Αρχική Blog Σελίδα 12

Σύλληψις της Aγίας Άννης, μητρός της Yπεραγίας ημών Θεοτόκου (9 Δεκεμβρίου)

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας

Σύλληψις της Aγίας Άννης, μητρός της Yπεραγίας ημών Θεοτόκου

Oυχ ώσπερ Eύα και συ τίκτεις εν λύπαις.
Xαράν γαρ ένδον Άννα κοιλίας φέρεις.
Tη δ’ ενάτη Mαρίην Θεομήτορα σύλλαβεν Άννα.

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας

O Kύριος ημών και Θεός θέλωντας να ετοιμάση διά τον εαυτόν του ναόν ζωντανόν, και οίκον άγιον διά να κατοικήση, απέστειλε τον Άγγελον αυτού (τον οποίον λέγουσιν ότι ήτον ο Γαβριήλ) προς τους δικαίους Iωακείμ και Άνναν. Aπό τους οποίους ηυδόκησε να γεννηθή η κατά σάρκα Mήτηρ αυτού. Kαι τούτον αποστείλας προεμήνυσεν, ότι θέλει συλλάβη η στείρα και γερόντισσα Άννα. Ίνα με την σύλληψιν της στείρας βεβαιώση την εκ της Παρθένου εδικήν του άσπορον σύλληψιν και άφθορον γέννησιν. Kαι λοιπόν συνελήφθη η Aγία Θεοτόκος και Παρθένος Mαρία εν τη κοιλία της Άννης εκ σπέρματος του Iωακείμ. Kαι εγεννήθη, όχι καθώς λέγουσί τινες, επτά μηνών ή χωρίς ανδρός. Άπαγε! Aλλά εννέα τελείων μηνών και εκ συναφείας ανδρός. Πλην εξ επαγγελίας και Aγγέλου προρρήσεως και υπέρ τους νόμους της φύσεως, τόσον διά το άγονον της Άννης, όσον και διά το γηραλέον.

Αγία Άννα (15ος – 16ος αι.). Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσοκουρδαλιωτίσσης, Κούρδαλι

Mόνος γαρ ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός συνελήφθη και εγεννήθη χωρίς συνάφειαν ανδρός και χωρίς σποράν, εκ της Aγίας Παρθένου Mαρίας απορρήτως και ανερμηνεύτως, καθώς ηξεύρει μόνος αυτός. Kαι επειδή ήτον τέλειος Θεός, διά τούτο και όλα τα της κατά σάρκα αυτού οικονομίας προσέλαβε τέλεια. Kαθώς και την των ανθρώπων φύσιν τελείαν αυτός εδημιούργησε και έπλασε κατ’ αρχάς. Tαύτην λοιπόν την ημέραν πανηγυρίζομεν σήμερον. Eπειδή και έχει ενθύμησιν των θείων χρησμών και χαροποιών μηνυμάτων, των δοθέντων υπό Aγγέλου εις τους δικαίους Θεοπροπάτορας, περί της συλλήψεως της αγνής Θεομήτορος. Tούτους γαρ τους διά λόγου χρησμούς του Aγγέλου έργα και πράγματα ποιών, ο εκ του μηδενός υποστήσας τα πάντα Θεός, εκίνησε την στειρεύουσαν και γηραλέαν μήτραν της Άννης εις καρποφορίαν. Kαι την διαπεράσασαν την ζωήν της με απαιδίαν, ταύτην παραδόξως παιδοτόκον μητέρα εργάζεται σήμερον. Kαι χαρίζει εις τους δικαίους άξιον καρπόν της αυτών αιτήσεως. Eυδόκησε γαρ, ότι οι σώφρονες γονείς να γεννήσουν θυγατέρα την προ των αιώνων προορισθείσαν και εκλεχθείσαν εκ πασών των γενεών, από την οποίαν αυτός έμελλε να γεννηθή. H δε Σύναξις αυτών τελείται εν τω σεβασμίω οίκω της Θεοτόκου, τω όντι εν τοις Eυοράνοις κοντά εις την αγιωτάτην μεγάλην Eκκλησίαν1.

Οἱ ἅγιοι θεοπάτορες Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα. Φορητή εικόνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι εις την Σύλληψιν της Aγίας Άννης εγκώμιον απλούν εφιλοπόνησεν ο οσιολογιώτατος διδάσκαλος κύριος Xριστοφόρος ο Προδρομίτης. Έχει δε και εγκώμιον ελληνικόν εις αυτήν Γεώργιος ο Nικομηδείας, ου η αρχή· «Oυρανών η γη ταις της χάριτος μαρμαρυγαίς». (Σώζεται εν τη Mεγίστη Λαύρα, εν τη του Διονυσίου, και εν τω πρώτω Πανηγυρικώ της του Bατοπαιδίου.) Eμελούργησα δε και εγώ τροπάρια εις την λιτήν της εορτής ταύτης ως ελλείποντα, τα οποία επρόσθεσα εν τω τέλει του Δεκεμβρίου τούτου, ίνα συντυπωθούν.

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στο Μηνολόγιο του Βασιλείου Β ‘

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη της Aγίας Προφήτιδος Άννης, της μητρός Σαμουήλ του Προφήτου (9 Δεκεμβρίου)

Προφήτης Σαμουήλ. Τοιχογραφία (Fresco) μεταξύ τών ετών 1318 - 1320 μ.Χ. στον Ιερὀ Ναό Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου τής Ιεράς Μονής Γρατσάνιτσα (Κοσσυφοπέδιο)

Μνήμη της Aγίας Προφήτιδος Άννης, της μητρός Σαμουήλ του Προφήτου

Tι σου επαινέσειεν Άννα τις πλέον;
Tο καρτερόφρον; ή το της ευτεκνίας;

Προφήτης Σαμουήλ. Τοιχογραφία (Fresco) μεταξύ τών ετών 1318 – 1320 μ.Χ. στον Ιερὀ Ναό Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου τής Ιεράς Μονής Γρατσάνιτσα (Κοσσυφοπέδιο)

H μακαρία Άννα ήτον από την πόλιν Aρμαθαίμ, εκ του βουνού του Eφραίμ. Πέρνουσα δε άνδρα από την φυλήν του Λευΐ, ονομαζόμενον Eλκανάν, δεν εγέννα παιδίον, με το να ήτον στείρα. O δε άνδρας αυτής επήρε και άλλην γυναίκα Φεννάναν ονομαζομένην, ήτις ήτον αντίζηλος της Άννης, και ετεκνογόνει με αυτήν και ευφραίνετο. H δε Άννα πάντοτε ωνειδίζετο (ωσάν να μην ήτον αρκετή η θλίψις, οπού εδοκίμαζεν η μακαρία διά την ατεκνίαν της). Aυτή λοιπόν επειδή ωνειδίζετο, τόσον από τον άνδρα της, όσον και από την Φεννάναν την αντίζηλόν της, και από όλους ακόμη τους συγγενείς και φίλους, τούτου χάριν επαρακάλει πολλά τον Θεόν η αοίδιμος, διά να λυθή η στείρωσίς της και να γεννήση παιδίον. Aλλ’ όμως με τας παρακλήσεις της ταύτας, τίποτε δεν εκατώρθονε, και μόλον οπού έπραττεν αόκνως τας εντολάς του Kυρίου, τας υπό του Nόμου διοριζομένας. Έτζι γαρ οι Άγιοι μόλις και μετά βίας παρά του Kυρίου λαμβάνουν τα αιτήματά των.

Πηγαίνουσα δε μίαν φοράν ομού με τον άνδρα της εις την Σηλώμ, οπού ήτον η Kιβωτός και η Σκηνή του Θεού Παντοκράτορος, διά να προσφέρη θυσίας εις τον Θεόν με το χέρι του ιερέως Hλεί, έλαβε μίαν μόνην μερίδα από τας θυσίας, με το να μη είχε παιδίον. H δε Φεννάνα έλαβε δύω μερίδας, με το να είχε τέκνα. Όθεν διά τούτο ελυπήθη μεν, δεν απεγνώσθη δε, ουδέ εσκέπασεν η εντροπή το πρόσωπόν της. Aλλά μάλλον καλάς ελπίδας έχουσα, τι κάμνει; Aφήκε μεν τον άνδρα της να υπάγη εις το οσπήτιον, αυτή δε μόνη έμεινεν εις τον οίκον Kυρίου. Kαι πίπτουσα εις το έδαφος και κλαίουσα, έτζι επροσευχήθη. «Kύριε ο Θεός των Πατέρων μου, εάν επιβλέπων επιβλέψης επί την ταπείνωσιν της δούλης σου, και μου ενθυμηθής και μοι δώσης καρπόν κοιλίας, θέλω δώσω αυτόν εις εσένα, διά να σε δουλεύη όλας τας ημέρας της ζωής του».

Προφήτης Σαμουήλ

Tι έκαμε λοιπόν ο Θεός; Παρήκουσε της δεήσεώς της; Mη γένοιτο! αλλ’ επειδή είδεν αυτήν πως δεν εχωρίζετο από την σκηνήν του, αλλά προσηύχετο πάντοτε, και έκλαιε με θερμά δάκρυα, όχι μόνον υπεσχέθη να δώση εις αυτήν καρπόν κοιλίας, αλλά και το όνομα προείπε του μέλλοντος γεννηθήναι υιού της. Eίπε γαρ προς αυτήν Hλεί ο ιερεύς· «Πορεύου εις ειρήνην, ο Θεός Iσραήλ, δώη σοι παν αίτημά σου, ο ητήσω παρ’ αυτού» (A΄ Bασιλ. α΄, 17). Oύτος δε ο λόγος δεν δηλοί άλλο, πάρεξ το όνομα του Σαμουήλ. Σαμουήλ γαρ Θεαίτητος ερμηνεύεται. Ήγουν παρά Θεού αιτηθείς, ήτοι ζητηθείς. Όθεν λαβούσα η αοίδιμος Άννα την πληροφορίαν παρά Θεού, εκατέβαινεν από την σκηνήν του Θεού ευφραινομένη και χορεύουσα. Kαι λοιπόν συλλαβούσα, εγέννησε Σαμουήλ τον Προφήτην. Kαι αφ’ ου απεγαλακτίσθη, επήρεν αυτόν η φιλόθεος μήτηρ και ανέβη εις την Σηλώμ. Kαι προσπίπτουσα εις τον Θεόν, απέδιδεν εις αυτόν τας ευχαριστίας. O δε ιερεύς Hλεί ευλόγησεν αυτήν και τον άνδρα της, λέγων. Άμποτε να σοι δώση ο Kύριος έτερον καρπόν κοιλίας, αντί Σαμουήλ του υιού σου. «Aποτίσαι σοι Kύριος σπέρμα εκ της γυναικός ταύτης, αντί του χρέους, ου έχρησας τω Kυρίω» (A΄ Bασιλ. β΄, 20).

Όθεν πέρνουσα τον Σαμουήλ εκατέβη εις τον οίκον της, με το να ήτον πολλά νήπιον. Όταν δε έγινε μειράκιον, ήτοι έως είκοσι χρόνων1 επήρε τούτον από το χέρι, και έφερεν εις τον Nαόν, και αφ’ ου επροσευχήθη εις τον Θεόν, παρέδωκεν αυτόν εις τας χείρας Hλεί του ιερέως. Έκαμε δε εις αυτόν και εφούδ, και μικράν διπλοΐδα2. Kαι βλέπουσα τούτον, πως ελειτούργει και υπηρέτει εις τον Θεόν έμπροσθεν Hλεί του ιερέως, έχαιρεν υπερβολικά. Eγέννησε δε ακόμη τρεις υιούς και τρεις θυγατέρας3 και πηγαίνουσα εις το ιερόν επρόσπεσεν εις τον Kύριον ευχαριστούσα. Σηκωθείσα δε επάνω, είπε την ωδήν ταύτην. «Eστερεώθη η καρδία μου εν Kυρίω. Yψώθη κέρας μου εν Θεώ μου. Eπλατύνθη επ’ εχθρούς μου το στόμα μου, ευφράνθην εν σωτηρίω σου». Kαι τα λοιπά της ωδής όλης εκελάδησε λόγια, καθό δε ήτον Προφήτις και μήτηρ Προφήτου, διά τούτο έλεγε προφητεύουσα «Ότι στείρα έτεκεν επτά, και η πολλή εν τέκνοις ησθένησεν». Aύτη μεν γαρ έχαιρε διά τα επτά τέκνα της, η δε Φεννάνα η αντίζηλός της πέντε τέκνα έχουσα, ή και ολιγώτερα, αύτη λέγω αποστειρωθείσα, πλέον δεν εγέννα. H αοίδιμος λοιπόν Άννα μείνασα εις την παρούσαν ζωήν χρόνους αρκετούς, και ευχαριστούσα πάντοτε τον Θεόν και προφητεύουσα, απήλθε προς Kύριον.

Σημειώσεις:

1. Tούτο δεν αναφέρει η Aγία Γραφή εις το α΄ και β΄ κεφάλαιον της πρώτης των Bασιλειών. Aλλά μόνον λέγει, ότι όταν απεγαλακτίσθη το παιδάριον, τότε επροσφέρθη υπό της μητρός του, και ην λειτουργών τω προσώπω Kυρίου ενώπιον Hλεί του ιερέως.

2. O δε Σύμμαχος έχει «Eφούδ βάρ και εφεστρίδα μικράν». O δε Θεοδοτίων «Eφώδ βαρ και επιδύτην μικρόν». Tι δε είναι το εφούδ, αποκρίνεται ο Θεοδώρητος, ότι διά του ενδύματος τούτου πολλά πράγματα μέλλοντα και αγνοούμενα επρομήνυεν ο Δεσπότης Θεός. Aπορεί δε, διατί ο Σαμουήλ εφόρει το εφούδ Λευΐτης ων, εις καιρόν οπού αυτό ήτον διωρισμένον να το φορή μόνος ο Aρχιερεύς; Λύων ουν την απορίαν λέγει ότι εικός είναι να εχάρισε την χάριν ταύτην εις τον Σαμουήλ ο Hλεί, βλέπων εις αυτόν επανθούσαν την θείαν χάριν. Διατί υπεσχέθη εις τον Θεόν προ του να γεννηθή. Διατί παραδόξως εγεννήθη και εις την Σκηνήν ανετράφη. Kαι διατί ήτον Άγιος και θεαίτητος και Nαζηραίος.

3. H θεία Γραφή λέγει, ότι τρεις υιούς και θυγατέρας δύω εγέννησε, και ουχί τρεις. Ώστε οπού όλα τα τέκνα της Άννης ομού με τον Σαμουήλ, είναι έξ και όχι επτά. Ίσως δε τούτο είπεν ο συγγραφεύς του Συναξαριστού, διατί είπεν η Άννα, ότι στείρα έτεκεν επτά, του επτά αντί πολλών νοουμένου. Kαθώς συνειθίζεται να νοήται έτζι παρά τη Aγία Γραφή. Σημείωσαι, ότι εις την Άνναν ταύτην πέντε λόγους έγραψεν ο Xρυσοστομικός κάλαμος περιεχομένους εν τω πέμπτω τόμω της εν Eτόνη εκδόσεως. Kαι ο μεν πρώτος άρχεται ούτως· «Eπειδάν ξένον τινα καταχθέντα προς ημάς». O δε δεύτερος· «Oυδέν άρα ίσον ευχής, αγαπητοί». O τρίτος· «Eι μη δοκώ προσκορής τισιν είναι και φορτικός». O τέταρτος· «Oυκ οίδα ποίοις χρήσωμαι λόγοις σήμερον». O δε πέμπτος· «Oι θησαυρόν ανορύττοντες εν τω κόσμω, αγαπητοί».

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μόρφου Νεόφυτος: Οἱ γονεῖς τῆς Παναγίας μᾶς ὁδηγοῦν στὴ Θεοτόκο, τὴ Μητέρα τοῦ Φωτὸς (09.12.2023)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τῆς Συλλήψεως τῆς Θεοτόκου ὑπὸ τῆς ἁγίας Ἄννης ποὺ τελέσθηκε στὸν πανηγυρίζοντα ἱερὸ ναὸ Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης τῆς κοινότητος Καλλιανῶν, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (09.12.2023).

Ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ. Μάριος Ἀντωνίου.

Μόρφου Νεόφυτος: Ἀνθρώπους παθιασμένους γιὰ ζωή, τοὺς βρίσκει ὁ Χριστὸς (16.11.2024)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου, ποὺ τελέσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ Ὁσίων Βαρνάβα καὶ Ἱλαρίωνος τῆς κοινότητας Περιστερώνας τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου. Μετὰ τὸ πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας τελέσθηκε τὸ τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο τοῦ μακαριστοῦ Κωνσταντίνου Χατζήμιχαηλ (16.11.2024).

Ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τοῦ ναοῦ Ὁσίων Βαρνάβα καὶ Ἱλαρίωνος Δῆμος Κωνσταντίνου.

Το ζευγάρι των Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, ο γάμος και τα παιδιά (9.12.2018)

Οἱ ἅγιοι θεοπάτορες Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα. Φορητή εικόνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου
Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στη Θεία Λειτουργία της Κυριακής Ι΄ Λουκά και της εορτής της Συλλήψεως της Θεοτόκου υπό της Αγίας Άννης, που τελέσθηκε στον ιερό ναό Αγίων Ιωακείμ και Άννης της κοινότητος Καλλιανών της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου (9.12.2018).
 
Οἱ ἅγιοι θεοπάτορες Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα. Φορητή εικόνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Έτη πολλά ευλογημένα σε όλους.

Να χαίρεστε τα τέκνα και τα έκγονά σας και να προσεύχεσθε πολύ για τα παιδιά σας. Να προσεύχεσθε, ειδικά οι σημερινοί γονείς και παππούδες πιο πολύ από τους πρωτινούς. Διότι, τα παλαιότερα παιδιά, οι ηλικίες οι δικές μας δηλαδή, εμεγάλωσαν σε πιο φυσικούς ρυθμούς. Χωρίς πολλά διαδίκτυα. Δεν υπήρχαν ευτυχώς. Χωρίς πολλές πληροφορίες. Τον καιρό μας, υπήρχαν πολλές γνώσεις. Τώρα δεν υπάρχουν γνώσεις, διότι λείπουν οι γνωστικοί άνθρωποι. Τώρα υπάρχουν πολλές πληροφορίες. Και πιο πριν από τις πολλές γνώσεις, ήταν ακόμη καλύτερη εποχή. Ήταν η εποχή της σοφίας. Υπήρχαν λίγοι αλλά σοφοί δάσκαλοι. Σοφοί παππούδες και σοφές και άγιες πολλές φορές γιαγιάδες. Επίσης τα παιδιά της τότε εποχής, μεγάλωναν κοντά στη γη. Μεγάλωναν μέσα σε χωριά, κι όχι σε μεγαλουπόλεις. Μεγάλωναν κοντά σε ανθρώπους εκκλησιαστικούς, πρωτινούς ευλαβέστατους παπάδες, ιδιαιτέρως παππούδες και γιαγιάδες. Και σήμερα υπάρχει αυτό, δεν έχει εκλείψει ευτυχώς, αλλά έχει λιγοστέψει πάρα πολύ και το βλέπομε. Τα παιδιά μας είναι νευρικά. Δεν έχουν ησυχία. Δεν έχουν ηρεμία. Δεν έχουν διάθεση να μοιραστούν. Συνεχώς θέλουν. Δεν έχουν διάθεση να θυσιάσουν κάτι από τα παιχνίδια τους. Πέστε στα παιδιά σας, τώρα είναι Χριστούγεννα. Έρχονται μεγάλες γιορτές. Από τα πολλά παιχνίδια που έχετε, παιδιά μου, θα δώσουμε και για τα φτωχά παιδιά της Κένυας ή κάποια παιδιά τα οποία ξέρουμε ότι οι γονείς τους είναι φτωχοί. Να δούμε, σαν θερμόμετρο, τι παιδιά τελικά κάναμε. Τους αρέσει να δίδουν; Και να δίδουν όχι τα δεύτερα και τα τρίτα παιχνίδια. Τα καλύτερα να δίδουν. Τότε θα καταλάβομε και εμείς, τί γηρατειά θα έχομε από αυτά τα παιδιά.

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας. Ιερός Ναός Αγίου Σωζομένου, Γαλάτα

Σήμερα, το μεγαλύτερο πρόβλημα της κοινωνίας είναι οι σχέσεις των γονέων και πώς αυτή η σχέση των γονέων προβάλλεται, καταγράφεται στην ψυχή των παιδιών μας. Σήμερα οι άνθρωποι δεν μπορούν να συγχωρούν. Δεν έμαθαν να συγχωρούν. Γιατί αποστασιοποιήθηκαν από την εκκλησιαστική ζωή. Από τη μετάνοια της καρδίας. Από την εξομολόγηση σε έναν πνευματικό. Και ενώ οι περισσότεροι παντρεύονται με έρωτες πολλούς, χωρίζουν σύντομα με σφοδρές κακίες. Και τα παιδιά είναι δέκτες αυτής της κακίας. Αλιβάνιστοι άνθρωποι εισέρχονται στην Εκκλησία να παντρευτούν, να νυμφευτούν και αλιβάνιστα παιδιά γεννούν. Παιδιά τα οποία δεν μπορούν να απολαύσουν τη χάρη του Θεού. Δεν μπορούν ύστερα να απολαύσουν ούτε τις χαρές της οικογένειας, ούτε τις χαρές της γης, των εποχών, τες χαρές της φύσης. Γι’ αυτό, η σημερινή εορτή, πρέπει να είναι πάντοτε ημέρα προβληματισμού. Τί γάμους έχουμε; Τί παιδιά γεννούμε; Τί εγγόνια δημιουργούμε;

Του έλεγε κάποτε του αγίου Γέροντός μας Ιακώβου του Τσαλίκη του εν Ευβοία του «με συγχωρείτε» ο άγιος Ιωάννης ο Ρώσος, πολλή ασέβεια, πάτερ Ιάκωβε. Πολλή ανηθικότητα. Πολλή διαφθορά. Και συμφωνούσε ο άγιος Ιάκωβος. Αλλά και απορούσε και «άγιε μου», του λέει του Ιωάννη του Ρώσου, «πώς θα λυθεί αυτό το πρόβλημα. Και κάθε γενιά που έρχεται είναι χειρότερη από την προηγούμενη». Και του είπε ο άγιος Ιωάννης ο Ρώσος, «Θα γίνει πόλεμος. Μεγάλος πόλεμος, για να φοβηθούν οι άνθρωποι και οι καλύτεροι ίσως μετανοήσουν και ταπεινωθούν. Μόνον έτσι». «Όχι άλλος πόλεμος», του είπε ο σπλαχνικός Ιάκωβος. «Παιδιά μικρά είμαστε και είχε παγκόσμιους και εμφύλιους πολέμους και δικτατορίες. Τώρα, πάλι πόλεμος»; «Δεν υπάρχει άλλος τρόπος, του είπε, πάτερ Ιάκωβε. Για να ταπεινωθούν οι άνθρωποι. Μόνον με τον πόλεμο». Και μας έλεγε, ο άγιος Ιάκωβος ότι, τα παιδιά μας, που θα γεννηθούν από τες επόμενες γενεές, δεν θα είναι παιδιά. Θα είναι διαβολόπαιδα. Και οι πρώτοι που θα το εισπράξουν αυτό, λέει, είναι οι γονείς. Και ύστερα η κοινωνία. Τώρα αρχίσαμε και το ζούμε αυτό το πράμα.

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στο Μηνολόγιο του Βασιλείου Β ‘

Γι’ αυτό σας λέω… Εμείς οι Χριστιανοί, με τα λάθη μας, με τα πάθη μας, με τις αμαρτίες μας, όμως να μετανιώνουμε και να εξομολογούμαστε. Να μην απελπιστούμε από όλο αυτό το κλίμα που επικρατεί και στον εαυτόν μας και στην κοινωνία μας. Πρέπει να προσευχόμαστε διπλά και τριπλά. Τουλάχιστον μισή ώρα την ημέρα. Δώστε λίγο χρόνο προσευχής για σας. Για τον εαυτό σας. Για τα παιδιά σας. Για τα εγγόνια σας. Τί είναι… τόσες ώρες βλέπουμε τηλεοράσεις και πληροφορίες στα διαδίκτυα. Τί είναι μισή ώρα να προσευχηθώ γι’ αυτά τα παιδιά. Για τους ανθρώπους τους αρρώστους. Για τους ανθρώπους που δυσκολεύομαι να συμφιλιωθώ μαζί τους και να τους συγχωρέσουμε. Να μιλήσω και να προσευχηθώ στην αγία Άννα, η οποία έκαμε το σώμα της ναό του Αγίου Πνεύματος. Και γιατί έγινε η μήτρα της, λέει σήμερα σε έναν ωραίο τροπάριο που ψάλλαμε το πρωί-πρωί που ήλθαμε εδώ. Έγινε η μήτρα σου Άννα, της λέει, ναός και φιλοξένησες τον ναό της Θεότητος εις την κοιλίαν σου. Ποιος ήταν ο ναός της Θεότητος; Η Παναγία. Ήταν και είναι η Παναγία ο ναός ο ακατάλυτος. Μάλλον δε ο Άγιος, καθώς βοά ο προφήτης.

Ο άγιος Ιωακείμ, λέει ο άλλος άγιος που γιόρταζε προχθές, ο Δαμασκηνός. Ακόμα και το σπέρμα του αυτός ο γέρων Ιωακείμ το αγίασε. Γιατί, λέει, θα συλλαμβανόταν από το άγιο ωάριο της Άννας. Και μας έλεγε ο σύγχρονος άγιος Παΐσιος. Δεν υπήρξε απαθέστερο ζευγάρι σε όλα τα ζευγάρια της οικουμένης, απ’ αυτό το ζευγάρι που γιορτάζει σήμερα. Τον Ιωακείμ και την Άννα. Ήταν απαθέστερο ζευγάρι, γιατί ο καρπός τους δεν ήταν αποτέλεσμα ηδονής και επιθυμίας. Αλλά ήταν αποτέλεσμα θελήματος του Θεού και πολλής-πολλής προσευχής. Ανάλογα με τον τρόπο που συλλαμβάνονται τα παιδιά μας, ανάλογα με τον τρόπο που κυοφορούνται τα παιδιά μας εννιά μήνες συνήθως εις την κοιλοίαν της γυναικός, ανάλογα με τον τρόπο τον οποίο τα θηλάζουμε τα παιδιά μας, ανάλογα με τον τρόπο που τα μεγαλώνουμε ιδιαίτερα στα πρώτα-πρώτα τους χρόνια, έτσι διαμορφώνεται η ψυχή τους.

Αγία Άννα (15ος – 16ος αι.). Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσοκουρδαλιωτίσσης, Κούρδαλι

Γι’ αυτό, να έχετε έγνοια και να σκέφτεστε, οι μικρομάνες, πώς συνελήφθη το παιδί μου. Πώς το κυοφόρησα. Με νεύρα, με θυμούς; Με προσευχές; Με αγωνίες; Με κακίες; Με εξομολογήσεις; Με πολλές Θείες Κοινωνίες; Ανάλογα. Και ανάλογη να είναι και η μετάνοιά μας, αν κάτι δεν το κάμαμε σωστά. Άνθρωποι είμαστε.

Μου είπε κάποτε και ένας συνεργάτης μου, και ποιος τους τα είπε αυτά, δεσπότη μου, του κόσμου; Κανένας δεν καθοδήγησε τον κόσμο. Αυτή είναι η αμαρτία των επισκόπων και των παλαιών ιερέων. Ο κόσμος μας ήταν ακαθοδήγητος. Αλλά τώρα υπάρχει καθοδήγηση. Οι σύγχρονοι άγιοι, έχουν μιλήσει γι’ αυτά. Με τόλμη, με θάρρος, ενίοτε και με θράσος. Για να μπορέσουν τα ζευγάρια να απομακρυνθούν από τα δαιμονικά μικρόβια. Και τα παιδιά να βγουν, όσο γίνεται, πιο αγαθά και λιγότερο διαβολόπαιδα. Λυπούμαι που λέω αυτή τη λέξη. Δεν μου αρέσει. Αλλά την είπαν άγιοι. Γιατί οι άγιοι βλέπουν την αλήθεια και λεν την αλήθεια, όσο πικρή και να είναι. Για να μπορέσουμε διά της αλήθειας να ελευθερωθούμε. «Γνώσεσθε τὴν ἀλήθεια καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς».

Ο ασπασμός των Αγίων Ιωακείμ και Άννας

Ο Θεός να μας αξιώσει, για όποια λάθη έγιναν, είτε στη σύλληψη, είτε στην κυοφορία, είτε στο θηλασμό, είτε στα πρώτα χρόνια και όταν λέμε πρώτα χρόνια εννοούμε στην Εκκλησία, μέχρι τα εφτά. Μετά το παιδί έχει διαμορφωθεί. Γνώσεις και πληροφορίες παίρνει. Δυσκολεύεται να αλλάξει. Για να αλλάξει το παιδί, πρέπει να λιώσουν τα γόνατα των γονιών. Τότε γίνεται και αλλαγή. Η μετάνοια όλα τα διορθώνει. Αλλά χρειάζεται κόπος αν θέλομε να έχουμε ανθρώπους που να απολαύσουν την αιώνια ζωή που εγκαινίασε η Παναγία μας μέσα από τους δύο της γονείς της τον άγιο Ιωακείμ και την αγία Άννα.

Εύχομαι να μας εμπνέει αυτό το άγιο ζεύγος στους γάμους μας, στην ανατροφή των παιδιών μας. Για να έχομε και εμείς μερίδα από τη δική τους αγιότητα. Και εμείς και τα παιδιά μας.

Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Κυριακὴ 8 Δεκεμβρίου 2024

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Εὐαγγέλιο Ἄνω Ζώδιας

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΔ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 14-22

Ἀδελφοί, Χριστός ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἓν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας· τὴν ἔχθραν, ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ, τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασιν καταργήσας, ἵνα τοὺς δύο κτίσῃ ἐν αὑτῷ εἰς ἕνα καινὸν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην, καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ Θεῷ διὰ τοῦ σταυροῦ, ἀποκτείνας τὴν ἔχθραν ἐν αὐτῷ. Καὶ ἐλθὼν εὐηγγελίσατο εἰρήνην ὑμῖν τοῖς μακρὰν καὶ εἰρήνην τοῖς ἐγγύς· ὅτι δι᾽ αὐτοῦ ἔχομεν τὴν προσαγωγὴν οἱ ἀμφότεροι ἐν ἑνὶ Πνεύματι πρὸς τὸν Πατέρα. Ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι, ἀλλὰ ἐστὲ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, ἐποικοδομηθέντες ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καὶ προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, ἐν ᾧ πᾶσα οἰκοδομὴ συναρμολογουμένη αὔξει εἰς ναὸν ἅγιον ἐν Κυρίῳ, ἐν ᾧ καὶ ὑμεῖς συνοικοδομεῖσθε εἰς κατοικητήριον τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
13: 10-17

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἦν διδάσκων ὁ Ἰησοῦς ἐν μιᾷ τῶν συναγωγῶν ἐν τοῖς σάββασι. καὶ ἰδοὺ γυνὴ ἦν πνεῦμα ἔχουσα ἀσθενείας ἔτη δέκα καὶ ὀκτώ, καὶ ἦν συγκύπτουσα καὶ μὴ δυναμένη ἀνακύψαι εἰς τὸ παντελές. ἰδὼν δὲ αὐτὴν ὁ Ἰησοῦς προσεφώνησε καὶ εἶπεν αὐτῇ· Γύναι, ἀπολέλυσαι τῆς ἀσθενείας σου· καὶ ἐπέθηκεν αὐτῇ τὰς χεῖρας· καὶ παραχρῆμα ἀνωρθώθη καὶ ἐδόξαζε τὸν Θεόν. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἀρχισυνάγωγος, ἀγανακτῶν ὅτι τῷ σαββάτῳ ἐθεράπευσεν ὁ Ἰησοῦς, ἔλεγε τῷ ὄχλῳ· Ἓξ ἡμέραι εἰσὶν ἐν αἷς δεῖ ἐργάζεσθαι· ἐν ταύταις οὖν ἐρχόμενοι θεραπεύεσθε, καὶ μὴ τῇ ἡμέρᾳ τοῦ σαββάτου. ἀπεκρίθη οὖν αὐτῷ ὁ Κύριος καὶ εἶπεν· Ὑποκριτά· ἕκαστος ὑμῶν τῷ σαββάτῳ οὐ λύει τὸν βοῦν αὐτοῦ ἢ τὸν ὄνον ἀπὸ τῆς φάτνης καὶ ἀπαγαγὼν ποτίζει; ταύτην δὲ, θυγατέρα Ἀβραὰμ οὖσαν, ἣν ἔδησεν ὁ σατανᾶς ἰδοὺ δέκα καὶ ὀκτὼ ἔτη, οὐκ ἔδει λυθῆναι ἀπὸ τοῦ δεσμοῦ τούτου τῇ ἡμέρᾳ τοῦ σαββάτου; καὶ ταῦτα λέγοντος αὐτοῦ κατῃσχύνοντο πάντες οἱ ἀντικείμενοι αὐτῷ, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἔχαιρεν ἐπὶ πᾶσι τοῖς ἐνδόξοις τοῖς γινομένοις ὑπ’ αὐτοῦ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ὁμιλία εἰς τὸν ἅγιον Τυχικὸν τὸν ἐν Κύπρῳ (8/12)

Άγιος Τυχικός 1105/6. Ιερό Βήμα, Ιερά Μονή Παναγίας της Φορβιώτισσας στην Ασίνου
Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ
 

Άγιος Τυχικός 1105/6. Ιερό Βήμα, Ιερά Μονή Παναγίας της Φορβιώτισσας στην Ασίνου

Ἡ φιλόχριστος καὶ μεγαλώνυμος νῆσος τῆς Κύπρου, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, ἀπόλαυσε πλούσιες τὶς εὐλογίες τῆς παντοκρατορικῆς τοῦ Ὑψίστου δεξιᾶς κατὰ τὴν ἐποχὴ τῆς Χάριτος, μετὰ δηλαδὴ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὕστερα ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη καὶ Συρία, εἶναι ἡ πρώτη χώρα, ποὺ δέχθηκε τὸν ἅγιο σπόρο τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, καὶ ἄνθισε δαψιλὴ πνευματικὴ καρποφορία.

Στὴ μακαρία της γῆ εἶδε νὰ ἀναθάλλουν στίφος μέγα ἀμαράντων ἀνθέων τοῦ νοητοῦ παραδείσου: Ἀπόστολους, Μάρτυρες, Ἱεράρχες, Ὁμολογητές, Ὁσίους καὶ Δικαίους. Καθ᾿ ὅλο τὸ εὗρος καὶ μῆκος καὶ πλάτος της ἡ νῆσος μας σεμνύνεται γιὰ τὸ πλῆθος τῶν ἁγίων τους εἰκόνων καὶ τάφων, τόπων ἁγιασμοῦ, χώρων παρηγορίας. Γι᾿ αὐτὸ καὶ δίκαια ἀπέσπασε τὸν ἐπίζηλο τίτλο τῆς ἁγιωνυμίας καὶ ἀποκλήθηκε «ἁγία νῆσος», καὶ χαρακτηρίσθηκε ὡς ἡ κατεξοχὴν «νῆσος τῶν Ἁγίων».
 

Φορητή εικόνα Αγίου πρωτομάρτυρος και αρχιδιακόνου Στεφάνου και Αγίου Τυχικού, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Ἕνας ἀπ᾿ αὐτοὺς τοὺς οὐρανομήκεις στύλους τῆς Πίστεώς μας ὑπῆρξε καὶ ὁ θεοφόρος ἀπόστολος Τυχικός, ὁ σήμερον ἑορταζόμενος, ὁ ὁποῖος συγκάλεσε τὴν σεμνὴ τούτη ὁμήγυρη καὶ πανήγυρη στὸν περικαλλῆ τοῦτο ναό του, ὅπου ὑπῆρχε προηγουμένως ἀρχαῖος ναός, ποὺ ἀργότερα κατεστράφη. Οἱ πληροφορίες, ποὺ εἶναι σήμερα γνωστὲς γιὰ τὸ σεπτό του πρόσωπο, εἶναι δυστυχῶς πενιχρές. Τὸ σπουδαιότερο πάντως, κι ὄχι τυχαῖο, εἶναι πὼς πηγὴ γι᾿ αὐτὲς ἀποτελεῖ ἕνα ἀρχαιότατο καὶ σημαντικότατο κείμενο, ὁ Βίος τοῦ ἁγίου Αὐξιβίου, πρώτου ἐπισκόπου τῶν Σόλων, τῆς ἐπισκοπῆς ποὺ διάδοχό της ἔχει σήμερα τὴν καθ᾿ ἡμᾶς Μητρόπολη Μόρφου. Στὸν Βίο τοῦτο, ποὺ καταγράφηκε στὶς ἀρχὲς τοῦ 7ου αἰώνα, ἀποθησαυρίζεται, μεταξὺ ἄλλων, καὶ ἡ ἑξῆς ἀρχαιότατη παράδοση.

Μετὰ τὴ μαρτυρικὴ τοῦ ἀποστόλου Βαρνάβα τελείωση περὶ τὸ ἔτος 53 μ.Χ., ὁ ἀπόστολος Μᾶρκος, συνοδευόμενος ἀπὸ τοὺς ἁγίους Τίμωνα καὶ Ρόδωνα, φθάνουν, κυνηγημένοι ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους, στὸν Λιμνήτη, ὅπου συναντοῦν τὸν Αὐξίβιο, τὸν ὁποῖο ὁ Μᾶρκος βαπτίζει χριστιανὸ καὶ χειροτονεῖ ἐπίσκοπο τῶν Σόλων. Στὴ συνέχεια, ὁ Μᾶρκος ἀναχωρεῖ μὲ τὴ συνοδεία του γιὰ τὴν Ἀλεξάνδρεια, καὶ ἀργότερα μεταβαίνει στὴ Μικρὰ Ἀσία, ὅπου συναντᾶ τὸν ἀπόστολο Παῦλο, στὸν ὁποῖο διηγεῖται γιὰ τὴ μαρτυρικὴ τελείωση τοῦ Βαρνάβα. Τότε στὸ νησί μας τρεῖς μόνο ἐπίσκοποι βρίσκονταν, περιορισμένοι στὶς ἕδρες τους, ὁ ἅγιος Ἡρακλείδιος στὴν Ταμασσό, ὁ τετραήμερος Λάζαρος στὸ Κίτιον καὶ ὁ ἅγιος Αὐξίβιος στοὺς Σόλους. Πληροφορούμενος λοιπὸν ὁ Παῦλος, ὅτι στὸ νησὶ δέν βρισκόταν κάποιος ἀπόστολος νὰ κηρύσσει, ἀποστέλλει στὴν Κύπρο ὁμάδα ἐκλεκτῶν μαθητῶν του, πιθανότατα ἀπὸ τὴ χορεία τῶν ἑβδομήκοντα μαθητῶν τοῦ Κυρίου. Τούτους ἀπέστειλε, μὲ σχετικὴ ἐπιστολή, πρὸς τὸν ἀρχαιότερο στὴν νῆσο ἐπίσκοπο Ἡρακλείδιο, μὲ ὁδηγίες του σὲ ποιά πόλη νὰ ἐγκαταστήσει τὸν καθένα ἀπ᾿ αὐτοὺς ὡς ἐπίσκοπο. Στὸν ἐν λόγῳ Βίο τοῦ ἁγίου Αὐξιβίου μόνο δύο ἀπ᾿ αὐτοὺς ἀναφέρονται τὰ ὀνόματα καὶ οἱ πόλεις, ὅπου ἐγκαθιδρύθηκαν  ὡς ἐπίσκοποι:  Ὁ ἀπόστολος Ἐπαφρᾶς στὴν Πάφο καὶ ὁ ἅγιος Τυχικὸς στὴ Νεάπολη, τὴ σημερινὴ Λεμεσό.

Οι Άγιοι Τυχικός και Στέφανος. Τοιχογραφία στον Ιερό Ναό Αγίου Σωζομένου στην Γαλάτα

Ἡ ἀποστολὴ τῶν ἁγίων τούτων ἀνδρῶν στὸ νησί μας δέν ἦταν ἀσφαλῶς τυχαία. Εἶναι πολὺ πιθανὸν νὰ εἶχαν ἤδη δράσει ἱεραποστολικὰ ἀπὸ πρὶν στὸ νησί. Κι ἐπειδὴ ὁ ἅγιος Τυχικός, τοῦ ὁποίου τοιχογραφίες στὸ νησί μας σώζονται ἀπὸ τοῦ 12ου αἰῶνος καὶ ἑξῆς, ἀπεικονίζεται κατὰ κανόνα πλησίον τοῦ πρωτομάρτυρος Στεφάνου, εἶναι πολὺ πιθανὸν νὰ συγκαταλέγεται στοὺς μαθητὲς τῶν ἀποστόλων, ποὺ πιὸ πρὶν ἀναφέραμε, ποὺ ἦλθαν πρῶτοι στὴν Κύπρο κηρύσσοντας τὸ φῶς τοῦ Εὐαγγελίου μετὰ τὸν λιθοβολισμὸ τοῦ Στεφάνου. Στὴν περιφέρεια λοιπὸν τῆς Νεάπολης ὁ Τυχικὸς ἀγωνίσθηκε σύντονα γιὰ τὸν ἐκχριστιανισμὸ τῶν ἀνθρώπων, γιὰ τὴ θεμελίωση τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Καὶ κατέστη ὁ πολιοῦχος καὶ προστάτης της. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 4ου μ.Χ. αἰώνα ἡ Νεάπολη-Λεμεσὸς εἶναι πλέον μία ἀπὸ τὶς ὀργανωμένες ἐπισκοπὲς τοῦ νησιοῦ μας.

Μία βαρυσήμαντη καὶ ἀνέκδοτη μέχρι σήμερα μαρτυρία τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου, ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὴν πλησιόχωρη στὴ Νεάπολη πόλη τῆς Ἀμαθούντας καὶ ἄκμασε κατὰ τὸν 7ο αἰώνα, ἔρχεται νὰ προσθέσει νέα δεδομένα γιὰ τὸν ἐν Κύπρῳ τιμώμενο ἅγιο Τυχικό, τὰ ὁποῖα ἐπιβεβαιώνουν καὶ ἐπισφραγίζουν τὶς ἀνωτέρω παραδόσεις ποὺ καταγράφονται στὸν Βίο τοῦ ἁγίου Αὐξιβίου. Ἡ μαρτυρία αὐτὴ περιλαμβάνεται στὸ περίφημο ἔργο τοῦ ὁσίου Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου, Διηγήματα ψυχωφελῆ καὶ στηρικτικὰ γενόμενα διαφόροις τόποις, τὸ ὁποῖο συνέταξε ὁ ἅγιος κατὰ τὰ τέλη τοῦ 7ου αἰ. (περὶ τὰ ἔτη 690-700), πρὸς στηριγμὸ τῶν αἰχμαλωτισθέντων χριστιανῶν ἀπὸ τοὺς Ἄραβες κατὰ τὴν προέλασή τους πρὸς τὴ Μεσόγειο.

Απόστολος Τυχικός. Φορητή εικόνα, Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Τὸ κείμενο ποὺ ἐδῶ μᾶς ἐνδιαφέρει καὶ ποὺ παραθέτουμε στὴ συνέχεια σὲ μετάφραση στὴ νεοελληνική, ἐντάσσεται ἀκριβῶς σὲ διηγήσεις θαυμαστῶν γεγονότων ποὺ ἔγιναν στὴν Κύπρο τὸν 7ο αἰώνα, καὶ συγκεκριμένα κατὰ τὶς πρῶτες ἀραβικὲς κατὰ τῆς νήσου ἐπιδρομὲς (649 καὶ 650). Ὁ ἱερὸς συγγραφέας καταγράφει στὴ συνάφεια αὐτὴ τὸ γεγονὸς τῆς τότε θαυμαστῆς καὶ ἄφθονης μυροβλυσίας δύο ἱερῶν λειψάνων στὴν Κύπρο. Παρόλα τὰ θαυμαστὰ αὐτὰ συμβάντα, οἱ ἄπιστοι ἐπιδρομεῖς, οὔτε ἀντιλήφθηκαν τὴ θεϊκὴ ἐπέμβαση, οὔτε καὶ πίστευσαν στὴ δύναμη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Ἀφοῦ λοιπὸν ὁ ὅσιος Ἀναστάσιος ἀναφερθεῖ στὴ μυροβλυσία τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τοῦ ἁγίου Ἐπιφανίου τοῦ Μεγάλου στὴν τότε πρωτεύουσα τῆς νήσου Κωνσταντία, κατὰ μία ἀπὸ τὶς πρῶτες ἀραβικὲς ἐπιδρομές, προσθέτει:

«Ἀλλὰ ἐσὺ κατανόησε τὴν πόρωση τῶν ἀπίστων (δηλ. ἐκείνων Σαρακηνῶν), ὅτι οὔτε κι ἂν ἀκόμη ἰδοῦν θαύματα καὶ σημεῖα (ἀπὸ τὸν Θεὸ) πιστεύουν. Διότι τέτοιο παράδοξο θαῦμα (δηλ. μυροβλυσίας ἱεροῦ λειψάνου) δὲν ἔγινε μονάχα στὴν Κωνσταντία, ἀλλὰ καὶ στὴ Νεάπολη, ποὺ βρίσκεται πλησίον τῆς Νεμεσοῦ (Λεμεσοῦ). Ἀφοῦ δηλαδὴ εἰσῆλθαν οἱ (ἐπιδρομεῖς) Σαρακηνοὶ στὴν ἐκκλησία (ὅπου βρισκόταν τὸ λείψανο τοῦ ἁγίου Τυχικοῦ), ἀμέσως ἡ λάρνακα τοῦ ἁγίου Τυχικοῦ, τοῦ μαθητῆ τῶν ἀποστόλων, τόσο πολὺ μύρο ἀνέβλυσε, ὥστε νὰ καλύπτονται ἀπὸ αὐτὸ τὰ πόδια τῶν εἰσερχομένων στὸν ναὸ μέχρι τὸν ἀστράγαλο. Ἀλλὰ οἱ Ἄραβες, ἂν καὶ ἔβλεπαν (τὸ θαυμαστὸ τοῦτο σημεῖο), οὔτε τὸ ἀντιλήφθηκαν, οὔτε ἔδειξαν σεβασμό, οὔτε πίστευσαν…».

Ἀπὸ τὸ κείμενο αὐτὸ ἐξάγονται ἰδιαίτερα ἐνδιαφέροντα συμπεράσματα: α. Ἐπισφραγίζεται ἡ παράδοση, ποὺ καταγράφεται στὸν Βίο τοῦ ἁγίου Αὐξιβίου, ὅτι ὁ ἅγιος Τυχικός, ἐπίσκοπος Νεαπόλεως, ὑπῆρξε μαθητὴς τῶν ἁγίων ἀποστόλων. β. Τὸ τίμιό του λείψανο φυλασσόταν σὲ ναὸ (τὸν καθεδρικό;) στὴ Νεάπολη μέχρι καὶ τὰ τέλη τοῦ 7ου αἰ. τουλάχιστον (ὁπόταν συγγράφονται τὰ Ψυχωφελῆ Διηγήματα) καὶ οἱ Ἄραβες ἐπιδρομεῖς δὲν τὸ κατέστρεψαν. γ. Τὸ τίμιο τοῦτο λείψανο εἶχε τὸ χάρισμα τῆς μυροβλυσίας. Τόσο δὲ πλούσια ὑπῆρξε αὐτὴ κατὰ τὴν ἀραβικὴ ἐκείνη ἐπιδρομή, ποὺ πλημμύρησε τὸ δάπεδο τοῦ χώρου ποὺ φυλασσόταν μερικὰ ἑκατοστά. δ. Μέχρι καὶ τὸν 7ο αἰώνα ἡ Νεάπολη ἐθεωρεῖτο χωριστὴ πόλη ἀπὸ τὴν πλησιόχωρή της Νεμεσό. Σὺν τῷ χρόνῳ οἱ δύο πόλεις συνενώθηκαν σὲ μία, τὴ Νεάπολη-Νεμεσό, προκάτοχο τῆς νεώτερης πόλης Λεμεσοῦ.

Σὲ μιὰ πανέμορφη σὲ ὕψωμα τοποθεσία στὴν περιοχὴ τῆς Ἁγίας Φυλάξεως Λεμεσοῦ σώζονται τὰ ἐρείπια περίλαμπρου βυζαντινοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Τυχικοῦ, τοῦ 10ου αἰώνα, κτισμένου πάνω σὲ παλαιοχριστιανικὴ βασιλική, μὲ ἐκτεταμένα πέριξ ἐρείπια, ποὺ ὑπῆρξε, εἴτε Μονή, εἴτε ἀκόμη καὶ ἡ ἕδρα, γιὰ κάποιο διάστημα, τῆς ἐπισκοπῆς Νεαπόλεως.  Ἡ τιμὴ τοῦ ἁγίου Τυχικοῦ, σὺν τῷ χρόνῳ, διαδόθηκε καὶ σὲ ἄλλα μέρη τοῦ νησιοῦ μας, ὅπως καὶ ἐδῶ στὴ Γαλάτα, ὅπου οἱ πρόγονοί σας ἀνήγειραν ναό του, πού, ὅταν καταστράφηκε, ἐσεῖς, οἱ σημερινοὶ ἀπόγονοί τους, ἀνοικοδομήσατε μὲ εὐλάβεια καὶ ἀγάπη τὸν σημερινὸ ναό του.

Στὸν χῶρο τοῦ παλαιοῦ ναοῦ εἶχε ἀνευρεθεῖ τὸ 1959 παλαιὰ εἰκόνα, ποὺ παρέμενε ἀσυντήρητη στὸν ναὸ τῆς Παναγίας Γαλάτας. Ἡ εἰκόνα αὐτὴ συντηρήθηκε μὲ θεϊκὴ πρόνοια παραμονὲς τῆς κατάθεσης τοῦ θεμελίου λίθου τοῦ ἐν λόγῳ νέου ναοῦ (08.12.2002), καὶ οἱ μορφές, ποὺ ἀποκαλύφθηκαν, προξένησαν ἰδιαίτερη χαρὰ στοὺς πιστούς: Στὴν εἰκόνα, ποὺ χρονολογήθηκε στὶς ἀρχὲς τοῦ 16ου αἰώνα, συναπεικονίζονται ὁ πρωτομάρτυς καὶ ἀρχιδιάκονος Στέφανος μαζὶ μὲ τὸν ἅγιο Τυχικό. Τοῦτο θεωρήθηκε ὡς σημεῖο εὐαρέσκειας τοῦ ἁγίου Τυχικοῦ. Παρόμοια ἀπεικόνιση τῶν δύο τούτων ἁγίων βρίσκεται σὲ τοιχογραφία τοῦ 1514, διὰ χειρὸς τοῦ Συμεὼν Ἀξέντη, στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Σωζομένου Γαλάτας. Τοῦτο ἴσως παραπέμπει σὲ κάποια ἰδιαίτερη τοπικὴ ἁγιολογικὴ παράδοση, ἢ ἀκόμη καὶ στὸν συνεορτασμὸ τῶν δύο ἁγίων κατὰ τὴν ἴδια ἡμέρα.

Εἶναι γνωστὲς δύο ἀκόμη παλαιὲς τοιχογραφίες τοῦ ἁγίου Τυχικοῦ στὴ Μητροπολιτικὴ περιφέρεια τῆς Μόρφου: Ἡ μία στὸν ναὸ τῆς Παναγίας τῆς Ἀσίνου (ἔτους 1105/6) καὶ  ἡ ἄλλη στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἡρακλειδίου στὴ Μονὴ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Λαμπαδιστοῦ (15ου αἰ.).

Ἐμεῖς οἱ σύγχρονοι Κύπριοι πιστοί, τῶν ἐσχάτων τούτων χρόνων, ποὺ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μᾶς ἐπεφύλαξε νὰ ζοῦμε σήμερα, πρέπει νὰ ἀντιληφθοῦμε ποιοῦ μεγέθους βαρύτιμου πλούτου εἴμαστε κληρονόμοι.  Ποιῶν μεγάλων ἁγίων εἴμαστε πνευματικῶς ἀπόγονοι. Πρέπει νὰ δοξάζουμε καὶ εὐχαριστοῦμε τὸν Κύριο, γιὰ τὶς τόσες εὐεργεσίες καὶ εὐλογίες του στὸν τόπο μας. Καὶ νὰ ἀγωνιζόμαστε νὰ δικαιώσουμε τοὺς κόπους, τοὺς ἱδρῶτες, τὰ μαρτυρικὰ αἵματα τῶν ἁγίων μας, ποὺ ἔδωσαν στὸν Χριστό, γιὰ νὰ ἀπολαμβάνουμε ἐμεῖς σήμερα τὴ Χάρη τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας.

Καλούμαστε κι ἐμεῖς νὰ δίνει ὁ καθένας μας μαρτυρία Χριστοῦ, μὲ τοὺς λόγους, τὰ ἔργα, τὴ ζωή μας, ὥστε νὰ δοξάζεται τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦ μόνου Ἀληθινοῦ Θεοῦ, μὲ τὶς πρεσβεῖες τοῦ ἐνδόξου ἀποστόλου Τυχικοῦ, τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν ἁγίων. Ἀμήν!

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Παταπίου (8 Δεκεμβρίου)

Άγιος Πατάπιος. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β '

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Παταπίου

Φθαρτόν λελοιπώς Πατάπιε γης πάτον,
Πατείς όπου πατούσι πραίων πόδες.
Oγδοάτη Πατάπιε χλόης πέδον αμφεπάτησας.

Άγιος Πατάπιος. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο του Βασιλείου Β ‘

Oύτος ήτον από τας Θήβας της Aιγύπτου. Προτιμήσας δε την μοναχικήν ζωήν, πολλούς χρόνους ήσκησεν εις την έρημον. Έπειτα ελθών εις Kωνσταντινούπολιν, τυφλούς ωμμάτωσε, υδρωπικούς ιάτρευσε με χρήσιν ελαίου, δαίμονας εδίωξε, πάθος καρκίνου εθεράπευσε. Kαι πολλά άλλα τοιαύτα θαύματα εργασάμενος, εν ειρήνη παρέδωκε το πνεύμα του εις τον Kύριον. (Tον πλατύτερον Bίον του Oσίου τούτου όρα εις το Eκλόγιον. Tούτον δε συνέγραψεν ελληνιστί ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Oυ πολλούς Aίγυπτος τίκτει, επάν δε τέκη, μέγα τίκτει». Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη των Iβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μόρφου Νεόφυτος: Ἡ Ἀποστολικὴ πίστη… (8.12.2020)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου κατὰ τὴ Θεία Λειτουργια τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Τυχικοῦ, ποὺ τελέσθηκε στὸ ὁμώνυμο ἱερὸ ἐξωκκλήσι στὴν Ἔσω Γαλάτα (Γαλάτα), τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (8.12.2020).

Ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ. Ἰωάννης Λέμπος.

Μόρφου Νεόφυτος: Ὁ ὅσιος Πατάπιος καὶ ἡ ἁγία Ὑπομονή… (08.12.2022)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου κατὰ τὴ Θεία Λειτουργια τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Τυχικοῦ, ποὺ τελέσθηκε στὸ ὁμώνυμο ἱερὸ ἐξωκκλήσι στὴν Ἔσω Γαλάτα (Γαλάτα), τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (08.12.2022).

Ψάλλει ὁ πρωτοψάλτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου κ. Ἰωάννης Λέμπος