Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ)
Πρὸς Κορινθίους Β’ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
4: 6-15

Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
6: 17-23

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἔστη ὁ Ἰησοῦς ἐπὶ τόπου πεδινοῦ, καὶ ὄχλος μαθητῶν αὐτοῦ, καὶ πλῆθος πολὺ τοῦ λαοῦ ἀπὸ πάσης τῆς Ἰουδαίας καὶ Ἱερουσαλὴμ καὶ τῆς παραλίου Τύρου καὶ Σιδῶνος, οἳ ἦλθον ἀκοῦσαι αὐτοῦ καὶ ἰαθῆναι ἀπὸ τῶν νόσων αὐτῶν, καὶ οἱ ὀχλούμενοι ἀπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων, καὶ ἐθεραπεύοντο· καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐζήτει ἅπτεσθαι αὐτοῦ, ὅτι δύναμις παρ’ αὐτοῦ ἐξήρχετο καὶ ἰᾶτο πάντας. Καὶ αὐτὸς ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἔλεγε· Μακάριοι οἱ πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν, ὅτι χορτασθήσεσθε. μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε. μακάριοί ἐστε ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅταν ἀφορίσωσιν ὑμᾶς καὶ ὀνειδίσωσι καὶ ἐκβάλωσι τὸ ὄνομα ὑμῶν ὡς πονηρὸν ἕνεκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Χαίρετε ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ καὶ σκιρτήσατε· ἰδοὺ γὰρ ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τῷ οὐρανῷ.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Ευθυμίου του Μεγάλου

Τι κοινόν Ευθύμιε σοι και τω βίω;
Προς Aγγέλους άπαιρε τους ξένους βίου.
Λήξε βίου Ευθύμιος εικάδι ηϋγένειος.

Oύτος ο Όσιος Πατήρ ημών και Mέγας Ευθύμιος, ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Γρατιανού, εν έτει τοζ΄ [377]¹, καταγόμενος από την Μελιτινήν, την εν τη Aρμενία ευρισκομένην, υιός γονέων ευσεβών και πιστών, Παύλου και Διονυσίας ονομαζομένων. Καθώς δε ο Πρόδρομος Ιωάννης εγεννήθη από στείραν μητέρα, έτζι και ο Όσιος ούτος Ευθύμιος εγεννήθη από στείραν, και έλαβε το όνομα Ευθύμιος από τον Θεόν, προ του να συλληφθή. Eπειδή γαρ οι γονείς του παρεκάλουν τον Θεόν να τους δώση τέκνον, διά τούτο έγινεν εις αυτούς φωνή δι’ Aγγέλου, ήτις έλεγεν, ότι να ευθυμούν και να χαίρουν. Ή μάλλον να ευθυμούν και να χαίρουν όλοι, και όχι μόνον οι γονείς του. Καθότι μαζί με την γέννησιν του παιδίου, έχει να καταλυθή κάθε αίρεσις, και κάθε ειρήνη έχει να χαρισθή εις την Eκκλησίαν του Θεού. Όθεν διά την αιτίαν ταύτην ωνομάσθη ο Όσιος ούτος Ευθύμιος. Αφ’ ου δε απέθανεν ο πατήρ του Αγίου, επροσφέρθη ο Όσιος από την μητέρα του εις τον Ευτρώιον τον Eπίσκοπον της Μελιτινής, από τον οποίον εσυναριθμήθη εις το τάγμα των κληρικών: ήτοι έγινεν Aναγνώστης. Eπειδή δε εστάθη επιτήδειος εις την των ιερών μαθημάτων παιδείαν, και υπερέβαλεν όλους τους εναρέτους κατά την αύξησιν της ασκήσεως και αρετής, τούτου χάριν ηναγκάσθη να χειροτονηθή Πρεσβύτερος, και να δεχθή την προστασίαν και επιμέλειαν των ιερών ασκητηρίων και Μοναστηρίων. Όταν δε έφθασεν εις τους εικοσιεννέα χρόνους της ηλικίας του, επήγεν εις τα Ιεροσόλυμα. Και εσυγκατοίκησε μαζί με τον Όσιον Θεόκτιστον εις ένα σπήλαιον, το οποίον ευρίσκετο εις το βουνόν. Eκεί δε κατοικών ο Όσιος, πολλούς ανθρώπους ηλευθέρωσεν από δεινά πάθη και ασθενείας.

Λέγεται δε, ότι και ο Όσιος ούτος, από πολλά ολίγα ψωμία έθρεψε τετρακοσίους ανθρώπους, οι οποίοι ήλθον εις το Μοναστήριον. Όχι μόνον δε αυτός έλυσε την στείρωσιν της μητρός του και εγεννήθη, αλλά και άλλας στείρας και ατέκνους γυναίκας, απέδειξε γονίμους και πολυτέκνους διά προσευχής του. Αυτός άνοιξε τας πύλας του ουρανού, καθώς και ο Mέγας Hλίας, και έφερε βροχήν, και με αυτήν ιάτρευσε την γην, η οποία έπασχεν από ακαρπίαν. Eφανέρωσε δε την εσωτερικήν λαμπρότητα της ψυχής του θείου Ευθυμίου, ο στύλος του πυρός, τον οποίον είδον οι παρεστώτες, ότι εκατέβη από τους ουρανούς, εις τον καιρόν οπού ελειτούργει ο Άγιος την αναίμακτον θυσίαν, και έλαμπε τον Όσιον, έως οπού ετελείωσεν ο καιρός της ιερουργίας. Σημείον δε και απόδειξις της τελείας καθαρότητος και αγνείας του Οσίου τούτου εστάθη, το να βλέπη νοερώς με το διορατικόν όμμα της ψυχής, τας διαθέσεις και καταστάσεις των ψυχών εκείνων, οπού επλησίαζον διά να μεταλάβουν τα άχραντα Μυστήρια: ήγουν, ποίος μεν, μεταλαμβάνει με καθαράν συνείδησιν, ποίος δε, με μεμολυσμένην. Φθάσας δε εις τον εννενηκοστόν έβδομον χρόνον της ζωής του, προς Κύριον εξεδήμησεν. Ήτον δε, κατά μεν το είδος του προσώπου, χαρίεις. Κατά δε τον τρόπον της ψυχής ήτον ευκολοπλησίαστος και απλούς. Kατά το χρώμα, ήτον άσπρος. Και κατά την ηλικίαν και το ανάστημα του σώματος, ήτον ευπρεπής και σεμνός. Είχε τας τρίχας άσπρας, και το γένειον μακρόν έως εις τα μηρία του.

Λέγουσι δε διά τον Άγιον τούτον, ότι όταν ένας Μοναχός έμελλε να αποθάνη, ο οποίος, ενομίζετο μεν, κατά τα έξω και τα φαινόμενα κοντά εις τους πολλούς, ότι ήτο σώφρων και εγκρατής και άγιος· κατά δε τα έσω και την καρδίαν, ήτον ακόλαστος και ακρατής, επειδή εσυγκατατίθετο και εγλυκαίνετο εις τους αισχρούς λογισμούς. Όταν, λέγω, ο Μοναχός ούτος έμελλε να αποθάνη, έβλεπεν ο μακάριος Ευθύμιος ένα Άγγελον, όστις εβάσταζεν ένα κοντάρι με τρία οδόντια, και με αυτό ανάσπα και εύγανε βιαίως την ψυχήν του αθλίου μοναχού εκείνου, και ευθύς ήκουσε και φωνήν, η οποία εφανέρονε τα κρυπτά και αισχρά του αποθανόντος διανοήματα². Τελείται δε η του Οσίου Σύναξις εν τη αγιωτάτη Μεγάλη Εκκλησία. (Τον κατά πλάτος Βίον του Οσίου τούτου όρα εις το Eκλόγιον³.)

Σημειώσεις

1. Eν δε τω Ωρολογίω γράφεται ότι ήτον ο Όσιος Ευθύμιος κατά τους χρόνους Aρκαδίου και Ονωρίου εν έτει υ΄ [400], και ότι ετελεύτησεν εν έτει υξε΄ [465] επί της βασιλείας Λέοντος του Mεγάλου. Ούτος ο Όσιος εδιώρθωσεν Ευδοκίαν την βασίλισσαν, πεσούσαν εις την αίρεσιν των Μονοφυσιτών, και όρα εις την δεκάτην τρίτην του Αυγούστου. Ομοίως εδιώρθωσε και τον Όσιον Γεράσιμον, τον Ιορδανίτην, τον κατά απάτην πεσόντα εις την αυτήν αίρεσιν, και όρα εις την τετάρτην Μαρτίου.

2. H θεία φωνή, οπού ήκουσεν ο Άγιος, έλεγε ταύτα, ως εν τω κατά πλάτος Βίω τούτου οράται· «Καθώς η ψυχή αύτη δεν με ανάπαυσεν ούτε μίαν ημέραν, έτζι και συ μη παύσης σπαράττων αυτήν, και δεινώς τιμωρούμενος». Σημείωσαι, ότι εις τον Mέγαν τούτον Ευθύμιον οκτωήχους Κανόνας εφιλοπόνησεν ο οσιολογιώτατος διδάσκαλος κύριος Χριστοφόρος ο Προδρομίτης, και ο βουλόμενος ζητησάτω τούτους.

3. Tον ελληνικόν τούτου Βίον συνέγραψεν ο Μεταφραστής, ου η αρχή· «Και παντός μεν άλλου πράγματος». (Σώζεται εν τη Μεγίστη Λαύρα, εν τη ιερά Μονή των Ιβήρων και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη των Aγίων Μαρτύρων Βάσσου, Ευσεβίου, Ευτυχίου και Βασιλείδου

Aπορραγήναι μη θέλων Βασιλίδης,
Μοίρας αθλητών, ερράγη την γαστέρα.

Oύτοι οι ανωτέρω τέσσαρες Μάρτυρες ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού, εν έτει σϟη΄ [298], πλούτον έχοντες πολύν, και μετέχοντες από την σύγκλητον του βασιλέως βουλήν. Προσήλθον δε εις την πίστιν του Xριστού, και το άγιον έλαβον Βάπτισμα, επειδή και είδον τον Eπίσκοπον Θεόπεμπτον, πως ανδρείως υπέμενε τας παρά των απίστων βασάνους, και έκαμνε θαύματα με την δύναμιν του Xριστού. Όθεν διαβαλθέντες εις τον βασιλέα και παρασταθέντες έμπροσθεν αυτού, πρώτον μεν, υστερούνται τας ζώνας οπού εφόρουν, ως σημείον της αξίας των, έπειτα λαμβάνει ο καθένας διάφορα τέλη της ζωής. Ο μεν γαρ Άγιος Βάσσος, βαλθείς μέσα εις ένα λάκκον έως εις τα μηρία, και κοπείς τας χείρας και όλον το σώμα, ετελειώθη. O δε Άγιος Ευσέβιος κρεμασθείς κατακέφαλα, και κοπείς μερικώς με τους παλτάδας, ετελειώθη. O δε Άγιος Ευτύχιος τεντωθείς βιαίως εις τέσσαρας πάλους, και εις τρία μέρη μοιρασθείς, έλαβε το μακάριον τέλος. O δε Άγιος Βασιλίδης σχισθείς την κοιλίαν με μάχαιραν, ετελείωσε την ζωήν. Και έτζι έλαβον και οι τέσσαρες τους στεφάνους του μαρτυρίου¹.

Σημείωση

1. Σημείωσαι, ότι περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Μηναίοις η μνήμη και το Συναξάριον των Aγίων Μαρτύρων Ευγενίου, Κανδίδου, Ουαλλεριανού και Ακύλα. Ταύτα γαρ γράφονται κατά την εικοστήν πρώτην του παρόντος.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη των Aγίων Μαρτύρων Ιννά, Πιννά, και Pιμμά

Θάλψις δεχέσθω τους αθλητάς Κυρίου,
Ιννάν Πιννάν Pιμμάν τε τους κρυσταλλίνους.

Oύτοι οι Άγιοι τρεις Μάρτυρες, ήτον από μίαν χώραν, κειμένην κατά το βόρειον μέρος. Πιασθέντες δε από τους ειδωλολάτρας βαρβάρους, επαραστάθησαν εις τον άρχοντα της χώρας. O οποίος βλέπωντας τους Μάρτυρας ομολογούντας τον Χριστόν, εκαταδίκασεν αυτούς να τελειώσουν την ζωήν τους με κρύον. Και λοιπόν δένονται πρώτον οι Άγιοι από ξύλα όρθια, τα οποία εμπήχθησαν εις το μέσον του ποταμού εν τω καιρώ του χειμώνος. Όταν και αυτό το φύσει ευκίνητον και ολισθηρόν νερόν, δεν εδιάφερεν από τα ακίνητα και βαρέα σώματα, με το να ήτον όλον παγωμένον από την ψύχραν. Όθεν με την τοιαύτην βάσανον, παρέδωκαν οι μακάριοι τας ψυχάς των εις χείρας Θεού, και έλαβον τους στεφάνους του μαρτυρίου.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του μακαρίου Πέτρου του τελώνου

Καλεί σε Πέτρε Χριστός εκ τελωνίου,
Προς αρετήν πριν, νυν δε προς τρυφήν πόλου.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Ιουστινιανού, εν έτει φλ΄ [530], πατρίκιος ων κατά την αξίαν, και της Aφρικής όλης την διοίκησιν έχων. Eπειδή δε ήτον πολλά άσπλαγχνος και ανελεήμων, διά τούτο έλαβεν επωνυμίαν και ωνομάζετο παρά πάντων φειδωλός, ήτοι ακριβός. Μίαν φοράν δε ένας πτωχός επήγεν εις αυτόν, χάριν δοκιμής, και εζήτει φορτικώς ελεημοσύνην. O δε Πέτρος θυμωθείς, άρπασεν ένα ψωμί από τα ζεστά ψωμία οπού τότε έτυχε να φέρνη ο δούλος του από τον φούρνον, και έρριψεν αυτό ωσάν πέτραν κατ’ επάνω του πτωχού. O δε πτωχός αρπάσας το ψωμίον, έφυγε. Δεν επέρασαν δύω ημέραι, και ο Πέτρος πίπτει εις μίαν βαρείαν ασθένειαν, και εν τη ασθενεία βλέπει τον εαυτόν του οπού εζητείτο να δώση απολογίαν διά τα όσα έπραξεν. Έπειτα του εφαίνετο, ότι εκεί ήτον και μία ζυγαρία, της οποίας, εις μεν το αριστερόν μέρος έβλεπεν, ότι εσυνάγοντο μαύροί τινες, και έβαλον τας κακάς του πράξεις. Eις δε το δεξιόν μέρος της ζυγαρίας, έβλεπεν άνδρας τινας ασπροφόρους και θαυμαστούς κατά το πρόσωπον, οι οποίοι δεν εύρισκον άλλο τι καλόν να βάλουν, διά να γένη ισοβαρές με το ζερβόν μέρος, πάρεξ εκείνο μόνον το ψωμί, οπού κατά του πένητος έρριψε. Ταύτα ιδών ο Πέτρος, ήλθεν εις τον εαυτόν του. Και ευθύς οπού εσηκώθη από την ασθένειαν, εμοίρασεν εις τους πτωχούς, όχι μόνον όλα του τα υπάρχοντα, αλλά και αυτά τα ίδια ρούχα οπού εφόρει έδωκεν εις ένα πτωχόν. Eπειδή δε είδεν εις το όνειρόν του τον Xριστόν, οπού εφόρει τα ρούχα εκείνα, διά τούτο ο αοίδιμος επώλησε και τον ίδιον εαυτόν του, και την τιμήν έδωκεν εις τους πένητας.

Eπώλησε δε τον εαυτόν του εις ένα αυθέντην, χρυσοχόον κατά την τέχνην. Eπειδή δε ύστερον έβλεπεν ο μακάριος, πως έμελλε να γνωρισθή ποίος είναι, διά τούτο θέλωντας να φύγη από το οσπήτιον του αυθέντου του, είπεν εις τον πορτάρην κωφόν όντα και βουβόν. Eν ονόματι Xριστού άκουσόν μου, και άνοιξον την πόρταν. Και ω του θαύματος! ευθύς ο πριν κωφός και βουβός ελάλει και ήκουεν. Όθεν ευγαίνωντας έξω έφυγε, και επήγεν εις τα Ιεροσόλυμα. Aπό εκεί δε αναχωρήσας, επήγεν εις την Κωνσταντινούπολιν, όπου και ανεπαύθη εν Κυρίω, και ενταφιάσθη εις την τοποθεσίαν την καλουμένην του Bοός, εν τω ιδίω οίκω.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Πηγή: https://proskynitis.blogspot.com/2025/01/blog-post_29.html?m=1

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΘ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
3: 4-11

Ἀδελφοί, ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ὑμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ. Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, δι᾽ ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας· ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς. Νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν· μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ᾽ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν, ὅπου οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ ᾽Ιουδαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ΄ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
17: 12-19

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἰσερχομένου τοῦ Ἰησοῦ εἴς τινα κώμην ἀπήντησαν αὐτῷ δέκα λεπροὶ ἄνδρες, οἳ ἔστησαν πόρρωθεν, καὶ αὐτοὶ ἦραν φωνὴν λέγοντες· Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς. καὶ ἰδὼν εἶπεν αὐτοῖς· Πορευθέντες ἐπιδείξατε ἑαυτοὺς τοῖς ἱερεῦσι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ὑπάγειν αὐτοὺς ἐκαθαρίσθησαν. εἷς δὲ ἐξ αὐτῶν, ἰδὼν ὅτι ἰάθη, ὑπέστρεψε μετὰ φωνῆς μεγάλης δοξάζων τὸν Θεόν, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ εὐχαριστῶν αὐτῷ· καὶ αὐτὸς ἦν Σαμαρείτης. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· Οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν; οἱ δὲ ἐννέα ποῦ; οὐχ εὑρέθησαν ὑποστρέψαντες δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ εἰ μὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος; καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἀναστὰς πορεύου· ἡ πίστις σου σέσωκέ σε.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Ὁμιλία, σὺν Θεῷ ἁγίῳ, εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον τῆς ΙΒ´ Κυριακῆς (Τῶν 10 Λεπρῶν)

Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ

«Οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν; οἱ δὲ ἐννέα ποῦ;»

Τρία σπουδαῖα θέματα θέτει μὲ ἐνάργεια μπροστὰ στὰ μάτια μας ἡ σημερινὴ σύντομη εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί.

Ἕνα μεγάλο θαῦμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μία μεγάλη ἀρετὴ καὶ ἕνα μεγάλο πάθος-ἁμαρτία. Ποιά εἶναι αὐτά; Τὸ θαῦμα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ εἶναι ἡ θεραπεία τῶν δέκα λεπρῶν ἀνδρῶν. Ἡ μεγάλη ἀρετὴ εἶναι αὐτὴ τῆς εὐγνωμοσύνης καὶ εὐχαριστίας, κατ᾿ ἐξοχὴν πρὸς τὸν Θεό, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀνθρώπους-εὐεργέτες μας. Ἡ ἁμαρτία δέ, αὐτὴ τῆς ἀγνωμοσύνης καὶ ἀχαριστίας.

Περιοδεύοντας κάποτε ὁ Κύριος, κηρύττοντας τὸ Εὐαγγέλιο, εὐεργε-τώντας καὶ θεραπεύοντας τοὺς ἀνθρώπους καὶ ἐνῶ ἑτοιμαζόταν νὰ εἰσέλθει σ᾿ ἕνα χωριουδάκι τῆς Παλαιστίνης γιὰ τὸ σωτήριο ἔργο Του, συναντᾶ ἕνα θλιβερὸ θέαμα: Δέκα λεπροὶ ἄνδρες, ποὺ στέκονταν μακρυά, ἔξω ἀπὸ τὸν οἰκισμὸ ἐκεῖνο, ἄρχισαν νὰ φωνάζουν μὲ ἐλεεινὴ κραυγή, μὰ καὶ πίστη συνάμα: «Ἰησοῦ, ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς»!

Πρέπει ἐδῶ νὰ ἀναφέρουμε, πὼς ἡ ἀρρώστεια τῆς λέπρας εἶναι μία ἀπὸ τὶς ἀρχαιότερα γνωστὲς καὶ καταγραμμένες. Πρόκειται γιὰ μία λοιμώδη, μεταδοτικὴ δηλαδὴ ἀσθένεια, τῆς ὁποίας τὸν μικροοργανισμὸ ἀνακάλυψε τὸ 1873 ὁ Νορβηγὸς Hansen, ἐξ οὗ καὶ εἶναι γνωστὴ καὶ ὡς νόσος τοῦ Χάνσεν. Τὸ 1947 ἀνακαλύφθηκαν κατάλληλα φάρμακα γιὰ τὴ θεραπεία της, ὡστόσο ὑπάρχουν μέχρι σήμερα κρούσματα. Ἤδη ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐποχὴ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, σύμφωνα μὲ τὸν Μωσαϊκὸ Νόμο, ὁ λεπρὸς ἐθεωρεῖτο ὡς ἀκάθαρτος καὶ μιασμένος ψυχῇ τε καὶ σώματι· γι᾿ αὐτὸ καί, ἀφοῦ διαπιστωνόταν ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς -ποὺ ἦσαν οἱ ἁρμόδιοι γιὰ τὴ διάγνωση, τόσο τῆς νόσου αὐτῆς, ὅσο καὶ τῆς θεραπείας της-, ὅτι κάποιος ἔπασχε ἀπὸ λέπρα, αὐτὸς διωκόταν ἀπὸ τὴν πόλη ἢ τὸ χωριό του, καὶ ὑποχρεωνόταν νὰ μένει ἔξω ἀπὸ τὰ ὅρια τοῦ οἰκισμοῦ του μέχρι, ἢ νὰ θεραπευθεῖ, ἢ νὰ ἀποθάνει ὡς λεπρός. Ἐπειδὴ λοιπὸν οἱ ταλαίπωροι λεπροὶ θεωροῦνταν μιάσματα, ἀπα-γορευόταν νὰ συναναστρέφονται μὲ ἄλλους ἀνθρώπους καὶ εἶχαν ἔτσι διπλὸ καὶ πολλαπλὸ βάσανο.

Δέκα τέτοιους δύστυχους λεπροὺς συνάντησε τότε καὶ ὁ Κύριός μας, ποὺ ἀσφαλῶς εἶχαν ἀκούσει γιὰ τὴ χάρη τῶν ἰάσεων, ποὺ εἶχε ὁ ἅγιος ἐκεῖνος Διδάσκαλος· γι᾿ αὐτὸ καί, ὅταν ἀντιλήφθηκαν τὴν ἐκεῖ ἔλευσή Του, ἄρχισαν μὲ πίστη νὰ ἐπικαλοῦνται τὴ θεία Του βοήθεια. Κι ὁ φιλάνθρωπος ἰατρὸς ψυχῶν καὶ σωμάτων, βλέποντας τὴ θλίψη μὰ καὶ πίστη τους καὶ τηρώντας συνάμα τὴ σχετικὴ διάταξη τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου, ποὺ πιὸ πάνω ἀναφέραμε, τοὺς ἀποστέλλει στοὺς ἱερεῖς, γιὰ νὰ διαπιστώσουν τὴν κατάσταση τῆς ὑγείας τους. Κι ἐνῶ αὐτοί, ὑπακούοντας στὸν Μεγάλο Ἰατρό, πορεύονταν, θεραπεύ-θηκαν χάρη στὸ ἔλεός Του, πράγμα ποὺ ἐπιβεβαίωσαν καὶ οἱ ἱερεῖς.

Ἀλλά, τί λυπηρό! Μόνο ὁ ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς, ὅταν ἀντιλήφθηκε τὴ χάρη τῆς θεραπείας ποὺ ἔλαβε, γεμάτος συγκίνηση καὶ εὐγνωμοσύνη, ἔτρεξε πίσω, νὰ βρεῖ τὸν Κύριο, τὸν ἰατρὸ καὶ εὐεργέτη του, δοξάζοντας στὸν δρόμο τὸν Θεὸ μὲ μεγάλη φωνή! Καί, ὅταν Τὸν βρῆκε, ἔπεσε γονατιστὸς στὰ πόδια Του, εὐχαριστώντας Τον μὲ δάκρυα εὐγνωμοσύνης. Καὶ τὸ Εὐαγγέλιο μᾶς τονίζει ἐδῶ πὼς αὐτὸς ὁ λεπρὸς ἦταν Σαμαρείτης. Οἱ Σαμαρεῖτες ἦταν οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς μὲ πρωτεύουσα τὴν ἀρχαία πόλη Σαμάρεια, καὶ ἦσαν ἀλλογενεῖς, ὄχι Ἑβραῖοι στὴν καταγωγή, ποὺ εἶχαν ἀσπασθεῖ μὲν τὸν Μωσαϊκὸ Νόμο, διατηροῦσαν ὅμως πολλὲς ἰδιαιτερότητες στὴ λατρεία τους. Γιὰ τοὺς λόγους τούτους δὲν εἶχαν καθόλου καλὲς σχέσεις οἱ Ἰουδαῖοι μὲ τοὺς Σαμαρεῖτες. «Οὐ γὰρ συγχρῶνται Ἰουδαῖοι Σαμαρείταις», σημειώνει ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης στὸ Εὐαγγέλιό του.

Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριός μας θὰ τὸ ἐπισημάνει ἀμέσως, ἀφήνοντας ἀσφαλῶς νὰ νοηθεῖ ὅτι οἱ ἄλλοι ἐννέα θεραπευθέντες λεπροὶ ἦσαν Ἰουδαῖοι. Εἶπε λοιπὸν ὁ Κύριος: «Καλά! Δὲν θεραπεύθηκαν καὶ οἱ δέκα; Οἱ ἄλλοι ἐννέα, ποῦ εἶναι; Δὲν ἀντιλήφθηκαν καὶ αὐτοὶ τὴ Θεϊκὴ εὐεργεσία ποὺ τοὺς ἔγινε, ὥστε νὰ ἐπιστρέψουν καὶ νὰ εὐχαριστήσουν τὸν Θεό, παρὰ τοῦτος ὁ ἀλλογενής;»  Κι αὐτὰ ὁ ἀνενδεὴς Κύριος δὲν τὰ εἶπε γιατὶ ἔχει ἀνάγκη τὶς εὐχαριστίες μας, ἀλλὰ γιὰ νὰ μᾶς διδάξει τὸ χρέος τῆς εὐγνωμοσύνης καὶ εὐχαριστίας πρὸς τὸν Θεὸ γιὰ τὶς ἄπειρες εὐεργεσίες Του πρὸς ἐμᾶς. Μὰ καὶ ὁ εὐγνώμων λεπρὸς ἔλαβε διπλὴ καὶ πολλαπλὴ τὴν εὐεργεσία ἀπὸ τὸν Δεσπότη: Ἔλαβε, ὄχι μόνο τὴ σωματικὴ ἴαση, ἀλλὰ καὶ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του καὶ τὴ Χάρη νὰ πιστεύσει ἀληθινὰ στὸν Κύριο γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του.

Μεγάλη λοιπὸν ἡ ἀρετὴ τῆς εὐγνωμοσύνης καὶ εὐχαριστίας στὸν Θεό, ἀδελφοί. Καί, ὅπως εἴδαμε, τὴ ζητεῖ, τὴν ἀναμένει ὁ Θεὸς ἀπὸ ἐμᾶς. Πάντοτε, καὶ γιὰ ὅλα! Καὶ στὶς εὐτυχίες μας, καὶ στὶς δυστυχίες μας. Καὶ στὸν πλοῦτο, καὶ στὴ φτώχεια. Καὶ στὴν ὑγεία, καὶ στὴν ἀσθένεια! Ναί! Καὶ ὅπως θεόπνευστα μᾶς κηρύττει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «πάντοτε χαίρετε, ἀδια-λείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε. Τοῦτο γὰρ θέλημα Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς» (Α´ Θεσ. 5, 16-18). Καί, ἐφαρμόζοντας ἐμεῖς τοῦτο τὸ ‘‘χρυσὸ τρίπτυχο τῶν ἀρετῶν’’, δηλαδὴ μὲ τὸ νὰ ἔχουμε πάντοτε χαρὰ πνευματική, νὰ προσευχόμαστε ἀδιάλειπτα καὶ νὰ εὐχαριστοῦμε γιὰ ὅλα τὸν Δημιουργὸ καὶ Θεό μας, ἀποδεικνύουμε στὴν πράξη τὴν Πίστη μας. Ὅτι δηλαδὴ τίποτα δὲν εἶναι τυχαῖο. «Οὐδὲν ἀπρονόητον». Ὅλα στὴ ζωή μας εἶναι μέσα στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸ καλό μας, τὴ σωτηρία τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας.

Ἔτσι ἔζησαν ὅλοι οἱ ἀπ᾽ αἰῶνος ἅγιοι, ἔτσι ἔζησαν καὶ ἔφθασαν σὲ μεγάλα μέτρα ἁγιότητας καὶ δύο σύγχρονοί μας ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, γεννημένοι στὴ λεβεντομάνα Κρήτη, ποὺ ἔπασχαν ἀκριβῶς ἀπὸ τὴν ὀδυνηρὴ αὐτὴ νόσο τῆς λέπρας: Ὁ ὅσιος Νικηφόρος ὁ λεπρός, ποὺ πρόσφατα ἀνακηρύχθηκε ἐπίσημα ἡ ἁγιότητά του, καὶ ὁ Γέροντας Εὐμένιος Σαριδάκης, ποὺ καὶ αὐτὸς ἤδη ἐνεργεῖ θαυμαστὰ σημεῖα. Γιὰ νὰ ἀναφερθοῦμε ἰδιαίτερα στὸν ὅσιο Νικηφόρο, ὅπως γράφει στὸν Βίο του: «Ἐνῶ ὁ ἴδιος ἦταν κατάκοιτος, μὲ πληγὲς καὶ πόνους, δὲν γόγγυζε ἀλλὰ ἔδειχνε μεγάλη καρτερία… Εἶχε τὸ χάρισμα τῆς παρηγορίας τῶν θλιβομένων. Τὰ μάτια του ἦταν μονίμως ἐρεθισμένα, ἡ ὅρασή του ἐλαχίστη, εἶχε ἀγκυλώσεις στὰ χέρια καὶ παράλυση στὰ κάτω ἄκρα. Παρόλ᾽ αὐτά, ἦταν γλυκύτατος, μειλίχιος, χαμογελαστός, διηγεῖτο χαριτωμένα περιστατικά, ἦταν εὐχάριστος, ἀξιαγάπητος… Τὸ πρόσωπό του, ποὺ ἦταν φαγωμένο ἀπὸ τὰ στίγματα τῆς ἀσθένειας καὶ τὶς πληγές, ἔλαμπε καὶ ἔπαιρναν χαρὰ ὅσοι ἔβλεπαν αὐτὸ τὸν πάμπτωχο καὶ ἀσθενὴ ἄνθρωπο, ποὺ ἔλεγε: ‘‘Ἂς εἶναι δοξασμένο τὸ ἄγιο Ὄνομά Του!’’» Σὲ ἡλικία 74 ἐτῶν, στὶς 4 Ἰανουαρίου τοῦ 1964, κοιμήθηκε ὁ ὅσιος Νικηφόρος, καὶ τὰ ἱερά του λείψανα τώρα εὐωδιάζουν ὑπερκόσμια καὶ  θαυματουργοῦν.

Κι ἐμεῖς, ἀδελφοί μου, ποτὲ νὰ μὴ χάνουμε τὴν πίστη, τὸ θάρρος, τὴν ἐλπίδα μας, μάλιστα στὶς δύσκολες τοῦτες μέρες, ποὺ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐπέτρεψε νὰ διερχόμαστε. Νὰ ἀγωνιζόμαστε νὰ ζοῦμε μὲ μετάνοια, μὲ διόρθωση τῆς ζωῆς μας, τοῦ φρονήματός μας. Μὲ ἀγάπη στὸν Θεὸ καὶ τὸν κάθε πλησίον μας. Μὲ Ἐξομολόγηση, μὲ ἐνσυνείδητη συμμετοχὴ στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Μὲ συγχωρητικότητα τῶν ἄλλων. Μὲ ταπείνωση καὶ προσευχή. Μὲ χαρὰ ἐν Χριστῷ, προσευχὴ συνεχὴ καὶ παντοτινὴ εὐγνωμοσύνη στὸν Κύριο, μιμούμενοι τὸ κατὰ δύναμη τὴ ζωὴ τῶν ἁγίων μας. Ἂν ἔτσι ἀγωνιζόμαστε νὰ ζοῦμε, θὰ ἔλθει πλούσιο τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ σ᾿ ἐμᾶς καὶ τὸν τόπο μας. Καὶ οἱ ὅποιες σημερινὲς κρίσεις, ἀποτέλεσμα τῆς πνευματικῆς μας κρίσης, θὰ ξεπεραστοῦν. Καὶ θὰ ἀξιωθοῦμε καὶ τὴ ζωὴ τούτη νὰ διέλθουμε μὲ εἰρήνη καὶ νὰ εἰσέλθουμε στὴν ἀνέκφραστη ἐκείνη χαρὰ τῶν δικαίων καὶ ἁγίων, μὲ τὶς εὐχὲς τῆς ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν ἁγίων. Ἀμήν!