Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στον Εσπερινό της εορτής της αποτομής της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου, που τελέσθηκε στον ομώνυμο πανηγυρίζοντα ιερό ναό της κοινότητος Προδρόμου της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου (28.8.2019).
Έτη πολλά σε όλους ευλογημένα από τον Τίμιο Πρόδρομο. Που εδώ, εις την υψηλοτέραν κώμη της Κύπρου, εορτάζομε καθ᾿ εκάστην 29η του μηνός Αυγούστου, την Αποτομή της Τιμίας αυτού κεφαλής. Αυτόν, που είναι ο ύψιστος των αγίων. Ὁ Μέγας «ἐν γεννητοῖς γυναικῶν». Από όσους, λέει, που όσοι γεννήθηκαν και προ της του Χριστού παρουσίας, της ενσάρκου Χριστού παρουσίας επί της γης και μετά, ο μεγαλύτερος των αγίων και όλων των ανθρώπων μετά τη Θεοτόκο τη μητέρα του Φωτός, είναι ο Τίμιος Πρόδρομος.
Και είναι μεγάλος για πολλούς λόγους. Γιατί ο βαπτιστής του Κυρίου μας είναι ο μάρτυρας της Αγίας Τριάδος κατά τη στιγμή της βαπτίσεως που ήκουσε τη φωνή του Πατρός, «οὗτός ἐστιν ὁ ἀγαπητός μου Υἱός». Αυτός που έβαλε τη χείρα του επί την κεφαλήν του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδος, Αυτού που δημιούργησε τα σύμπαντα και εμάς τους ανθρώπους του σαρκωθέντος λόγου και είπε Αυτός «ἐν εἴδει» περιστεράς, το Άγιο Πνεύμα άνωθεν της κεφαλής του Υιού και Λόγου του Θεού του ζώντος. Και μόνον, λεν οι άγιοι πατέρες μας, που είχε αυτή τη Θεοφάνια στα Θεοφάνια ο Τίμιος Πρόδρομος, είναι ο μέγιστος των αγίων. Γιατί το μεγαλύτερο που έχουμε να επιδιώξουμε οι άνθρωποι στη ζωή μας, είναι να κερδίσουμε την αιώνια ζωή. Όλα τα υπόλοιπα έρχονται και παρέρχονται. «Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα».
Ο άνθρωπος πρέπει να αναζητεί συνεχώς, πιο τρόπο, μου επιτρέπει εμένα ο Θεός να γνωρίσω την αιώνια ζωή, μια ζωή δηλαδή που τι είναι. Όχι απλά να μην έχομε ξανά θάνατο. Που δεν θα έχομε θάνατο ξανά στην αιώνια ζωή. Που δεν θα έχομε αμαρτία, που δεν θα έχομε πειρασμό να μας πειράζει. Αλλά θα έχομε και κάτι σημαντικότερο. Αυτό που λέει ο ίδιος ο Κύριός μας, όταν ερωτήθηκε, τι είναι αυτή η αιώνιος ζωή. «Αὕτη ἐστὶν ἡ αἰώνιος ζωή, τοῦ γνῶναι σε τὸν ἀληθινὸν Θεόν, καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν». Να γιατί ο Πρόδρομος είναι ο μέγιστος «ἐν γεννητοῖς γυναικῶν». Γιατί, εμπόρεσε απ᾿ αυτή τη ζωή, να γνωρίσει την Αγία Τριάδα. Και όταν γνωρίσεις την Αγία Τριάδα, ο Θεός μας είναι χουβαρντάς. Μας προσφέρει το φως Του. Φως ο Πατήρ, φως ο Λόγος, φως και το Άγιον Πνεύμα. Και αυτό το φως, μας λέει η σύγχρονη αγιασμένη γερόντισσα της Κρήτης Γαλακτία, «είναι, δεσπότη μου, γεμάτο πληροφορίες». Και κατά τον πόθο που έχει κάθε άνθρωπος, εκεί κατευθύνει και το φως της Τριάδος τη γνώση. Τη γνώση την αληθινή.
Και εμείς αύριο, θα έλθομε να λειτουργηθούμε. Θυμάστε πώς αρχίζει η λειτουργία; «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Ο τρόπος δηλαδή, για να μπορέσομε αυτό το φως εμείς οι ελεεινοί να το οικειοποιηθούμε, είναι να συμμετέχουμε στη Θεία Λειτουργία και ει δυνατόν να κοινωνούμε αυτό το σώμα και αυτό το αίμα που ενίκησε τον θάνατο, που ενίκησε τον διάβολο, που ενίκησε την αμαρτία μας. Το σώμα Ιησού Χριστού. «Εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον». Ο Τίμιος Πρόδρομος, μας εδίδαξε τον τρόπο. Όλα αυτά τα μεγάλα και για μερικούς δυσνόητα, μας εδίδαξε τον τρόπο πώς να κερδίσουμε την αιώνιον ζωή. Διά της μετανοίας. Γι’ αυτό και είναι ο δάσκαλος της μετανοίας ο Τίμιος Πρόδρομος.
Γι’ αυτό, παρακαλώ την αγάπη σας, να παρακολουθείτε την καρδιά σας. Τι επιθυμίες έχει, τι λογισμούς έχει, ποιος είναι ο βαθύτερός μας εαυτός. Αυτόν που ξέρει μόνον ο Θεός. Που δυσκολευόμαστε εμείς οι ίδιοι να αποδεχτούμε. Και όταν κάποιος μας κάμει μια αποκάλυψη του βαθύτερου μας εαυτού, ταραττόμεθα.
Όπως έψαλλαν σήμερα οι καλοί μας ψάλτες: «Πάλιν Ἡρωδιὰς μαίνεται, πάλιν ταράττεται». Και σήμερα, μόλις κάποιος αποκαλύψει τα βαθύτερα αίτια της αμαρτωλότητάς μας είτε αυτή είναι σαρκική είτε είναι ψυχική είτε είναι πνευματική, ταραττόμεθα. Δεν θέλουμε να ακούμε. Άφησέ μας στο μικρό μας θερμοκήπιο, στον μικρό ή το μεγάλο μας εγωισμό. Μα όλοι περίπου το ίδιο είμαστε. «Ἄλλοι ἐν ἔργῳ, ἄλλοι ἐν λόγῳ, ἄλλοι ἐν λογισμῷ καὶ ἐπιθυμία». Ξέρετε πού διαφέρομε; Στον βαθμό μετανοίας. Εκεί διαφέρομε.
Γι’ αυτό, είναι πολύ σημαντικό, να αποδεχτούμε τον εαυτό μας, αλλά να μη μείνουμε στην αποδοχή. Αυτό είναι εγωκεντρισμός νοσηρός. Που προκαλεί, μας έλεγε ο άγιος Πορφύριος, παθογένεια. Δηλαδή γεννά άλλα πάθη. Μόλις αντιληφθώ την παθολογία του εαυτού μου, και όλοι έχομε, όλοι έχομε. Είτε λόγω κληρονομικότητας είτε λόγω επίκτητων συνηθειών, τότε αμέσως μιλώ του Χριστού. Μιλώ της Παναγίας. Μιλώ του Τιμίου Προδρόμου: «Βαπτιστά τοῦ Χριστοῦ, δίδαξόν με τὴν μετάνοιαν ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ». «Κύριέ μου, Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλόν». «Ὑπεραγία Θεοτόκε, σκέπε ἡμᾶς». Και να δοξάζομεν πάντοτε το όνομα της Αγίας Τριάδος: «Μέγα τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος», μου έλεγε ο άγιος Παΐσιος. Έτσι, γιε μου, να αρχίζει η προσευχή σου, έτσι να τελειώνει. Και στο τέλος, «Ὑπεραγία Θεοτόκε, σκέπε ἡμᾶς». «Βαπτιστά τοῦ Χριστοῦ, πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν».
Βλέπετε; Αυτά τα τρία άγια πρόσωπα δεν λείπουν από κανένα εικονοστάσι Ορθοδόξου Εκκλησίας. Πάντοτε εκεί είναι η εικόνα του Χριστού, από την άλλη πλευρά είναι η Παναγία και δίπλα από τον Χριστό ο Τίμιος Πρόδρομος. Γιατί ακριβώς αυτά είναι και σ᾿ αυτή τη ζωή την πρόσκαιρο και στην αιώνια ζωή τα πρόσωπα που θα συναντήσομε, τα πρόσωπα τα οποία θέλουν να μας βοηθήσουν, αλλά εμείς, θέλουμε μόνο κάτι βοήθειες, να γιάνει λίγο το χέρι μας, το πόδι μας, να παν καλά οι επιχειρήσεις μας, να παντρευτούν τα παιδιά μας, να αγοράσουμε κανένα οικόπεδο στη Λευκωσία ή στη Λεμεσό, να βρέξει, να χιονίσει, να μη βρέξει, ανάλογα με την ιδιοτροπία μας. Δεν ζητούμε βαθιά πράγματα. Χριστέ μου, δώρισέ μοι πραότητα. Αν είμαι θυμώδης. Δώρισέ μοι ταπείνωση. Που όλοι την έχουμε ανάγκη. Όλοι είμαστε εγωιστές. Δώρισέ μου απλότητα στες σχέσεις μου στες διανθρώπινες. Δώρισε μοι εγκράτεια στη σαρκική μου όρεξη. Αυτά είναι τα μεγάλα. Τα δώρα του Αγίου Πνεύματος. Που πρέπει να τα αναζητούμε πάντοτε με δρομολόγιο, με δρόμο τη μετάνοια που εδίδαξε ο Τίμιος Πρόδρομος. Στον βαθμό που μετανιώνουμε θα είναι και οι δωρεές ανάλογες. Άλλος τρόπο δεν γνωρίζει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Ο άλλος τρόπος, λεν οι πατέρες οι σπλαχνικοί, είναι το έλεος, η ελεημοσύνη. Εάν δυσκολευόμεθα στην επιμελημένη καθημερινή μετάνοια, γιατί δεν μας επιτρέπει ο εγωισμός μας να έχομε έγνοια να ελεούμε το συνάνθρωπό μας. Όχι μόνον με χρήματα. Και με έναν καλό λόγο. Να τον οδηγήσομε σε έναν καλό πνευματικό να εξομολογηθεί. Ελεημοσύνη είναι αυτό. Να του δώσουμε το βίο ενός αγίου. Που ο βίος ενός αγίου, μου είπε ένας τουρκοκύπριος, είναι εφαρμοσμένο Ευαγγέλιο.
Και με αυτό τον τρόπο, θα είμεθα τέκνα του Προδρόμου. Γιατί θα βοηθούμε και τον εαυτό μας και άλλους, να οδηγηθούμε και στη μετάνοια και στην ευσπλαχνία και στην ελεημοσύνη. Ο Θεός να μας ελεήσει, αυτές τις δύσκολες μέρες που περνά ο τόπος μας, που είναι πολιορκημένος πάλιν από στεριά και θάλασσα από τους Τούρκους. Πολλά απειλούντες αλλά ολίγα θα κατορθώσουν ένεκεν αυτών των αγίων και εξαιρέτως της Θεοτόκου, που σκέπει αυτής της νήσου. Εμείς, να ακούμε μόνον τις φωνές που διδάσκουν τη μετάνοια. Καμίαν άλλη φωνή. Όσον επίσημη και να φαίνεται. Διδάσκεις τη μετάνοια; Είτε είσαι ιερωμένος, είτε είσαι γονιός, είτε είσαι παππούς, είτε είσαι δάσκαλος, θα σε ακολουθήσουν. Γιατί με οδηγείς στην αιώνια ζωή. Δεν διδάσκεις τη μετάνοια, και αν αρχιερέας, και αν πρόεδρος της δημοκρατίας, δεν θα σε ακολουθήσουν. Θα σου κάμω ευγένειες αφού τες θέλεις. Ως εκεί. Μπορεί να σιωπήσω προς στιγμής. Ως εκεί. Αλλά όταν «πάλιν Ἡρωδιὰς μαίνεται, ὅταν πάλιν ταράττεται», «ἐν ὥρᾳ τῷ δέοντι», για το συμφέρον των παιδιών μας, των εγγονιών μας, που τόσο τα αδικήσαμε αυτά τα παιδιά, δεν τους εδιδάξαμε τη μετάνοια, ούτε εμείς, πατέρες μου, επαρκώς, ούτε οι γονείς, ούτε οι δάσκαλοι, ούτε οι παππούδες. Η κρίση είναι βαθύτατα πνευματική και μεταποιείται σε πολιτική και κοινωνική στο βαθμό που δεν συνειδητοποιούμε τες ελλείψεις μας και τα λάθη μας.
Γι’ αυτό, η σήμερον εορτή είναι πολύ επίκαιρη για μεγάλους λόγους. Ο Θεός μάς εφώτισε να πούμε αυτά τα συγκρατημένα. Γιατί τα άλλα τα είπαμε σε άλλες ευκαιρίες και είδετε πόσον η Ηρωδιάδα εταράχτηκε και πάλι. Γιατί η αλήθεια είναι πικρή και την αλήθεια λίγοι θέλουν να την ακολουθήσουν.
Ο Θεός να μας αξιώσει να είμαστε μέσα στους λίγους, που αγαπούν την αλήθεια του Χριστού, που αγαπούν τη μετάνοια που διδάσκει ο Τίμιος Πρόδρομος. Και ο Θεός δεν βλέπει πόσες είναι οι αμαρτίες μας και ποιες είναι οι αμαρτίες μας. Τες βλέπει και αυτές. Αλλά πάνω απ᾿ όλα βλέπει πόση είναι η μετάνοιά μας. Γι’ αυτό, κανείς να μην αποκάμνει. Κανείς να μην δειλιά. Κανείς να μην απελπίζεται. Αρκεί, να έχομε πάντοτε και κάθε μέρα αρχήν μετανοίας. Και αν χίλιες φορές πέσομε σε μιαν αμαρτία ή και σε πολλές αμαρτίες, χίλιες φορές να σηκωθούμε. Και να πούμε ήμαρτον, Θεέ μου. Βοήθησέ με, να κάμω καινούργια αρχή. Και έχει ο Θεός. Αυτό το έχει ο Θεός, το έλεγαν οι παππούδες μας, οι γιαγιάδες μας και το πίστευαν με την καρδιά τους, γιατί το ζούσαν. Αμήν, να το ζήσουμε και εμείς, δι᾿ ευχών του Τιμίου Προδρόμου.
Έχομε και κάτι ύστερον να πούμε εν είδει ευχαριστίας, σε έναν άνθρωπο του Προδρόμου. Που πολλά διακόνησε αυτό τον ναό όλα αυτά τα χρόνια και θέλουμε και επιθυμούμε, όλη του την ακμή και τώρα που ευρίσκεται εις την είσοδο της τρίτης ηλικίας, να συνεχίσει να προσφέρει σε αυτό το ναό μαζί με την ευλαβεστάτη σύζυγό του, τον κύριο Ανδρέα Ζερβό. Εφέραμε, κύριε Ανδρέα μου, για όλη αυτή τη διακονία στο ψαλτήρι όλα αυτά τα χρόνια που κρατούσε ζωντανή τη θεία λειτουργία εδώ στην Εκκλησία του Τιμίου Προδρόμου στην κοινότητα του Προδρόμου. Εμείς, ως μητρόπολη, να ξεύρετε, πάνω απ᾿ όλα θεωρούμε ότι ένα χωριό είναι χωριό και μια κοινότητα είναι κοινότητα, όταν κτυπά η καμπάνα της κοινότητας. Όταν γίνεται λειτουργία. Ο κοινός μας βίος είναι αυτό που ζούμε τώρα. Όλα τα υπόλοιπα είναι δεύτερα. Το σημαντικότερο είναι το «λάβετε φάγετε, τὸ πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες». Γιατί, όπως είπα προηγουμένως, είναι το μόνον που δίνει αιώνια ζωή. Οι καφενέδες και οι σύλλογοι, τα πολιτιστικά και τα άλλα, μας δίδουν μιαν ευχάριστη πρόσκαιρη ζωή. Αλλά η Λειτουργία μάς δίδει αιώνια ζωή. Πώς να νικήσουμε τον θάνατο. Αυτό είναι τεράστιο, είναι ασύλληπτο, είναι μυστήριο. Και εσύ και πολλοί άλλοι, συμβάλατε σε όλη αυτή την προοπτική της αιώνιας ζωής σ᾿ αυτή την κοινότητα που μαστίζεται από αστυφιλία. Και είναι η προσφορά σας τεραστία. Ξεύρω ότι τώρα θέλεις να παραιτηθείς από το διακόνημα του ιεροψάλτη. Αυτό σε σένα εναπόκειται. Εμείς όμως, έχοντες ευχαρίστηση για όλη αυτή σου την προσφορά, εφέραμε μίαν εικόνα να σας δωρίσουμε. Είναι η εικόνα πάντων των εν Μόρφου διαλαμψάντων αγίων. Όλων των αγίων, οι οποίοι έζησαν σε αυτά τα μέρη και τιμώντες αυτά τα μέρη της μητροπόλεώς μας. Παρακαλώ να την δεχτείτε, να προσεύχεστε και να σας σκέπουν οι άγιοί μας.
