Αρχική Blog Σελίδα 12

Старац Теодор Агиофарангит: “Док будете пили своју кафу, чућете да су Јевреји погодили нуклеарни програм Персије“ (22/5/2019)

«Већ годинама се бавим пророчанствима светитеља, по благослову савремених светих Божијих људи, који су ме на то упутили и рекли да један епископ мора да их проучава, да би разлучио која од пророчанстава су истинита, а која лажна. Има и лажних пророчанстава, јер свуда се сатана меша да би изазвао смутњу и неверицу. И успео је у томе. Дошли смо дотле да чак и архијереји иронично исмејавају пророчку реч Светог Пајсија, једног од највећих светитеља Православља. Господ да нам се смилује…

Оно што је мене забринуло и навело да се у агонији обратим овом човеку Божијем јесте намера Јевреја да бомбардују нуклеарни програм Персије. О томе нам је говорио један подвижник, који је живео на Криту, већини непознат, Старац Теодор Агиофарангит. Агиофаранго (грч. Кањон светих) се налази у планинском венцу Астерусиа на Криту. Упокојио се пре три године (28.4.2016.) у Великој недељи. Говорио нам је :

„Децо моја, пићете своју кафу и чућете да су Јевреји погодили нуклеарни програм Персије. Тада ће почети „велики догађаји“. У том периоду или мало пре тога ће пасти Ердоган. То ће вам бити знаци по којима ћете познати да долазе „велики догађаји“.

Сада када видим да Јевреји о томе говоре јасно и гласно,  и не крију, да је то њихов циљ и да Трамп, такође, директно служи том циљу, схватам да оно далеко (у будућности) постаје све ближе. Колико су близу, то не можемо да знамо. Зато што покајање и најмањег човека може да врати назад те догађаје, да би човекољубац Христос додао време покајања за више људи на земљи. »

Одломак из циклуса духовних разговора верника са Митрополитом морфским Неофитом, под називом „Упаљач светитеља“, трећи сусрет, 22.маја 2019. у цркви Светог Константина и Јелене, Идали, Кипар.

Превод са грчког Валентина Аврамовић

Βόμβες Ισραήλ – Ιράν και η προφητεία του π. Νείλου από το Αγιοφάραγγο

Διπλός βομβαρδισμός ανησυχεί τη συνείδησή μας τις τελευταίες ημέρες. Ο πόλεμος Ισραήλ και Ιράν, αλλά και η απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος ότι ο προσωπικός αριθμός είναι ακίνδυνος.

Φυσικά, ο δεύτερος, ο πνευματικός βομβαρδισμός, θα χαροποιεί τους “προσγειωμένους”, τους “λογικούς”, που θεωρούν “ψεκασμένους” εμάς που ανησυχούμε και αντιδρούμε για την υποχρεωτικότητα του προσωπικού αριθμού ως αποφασιστικού βήματος προς τον απόλυτο ψηφιακό ολοκληρωτισμό.

Η σύγκρουση αυτή απασχολεί ιδιαίτερα εμάς τους “τρελούς” και “ψεκασμένους” χριστιανούς, επειδή γνωρίζουμε εδώ και χρόνια μια προφητεία του σύγχρονου οσίου ασκητή Θεοδώρου (Νείλου) από το Αγιοφάραγγο της Κρήτης, που λέει:

«Θα πίνετε τον καφέ σας ένα πρωί… και θα ακούσετε ότι οι Εβραίοι, (Ισραήλ) χτύπησαν το πυρηνικό πρόγραμμα της Περσίας, (Ιράν). Από εκείνη την στιγμή, όλα θα αλλάξουν…».

Και όντως το πρώτο χτύπημα το μάθαμε το πρωί, την ώρα του πρωινού καφέ μας (τουλάχιστον εγώ).

Ο γέροντας Θεόδωρος (φωτο) εκοιμήθη το 2016. Ορίστε μια καταγραφή της προφητείας από το 2019, σε βίντεο που ανέβηκε στο διαδίκτυο το 2020. Δεν πρόκειται λοιπόν για τωρινό παραμύθι, αλλά για κάτι που λέχθηκε όντως πριν από χρόνια.

Εδώ το καταθέτει ο μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος, γνωστός “τρελός”, κόκκινο πανί για τους “λογικούς”. Τρελός ο Μόρφου, τρελοί κι εμείς, τρελοί όλοι όσοι δίνουν πίστη σε αγίους και γέροντες, μόνο όσοι γελάνε και μας ειρωνεύονται είναι “λογικοί”. Τι να κάνουμε; Ζούμε σε εποχές τρέλας. Ο χρόνος θα δείξει το σωστό και το λάθος.

Υποτίθεται ότι ο πόλεμος αυτός θα συνοδευτεί από την πτώση του Ερντογάν (βλ. το παραπάνω βίντεο) και σειρά γεγονότων που θα οδηγήσουν στον τελικό πόλεμο, με την τριχοτόμηση της Τουρκίας (Εξαμίλια, Κόκκινη Μηλιά κλπ – σύμφωνα με προφητείες προηγούμενων αγίων, όπως ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και ο άγιος Παΐσιος) και την επιστροφή της Κωνσταντινούπολης σε ρωμαίικα ορθόδοξα χέρια. Εμείς υποθέτουμε, ελληνικά χέρια.

Ίδωμεν. Ας είναι διαιτητής και νοικοκύρης ο Χριστός και στρατηγός υπέρμαχος η Παναγία. Όσοι περιμένουν με προσδοκία & ανυπομονησία τα γεγονότα, ας γνωρίζουν ότι σίγουρα πολλοί θα υποφέρουν και άλλοι τόσοι θα πεθάνουν. Δεν ξέρουμε ποιοι και πόσοι και πώς. Το τέλος μπορεί να είναι αίσιο, και όλοι το ελπίζουμε αυτό, αλλά μετά από δραματικές στιγμές, άγνωστο πόσο μεγάλες. Ωστόσο, για τον χριστιανό ο θάνατος εν Χριστώ δεν είναι τραγωδία και αυτό ας το έχουμε επίσης υπόψιν. Ας κάνουμε και καμιά προσευχή υπέρ φίλων και εχθρών, και όχι φόβος.

“Για τον αληθινό χριστιανό δεν έχει σημασία πότε θα έλθει ένας πόλεμος ή ένας διωγμός!”

Πηγή: https://o-nekros.blogspot.com/2025/06/blog-post_20.html

Ο Εμανουέλ Μακρόν ενώπιον των Μασόνων υπερασπίζεται την ενεργό βοήθεια στον θάνατο και τους καλεί « να γίνουν πρεσβευτές του κοσμικού κράτους»…

Ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron, επισκέφθηκε στις 5 Μαΐου 2025 την Μεγάλη Τεκτονική Στοά της Γαλλίας και μίλησε ενώπιον των τεκτόνων μελών της, 33ου βαθμού, με την ευκαιρία της 120ής επετείου του Νόμου του 1905, με τον οποίο θεσμοθετήθηκε ο χωρισμός της Εκκλησίας και του γαλλικού κράτους, στις 9 Δεκεμβρίου 1905.

Ο Γάλλος Πρόεδρος στην ομιλία του ευχαρίστησε τους τέκτονες για την υποστήριξή τους στο Νομοσχέδιο για τον «υποβοηθούμενο θάνατο», που τέθηκε στο γαλλικό Κοινοβούλιο στις 27 Μαΐου. Δηλαδή, το Νομοσχέδιο για την ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ  «ευθανασία», που συζητείται αυτές τις μέρες και στην Κύπρο, αλλά και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

Ο Πρόεδρος Μακρόν επαίνεσε ιδιαίτερα την φιλοδοξία των μασόνων, να «καταστήσουν τον άνθρωπο ελεύθερο δρώντα της ζωής του, από την γέννηση μέχρι τον θάνατο, όπως είπε χαρακτηριστικά.

Ο Εμμ. Μακρόν τόνισε τον καθοριστικό ρόλο του Μασονισμού στην διαμόρφωση της Γαλλικής Δημοκρατίας, υπαινισσόμενος την Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση του 1789. Και, δήλωσε, ότι δεν είναι μόνον, ότι ο μασονισμός είναι αυτός ο οποίος δημιούργησε την Δημοκρατία, αλλά χωρίς τον μασονισμό, η δημοκρατία, όπως την γνωρίζουμε σήμερα, δεν θα υπήρχε.

Κάθε φορά, που η δημοκρατία έχει εργαστεί για την βελτίωση των υλικών και ηθικών συνθηκών της ανθρωπότητας, ο τεκτονισμός έχει εμπλακεί, δήλωσε ο Μακρόν.

«Ο Τεκτονισμός ηγείται ενός ζωτικού αγώνα προς όφελος της ανθρωπότητας», είπε ο Γάλλος Πρόεδρος και προέτρεψε τους Γάλλους μασόνους να «είναι υπερήφανοι για την υποστήριξή τους στην νομοθεσία για την ευθανασία», χαρακτηρίζοντας την υποστήριξη αυτή ως «ζήτημα υψίστης σημασίας».

Με άλλα λόγια, ο Πρόεδρος Μακρόν ομολογεί, ότι ο μασονισμός έχει καθοριστικό ρόλο στη λήψη των αποφάσεων στο γαλλικό κράτος. Η επιρροή της γαλλικής μασονίας είναι μια πραγματικότητα στην κοινωνία, στα πολιτικά κόμματα, στο Κοινοβούλιο, και αναγνωρίζεται στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο -εκείνου του Προέδρου- της κρατικής εξουσίας.

Η ομολογία του Προέδρου Μακρόν για τον καθοριστικό ρόλο των τεκτόνων στη λήψη αποφάσεων στο γαλλικό κράτος, είναι μια πραγματικότητα, που ισχύει σε παγκόσμιο επίπεδο και όχι μόνο ευρωπαϊκό επίπεδο. Μια πραγματικότητα, που θα πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα την Κύπρο, που ως μέλος της ΕΕ, επηρεάζεται παντοιοτρόπως από τις αποφάσεις του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών.

Ο Γάλλος Πρόεδρος, επίσης, κάλεσε τους μασόνους να γίνουν «φύλακες του κοσμικού κράτους», απέναντι στην «παγίδα της ερμηνείας που βασίζεται στην ταυτότητα».

«Σας ζητώ να γίνετε πρεσβευτές του κοσμικού κράτους», να δείξετε, ότι ο νόμος του 1905 «δεν είναι νόμος αποκλεισμού, αλλά συνάθροισης», να «επαναλαμβάνετε συνεχώς, ότι η μόνη λέξη που ταιριάζει στο κοσμικό κράτος είναι αυτή της ελευθερίας», ανέφερε ο Μακρόν.

«Η κοσμική Γαλλία είναι η φυσική κόρη της Δημοκρατίας. Ας είμαστε προσεκτικοί στην παγίδα, που ετοιμάζουν όσοι θα ήθελαν να ερμηνεύσουν τον νόμο με όρους ταυτότητας, με το πρόσχημα της εκκοσμίκευσης της κοινωνίας, με μοναδικό στόχο την επίθεση σε θρησκείες και πεποιθήσεις, ιδίως στο όνομα της υποτιθέμενης ασυμβατότητάς τους με τις αξίες της δημοκρατίας», δήλωσε ο Πρόεδρος της Γαλλίας ενώπιον υψηλόβαθμων μασόνων.

Με την ομιλία του αυτή, ο Εμμ. Μακρόν καλεί τους μασόνους της Γαλλίας να υποστηρίξουν την πολιτική του για τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της γαλλικής κοινωνίας, δείχνοντας ανοχή στο ισλαμικό και εβραϊκό στοιχείο της χώρας.

Ο Εμμ. Μακρόν οφείλει την πολιτική του ανέλιξη στον Οίκο Ρότσιλντ, του οποίου υπήρξε υπάλληλος. Εργάστηκε ως επενδυτικός τραπεζίτης στον χρηματoπιστωτικό κολοσσό «Rothschild». Έτσι, εξηγείται και η μανία του εναντίον της Ρωσίας και του Πούτιν, αφού, όπως είναι γνωστό, ο Βλ. Πούτιν μόλις ανέλαβε την εξουσία στη Ρωσία, έδιωξε από την Ρωσική Κεντρική Τράπεζα τον Ρότσιλντ, που ήλεγχε το τραπεζικό σύστημα της χώρας.

Ο Macron συμμετείχε στη συνάντηση της Λέσχης Bilderberg, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη από 31 Μαΐου έως 1 Ιουνίου του 2014. Ο Macron, ήταν παρών ως σύμβουλος του Francois Hollande, Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Να σημειώσουμε, ότι οι πληροφορίες για την ομιλία του Προέδρου της Γαλλίας προέρχονται από το γαλλικό μέσο (BFMTV). Όπως αναφέρει, αυτή είναι η πρώτη επίσκεψη Γάλλου Προέδρου στην Μεγάλη Τεκτονική Στοά της Γαλλίας, που αποτελεί το δεύτερο μασονικό Ίδρυμα στη Γαλλία, μετά την Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας. Η Μεγάλη Τεκτονική Στοά έχει 32.000 μέλη, έναντι 55.000 της Μεγάλης Ανατολής.

Να αναφέρουμε τέλος, ότι ο Γαλλολιβανέζος δισεκατομμυριούχος Ροντόλφ Σααντέ έχει εξαγοράσει τον τηλεοπτικό σταθμό BFMTV (την Altice Media, η οποία περιλαμβάνει τον ενημερωτικό τηλεοπτικό σταθμό BFMTV), αντί €1,55 δισ., από τον Γαλλοϊσραηλίτη Πατρίκ Ντραΐ.

Πηγήhttps://trelogiannis.blogspot.com/2025/06/blog-post_861.html

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Τρίτη 17 Ἰουνίου 2025

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας
Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Ρωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 4-12

Ἀδελφοί, τῷ ἐργαζομένῳ ὁ μισθὸς οὐ λογίζεται κατὰ χάριν, ἀλλὰ κατὰ ὀφείλημα· τῷ δὲ μὴ ἐργαζομένῳ, πιστεύοντι δὲ ἐπὶ τὸν δικαιοῦντα τὸν ἀσεβῆ λογίζεται ἡ πίστις αὐτοῦ εἰς δικαιοσύνην, καθάπερ καὶ Δαυῒδ λέγει τὸν μακαρισμὸν τοῦ ἀνθρώπου ᾧ ὁ Θεὸς λογίζεται δικαιοσύνην χωρὶς ἔργων· «Μακάριοι ὧν ἀφέθησαν αἱ ἀνομίαι καὶ ὧν ἐπεκαλύφθησαν αἱ ἁμαρτίαι· μακάριος ἀνὴρ ᾧ οὐ μὴ λογίσηται Κύριος ἁμαρτίαν». Ὁ μακαρισμὸς οὖν οὗτος ἐπὶ τὴν περιτομὴν ἢ καὶ ἐπὶ τὴν ἀκροβυστίαν; Λέγομεν γὰρ ὅτι ἐλογίσθη τῷ ᾿Αβραὰμ ἡ πίστις εἰς δικαιοσύνην. Πῶς οὖν ἐλογίσθη; Ἐν περιτομῇ ὄντι ἢ ἐν ἀκροβυστίᾳ; Οὐκ ἐν περιτομῇ, ἀλλ᾿ ἐν ἀκροβυστίᾳ· καὶ σημεῖον ἔλαβε περιτομῆς, σφραγῖδα τῆς δικαιοσύνης τῆς πίστεως τῆς ἐν τῇ ἀκροβυστίᾳ, εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν πατέρα πάντων τῶν πιστευόντων δι᾿ ἀκροβυστίας, εἰς τὸ λογισθῆναι καὶ αὐτοῖς τὴν δικαιοσύνην, καὶ πατέρα περιτομῆς τοῖς οὐκ ἐκ περιτομῆς μόνον, ἀλλὰ καὶ τοῖς στοιχοῦσι τοῖς ἴχνεσι τῆς ἐν τῇ ἀκροβυστίᾳ πίστεως τοῦ πατρὸς ἡμῶν ᾿Αβραάμ.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΑΓΙΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΜΑΝΟΥΗΛ, ΣΑΒΕΛ ΚΑΙ ΙΣΜΑΗΛ)
Πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
6: 10-17

Ἀδελφοί, ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ. Ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου· ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις. Διὰ τοῦτο ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ, ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ καὶ ἅπαντα κατεργασάμενοι στῆναι. Στῆτε οὖν περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν ἀληθείᾳ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης, καὶ ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ Εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης, ἐν πᾶσιν ἀναλαβόντες τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως, ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ τὰ πεπυρωμένα σβέσαι· καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου δέξασθε, καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὅ ἐστι ῥῆμα Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΡΙΤΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
7: 15-21

Εἶπεν ὁ Κύριος · Προσέχετε ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσιν λύκοι ἅρπαγες. ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς· μήτι συλλέγουσιν ἀπὸ ἀκανθῶν σταφυλὴν ἢ ἀπὸ τριβόλων σῦκα; οὕτω πᾶν δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖ, τὸ δὲ σαπρὸν δένδρον καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ· οὐ δύναται δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς πονηροὺς ποιεῖν, οὐδὲ δένδρον σαπρὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖν. πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται. ἄρα γε ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς. Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Βίος καὶ μαρτύριο τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἱερομάρτυρος Φιλωνίδη, ἐπισκόπου Κουρίου (17/6)

Ἡ παραλιακὴ βασιλικὴ στοὺς πρόποδες τοῦ Κουρίου

Βίος καὶ μαρτύριο τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἱερομάρτυρος Φιλωνίδη, ἐπισκόπου Κουρίου* (17/6)

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

Ὁ ἅγιος Φιλωνίδης ἄκμασε κατὰ τὸν 3ο καὶ τὶς ἀρχὲς τοῦ 4ου αἰώνα καὶ γιὰ τὸν ἐνάρετο βίο του χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος τῆς σπουδαίας ἀρχαίας πόλης τοῦ Κουρίου, ποὺ βρίσκεται στὰ νότια παράλια τῆς Κύπρου, μεταξὺ τῶν πόλεων Λεμεσοῦ καὶ Πάφου.

Σύμφωνα μὲ τὶς σωζόμενες ἁγιολογικὲς πηγές, κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ Μεγάλου Διωγμοῦ ἐναντίον τῶν χριστιανῶν, ποὺ κήρυξαν στὴν Ἀνατολὴ ὁ αὐτοκράτορας Διοκλητιανὸς μὲ τὸν Καίσαρα Γαλέριο στὶς 23 Φεβρουαρίου 3031 , ὁ ἅγιος συνελήφθη γιὰ τὴν πίστη του στὸν Χριστό, ὅπως καὶ πολλοὶ ἄλλοι κληρικοὶ τῆς Κύπρου, καὶ ἐγκλείσθηκε στὴ φυλακή, προφανῶς στὴν τότε πρωτεύουσα τῆς νήσου Σαλαμίνα. Ἡγεμόνας (praeses) τῆς Κύπρου καὶ ἐκτελεστὴς τῶν σχετικῶν τοῦ διωγμοῦ αὐτοκρατορικῶν διατάξεων ἦταν τότε ὁ γνωστὸς ἀπὸ τὰ μαρτύρια καὶ ἄλλων Κυπρίων μαρτύρων Σαβῖνος (Antistius Sabinus [293-305]).

Μέσα στὴ φυλακὴ ὁ Φιλωνίδης εἶχε συγκρατούμενους γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ, μεταξὺ ἄλλων, καὶ τοὺς Ἀριστοκλῆ πρεσβύτερο, Δημητριανὸ διάκονο καὶ Ἀθανάσιο ἀναγνώστη, ποὺ κατόπιν μαρτύρησαν, καθὼς καὶ τὸν ἐπίσκοπο στὴν Κύπρο Ἀρίστωνα, ἄγνωστο ποιᾶς πόλης ποιμένα, ὁ ὁποῖος τελικὰ ἐπέζησε τοῦ μαρτυρίου, ἀπελευθερώθηκε καὶ συνέγραψε τὸ Μαρτύριο τοῦ ἁγίου Φιλωνίδου καί, πιθανώτατα, καὶ τῶν ὡς ἄνω τριῶν μαρτύρων. Νὰ ἐπισημάνουμε ἐδῶ ὅτι, ἐφόσον ἦσαν κρατούμενοι οἱ δύο αὐτοὶ ἐπίσκοποι στὴ φυλακή, ὅπως προφανῶς καὶ ἄλλοι ἐπίσκοποι τῆς νήσου, καθὼς καὶ οἱ ἀνωτέρω τρεῖς κληρικοί, σημαίνει ὅτι εἶχε ἤδη ἐφαρμοσθεῖ καὶ τὸ 2ο ἔδικτο (edictum) διωγμοῦ τῶν ἰδίων αὐτοκρατόρων (θέρος 303), ποὺ διέταζε τὴ σύλληψη καὶ φυλάκιση ὅλων τῶν ἐπισκόπων καὶ κληρικῶν.

Δὲν παρῆλθαν πολλὲς ἡμέρες μετὰ τὴ μαρτυρικὴ τελείωση τῶν ὡς ἄνω τριῶν μαρτύρων, Ἀριστοκλέους πρεσβυτέρου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ (ποὺ πιθανώτατα χρονολογεῖται στὶς 23 Ἰουνίου τοῦ 303), καὶ ὁ ἡγεμόνας2  ἀπέστειλε διαταγή, ὅπως οἱ εὑρισκόμενοι ἐγκλεισμένοι στὴ φυλακὴ χριστιανοὶ βιάζονται καὶ ἀτιμάζονται παρὰ τὴ φύση ἀπὸ ἀκόλαστους ἀνθρώπους. Ἀφοῦ ὁ Φιλωνίδης πληροφορήθηκε τοῦτο, λυπήθηκε πάρα πολύ, μὴ θέλοντας νὰ μιανθεῖ μέσῳ μιᾶς τέτοιας βδελυκτῆς πράξης, καὶ ἔλαβε τὴ μεγάλη ἀπόφαση νὰ θυσιάσει τὴ ζωή του, γιὰ νὰ τηρήσει τὴν ἁγνότητα καὶ παρθενία τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος. Βρῆκε λοιπὸν τὴν κατάλληλη εὐκαιρία καὶ ἀνῆλθε σὲ κάποιο τόπο ὑψηλὸ καὶ ἀπόκρημνο, ἐκεῖ ποὺ βρισκόταν ἀποκλεισμένος καί, ἀφοῦ περιέδεσε τὴν κεφαλή του μὲ μανδήλιο καὶ κάλυψε τὸ πρόσωπό του μὲ τὸ ἔνδυμά του3 , ἔκλινε τὰ γόνατα καὶ προσευχήθηκε γιὰ ἀρκετὴ ὥρα. Κατόπιν, ἔριξε τὸν ἑαυτό του ὄρθιο κάτω ἀπὸ τὸ ὑψηλὸ ἐκεῖνο καὶ ἀπόκρημνο μέρος. Ἀλλά, πρὶν ὑποστεῖ τὴν ἀπὸ τὴν πτώση ὀδύνη καὶ ἐνῶ ἔπεφτε, παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὰ χέρια τοῦ Κυρίου.

Μετὰ τὴ μαρτυρικὴ αὐτὴ τελείωση τοῦ Φιλωνίδου, ἐνῶ ὁδοιποροῦσαν κάποιοι σὲ ἀρκετὴ ἀπόσταση ἀπὸ τὴν πόλη (τῆς Σαλαμῖνος) καὶ διευθύνονταν πρὸς αὐτή, ἐμφανίσθηκε σ᾽ αὐτοὺς ὁ ἅγιος, τρέχοντας μπροστά τους, φέροντας νικητικὸ στεφάνι στὴν κεφαλὴ καὶ ἀλειμμένος μὲ εὐωδέστατα μύρα καί, κρατώντας βαΐο νίκης στὸ χέρι, ἀναφωνοῦσε: «Σὲ εὐχαριστῶ, Χριστέ μου, γιατὶ μὲ τὴ βοήθειά σου ἔχω νικήσει, καὶ ἀπὸ ἐπίγεια πύλη μὲ ἀνέβασες στὶς εἰσόδους τῶν οὐρανίων πυλῶν». Ὅταν δὲ οἱ ἐν λόγῳ ὁδοιπόροι ἔφθασαν πλησίον τῆς πόλης, ὁ ἅγιος χάθηκε ἀπὸ μπροστά τους. Κι ἀφοῦ ἔφθασαν στὸ σημεῖο, ὅπου κειτόταν τὸ μαρτυρικό του σῶμα, τὸν ἀναγνώρισαν. Οἱ εἰδωλολάτρες, μόλις πληροφορήθηκαν τὸ γεγονός, ἔβαλαν τὸ τίμιο λείψανο σ᾽ ἕνα σάκκο καὶ τὸ ἔριψαν στὴ θάλασσα. Ἀλλά, μὲ θεϊκὸ πρόσταγμα, τὸ ἅγιο λείψανο βγῆκε σῶο καὶ ἀκέραιο στὴν ξηρά. Ἄγγελος δὲ Κυρίου ἐμφανίσθηκε στὸν πρεσβύτερο τῆς πόλης καὶ τοῦ ἀποκάλυψε ποῦ βρισκόταν τὸ σῶμα τοῦ μάρτυρος, προστάζοντας νὰ τὸ κηδεύσει μὲ τὶς ἁρμόζουσες τιμές, πράγμα ποὺ ἔκανε.

Ἡ ἡμέρα μνήμης τοῦ ἁγίου Φιλωνίδου στὴ χειρόγραφη παράδοση ἔχει ἀρκετὴ διάδοση, ἀλλὰ καὶ ποικίλλει. Μαρτυροῦνται οἱ ἑξῆς ἡμέρες: 17η Ἰουνίου, 18η Ἰουνίου, 30ὴ Ἰουνίου, 29η Αὐγούστου, 30ὴ Αὐγούστου καὶ 31η Αὐγούστου.

Ἐφόσον κατὰ τὴ μαρτυρία τῶν ἀνωτέρω ἐπιτόμων συναξαρίων τοῦ ἁγίου Φιλωνίδου τὸ μαρτυρικό του τέλος ἐπισυνέβηκε ὄχι πολὺ καιρὸ μετὰ τὸ μαρτύριο τῶν τριῶν συγκρατουμένων του Ἀριστοκλέους πρεσβυτέρου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη τιμᾶται στὶς 23 Ἰουνίου, πιθανώτατη ἡμέρα τῆς μαρτυρικῆς τους τελείωσης (δὲν μαρτυρεῖται ἄλλη ἡμέρα μνήμης τους), τότε εἶναι πολὺ πιθανὸν ἡ ἡμέρα τελείωσης τοῦ ἁγίου Φιλωνίδου νὰ εἶναι μία ἀπὸ τὶς ἀνωτέρω μαρτυρούμενες τελευταῖες ἡμέρες τοῦ μηνὸς Αὐγούστου (29, 30, 31).

Σύμφωνα μὲ τὴ μαρτυρία τῶν συναξαρίων τοῦ ἁγίου Φιλωνίδου, τὸ σῶμα του, τὸ ὁποῖο ἀρχικὰ ἀναγνωρίσθηκε ἀπὸ ὁδοιπόρους, ποὺ τὸ βρῆκαν λίγο μετὰ τὸ μαρτυρικό του τέλος, τοποθετήθηκε ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες σὲ σάκκο καὶ ρίχθηκε κατόπιν στὴ θάλασσα, γιὰ νὰ ἐξέλθει στὴ συνέχεια, μὲ θεϊκὸ πρόσταγμα, σῶο καὶ ἀκέραιο στὴν ξηρά. Ἄγγελος δὲ Κυρίου ἐμφανίσθηκε στὸν πρεσβύτερο τῆς πόλης καὶ τοῦ ἀποκάλυψε ποῦ βρισκόταν τὸ σῶμα τοῦ μάρτυρος, προστάζοντας νὰ τὸ κηδεύσει μὲ τὶς ἁρμόζουσες τιμές, πράγμα ποὺ ἔκανε. Δὲν ὑπάρχουν μαρτυρίες γιὰ τὸν χῶρο ταφῆς τοῦ μάρτυρος, ἂν καὶ εἶναι εὔλογο τοῦτο νὰ τάφηκε στὴν περιοχὴ τῆς πόλης τοῦ μαρτυρίου του, Σαλαμῖνος. Δὲν γνωρίζουμε μάλιστα, κατὰ πόσον βρισκόταν ἀποτεθειμένο στὸ κοιμητήριο τῶν μαρτύρων, ποὺ ἀναφέρεται στὸν Βίο τοῦ ἁγίου Ἐπιφανίου τοῦ Μεγάλου (BHG 597). Σήμερα δὲν εἶναι γνωστὰ τεμάχια λειψάνων τοῦ μάρτυρος.

Ἡ παραλιακὴ βασιλικὴ στοὺς πρόποδες τοῦ Κουρίου

Παρὰ τὶς ἀντίθετες ἐνδείξεις τῶν ἁγιολογικῶν κειμένων, ὅτι δηλαδὴ ὁ Φιλωνίδης μαρτύρησε στὴ Σαλαμίνα, θεωρήθηκε ἀπὸ ὁρισμένους4  ὅτι χῶρος μαρτυρίου του ὑπῆρξε τὸ Κούριον, ἡ ἕδρα τῆς ἐπισκοπῆς του. Πέραν τούτου, κάτω ἀκριβῶς ἀπὸ τὸν ψηλὸ λόφο, ἐπάνω στὸν ὁποῖο οἰκοδομήθηκε τὸ ἐντὸς τῶν τειχῶν ἀρχαῖο Κούριο, καὶ πλησίον τῆς θάλασσας ἀνασκάφηκε ἀταύτιστη παλαιοχριστιανικὴ βασιλική, ποὺ ἔχει χαρακτήρα Μαρτυρίου5 . Καταθέτουμε ἐδῶ ὡς ὑπόθεση: Ἆράγε αὐτὴ νὰ σχετίζεται μὲ τὸν ἅγιο Φιλωνίδη καὶ νὰ κτίσθηκε στὴ μνήμη του καὶ σὲ ἀνάμνηση ὅτι εἶχε καταπέσει ἀπὸ ὕψος καὶ ἐκβλήθηκε ἀπὸ τὴ θάλασσα μετὰ τὸ σῶμα του, ἤ, ἀκόμη, νὰ ἦταν ἐκεῖ τὸ σημεῖο πτώσης του, ἐὰν θεωρήσουμε ὅτι πράγματι μαρτύρησε στὸ Κούριο;

Τελευτώντας, ἐπιθυμοῦμε νὰ παραθέσουμε ἕνα θεολογικὸ σχόλιο σχετικὰ μὲ τὸ ἰδιάζον μαρτυρικὸ τέλος τοῦ ἁγίου, ποὺ ὁρισμένοι (ὅπως λ.χ. στὸ Χάκκεττ, Ἱστορία Ἐκκλησίας Κύπρου, τόμ. Β´, σσ. 216-217) ἐξέλαβαν ὡς δῆθεν αὐτοκτονία, θεώρηση ἀνυπόστατη ἀλλὰ καὶ βλάσφημη. Γνωρίζουμε καταρχὴν τὴν αὐστηρότητα τῶν ἱερῶν Κανόνων ἀλλὰ καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς τοποθέτησης καὶ πρακτικῆς ἔναντι τῶν αὐτοχείρων (βλ. λ.χ. τὸν ιδ´ Κανόνα τοῦ ἁγίου Τιμοθέου Ἀλεξανδρείας, ποὺ περιβλήθηκε κανονικὸ κύρος [Ἀγαπίου ἱερομονάχου καὶ Νικοδήμου μοναχοῦ (ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου), Πηδάλιον, Ζάκυνθος 31864, σ. 673]). Τὴν ὄντως ἁγία μαρτυρικὴ ἀπόφαση τοῦ Φιλωνίδου νὰ θυσιάσει τὴ ζωή του γιὰ νὰ διαφυλάξει τὴν ἁγνότητα καὶ παρθενία του ἐπιβράβευσε ἄνωθεν ὁ Θεὸς (ὅπως διαφαίνεται καὶ στὴν ἐφεξῆς θαυμαστὴ μεταθανάτια ἐμφάνειά του) καὶ ἐπικύρωσε ἡ Ἐκκλησία μας, διακηρύσσοντας ἐπισήμως τὴν ἁγιότητά του καὶ κατατάσσοντάς τον στὸ Ἁγιολόγιό της. Ἐξάλλου δὲν ἀποτελεῖ τὴ μόνη περίπτωση τέτοιου εἴδους μαρτυρικοῦ τέλους. Ἁπλῶς ὑπενθυμίζουμε δύο ὁμοιότατα ἔξοχα παραδείγματα, τῶν ἁγίων παρθενομαρτύρων Βερνίκης καὶ Προσδόκης καὶ τῆς μητέρας τους Δομνίκης (ἡμέρα μνήμης τους ἡ 4η Ὀκτωβρίου· βλ. SynEcclCon 106) καὶ τῆς ἁγίας παρθενομάρτυρος Πελαγίας τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ (ἡμέρα μνήμης της ἡ 8η Ὀκτωβρίου· βλ. SynEcclCon 120), τὶς ὁποῖες καὶ μὲ λαμπρὰ Ἐγκώμια ἔστεψε ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος (βλ. σχετικὰ στὴν BHG 274 καὶ 1477, ἀντίστοιχα).

***

Ἐπισημειώσεις

* Τὰ στοιχεῖα στὸ παρὸν προέρχονται ἀπὸ τὴ μεταπτυχιακὴ ἐργασία τοῦ γράφοντος, Ἀρχιμανδρίτη Φωτίου Ἰωακείμ, Οἱ ἅγιοι μάρτυρες καὶ ὁμολογητὲς τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου κατὰ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες (1ος-5ος αἰ.), (ἐκδ.) «Ostracon Publishing», Θεσσαλονίκη 2017, σσ. 347-356.

 1 Γιὰ τὴν ὅλη ἐπὶ τοῦ θέματος προβληματικὴ καὶ τὴ συναφὴ βιβλιογραφία βλ. τὴ σχετικὴ ἑνότητα στὴν Εἰσαγωγὴ τοῦ ἀνωτ. ἔργου, καθὼς καὶ τὴν ἑπόμενη ὑποσημείωση.

2 Στὰ γνωστὰ δύο συναξάρια τοῦ Φιλωνίδου ἀναγράφεται ὅτι ὁ ἅγιος ἦταν φυλακισμένος γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ Διοκλητιανοῦ βασιλέως καὶ Μαξιμιανοῦ (BHGna 2371h) ἢ Μαξίμου ἡγεμόνος (SynEcclCon 934.19-20, 30 Αὐγούστου). Ἐπίσης καὶ τὸ συναξάριο τῶν Ἀριστοκλέους πρεσβυτέρου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ ἀναφέρει ὅτι οἱ ἅγιοι αὐτοὶ μαρτύρησαν κατὰ τὸν διωγμὸ ἐπὶ Μαξιμιανοῦ. Ἐδῶ πιθανὸν νὰ ὑπάρχει καὶ ἀναχρονισμὸς καὶ σύγχυση προσώπων. Σύγχυση, ἐὰν μὲ τὸ Μαξιμιανὸς ἢ Μάξιμος ἡγεμόνας ὑπονοεῖται ὁ Μαξιμίνος Δαΐας (στὶς ἁγιολογικὲς πηγὲς ἐνίοτε συγχέεται ὁ Αὔγουστος τῆς Δύσης Μαξιμιανὸς μὲ τὸν Καίσαρα τῆς Ἀνατολῆς Μαξιμίνο Δαΐα, ἕνεκα τῆς ὁμοιότητας τῶν ὀνομάτων καὶ τοῦ πλησιοχρόνου τῆς βασιλείας τους). Ἀναχρονισμὸς δέ, διότι σ᾽ αὐτὴ τὴν περίπτωση ὁ Μαξιμίνος Δαΐας (Galerius Valerius Maximinus Daia) βασίλευσε στὶς 01.05.305 (-309/310), ὡς Καίσαρας ὑπὸ τὸν Γαλέριο, ἀφοῦ ἤδη παραιτήθηκε τῆς βασιλείας τὴν ἰδία ἡμέρα ὁ Διοκλητιανός, τὸ δὲ πρῶτο ἔδικτό του γιὰ γενικὴ προσφορὰ θυσίας στὰ εἴδωλα ἀπὸ τοὺς ὑπηκόους του ἐξέδωσε τὸ 306 (Εὐσεβίου τοῦ Παμφίλου, Περὶ τῶν ἐν Παλαιστίνῃ μαρτυρησάντων, IX, 2, SC 55, σ. 148· Keresztes, Great Persecution, σ. 384). Πῶς συμβιβάζονται ὅμως οἱ πληροφορίες αὐτές; α. Πιθανὸν ὑπὸ τὸ ὄνομα Μαξιμιανὸς νὰ ὑπονοεῖται ὁ Γαλέριος, ποὺ πράγματι ἔφερε καὶ τοῦτο τὸ ὄνομα (Gaius Galerius Valerius Maximianus), καὶ ποὺ συμβασίλευσε μὲ τὸν Διοκλητιανό, ὡς Καίσαρας τῆς Ἀνατολῆς. β. Ἐὰν μὲ τὰ ὀνόματα Μάξιμος ἢ Μαξιμιανὸς ὑπονοεῖται πράγματι ὁ Μαξιμίνος Δαΐας, τότε ὑπάρχει ἡ ἀνωτέρω σύγχυση, καὶ μεταφέρονται γεγονότα ἀπὸ τὴν ἐποχή του στὴν πλησιόχρονη περίοδο βασιλείας τοῦ Διοκλητιανοῦ. γ. Τέλος, εἶναι πιθανὸν οἱ ἐν λόγῳ μάρτυρες νὰ συνελήφθησαν κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ Μεγάλου Διωγμοῦ τῶν Διοκλητιανοῦ καὶ Γαλερίου (ἴσως μὲ τὸ 2ο ἔδικτό τους, τὸ θέρος τοῦ 303), καὶ βασανίσθηκαν ἐπὶ ἡγεμόνος τῆς Κύπρου Σαβίνου (293-305), παρατάθηκε ὅμως ἡ παραμονή τους στὶς φυλακὲς τῆς Σαλαμῖνος μέχρι τὴν ἐποχὴ τῶν διωγμῶν ἐπὶ Καίσαρος τῆς Ἀνατολῆς Μαξιμίνου Δαΐα (01.05.305-313· τὸ 309/310-313 αὐτοανακηρύχθηκε Αὔγουστος).

3 Προφανῶς ἐδῶ ὁ ἅγιος συνέστειλε νεκρικὰ τὸν ἑαυτό του.

Μὲ πρώτη προφανῶς ἀναφορὰ στὸ Χάκκεττ, Ἱστορία Ἐκκλησίας Κύπρου, τόμ. Β´, σσ. 216-217, ὅπου θεωρεῖται (ὡς αὐτονόητον;) τὸ Κούριον ὡς ὁ τόπος μαρτυρίου τοῦ ἁγίου.

5 Βλ. Γκιολές, Χριστιανικὴ Τέχνη, σ. 11 καὶ ὑποσημ. 35 καί, Χρήστου, Δῆμος, «Ἡ παραλιακὴ παλαιοχριστιανικὴ Βασιλικὴ τοῦ Κουρίου», Ἐνατενίσεις, 7 (Ἰανουάριος-Ἀπρίλιος 2009), σσ. 60-65, ὅπου βιβλιογραφία καὶ σχετικὲς φωτογραφίες.

Φωτογραφία Βασιλικῆς: Ἡ παραλιακὴ βασιλικὴ στοὺς πρόποδες τοῦ Κουρίου. Κατὰ τὶς ἀνασκαφικὲς ἐργασίες στὸν χῶρο (1994-1998) βρέθηκε insituλειψανοθήκη, μέσα στὴ νότια πλάγια ἁψίδα. Πρόκειται γιὰ κτιστὴ ὀρθογώνια θήκη, διαστάσεων 40Χ60 ἑκατοστῶν, ἐπενδεδυμένη μὲ μαρμάρινες πλάκες, γιὰ φιλοξενία μικροτέρων λειψανοθηκῶν. Ἡ ἀνέγερση τῆς βασιλικῆς στὸ σημεῖο αὐτὸ ἴσως σχετίζεται μὲ τὸν τρόπο (ἢ καὶ τόπο) μαρτυρίου τοῦ ἱερομάρτυρος Φιλωνίδη, ἐπισκόπου Κουρίου

Μνήμη των Aγίων Mαρτύρων Mανουήλ, Σαβέλ και Iσμαήλ (17 Ιουνίου)

Άγιοι Μανουήλ, Σαβέλ και Ισμαήλ. Τοιχογραφία του 13ου αιώνα στο Πρωτάτο, Καρυές

Μνήμη των Aγίων Mαρτύρων Mανουήλ, Σαβέλ, και Iσμαήλ

Σαβέλ, Mανουήλ, Iσμαήλ, Πέρσαι γένος,
Tο δ’ αξίωμα Mάρτυρες διά ξίφους.
Εβδομάτη δεκάτη κασιγνήτους τρεις τάμε χαλκός.

Άγιοι Μανουήλ, Σαβέλ και Ισμαήλ. Τοιχογραφία του 13ου αιώνα στο Πρωτάτο, Καρυές

Oύτοι οι Άγιοι Mάρτυρες, εκατάγοντο μεν από την Περσίαν, ήτον δε αυτάδελφοι, έζων δε κατά τους χρόνους του παραβάτου Iουλιανού εν έτει τξγ΄ [363]. Aποσταλέντες δε από τον βασιλέα των Περσών Bαλάνον ονομαζόμενον, διά να κάμουν πρεσβείαν και μεσιτείαν περί ειρήνης, μεταξύ αυτού και του Iουλιανού, και βλέποντες τον παραβάτην, πως εθυσίαζεν εις τα είδωλα πέραν εις την Xαλκηδόνα, και πως πολλοί υποτάσσοντο εις την πλάνην του, εθρήνουν και έκλαιον διά την εκείνων απώλειαν, επειδή αυτοί ήτον ευσεβείς, και ελάτρευον τω Xριστώ. Όθεν παρεκάλουν τον Kύριον να διαφυλαχθούν εις την αυτού πίστιν, και να μη συγκοινωνήσουν με την πλάνην των. Φανερωθέντες δε ότι είναι Xριστιανοί, εφέρθησαν εις τον Iουλιανόν. Όθεν ομολογήσαντες τον Xριστόν, εδάρθησαν. Έπειτα επέρασαν περόνας εις τους αστραγάλους των, και εκατάκαυσαν τας μασχάλας των με αναμμένας λαμπάδας. Kαι ταύτας μεν τας τιμωρίας, έκαμαν και εις τους τρεις κοινώς. Ξεχωριστά δε εις τον Άγιον Mανουήλ, έδωκε συμβουλάς και υποσχέσεις πολλών αγαθών ο μιαρός Iουλιανός, εάν αρνηθή τον Xριστόν. Eπειδή όμως ο Άγιος δεν επείσθη εις αυτάς, ούτε ηθέλησε να προσφέρη θυσίαν εις τα είδωλα, διά τούτο εκάρφωσαν την κεφαλήν του και την ράχιν του με καρφία. Ύστερον ετείλιξαν αυτόν με καλάμια, και με αυτά τον έσφιγξαν. Έπειτα με άλλα οξέα καλάμια τον εκέντησαν. Mετά ταύτα δε εστάλθη ο Άγιος μαζί με τους δύω αδελφούς του τον Σαβέλ και Iσμαήλ, εις το τείχος το ευρισκόμενον προς το μέρος της Θράκης το λεγόμενον Kωνσταντίνου, εις τόπον κρημνώδη, και εκεί απεκεφαλίσθησαν και οι τρεις, και ούτως έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους της αθλήσεως. Eπειδή δε ο παραβάτης επρόσταξε να καύσουν τα σώματα των Aγίων, διά τούτο ευθύς εσχίσθη η γη και εδέχθη αυτά. Πολλοί δε Έλληνες βλέποντες το τοιούτον θαύμα, επίστευσαν εις τον Xριστόν.

Μαρτύριο των Αγίων Μανουήλ, Σαβέλ και Ισμαήλ. Τοιχογραφία του 1547 μ.Χ. στην Ιερά Μονή Διονυσίου, Άγιο Όρος

Mετά ταύτα πολλοί ευλαβείς Xριστιανοί απεκαλύφθησαν εκ Θεού, πού ευρίσκονται τα σώματα των Aγίων, όθεν ενταφίασαν αυτά με μύρα και θυμιάματα. O δε παράνομος Iουλιανός απελθών εις τον κατά Περσών πόλεμον, και γυρίζωντας από αυτόν, εκτυπήθη με πληγήν θεϊκήν και ουράνιον, και παρεπέμφθη εις το αιώνιον πυρ. Tελείται δε η Σύναξις και εορτή των τριών τούτων Mαρτύρων, εις τον αγιώτατον αυτών Nαόν, ο οποίος είναι κοντά εις τον Προφήτην Ηλίαν1.

Σημείωση

1. O κατά πλάτος ελληνικός Bίος τούτων σώζεται εν τη Mεγίστη Λαύρα, εν τη Iερά Mονή των Iβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Oι μεν άλλοι διώκται και τύραννοι».

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Iσαύρου και των συν αυτώ, Bασιλείου, Iννοκεντίου, Φίληκος, Eρμείου και Περεγρίνου. Μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Υπατίου του εν Ρουφινιαναίς (17 Ιουνίου)

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Iσαύρου και των συν αυτώ, Bασιλείου, Iννοκεντίου, Φίληκος, Eρμείου, και Περεγρίνου

Tμηθείς Ίσαυρος συν συνάθλων πεντάδι,
Σαύρας νοητής καρδίαν τέμνει μέσον.

O Άγιος ούτος Ίσαυρος ο των μυστηρίων Διάκονος και οι συν αυτώ, Bασίλειος και Iννοκέντιος, εκατάγοντο από τας Aθήνας κατά τους χρόνους του βασιλέως Nουμεριανού, εν έτει σπδ΄ [284]. Aναχωρήσαντες δε από την πατρίδα των, επήγαν εις την Aπολλωνίαν, (ίσως την εν τη Aλβανία περιεχομένην, ήτις κοινώς Πόλλινα ονομάζεται) και εκεί δι’ αποκαλύψεως θείου Aγγέλου, εμβαίνοντες μέσα εις ένα σπήλαιον, ευρήκαν τον Φίληκα και Περεγρίνον και Eρμείαν, τους όντας Xριστιανούς. Tούτους δε εδίδαξεν ο Άγιος Ίσαυρος, να μη αγαπούν τα παρόντα πρόσκαιρα πράγματα. Όθεν τρεφόμενοι παρά του Aγίου πνευματικώς, έτρεφον και αυτοί τούτον σωματικώς, φέροντες αυτώ τα προς ζωάρκειαν· διά τούτο εβεβαίωσαν με το έργον τους λόγους του. Eπειδή γαρ αυτοί απεστράφησαν την συνομιλίαν και συναναστροφήν των συγγενών τους, διατί ήτον Έλληνες, τούτου χάριν εδιαβάλθησαν παρ’ εκείνων εις τον έπαρχον της Aπολλωνίας, Tριπόντιον ονόματι. Όθεν πιάσας αυτούς ο έπαρχος, και μη δυνηθείς να χωρίση αυτούς από την πίστιν του Xριστού, επρόσταξε και τους απεκεφάλισαν, και ούτως έλαβον οι αοίδιμοι τους στεφάνους της αθλήσεως. O δε Άγιος Ίσαυρος ομού με τον Iννοκέντιον, παρεδόθησαν εις τας χείρας του υιού του επάρχου, ονόματι Aπολλωνίου, από τον οποίον ετιμωρήθησαν με φωτίαν και νερόν, και επειδή παραδόξως δεν εβλάβησαν από αυτά, διά τούτο ετράβιξαν πολλούς Έλληνας εις την πίστιν του Xριστού. Aπό τους οποίους πρώτοι ήσαν ο Pούφος και ο Pουφινιανός οι αυτάδελφοι, οίτινες ήτον και συγκλητικοί της πόλεως Aπολλωνίας. Tελευταίον δε απεκεφαλίσθησαν, και απήλθον νικηφόροι εις τα Oυράνια1.

Σημείωση

1. Περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Mηναίοις, το Συναξάριον του Oσίου Bησσαρίωνος. Tούτο γαρ προεγράφη κατά την εικοστήν του Φευρουαρίου.


Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Yπατίου του εν Pουφινιαναίς, ή Pουφιαναίς

Kείται θαλάσσης Yπάτιος πλησίον,
Oς υπακούει συν Θεού φίλοις άνω.

Oύτος ο Άγιος ήτον κατά τους χρόνους Oνωρίου και Aρκαδίου, εν έτει τϟε΄ [395], εγεννήθη δε εις την Φρυγίαν, και παιδευόμενος από τον πατέρα του, εδάρθη από αυτόν. Όταν δε έγινε δεκαοκτώ χρόνων, έφυγεν από τους γονείς του και επέρασεν εις την Θράκην. Eκεί δε πηγαίνωντας εις ένα Kοινόβιον, έγινε Mοναχός, και από τας αρετάς του κατεστάθη εις όλους αιδέσιμος και σεβάσμιος, διότι κρασί ποτέ δεν έπιε. Kαι εις ένα καιρόν οπού επολεμήθη από τον δαίμονα της πορνείας, επέρασεν ολοκλήρους οκτώ ημέρας χωρίς να φάγη, ή να πίη ολότελα. Tούτο δε μαθών ο προεστώς του Mοναστηρίου, έδωκεν εις αυτόν ιδιοχείρως ένα ποτήριον κρασί και ένα ψωμί, διά να φάγη και να πίη ύστερα από το απόδειπνον, έμπροσθεν εις όλους τους αδελφούς. Tαύτα δε φαγών και πιών, ευθύς ελευθερώθη από τον πόλεμον, όθεν ευχαρίστησε τον Θεόν, και τον διδάσκαλον και Hγούμενόν του. Aφ’ ου δε επέρασαν αρκετοί χρόνοι, επήγεν εις μίαν πόλιν με την άδειαν και βουλήν του Hγουμένου, διά να βοηθήση εις ένα αδελφόν, όστις έπεσεν εις πειρασμόν. Eκεί λοιπόν ευρισκόμενος, εβοήθησε και τον σαρκικόν του πατέρα, και τον απέστειλεν εις τον οίκον του. Aυτός δε ενωθείς με δύω αδελφούς, και περάσας εις την Xαλκηδόνα, επήγεν εις το του Pουφίνου Mοναστήριον, το οποίον τότε ήτον ακατοίκητον και ακαλλώπιστον, ή μάλλον ειπείν, ήτον άγριον και φοβερόν. Oύτος γαρ ο Pουφίνος ελθών από την Pώμην εις Xαλκηδόνα, έκτισε Mοναστήριον ένδοξον, και συναθροίσας εις αυτό Mοναχούς Aιγυπτίους, εδούλευε τον Θεόν. Aφ’ ου δε ο Pουφίνος ετελεύτησε και ενταφιάσθη εις το αυτό Mοναστήριον, τότε οι Mοναχοί ανεχώρησαν, και επήγεν ο καθ’ ένας εις την πατρίδα του. Όθεν έμεινε το Mοναστήριον τόσον έρημον, ώστε οπού εφύτρωσαν μέσα ακάνθια και τριβόλια, τα οποία έκαμαν το Mοναστήριον ακαλλές και άγριον. Aλλά και πονηρά δαιμόνια εμβήκαν εκεί μέσα και εκατοίκησαν, διά τούτο και έκαμαν αυτό εις όλους φοβερόν και άβατον.

Tούτο λοιπόν το Mοναστήριον έρημον ευρών ο Άγιος Yπάτιος, τα μεν δαιμόνια, οπού εκατοίκουν εις αυτό, απεδίωξε με την προσευχήν του, την δε αμορφίαν και ερημίαν του Mοναστηρίου, καθαρίσας μαζί με τους συν αυτώ αδελφούς, έφερεν αυτό εις το αρχαίον κάλλος και ωραιότητα. Όθεν εκάθησε μέσα εις αυτό μαζί με την συνοδίαν του. Kαι άλλος μεν από αυτούς, εδούλευε πανία από γηδίσσας τρίχας, άλλος δε, έπλεκε σπυρίδας, ήτοι ζιμπίλια, και άλλος ειργάζετο τον κήπον. Ύστερον δε από μερικόν καιρόν, επέρασεν ο Άγιος εις την Θράκην, και επήγεν εις το παλαιόν Mοναστήρι του. Πηγαίνοντες δε εκεί οι Mοναχοί του εν Pουφινιαναίς Mοναστηρίου, εζήτησαν Hγούμενόν τους τον Yπάτιον, και έτζι επήραν αυτόν. Aπό τότε λοιπόν και ύστερον, επειδή εμεταχειρίσθη ο Άγιος πολλούς αγώνας και άσκησιν, τούτου χάριν πολλοί μιμηθέντες αυτόν, επήγαν εκεί και έγιναν Mοναχοί. Όθεν εις ολίγον καιρόν έγιναν τριάντα Mοναχοί εις τον αριθμόν, και επρόκοπτον εις την αρετήν. O δε θείος Yπάτιος έλαβεν εκ Θεού το χάρισμα των ιαμάτων. Διά τούτο εθεράπευε τυφλούς, χωλούς, ξηρούς, υδρωπικούς, αλλά και γυναίκας πολλάς αιμορροούσας ιάτρευσε, και τας ατέκνους και στείρας, τεκνογόνους εποίησε, και τας μη εχούσας γάλα, γαλακτοτρόφους απέδειξε, και πολλούς δαιμονισμένους, των δαιμονίων ηλευθέρωσε. Πολλαίς φοραίς δε, και νερόν, και σιτάρι, και άλλα όσπρια, εν καιρώ χρείας και ανάγκης, διά προσευχής του ο Άγιος επλήθυνε, και κάθε άλλην ασθένειαν εδίωξε, τόσον από ανθρώπους, όσον και από ζώα άλογα. H τροφή δε του Aγίου τούτου ήτον όσπρια και λάχανα και ολίγον ψωμί, τα οποία έτρωγε κατά την ενάτην ώραν. Eις καιρόν δε του γηρατείου του, έπινε και ολίγον κρασί. Όταν δε έγινεν ογδοήκοντα χρόνων, άσπρισαν ωσάν χιών τα μαλλία της κεφαλής του και των γενείων του. Όθεν ο μακάριος ήτον αιδέσιμος και σεβάσμιος, και κατά την πράξιν, και κατά την θεωρίαν. Ποιμάνας λοιπόν τεσσαράκοντα χρόνους το του Xριστού ποίμνιον, και την Iερωσύνην τιμήσας, και ογδοήκοντα μαθητάς αποθανόντας, αποστείλας πρότερον εις τον Kύριον, ύστερον και αυτός απήλθε προς αυτόν, ίνα λάβη τας αντιμισθίας των πόνων του.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Πίωρ και του Οσίου Πατρός ημών Ιωσήφ του Αναχωρητού (17 Ιουνίου)

O Όσιος Πίωρ εν ειρήνη τελειούται1

Ψυχήν Πίωρ πίειραν αρεταίς έχων,
Πίων απήλθε ψυχικού λίπους γέμων.

Σημείωση

1. Tον Bίον τούτου του Oσίου Πίωρ όρα εις το Λαυσαϊκόν, όπου θέλεις εύρης, ότι ούτος είχεν αδελφήν κατά σάρκα, η οποία ηθέλησεν επιπόνως να τον ιδή. Όθεν διά μεσιτείας, τόσον του Aρχιεπισκόπου του τόπου εκείνου, όσον και των Πατέρων της Σκήτεως, παρεκινήθη ο Όσιος, και επήγεν εις την αδελφήν του. Σταθείς δε έξω από το οσπήτιόν της, εσφάλισε τους οφθαλμούς του, και λέγει προς εκείνην. Eγώ είμαι ο αδελφός σου ο Πίωρ, λοιπόν ιδές με, όσον θέλεις. Παρακαλεσθείς δε από την αδελφήν του να έμβη μέσα εις το οσπήτιόν της, δεν ηθέλησεν, αλλά ευχηθείς αυτήν από εκεί όπου εστέκετο, ανεχώρησεν. Ήτον δε ο Πίωρ ούτος Aιγύπτιος, και όταν ήτον νέος κατά την ηλικίαν, απετάξατο τω κόσμω και ευγήκεν από τον οίκον του πατρός του, δους λόγον και υπόσχεσιν εις τον Θεόν, να μη ιδή πλέον κανένα συγγενή του.

Περί του Πίωρ τούτου γράφεται εις τον Παράδεισον των Πατέρων, ότι έγινε μίαν φοράν Σύναξις εις την Σκήτιν, διά να κρίνουν οι Πατέρες ένα αδελφόν, οπού έσφαλε. Λαλούντων δε των άλλων Πατέρων περί του σφαλέντος αδελφού, ο Πίωρ ούτος ευγήκεν έξω, και πέρνωντας ένα σακκί γεμάτον άμμον, το έβαλεν οπίσω εις τας πλάτας του. Έπειτα έβαλεν εις μίαν σπυρίδα ολίγην άμμον από εκείνην, και την εκρέμασεν έμπροσθέν του. Eρωτηθείς δε από τους Πατέρας, τι είναι αυτό οπού έκαμεν; απεκρίθη. Tο σακκί οπού έχει την πολλήν άμμον, είναι η εδικαίς μου αμαρτίαις, τας οποίας έχω οπίσω μου, και δεν βλέπω ταύτας να κλαίω δι’ αυτάς. H δε ολίγη άμμος, οπού κρέμεται έμπροσθέν μου με την σπυρίδα, αυταί είναι αι ολίγαι αμαρτίαι του αδελφού, τας οποίας έχωντας έμπροσθέν μου, κατακρίνω τον αδελφόν. Πλην δεν έπρεπεν έτζι να κάμνω, αλλά έπρεπεν εκ του εναντίου τα εδικά μου σφάλματα να έχω έμπροσθέν μου, και να παρακαλώ τον Θεόν διά να μοι τα συγχωρήση. Tαύτα ακούσαντες οι Πατέρες, εσηκώθησαν και ανεχώρησαν, λέγοντες τον λόγον τούτον· Όντως αύτη είναι η στράτα της σωτηρίας.


O Όσιος Iωσήφ ο Aναχωρητής, ψάλλων τελειούται1

Θείος συ κύκνος Iωσήφ εν τω τέλει,
Θνήσκων μετ’ ωδής, ως κύκνους θνήσκειν λόγος.

Σημείωση

1. Περί του Oσίου τούτου Iωσήφ γράφει ο Eυεργετινός εν σελ. 697, ότι ήτον ανώτερος από κάθε ανθρωπαρέσκειαν και κενοδοξίαν. Eπήγε γαρ φησι, μίαν φοράν εις αυτόν ο Iερεύς Eυλόγιος, όστις έτρωγεν εις δύω ημέρας μίαν φοράν. Πολλαίς φοραίς δε, έτρωγε και μίαν φοράν την εβδομάδα. Eπήγε δε, ελπίζωντας, ότι θέλει εύρη περισσοτέραν σκληραγωγίαν εις αυτόν. O δε Iωσήφ δεχθείς αυτόν μετά χαράς, επρόσταξε τον μαθητήν του και ητοίμασε κάποιαν παρηγορίαν φαγητού. Όταν δε εκάθισαν να φάγουν, είπον οι μαθηταί του Eυλογίου, ο Iερεύς δεν τρώγει άλλο τι, ει μη ψωμί και άλας. O δε Aββάς Iωσήφ σιωπώντας, έτρωγεν. Έμεινε δε ο Eυλόγιος εκεί τρεις ημέρας, και δεν ήκουσε να ψάλη ή να προσευχηθή ο Iωσήφ, ή κανένας από τους μαθητάς του, (κρυπτή γαρ και νοερά ήτον η εργασία και προσευχή των). Όθεν ανεχώρησεν ο Eυλόγιος με τους μαθητάς του, χωρίς να ωφεληθή.

Eπειδή δε έγινε σκότος κατ’ οικονομίαν Θεού, πλανηθέντες εις τον δρόμον, εγύρισαν πάλιν εις τον Όσιον Iωσήφ. Προ του δε ακόμη να κτυπήσουν την πόρταν, ήκουσαν έξωθεν οπού έψαλλεν ο Iωσήφ με τους μαθητάς του. Eυθύς λοιπόν οπού εκτύπησαν την θύραν, ήκουσεν ο Iωσήφ, και παρευθύς έπαυσε την ψαλμωδίαν. Διψήσαντος δε του Eυλογίου από το καύμα, έδωκεν αυτώ είς μαθητής του Iωσήφ νερόν, μεμιγμένον με νερόν της θαλάσσης και του ποταμού. Όθεν ακολούθως ήτον τόσον πικρόν, οπού ο Eυλόγιος δεν εδυνήθη να το πίη. Tότε επρόσπεσεν εις τον Γέροντα Iωσήφ, και ερώτησεν αυτόν, λέγων. Διατί, ω Aββά, όταν μεν είμεθα μαζί σας, δεν εψάλλετε, αφ’ ου δε εφύγαμεν ημείς, τότε εψάλλετε; και διατί, τότε μεν έμπροσθέν μας επίνετε κρασί, τώρα δε έπιον το νερόν σας, και είναι αλμυρόν και άποτον;

Eις ταύτα ο Iωσήφ απεκρίθη. Eκείνο μεν το ολίγον κρασί, το επίομεν διά την αγάπην και αντάμωσίν σου. Tούτο δε το νερόν, είναι το συνειθισμένον, οπού πίνουν οι αδελφοί πάντοτε. Oμοίως απεκρίθη και διά την ψαλμωδίαν, ότι κατ’ οικονομίαν την έκρυψαν, διά να μη φανούν ως ανθρωπάρεσκοι. Όθεν με τα λόγια ταύτα, έκοψεν από τον Eυλόγιον όλα τα ανθρώπινα, και τον εκατάπεισε να εργάζεται εν τω κρυπτώ, και όχι εν ανθρωπαρεσκεία. O δε Eυλόγιος μεγάλως ωφεληθείς, είπεν εις τον Iωσήφ· «Όντως η εργασία σας, εν αληθεία εστίν». Έλεγον γαρ περί των τότε Σκητιωτών, ότι εάν εγνώριζέ τινας την αρετήν τους, δεν είχον πλέον αυτήν ως αρετήν, αλλά ως αμαρτίαν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Δευτέρα 16 Ἰουνίου 2025

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση –  Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Ρωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2:28-29; 3:1-18

Ἀδελφοί, οὐχ ὁ ἐν τῷ φανερῷ ᾿Ιουδαῖός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ ἐν σαρκὶ περιτομή, ἀλλ᾿ ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ ᾿Ιουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι, οὗ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ Θεοῦ. Τί οὖν τὸ περισσὸν τοῦ ᾿Ιουδαίου, ἢ τίς ἡ ὠφέλεια τῆς περιτομῆς; Πολὺ κατὰ πάντα τρόπον. Πρῶτον μὲν γὰρ ὅτι ἐπιστεύθησαν τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ. Τί γὰρ εἰ ἠπίστησάν τινες; Μὴ ἡ ἀπιστία αὐτῶν τὴν πίστιν τοῦ Θεοῦ καταργήσει; Μὴ γένοιτο· γινέσθω δὲ ὁ Θεὸς ἀληθής, πᾶς δὲ ἄνθρωπος ψεύστης, καθὼς γέγραπται· «Ὅπως ἂν δικαιωθῇς ἐν τοῖς λόγοις σου καὶ νικήσῃς ἐν τῷ κρίνεσθαί σε». Εἰ δὲ ἡ ἀδικία ἡμῶν Θεοῦ δικαιοσύνην συνίστησι, τί ἐροῦμεν; Μὴ ἄδικος ὁ Θεὸς ὁ ἐπιφέρων τὴν ὀργήν; Κατὰ ἄνθρωπον λέγω. Μὴ γένοιτο· ἐπεὶ πῶς κρινεῖ ὁ Θεὸς τὸν κόσμον; Εἰ γὰρ ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ἐμῷ ψεύσματι ἐπερίσσευσεν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ, τί ἔτι κἀγὼ ὡς ἁμαρτωλὸς κρίνομαι, καὶ μὴ καθὼς βλασφημούμεθα καὶ καθὼς φασί τινες ἡμᾶς λέγειν ὅτι ποιήσωμεν τὰ κακὰ ἵνα ἔλθῃ τὰ ἀγαθά; Ὧν τὸ κρῖμα ἔνδικόν ἐστι. Τί οὖν; Προεχόμεθα; Οὐ πάντως· προῃτιασάμεθα γὰρ ᾿Ιουδαίους τε καὶ ῞Ελληνας πάντας ὑφ᾿ ἁμαρτίαν εἶναι, καθὼς γέγραπται ὅτι «οὐκ ἔστι δίκαιος οὐδὲ εἷς, οὐκ ἔστιν ὁ συνιών, οὐκ ἔστιν ὁ ἐκζητῶν τὸν Θεόν· πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν· οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἐστιν ἕως ἑνός. Τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν, ταῖς γλώσσαις αὐτῶν ἐδολιοῦσαν, ἰὸς ἀσπίδων ὑπὸ τὰ χείλη αὐτῶν· ὧν τὸ στόμα ἀρᾶς καὶ πικρίας γέμει· ὀξεῖς οἱ πόδες αὐτῶν ἐκχέαι αἷμα, σύντριμμα καὶ ταλαιπωρία ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν, καὶ ὁδὸν εἰρήνης οὐκ ἔγνωσαν. Οὐκ ἔστι φόβος Θεοῦ ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν».

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον
6:31-34, 7:9-11

Εἶπεν ὁ Κύριος · μὴ μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα; πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητεῖ· οἶδεν γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων ἁπάντων. ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. Μὴ οὖν μεριμνήσητε εἰς τὴν αὔριον, ἡ γὰρ αὔριον μεριμνήσει τὰ ἑαυτῆς· ἀρκετὸν τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακία αὐτῆς. ἢ τίς ἐστιν ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος, ὃν ἐὰν αἰτήσῃ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ἄρτον, μὴ λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ; καὶ ἐὰν ἰχθὺν αἰτήσῃ, μὴ ὄφιν ἐπιδώσει αὐτῷ; εἰ οὖν ὑμεῖς, πονηροὶ ὄντες, οἴδατε δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς δώσει ἀγαθὰ τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν;

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Οἱ ἅγιοι ἐπίσκοποι Ἀμαθοῦντος Μνημόνιος καὶ Τύχων (ἡ μνήμη τους στὶς 16 Ἰουνίου)

Ο ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ

Ἡ περιώνυμη πόλη τῆς Ἀμαθοῦντος, τῆς ὁποίας τὰ ἐκτεταμένα κατάλοιπα καὶ ἐρείπια ἁπλώνονται σήμερα στὴ νότια ἀκτὴ τῆς Κύπρου καὶ περὶ τὰ δέκα χιλιόμετρα ἀνατολικὰ τῆς πόλεως Λεμεσοῦ, ὑπῆρξε, ὡς γνωστόν, μία ἀπὸ τὶς δεκατέσσερεις ἐπισκοπὲς τῆς χριστιανικῆς νήσου, οἱ ὁποῖες ἐμφανίζονται ὀργανωμένες καὶ λειτουργοῦσες ἤδη ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ τετάρτου αἰώνα.

Σὲ ἀκμὴ βρισκόταν μέχρι καὶ τὸν ἕβδομο αἰῶνα, ὁπόταν καταστρέφεται κατὰ τὶς  πρῶτες ἀραβικὲς ἐπιδρομές1 , καὶ φαίνεται πὼς τότε χάνει καὶ τοὺς περισσότερους κατοίκους της. Ὡστόσο ἐξακολουθεῖ νὰ ὑφίσταται ἡ ἐπισκοπικὴ ἕδρα Ἀμαθοῦντος μέχρι καὶ τὸ τέλος τῆς βυζαντινῆς κυριαρχίας στὴν Κύπρο (12ος αἰ.), ἄνκαι ἀπὸ τὸ τέλος τοῦ 7ου αἰώνα φαίνεται πὼς ἡ πόλη ἐγκαταλείπεται ὁριστικὰ καὶ ἐρημώνεται, ἐνῶ στὴ θέση της ἀναπτύσσεται ἡ παρακείμενη Νεάπολις-Λεμεσός, ἡ ὁποία ἀποτέλεσε καὶ τὴ φυσικὴ διάδοχό της2 .  Προφανῶς ἡ ἕδρα τοῦ ἐπισκόπου Ἀμαθοῦντος μεταφέρεται ἀπὸ τὸν 8ο αἰώνα σὲ πλησιόχωρη κατάλληλη τοποθεσία.

Τὰ ὅρια τῆς διοικητικῆς καὶ συνάμα ἐπισκοπικῆς βυζαντινῆς περιφέρειας Ἀμαθοῦντος δὲν μᾶς εἶναι σήμερα ἐπακριβῶς γνωστά. Ἀσφαλῶς, πρὸς τὰ δυτικὰ ὁριοθετεῖτο ἀπὸ τὴ γειτνιάζουσα ἐπισκοπὴ Νεαπόλεως, στὰ βόρεια ἀπ᾽ αὐτὴν τῆς Ταμασσοῦ, ἐνῶ στὰ ἀνατολικὰ ἀπὸ τὴν ἐπισκοπὴ Κιτίου. Σύμφωνα μὲ τὴ μαρτυρία τοῦ Κυπρίου στὴν καταγωγὴ ὁσίου Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου, πρὸς τὰ ἀνατολικὰ ἡ περιφέρεια Ἀμαθοῦντος ἐκτεινόταν μέχρι τουλάχιστον καὶ τὸ (ἐρειπωμένο σήμερα) χωριὸ Πεντάσχοινο3 , καὶ ἄρα (πρὸς τὰ βόρεια) μέχρι καὶ τὴν Κοφίνου.

Ἡ ἀρχαία αὐτὴ πόλη τῆς Ἀμαθοῦντος κλεΐστηκε ἀπὸ πλειάδα ἁγίων ἐπισκόπων, ὁσίων καὶ μαρτύρων. Στὸ παρὸν θὰ ἀναφερθοῦμε μὲ συντομία στοὺς δύο παλαιότερους γνωστούς της ἁγίους ἐπισκόπους, τοὺς Μνημόνιο καὶ Τύχωνα, οἱ ὁποῖοι συνεορτάζουν στὶς 16 Ἰουνίου.

Ὁ ἅγιος Μνημόνιος, ἐπίσκοπος Ἀμαθοῦντος (4ος αἰώνας [α´ ἥμισυ-γ´ τέταρτο])4

Ὑπῆρξε προφανῶς Κύπριος στὴν καταγωγὴ καὶ ἄκμασε κατὰ τὸν 4ο αἰώνα. Αὐτὸς χειροτόνησε καὶ τὸν ἅγιο Τύχωνα σὲ διάκονο τῆς Ἐκκλησίας Ἀμαθοῦντος γιὰ τὸν ἐνάρετο βίο του, καὶ ἀνέθεσε σ᾽ αὐτὸν τὴ διαχείρηση τῶν πραγμάτων τῆς ἐπισκοπῆς. Ὁ δὲ ἱερὸς Τύχων μὲ τὴ διδασκαλία καὶ νουθεσία του ἐπέστρεφε πολλοὺς Ἰουδαίους καὶ εἰδωλολάτρες στὴν ἀληθινὴ Πίστη καὶ θεογνωσία, προσφέροντάς τους στὸν ἁγιώτατο Μνημόνιο, ὁ ὁποῖος καὶ τοὺς καταξίωνε τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Μετὰ τὴ μακαρία τελευτὴ τοῦ Μνημονίου, τὸν διαδέχθηκε στὴν προεδρία τῆς ἐπισκοπῆς ὁ θεοφόρος Τύχων. Ὁ Μνημόνιος συναριθμεῖται στὴ χορεία τῶν Κυπρίων ἁγίων καὶ ἀπὸ τοὺς τοπικοὺς χρονογράφους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους φέρεται συνεορταζόμενος μὲ τὸν διάδοχό του ἅγιο Τύχωνα στὶς 16 Ἰουνίου.

Ὁ ἅγιος Τύχων, ἐπίσκοπος Ἀμαθοῦντος, ὁ θαυματουργὸς  (4ος αἰ. [β´ ἥμισυ, μετὰ τὸ 367-;(πρὶν τὸ 400)])5

Ο ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ

Ὁ περιώνυμος ἅγιος Τύχων καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀμαθοῦντα τῆς Κύπρου, ἄκμασε δὲ κατὰ τὸν 4ο αἰώνα. Οἱ φιλόχριστοι γονεῖς του τὸν ἀφιέρωσαν στὸν Θεό, ἐνῶ ἀκόμη βρισκόταν σὲ μικρὴ ἡλικία. Ἀφοῦ ὁ ἅγιος μελέτησε ἀρκετὰ τὰ ἱερὰ γράμματα, χειροθετήθηκε ἀπὸ τὸν τότε ἐπίσκοπο Ἀμαθοῦντος ἁγιώτατο Μνημόνιο ἀναγνώστης τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ πατέρας τοῦ Τύχωνα ἦταν ἀρτοποιός, καὶ τοῦ ἀνέθετε τὴν πώληση τῶν ἄρτων. Ἀλλ᾽ ὁ εὐλογημένος νέος, ἔχοντας θερμὴ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα του στὸν Θεό, διένειμε τὶς εἰσπράξεις τῆς πωλήσεως ὡς ἐλεημοσύνη στοὺς πτωχούς. Τοῦτο σὰν γνώρισε ὁ πατέρας του, πολὺ λυπήθηκε καὶ ταράχθηκε. Ὁ Τύχων ὅμως τὸν καταπράυνε, καὶ τὸν διαβεβαίωνε ὅτι δάνειζε τοὺς ἄρτους στὸν Θεό, μὲ τὸν Ὁποῖο εἶχε συμφωνία ὅτι θὰ λάμβανε ἑκατονταπλάσια τῶν ὅσων ἔδινε. Καὶ ἀληθινά, πηγαίνοντας ὁ Τύχων μὲ τὸν πατέρα του στὴν ἀποθήκη τοῦ σιταριοῦ, τὴ βρῆκαν ὑπερπλήρη, ἄνκαι προηγουμένως ἦταν σχεδὸν κενή! Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ πατέρα του, παρέμεινε ὁ νέος μὲ τὴ θεοφιλή του μητέρα καί, ἀφοῦ πώλησε τὴν περιουσία ποὺ τοῦ ἀνῆκε, ἔδωσε τὰ χρήματα στοὺς πτωχούς. Ὁ ἐπίσκοπος Μνημόνιος, γιὰ τὴν ἀρετὴ καὶ δεξιότητά του σὲ ὅλα, τὸν χειροτόνησε κατόπιν διάκονο, καθιστώντας τον καὶ ἐκκλησιέκδικο. Μετὰ δὲ τὴν τελευτὴ τοῦ Μνημονίου, μὲ τὴν κοινὴ ψῆφο κλήρου καὶ λαοῦ, χειροτονεῖται ὁ Τύχων ἐπίσκοπος Ἀμαθοῦντος ἀπὸ τὸν τότε ἀρχιεπίσκοπο Κύπρου ἅγιο Ἐπιφάνιο τὸν Μέγα.

Ἔκτοτε ὁ ἅγιος κατέβαλε ἰδιαίτερα μεγάλους ἀγῶνες γιὰ τὸν ἐκχριστιανισμὸ τῶν κατοίκων τῆς ἐπαρχίας του, ἐπιτυγχάνοντας μὲ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του τὴν ἐπιστροφὴ πολλῶν ἀπίστων στὸν Χριστό. Ὅμως δύο ἀμετανόητοι εἰδωλολάτρες, Καλύκιος καὶ Κλεοπάτρα ὀνομαζόμενοι, φθονώντας τὸ ἱεραποστολικό του ἔργο, τὸν συκοφάντησαν στὸν ἄρχοντα τῆς Ἀμαθοῦντος. Κατὰ τὴν θεόπνευστη ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντα ἀπολογία του ὁ Τύχων, ὄχι μόνο κατέρριψε πανηγυρικὰ τὶς συκοφαντίες, ἀλλὰ καὶ τόσο λαμπρὰ δημηγόρησε ὑπὲρ τῆς εὐαγγελικῆς ἀλήθειας, ὥστε ἐφείλκυσε τὸν ἄρχοντα στὴν Πίστη τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος τὸν ἀπέλυσε μὲ τιμὴ καὶ θαυμασμό, ἀποδιώκοντας μὲ ὕβρεις τοὺς κατηγόρους του! Μὲ τὴν καθαρότητα λοιπὸν τῆς πολιτείας του καὶ τὸν ἀσκητικό του βίο, ὁ ἅγιος ἔλαβε πλούσια τὴ Χάρη τῶν θαυμάτων: Δίωκε δαιμόνια καὶ θεράπευε πάθη ἀνίατα ψυχῶν καὶ σωμάτων, ἀποκτώντας ἐπάξια τὴν προσωνυμία τοῦ θαυματουργοῦ.

Ο ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΡΑΚΟΣ

Ὅταν προγνώρισε ἐκ Θεοῦ τὴν κοίμησή του, γιὰ νὰ μὴ λυπήσει τὸ ποίμνιό του, τὴ φανέρωσε συμβολικὰ μὲ μιὰ μεγάλη θαυματουργία, ποὺ ἔμελλε νὰ μεγαλύνει τὴν μνήμη του στοὺς αἰῶνες. Μεταβαίνοντας δηλαδὴ σὲ ἀγρὸ τῆς ἐπισκοπῆς του, ποὺ ἐκαλεῖτο Ἀμπελών, γιὰ νὰ εὐλογήσει καὶ τοὺς ἀγρότες ποὺ φυτεύανε ἀμπέλους, πῆρε μία παραπεταμένη ξηραμένη κληματίδα καί, ἀφοῦ προσευχήθηκε στὸν Χριστό, Τοῦ ζήτησε νὰ δώσει σ᾽ αὐτὴν τέσσερεις εὐλογίες: ἰκμάδα ζωῆς, εὐφορία καρπῶν, γλυκύτητα σταφυλιῶν καὶ πρώιμη βλάστηση. Τότε, ἀφοῦ φύτευσε μὲ τὰ χέρια του τὴν κληματίδα, προφήτευσε τὰ μέλλοντα νὰ συμβοῦν σ᾽ αὐτήν, καὶ ὅτι αὐτὰ θὰ συνέβαιναν μετὰ τὴν κοίμησή του, γιὰ νὰ τὸν ἐνθυμοῦνται οἱ πιστοί. Τρεῖς ἡμέρες πρὶν τὸ τέλος του, ἄκουσε φωνὴ θεία νὰ τὸν καλεῖ στὰ οὐράνια βασίλεια. Ἀφοῦ λοιπὸν παρηγόρησε καταλλήλως τὴ μητέρα του, ἡ ὁποία ζοῦσε ἀκόμη, κι ἀφοῦ ἀπεύθυνε τὶς τελευταῖες  παραινέσεις στὸν κλῆρο καὶ λαό του, ποὺ συνάθροισε πρὸς τοῦτο, ἀνεπαύθη ἐν Κυρίῳ περὶ τὰ τέλη τοῦ 4ου αἰώνα6 . Τὸ ἱερό του σῶμα κατατέθηκε ἀπὸ τοὺς προστρέξαντες ἀρχιερεῖς, κληρικοὺς καὶ λαϊκοὺς στὸ ἀριστερὸ μέρος τοῦ ναοῦ τῆς Ἀμαθοῦντος (κοιμητηριακῆς βασιλικῆς τοῦ τέλους τοῦ 4ου αἰώνα), ὁ ὁποῖος, λίγο ἀργότερα (β´ μισὸ τοῦ 5ου αἰώνα), ἐπεκτάθηκε καὶ ἀφιερώθηκε στὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Τύχωνος. Πολλὰ δὲ θαύματα τέλεσε ὁ Κύριος μὲ τὴ μεσιτεία του καὶ μετὰ τὴν κοίμησή του σὲ ὅσους προσέτρεχαν μὲ πίστη σ᾽ αὐτόν, καθὼς ἐξιστορεῖ ὁ κατὰ πλάτος Βίος του, ἔργο τοῦ συμπολίτη του καὶ κορυφαίου ἱεράρχη, ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος, ὁ ὁποῖος ἐπίσης τάφηκε κατὰ τὸ 619 μ.Χ. στὸν πιὸ πάνω ναὸ τοῦ Ἁγίου Τύχωνος 7.

ΕΡΕΙΠΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΑΓΙΟΥ ΤΥΧΩΝΟΣ ΑΜΑΘΟΥΝΤΟΣ

Μοναδικὸ ὑπερφυὲς σημεῖο, ὅπως καὶ πιὸ πάνω ἀναφέρθηκε, ὑπῆρξε τὸ σχετικὸ μὲ τὴ θαυματουργό του ἄμπελο, ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε φυτεύσει. Κάθε χρόνο, κατὰ τὴν προφητεία του, ὡρίμαζε τὰ γλυκύτατα σταφύλια της κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς μνήμης του (16 Ἰουνίου) καὶ κατὰ τὴ διάρκεια μάλιστα τῆς θείας Λειτουργίας πρὸς τιμή του στὴν Ἀμαθοῦντα (ἀνεξήγητο λογικὰ γεγονὸς ἡ τόση πρωιμότητα!), τὰ ὁποῖα καὶ προσφέρονταν στὸ θυσιαστήριο, κατόπιν δὲ πρὸς τοὺς πιστοὺς χάριν εὐλογίας, καὶ τελοῦνταν τότε πολλὰ θαύματα.

Ὁ ἅγιος Τύχων, ἴσως καὶ γιὰ τὸ ἐξαίσιο τοῦτο θαυματούργημα, κατέστη ὁ κατεξοχὴν πολιοῦχος τῆς Ἀμαθοῦντος. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἡ ὁσία του μορφή, περιβαλλόμενη ἀπὸ τὴ θαυματουργή του ἄμπελο, δίκην πνευματικοῦ «λογοτύπου», κοσμεῖ μολύβδινες σφραγίδες διαδόχων του ἐπισκόπων, ἀλλὰ καὶ τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας Ἀμαθούντων (σήμερα εἶναι γνωστὰ σχετικὰ δείγματα τοῦ 7ου αἰώνα)8 .

Ἐκτὸς τοῦ ἀνωτέρω, ἐρειπωμένου σήμερα, ναοῦ του στὴν ἀρχαία Ἀμαθοῦντα, ποὺ ἔχει ἤδη ἀνασκαφεῖ, σώζεται καὶ ἄλλος παλαιός, ἐπίσης ἐρειπωμένος, κοντὰ στὸ χωριὸ Ἅρμου τῆς Πάφου. Τὸ ὄνομά του φέρει καὶ τὸ πλησίον τῆς Ἀμαθοῦντος χωριό.

ᾈσματικὴ Ἀκολουθία σ᾽ αὐτὸν συνέθεσαν οἱ λόγιοι ἅγιοι τοῦ 9ου αἰώνα Θεοφάνης ἐπίσκοπος Νικαίας ὁ Γραπτὸς καὶ Ἰωσὴφ ὁ Ὑμνογράφος. Ἡ μνήμη του τελεῖται στὶς 16 Ἰουνίου.


1 Ἐσφαλμένα λοιπὸν καὶ ἀνιστόρητα κρίνονται ἐνόψει τῶν προσφάτων πορισμάτων τῶν ἐκεῖ  ἀνασκαφῶν τὰ ἀπὸ τοῦ μεσαίωνος καὶ ἐφεξῆς πολλαχοῦ ἀναφερόμενα, ὅτι ἡ πόλη ἄκμαζε μέχρι καὶ τὸ 1191 μ.Χ., ὁπόταν καταλήφθηκε καὶ καταστράφηκε ἀπὸ τὸν βασιλιὰ Ριχάρδο Λεοντόκαρδο (βλ. Ὁδηγὸς Ἀμαθοῦντος, (ἐκδ.) Πολιτιστικὸ Ἵδρυμα Τραπέζης Κύπρου, Λ/σία 1999.

2 Βλ. σχετικὰ ἐν Μοναχὸς Χαρίτων Σταυροβουνιώτης, «Μάρτυς ῾Ρηγῖνος ὁ ἐν Κύπρῳ καὶ ἱερομάρτυς ῾Ρηγῖνος ὁ ἐν Σκοπέλῳ», Ἐπετηρίδα Κέντρου Μελετῶν Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, 8, Λευκωσία 2008, σσ. 225-226, §ια’, ὅπου καὶ συναφὴς ἐπὶ τοῦ θέματος βιβλιογραφία.

 3 Ὁσίου Ἀναστασίου, Διηγήματα ψυχωφελῆ καὶ στηρικτικὰ γενόμενα διαφόροις τόποις, Κώδ. Vatican. Gr. 2592, φ. 132r καί, Stefan Heid, «Die C-Reihe erbaulicher Erzhlungen des Anastasios vom Sinai im Codex Vaticanus Graecus 2592», OCP 74 (2008), σ. 103.

 4 Πηγὴ τῶν λίγων γνωστῶν στοιχείων γιὰ τὸν ἅγιο Μνημόνιο εἶναι οἱ διάφοροι Βίοι τοῦ ἁγίου Τύχωνος Ἀμαθοῦντος (λ.χ.  BHG³ 1860 καὶ Συναξαριακὸ ὐπόμνημα ἐν Synax EcclCon 751.18-21· ὁκατὰπλάτος Βίος του [BHG³ 1859], ὅπου ἀναμφίβολα θὰ ὑπῆρχαν ἐκτενέστερες γι᾽ αὐτὸν ἀναφορές, σῴζεται δυστυχῶς ἀκέφαλος), στοὺς ὁποίους πάντοτε κατονομάζεται «ἁγιώτατος».

5 Πρόσφατη ἀξιόλογη ἐπανέκδοση τοῦ ἀνωτ. ἐκτεταμένου Βίου τοῦ Ἁγίου Τύχωνος (BHG³ 1859), ἔργου τοῦ συμπολίτη του, ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος, συμπληρωμένου ἀπὸ ἄλλους ἐπίτομους Βίους του, μὲ σχετικὴ εἰσαγωγή, μετάφραση, σχόλια, εἰκόνες καὶ φωτογραφίες τῶν ἐρειπίων τοῦ ναοῦ του στὴν Ἀμαθοῦντα, σὲ συνεργασία μὲ τὴ Mονὴ Σίμωνος Πέτρας Ἁγίου Ὄρους καὶ τὸν φιλόλογο Λεωνίδα Χαριτίδη, ἔγινε ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Λεμεσοῦ ἐν, Βίος καὶ πολιτεία τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Τύχωνος ἐπισκόπου Ἀμαθοῦντος τῆς Κύπρου, τοῦ θαυματουργοῦ, συγγραφεὶς παρὰ τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἠμῶν Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος, ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας, Λεμεσὸς 2003. Πλήρης ᾀσματικὴ Ἀκολουθία τοῦ ἁγίου Τύχωνος μὲ σχετικὴ βιβλιογραφία δημοσιεύθηκε στὰ Κύπρια Μηναῖα, Η´ (Ἰούνιος), σσ. 113-130.

6 Στὸ ἀνωτ. ἔργο, Βίος καὶ πολιτεία τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Τύχωνος ἐπισκόπου Ἀμαθοῦντος τῆς Κύπρου, τοῦ θαυματουργοῦ…, Λεμεσὸς 2003, σσ. 20-23, ἐπιχειρεῖται ἡ χρονολόγηση τῆς ἀκμῆς τοῦ Ἁγίου στὸ β´ μισὸ τοῦ 4ου- α´ μισὸ τοῦ 5ου αἰ., μὲ ἔρεισμα τὴ μαρτυρία ἑνὸς μόνου χειρογράφου (τοῦ Vatican. Graec. 1191), ὅπου ἀναφέρεται ὅτι ὁ Τύχων γεννήθηκε ἐπὶ τῆς ἀρχιερατείας τοῦ Μεγάλου Ἐπιφανίου (367-403). Ὑποθέτομε ὅτι τοῦτο ἀποτελεῖ μᾶλλον πρωθύστερο: ὁ ἀνώνυμος γραφέας προφανῶς εἶχε ὑπόψη τὴ χειροτονία τοῦ Τύχωνος ἀπὸ τὸν ἅγιο Ἐπιφάνιο. Περαιτέρω, τὸ κατείδωλο τῆς Ἀμαθοῦντος ἐπὶ τῆς ἀρχιερατείας τοῦ Τύχωνος, κυρίως ὅμως ἡ ἀπουσία, τόσο τοῦ ἰδίου, ὅσο καὶ τοῦ ἀμέσου προκατόχου του ἁγίου Μνημονίου ἀπὸ τὸν κατάλογο τῶν 15 Κυπρίων ἐπισκόπων στὴ συνοδικὴ ἐπιστολὴ τοῦ Ἀλεξανδρείας Θεοφίλου τοῦ ἔτους 400 (ἡ ἐπιστολὴ διασώθηκε στὰ λατινικὰ στὴν 92η ἐπιστολὴ τοῦ ἁγίου Ἱερωνύμου [βλ. Migne, PL,22,No. XCII, στ. 758.1-769.14, εἰδικώτερα στ. 760.5-12]), τοποθετοῦν ἀνεπιφύλακτα τὸν Τύχωνα στὸν 4ο αἰώνα.

Βλ. Ὁδηγὸς Ἀμαθοῦντος, ἔκδ. Πολιτιστικοῦ Ἱδρύματος Τραπέζης Κύπρου, Λ/σία 1999, σσ. 87-91.

8 Βλ. Χαρίτων μοναχὸς Σταυροβουνιώτης, «Μερικὴ ἀναθεώρηση τοῦ ἐν χρήσει καταλόγου  ἐπισκόπων τῆς ἐπισκοπῆς Κιτίου (προσθῆκες-εἰσηγήσεις)», Κυπριακαὶ Σπουδαὶ, ΞΖ’-ΞΗ’ (2003-2004), Λευκωσία 2005, σ. 150, ὑποσημ. 11¬.