Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Συνετού

Tον Συνετόν κτείνουσιν άφρονες ξίφει,
Tην ευσεβή τιμώντα πίστιν εμφρόνως.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Aυρηλιανού, εν έτει σο΄ [270], Aναγνώστης της των Pωμαίων Eκκλησίας υπό του Aγίου Πάπα Ξύστου προβεβλημένος¹. Bλέπων δε τον Aυρηλιανόν να προσφέρη εις τα είδωλα θυσίας, εδιαλέχθη με αυτόν. Kαι περιπαίζωντάς τον, υπεσχέθη να θυσιάση και αυτός. Eπειδή όμως δεν ήθελε να θυσιάση, αλλά εφανερώθη ότι διά εμπαιγμόν μόνον είπε τον λόγον, τούτου χάριν δέρνεται με βούνευρα τόσον πολλά, ώστε οπού εκοκκίνησεν από τα αίματα όλη η εκείσε γη. Έπειτα ρίπτεται μέσα εις την φυλακήν. Kατά δε την ερχομένην ημέραν απλώνεται επάνω εις εσχάραν σιδηράν πεπυρακτωμένην. Tότε δε ήκουσεν άνωθεν θεϊκήν φωνήν, η οποία εδυνάμονε και επαρακίνει αυτόν εις το μαρτύριον. Mαζί δε με την φωνήν έγινε και μία ραγδαία βροχή. Όθεν εσβέσθη μεν η φωτία, εφυλάχθη δε ο Άγιος αβλαβής. Mετά ταύτα κατά προσταγήν του βασιλέως, εσκάφθη ένας λάκκος βαθύς έως δέκα πήχεις. Eις δε το βάθος του λάκκου, εβάλθησαν όρθια ξύλα οξέα και κοπτερά. Όθεν επάνω εις αυτά ερρίφθη ο Mάρτυς του Xριστού, και κατεκόπησαν όλα σχεδόν τα τίμια μέλη του σώματός του. Aλλά πάλιν θεία Προνοία κατασταίνεται υγιής. Διά τούτο εκλείσθη μέσα εις το λεγόμενον Πάνθεον² και από εκεί εξελθών, αποκεφαλίζεται. Kαι ούτω λαμβάνει ο αοίδιμος του μαρτυρίου τον στέφανον.

Σημειώσεις

1. O Άγιος ούτος Πάπας Ξύστος εορτάζεται κατά την δεκάτην του Aυγούστου.

2. Tο Πάνθεον ήτον ναός εν τη Pώμη, μέσα εις τον οποίον ευρίσκοντο τα είδωλα πάντων των ψευδωνύμων θεών, αφ’ ων και ωνομάζετο.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Γύρω στα 1629-30 μ.Χ. καινούργια δοκιμασία έπληξε το ευλογημένο νησί της Κέρκυρας. Αρρώστια μεταδοτική και θανατηφόρα, το κτύπησε αυτή τη φορά χωρίς διάκριση και έλεος. Ήταν πανώλης (πανούκλα). Άνδρες και γυναίκες, νέοι και γέροι, πλούσιοι και πτωχοί προσβάλλονται καθημερινά από την επάρατη νόσο και πεθαίνουν τόσο στην πόλη, όσο και στην ύπαιθρο, τα χωριά. Η διοίκηση του νησιού με τα πρώτα κρούσματα σπεύδει να ψηφίσει και να διαθέσει ένα τεράστιο ποσό, για να περιορίσει την εξάπλωση της αρρώστιας. Άδικα όμως αγωνίζεται. Σε λίγο καιρό η ωραία Κέρκυρα πάει να ερημώσει.

Τα καταστήματα τόσο στην πόλη, όσο και στα μεγάλα κέντρα έχουν κλείσει. Η αγορά νεκρώθηκε. Οι δρόμοι έχουν αδειάσει. Μονάχα μερικά αλογοσυρόμενα κάρα κινούνται κάπου-κάπου φορτωμένα με πτώματα για να μεταφέρουν το μακάβριο φορτίο τους έξω από την πόλη για ταφή σε ομαδικούς τάφους. Εικόνα τραγική παρουσιάζει ολόκληρο το νησί.

Κάποια μέρα στη συμφορά αυτή την κοσμογονική ο πιστός και πονεμένος λαός παρά τις συστάσεις των ιατρών να αποφεύγει τον συνωστισμό, τολμά και σπεύδει να κατακλύσει τον ιερό ναό του αγίου και με συντριβή ψυχής και δάκρυα καυτά να εκζητήσει τη μεσιτεία του. Κι η σωτηρία δεν αργεί. Προσφέρεται γρήγορα και πλούσια.

Ο ιστορικός της Κέρκυρας Ανδρέας Μάρμορας που ζούσε τότε, μας λέγει, πως η τρομερή επιδημία, παρά την έλλειψη σχετικών φαρμάκων, σε λίγο περιορίστηκε στο ελάχιστο και μέχρι την Κυριακή των Βαΐων σταμάτησε τελείως. Όλες τις νύκτες κατά τις οποίες η πόλη δοκιμαζόταν από την αρρώστια, πάνω από το ναό του αγίου φαινόταν κάτι σαν φως μιας υπερκόσμιας κανδήλας. Ήταν το σημάδι πως ο άγιος αγρυπνούσε και φρουρούσε τον λαό του. Έτσι το εξήγησαν οι πιστοί. Το φως το έβλεπαν συνέχεια οι νυχτερινοί σκοποί των φρουρίων.

Η τρομερή αυτή επιδημία, η πανώλης, παρουσιάστηκε και δεύτερη φορά στην Κέρκυρα μετά από σαράντα περίπου χρόνια, το 1673 μ.Χ. Και τούτη τη φορά η αρρώστια ξαπλώθηκε γρήγορα σε πόλεις και χωριά. Τα κρούσματα υπήρξαν πάμπολλα. Το δρεπάνι του θανάτου θέριζε κι αυτή τη φορά καθημερινά ένα μεγάλο αριθμό από τους κατοίκους.

Στις παρακλήσεις του λαού του ο θαυματουργός άγιος έσπευσε να ανεβάσει και πάλι στον θρόνο της θείας Μεγαλωσύνης, τη συντριβή και τα δάκρυα του πιστού λαού μαζί με τα δικά του και να εκζητήσει και να λάβει τάχιστα το ουράνιο έλεος και τη σωτηρία του. Τα λόγια του Πνεύματος του Θεού «επικάλεσαί με εν ημέρα θλίψεώς σου και εξελούμαί σε και δοξάσεις με» (ψαλμ. μθ’, 15) βρήκαν και στην περίπτωση αυτή πλήρη την εφαρμογή τους. Στις ικεσίες του θείου ιεράρχη και του μετανοημένου λαού η απάντηση δεν άργησε να δοθεί. Τα κρούσματα μέρα με τη μέρα ελαττώθηκαν στο ελάχιστο και τις τελευταίες μέρες του Οκτώβρη σταμάτησαν απότομα. Κι αυτή τη φορά στην κορυφή του καμπαναριού για τρεις νύχτες έβλεπαν οι πιστοί ένα σταθερό φως, και μέσα σ’ αυτό το υπερκόσμιο φως, τον θαυματουργό άγιο να αιωρείται και μ’ ένα Σταυρό στο χέρι να καταδιώκει ένα κατάμαυρο φάντασμα, την αρρώστια, που προσπαθούσε να αποφύγει τον άγιο και να σωθεί.

Η ευγνωμοσύνη κι οι ευχαριστίες του πιστού λαού υπήρξαν και πάλι μεγάλες. Με θέσπισμα της Ενετικής διοικήσεως καθιερώθηκε από τότε κάθε πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου να γίνεται πανηγυρική και παλλαϊκή λιτάνευση του ιερού Σκηνώματος, για να θυμάται ο λαός κι ιδιαίτερα η νέα γενεά τον αληθινό και άγρυπνο προστάτη και Σωτήρα της.

Σημείωση: Οἱ πληροφορίες σχετικὰ μὲ τίς περικοπὲς τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελίων, ἀντλοῦνται ἐκ τῶν Τυπικῶν Διατάξεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου (Κύπρος).

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΕ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)
Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
2: 1-12

Ἀδελφοί, ἐρωτῶμεν ὑμᾶς ὑπὲρ τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡμῶν ἐπισυναγωγῆς ἐπ᾽ αὐτόν, εἰς τὸ μὴ ταχέως σαλευθῆναι ὑμᾶς ἀπὸ τοῦ νοὸς μηδὲ θροεῖσθαι μήτε διὰ πνεύματος μήτε διὰ λόγου μήτε δι᾽ ἐπιστολῆς ὡς δι᾽ ἡμῶν, ὡς ὅτι ἐνέστηκεν ἡ ἡμέρα τοῦ Χριστοῦ. Μή τις ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ κατὰ μηδένα τρόπον· ὅτι ἐὰν μὴ ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτον καὶ ἀποκαλυφθῇ ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντικείμενος καὶ ὑπεραιρόμενος ἐπὶ πάντα λεγόμενον Θεὸν ἢ σέβασμα, ὥστε αὐτὸν εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ καθίσαι, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἔστι Θεός. Οὐ μνημονεύετε ὅτι ἔτι ὢν πρὸς ὑμᾶς ταῦτα ἔλεγον ὑμῖν; καὶ νῦν τὸ κατέχον οἴδατε, εἰς τὸ ἀποκαλυφθῆναι αὐτὸν ἐν τῷ ἑαυτοῦ καιρῷ. Τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖται τῆς ἀνομίας· μόνον ὁ κατέχων ἄρτι ἕως ἐκ μέσου γένηται. Καὶ τότε ἀποκαλυφθήσεται ὁ ἄνομος, ὃν ὁ Κύριος ἀναλώσει τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ καταργήσει τῇ ἐπιφανείᾳ τῆς παρουσίας αὐτοῦ· οὗ ἐστιν ἡ παρουσία κατ᾽ ἐνέργειαν τοῦ Σατανᾶ ἐν πάσῃ δυνάμει καὶ σημείοις καὶ τέρασι ψεύδους καὶ ἐν πάσῃ ἀπάτῃ τῆς ἀδικίας ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις, ἀνθ᾽ ὧν τὴν ἀγάπην τῆς ἀληθείας οὐκ ἐδέξαντο εἰς τὸ σωθῆναι αὐτούς. Καὶ διὰ τοῦτο πέμψει αὐτοῖς ὁ Θεὸς ἐνέργειαν πλάνης εἰς τὸ πιστεῦσαι αὐτοὺς τῷ ψεύδει, ἵνα κριθῶσι πάντες οἱ μὴ πιστεύσαντες τῇ ἀληθείᾳ ἀλλὰ εὐδοκήσαντες ἐν τῇ ἀδικίᾳ.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΔΑΝΙΗΛ ΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΣΤΥΛΙΤΟΥ)
Πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
5:22 – 6:2

Ἀδελφοί, ὁ καρπὸς τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια· κατὰ τῶν τοιούτων οὐκ ἔστι νόμος. Οἱ δὲ τοῦ Χριστοῦ τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις. Εἰ ζῶμεν Πνεύματι, Πνεύματι καὶ στοιχῶμεν. Μὴ γινώμεθα κενόδοξοι, ἀλλήλους προκαλούμενοι, ἀλλήλοις φθονοῦντες. Ἀδελφοί, ἐὰν καὶ προληφθῇ ἄνθρωπος ἔν τινι παραπτώματι, ὑμεῖς οἱ πνευματικοὶ καταρτίζετε τὸν τοιοῦτον ἐν πνεύματι πρᾳότητος, σκοπῶν σεαυτόν, μὴ καὶ σὺ πειρασθῇς. Ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε, καὶ οὕτως ἀναπληρώσατε τὸν νόμον τοῦ Χριστοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΣΕΙΡΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΗ ΙΓ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΛΟΥΚΑ)
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
8: 30-34

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπετίμησεν ὁ Ἰησοῦς τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, ἵνα μηδενὶ λέγωσι περὶ αὐτοῦ. Καὶ ἤρξατο διδάσκειν αὐτοὺς ὅτι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου πολλὰ παθεῖν, καὶ ἀποδοκιμασθῆναι ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν γραμματέων, καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀναστῆναι· καὶ παρρησίᾳ τὸν λόγον ἐλάλει. καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ. ὁ δὲ ἐπιστραφεὶς καὶ ἰδὼν τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐπετίμησε τῷ Πέτρῳ λέγων· Ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ· ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων. Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι.

Για τα προηγούμενα αποστολικά και ευαγγελικά αναγνώσματα πατήστε εδώ

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴν ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Νικολάου Ἐπ. Μύρων τοῦ Θαυματουργοῦ, ποὺ τελέσθηκε στὴν πανηγυρίζουσα ἱερὰ μονὴ Ἁγίου Νικολάου παρὰ τὴν Ὀροῦντα, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (06.12.2021).

Έτη πολλά να έχετε όλοι σας, πατέρες, μητέρες, αδελφοί και αδελφές, όλοι σας να έχετε έτη πίστεως.

Βλέπετε, στο απολυτίκιο του αγίου Νικολάου, το πρώτο-πρώτο επίθετο και ιδίωμα που η Εκκλησία αποτυπώνει και ξεχωρίζει για αυτόν, δεν είναι τα θαύματά του τα πολλά, τα πάμπολλα που κάμνει. Θαυματουργοί άγιοι, στην Εκκλησία λίγοι ονομάστηκαν. Στην αρχαία Εκκλησία ο άγιος Σπυρίδωνας και ο άγιος Νικόλαος, στην νεωτέρα Εκκλησία,  στον 20ό αιώνα δηλαδή ο άγιος Νεκτάριος και στην πολύ πολύ παλαιά, ο άγιος Γρηγόριος ο θαυματουργός, ο οποίος ήταν ο πνευματικός της γιαγιά του Μεγάλου Βασιλείου, της Μακρίνας. Αυτοί ονομάστηκαν επίσημα θαυματουργοί.

Στο απολυτίκιο λοιπόν του αγίου Νικολάου, μου κάμνει εντύπωση,  που τονίζεται πρώτα πρώτα  η πίστη του και ο λόγος είναι γιατί αν δεν είχε αυτή την θερμουργό, τη ζηλωτική πίστη, ίσως δεν θα ήταν τόσο πολύ θαυματουργός. Μάλιστα αυτοί οι άγιοι, ιδιαιτέρως οι δύο που είπαμε, ο Σπυρίδωνας ο Κύπριος που γιορτάζει σε λίγες μέρες και ο άγιος Νικόλαος που πιθανότατα να είναι και αυτός Κύπριος, όπως αποκάλυψε σε έναν άγιο ηγούμενο στο Άγιο Όρος πριν μερικές δεκαετίες, στον πάτερ Ανδρέα της Μονής Αγίου Παύλου, όταν τον είδε. Τον ρώτησε, παππούλη, από πού είσαι και ο άγιος του απάντησε ότι η καταγωγή του φτάνει από την Κύπρο. Σκεφτείτε δηλαδή να είναι και ο άγιος Νικόλαος Κύπριος στην καταγωγή. Πώς να μην ονομαστεί το νησί μας, «Νήσος των αγίων».

Να ποιες είναι οι δυνάμεις οι δικές μας. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε η CIA, ούτε η Σοβιετική Ένωση, ούτε η Ρωσία. Οι δυνάμεις μας είναι οι άγιοί μας και για να γίνεις άγιος  το πρώτο που πρέπει να κρατήσεις είναι την ορθόδοξον πίστη.  

Ο άγιος Σπυρίδωνας, έκανε το θαύμα που έμεινε ονομαστό σε όλη την οικουμένη. Μέσα στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο που ήταν παρών, ο άγιος Νικόλαος, ο Μέγας Κωνσταντίνος, ο άγιος Αθανάσιος, μεγάλοι άγιοι της πίστεώς μας αυτοί, θεμελιακοί άγιοι, θεμελιοί της Εκκλησίας, έκανε το γνωστό θαύμα με το κεραμίδι που έμεινε ονομαστό το θαύμα  του αγίου Σπυρίδωνος του θαυματουργού. Όταν έβλεπε εκεί ότι ο αιρετικός Άρειος με τη ρητορεία του, με την ομορφιά του, ήταν και όμορφος ο αναθεματισμένος, ρήτορας μεγάλος, υπήρχε κίνδυνος να λυγίσουν οι πιο απλοϊκοί αρχιερείς με αποτέλεσμα  η Σύνοδος εκείνη να μην δογματίσει ορθόδοξα, συμβαίνει και  αυτό ξέρετε οι Σύνοδοι να πλανηθούν. Λεν μερικοί ότι πάνω απ᾿ όλα είναι η Σύνοδος όμως πάνω απ᾿ όλα είναι οι θεοφόροι Πατέρες.  Τώρα που θα πω το δι᾿ ευχών, τι θα πώ, πάτερ Ιάκωβε; Δι᾿ ευχών των αγίων συνόδων; Όχι, αλλά Δι᾿ευχών των αγίων Πατέρων θα πω. Η λατρεία επιβεβαιώνει το δόγμα και κάνει το σοφόν σαφές. Τότε λοιπόν έκανε ο άγιος Σπυρίδων εκείνο το θαύμα με το κεραμίδι που το άνοιξε ο άγιος και ανέβηκε η φωτιά πάνω, έπεσε το νερό κάτω και έμεινε μέσα στη χούφτα του το χώμα το πυρίκαυστο και υγρό, και τους είπε, να η Αγία Τριάδα, «Μονὰς ἐν Τριάδι, Τριὰς ἐν Μονάδι, Μονὰς ἐν Τριάδι».    

Ο άγιος Νικόλαος, στην ίδια Σύνοδο, την Α΄ Οικουμενική, φαίνεται ήταν πιο θερμουργός  και ας ήτανε όπως λέει το απολυτίκιό του “κανόνα πίστεως” και στη συνεχεια λέει “Καὶ εἰκόνα πραότητος”.  Ξέρετε δεν ήταν κανένας θυμωθκιάρης (θυμώδης) σαν εμένα, ήταν εικόν πραότητος ο άγιος. Το Άγιο Πνεύμα αναπαύεται στους πράους και ταπεινούς. Ένας τέτοιος πράος και ταπεινός τῇ καρδίᾳ, ήταν ο άγιος Νικόλαος ο οποίος  αυτός ο πράος και ταπεινός τῇ καρδίᾳ, όταν άκουσε τον μορφονιό τον Άρειο να κηρύττει και να λέει ότι, ο Χριστός δεν είναι Θεός αλλά είναι δημιούργημα του Θεού  όπως εμείς, κτίσμα δηλαδή, επλήσθην θυμού, ιερού θυμού ο άγιος. 

Όταν είναι για την πίστη σας, όταν είναι για την πατρίδα σας, έλεγε ο άγιος Παΐσιος, και για την ηθική υπόσταση του σώματός μας, πρέπει να έχομε θυμό με όποιο πλησιάζει κοντά μας με κακόδοξες και ανήθικες διαθέσεις. Λέει μια παροιμία της Κύπρου “Ο πελλός θέλει αντίπελλον”, νήστευαν οι παλαιοί για να τα πούν αυτά. Αυτό επιβάλλεται για να έρχεται ισορροπία σε μερικούς που επιδιώκουν τη δυσαρμονία, την ανισορροπία, την κακοδοξία, την αίρεση που οδηγεί στον θάνατο τον αιώνιο.

Επειδή είδε την καρδία του Αρείου ο άγιος Νικόλαος, πλησθείς θυμού, ιερού θυμού, του έδωσε ένα ράπισμα, έναν μπάτσο. 

Ο Μέγας Κωνσταντίνος, σαν καλός Ρωμαίος πολίτης που ήτο, τον έβαλε φυλακή γιατί του παρέβηκε τον νόμο. Δεν πρέπει, του είπε, να κτυπούμε ακόμη και τους αιρετικούς. Παρέβηκες τον νόμο; Πρέπει να μπεις φυλακή αφού έτσι λέει ο νόμος του κράτους. Αλλά υπάρχει ένας νόμος που είναι πάνω από τους νόμους του κράτους και αυτός είναι ο νόμος της πίστεως. Τα κράτη έρχονται και φεύγουν η  πίστη όμως μένει αιώνια. Και η πίστη, μας οδηγεί πού; Όχι σε μίαν πολιτεία που θα ζήσουμε 50, 70, 100 χρόνια. Η ορθόδοξη πίστη όταν είναι πράγματι ορθόδοξη, οδηγεί στην αγιότητα, όπως οδήγησε τον βοσκό Σπυρίδωνα, όπως οδήγησε το τέκνο της Λυκίας τον Νικόλαο. Ιδού πού οδήγησε αυτούς  η ορθόδοξη πίστη και η ομολογία της. Στην αγιότητα οδηγεί, δηλαδή στην αιώνια ζωή. Αγιότητα σημαίνει όταν πεθάνω, να μην πεθάνω αλλά να έχω άφεση αμαρτιών και ζωή αιώνιον. Οι άγιοι αυτό το πίστεψαν με όλη τους την καρδιά και δεν φοβήθηκαν αφού όταν χρειάστηκε έβαλαν  τους αιρετικούς εις τη θέση τους, τους έδειραν κιόλας, αντιστάθηκαν απέναντί τους. Δεν ήταν ευγενείς όπως μας θέλει η ανακατωμένη Ευρώπη. Στην πίστη χρειάζεται ανδρεία, όχι ευγένεια. Ανδρεία χρειάζεται και ομολογία.

Είδατε χθες εις την Αθήνα; Ο πάτερ Ιωάννης Γιώτης, είναι πιο μεγάλος σε ηλικία από τον πάτερ Πολύβιο. Εξέδωσε όλη την πατρολογία σε 150 τόμους και γύριζε να την πουλήσει σε όλη την οικουμένη. Ήλθε και στο επισκοπείον στην Ευρύχου, να σκεφτείτε, έτσι γεροντάκι. Όταν επήγε ο πάπας προχτές εις την Αθήνα, μετά από εμάς, μέσα σε όλο εκείνο το πλήθος των ευγενικών, ο παππούλης, ο γέρο παπάς, σηκώθηκε και φώναξε: «Είσαι αιρετικός». Τον συνέλαβε αμέσως η αστυνομία, έκαμε τη δουλειά της, και με αυτό το πολύ-πολύ να πιάσει κανένα μπαξίσι. Έκαμε τη δουλειά του όμως και ο πάτερ Ιωάννης ο οποίος  αν είχε και μερικά αμαρτήματα  λάθη και πάθη, του τα έσβησε αμέσως ο Χριστός, διά της ομολογίας. Την αλήθεια είπε ο άνθρωπος, δεν πρόσβαλε κανέναν. Όταν δεν συλλειτουργά μαζί μας ο πάπας και ο κάθε πάστορας, σημαίνει κάτι έχει η πίστη του. Δεν είναι πίστη αγίου Νικολάου, δεν είναι πίστη αγίου Σπυρίδωνα, δεν είναι κανόνες πίστεως, ούτε εγκρατείας διδάσκαλοι. 

Και κάποιος επιτέλους πρέπει να πει την αλήθεια. Πόσο δηλαδή όλοι να σιωπήσουμε; Για ποιον φόβο; Τον φόβο των Ιουδαίων; Τον φόβο των αστυνομικών; Πού πάει τελικά το Πνεύμα το Άγιον που ενεφύσησε τον Μέγα Νικόλαο και τον οδήγησε στη φυλακή ο Μέγας Κωνσταντίνος; Για να δείτε  ποιος τον αποφυλάκισε δείτε  πάνω στην εικόνα του.  Ο Χριστός και η Παναγία, τον επισκέφτηκαν στη φυλακή τη νύχτα και του έδωσαν για δώρο ο Χριστός έναν Ευαγγέλιο και η Παναγία έναν ωμόφορο, αυτό δηλαδή που φορώ εγώ. Τον βρήκαν το πρωί οι δεσμοφύλακες να κάθεται με το ωμοφόριο και να διαβάζει το Ευαγγέλιο.Του είπαν, πάτερ Νικόλαε, ποιος σου τα έδωσε τούτα; Με επισκέφθηκαν ψες, τους είπε, ο Κύριος και η Κυρία η Θεοτόκος και μου τα πρόσφεραν. Συγκλονισμένοι, πήγαν και το είπαν στον Μέγα Κωνσταντίνο.

Γονάτισε ο αυτοκράτορας μπροστά στον άγιο Νικόλαο, στον κανόνα της πίστεως, ζήτησε συγχώρεση και έγινε με τη σειρά του και ο Κωνσταντίνος Μέγας Κωνσταντίνος.

Έτσι γίνεσαι άγιος είτε διά της ασκήσεως, είτε διά της ομολογίας, είτε διά του μαρτυρίου, διά του αίματος. Σε όλα όμως, είτε είναι μαρτύριο αίματος, είτε μαρτύριο συνειδήσεως, είτε ομολογία πίστεως, χρειάζεται η ορθόδοξη πίστη. Μόνον τότε κοινωνούμε της αγιότητας του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

Προσέξατε προηγουμένως ότι όπως  σε κάθε Λειτουργία πριν να κοινωνήσουμε, είπαμε «Πιστεύω εἰς ἕναν Θεόν». Ο επίσκοπος, αν δεν υπάρχει επίσκοπος ο ιερέας, παράλληλα καθώς το λέει ο κόσμος έξω με τους ψάλτες  σιγοψέλνει το«Πιστεύω»  μέσα στο ιερό.  Αν δεν πεις το «Πιστεύω» ορθόδοξα, δεν πρέπει να κοινωνήσεις. Ακούτε; Εάν δεν πούμε το «Πιστεύω» ορθόδοξα και βάλουμε μέσα κακοδοξίες, δεν μπορούμε να κοινωνήσουμε Σώμα και Αίμα Χριστού. Δηλαδή, δεν θα συγχωρεθούν οι αμαρτίες μας γιατί δεν θα έχουμε άφεσιν αμαρτιών και δεν θα έχουμε ζωήν αιώνιον. Μόνον το μέγα έλεος του Σωτήρος Χριστού μπορεί να μας σώσει, αυτό δεν το διαφεντεύουμε εμείς, άλλος είναι ο αφέντης, όποιον θέλει σώζει. 

Αλλά εμείς ξέρομε ποιο καράβι μπορεί να περάσει το μέγα πέλαγος του κόσμου τούτου και να οδηγηθεί στην αιώνια ζωή, στην χώρα των ζώντων. Αυτό το καράβι είναι μόνον η ορθόδοξη Εκκλησία, Η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.

Και είναι η ορθόδοξη εκκλησία όχι γιατί έχει τους πιο πολλούς πιστούς όπως λεν οι παπικοί αλλά γιατί διαφυλάττει την ορθόδοξη πίστη των αγίων. Επίσης επειδή είναι, η μόνη, η οποία διαθέτει την θεραπευτική αγωγή, πώς να θεραπεύσομε διά της ορθοδόξου ασκήσεως και πίστεως, την καρδία μας από τα πάθη μας και τα λάθη μας, κληρονομικά και επίκτητα. Η μόνη που ξέρει αυτή την τέχνη και να ᾿ναι καλά μέσα στην δόξα του Θεού, οι άγιοι Πατέρες και οι άγιες Μητέρες μας, τα έγραψαν κιόλας μέσα στα βιβλία, πώς μαζεύεται ο νους, πώς καθαρίζει η καρδιά. Τα έχουμε πει άλλες φορές όμως όλα αυτά λέγονται με μίαν λέξη, μετάνοια.

Ένας καθολικός, νομίζει ότι η μετάνοια είναι η μεταμέλεια. Μα μεταμέλεια έκαμε και ο Ιούδας και τελικά επήγε και αυτοκτόνησε. Η μετάνοια είναι άλλο πράγμα. Είναι η αλλαγή προσανατολισμού του νου. Ο νους βλέπει, όχι τι λεν οι άλλοι ή τα πάθη των άλλων για να κρίνει και να κατακρίνει αλλά ο ορθόδοξος νους βλέπει τα δικά του. Τι ωραίο πράγμα, να βλέπω τα δικά μου λάθη, τα δικά μου πάθη.

Μου είπε προχτές μια Παφίτισσα, με τον αυθορμητισμό που χαρακτηρίζει τους Παφίτες, “Με τούτα όλα που ακούω, Δεσπότη, φοβούμαι. Τα μωρά με τα σχολεία, με τες ενέσεις, με πολέμους, με προφητείες που λέεις  και συ και φοβούμαι. Τι θα κάμω να μην φοβούμαι”; 

Της λέω, εσύ τι κάμνεις; Δεν μου φαίνεσαι φοβισμένη.

Να σου πω, μου λέει. Επήγα και ρώτησα τη γιαγιά μου και μου είπε, κόρη μου, οι πολλές σκέψεις φέρνουν φόβο.

Ακούτε; Οι πολλές σκέψεις φέρνουν φόβο και μαράζι, κατάθλιψη δηλαδή. Άρα, της λέω, η γιαγιά, σου είπε την απάντηση. Η θεραπεία είναι: Λιγότερες σκέψεις και πολύ προσευχή. Αυτό είναι, έτσι φεύγει ο φόβος «Ἠ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον» και η τελεία αγάπη είναι να προσεύχεσαι στον Αγαπημένο, στον Χριστό μας.

Σε μια στιγμή, επειδή ψάλλαμε πολύ ωραία σήμερα, περηφανεύτηκα μέσα μου. Και σκέφτηκα τι καλό μοναστήρι κάμαμε! Μέσα στη λειτουργία σκεφτόμουν τι  ωραία ψέλνουμε, τι ωραία τάξη έχουμε και άρχισα έτσι να αυτοεπαινούμαι. Αμέσως το κατάλαβα, δόξα τον Θεό, γρήγορον νουν νομίζω έχουμε, δόξα τον Θεό, να μην τον χάσουμε όμως.

Και λέω, μα τι κάμνεις τώρα, Νεόφυτε; Αυτοδοξάζεσαι; Αμέσως γύρισα πάνω στην αγία τράπεζα πάνω στο Σώμα του Χριστού, αυτό που κοινωνήσατε, και του λέω, Χριστέ μου, Σε παρακαλώ, μάθε με να θέλω μόνον τη δόξα Σου. Εσύ είσαι η δόξα μου, εγώ δεν είμαι τίποτε. Χωρίς Εσένα είμαι ένα τίποτε, “nothing”, μηδέν.

Όταν έτσι αρχίσουμε να σκεφτόμαστε, τότε σκεφτόμαστε ορθόδοξα. 

Μόλις σκέφθηκα κάτι, και κατάλαβα το λάθος της σκέψης μου, τι έκαμα; Μίλησα του Χριστού, μίλησα της αγάπης και η αγάπη είναι ο Χριστός. Του είπα, Χριστέ μου, όχι τη δόξα μου αλλά τη δόξα Σου θέλω την αιώνια. Η δική μου μέχρι πού θα πάει; 70 χρόνια, 80; Μετά ποιος θα ξέρει, από τα παιδιά σας και τα εγγόνια σας τον πανύψηλο δεσπότη; Κανένας. Πέστε στα παιδιά σας τώρα για τον Χρύσανθο, που ήταν ο προκάτοχος μας ο μακαριστός, κανένας δεν τον ξέρει, γενεά έρχεται, γενεά φεύγει. Μην ψάχνομε εμείς να γράψομε ιστορία και να έχομε δόξα. Την δόξα του Χριστού να θέλομε που είναι αιώνια.

Είπαμε ότι η προϋπόθεση είναι Πίστη ορθόδοξη και μετάνοια, θεραπευτική αγωγή του νου και της καρδιάς “Καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται”, όλα τα υπόλοιπα δηλαδή χρήματα, μέριμνες, αγωνίες, πατρίδες. «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται». Ξαναδιαβάστε το Ευαγγέλιο, διαβάστε βίους αγίων, διαβάστε Ψαλτήρι και αγαπήστε τον Αγαπημένο, τον Κύριό μας Ιησού Χριστό και Αυτός θα κουμαντάρει τες σκέψεις και την καρδία.

Ύστερα, ξέρετε, τι σκέφτηκα όταν έκλεισε το τηλέφωνο η Παφίτισσα; Πήγαμε να σπουδάσουμε φιλοσοφία και μας δίδασκαν τη φιλοσοφία Ντεκάρτ. Ένας δυτικός φιλόσοφος ο οποίος είπε ένα ρητό και το γράφαμε κιόλας εμείς οι ανόητοι. Τα γράμματα, τα άθεα της Ευρώπης, Cogito ergo sum, σκέφτομαι άρα υπάρχω. 

Πήγαμε και το είπαμε του αγίου Πορφυρίου και λέει, λάθος, παιδί μου. Αυτός είναι του πάπα. Αιρετική πίστη αιρετική φιλοσοφία γεννά. Εμείς, μου λέει, προσευχόμαστε για να υπάρχουμε. Ακούς; Προσεύχομαι άρα υπάρχω. Μερικοί λεν, αγαπώ άρα υπάρχω. Μα άμα δεν προσεύχεσαι, άμα δεν νηστεύεις, άμα δεν ασκητεύεις, άμα δεν κοινωνάς, άμα δεν μετανοείς, θα αγαπάς; Θα λέμε τώρα ψέματα και υποκρισίες; Η αγάπη είναι η κατάληξη. Όλα ξεκινούν από την προσευχή και τη νηστεία «Τοῦτο τὸ γένος τῶν δαιμόνων οὐκ ἐκπορεύεται εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ». 

Δεν είναι τυχαίο, που στο απολυτίκιο του αγίου  Νικολάου, μετά από τον κανόνα πίστεως και εἰκόνα πραότητος λέει Ἐγκρατείας Διδάσκαλον, ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου.

Δίδασκε τον κόσμο του την εγκράτεια και η εγκράτεια δεν είναι μόνον η νηστεία, δεν είναι μόνον το φαΐ. Είναι οι επιθυμίες, οι λογισμοί και οι σκέψεις. 

Όχι πολλές, πολλές σκέψεις, όχι πολλές αναλύσεις. Πολύ Ψαλτήρι, πολλές προσευχές και να παρακαλούμε τον Θεό και να Του λέμε: Κύριέ μου Ιησού Χριστέ, δώρησέ μοι πραότητα, ταπείνωση και απλότητα. Αυτό ζητούσε ο άγιος Ευμένιος και άγιασε. Επίσης το άλλο που έλεγε ο άγιος Παΐσιος: Κύριέ μου Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς και τον κόσμο σου άπαντα.

Όπως βλέπετε ένας  άγιος δεν έχει μόνον έγνοια τον εαυτούλη του και τα παιδάκια του, αλλά για όλο τον κόσμο. Να ανοίγετε τη μνήμη σας, να ανοίγετε την καρδιά σας, να προσεύχεστε, να νηστεύετε, να ζητάτε πραότητα, ταπείνωση, απλότητα και θα γεμίσετε χάριν Θεού, ενέργεια δηλαδή Θεού. Χάριν, σημαίνει δύναμις Θεού. 

Και με αυτόν τον τρόπο θα έλθει ύστερα, αργότερα η δόξα του Θεού. Δόξα Θεού, σημαίνει φως του Τριαδικού Θεού. Αυτό το φως, έλεγε η αγία γερόντισσα Γαλακτία, είναι γεμάτο πληροφορίες. Εσείς οι νεώτεροι εδώ, όταν παίρνετε πολλές πληροφορίες από τα κομπιούτερ σας,  σημαίνει ότι επήρατε πολλές γνώσεις. Άμα θέλετε, όμως γιε μου, πολλές γνώσεις, τότε πολύ προσευχή και η δόξα του Χριστού θα ᾿ρθει να σας συναντήσει όποτε θέλει εκείνη.

Εμείς θα θέλουμε μόνον πραότητα, ταπείνωση και απλότητα. Όταν μας δοθούν αυτά, έρχεται και η δόξα όποτε θέλει ο Θεός. Όχι όπως έκαμε ο αδέσποτος δεσπότης μέσα στο ιερό, όχι έτσι αλλά όπως έκαμε ο άγιος Νικόλαος. Εμείς έχουμε πρότυπο τους θεοφόρους αγίους. Αυτούς ακούμε, αυτούς ακολουθούμε.

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Δανιήλ του Στυλίτου

Kαι γήινον πάν, αλλά και γην εκκλίνων,
Oικεί Δανιήλ πριν στύλον και νυν πόλον.
Eνδεκάτη Δανιήλ στυλοβάμων εύρατο τέρμα.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Λέοντος του Mεγάλου, του επικαλουμένου Mακέλλη, εν έτει υξζ΄ [467], καταγόμενος από την Mεσοποταμίαν της Συρίας, εκ της ενορίας Σαμοσάτων, από χωρίον καλούμενον Mαρουθά, υιός, πατρός μεν Hλία, μητρός δε Mάρθας. Oύτος λοιπόν εγεννήθη διά μέσου τινός θαυμαστής οπτασίας, η οποία εφάνη εις την μητέρα του, προ του ακόμη να συλληφθή εις την κοιλίαν της. Όταν δε έγινε πέντε χρόνων, επροσφέρθη υπό των γονέων του εις ένα Mοναστήριον, ίνα ο ιερός παις και εις ιερόν τόπον δεχθή το όνομα. Eν τω Mοναστηρίω γαρ εκείνω επωνομάσθη Δανιήλ υπό του προεστώτος, διά μέσου τινός σημείου. Kαι βέβαια από τότε ήθελεν αφιερωθή εις τον Θεόν, κατά την υπόσχεσιν των γονέων του, καθώς νηπιόθεν αφιερώθη και ο Προφήτης Σαμουήλ, ανίσως ο προεστώς του Mοναστηρίου ήθελε στέρξη να τον δεχθή εις τοιαύτην νηπιώδη πολλά ηλικίαν. Aλλ’ επειδή εκείνος δεν έστερξε, διά τούτο και ο Δανιήλ δεν αφιερώθη τότε εις τον Θεόν.

Όταν δε έφθασεν εις τον δωδέκατον χρόνον της ηλικίας του, τότε καταφρονήσας όλα του κόσμου τα πράγματα, επήγεν εις ένα Kοινόβιον, και εκεί ενεδύθη το των Mοναχών σχήμα. Όθεν ήτον εκεί ο Δανιήλ προκόπτων και κραταιούμενος, τόσον κατά την σωματικήν ηλικίαν όσον και κατά την πνευματικήν της αρετής. Έπειτα επήγεν εις τον Άγιον Συμεών τον Στυλίτην, και ευλογήθη από αυτόν. Eπιστρέψας δε εις το Mοναστήριον, εύρεν αποθανόντα τον εκείνου Hγούμενον. Όθεν εβιάζετο από τους αδελφούς του Mοναστηρίου να γένη εις αυτούς Hγούμενος. Aυτός όμως δεν επείσθη εις τούτο τελείως. Aλλ’ επειδή είχε παλαιόν σκοπόν να υπάγη εις τους Iερούς Tόπους των Iεροσολύμων, διά τούτο ευγαίνωντας κρυφίως από το Mοναστήριον και περιπατών, εστοχάσθη ως εύλογον, το να ανταμώση τον προρρηθέντα Άγιον Συμεών τον Στυλίτην. Aνταμώσας λοιπόν αυτόν, εμποδίσθη παρ’ αυτού να μη υπάγη εις τα Iεροσόλυμα. Aλλά μάλλον να υπάγη εις την Kωνσταντινούπολιν. Όθεν πηγαίνωντας πλησίον της Kωνσταντινουπόλεως, εις τον καλούμενον Aνάπλον, εκεί έκλεισε τον εαυτόν του μέσα εις ένα ναόν των ειδώλων, και πολλούς πειρασμούς έπαθεν από τους δαίμονας.

Έπειτα ανέβη επάνω εις ένα στύλον, και εκεί δείχνει μίαν γενναιότητα και άσκησιν υπερβάλλουσαν ο αοίδιμος. Aσκεπής γαρ και άστεγος ων, εταλαιπωρείτο από το καύμα του θέρους, και από την ψύχραν του χειμώνος. Όθεν έλαβε χάρισμα παρά Kυρίου να ποιή πολλά θαύματα. Ώστε οπού εφημίσθη η αρετή αυτού και το όνομα, τόσον κοντά εις τον βασιλέα Λέοντα, όσον και εις τον διάδοχόν του Ζήνωνα, τον εν έτει υοδ΄ [474] βασιλεύσαντα, και τον μετ’ αυτόν τύραννον Bασιλίσκον. Oι οποίοι επήγαν οι ίδιοι μόνοι και επροσκύνησαν αυτόν. Kαι ήκουσαν από το στόμα του εκείνα τα πράγματα, οπού έμελλον να τους ακολουθήσουν. Oύτος ο Άγιος εβοήθησε και εις την Eκκλησίαν του Xριστού, η οποία τότε επολεμείτο από τους αιρετικούς. Όθεν οσίως και αμέμπτως την ζωήν του διαπεράσας, προς Kύριον εξεδήμησεν. Tελείται δε η αυτού Σύναξις εν τω Aνάπλω. (Tον κατά πλάτος Bίον του Oσίου τούτου όρα εις το Eκλόγιον¹.)

Σημείωση

1. Tον δε ελληνικόν Bίον αυτού συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Ώσπερ επί των αριστέων». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη των Iβήρων, και εν άλλαις.)

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Λουκά του νέου Στυλίτου

Προς ύψος ανήνεγκε τον Λουκάν στύλος,
Λουκάς δε τον νουν προς Θεόν, προς ον τρέχει.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους μεν του βασιλέως Pωμανού του Λεκαπηνού και Γέροντος, και Kωνσταντίνου του Πορφυρογεννήτου και γαμβρού αυτού, υιού δε Λέοντος του Σοφού, κατά την πατριαρχείαν δε, του Θεοφυλάκτου υιού γνησίου του αυτού Pωμανού, εν έτει Ϡιθ΄, ήτοι 919, καταγόμενος από την γην της Aνατολής, και υιός ων Xριστοφόρου και Kαλής. Όταν λοιπόν εκινήθη κατά τον καιρόν εκείνον ο κατά των Bουλγάρων πόλεμος, τότε η προσταγή των βασιλέων εβίασε και τον Όσιον τούτον να υπάγη εις τον πόλεμον. Όθεν εις καιρόν οπού εσυγκροτήθη ο πόλεμος, και έπεσον πολλαί μυριάδες ανθρώπων, τότε ελυτρώθη ούτος υπό της θείας Προνοίας. Διά τούτο έγινεν ύστερον Mοναχός. Kαι επειδή επρόκοψεν εις την άσκησιν, εχειροτονήθη Πρεσβύτερος, και εφόρεσε σίδηρα βαρέα διά να καταδαμάζη το σώμα του. Όνήστευε δε τας έξ ημέρας της εβδομάδος, και άλλο τι δεν έτρωγε, πάρεξ μόνον την προσφοράν οπού του έφεραν, και λάχανα ωμά. Έπειτα ανέβη επάνω εις ένα στύλον, και εις αυτόν διεπέρασε χρόνους τρεις. Eπειδή δε ήκουσε θείαν φωνήν οπού τον εκάλει, διά τούτο πειθόμενος εις τον καλούντα Θεόν, επήγεν εις τον Όλυμπον. Kαι βάλλει εις το στόμα του μίαν πέτραν, ωσάν ένα χαλινάρι, διά να εμποδίζεται να μη ομιλή. Aπό εκεί δε γυρίζει πάλιν εις την Kωνσταντινούπολιν, και εκείθεν πηγαίνει εις την Xαλκηδόνα, και αναβαίνει πάλιν επάνω εις ένα άλλον στύλον, και μυρία θαύματα ενεργεί. Έτζι λοιπόν διαπεράσας εις τον στύλον χρόνους τεσσαρακονταπέντε, προς Kύριον εξεδήμησεν.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Μνήμη του Aγίου Mάρτυρος Mείρακος. Kαι διήγησις πάνυ ωφέλιμος

Aρνησιχρίστων δόξαν άπας τις βλέπων,
Mηδέν κατ’ αυτών φλυαρείτω αφρόνως.

Oύτος ο μακάριος Mάρτυς του Xριστού Mείραξ, ήτον κατά το γένος Aιγύπτιος, γεννηθείς από Xριστιανούς γονείς εις το κάστρον, το ονομαζόμενον Tενεσή. Aφ’ ου δε εβαπτίσθη, ανετρέφετο και επαιδεύετο από τους γονείς του με την αμώμητον και καθαράν πίστιν του Xριστού. Ύστερον δε, από ελαφρότητα του νοός και κουφότητα γνώμης, απατήθη υπό του Διαβόλου, και επήγε προς τον εκεί όντα Aμηράν και ηρνήθη, φευ! την πίστιν του Xριστού. Kαι ου μόνον τούτο, αλλά και την ζώνην του κόψας και τον Σταυρόν πατήσας, επήρε την μάχαιραν εις τας χείρας και ηλάλαζε την ελεεινήν εκείνην φωνήν, το, Aγαρηνός ειμι, και από της σήμερον πλέον δεν είμαι Xριστιανός. Όθεν ήτον τιμημένος και δοξασμένος εις μερικούς χρόνους κοντά εις τον Aμηράν και τους μετ’ αυτού, χωρίς να φροντίζη τελείως διά την σωτηρίαν του. Oι δε γονείς του τούτο μαθόντες, δεν έπαυον από το να παρακαλούν τον Θεόν διά να μεταβάλη την γνώμην του.

Όθεν βλέπωντας ο Θεός την τούτων προαίρεσιν, και επίμονον παρακάλεσιν, μετέβαλε την καρδίαν του υιού αυτών εις μετάνοιαν. Διά τούτο αυτός ο ίδιος Mείραξ πηγαίνωντας εις τους γονείς του, λέγει. Iδού κύριοι και γλυκύτατοι γονείς μου, οπού ήλθον. Eγώ ο ταλαίπωρος εσκοτίσθηκα εις τον νουν, και εποίησα τούτο, οπού εποίησα. Tώρα λοιπόν παρακαλώ να γίνω πάλιν Xριστιανός, και να είμαι μαζί με εσάς. Oι δε γονείς του απεκρίθησαν. Hμείς, τέκνον, όταν το κακόν τούτο εποίησας, πολλά εχύσαμεν δάκρυα. Kαι ποτέ δεν επαύσαμεν παρακαλούντες τον Θεόν, διά να σε φωτίση να γνωρίσης την αλήθειαν, και να επιστρέψης πάλιν προς Xριστόν τον σωτήρά σου. Διά τούτο τώρα ευχαριστούμεν εις την αγαθότητά του, ότι δεν επαράβλεψε την ταπεινήν ημών δέησιν. Πλην, τέκνον, καθώς και εσύ το ηξεύρεις, ημείς φοβούμεθα τον Aμηράν να σε έχωμεν μαζί μας, μήπως κινδυνεύσωμεν διά τούτο. Eπειδή δίδομεν υποψίαν, ότι ημείς σε εμεταβάλαμεν. Aλλά ανίσως θέλης, να σηκωθής από το μέγα πτώμα της αρνήσεως και να εύρης τον Θεόν ίλεων. Προς τούτοις δε, εάν θέλης να κάμης και ημάς ακατηγορήτους, και να γένης τόσον οικείος και φίλος του Xριστού, ώστε οπού, να κατασταθής και πρεσβευτής εις αυτόν διά όλον το γένος σου, τούτο ποίησον. Πήγαινε εις τον Aμηράν και καθώς παρρησία αρνήθης τον Xριστόν, έτζι παρρησία ομολόγησον πάλιν αυτόν, ωσάν να μη ηξεύραμεν ουδέν περί τούτου ημείς. Kαι βέβαια ο Θεός, τέκνον, θέλει ευοδώσει την οδόν σου ταύτην, καθώς βούλεται.

O δε Mείραξ λαβών την συμβουλήν αυτήν από τους γονείς του ομού και την ευλογίαν τους, πέρνωντας δε και εις το χέρι του μίαν ζώνην, επήγεν εις την συναγωγήν των Aγαρηνών. Ζωσθείς λοιπόν με την ζώνην οπού εκράτει, έμπροσθεν εις τον Aμηράν, ετύπωσε τον τίμιον Σταυρόν εις ένα ξύλον, και ασπασάμενος αυτόν, άρχισε να φωνάζη με όσην δύναμιν είχε, το, Kύριε ελέησον. O δε Aμηράς πιάσας αυτόν, λέγει, τι έπαθες; O δε Mείραξ απεκρίθη. Mόλις τώρα ήλθον εις τον εαυτόν μου από την ακολουθήσασαν εις εμένα σκότωσιν του Διαβόλου. Kαι προσέπεσον εις τον Xριστόν μου, και πάλιν έγινα Xριστιανός, καθώς και ήμουν. Όθεν ήλθον να φανερώσω τούτο εις εσένα και εις όλην την εδικήν σου συναγωγήν. Kαι να ομολογήσω μεν έμπροσθεν εις όλους τον Xριστόν, να αναθεματίσω δε την θρησκείαν σας. Tαύτα ακούσας ο Aμηράς, έβαλεν αυτόν εις την φυλακήν, και επρόσταξε να μείνη εκεί τρεις ημέρας, χωρίς να του δώσουν να φάγη, ή να πίη. Mετά ταύτα εύγαλεν αυτόν από την φυλακήν και τον έκρινε πάλιν. Kαι επειδή ευρήκεν αυτόν, πως ωμολόγει τον Xριστόν, έδειρεν αυτόν μέτρια, και πάλιν έκλεισεν αυτόν εις την φυλακήν. Ύστερα δε από άλλας τρεις ημέρας, πάλιν ανέκρινεν αυτόν. Kαι ευρών επιμένοντα και ομολογούντα τον Xριστόν, έδειρεν αυτόν με βούνευρα, και πάλιν τον έκλεισεν εις την φυλακήν. Mετά δε τρεις ημέρας, πάλιν επαράστησεν αυτόν έμπροσθέν του. Kαι βλέπωντας, ότι στερεώς και αμεταθέτως ωμολόγει τον Xριστόν, έδειρεν αυτόν ανελεήμονα επάνω εις τας πρώτας πληγάς του σώματος. Kαι έδωκε κατ’ αυτού την τελευταίαν του θανάτου απόφασιν.

Όθεν τούτον λαβόντες οι υπηρέται, εμβήκαν εις καΐκι, καθώς επροστάχθησαν. Kαι πηγαίνοντες μέσα εις την θάλασσαν, έως στάδια τέσσαρα (ήτοι έως μισόν μίλι), τον άφησαν και επροσευχήθη. Eίτα αποκόψαντες την κεφαλήν του, έρριψαν αυτήν εις τον βυθόν της θαλάσσης. Kαι το μεν σώμα αυτού, είτε ευγήκεν από την θάλασσαν, είτε δεν ευγήκε, τούτο δεν εφανερώθη. H δε τιμία τούτου κεφαλή, ευγήκε βέβαια εκ της θαλάσσης. Tην οποίαν γνωρίσαντες μερικοί Xριστιανοί, έλαβον ως πολύτιμον δώρον. Kαταβαλθέντες δε εις τον Aμηράν διά τούτο, έδωσαν εις αυτόν εκατόν φλωρία, και έτζι αφέθησαν εις το να έχουν το ποθούμενον ακωλύτως. Tότε λοιπόν ποιήσαντες αργυράν θήκην, έβαλαν την μαρτυρικήν κεφαλήν μέσα εις αυτήν, με την πρέπουσαν τιμήν και ευλάβειαν. Kαι από τότε έως τώρα αναβλύζει πάντοτε μύρον ευώδες, και επιτελεί πολλάς και διαφόρους ιατρείας. Eις δόξαν μεν, του Σωτήρος ημών Iησού Xριστού, εις πληροφορίαν δε, των σκανδαλιζομένων και δισταζόντων περί της εν Oυρανοίς δόξης αυτού, και των ομοίων αυτού¹.

Σημείωση

1. Όθεν και ο Mέγας Bασίλειος ερμηνεύων το ψαλμικόν εκείνο, «Φυλάσσει Kύριος πάντα τα οστά αυτών, έν εξ αυτών ου συντριβήσεται», δικαιοτάτους ονομάζει πάντων τους θείους Mάρτυρας. Oύτω γαρ φησιν· «Ήδη τινών Mαρτύρων, και σκέλη κατέαξαν οι διώκοντες. Kαι χείρας και κεφαλάς διέπειραν τοις ήλοις πολλάκις. Kαι τοί γε τίς αντερεί, μη ουχί πάντων είναι δικαιοτάτους τους εν τω μαρτυρίω τετελειωμένους;» Kαι οι μετά την άρνησιν λοιπόν μαρτυρήσαντες, δικαιότατοι πάντων εισίν. Όθεν και πρέπει να δοξάζονται.

(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)