεσίες γιὰ μᾶς ὅλων τῶν ἁγίων καὶ τῶν ἀγγέλων, ποὺ σήμερα τιμοῦμε, θὰ γίνουν ἰδιαίτερα εὐπρόσδεκτες ἀπὸ τὸν Κύριο. Καὶ θὰ μᾶς φυλάξει ἀπὸ τὰ παρόντα καὶ τὰ ἐπερχόμενα δεινά. Θὰ ἀποδιώξει τὸν ἀπὸ βορρὰ ἀνηλεὴ τύραννο. Θὰ μᾶς ἀξιώσει, ὡς ἐλεήμων, νὰ ἐπιστρέψουμε καὶ σ᾽ ὅλες τὶς σκλαβωμένες μας πατρίδες. Μά, προπάντων, θὰ μᾶς ἀξιώσει νὰ εἰσέλθουμε στὴν ἀληθινή, τὴν αἰώνια, τὴ μόνιμη πατρίδα μας, τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ὅπου ἡ  ἀκατάλυτη χορεία τῶν ἀγγέλων καὶ ἁγίων, ὅπου τὸ ἀνέσπερο Φῶς τοῦ Προσώπου Του, τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ Τριαδικοῦ μας Θεοῦ, στὸν Ὁποῖο ἀνήκει  ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος στοὺς  αἰῶνες. Ἀμήν!