Ὁ μακαριστὸς Γέροντας Ἰάκωβος Τσαλίκης διηγεῖται σὲ προσκυνητὲς στὴν ἱερὰ μονὴ Ὁσίου Δαβὶδ στὴν Εὔβοια τὴ θαυμαστὴ συνομιλία ποὺ εἶχε μὲ τὸν ὅσιο Ἰωάννη, ὅπου τὸν παρακαλεῖ νὰ μὴν γίνει πόλεμος, ἀλλὰ ὁ Ὅσιος Ἰωάννης τοῦ ἐπαναλαμβάνει ὅτι «πρέπει νὰ γίνει πόλεμος γιατὶ ὁ κόσμος γέμισε μὲ πολλὴ ἁμαρτία, ἀπιστία καὶ ἀσέβεια».
Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Δευτέρα 26 Μαΐου 2025
Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ ΣΤ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πράξεων τῶν Ἀποστόλων τὸ Ἀνάγνωσμα
17: 1-9
Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, διοδεύσαντες οἱ Ἀπόστολοι τὴν ᾿Αμφίπολιν καὶ ᾿Απολλωνίαν ἦλθον εἰς Θεσσαλονίκην, ὅπου ἦν ἡ συναγωγὴ τῶν ᾿Ιουδαίων. Κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ εἰσῆλθε πρὸς αὐτούς, καὶ ἐπὶ σάββατα τρία διελέγετο αὐτοῖς ἀπὸ τῶν γραφῶν, διανοίγων καὶ παρατιθέμενος ὅτι τὸν Χριστὸν ἔδει παθεῖν καὶ ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν, καὶ ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός, ᾿Ιησοῦς ὃν ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν. Καί τινες ἐξ αὐτῶν ἐπείσθησαν καὶ προσεκληρώθησαν τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Σίλᾳ, τῶν τε σεβομένων ῾Ελλήνων πολὺ πλῆθος γυναικῶν τε τῶν πρώτων οὐκ ὀλίγαι. Προσλαβόμενοι δὲ οἱ ἀπειθοῦντες ᾿Ιουδαῖοι τῶν ἀγοραίων τινὰς ἄνδρας πονηροὺς καὶ ὀχλοποιήσαντες ἐθορύβουν τὴν πόλιν, ἐπιστάντες τε τῇ οἰκίᾳ ᾿Ιάσονος ἐζήτουν αὐτοὺς ἀγαγεῖν εἰς τὸν δῆμον· μὴ εὑρόντες δὲ αὐτοὺς ἔσυρον τὸν ᾿Ιάσονα καί τινας ἀδελφοὺς ἐπὶ τοὺς πολιτάρχας, βοῶντες ὅτι οἱ τὴν οἰκουμένην ἀναστατώσαντες οὗτοι καὶ ἐνθάδε πάρεισιν, οὓς ὑποδέδεκται ᾿Ιάσων· καὶ οὗτοι πάντες ἀπέναντι τῶν δογμάτων Καίσαρος πράσσουσι, βασιλέα ἕτερον λέγοντες εἶναι, ᾿Ιησοῦν. Ἐτάραξαν δὲ τὸν ὄχλον καὶ τοὺς πολιτάρχας ἀκούοντας ταῦτα, καὶ λαβόντες τὸ ἱκανὸν παρὰ τοῦ ᾿Ιάσονος καὶ τῶν λοιπῶν ἀπέλυσαν αὐτούς.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ ΣΤ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
11: 47-54
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ συνήγαγον οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι συνέδριον κατὰ τοῦ Ἰησοῦ λέγοντες· Τί ποιοῦμεν, ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος πολλὰ σημεῖα ποιεῖ; ἐὰν ἀφῶμεν αὐτὸν οὕτω, πάντες πιστεύσουσιν εἰς αὐτόν, καὶ ἐλεύσονται οἱ Ρωμαῖοι καὶ ἀροῦσιν ἡμῶν καὶ τὸν τόπον καὶ τὸ ἔθνος. εἷς δέ τις ἐξ αὐτῶν Καϊάφας, ἀρχιερεὺς ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου, εἶπεν αὐτοῖς· Ὑμεῖς οὐκ οἴδατε οὐδέν, οὐδὲ διαλογίζεσθε ὅτι συμφέρει ὑμῖν ἵνα εἷς ἄνθρωπος ἀποθάνῃ ὑπὲρ τοῦ λαοῦ καὶ μὴ ὅλον τὸ ἔθνος ἀπόληται. τοῦτο δὲ ἀφ’ ἑαυτοῦ οὐκ εἶπεν, ἀλλὰ ἀρχιερεὺς ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου προεφήτευσεν ὅτι ἔμελλεν ὁ Ἰησοῦς ἀποθνήσκειν ὑπὲρ τοῦ ἔθνους, καὶ οὐχ ὑπὲρ τοῦ ἔθνους μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ τὰ διεσκορπισμένα συναγάγῃ εἰς ἕν. ἀπ’ ἐκείνης οὖν τῆς ἡμέρας συνεβουλεύσαντο ἵνα ἀποκτείνωσιν αὐτόν. Ἰησοῦς οὖν οὐκέτι παρρησίᾳ περιεπάτει ἐν τοῖς Ἰουδαίοις, ἀλλὰ ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν εἰς τὴν χώραν ἐγγὺς τῆς ἐρήμου, εἰς Ἐφραὶμ λεγομένην πόλιν, κἀκεῖ διέτριβε μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ.
Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ
Μνήμη του Aγίου και ενδόξου Aποστόλου Kάρπου, ενός των Eβδομήκοντα Aποστόλων (26 Μαΐου)
Μνήμη του Aγίου και ενδόξου Aποστόλου Kάρπου, ενός των Eβδομήκοντα Aποστόλων
Kαρπούς ενεγκών Kάρπε δεκτούς Kυρίω,
Φέρεις καθ’ ώραν την τελευτήν ως τρύγην.
Eικάδι έκτη Kάρπος από χθονός ίπτατο μακρής.
Oύτος ο του Kυρίου Aπόστολος Kάρπος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Nέρωνος, εν έτει νθ΄ [59], συνηριθμείτο δε με τους Eβδομήκοντα μαθητάς και Aποστόλους του Kυρίου, διακονών εις τον Aπόστολον Παύλον εν τω κηρύγματι του Eυαγγελίου, και διακομίζων τας επιστολάς εκείνου εις τους ανθρώπους, οπού τας έστελλε. Πολλούς δε Έλληνας εδίδαξε να σέβωνται τον Xριστόν, ύστερον δε, έγινεν Eπίσκοπος εν τη Bάρνη της Θράκης. Όθεν φωτισθείς την διάνοιαν με τον φωτισμόν και έλλαμψιν του Aγίου Πνεύματος, έγινεν ωσάν ένας αστήρ αβασίλευτος, ανατέλλων μεν από τας ανατολάς, πάσαν δε την οικουμένην φωτίζων με τας θείας διδασκαλίας του. Eποίει δε καθ’ εκάστην ο μακάριος ούτος μέγιστα θαυμάσια, και τα πονηρά πνεύματα από τους ανθρώπους εδίωκεν. Eπειδή δε πολλάς πόλεις και λαούς ετράβιξεν εις την πίστιν του Xριστού, και διά του Aγίου Bαπτίσματος εχώριζε τους πιστούς από τους απίστους, διά τούτο και πολλούς πειρασμούς και θλίψεις από τους απίστους υπέμεινε, γενναίως όμως και καρτερικώς. Διότι αυτός προθύμως ορμών εις τους πόνους και τας κακοπαθείας της αθλήσεως, δεν εφοβείτο τον θυμόν και την οργήν των τυράννων. Όθεν καθώς αυτός εδόξαζε τον Θεόν εις τα μέλη του, έτζι αντιστρόφως εδόξασε και αυτόν ο Θεός. Διά τούτο, με όλον οπού ανεπαύθη και εκοιμήθη εν Kυρίω τον γλυκύτατον και πρέποντα τοις Aγίοις ύπνον, όμως μετά θάνατον, θαυματουργεί καθ’ εκάστην με τα άγια αυτού λείψανα, πάθη μεν και ασθενείας διαφόρους ιατρεύων, αποδιώκων δε και τα της πονηρίας ακάθαρτα πνεύματα1.
Σημείωση
1. Περί του Aποστόλου τούτου Kάρπου γράφει ο Παύλος εις τον Tιμόθεον· «Tον φελόνην ον απέλιπον εν Tρωάδι παρά Kάρπω, ερχόμενος φέρε» (B΄ Tιμόθ. δ΄, ιγ΄). Όρα περί του Kάρπου τούτου και την επιστολήν Διονυσίου του Aρεοπαγίτου, την οποίαν στέλλει προς τον Mοναχόν Δημόφιλον, και ημείς αυτήν ερμηνεύσαμεν κατά την τρίτην του Oκτωβρίου.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Μόρφου Νεόφυτος: «Σταυρός και Ανάσταση» (30.04.2025, 44η Σύναξη Διαλόγου)
Ἡ ΜΔ΄(44η) πνευματικὴ σύναξη διαλόγου «Ἀνάβοντας τὸν ἀναπτήρα τῶν ἁγίων» μὲ τὸν Πανιερώτατο Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο, μὲ θέμα «Σταυρὸς καὶ Ἀνάσταση» πραγματοποιήθηκε στὶς 30 Ἀπριλίου 2025, στὸν ἱερὸ ναὸ Παναγίας Χρυσελεούσης στὴν κοινότητα Ἀκακίου τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου.
Οἱ ἐρωτήσεις νὰ ἀποστέλλονται στὴν ἠλεκτρ. διεύθυνση: anavontastonanaptiratonagion@gmail.com
Παραγωγή: RumOrthodox
Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: Ὁμιλία εἰς τὸν τυφλόν
«Καί διερχόμενος ὁ Ἰησοῦς εἶδεν ἄνθρωπον τυφλόν ἐκ γενετῆς. Καί ἠρώτησαν αὐτόν οἱ μαθηταί του, λέγοντες· Διδάσκαλε, ποῖος ἥμαρτεν, αὐτός ἤ οἱ γονεῖς του, ὥστε νά γεννηθῇ τυφλός;»
1.«Καί διερχόμενος ὁ Ἰησοῦς εἶδεν ἄνθρωπον τυφλόν ἐκ γενετῆς». Ἐπειδή εἶναι πάρα πολύ φιλάνθρωπος καί φροντίζει διά τήν σωτηρίαν μας καί θέλων νά κλείσῃ τά στόματα τῶν ἀχαρίστων, δέν παραλείπει νά κάνῃ ἀπό ἐκεῖνα πού ἔπρεπε νά κάνῃ καί ἄν ἀκόμη κανείς δέν τόν ἐπρόσεχεν. Αὐτό λοιπόν γνωρίζων καλά καί ὁ προφήτης ἔλεγεν· «Διά νά δικαιωθῇς μέ τούς λόγους σου καί νά νικήσῃς μέ τήν κρίσιν σου» (Ψαλμ. 50,6).
Διά τοῦτο λοιπόν καί ἐδῶ, ἐπειδή δέν ἐδέχθησαν τό ὑψηλόν νόημα τῶν λόγων του, ἀλλά τόν ὠνόμασαν καί δαιμονισμένον καί ἐπεχείρουν καί νά τόν φονεύσουν, ἀφοῦ ἐξῆλθεν ἀπό τόν ναόν, θεραπεύει τόν τυφλόν, καί καταπραύνων τήν ὀργήν των μέ τήν ἀπουσίαν του καί μέ τήν πραγματοποίησιν τοῦ θαύματος μαλακώνων τήν σκληρότητα καί τήν ἀσπλαχνίαν των καί κάμνων πιστευτούς τούς λόγους του· καί τό θαῦμα πού κάμνει δέν εἶναι τυχαῖον, ἀλλά τότε συνέβη διά πρώτην φοράν. Καθ̉ ὅσον λέγει· «Ποτέ πρίν δέν ἠκούσθη, ὅτι ἤνοιξε κάποιος τούς ὀφθαλμούς τυφλοῦ ἐκ γενετῆς» (Ἰω. 9,32)· διότι ἴσως κάποιος νά ἤνοιξε τούς ὀφθαλμούς τυφλοῦ, ἐκ γενετῆς ὅμως ὄχι ἀκόμη. Καί τό ὅτι ἐξελθών ἀπό τόν ναόν, ἦλθεν ἐπίτηδες νά κάνῃ τό θαῦμα γίνεται φανερόν ἀπό τό ἑξῆς· αὐτός δηλαδή εἶδε τόν τυφλόν, καί δέν προσῆλθε πρός αὐτόν ὁ τυφλός, καί μέ τόσην προσοχήν τόν εἶδεν, ὥστε καί εἰς τούς μαθητάς νά κάνῃ ἐντύπωσιν.
Ἐξ αἰτίας αὐτοῦ λοιπόν ἔσπευσαν νά τόν ἐρωτήσουν· διότι, βλέποντες αὐτόν νά τόν βλέπῃ μέ τόσην προσοχήν, ἐζητοῦσαν νά μάθουν, λέγοντες· «Ποῖος ἥμαρτεν, αὐτός ἤ οἱ γονεῖς του;». Ἐσφαλμένη ἡ ἐρώτησις· διότι πῶς ἦτο δυνατόν ν̉ ἁμαρτήσῃ πρίν γεννηθῇ; πῶς δέ, ἄν ἡμάρτησαν οἱ γονεῖς του, ἦτο δυνατόν αὐτός νά τιμωρηθῇ; Διατί λοιπόν ἔκαμαν αὐτήν τήν ἐρώτησιν; Πρίν ἀπό αὐτό τό θαῦμα, θεραπεύων τόν παράλυτον, ἔλεγεν· «Νά ἔγινες ὑγιής· μή ἁμαρτάνῃς εἰς τό ἑξῆς» (Ἰω. 5,14).
Αὐτοί λοιπόν ἀντιληφθέντες ὅτι ἐκεῖνος ἔγινε παράλυτος ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν του, τοῦ λέγουν· «Ἔστω, ἐκεῖνος ἔγινεν παράλυτος ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτημάτων του, δι̉ αὐτόν ὅμως τί θά ἠμποροῦσες νά εἰπῇς; αὐτός ἥμαρτεν; Ἀλλά δέν ἠμπορεῖς νά τό εἰπῆς, διότι εἶναι τυφλός ἐκ γενετῆς. Μήπως ὅμως ἥμαρτον οἱ γονεῖς του; Ἀλλ̉ οὔτε αὐτό, διότι τό παιδί δέν τιμωρεῖται διά τάς ἀδικίας τοῦ πατρός του» Ὅπως ἀκριβῶς λοιπόν, βλέποντες κάποιο παιδί νά εὑρίσκεται εἰς ἀθλίαν κατάστασιν, λέγομεν, «Τί θά ἠμποροῦσε κανείς νά εἰπῇ δι̉ αὐτό; τί ἔκαμε τό παιδί»; χωρίς νά ἐρωτῶμεν, ἀλλά ἐκφράζομεν ἀπορίαν, ἔτσι λοιπόν καί οἱ μαθηταί, δέν τό ἔλεγον αὐτό τόσο ὑπό μορφήν ἐρωτήσεως ἀλλά ἀπορίας.
Τί ἀπαντᾶ λοιπόν ὁ Χριστός; «Οὔτε αὐτός ἥμαρτεν, οὔτε οἱ γονεῖς του». Αὐτό δέ δέν τό λέγει ἀπαλλάσσων αὐτούς ἀπό τάς ἁμαρτίας (Διότι δέν εἶπεν ἁπλῶς, «Οὔτε αὐτός ἥμαρτεν, οὔτε οἱ γονεῖς του», ἀλλά ἐπρόσθεσεν, «Διά νά γεννηθῇ τυφλός»), ἀλλά γιά νά δοξασθῇ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ· ἡμάρτησε βέβαια καί αὐτός καί οἱ γονεῖς του, ἀλλά δέν προέρχεται, λέγει, ἀπό αὐτήν τήν αἰτίαν ἡ τύφλωσις.
Αὐτά δέ τά ἔλεγεν ὄχι γιά νά δείξῃ αὐτό, ὅτι δηλαδή αὐτός μέν δέν ἐτυφλώθη δι̉ αὐτήν τήν αἰτίαν, ἐνῶ ὡρισμένοι ἄλλοι ἐτυφλώθησαν ἐξ αἰτίας αὐτῶν τῶν αἰτιῶν, ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν τῶν γονέων των· καθ̉ ὅσον δέν εἶναι δυνατόν ν̉ ἁμαρτάνῃ ἄλλος καί νά τιμωρῆται ἄλλος. Διότι ἐάν τό παραδεχθῶμεν αὐτό, κατ̉ ἀνάγκην θά παραδεχθῶμεν καί ἐκεῖνο, ὅτι δηλαδή ἡμάρτησε πρίν γεννηθῇ. Ὅπως ἀκριβῶς λοιπόν εἰπών, ὅτι «οὔτε αὐτός ἥμαρτεν», δέν ἐννοεῖ αὐτό, ὅτι δηλαδή εἶναι δυνατόν ἐκ γενετῆς ν̉ ἀμαρτήσῃ καί τιμωρηθῇ, ἔτσι εἰπών· «Οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ», δέ ἐννοεῖ αὐτό, ὅτι δηλαδή εἶναι δυνατόν νά τιμωρηθῇ ἐξ αἰτίας τῶν γονέων του· καθ̉ ὅσον διά τοῦ Ἰεζεκιήλ ἀναιρεῖ αὐτήν τήν σκέψιν «Ὁρκίζομαι εἰς τόν ἑαυτόν μου, λέγει ὁ Κύριος, ὅτι δέν θά λέγεται αὐτή ἡ παροιμία, οἱ πατέρες ἔφαγον ἄγορα σταφύλια καί ἐμωδίασαν τά δόντια τῶν παιδιῶν των» (Ἰεζ. 18,3´2). Καί ὁ Μωϋσῆς δέ λέγει· «Δέν θά ἀποθάνῃ ὁ πατέρας ἐξ αἰτίας τοῦ υἱοῦ του» (Δευτ. 24,16).
Καί γιά κάποιο βασιλέα λέγεται ὅτι, γι̉ αὐτό τό λόγο δέν τό ἔκαμεν αὐτό, φυλάσσων τόν νόμο τοῦ Μωϋσέως (Δ´ Βασ. 14,6). Ἐάν δέ λέγῃ κάποιος, πῶς λοιπόν ἐλέχθη «Αὐτός πού καταλογίζει ἁμαρτίας γονέων εἰς τά τέκνα μέχρι τρίτην καί τετάρτην γενεάν»; (Δευτ. 5,9) ἐκεῖνο θά ἠμπορούσαμεν νά εἰποῦμεν, ὅτι ἡ ἀπόφασις αὐτή δέν ἐλέχθη δι̉ ὅλους, ἀλλά δι̉ ἐκείνους πού ἐξῆλθον ἀπό τήν Αἴγυπτον. Αὐτό δέ πού ἐννοεῖ εἶναι τό ἑξῆς· Ἐπειδή αὐτοί πού ἐξῆλθον ἀπό τήν Αἴγυπτον εἶχον γίνει μετά τά σημεῖα καί θαύματα χειρότεροι ἀπό τούς προγόνους των πού δέν εἶδαν κανένα ἀπό αὐτά, τά ἴδια, λέγει, θά πάθουν πού ἔπαθον ἐκεῖνοι, ἐπειδή διέπραξαν τά ἴδια παραπτώματα. Καί τό ὅτι ἐλέχθη δι̉ ἐκείνους θά τό διαπιστώσῃ κανείς ἐάν ἐξετάσῃ ἀκριβέστερον τό χωρίον.
Διά ποῖον λόγον λοιπόν ἐγεννήθη τυφλός; «Διά νά φανερωθῇ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ», λέγει. Νά καί πάλιν ἄλλη ἀπορία, ἐάν λοιπόν δέν ἦταν δυνατόν νά φανῇ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ χωρίς τήν τιμωρίαν αὐτοῦ. Βέβαια δέν ἐλέχθη αὐτό, ὅτι δέν ἦτο δυνατόν (διότι ἦτο δυνατόν), ἀλλά διά νά φανερωθῇ καί εἰς αὐτόν. Τί λοιπόν, λέγει, ἠδικήθη διά τήν δόξαν τοῦ Θεοῦ; Ποίαν ἀδικίαν; εἰπέ μου· διότι ἐάν ἤθελεν οὔτε κἄν θά τόν ἔφερεν εἰς τήν ζωήν. Ἐγώ ὅμως λέγω, ὅτι καί εὐηργετήθη ἀπό τήν τύφλωσιν, καθ̉ ὅσον ἀνέβλεψε μέ τούς ἐσωτερικούς ὀφθαλμούς· διότι τί ὠφελήθησαν οἱ Ἰουδαῖοι ἀπό τούς σωματικούς ὀφθαλμούς; (διότι ἐτιμωρήθησαν χειρότερα, ἀφοῦ ἐτυφλώθησαν ὡς πρός τούς ἐσωτερικούς ὀφθαλμούς)· ποία δέ ἡ βλάβη εἰς αὐτόν ἀπό τήν τύφλωσιν; Διότι μέ τήν τύφλωσίν του αὐτήν ἀνέβλεψεν.
Ὅπως ἀκριβῶς λοιπόν τά κακά δέν εἶναι κακά, δηλαδή τά κακά τῆς παρούσης ζωῆς, ἔτσι οὔτε τά ἀγαθά δέν εἶναι ἀγαθά, ἀλλά κακόν εἶναι μόνον ἡ ἁμαρτία, ἐνῶ ἡ τύφλωσις δέν εἶναι κακόν. Αὐτός δέ πού τόν ἔφερεν εἰς τήν ζωήν ἀπό τήν ἀνυπαρξίαν, ἐξουσίαν εἶχεν καί νά τόν ἀφήσῃ εἰς αὐτήν τήν κατάστασιν.
Μερικοί δέ λέγουν, ὅτι αὐτή ἡ φράσις δέν ἔχει αἰτιολογικόν χαρακτῆρα, ἀλλ̉ ἐκφράζει τό ἀποτέλεσμα, ὅπως ἐπί παραδείγματι ὅταν λέγῃ· «Ἐγώ ἦλθα εἰς αὐτόν τόν κόσμον διά κρίσιν, διά ν̉ ἀποκτήσουν τό φῶς των ἐκεῖνοι, πού δέν βλέπουν καί νά γίνουν τυφλοί αὐτοί πού βλέπουν», (Ἰω. 9, 39) (καί ὅμως δέν ἦλθεν δι̉ αὐτόν τόν λόγον, διά νά γίνουν δηλαδή τυφλοί αὐτοί πού βλέπουν). Καί πάλιν ὁ Παῦλος λέγει· «Αὐτό πού εἶναι δυνατόν νά γίνῃ γνωστόν περί τοῦ Θεοῦ τούς εἶναι φανερόν, ὥστε νά εἶναι ἀδικαιολόγητοι» (Ρωμ. 1, 19-20) (ἄν καί βέβαια δέν ἐφανέρωσε εἰς αὐτούς τά περί ἑαυτοῦ δι̉ αὐτόν τόν λόγον, διά νά στερηθοῦν τήν ἀπολογίαν, ἀλλά διά νά τύχουν ἀπολογίας).
Καί πάλιν ἀλλοῦ λέγει· «Ὁ νόμος δέ ἐδόθη διά νά πλεονάσουν τά παραπτώματα» (Ρωμ. 5,20) (μολονότι βέβαια δέν εἰσῆλθεν εἰς τήν ζωήν τῶν ἀνθρώπων δι̉ αὐτόν τόν λόγον, ἀλλά διά νά ἐμποδισθῇ ἡ ἁμαρτία). 2. Βλέπεις εἰς ὅλας τάς περιπτώσεις ὅτι ὁ προσδιορισμός δεικνύει τό ἀποτέλεσμα; Διότι ὅπως ἀκριβῶς ἕνας ἄριστος οἰκοδόμος, τό μέν ἕνα τμῆμα τῆς οἰκίας τό κατασκευάζει, τό δέ ἄλλο τό ἀφήνει ἀτελείωτον, ὥστε μέ τό ὑπόλοιπον νά ἀπολογηθῇ πρός αὐτούς πού δέν πιστεύουν δι̉ ὅλον τό ἔργον του, ἔτσι καί ὁ Θεός, ὡσάν μίαν οἰκίαν ἑτοιμόρροπον, συγκολλεῖ τό σῶμα μας καί τό τελειοποιεῖ, θεραπεύων τήν ξηράν χεῖρα, δίδων ζωήν εἰς παράλυτα μέλη, θεραπεύων τούς χωλούς, καθαρίζων τούς λεπρούς, θεραπεύων τούς ἀσθενεῖς, καθιστῶν ἀρτιμελεῖς τούς ἀναπήρους, ἐπαναφέρων εἰς τήν ζωήν ἀπό τόν θάνατον τούς νεκρούς, διανοίγων τούς ὀφθαλμούς τῶν τυφλῶν καί δίδων ὀφθαλμούς εἰς ἐκείνους πού δέν ἔχουν, καί διορθώνων ὅλα αὐτά, πού ἦσαν ἀτέλειαι τῆς ἐκ φύσεως ἀσθενείας, ἐδείκνυε τήν δύναμίν του. Εἰπών δέ, «Διά νά φανερωθῇ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ», ἐννοεῖ τόν ἑαυτόν του καί ὄχι τόν Πατέρα, διότι ἡ δόξα ἐκείνου ἦτο φανερά.
Ἐπειδή λοιπόν ἤκουον ὅτι ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπον ἀφοῦ ἔλαβε χῶμα ἀπό τήν γῆν, διά τοῦτο καί αὐτός ἔπλασε καθ̉ ὅμοιον τρόπον τό χῶμα· διότι τό νά εἰπῇ, ἐγώ εἶμαι ἐκεῖνος πού ἔλαβον χῶμα ἀπό τήν γῆν καί ἔπλασα τόν ἄνθρωπον, ἐφαίνετο ὅτι δυσαρεστοῦσε τούς ἀκροατάς, ἀποδεικνυόμενον ὅμως αὐτό ἐμπράκτως, δέν θά ἐνοχλοῦσε πλέον αὐτούς.
Διά τοῦτο λοιπόν καί αὐτός, ἀφοῦ ἔλαβε χῶμα καί τό ἀνέμειξε μέ τό πτύσμα, ἐφανέρωσε μέ τήν ἐνέργειάν του αὐτήν τήν κρυμμένην δόξαν του· διότι δέν ἦτο μικρή δόξα τό νά θεωρηθῇ αὐτός δημιουργός τῆς κτίσεως· καθ̉ ὅσον ἀπό αὐτό ἠκολούθουν καί τά ἄλλα καί ἀπό τό ἐπί μέρους ἐγένετο πιστευτόν τό ὅλον·διότι ἡ πίστις διά τό μεγαλύτερον ἔργον του, ἐπεβεβαίωνε καί τό μικρότερον· καθ̉ ὅσον ὁ ἄνθρωπος εἶναι τό πολυτιμώτερον ἀπό ὅλα τά ὄντα τῆς κτίσεως, καί ἀπό τά μέλη μας πολυτιμώτερος εἶναι ὁ ὀφθαλμός.
Διά τοῦτο ἔδωσε τό φῶς εἰς τούς ὀφθαλμούς ὄχι ἔτσι ἁπλῶς, ἀλλά μέ ἐκεῖνον τόν τρόπον· διότι ἄν καί εἶναι μικρόν τό μέλος αὐτό ὡς πρός τό μέγεθος, ἀλλ̉ ὅμως εἶναι ἀναγκαιότερον ἀπό ὅλα τά μέλη σώματος. Καί αὐτό δηλῶν ὁ Παῦλος, ἔλεγεν· «Ἐάν εἰπῇ ἡ ἀκοή, ἐπειδή δέν εἶμαι ὀφθαλμός, δέν ἀνήκω εἰς τό σῶμα, μήπως παύῃ, ἐξ αἰτίας αὐτοῦ, νά ἀνήκῃ εἰς τό σῶμα;» (Α´ Κορ. 12,16). Διότι ὅλα τά μέλη τοῦ σώματός μας εἶναι ἀπόδειξις τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ, πολύ περισσότερον δέ ὁ ὀφθαλμός. Καθ̉ ὅσον αὐτός διακυβερνᾷ ὁλόκληρον τό σῶμα, αὐτός δίδει τό κάλλος εἰς ὅλον τό σῶμα, αὐτός στολίζει τό πρόσωπον, αὐτός εἶναι ὁ λύχνος ὅλων τῶν μελῶν· διότι αὐτό πού εἶναι ὁ ἥλιος διά τήν οἰκουμένην, αὐτό εἶναι ὁ ὀφθαλμός διά τό σῶμα.
Ἄν σβήσῃς τόν ἥλιον, ὅλα τά κατέστρεψες καί τά ἀνέτρεψες· ἄν σβήσῃς τούς ὀφθαλμούς καί τά πόδια εἶναι ἄχρηστα καί τά χέρια καί ἡ ψυχή· διότι χάνεται ἡ γνῶσις ἀχρηστευομένων αὐτῶν· καθ̉ ὅσον δι̉ αὐτῶν ἐγνωρίσαμεν τόν Θεόν· «Διότι τά ἀόρατα τοῦ Θεοῦ βλέπονται καθαρά ἀπό τότε πού ἐκτίσθη ὁ κόσμος διά μέσου τῶν δημιουργημάτων» (Ρωμ. 1,20). Ἑπομένως δέν εἶναι ὁ ὀφθαλμός μόνον λύχνος εἰς τό σῶμα, ἀλλά περισσότερον ἀπό τό σῶμα εἶναι λύχνος τῆς ψυχῆς. Καί ἀκριβῶς λοπόν διά τοῦτο ἔχει τοποθετηθῆ, ὡσάν ἀκριβῶς εἰς κάποιαν βασιλικήν θέσιν, εἰς τό ὑψηλότερον μέρος τοῦ σώματος καί προΐσταται τῶν ἄλλων αἰσθήσεων. Αὐτόν λοιπόν διαπλάσσει.
Εἰς τήν συνέχειαν, διά νά μή νομίσῃς ὅτι ἔχει ἀνάγκην ἀπό ὕλην ὅταν δημιουργῇ, καί διά νά μάθῃς ὅτι οὔτε καί εἰς τήν ἀρχήν εἶχεν ἀνάγκην ἀπό πηλόν (διότι αὐτός πού ἔφερεν εἰς τήν ὕπαρξιν τάς σπουδαιοτέρας οὐσίας πού δέν ὑπῆρχον, πολύ περισσότερον ἐδημιούργησεν αὐτήν χωρίς νά ὑπάρχῃ ὕλη), διά νά μάθῃς λοιπόν, ὅτι αὐτό δέν τό κάμνει ἀπό ἀνάγκην, ἀλλά διά νά διδάξῃ ὅτι αὐτός εἶναι ὁ ἀρχικός δημιουργός, ἀφοῦ ἄλειψε τόν πηλόν εἰς τούς ὀφθαλμούς εἶπεν· «Πήγαινε καί πλύσου», διά νά γνωρίσῃς, ὅτι δέν ἔχω ἀνάγκην ἀπό πηλόν διά νά ἀνοίξω τούς ὀφθαλμούς, ἀλλά διά νά φανερωθῇ μέ αὐτήν τήν ἐνέργειάν μου ἡ δόξα μου.
Τό ὅτι λοιπόν ὁμιλεῖ περί τοῦ ἑαυτοῦ του γίνεται φανερόν ἀπό τό ὅτι, ἀφοῦ εἶπεν, «Διά νά φανερωθῇ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ», ἐπρόσθεσεν· «Ἐγώ πρέπει νά ἐκτελῶ τά ἔργα ἐκείνου πού μέ ἔστειλεν»· δηλαδή, ἐγώ πρέπει νά φανερώσω τόν ἑαυτόν μου καί νά πράξω ἐκεῖνα πού ἠμποροῦν νά ἀποδείξουν ὅτι πράττω τά ἴδια μέ τόν Πατέρα, ὄχι παρόμοια, ἀλλά τά ἴδια, πρᾶγμα πού ἀποδεικνύει εἰς μεγαλύτερον βαθμόν ὅτι εἶναι ὅμοια ἀκριβῶς τά ἔργα του μέ τά τοῦ Πατρός, καί τό ὁποῖον λέγεται ἐπί τῶν πραγμάτων ἐκείνων πού δέν διαφέρουν καθόλου.
Ποῖος λοιπόν θά ἀμφισβητῇ εἰς τό ἑξῆς, βλέπων αὐτόν νά ἠμπορῇ νά πράττῃ τά ἴδια μέ τόν Πατέρα; διότι δέν ἔπλασε μόνον ὀφθαλμούς, οὔτε ἤνοιξεν, ἀλλά καί ἐχάρισε καί τήν ὅρασιν, πρᾶγμα πού σημαίνει ὅτι ἐνεφύσησε καί ψυχήν· καθ̉ ὅσον ἐάν ἐκείνη δέν ἐνεργῇ, ὁ ὀφθαλμός, καί ἄν ἀκόμη εἶναι ὑγιέστατος, δέν θά ἠμπορέσῃ ποτέ νά ἰδῆ τίποτε. Ὥστε καί τήν ἐνέργειαν τῆς ψυχῆς ἐχάρισε καί ἔδωσεν εἰς τό μέλος τά πάντα, καί ἀρτηρίας καί νεῦρα καί φλέβας καί αἷμα καί ὅλα τά ἄλλα, ἀπό τά ὁποῖα ἀποτελεῖται τό σῶμα μας.
«Ἐγώ πρέπει νά ἐργάζωμαι ἐν ὅσῳ ἀκόμη εἶναι ἡμέρα». Τί θέλουν νά εἰποῦν αὐτοί οἱ λόγοι; ποίαν σημασίαν ἔχουν; Πολλήν. Διότι αὐτό πού λέγει ἔχει τήν ἑξῆς σημασίαν· «Ἕως ἡμέρα ἐστίν»· Ἐν ὅσῳ ἀκόμη ἠμποροῦν οἱ ἄνθρωποι νά πιστεύουν εἰς ἐμέ, ἐν ὅσῳ συνεχίζεται αὐτή ἡ ζωή, πρέπει νά ἐργάζωμαι. «Ἔρχεται νύξ (δηλαδή ὁ μέλλων καιρός), ὁπότε κανείς δέν ἠμπορεῖ νά ἐργάζεται». Δέν εἶπεν, ὁπότε ἐγώ δέν ἠμπορῶ νά ἐργάζωμαι, ἀλλά «ὁπότε κανείς δέν ἠμπορεῖ νά ἐργάζεται», δηλαδή, τότε πού δέν θά ἰσχύῃ πλέον ἡ πίστις, οὔτε οἱ κόποι, οὔτε ἡ μετάνοια. Τό ὅτι βέβαια ἔργον ὀνομάζει τήν πίστιν, γίνεται φανερόν ἀπό τήν ἐρώτησιν πρός αὐτόν· «Τί θά κάνωμεν, διά νά ἐκτελέσωμεν τά ἔργα τοῦ Θεοῦ;» (Ἰω. 6,28). Ἀπαντᾶ· «Αὐτό εἶναι τό ἔργον τοῦ Θεοῦ, διά νά πιστεύσετε εἰς αὐτόν πού ἀπέστειλε ἐκεῖνος» (Ἰω. 6,29).
Πῶς λοιπόν αὐτό τό ἔργον «δέν ἠμπορεῖ κανείς νά τό πράξῃ τότε»; Διότι τότε οὔτε ἡ πίστις ἰσχύει, ἀλλ̉ ὅλοι θά ὑπακούσουν εἴτε τό θέλουν εἴτε ὄχι. Διά νά μή εἰπῇ λοιπόν κάποιος ὅτι αὐτό τό κάνει ἀπό φιλοδοξίαν, δεικνύει ὅτι ὅλα τά κάνει ἀπό ἐνδιαφέρον δι̉ αὐτούς πού ἔχουν τήν δυνατότητα μόνον ἐδῶ νά πιστεύσουν, καί δέν ἠμποροῦν πλέον ἐκεῖ νά ἔχουν καμμίαν ὠφέλειαν. Διά τοῦτο δέν ἔκαμεν αὐτό πού ἔκαμεν ἀφοῦ ἦλθε πρός αὐτόν ὁ τυφλός.
Τό ὅτι βέβαια ἦτο ἄξιος μέν νά θεραπευθῇ καί, ἐάν ἔβλεπεν, θά ἐπίστευε καί θά προσήρχετο, καί, δέν θά ἔδειχνεν ἀδιαφορίαν καί πάλιν ἐάν ἤκουεν ἀπό κάποιον πού ἦτο ἐκεῖ, γίνεται φανερόν ἀπό τά ἑξῆς, ἀπό τήν ἀνδρείαν καί τήν ἰδίαν τήν πίστιν του· καθ̉ ὅσον φυσικόν ἦτο νά σκεφθῇ καί νά εἰπῇ· Μά τί τέλος πάντων σημαίνει αὐτό; ἔκαμε πηλόν καί ἤλειψε τούς ὀφθαλμούς μου καί μοῦ εἶπε· «Πήγαινε καί πλύσου». Δέν ἠμποροῦσε νά μέ θεραπεύσῃ καί μετά νά μέ στείλῃ εἰς τήν κολυμβήθραν τοῦ Σιλωάμ; Πολλές φορές ἐπλύθην ἐκεῖ μαζί μέ ἄλλους πολλούς καί δέν εἶδα καμμίαν ὠφέλειαν· ἐάν εἶχε κάποιαν δύναμιν θά ἠμποροῦσε νά μέ θεραπεύσῃ παρόντα, πρᾶγμα πού καί ὁ Νεεμάν ἔλεγε πρός τόν Ἐλισσαῖον· καθ̉ ὅσον καί ἐκεῖνος, λαβών ἐντολήν νά ὑπάγῃ καί νά λουσθῇ εἰς τόν Ἰορδάνην δυσπιστοῦσε, καί ὅλα αὐτά τήν στιγμήν πού τόση φήμη ὑπῆρχε περί τοῦ Ἐλισσαίου(Δ´ Βασ. 5, 10-11). Ἀλλ̉ ὅμως ὁ τυφλός δέν ἠπίστησεν οὔτε ἔφερεν ἀντίρρησιν οὔτε ἐσκέφθη μέσα του· Τί τέλος πάντων σημαίνει αὐτό; ἔπρεπε νά ἀλείψῃ τούς ὀφθαλμούς μου μέ πηλόν; αὐτό περισσότερον τυφλώνει· ποῖος ποτέ ἀνέβλεψε μέ αὐτόν τόν τρόπον; Ἀλλά τίποτε ἀπό αὐτά δέν ἐσκέφθη. Εἶδες πίστιν σταθεράν καί προθυμίαν; «Ἔρχεται ἡ νύκτα». Δείχνει μέ αὐτό ὅτι καί μετά τήν σταύρωσίν του πρόκειται νά συνεχίσῃ τήν πρόνοιάν του διά τούς ἀσεβεῖς καί νά ἐπιστρέψῃ πολλούς εἰς τήν πίστιν· διότι ἀκόμη εἶναι ἡμέρα. Μετά δέ ἀπό αὐτό τούς ἀπομακρύνει τελείως. Καί θέλων νά δηλώσῃ αὐτό, ἔλεγεν· «Ὅσον καιρόν εἶμαι εἰς τόν κόσμον, εἶμαι τό φῶς τοῦ κόσμου»· πρᾶγμα πού ἔλεγε καί πρός ἄλλους· «Πιστεύετε ἐν ὅσῳ τό φῶς εἶναι μαζί σας» (Ἰω. 12,36).
3. Καί διατί λοιπόν ὁ Παῦλος τήν μέν παροῦσαν ζωήν ὠνόμασε νύκτα, τήν δέ μέλλουσαν ἡμέραν; Δέν ἀντιτίθεται πρός τόν Χριστόν, ἀλλά λέγει τά ἴδια, ἄν καί ὄχι μέ τά ἴδια λόγια, ἀλλά μέ τό ἴδιο νόημα· καθ̉ ὅσον λέγει· «Ἡ νύκτα ἐπροχώρησε, ἡ δέ ἡμέρα ἐπλησίασεν» (Ρωμ. 13,12). Διότι νύκτα ὀνομάζει τήν παροῦσαν ζωήν δι̉ ἐκείνους πού κάθονται εἰς τό σκότος, ἤ συγκρίνων αὐτήν μέ ἐκείνην τήν ἡμέραν, ἐνῷ ὁ Χριστός νύκτα ὀνομάζει τήν μέλλουσαν ζωήν λόγῳ τοῦ ὅτι δέν συγχωροῦνται τότε τά ἁμαρτήματα, ὁ Παῦλος ὅμως ὀνομάζει τήν παροῦσαν ζωήν νύκτα ἐπειδή εὑρίσκονται μέσα εἰς τό σκότος αὐτοί πού ζοῦν μέσα εἰς τήν κακίαν καί τήν ἀπιστίαν. Ἀπευθυνόμενος πρός πιστούς, ἔλεγεν· «Ἡ νύκτα ἐπροχώρησεν, ἡ δέ ἡμέρα ἐπλησίασεν», καθ̉ ὅσον πρόκειται νά ἀπολαύσουν ἐκεῖνο τό φῶς, καί νύκτα ὀνομάζει τόν παλαιόν βίον· διότι λέγει· «Ἄς ἀποβάλωμεν τά ἔργα τοῦ σκότους» (Ρωμ. 13,12). Βλέπεις πού λέγει δι̉ ἐκείνους ὅτι εἶναι νύκτα; Διά τοῦτο λέγει· «Ἄς συμπεριφερώμεθα σεμνά, ὅπως ὅταν εἶναι ἡμέρα» (Ρωμ.13,13) διά νά ἀπολαύσωμεν ἐκεῖνο τό φῶς. Διότι, ἐάν αὐτό τό φῶς εἶναι τόσον ὡραῖον, σκέψου πόσον ὡραῖον θά εἶναι ἐκεῖνο· ὅσον δηλαδή ἀνώτερον εἶναι τό φῶς τοῦ ἡλίου ἀπό τό τοῦ λύχνου, τόσον καί πολύ περισσότερον ἐκεῖνο εἶναι ἀνώτερον ἀπό αὐτό. Καί διά νά δηλώσῃ αὐτό, ἔλεγεν ὅτι «ὁ ἥλιος θά σκοτισθῇ» (Ματθ. 24,29), δηλαδή ἐξ αἰτίας ἐκείνης τῆς ἀφθόνου λαμπρότητός του οὔτε ὁ ἥλιος θά φανῇ. Ἐάν δέ τώρα δαπανῶμεν ἀμέτρητα χρήματα διά νά ἔχωμεν φωτεινάς καί εὐαέρους οἰκίας κτίζοντες αὐτάς καί ταλαιπωρούμενοι, σκέψου πῶς πρέπει νά μεταχειριζώμεθα τά σώματα διά νά οἰκοδομήσωμεν λαμπράς οἰκίας εἰς τούς οὐρανούς, ὅπου ὑπάρχει τό ἀπερίγραπτον ἐκεῖνο φῶς· διότι ἐδῶ μέν γίνονται καί μάχαι καί φιλονικίαι διά τά σύνορα καί τούς τοίχους, ἐνῷ ἐκεῖ δέν ὑπάρχει τίποτε τό παρόμοιον, οὔτε φθόνος οὔτε κακολογία, καί κανείς δέν θά φιλονικήσῃ μαζί μας διά σύνορα κτημάτων. Καί αὐτήν μέν τήν οἰκίαν εἴμεθα ἀναγκασμένοι νά τήν ἐγκαταλείψωμεν ὁπωσδήποτε ἐνῷ ἐκείνη θά παραμείνῃ διαρκῶς· καί αὐτή μέν κατ̉ ἀνάγκην καταστρέφεται ἀπό τόν χρόνον καί ὑφίσταται μυρίας ζημίας, ἐνῷ ἐκείνη μένει αἰωνίως ἄφθαρτος· καί αὐτήν μέν δέν ἠμπορεῖ πτωχός νά τήν οἰκοδομήσῃ, ἐνῷ ἐκείνην μπορεῖ νά τήν οἰκοδομήσῃ καί μέ δύο ὀβολούς, ὅπως ἀκριβῶς ἡ χήρα. Διά τοῦτο λυποῦμε ὑπερβολικά, διότι ἄν καί εὑρίσκονται ἔμπροσθέν μας τόσα ἀγαθά, ραθυμοῦμεν καί ἀδιαφοροῦμεν, καί πράττομεν μέν τά πάντα διά νά ἔχωμεν ἐδῶ λαμπράς οἰκίας, ἀδιαφορῶμεν ὅμως καί δέν φροντίζομεν νά ἀποκτήσωμεν εἰς τούς οὐρανούς ἔστω καί μικρόν κατάλυμα.
Εἰπέ μου λοιπόν, πού θά ἤθελες νά ἔχῃς οἰκίαν ἐδῶ; ἆρά γε εἰς τήν ἐρημίαν ἤ εἰς μίαν ἀπό τάς μικράς πόλεις; Ἐγώ τουλάχιστον δέν τό νομίζω, ἀλλά θά ἤθελες νά ἔχῃς εἰς τάς βασιλικωτάτας καί μεγάλας πόλεις, ὅπου ὑπάρχει περισσότερον ἐμπόριον καί μεγαλυτέρα πολυτέλεια. Ἀλλ̉ ἐγώ σέ ὁδηγῶ εἰς μίαν τέτοιαν πόλιν, τῆς ὁποίας τεχνίτης καί δημιουργός εἶναι ὁ Θεός. Ἐκεῖ σέ παρακαλῶ νά κτίζῃς καί νά οἰκοδομῇς μέ ὀλιγώτερα χρήματα καί ὀλιγώτερον κόπον. Ἐκείνην τήν οἰκίαν τήν οἰκοδομοῦν τά χέρια τῶν πτωχῶν καί αὐτό πρό πάντων εἶναι οἰκοδομή· διότι αὐτά πού γίνονται τώρα εἶναι δείγματα τῆς πιό φοβερᾶς παραφροσύνης. Καθ̉ ὅσον ἐάν κάποιος σέ ὡδήγει εἰς τήν περσικήν γῆν διά νά ἰδῇς τά ἐκεῖ καί νά ἐπανέλθῃς καί εἰς τήν συνέχειαν σέ διέτασσε νά κτίσῃς οἰκίαν, ἆρά γε δέν θά ἀπέδιδες εἰς αὐτόν τήν πιό χειροτέραν ἀνοησίαν, μέ τό νά σέ διατάσσῃ νά κάμνῃς ἀσκόπους δαπάνας; Πῶς λοιπόν κάμνῃς τό ἴδιο πρᾶγμα εἰς τήν γῆν, τήν ὀποίαν μετά ἀπό ὀλίγον θά ἐγκαταλείψῃς;
Ἀλλά, λέγει, θά τήν ἀφήσω εἰς τά παιδιά μου. Ὅμως καί ἐκεῖνα μετά ἀπό ὀλίγον ἀπό σένα θά τήν ἐγκαταλείψουν, πολλές φορές δέ καί πρίν ἀπό σένα, καί ὁμοίως καί οἱ μετά ἀπό ἐκείνους. Καί αὐτό τό πρᾶγμα γίνεται εἰς σέ αἰτία ἀπογοητεύσεως, ὅταν δέν ἰδῇς τούς κληρονόμους σου νά κατέχουν αὐτά. Ἐκεῖ ὅμως τίποτε παρόμοιον δέν εἶναι δυνατόν νά φοβηθῇς, ἀλλά μένει σταθερά αὐτό πού ἀπέκτησες καί εἰς ἐσένα καί εἰς τά παιδιά σου καί εἰς τά ἐγγόνια σου, ἄν ἐπιδείξουν τήν ἰδίαν ἀρετήν. Τήν οἰκοδόμησιν ἐκείνης τῆς οἰκίας τήν κάμνει ὁ Χριστός· ἐάν οἰκοδομῇς ἐκείνην δέν εἶναι ἀνάγκη νά ὁρίζῃς ἐπιστάτας, οὔτε νά φροντίζῃς, οὔτε νά μεριμνᾷς· διότι ὅταν ὁ Θεός ἀναλάβῃ τό ἔργον τί χρειάζεται ἡ φροντίς; Ἐκεῖνος τά συγκεντρώνει ὅλα καί κτίζει τήν οἰκίαν. Καί δέν εἶναι αὐτό μόνον τό ἀξιοθαύμαστον, ἀλλ̉ ὅτι αὐτός ἔτσι οἰκοδομεῖ αὐτήν, ὅπως ἀρέσει εἰς ἐσένα, ἀλλά καί περισσότερον ἀπό αὐτό πού σοῦ ἀρέσει καί ἀπό αὐτό πού θέλεις· διότι εἶναι τεχνίτης ἄριστος καί φροντίζει πάρα πολύ διά τά συμφέροντά σου. Καί ἄν εἶσαι πτωχός καί θελήσῃς νά οἰκοδομήσῃς αὐτήν τήν οἰκίαν κανείς δέν θά σέ φθονήσῃ οὔτε καί θά σέ κακολογήσῃ· διότι κανείς δέν τήν βλέπει αὐτήν ἀπό ἐκείνους πού φθονοῦν, ἀλλ̉ οἱ ἄγγελοι πού γνωρίζουν νά χαίρωνται μέ τά ἰδικά σου ἀγαθά. Κανείς δέν θά ἠμπορέσῃ νά ἐξουσιάσῃ αὐτήν, διότι κανείς δέν κατοικεῖ πλησίον της ἀπό αὐτούς πού πάσχουν ἀπό παρόμοια νοσήματα. Γείτονας ἐκεῖ ἔχεις τούς ἁγίους, τούς περί τόν Παῦλον καί Πέτρον, ὅλους τούς προφήτας, τούς μάρτυρας, τό πλῆθος τῶν ἄγγελων καί τῶν ἀρχαγγέλων.
Διά τοῦτο λοιπόν ὅλα αὐτά τά ὑπάρχοντά μας ἄς τά προσφέρωμεν εἰς τούς πτωχούς , διά νά ἐπιτύχωμεν ἐκείνας τάς σκηνάς, τά ὁποίας μακάρι νά ἐπιτύχωμεν ὅλοι ἡμεῖς μέ τήν χάριν καί φιλανθρωπίαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διά τοῦ ὁποίου καί μετά τοῦ ὁποίου ἀνήκει εἰς τόν Πατέρα δόξα συγχρόνως καί εἰς τό ἅγιον Πνεῦμα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ: Ὁμιλία στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Κυριακῆς τοῦ Τυφλοῦ
Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ
Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἡ ὁποία μᾶς ἐξιστορεῖ μὲ πολλὴ λεπτομέρεια ἕνα μέγιστο θαῦμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, αὐτὸ τῆς θεραπείας ἑνὸς ἐκ γενετῆς τυφλοῦ, ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί, θέτει ἐνώπιόν μας, μεταξὺ ἄλλων, καὶ τὸ σπουδαῖο θέμα τῆς ἀσθένειας τῶν ἀνθρώπων καί, γενικώτερα, τῶν δοκιμασιῶν σ’ αὐτὸ τὸν κόσμο.
Πρέπει ἐξαρχῆς νὰ ποῦμε πὼς ἡ ἀσθένεια καὶ φθορὰ τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος δὲν ἦταν στὸ κατ’ εὐδοκίαν ἢ ἀρχικὸ θέλημα τοῦ Θεoῦ, ὅπως λέμε. Ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπὸ τὸν Θεό, γιὰ νὰ εἶναι ὑγιὴς καὶ ἀθάνατος καὶ στὴν ψυχὴ καὶ στὸ σῶμα· καὶ αὐτὸ θὰ ἴσχυε, ἐὰν οἱ Πρωτόπλαστοι καὶ γενάρχες Ἀδὰμ καὶ Εὔα δὲν παρέβαιναν τὸ θέλημα, τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεoῦ. Μὲ τὴν παρακοὴ καὶ τὴν πτώση τους ὅμως καὶ τὴν ἔξωσή τους, κατὰ τὴ δίκαιη κρίση τοῦ Θεoῦ, ἀπὸ τὸν Παράδεισο, εἰσῆλθε στοὺς ἀνθρώπους, κατὰ παραχώρηση Θεoῦ, καὶ ἡ ἀσθένεια καὶ ἡ φθορὰ τοῦ σώματος καί, τέλος, ὁ θάνατος.
Ἀλλ᾽ ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι ἀγάπη καὶ «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν», χρησιμοποιεῖ καὶ τὴν ἀσθένεια, καθὼς καὶ ὅποιες δοκιμασίες θὰ ἐπιστρέψει στὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου, ὡς ὄργανο, ἐργαλεῖο, γιὰ τὴ σωτηρία, τὸν ἁγιασμό του. Διότι, πρέπει νὰ τονίσουμε, ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μόνο Δημιουργός μας, ἀλλὰ καὶ Προνοητὴς κατὰ πάντα γιὰ τὸ καλό μας, τὴ σωτηρία μας. Τίποτα δὲν εἶναι τυχαῖο, οὔτε τύχη ὑπάρχει, τὴν ὁποία μάλιστα οἱ ἀρχαῖοι πίστευαν καὶ προσκυνοῦσαν μέσα στὴν πλάνη τους ὡς θεά. Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ πιστεύουμε ἀκράδαντα στὴν Πατρικὴ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔχει τὴν πρώτη καὶ τελευταία λέξη στὴ ζωὴ κάθε ἀνθρώπου. Τί λέει, ἐν προκειμένῳ, ὁ Χριστὸς στὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο; «καὶ οἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς σας εἶναι ἀριθμημένες ἀπὸ τὸν Θεὸ» (πρβλ. Ματθ. 10, 30), καὶ δὲν θὰ πέσει οὔτε τρίχα στὴ γῆ, χωρὶς νὰ ἐπιτρέψει ὁ Κύριος. Οὔτε τρίχα! Πολλῷ μᾶλλον ἐντάσσονται στὰ σχέδια τῆς πανσωστικῆς Θείας Πρόνοιας θέματα σοβαρότατα τῆς ζωῆς, ὅπως εἶναι ἡ ἀσθένεια, ἢ καὶ ὅποια δοκιμασία μᾶς βρεῖ.
Οἱ αἰτίες, ποὺ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ παραχωρεῖ νὰ ἔλθει κάποτε ἀσθένεια στὸν ἄνθρωπο, εἶναι ποικίλες. Πολλὲς φορὲς αἰτία ἀποτελοῦν οἰ προσωπικές μας ἁμαρτίες. Ἠ περίπτωση τούτη διαφάνηκε στὸ Εὐαγγέλιο τῆς προπερασμένης Κυριακῆς, στὴν περικοπὴ τῆς θεραπείας τοῦ Παραλύτου ἐκείνου ἄνδρα, ποὺ ἦταν ἀσθενὴς γιὰ τριάντα ὀκτὼ χρόνια. Ἀπὸ τὴν πατρικὴ ὑπόδειξη τοῦ Κυρίου μας πρὸς αὐτὸν μετὰ τὴ θεραπεία του, «μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν τι σοι γένηται», συμπεραίνουμε ὅτι ἡ πολυχρόνια ἐκείνη καὶ ὀδυνηρὴ ἀσθένειά του ὀφειλόταν στὶς ἁμαρτίες του.
Βέβαια, οἱ ἀρρώστειες πολλὲς φορές, μπορεῖ νὰ ἔχουν αἴτια καθαρὰ φυσικὰ ἢ ἀκόμη νὰ ὀφείλονται στὴν ἀπερισκεψία καὶ ἀμέλεια τοῦ ἀνθρώπου, νὰ διαφυλάξει τὸ πολύτιμο ἀγαθὸ τῆς ὑγείας του. Πόσες φορὲς δὲν ἐκθέτομε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι τὴν ὑγεία μας σὲ πλῆθος κινδύνων, καὶ πόσες φορὲς ἕνας ἀνθυγιεινὸς καὶ ἐπιβλαβὴς τρόπος ζωῆς μᾶς ἐπιφέρει ποικίλες ἀσθένειες;
Ἐκτὸς ὅμως ἀπ’ αὐτοὺς τοὺς λόγους, μερικὲς φορὲς ἡ ἀρρώστεια ὀφείλεται καὶ στὴν παιδαγωγοῦσα ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἐπιτρέπει δηλαδὴ ὁ Κύριος νὰ δοκιμαστοῦμε στὸ κρεββάτι τοῦ πόνου, γιὰ νὰ δοκιμαστεῖ ἡ ὑπομονή, ἡ πίστη, ἡ ἀρετή μας, καὶ γιὰ νὰ λάβουμε ἀσφαλῶς πολύτιμο στεφάνι ἀπὸ τὸν Κύριο, ἐὰν δείξουμε ἕως τέλους ὑπομονή. Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα εἶναι ὁ πολύαθλος καὶ δίκαιος Ἰώβ. Ἀλλὰ πόσοι καὶ πόσοι διὰ μέσου τῶν αἰώνων, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, δὲν σώθηκαν, δὲν ἁγίασαν ἀκόμη, στὸ καμίνι τῆς ἀσθένειας καὶ τοῦ πόνου; Ἂς θυμηθοῦμε, γιὰ παράδειγμα, τοὺς τελευταίους μεγάλους γνωστοὺς ἁγίους Γέροντες τῆς ἐποχῆς μας, τὸν ὅσιο Παΐσιο τὸν Ἁγιορείτη, τὸν ὅσιο Πορφύριο τὸν Καυσοκαλυβίτη, τὸν Γέροντα Ἰάκωβο Τσαλίκη, τὸν Γέροντα Σωφρόνιο τοῦ Ἔσσεξ στὴν Ἀγγλία. Ὅλοι τους τελειώθηκαν μὲ καρκίνο καὶ ἐπώδυνες ἀσθένειες. Ἀκόμη καὶ ὁ πρόσφατα ἀνακηρυχθεὶς ἅγιος ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, π. Νικηφόρος, ἀνεδείχθη διορατικὸς καὶ θαυματουργὸς μέσα ἀπὸ τὴν πολυχρόνια ἀσθένεια τῆς λέπρας, τῆς παράλυσης, τῆς τύφλωσης. Νὰ ἔχουμε τὶς ἅγιες εὐχές τους!
Τέλος, στὴ σημερινὴ περικοπή, γνωρίζουμε καὶ ἕνα ἐπιπλέον λόγο, γιὰ τὸν ὁποῖο ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς τὴν ἀσθένεια. Ὅταν ὁ Κύριος εἶχε συναντήσει τὸν ταλαίπωρο ἐκεῖνο ἐκ γενετῆς τυφλό, οἱ μαθητές Του τὸν ρώτησαν γιὰ τὴν αἰτία τῆς ἀσθένειάς του: «Διδάσκαλε», εἶπαν, «ποιός ἁμάρτησε, αὐτὸς ἢ οἱ γονεῖς του, ὥστε νὰ γεννηθεῖ τυφλός;» Καὶ ὁ Παντογνώστης καὶ Φιλάνθρωπος ἀποκρίθηκε, πώς, οὔτε ὁ ἴδιος, οὔτε οἱ γονεῖς εἶχαν ἁμαρτήσει ἢ ἦσαν αἴτιοι γιὰ τὴ δοκιμασία ἐκείνη τοῦ τυφλοῦ, «ἀλλ’ ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ ἐν αὐτῷ», δηλαδὴ γιὰ νὰ δοξασθεῖ μέσῳ του ὁ Θεός! Ἦταν δηλαδὴ μία περίπτωση -καὶ ἀσφαλῶς ὄχι ἡ μόνη-, μέσῳ τῆς ὁποίας, μὲ τὴ θαυμαστὴ δηλαδὴ θεραπεία τοῦ τυφλοῦ, διαφάνηκε ἡ Παντοδυναμία τοῦ Δημιουργοῦ καὶ Πλάστη τῆς φύσης τῶν ἀνθρώπων, καὶ οἱ ἄνθρωποι ὁδηγήθηκαν ἔτσι στὴν πίστη καὶ δοξολογία τοῦ Θεοῦ.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, στὶς μεγάλες δοκιμασίες ποὺ διερχόμαστε στὶς ἡμέρες μας, ὡς πρόσωπα, ὡς κοινωνία, ὡς ἔθνος, μία εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ θεραπεία καὶ μία ἡ ἀπάντηση: Ἡ πίστη, ἡ βαθιὰ προσωπική μας πίστη. «Αὕτη ἐστὶν ἡ νίκη, ἡ νικήσασα, τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν». Εἶναι ἀπαραίτητο μὲ τὸν πνευματικὸ κατὰ δύναμη ἀγῶνα μας, μὲ τὴν προσευχή, τὴ Μυστηριακὴ ζωή, τὴ μετάνοια, νὰ δυναμώσουμε, νὰ πλατύνουμε, νὰ στερεώσουμε τὴν πίστη μας. Ὅπως μᾶς παραγγέλλει καὶ ὁ Κύριος στὸ Εὐαγγέλιο, «γίνεσθε φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις». Αὐτὸ σημαίνει, ὅπως τὰ φίδια σὲ κάθε κίνδυνο προσπαθοῦν νὰ κρύψουν καὶ προφυλάξουν τὸ κεφάλι τους, διότι, κι ἂν πληγωθεῖ τὸ ὑπόλοιπο σῶμα τους, μπορεῖ νὰ ἐπιζήσουν, ἔτσι κι ἐμεῖς. Πρὶν καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα νὰ φυλάξουμε ἄτρωτη καὶ ἀκέραια τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη μας, ὡς τὸν μεγαλύτερο θησαυρό μας. Διότι ἡ Πίστη μας εἶναι τὸ φῶς στὴν πορεία μας στὸν κόσμο τοῦτο. Καὶ τίποτε, ἐὰν θελήσουμε, δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς τὴν ἀφαιρέσει. Νὰ ἀγωνισθοῦμε περισσότερο νὰ ἐξασκήσουμε τὴν ἐντολὴ τῆς διπλῆς ἀγάπης, στὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον μας, καθὼς καὶ ὅλες τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἀξιωθοῦμε στὴ φοβερὴ ἐκείνη ἡμέρα τῆς Κρίσεως νὰ ἀκούσουμε ἀπὸ τὸν Δικαιοκρίτη Χριστό μας· «Εὖ δοῦλε, ἀγαθὲ καὶ πιστέ. Ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω. Εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου»!
Η τρίτη εύρεσις της τιμίας κεφαλής του Aγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Bαπτιστού Iωάννου (25 Μαΐου)
Η τρίτη εύρεσις της τιμίας κεφαλής του Aγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Bαπτιστού Iωάννου
Φωνή βοώντος γης μυχώ κεκρυμμένη,
Tης γης ραγείσης πάσιν ήχησε ξένως.
Eικάδα δε Προδρόμοιο κάρην εύρον κατά πέμπτην.
H τιμία κεφαλή του Bαπτιστού Iωάννου, ήτον μεν προ πολλών χρόνων κεκρυμμένη, τώρα δε ανεφάνη από τους κόλπους της γης, καθώς αναφαίνεται και το χρυσάφι μέσα από τα μέταλλα. Δεν ήτον όμως κεκλεισμένη μέσα εις στάμνον, καθώς ήτον το πρότερον, αλλά ευρίσκετο μέσα εις ένα αγγείον αργυρούν και εις τόπον ιερόν, εφανερώθη δε διά μέσου ενός Iερέως. Aύτη λοιπόν ανεκομίσθη από τα Kόμανα της Kαππαδοκίας εις την Kωνσταντινούπολιν. Όθεν ο τότε πιστότατος βασιλεύς, και Πατριάρχης, με όλον τον Oρθόδοξον λαόν, εδέχθηκαν αυτήν ασμενέστατα, και πιστώς προσκυνήσαντες, απέθεσαν εις τόπον ιερόν και σεβάσμιον1.
Σημείωση
1. Eις την τρίτην εύρεσιν εγκώμιον γλαφυρόν έπλεξεν ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, όπερ ευρίσκεται εις την Λαύραν και Iεράν Mονήν του Διονυσίου. Eκ του εγκωμίου δε εκείνου συμπεραίνεται ότι να ευρίσκετο τότε εις το Mοναστήριον των Στουδιτών επ’ ονόματι του Προδρόμου τιμώμενον ή όλη η Aγία Kάρα του Προδρόμου, ή μέρος αυτής. H δε αρχή του εγκωμίου έστιν αύτη· «Tρίτον μήνυμα της του Προδρόμου μνήμης». Tο αυτό δε εγκώμιον σώζεται και εν τη του Bατοπαιδίου και Iβήρων. Oμοίως εν τη αυτή Mονή του Bατοπαιδίου εν τω τρίτω Πανηγυρικώ σώζεται λόγος διαλαμβάνων περί της πρώτης και δευτέρας και τρίτης ευρέσεως της κεφαλής του Προδρόμου, ου η αρχή· «Πάλιν ημίν ο θείος εφέστηκε Πρόδρομος».
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Ὁμιλία στὴ μνήμη τοῦ ὁσίου καὶ θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν Κυριακοῦ τῆς Εὐρύχου (24 Μαΐου)
Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ
Ἀναμφίβολα, ἡ φιλόχριστος νῆσος τῆς Κύπρου ἀπόλαυσε πλούσιες τὶς εὐλογίες τῆς δεξιᾶς τοῦ Ὑψίστου κατὰ τὴν ἐποχὴ τῆς Χάριτος. Ἔχοντας δεχθεῖ πρώτη μετὰ τὴ Συροπαλαιστίνη τὸν ἅγιο σπόρο τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, ἀναβλάστησε ἄφθονους τοὺς πνευματικοὺς καρπούς. Ἐπάνω στὴ μακαρία της γῆ εἶδε νὰ ἀναθάλλουν ἀνὰ τοὺς αἰῶνες πολυάριθμο στίφος ἀμαράντων βλαστῶν τοῦ νοητοῦ Παραδείσου: Ἀπόστολοι, μάρτυρες, ἱεράρχες, ὁμολογητές, ὅσιοι καὶ δίκαιοι.
Καθόλο τὸ εὖρος καὶ μῆκος της ἡ εὐλογημένη μας νῆσος σεμνύνεται γιὰ τὸ πλῆθος τῶν ἁγίων τους λειψάνων καὶ εἰκόνων καὶ τάφων καὶ ἀσκητηρίων καὶ μονῶν καὶ ναῶν τους, τόπων ἁγιασμοῦ, χώρων θεοφανείας, τρόπων παρηγορίας. Γιὰ τοῦτο καὶ δίκαια ἀπέσπασε τὸν ἐπίζηλο τίτλο τῆς ἁγιωνυμίας, ἀποκληθεῖσα «ἁγία νῆσος» καὶ χαρακτηρισθεῖσα ὡς ἡ κατεξοχὴν «νῆσος τῶν ἁγίων».
Ἕνα μεγάλο μέρος τοῦ ἱεροῦ τούτου καταλόγου τῶν ἐν Κύπρῳ ἁγίων, τὸ μεγαλύτερο προφανῶς ἀπὸ τοὺς γνωστοὺς ἁγίους τῆς νήσου μας, ἀποτελοῦν οἱ ὅσιοι καὶ ἀσκητές, ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι. Ἀναφορικῶς τώρα πρὸς τὴ γένεση καὶ ἀκμὴ τῆς μοναχικῆς πολιτείας στὴν Κύπρο, ἤδη ἀπὸ τὸν πρῶτο αἰώνα, κατὰ τὴ μαρτυρία πρωιμοτάτων ἁγιολογικῶν πηγῶν καὶ παραδόσεων, παρατηρεῖται στὴ ζωὴ τῆς πρωτοχριστιανικῆς Ἐκκλησίας τῆς νήσου μία μορφὴ ἀρχεγόνου ἀσκητισμοῦ μέσα σὲ σπήλαια, συνυφασμένου μὲ τὴν ἱεραποστολικὴ δράση ἁγίων ἀποστολικῶν ἀνδρῶν, ὅπως τῶν ἁγίων ἐπισκόπων τῆς Ταμασσοῦ Ἡρακλειδίου, Μνάσωνος καὶ Ρόδωνος καὶ τοῦ πρεσβυτέρου Θεοδώρου. Παράλληλα, σὲ σπήλαιο διαβιοῦν ἀσκητικῶς καὶ οἱ ἀποστολικοὶ ἄνδρες Ἀριστοκλειανὸς (σὲ περιοχὴ μεταξὺ Κουρίου καὶ Ἀμαθούντας) καὶ Τίμων (στὴ Βάσα Κοιλανίου· πρόκειται γιὰ ρωμαϊκὸ ταφικὸ σπήλαιο μὲ ἀρκοσόλια).
Ἔτσι ὁ μοναδικὴ πολιτεία συγγεννᾶται καὶ συναυξάνεται στὴ νῆσο μας μαζὶ μὲ τὴ χριστιανικὴ πίστη. Πάντως, σύμφωνα πρὸς βυζαντινὲς πηγές, ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ἐκ παραλλήλου πρὸς τὴν λαμπρὴ ἄνθηση τῆς τοπικῆς ἱεραρχίας, τὸ θεοβλαστούργητο δένδρο τοῦ Μοναχισμοῦ ἤδη θάλλει στὴν Κύπρο. Τὰ θεμέλια ὅμως μιᾶς πλέον ὀργανωμένης μορφῆς ἀσκητισμοῦ, ἀλλὰ καὶ λαμπρὸ παράδειγμα τῶν ἐφεξῆς πρὸς μίμηση, θὰ θέσουν λίγα χρόνια ἀργότερα δύο συνασκητὲς καὶ φίλοι ἐν Κυρίῳ, στοὺς ὁποίους ἡ Ἱστορία ἐπεφύλαξε τὸν ζηλευτὸ τίτλο τοῦ Μεγάλου: Πρῶτος, Ἱλαρίων ὁ Μέγας, μαθητὴς Ἀντωνίου τοῦ Μεγάλου καὶ εἰσηγητὴς τοῦ μοναχικοῦ πολιτεύματος στὴν Παλαιστίνη, μὲ τὴν ἔλευσή του στὴν Κύπρο περὶ τὸ 363/364 καὶ τὴν ἡσυχαστικὴ βιοτὴ σὲ λαξευμένο ἀπὸ τὸν ἴδιο σπήλαιο μέχρι τὴν ὁσιακή του ἐδῶ τελευτὴ (περὶ τὸ 371), ἀποτέλεσε τὸ πρότυπο γιὰ μεγάλο ἀριθμὸ μοναστῶν, ποὺ ἦλθαν κάτω ἀπὸ ποικίλες περιστάσεις καὶ κατὰ διάφορες ἐποχὲς στὴ νῆσο μας καὶ τελειώθηκαν ἀσκητικῶς σ᾽ αὐτή. Ὁ δὲ Μέγας Ἐπιφάνιος, ποὺ κατέληξε στὴ Σαλαμῖνα περὶ τὸ 367 κατὰ προτροπὴ καὶ πρόγνωση τοῦ ὁσίου Ἱλαρίωνος, γιὰ νὰ χειροτονηθεῖ στὴ συνέχεια ἀρχιεπίσκοπος τῆς μεγαλονήσου, ἀποβαίνει ὄχι μόνον «πατὴρ τοῦ Κυπριακοῦ Αὐτοκεφάλου», ἀλλὰ καὶ πατριάρχης τοῦ κοινοβιακοῦ ἐδῶ μοναχισμοῦ, μετατρέποντας τὴ μητροπολιτική του καθέδρα σὲ μονή, καὶ ἱδρύοντας συνάμα πολυάριθμες μοναστικὲς ἀδελφότητες. Περαιτέρω, καὶ συμφώνως πρὸς τὶς ὑπάρχουσες μαρτυρίες, στὴ νῆσο θὰ ἀνθήσει ἐφεξῆς, ὄχι μόνον ὁ κοινοβιακὸς καὶ ἐρημητικὸς μοναχισμός, ἀλλὰ καὶ ὁ ἔγκλειστος καὶ ὁ στυλιτικὸς βίος. Ἡ μοναδικὴ πολιτεία λοιπὸν ἀναπτύσσεται καὶ ὀργανώνεται στὴν ἁγία νῆσο συγχρόνως πρὸς τὰ παραμεσόγεια μεγάλα μοναστικὰ κέντρα (Αἰγύπτου, Συρίας, Φοινίκης καὶ Παλαιστίνης) καί, πολὺ πρὶν ἡ οὐράνια εὐωδία της ἀφιχθεῖ σὲ ἄλλα μεταγενεστέρως γνωστὰ κέντρα, αὐτὴ ἔχει καταμυρίσει τὴν Κύπρο. Σ᾽ ὅλο τὸ μῆκος καὶ πλάτος τῆς νήσου θὰ συναντήσουμε μονές, σὲ λειτουργία ἢ διαλελυμένες, ἀσκητήρια, ἔγκλειστρα, τόπους ἁγιασμοῦ, θεοφανείας καὶ παράκλησης. Ἐδῶ, ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι ὅσιοι, «ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς», μὲ νηστεία, ἀγρυπνία, χαμευνία καὶ προσευχή, δάμασαν τὰ πάθη, νεκρώθηκαν γιὰ τὸν κόσμο καὶ κατέστησαν σκεύη τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἕνας τέτοιος οὐρανοπολίτης ὅσιος καὶ οὐρανομήκης στῦλος, ποὺ μὲ τοὺς ἀσκητικοὺς θεόδεκτους ἱδρῶτες του ἁγίασε τὸν τόπο μας, καὶ μάλιστα τὴν περιοχὴ τῆς Μητροπόλεως Μόρφου, εἶναι καὶ ὁ ὅσιος Κυριακὸς ὁ ἐν Εὐρύχου, ποὺ μᾶς συνάθροισε σήμερα στὸν παλαιὸ τοῦτο ναό του καὶ τὸν χαριτόβλυτο τάφο του, γιὰ νὰ λάβουμε τὴν εὐλογία καὶ Χάρη του, νὰ τιμήσουμε τὴ μνήμη του μὲ ὕμνους καὶ ᾠδὲς πνευματικές, καὶ νὰ δοξάσουμε τὸν Κύριο, ποὺ δοξάζει τοὺς γνήσιους δούλους Του καὶ ἀντιδοξάζεται ἀπ᾽ αὐτούς.
Δυστυχῶς βιογραφικὰ στοιχεῖα γιὰ τὸν πολιοῦχο αὐτὸ τῆς Εὐρύχου δὲν διασώθηκαν, τόσον ἕνεκα τῶν ποικίλων ἱστορικῶν περιπετειῶν τοῦ νησιοῦ μας, ὅσο καὶ γι᾽ αὐτὸ τὸ λάθε βιώσας, δηλ. τὴ μυστικὴ βιοτή του, ἕνεκα τῆς ὁποίας, ὅπως καὶ οἱ πλεῖστοι ὅσιοι, προσπάθησε μὲ κάθε τρόπο καὶ πέτυχε νὰ ἀποκρύψει τοὺς κρυπτοὺς ἀγῶνες τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς του. Περαιτέρω, ἀγνοοῦμε κατὰ πόσον ὁ ἅγιος ἦταν Κύπριος στὴν καταγωγή, ἢ ἀνήκει στοὺς ὁσίους, πού, ὅπως προαναφέραμε, ἦλθαν στὸν τόπο μας ἀπὸ πλησιόχωρα μοναστικὰ κέντρα. Ἡ τιμὴ τοῦ ὁσίου Σωζομένου στὴν κοντινή μας Γαλάτα, ἡ ὕπαρξη ἐδῶ πλησίον τῆς -διαλυμένης σήμερα- μονῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Πιτυδιώτη, καθὼς καὶ τὸ παλαιὸ τοπωνύμιο τοῦ χώρου, ὅπου ὁ ναὸς καὶ τάφος τοῦ ὁσίου, «μοναστήρκα», συνηγοροῦν γιὰ τὸν μοναστικὸ χαρακτήρα τῆς εὐρύτερης περιοχῆς. Ἐδῶ λοιπὸν ὁ ὅσιος Κυριακὸς ἔστησε τὴν ἀσκητική του παλαίστρα, πιθανῶς σὲ σπήλαιο ποὺ σήμερα δὲν σώζεται, καὶ ἐδῶ ἀγωνίστηκε σκληρά, μὲ νηστεῖες, ἀγρυπνίες καὶ προσευχές, μὲ ἁγνότητα καὶ ὑπομονὴ καὶ ταπείνωση, ἐναντίον τῶν παθῶν καὶ τοῦ διαβόλου, σταυρώνοντας τὸν ἑαυτό του γιὰ τὸν κόσμο. Καί, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Ἐσταυρωμένου καὶ Ἀναστάντος Χριστοῦ, ἐξῆλθε νικητὴς καὶ ἀναδείχθηκε δοχεῖο τῆς θείας Χάριτος. Καί, ὅταν ἦλθε ἡ ὥρα καὶ ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ, τὸ πνεῦμα του ἀνῆλθε φωτοφόρο στοὺς οὐρανούς, ἐνῶ τὸ σῶμα του ἐνταφιάσθηκε -προφανῶς ἀπὸ τοὺς συνασκητές του- στὴ γῆ, «ἐξ ἧς ἐλήφθη».
Μὰ ὁ Κύριος τῆς δόξης, τοῦτο τὸ ἁγιασμένο σῶμα δὲν τὸ ἄφησε ἀδόξαστο. Μὲ τὰ θαύματα τοῦ θεοφόρου ἀσκητῆ καὶ τὴν παγίωση τῆς πεποίθησης γιὰ τὴν ἁγιότητά του στὴ συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἀνεγείρεται πρῶτα τὸ ταφικό του κουβούκλιο, ποὺ χρονολογεῖται στὴ βυζαντινὴ περίοδο (περ. 12ος αἰ.), ἐνῶ κατὰ τὸν 15ο αἰώνα ἀνεγείρεται ἡ ὡραιότατη αὐτὴ ξυλόστεγη βασιλική, στὸν βόρειο τοῖχο τῆς ὁποίας ἐντάσσεται ὁ τάφος τοῦ ὁσίου. Κατὰ τὴν ἴδια περίοδο ἁγιογραφεῖται τὸ ταφικὸ πρόσκτισμα τοῦ ὁσίου, καθὼς καὶ ὁλόκληρος ὁ ναός, ὅπως φάνηκε κατὰ τὶς πρόσφατες ἐργασίες συντήρησής του (ἔτη 2013-2014), ποὺ ἔγιναν μὲ πρωτοβουλία τοῦ Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου Νεοφύτου ἀπὸ τὸ Τμῆμα Ἀρχαιοτήτων Κύπρου. Δυστυχῶς σήμερα σώζεται μόνο τμῆμα τῶν σημαντικῶν αὐτῶν μεσαιωνικῶν τοιχογραφιῶν. Τῆς ἰδίας περιόδου πρέπει νὰ εἶναι καὶ μία φορητὴ εἰκόνα τοῦ ὁσίου, ποὺ σήμερα εἶναι σχεδὸν τελείως ἐξίτηλη. Ὅπως φαίνεται, κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα ἔγινε ἡ πρώτη ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου, ὁπόταν ἡ τιμία του κάρα τοποθετήθηκε σὲ ὡραίας τέχνης ἀργυρὴ λειψανοθήκη, πού, ὡς γνωστόν, σήμερα φυλάσσεται στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Εὐρύχου, ἐνῶ τὸ 1807 ἁγιογραφήθηκε ἀπὸ τὸν ἀρχιδιάκονο Λαυρέντιο ἄλλη φορητή του εἰκόνα, ποὺ ἐπίσης φυλάσσεται στὸν ἴδιο ναό.
Ἡ μεγάλη ἔκπληξη καὶ εὐλογία, ποὺ μᾶς ἐπεφύλαξε ὁ ὅσιος Κυριακὸς κατὰ τὶς προαναφερθεῖσες ἐργασίες συντήρησης καὶ ἀναπαλαίωσης τοῦ ἐδῶ ναοῦ καὶ τοῦ τάφου του, ἦταν ἡ εὕρεση μέσα στὸν τάφο του ὁρισμένων ἀκόμη τιμίων του λειψάνων, καθὼς καὶ τοῦ ἐπιστηθίου του σταυροῦ, ποὺ ἔφερε κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ὁσιακῆς βιοτῆς του καὶ κατὰ τὸν ἐνταφιασμό του. Ὁ ὀρειχάλκινος αὐτὸς ἐπιστήθιος σταυρὸς-λειψανοθήκη χρονολογεῖται στὸν 11ο αἰώνα. Ἔχει διασωθεῖ μόνο τὸ ἥμισυ τμῆμα του, ἐπάνω στὸ ὁποῖο ἀπεικονίζεται, σὲ ἐγχάρακτη παράσταση, ὁ ἅγιος μεγαλομάρτυς Γεώργιος ὁ Τροπαιοφόρος σὲ στάση δεήσεως, καὶ φέρει ὀνομαστικὴ ἐπιγραφή, «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ». Κατὰ συνέπεια, εἴμαστε πλέον σὲ θέση νὰ χρονολογήσουμε περίπου τὴν ἐποχὴ ἀκμῆς τοῦ ὁσίου Κυριακοῦ, ποὺ ἦταν ὁ 11ος αἰώνας. Τὰ εὑρεθέντα τίμια λείψανα καὶ ὁ ἐπιστήθιος σταυρὸς τοῦ ὁσίου Κυριακοῦ τοποθετήθηκαν σὲ εἰδικὴ λειψανοθήκη, τὴν ὁποία εὐτρέπισε καταλλήλως ὁ ἀρχιμανδρίτης τῆς Μητροπόλεώς μας, π. Ἀμβρόσιος, καὶ ποὺ φυλάσσεται στὸ ἐπισκοπεῖο μας στὴν Εὐρύχου.
Σὲ περιοχὴ στὰ δυτικὰ τοῦ χωριοῦ τῆς Ἁγίας Μαρίνας Ξυλιάτου, σώζονται κατάλοιπα παλαιοῦ οἰκισμοῦ, ἀπὸ πολλοῦ ἐγκαταλειμμένου, ποὺ ἔφερε τὸ ὄνομα Ἅγιος Κυριακός , ὅπου καὶ ἐρείπια φερωνύμου ναοῦ. Ἡ ζῶσα τοπικὴ παράδοση συσχέτισε τὸν ἐκεῖ τιμώμενο ἅγιο, ὄχι πρὸς τὸν γνωστὸ ὁμώνυμο ὅσιο Κυριακὸ τὸν Ἀναχωρητὴ (ἡ μνήμη του στὶς 29 Σεπτεμβρίου), ἀλλὰ μὲ τὸν ὅσιο Κυριακὸ τῆς Εὐρύχου. Μάλιστα οἱ ἐγχώριοι δείχνουν μέχρι σήμερα μεγάλο βράχο στὸν χῶρο, γνωστὸ ὡς «Ἡ πέτρα τοῦ ἅη Τζυρκακοῦ» (Ἡ πέτρα τοῦ ἁγίου Κυριακοῦ), ὅπου ἀσκήτευσε γιὰ ἕνα διάστημα ὁ ὅσιος. Σύμφωνα ἀκόμη μὲ μαρτυρίες τῶν ἐκεῖ κατοίκων, ἡ τελευταία Θεία Λειτουργία στὸν ἐν λόγῳ ἐρειπωμένο ναὸ (ποὺ τότε διάσωζε ὄρθιους τοὺς τοίχους στὴν ἀνατολικὴ καὶ βόρεια πλευρά, σὲ ὕψος δύο μέτρων), τελέστηκε στὶς 29 Σεπτεμβρίου 1924 . Περαιτέρω, στὴν Ἁγία Μαρίνα Ξυλιάτου σώζονταν δύο χειρόγραφες Ἀκολουθίες τοῦ ὁσίου Κυριακοῦ τοῦ Ἀναχωρητοῦ, τὶς ὁποῖες ἀντέγραψε καλλιγραφικὰ τὸν Αὔγουστο τοῦ 1904 ὁ ἐκ Πλατανιστάσας συνταξιοῦχος διδάσκαλος στὴν Ἅλωνα Χριστόδουλος Κάνθος. Τὴ μία ἀπὸ αὐτὲς ζήτησαν οἱ παλαιότεροι κάτοικοι τῆς Εὐρύχου, γιὰ νὰ τιμήσουν τὸν ὁμώνυμο τοπικό τους ἅγιο, ἂν καὶ τίποτα σ᾽ αὐτὴ δὲν ἀναφέρεται στὸ πρόσωπό του, οὔτε καὶ κάποιο συναξάριο περιλαμβάνει. Ἡ φυλλάδα αὐτὴ φυλάσσεται σήμερα στὸ ἀρχεῖο τοῦ Ἐπισκοπείου στὴν Εὐρύχου, ἐνῶ ἡ ἄλλη, ὅπως φαίνεται, ἔχει δυστυχῶς ἀπωλεσθεῖ .
Ἀλλά, οἱ ἅγιοί μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, δὲν εἶναι νεκροί. Εἶναι ζῶντες ἐν Χριστῷ, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀθανασίας. Ἔτσι καὶ ὁ ὅσιος Κυριακός, ὡς ζῶν ἐν Θεῷ, παρουσιάζεται καὶ στὶς μέρες μας σὲ πιστοὺς Χριστιανούς, τοὺς καλεῖ στὸν τάφο του ἐδῶ, ἐπιτελεῖ παράδοξα θαύματα. Εἶναι γνωστή, γιὰ παράδειγμα, ἡ ἐμφάνισή του, ὡς ἡλικιωμένου Γέροντος, στὸν χωριανό, γέρο-Στυλιανὸ Μυλωνᾶ, ἡ θεραπεία παιδιοῦ κάποιου διδασκάλου ἀπὸ τὴ Λάρνακα, τὸ ὁποῖο θεράπευσε ἀπὸ καρκίνο στὸν ἐγκέφαλο καί, πιὸ πρόσφατα (ἔτος 2012), ἡ θεραπεία ἀπὸ τὴν ἐπώδυνη νόσο τῆς σκλήρυνσης κατὰ πλάκας τοῦ ἀγαπητοῦ Κυριάκου ἀπὸ τὶς Ἀγκλεισίδες Λάρνακος. Ἐμφανίσθηκε καὶ σ᾽ αὐτὸν ὁ ὅσιος Κυριακὸς καὶ τοῦ εἶπε: «Ἐγὼ θὰ σὲ κάμω καλά». Καὶ τὸν θεράπευσε καὶ τὸν παρακίνησε νὰ ἔλθει ἐδῶ στὸ σπίτι του, στὸν τάφο του, νὰ προσκυνήσει. Ὁ νεαρός, μόλις ἀντίκρυσε τὴν παλαιὰ εἰκόνα τοῦ ἁγίου, τὸν ἀναγνώρισε ἀμέσως!
Νὰ παρακαλέσουμε κι ἐμεῖς τὸν Κύριο, νὰ μᾶς χαρίζει μὲ τὶς πρεσβεῖες τοῦ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν Κυριακοῦ μετάνοια, διόρθωση τῆς ζωῆς μας, ἀγάπη καὶ συγχωρητικότητα, τήρηση τῶν ἐντολῶν Του, ὥστε νὰ ἀξιωθοῦμε καὶ τὴν ἐδῶ ζωὴ νὰ διέλθουμε εἰρηνικά, καὶ σὲ ἐκείνη τὴν ἀτελεύτητη καὶ αἰώνια νὰ εἰσέλθουμε, ὅπου καὶ ὁ ὅσιος Κυριακὸς καὶ ὅλοι οἱ ἀπ᾽ αἰῶνος ἅγιοι βλέπουν τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ καὶ δοξάζουν ἀτελεύτητα Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, τὴ Μία Θεότητα, στὴν Ὁποία ἀνήκει ἡ δόξα στοὺς αἰῶνες. Ἀμήν!
Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Συμεών του εν τω Θαυμαστώ όρει (24 Μαΐου)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Συμεών του εν τω Θαυμαστώ όρει
Θαυμαστόν ώκει πριν Συμεών γης όρος,
Πόλου δε πανθαύμαστον οικεί νυν όρος.
Eικάδι ένθα νόες Συμεών μόλεν αμφί τετάρτη.
Oύτος ο Όσιος και Θαυματουργός Συμεών, ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Iουστίνου του δευτέρου, εν έτει φοδ΄ [574]. Eγεννήθη δε εις την Aντιόχειαν της Συρίας, από πατέρα μεν, Iωάννην καλούμενον, όστις εκατάγετο από την Έδεσσαν, από μητέρα δε, Mάρθαν ονόματι, η οποία ανετράφη εις την Aντιόχειαν. Tα δε εξής περί αυτού λεγόμενα, όλα είναι θαυμαστά, και ανώτερα των όρων της ανθρωπίνης φύσεως, τόσον εκείνα, οπού συνέβησαν θεόθεν εις αυτόν, όσον και εκείνα οπού αυτός εποίησε. Συνελήφθη γαρ αυτός διά προσευχής, και προ του ακόμη να συλληφθή, εμαρτύρησεν ο μέγας Πρόδρομος και Bαπτιστής Iωάννης, την μέλλουσαν αυτού αρετήν, και επρομήνυσεν εις την μητέρα του την τελειότητα, οπού έμελλε να λάβη ο υιός της. Aφ’ ου δε εγεννήθη, τελείως δεν εβύζασε το αριστερόν βυζί της μητρός του. Eδήλονε δε τούτο, ότι το παιδίον μέλλει να έχη πρόθυμον την προς τα καλά ορμήν, και ότι έχει να μένη αμέτοχος της αριστεράς πράξεως των κακών. Όταν δε έγινε χρόνων έξ, εν ω καιρώ διά το ατελές της ηλικίας, αμελούσι τα παιδία, και φέρονται ευκόλως εις τα τυχόντα πράγματα, τότε λέγω ο θεόσοφος ούτος παίς, καταφρονήσας όλα τα εν ποσίν αυτού γήινα πράγματα, επήγεν εις το βουνόν, και ευθύς εμεταχειρίσθη μίαν τόσον σκληράν ζωήν και δίαιταν, η οποία μόλις και μετά βίας συνειθίζει να αποκτάται ύστερα από χρόνους πολλούς, και από άνδρας ηλικιωμένους. Όθεν διά την προθυμίαν και ζωήν του ταύτην, είδε πολλάς θεϊκάς και αγγελικάς εμφανείας και οπτασίας, αι οποίαι εδίδασκον αυτόν εκείνα, οπού έπρεπε να πράξη, ήτοι το να προτιμά μεν πάντοτε τα καλά και τας αρετάς, να φεύγη δε και να μισή τα κακά και τας αμαρτίας.
Kαι λοιπόν εν τω σώματι ευρισκόμενος ο αοίδιμος Συμεών, υπερέβη τα του σώματος φυσικά και συστατικά ιδιώματα, επειδή πλέον δεν ετρέφετο με ανθρώπινον φαγητόν, αλλά με τροφήν άφθαρτον, η οποία εφέρετο εις αυτόν από τον Oυρανόν, έως της διά του θανάτου αυτού αναλύσεως. Aλλά ταύτα μεν, και το άπειρον πλήθος των θαυμάτων, οπού ετέλεσεν ο Όσιος ούτος, τα αναφέρει ο κατά πλάτος Bίος αυτού. Tούτο δε μόνον είναι άξιον να σημειώσωμεν εδώ, ότι νεαράν και παιδικήν ηλικίαν έχων ο Άγιος, αφήκε τον κόσμον. Kαι πρώτον μεν, ανεστήλωσε τον εαυτόν του εις το Mοναστήριον εκείνο, εις το οποίον εμβήκεν αφ ου εκατέβη από το όρος. Eις το όρος δε, πρώτος αυτός ανέβη και έμεινεν εκεί χρόνους έξ. Έπειτα ανέβη επάνω εις τον στύλον, και εστάθη εις αυτόν χρόνους δεκαοκτώ. Πηγαίνωντας δε εις το Θαυμαστόν όρος, έμεινε δέκα χρόνους επάνω εις ένα τόπον, ο οποίος ήτον υψηλός με ξηράς πέτρας. Mετά ταύτα ανέβη εις τον μικρόν στύλον, και εκεί διεπέρασε χρόνους σαρανταπέντε, ώστε όλοι οι χρόνοι της ζωής του, έγιναν ογδοηνταπέντε. Eις το διάστημα δε των εβδομηνταεννέα χρόνων, διέλαμψεν ο μακάριος με την υπέρ άνθρωπον άσκησιν και καρτερίαν, και έτζι κοιμηθείς εν Kυρίω, μετέβη εις την των Aγγέλων δόξαν τε και λαμπρότητα. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτού όρα εις την Kαλοκαιρινήν1.)
Σημείωση
1. Σημείωσαι, ότι ο Άγιος Iσαάκ προς τούτον τον θαυματουργόν Συμεώνην επιστέλλει την ωφελιμωτάτην εκείνην τετάρτην αυτού επιστολήν, ως θέλουσί τινες. O ελληνικός Bίος του Oσίου ευρίσκεται εν τη Iερά Mονή των Iβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Eυλογητός ο Θεός· αυτόν γαρ ευλογείν άξιον».
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Ἀποστολικὸ καὶ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα: Κυριακὴ 25 Μαΐου 2025
Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΕΚ ΜΕΤΑΘΕΣΕΩΣ – Γ’ ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15
Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃ ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
9: 1-38
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ παράγων ὁ Ἰησοῦς εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς· καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Ραββί, τίς ἥμαρτεν, οὗτος ἢ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς· Οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ’ ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ ἐν αὐτῷ. ἐμὲ δεῖ ἐργάζεσθαι τὰ ἔργα τοῦ πέμψαντός με ἕως ἡμέρα ἐστίν· ἔρχεται νὺξ ὅτε οὐδεὶς δύναται ἐργάζεσθαι. ὅταν ἐν τῷ κόσμῳ ὦ, φῶς εἰμι τοῦ κόσμου. ταῦτα εἰπὼν ἔπτυσεν χαμαὶ καὶ ἐποίησε πηλὸν ἐκ τοῦ πτύσματος, καὶ ἐπέχρισε τὸν πηλὸν ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ τυφλοῦ καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ὕπαγε νίψαι εἰς τὴν κολυμβήθραν τοῦ Σιλωάμ, ὃ ἑρμηνεύεται ἀπεσταλμένος. ἀπῆλθεν οὖν καὶ ἐνίψατο, καὶ ἦλθε βλέπων. Οἱ οὖν γείτονες καὶ οἱ θεωροῦντες αὐτὸν τὸ πρότερον ὅτι τυφλὸς ἦν, ἔλεγον· Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ καθήμενος καὶ προσαιτῶν; ἄλλοι ἔλεγον ὅτι οὗτός ἐστιν· ἄλλοι δὲ ὅτι ὅμοιος αὐτῷ ἐστιν. ἐκεῖνος ἔλεγεν ὅτι ἐγώ εἰμι. ἔλεγον οὖν αὐτῷ· Πῶς ἀνεῴχθησάν σου οἱ ὀφθαλμοί; ἀπεκρίθη ἐκεῖνος καὶ εἶπεν· Ἄνθρωπος λεγόμενος Ἰησοῦς πηλὸν ἐποίησε καὶ ἐπέχρισέ μου τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἶπέ μοι· ὕπαγε εἰς τὴν κολυμβήθραν τοῦ Σιλωὰμ καὶ νίψαι· ἀπελθὼν δὲ καὶ νιψάμενος ἀνέβλεψα. εἶπον οὖν αὐτῷ· Ποῦ ἐστιν ἐκεῖνος; λέγει· Οὐκ οἶδα. Ἄγουσιν αὐτὸν πρὸς τοὺς Φαρισαίους, τόν ποτε τυφλόν. ἦν δὲ σάββατον ὅτε τὸν πηλὸν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμούς. πάλιν οὖν ἠρώτων αὐτὸν καὶ οἱ Φαρισαῖοι πῶς ἀνέβλεψεν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Πηλὸν ἐπέθηκέ μου ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμούς, καὶ ἐνιψάμην, καὶ βλέπω. ἔλεγον οὖν ἐκ τῶν Φαρισαίων τινές· Οὗτος ὁ ἄνθρωπος οὐκ ἔστι παρὰ τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ. ἄλλοι ἔλεγον· Πῶς δύναται ἄνθρωπος ἁμαρτωλὸς τοιαῦτα σημεῖα ποιεῖν; καὶ σχίσμα ἦν ἐν αὐτοῖς. λέγουσι τῷ τυφλῷ πάλιν· Σὺ τί λέγεις περὶ αὐτοῦ, ὅτι ἤνοιξέ σου τοὺς ὀφθαλμούς; ὁ δὲ εἶπεν ὅτι προφήτης ἐστίν. οὐκ ἐπίστευον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι περὶ αὐτοῦ ὅτι τυφλὸς ἦν καὶ ἀνέβλεψεν, ἕως ὅτου ἐφώνησαν τοὺς γονεῖς αὐτοῦ τοῦ ἀναβλέψαντος καὶ ἠρώτησαν αὐτοὺς λέγοντες· Οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ὑμῶν, ὃν ὑμεῖς λέγετε ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη; πῶς οὖν ἄρτι βλέπει; ἀπεκρίθησαν δὲ αὐτοῖς οἱ γονεῖς αὐτοῦ καὶ εἶπον· Οἴδαμεν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ἡμῶν καὶ ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη· πῶς δὲ νῦν βλέπει οὐκ οἴδαμεν, ἢ τίς ἤνοιξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἡμεῖς οὐκ οἴδαμεν· αὐτὸς ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν ἐρωτήσατε, αὐτὸς περὶ ἑαυτοῦ λαλήσει. ταῦτα εἶπον οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ὅτι ἐφοβοῦντο τοὺς Ἰουδαίους· ἤδη γὰρ συνετέθειντο οἱ Ἰουδαῖοι ἵνα, ἐάν τις ὁμολογήσῃ Χριστόν, ἀποσυνάγωγος γένηται. διὰ τοῦτο οἱ γονεῖς αὐτοῦ εἶπον ὅτι ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν ἐρωτήσατε. Ἐφώνησαν οὖν ἐκ δευτέρου τὸν ἄνθρωπον ὃς ἦν τυφλὸς, καὶ εἶπον αὐτῷ· Δὸς δόξαν τῷ Θεῷ· ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι ὁ ἄνθρωπος οὗτος ἁμαρτωλός ἐστιν. ἀπεκρίθη οὖν ἐκεῖνος καὶ εἶπεν· Εἰ ἁμαρτωλός ἐστιν οὐκ οἶδα· ἓν οἶδα, ὅτι τυφλὸς ὢν ἄρτι βλέπω. εἶπον δὲ αὐτῷ πάλιν· Τί ἐποίησέ σοι; πῶς ἤνοιξέ σου τοὺς ὀφθαλμούς; ἀπεκρίθη αὐτοῖς· Εἶπον ὑμῖν ἤδη, καὶ οὐκ ἠκούσατε· τί πάλιν θέλετε ἀκούειν; μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε αὐτοῦ μαθηταὶ γενέσθαι; ἐλοιδόρησαν αὐτὸν καὶ εἶπον· Σὺ εἶ μαθητὴς ἐκείνου· ἡμεῖς δὲ τοῦ Μωϋσέως ἐσμὲν μαθηταί. ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι Μωϋσεῖ λελάληκεν ὁ Θεός· τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστίν. ἀπεκρίθη ὁ ἄνθρωπος καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Ἐν γὰρ τούτῳ θαυμαστόν ἐστιν, ὅτι ὑμεῖς οὐκ οἴδατε πόθεν ἐστί, καὶ ἀνέῳξέ μου τοὺς ὀφθαλμούς. οἴδαμεν δὲ ὅτι ἁμαρτωλῶν ὁ Θεὸς οὐκ ἀκούει, ἀλλ’ ἐάν τις θεοσεβὴς ᾖ καὶ τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιῇ, τούτου ἀκούει. ἐκ τοῦ αἰῶνος οὐκ ἠκούσθη ὅτι ἤνοιξέ τις ὀφθαλμοὺς τυφλοῦ γεγεννημένου· εἰ μὴ ἦν οὗτος παρὰ Θεοῦ, οὐκ ἠδύνατο ποιεῖν οὐδέν. ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· Ἐν ἁμαρτίαις σὺ ἐγεννήθης ὅλος, καὶ σὺ διδάσκεις ἡμᾶς; καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω. Ἤκουσεν Ἰησοῦς ὅτι ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω, καὶ εὑρὼν αὐτὸν εἶπεν αὐτῷ· Σὺ πιστεύεις εἰς τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ; ἀπεκρίθη ἐκεῖνος καὶ εἶπε· Καὶ τίς ἐστι, Κύριε, ἵνα πιστεύσω εἰς αὐτόν; εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Καὶ ἑώρακας αὐτὸν καὶ ὁ λαλῶν μετὰ σοῦ ἐκεῖνός ἐστιν. ὁ δὲ ἔφη· Πιστεύω, Κύριε· καὶ προσεκύνησεν αὐτῷ.
Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ