Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴ Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τοῦ ὁσίου Ἰακώβου τοῦ «μὲ συγχωρεῖτε» τὴν Κυριακὴ Θ’ Λουκᾶ, ποὺ τελέσθηκε στὴν ἱερὰ μονὴ Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας τῆς κοινότητος Κουρδάλων, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (22.11.2020).
Λαμπρυνθεὶς τοῦ Δεσπότου ταπεινώσει, Ἰάκωβε, κάλλος ἐνεδύθης ἀρχαῖον, καταυγάσας τὴν Εὔβοιαν. Διὸ συλλειτουργῶν τοῖς Χερουβεὶμ, ὡράθης Ἐκκλησίας χαρμονὴ, σὺν Δαβίδ καὶ Ἰωάννη, ἱλαστικῶς φαιδρύνων τοὺς βοῶντάς σοι· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ ἁγιάσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Σήμερον όπως ξέρετε, γιορτάζει ένας μεγάλος σύγχρονος άγιος, που μας αξίωσε ο Θεός να τον γνωρίσουμε, να μας αγαπήσει πρώτα αυτός, στη συνέχεια εμείς οι ελεεινοί και τέλος να μας υιοθετήσει. Εδώ και είκοσι δύο χρόνια αισθάνομαι ότι υιοθέτησε τη Μητρόπολη της Μόρφου και αγαπήθη από όλους τους Κυπρίους.
Ο όσιος πατήρ ημών Ιάκωβος της Εύβοιας, ο νέος ασκητής ο επικαλούμενος υπό πολλών ο «μὲ συγχωρεῖτε» διότι είχε αυτή τη συνήθεια ο άγιος να βλέπει συνεχώς μέσα στην καρδία του με το διορατικό χάρισμα που είχε από πολύ νεαράν ηλικία. Και έβλεπε μέσα στην καρδία του πάθη και λάθη, όχι όπως εμείς που νομίζομε ότι είμαστε αλάνθαστοι. Οι άγιοι είναι άγιοι γιατί βλέπουν τα λάθη τους και μετανοούν, δεν είναι ούτε αλάνθαστοι ούτε αναμάρτητοι αλλά είναι οι μετανιωμένοι άνθρωποι, οι οποίοι αγάπησαν τη μετάνοια με γρήγορο νου, σώφρονα λογισμό, καρδία νήφουσα. Συνεχώς έλεγε κάθε τρεις κουβέντες, με συγχωρείτε καλά μου παιδιά, με συγχωρείς, πάτερ Ἀθανάσιέ μου και συνέχιζε την κουβέντα του. Νόμιζα εγώ ότι είναι τικ. Πώς λέω εγώ συχνά, ε; ε; και μερικοί ενοχλούνται στις ομιλίες. Αυτός είχε να λέει με συγχωρείτε και του λέω μια μέρα εγώ ο θρασύς:
-Γέροντα, μα αυτή τη συνήθεια από πού την κόλλησες, να λες συνέχεια, με συγχωρείτε.
-Από το Άγιο Πνεύμα την κόλλησα.
-Μα δηλαδή δεν είναι, τικ;
-Τι είναι, τικ;
Του εξήγησα τι λέμε εμείς οι μοντέρνοι και μου λέει:
– Όχι, παιδάκι μου. Εγώ βλέπω, διπλά. Άκου. Βλέπουν και τα μάτια του σώματός μου, βλέπουν και τα μάτια της ψυχής μου. Βλέπω με τα σωματικά μάτια αυτά που βλέπετε και εσείς, τα αισθητά, αλλά με τα μάτια της ψυχής βλέπω τα πάθη μου, τα λάθη μου. Καμιά φορά ο Θεός, δεν ξέρω γιατί, τι καλό μου βρήκε, μου δείχνει τα πάθη και τα λάθη των ανθρώπων αλλά δεν τα λέω εύκολα για να μην τους προσβάλω, τα λέω εκεί που βλέπω ότι υπάρχει καλό έδαφος για να μετανιώσουν.
Βλέπετε ο άγιος άνθρωπος, δεν προσβάλλει, βοηθά τον άλλο να μετανιώσει.
Εμείς σήμερα ξεχάσαμε ότι έχουμε ψυχή, μόνο σώμα και κορωνοϊό.
Αυτός λοιπόν ο άνθρωπος του Θεού έφτασε πάρα πάρα πολύ ψηλά πνευματικά σε ένα βαθμό που η ίδια η Παναγία τον αποκάλεσε ότι είναι φίλος του Υιού της και φίλος δικός της. Όταν μια φορά της παραπονέθηκε ότι πονούσε πολύ τα πόδια του από τη φλεβίτιδα που είχε, γύμνωσε τα πόδια του, πήγε τα έδειξε της Παναγίας και αμέσως εμφανίστηκε η Παναγία μαζί με τον άγιο Σεραφείμ του Σαρώφ και τον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, τους δύο μεγάλους φίλους της Θεοτόκου. Και σύστησε η Παναγία στους δύο αγίους τον νέον άγιο, τον Ιάκωβο. Και είπε: “Άγιε μου, φίλε του Υιού μου, Ιωάννη Θεολόγε και όσιε Σεραφείμ του Σαρώφ, αυτός εδώ που βλέπετε με τα γυμνά αιματωμένα πόδια, είναι φίλος του Υιού μου και εκλεκτός φίλος δικός μου και θέλω να τον θεραπεύσετε”. Και ο ένας άγιος, λέει, άλειψε το ένα πόδι με λάδι που έφερε από τον ουρανό και ο άλλος άγιος το άλλο πόδι. Δεν έγινε καλά απλά όσο, όσο για να λειτουργεί και να δοξάζει. Το υπόλοιπο έμεινε μέχρι και στον τάφο του να το πάρει για να λέει συνεχώς το Κύριε ελέησον με πόνο για τον ίδιο και συμπόνια για το συνάνθρωπό του.
Βλέπετε οι άγιοι αγαπούν τον πόνο, δεν θέλουν να είναι εκατόν τα εκατόν υγιείς γιατί ξέρουν ότι ο πόνος ταπεινώνει το σώμα, ταπεινώνει και την ψυχή. Ο στόχος μας δεν είναι η υγεία που λεν οι Κύπριοι, σαν την υγείαν έν έσιει, κουμπάρε αλλά ο στόχος μας είναι η ταπείνωση. Μόνον έτσι έχει υγεία η ψυχή μας.
Και αν έχομε όλες αυτές τις περιπέτειες σ᾿ αυτά τα ύστερα χρόνια είναι πρώτα και κύρια για τους εγωισμούς μας, για την ανηθικότητα, τη φθορά μας και τη διαφθορά μας, τες πολλές εκτρώσεις, τα πολλά παρά φύσιν αμαρτήματα που γίνονται εντός και εκτός γάμου. Οι άγιοι του Θεού αποκαλύπτουν και λεν όχι απλά προφητείες, θα γίνει ένας σεισμός, θα γίνει ένας καταποντισμός, θα γίνει ένας πόλεμος. Το κυριότερο που λεν οι άνθρωποι του Θεού είναι ποια είναι τα αίτια αυτών των κακών που έρχονται και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Οι άγιοι λεν ποιες είναι οι αμαρτίες που έχουν παροργίσει τον Θεό και επιτρέπει για να ταπεινωθούμε, για να γιάνει(θεραπευτεί) δηλαδή η ψυχή μας, είτε αρρώστιες, είτε σε προσωπικό επίπεδο είτε σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο όπως τώρα η πανδημία, είτε διάφορους πολέμους που έρχονται είτε σεισμούς είτε άλλα προβλήματα του περιβάλλοντος κόσμου.
Οι πατέρες μας, οι μητέρες μας, σε τέτοιες στιγμές που βλέπουμε να είναι οργή Θεού για τα αμαρτήματά μας τα αμετανόητα που δεν μπορούμε να συγχωρέσουμε ούτε να συγχωρεθούμε, τι έκαμναν; Έκαμναν πολλές λειτουργίες. Δεν έκλειναν τις Εκκλησίες όπως κάμνουν τώρα αλλά έμεναν οι Εκκλησίες ακόμα και τη νύκτα ανοικτές και διάβαζε ο κόσμος ψαλτήρι μέσα στις Εκκλησίες. Ένας έφευγε, άλλος έμπαινε. Έστω και ένας και διάβαζαν ψαλτήρι. Το πρωί ερχόταν ο παπάς με τους ψάλτες και έκαμναν λειτουργία. Κάθε μέρα, κάθε μέρα. Έτσι μειωνόταν η επιδημία, το θανατικό, ο πόλεμος και οτιδήποτε άλλο, σεισμός, λιμός ή καταποντισμός.
Τώρα γίναμε Ευρωπαίοι. Μεγάλη αμαρτία της Ευρώπης, της άθεης Ευρώπης είναι ότι βάζει τη λογική πάνω από την πίστη. Ακούτε τι λέω; Η μεγάλη αμαρτία της Ευρώπης την οποία υιοθέτησαν και πολλοί νεοέλληνες είναι ότι βάζει τη λογική πάνω από την πίστη. Ενώ ο ορθόδοξος είναι αυτός που κάμνει το άλλο βάζει πάνω απ᾿ όλα την πίστη, την βεβαία πίστη, την εμπιστοσύνη εις τον Τριαδικό Θεό, εις την Παναγία τους αγίους και χρησιμοποιεί τη λογική με διάκριση. Δεν θεοποιεί την λογική και να κλείνει Εκκλησίες αλλά ανοίγει Εκκλησίες. Δεν λιγοστεύει την προσευχή, αυξάνει την προσευχή. Δεν λιγοστεύει τη νηστεία, αυξάνει τη νηστεία, τες γονυκλισίες, την ανάγνωση εξαιρέτως πολλών πολλών παρακλήσεων και του ψαλτηρίου.
Γι᾿ αυτό παρακαλώ, πάτερ Αθανάσιε, και συ αδελφή Ισιδώρα, το είπα και σε άλλες περιοχές της Μητρόπολής μας. Έχετε ευθύνη να βρείτε ο καθένας στο περιβάλλον του, εσύ στο χωριό σου στην Κακοπετριά, εσύ στους προσκυνητές που ξέρεις που έρχονται εδώ, δέκα ανθρώπους και θα τους αναθέσετε να διαβάζουν κάθε μέρα από δύο καθίσματα του ψαλτηρίου, έτσι κάθε μέρα θα διαβάζεται μέσα στο χωριό σας το ψαλτήρι. Έλεγε ο άγιος Ιάκωβος και ο άγιος Παΐσιος, σε ένα τόπο που διαβάζεται κάθε μέρα το ψαλτήρι, γίνεται οχυρό, γίνεται κάστρο πνευματικό. Και δόξα σοι ο Θεός οι ιερείς μας και οι ψάλτες μας, βλέπω πολλή προθυμία για να κάμνουν Θείες Λειτουργίες και χαίρομαι αλλά δεν φτάνει αυτό, χρειαζόμαστε και το ψαλτήρι. Θα το επιστρατεύσετε χωρίς να λεν ότι, α, εγώ είμαι μέσα στους δέκα που είπε η αδελφή Ισιδώρα. «Μὴ γνώτω ἡ δεξιά τί πειεῖ ἡ ἀριστερά» και τι κάμνει η αριστερά να μη γνωρίζει η δεξιά. Δέκα ανθρώπους μυστικούς, ευχέτες προς Κύριον. Και αυτοί να διαβάζουν κάθε μέρα τα είκοσι καθίσματα του ψαλτηρίου. Είναι το ψαλτήρι η πιο δυνατή προσευχή που έχει η Εκκλησία. Ο άγιος Παΐσιος την χαρακτήριζε πολυβόλο. Το άλλο το οποίον έκαμναν οι παλαιοί πατέρες και ιδιαίτερα ο άγιος Ιάκωβος κατά κόρον, ήταν και Μικρασιάτης αυτός και τα έκαμναν στη Μικρά Ασία και στην παλαιά Κύπρο, έβγαζαν τες εικόνες και τα λείψανα λιτανείες για να αγιαστεί ο αέρας. Άμα σας ρωτούν, μα γιατί κάμνετε λιτανείες που τώρα απαγορεύονται, θα απαντάτε για να αγιαστεί ο αέρας, γιατί οι αμαρτίες μας, λέρωσαν τον αέρα και την ατμόσφαιρα. Αυτή είναι η αλήθεια.
Γι᾿ αυτό και τώρα να παρακαλέσω, όσοι θέλετε, δεν διατάζουμε κανένα. Εγώ πονώ τη μέση μου, θα κάτσω σας το λέω ότι δεν θα βγω αλλά ο παπάς, οι διάκονοι, η αδελφή και οι ψάλτες, παρακαλώ, να εξέλθετε. Και όσοι από τους πιστούς θέλετε θα χαρώ να βγείτε μαζί με την Παναγία τη Χρυσοκουρδαλιώτισσα, μαζί με το λείψανο του Οσίου Δαβίδ του αγαπημένου γέροντα του αγίου Ιακώβου και μαζί με το σταυρό τον ηγουμενικό που μας έδωσε δώρο ο άγιος Ιάκωβος, το επιγονάτιο του που φέρει εις το γόνατό του ο αδελφός εδώ Αθανάσιος και ένα πουκάμισο που μου έστειλαν οι πατέρες που το κρατά ο μέλλων διάκονός μας Γεώργιος. Παρακαλώ λοιπόν για να αγιάσομε τον αέρα, τα δάση μας και τα χωριά μας να έχουν ευκρασία, να κάμομε αυτή τη λιτανεία. Θα μπείτε μέσα στο ναό όταν τελειώσει η λιτανεία και θα γονατίσω εκεί μπροστά από την εικόνα της Παναγίας και τα λείψανα για να διαβάσω δύο ευχές. Η μία ευχή είναι για την πανδημία να την περιορίσει ο Θεός σύντομα και η άλλη ευχή είναι για να έχομε πολλές βροχές. Άρχισε να βρέχει αλλά πρέπει να συνεχίσουμε. Η Κύπρος είναι πάντα διψασμένη για βροχή και ελευθερία.