Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στη Θεία Λειτουργία της Κυριακής Δ΄ Νηστειών (Ιωάννου της Κλίμακος), που τελέσθηκε στον ιερό ναό Αγίου Νικολάου της κοινότητας Πολυστύπου της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου (18.3.2018).
Μας αξιώνει ο Θεός, να κοινωνήσουμε το σώμα Του και το αίμα Του, σήμερον που η Εκκλησία μάς προετοιμάζει για τη μεγάλη εορτή των εορτών, την πανήγυρη των πανηγύρεων, την Ανάσταση του Σωτήρος Χριστού. Και η Ανάσταση του Χριστού, αφορά τη δική μας ανάσταση. Και η Σταύρωσή του που προηγείται, αφορά τη δική μας σταύρωση.
Άρα, αυτά που θα ζήσομε σε λίγες μέρες, ως εορτές μέγιστες, παμμέγιστες της Χριστιανοσύνης και εξαιρέτως της Ορθοδοξίας, δεν αφορούν μόνο τον Χριστό. Αφορούν και εμάς. Και θα προσέξετε, οι ψάλτες ειδικά, που λέει στην αρχή, αρχή των παθών. « Τα πάθη τα σεπτά, ανέτειλεν ημίν, ως φώτα σωστικά». Άρα τα πάθη του Χριστού, είναι φώτα που μας σώζουν. Όπως υπάρχουν φώτα τροχαίας για να μας σώσουν από ατυχήματα και θανάτους, κατά τον ίδιο τρόπο, τα πάθη του Χριστού είναι φώτα σωστικά που μας οδηγούν εις τη δική μας ανάσταση. Και της ψυχής μας και του σώματός μας. Θα έλεγα, πρώτα της ψυχής μας και ύστερα του σώματός μας.
Γιατί πρώτα της ψυχής; Διότι, όταν κάνουμε αγώνα, όπως μας ερμηνεύει και το σημερινό Ευαγγέλιο, και διώξουμε από μέσα μας τα ποικίλα πάθη που καλλιεργήσαμε από τη νεότητά μας και έγιναν μόνιμοι πλέον σύντροφοι να μας χειραγωγούν και να μας δυσκολεύουν και να μας ρίχνουν σε αμαρτίες χαλεπές και εάν επιμένουμε στα πάθη και δεν μετανοούμε, την καρδία μας τη γεμίζει αυτή η παθολογία. Και υπάρχουν τα αρνητικά πνεύματα των δαιμόνων, που επειδή είναι πνεύματα, μπορούν και εισέρχονται εις το περικάρδιο κατά τους αγίους Πατέρες, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Σιναΐτη, που σήμερα εξαιρέτως εορτάζει, και αν δεν καθαρίσομε την καρδία μας αμέσως, μετανιώνοντας γι’ αυτά τα πάθη που μαζεύομε από τη νεότητά μας και τα επαναλαμβάνομε κάθε μέρα σχεδόν, άλλος με ζήλιες, άλλος με θυμούς, άλλος με κακίες, άλλος με φθόνους, οι περισσότεροι με σαρκικά αμαρτήματα, άλλοι με ψυχικές κακίες και αμετανοησίες. Όταν αυτά λοιπόν δεν τα καθαρίζουμε αμέσως διά της μετανοίας, επισκέπτονται την καρδία μας, κατά τον Σιναΐτη Ιωάννη τον συγγραφέα της Κλίμακος, πνεύματα ακάθαρτα. Και αυτά τα πνεύματα πλέον, γίνονται συγκάτοικοι με την καρδία μας. Και δεν μπορούμε να χαρούμε τες Λειτουργίες. Και δεν μπορούμε να νοιώσουμε τις ακολουθίες που γίνονται. Και δεν μπορούμε να συγχωρέσουμε και να αγαπήσουμε τον συνάνθρωπό μας. Γιατί, κάποιος μας κρατά μακριά. Να είμεθα αφώτιστοι, γιατί είμεθα ακάθαρτοι.
Άρα, προηγείται η κάθαρση της ψυχής και έρχεται μέσα μετά το Άγιον Πνεύμα και τη φωτίζει. Και ο Χριστός μας την αγιάζει και την παρουσιάζει ενώπιον του Θεού Πατρός «άσπιλον και αμόλυντον». Αυτή η ψυχή δεν θα πεθάνει ποτέ. Μόνο το σώμα πεθαίνει. Η ψυχή δεν πεθαίνει ποτέ. Και στην άλλη ζωή που πηγαίνει, αισθάνεται και νοιώθει. Εάν είναι δίκαιος άνθρωπος, νοιώθει τη χάρη και τη χαρά. Εάν δεν είναι δίκαιος άνθρωπος, αισθάνεται μεγάλη δυσκολία στην άλλη ζωή. Και έχει μεγάλη ανάγκη από τες δικές μας προσευχές και εξαιρέτως, το τονίζω, τις ελεημοσύνες και τα σαρανταλείτουργα. Διότι η ψυχή συνεχίζει και ζει μετά τον θάνατο του σώματος. Γι’ αυτό είπα, πρώτα η ψυχή και ύστερα το σώμα σώζεται. Το σώμα πότε; Στη Δευτέρα Παρουσία το σώμα. Όταν θα αναστηθεί από τον τάφο. Και θα επανενωθεί με την ψυχή μας την αθάνατη.
Έτσι θα ζήσομε αιώνια ζωή μετά τη Δευτέρα Παρουσία. Θα έχομε ένα σώμα, που θα έχει τη μορφή που έχομε εδώ στη ζωή αυτή. Και την ψυχή μας, δηλαδή τη συνείδηση που έχομε, θα την κουβαλούμε, να το πω έτσι απλά, μέχρι την αιώνια ζωή. Εάν μας κατατάξει ο Θεός μετά των δικαίων, αυτή η συνείδηση όλο και περισσότερο θα χαίρεται και όλο και περισσότερο θα δοξάζεται και η ψυχή και το σώμα. Εάν δεν είμεθα δίκαιοι άνθρωποι και δεν κατορθώσαμε διά της μετανοίας και δεν μας εβοήθησαν οι συγγενείς μας με μνημονεύσεις εις τες Λειτουργίες, με τα μνημόσυνα και εξαιρέτως με ελεημοσύνες, δυστυχώς, θα κολαζόμεθα αιώνια.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικά τα χρόνια που διανύουμε μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία. Ιδιαιτέρως, όσο είμεθα ζωντανοί να αγωνιστούμε. Για να διώξουμε από μέσα μας τα πάθη, τα κακά πνεύματα που περιπολούν εις το περικάρδιο της καρδίας και έτσι να μπορούμε να απολαύσουμε τη χαρά του Χριστού από αυτή τη ζωή. Από αυτή τη ζωή!
Μου λένε μερικοί άνθρωποι, οι οποίοι από τα νιάτα τους ήταν απρόσεκτοι. Και δεν τους εδίδαξε ένας ιερέας, ένας κατηχητής, ένας γονιός. Και να ξέρετε σήμερα, υπάρχουν πολλοί νέοι στη νεολαία μας, που είναι αδίδακτοι. Δεν τους διδάσκουν οι γονείς τους, τι είναι κάθαρσις. Τι είναι φωτισμός. Πώς διώχνουμε από μέσα μας τις κακίες μας. Πώς σβήνεται ο θυμός μας. Η ζήλια μας. Και όλα τα πάθη που έχομε. Σαρκικά και ψυχικά. Όλα αυτά μπορούν να διορθωθούν. Και να βρουν τη σωστή τους, τη φυσική τους κατεύθυνση. Αλλά χρειάζεται ο άνθρωπος γιατρό της ψυχής. πνευματικόν πατέρα. Χρειάζεται να ακολουθήσουμε και μίαν αγωγή.
Και σήμερα το Ευαγγέλιο, ένα μέρος της αγωγής… το μεγαλύτερο, μας το περιγράφει. Όταν ο Χριστός είδε, λέει, ένα δαιμονιζόμενο νέο, ο οποίος είχε βωβό δαιμόνιο. Δηλαδή, τι του επροκαλούσε το δαιμόνιο; Να μη μπορεί να μιλήσει. Εάν τον έβλεπαν οι γιατροί οι δικοί μας, θα έλεγαν ότι αυτός είναι κωφάλαλος. Ενώ ο Κύριός μας, με την πανσοφία Του, είδε ότι, δαιμόνιο του εμποδίζει την ικανότητα του ομιλεί. Και πήγαν, λέει, οι γονείς εις τους μαθητές. Και δεν εμπόρεσαν οι μαθητές του Χριστού να θεραπεύσουν τον βωβό νέο και να εκβάλουν το δαιμόνιο. Και ό Κύριος, λέει, με έναν Του λόγο μόνο, εξέβαλε το δαιμόνιο, έγινε ο άνθρωπος ο πρώην δαιμονιζόμενος προς στιγμής ωσεί νεκρός, σαν νεκρός, και του άπλωσε το χέρι ο Κύριος και τον εσήκωσε θεραπευμένο.
Και είπε έναν λόγο ο Κύριος. Που αφορά όλους μας. Τούτο το γένος, είπε, των δαιμόνων, των πειρασμών, ουκ εκπορεύεται. Δεν φεύγει. Ει μη, παρά μόνον, με προσευχή και νηστεία. Τούτο το γένος, λέει, ουκ εκπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία. Η προσευχή απευθύνεται περισσότερο εις την ψυχή. Η νηστεία απευθύνεται περισσότερο στο σώμα. Αλλά μεταδίδει τις ενέργειες και η ψυχή στο σώμα και το σώμα στην ψυχή. Αφού είναι αλληλοσυνδεόμενα υλικά, που συνθέτουν τον άνθρωπο το σώμα και η ψυχή.
Γι’ αυτό, παρακαλώ την αγάπη σας, αγαπήστε την προσευχή. Ιδιαιτέρως αυτή την περίοδο. Που ακοές πολέμων μαζεύονται και στην πατρίδα μας και στην Ελλάδα και στα σπίτια μας και στις καρδιές μας, όπως μου είπε μία αγία γερόντισσα της Αττικής που επικοινωνώ μαζί της. Οι άνθρωποι σήμερα πρέπει να προσεύχονται περισσότερο από άλλες εποχές. Γιατί ο τρίτος πόλεμος ο παγκόσμιος που άρχισε από τη Συρία και θα εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, θα είναι ο μεγαλύτερος και ο πιο δύσκολος που έγινε στην ανθρωπότητα. Και όλοι πρέπει να προσευχόμεθα. Όχι να λέμε. Η Κύπρος θα έχει; Καλά, δεν μας νοιάζει δηλαδή για τους άλλους λαούς; Δεν θυμόμαστε τι έλεγαν οι πρωτινοί; Σημερινή δική σου, αυριανή δική μου. Και τα ζήσαμε αυτά.
Άρα πρέπει όλοι να είμεθα ευχόμενοι. Και προσευχόμενοι. Και να λέμε γονατιστοί. Άμα μπορούμε. Πρώτα να κάνομε προσευχή. « Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Το κομποσκοίνι είναι πολύ βοηθητικό. Ένα δεύτερο κομποσκοίνι να λέμε. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε την οικογένειά μου». Ένα τρίτο κομποσκοίνι να λέμε. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε την πατρίδα μου». Γιατί κινδυνεύει η πατρίδα μας. Αλλά δεν είμεθα μόνον πατριώτες. Αγαπούμε και τον κόσμο όλο. Και ένα τέταρτο κομποσκοίνι να λέμε. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε τον κόσμο σου». Και είναι καλά, πάντοτε η προσευχή μας να τελειώνει με προσευχή για τους κεκοιμημένους. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ανάπαυσε τους δούλους Σου…» και να λέμε, όσα ονόματα θυμούμαστε συγγενών μας, φίλων μας, γνωστών μας κεκοιμημένων. Έχουν μεγάλη ανάγκη. Έλεγε ο άγιος Παΐσιος, έχουν ανάγκη να τους στείλουμε έναν αναψυκτικό, για να έχουν αναψυχή. Αυτό που λέει στις ευχές δηλαδή. Γι’ αυτό, η προσευχή είναι άκρως απαραίτητη.
Και επίσης, επειδή οι μέρες και οι μήνες που έρχονται, όλοι θα δοκιμαστούμε από τα γεγονότα τα μεγάλα που άρχισαν από τη Συρία και αλλού, ο άγιος γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ, έλεγε στους μαθητές του. Και το επαναλαμβάνω από τις δύο Οκτωβρίου συνεχώς. Θυμάμαι, το είπα αυτό πρώτη φορά στον εσπερινό του αγίου Κυπριανού στο Μένικο. Έλεγε να λέμε στην προσευχή μας. «Χριστέ μου, δος μου υπομονή και την πίστη των αγίων». «Χριστέ μου, δος μου υπομονή και την πίστη των αγίων». Και η υπομονή, τι είναι; Να υπομένω τα πάθη μου και όταν πέφτω χαμηλά να μην απελπίζομαι. Αμέσως να σηκώνομαι. Και να λέω, συγχώρα με Χριστέ μου. Που κατηγόρησα τον Δημήτρη. Συγχώρα με Χριστέ μου, που σκέφθηκα κακά για τον συνάνθρωπό μου. Και μόλις έτσι προσευχηθώ, αρχίζω να ζω τη μετάνοια. Και ο Θεός, ο Χριστός μας, θα μας στείλει το Πνεύμα το Άγιο να μας ανακουφίσει. Και θα νοιώθουμε ένα βάρος να φεύγει από πάνω μας.
Δείγμα του ότι μας επισκέφθηκε το Πνεύμα το Άγιο και μας έδωσε την πρώτη άφεση. Και λέω, την πρώτη άφεση, διότι υπάρχει και δεύτερη άφεση. Που παίρνουμε στον πνευματικό. Και υπάρχει και τρίτη άφεση. Που παίρνομε στη Θεία Κοινωνία. Ακούτε τον ιερέα σας τι λέει όταν κοινωνάτε. Κοινωνά ο δούλος του Θεού, σώμα και αίμα Χριστού, «εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον». Άρα, η προσευχή μας, υπάρχει ένας επιπλέον λόγος, λόγω των συγχρόνων δύσκολων γεγονότων, που πρέπει να αυξηθεί. Και όπου μπορούμε και έχομε υγεία, να την κάνομε γονατιστοί.
Η νηστεία τώρα. Το δεύτερο που μας υπενθυμίζει ο Κύριος, ιδιαιτέρως σήμερα, αλλά όλες αυτές τις ημέρες που μας προετοιμάζει για το Πάσχα. Πρώτον η νηστεία, είναι εντολή του Χριστού. Από τον Παράδεισο ακόμα στους πρωτοπλάστους. Που τους είπε, να τρώτε απ’ όλα τα δέντρα εκτός από ένα. Αυτό τι ήταν. Ήταν νηστεία. Ήταν και μια δυνατότητα να ωριμάσει η βούλησή τους. Να μάθουν δηλαδή, ότι ορισμένα πράματα, δεν μας ωφελούν. Ή, δεν είμεθα ώριμοι ακόμη να τα καταναλώσουμε και να τα χρησιμοποιήσομε.
Και ένας νέος, για να φέρω ένα παράδειγμα, δεκαεφτά χρονών, μπορεί να τεκνοποιήσει. Επειδή μπορεί, πρέπει και να τεκνοποιήσει; Ποιος θα αναθρέψει το παιδί. Ή θα καταλήξει στους καλάθους των νοσοκομείων, με εκτρώσεις και αμβλώσεις, που τώρα οι φωστήρες της Βουλής, τες έκαμαν και νόμιμες. Νόμιμες μπορεί να έγιναν, όμως αμαρτία είναι. Διότι σκοτώνουμε έναν άνθρωπο. Ανυπεράσπιστο. Δεν τον αφήνομε να βαφτιστεί. Και φορτώνουμε και στην καημένη τη μητέρα του, μία μόνιμη κατάθλιψη, μέχρι τα ύστερά της. Εκτός και αν βρεθεί κανένας διακριτικός, συμπονετικός πνευματικός και τη βοηθήσει. Αυτά δεν τα σκέφτηκαν οι Βουλευτές μας.
Εμείς λοιπόν, θα πρέπει τη νηστεία να την αγαπήσομε. Κατά το μέτρο της υγείας του καθενός και την ηλικία. Αυτά θα τα δείτε μαζί με τον πνευματικό σας. Μόνο με τον πνευματικό σας. Να μη ρωτάτε από δω απ’ εκεί. Για να μη γίνεται σύγχυση. Με αυτό τον τρόπο ο άνθρωπος, όταν κρατά τη νηστεία ολόχρονα και σας παρακαλώ και σας λέω, η πρώτη νηστεία που εθεσπίστη από την Εκκλησία, είναι της Μεγάλης Σαρακοστής. Και της Τετάρτης και της Παρασκευής. Πλην μερικών εβδομάδων, που εκεί έχει εορταστική προετοιμασία η Εκκλησία και εκεί μπορούμε και να έχομε κατάλυση.
Αυτά είναι πολύ σημαντικά να τα μάθει ο άνθρωπος. Η νηστεία, για να φέρω ένα παράδειγμα μοντέρνο, εκτός από υπακοή στην εντολή της Εκκλησίας του Χριστού, είναι και ένα φρένο. Όλοι σχεδόν έχετε αυτοκίνητα. Μπορεί το αυτοκίνητο, να οδηγηθεί χωρίς φρένα; Δεν μπορεί. Η νηστεία είναι το φρένο της ψυχής. Είναι μια αυτοπειθαρχία. Ένας αυτοπεριορισμός. Που μας οδηγεί στην ελευθερία του Αγίου Πνεύματος. Διότι έτσι ελευθερωνόμεθα από πολλά πάθη και ψυχικά και εξαιρέτως σαρκικά. Που σήμερα είναι αιτία αυτού του μεγάλου πολέμου. Οι αμετανόητες εκτρώσεις και τα παρά φύση σαρκικά αμαρτήματα εκτός και εντός του γάμου δυστυχώς. Και εντός του γάμου δυστυχώς. Γίνονται αιτία να φθαρεί ο άνθρωπος. Και να οδηγεί τον κόσμο σε αυτή τη μεγάλη δοκιμασία του μεγάλου πολέμου που άρχισε και θα φουντώσει.
Άρα, η προσευχή και η νηστεία, δεν είναι μόνο όπως πέρσι και πρόπερσι. Είναι τα απαραίτητα εφόδια, για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τις ημέρες, τους μήνες και τα χρόνια που όχι έρχονται, εισήλθαν. Εισήλθαμε. Και με αυτό τον τρόπο, θα μπορούμε να κοινωνούμε τακτικά. Όχι μόνον το Πάσχα. Να βάλετε στόχο, να βρείτε έναν πνευματικό που να σας δώσει ευλογία να κοινωνείτε όσο γίνεται πιο τακτικά. Διότι, όπως έχει ανάγκη τακτική τροφή το σώμα μας και έχουμε έγνοια. Τι θα φάμε το μεσημέρι; Τι θα φάμε το βράδυ; Γιατί δεν έχομε έγνοια, τι θα φάει η ψυχή μας και αφήνομε την ψυχή μας ατροφική και την πειράζουν τα δαιμόνια;
Μας έλεγαν τελευταία μερικοί νέοι άνθρωποι, βοήθα μας Δεσπότη. Ήλθαν από μέρη της Λευκωσίας. Τι έχετε, τους λέω. Μου λέει, πηγαίνομε να προσκυνήσομε, ιδιαιτέρως εικόνες της Παναγίας, και δεν μας αφήνει η Παναγία να προσκυνήσομε. Πώς δεν σας αφήνει; Ακούμε μέσα μας, κάποιον να μας λέει τες αμαρτίες μας. Τους λέω, αυτή μπορεί να είναι η συνείδηση σας. Μου λέει, όχι, νοιώθουμε και κάποιον να μας σπρώχνει. Ε, τότε αυτός είναι πειρασμός, τους είπα. Είναι πειρασμός, που εσείς τον εμαζέψατε. Με τον μαγνήτη των παθών σας. Παιδιά μου, αυτό θεραπεύεται. Θέλετε εξομολόγηση. Πρώτα μετάνοια και ύστερα εξομολόγηση. Ο πνευματικός να σας οδηγήσει στη Θεία Κοινωνία. Και τότε, δεν θα μπορεί κανένα πνεύμα να μιλήσει μέσα σας. Διότι δεν θα είναι μέσα σας. Ούτε στο περικάρδιο.
Γι’ αυτό, ο άνθρωπος που νηστεύει, που προσεύχεται όπως τον σημερινό νεανία του Ευαγγελίου, ελευθερώνεται από τα πνεύματα τα ακάθαρτα και τα δαιμονικά και εισέρχεται εις την ελευθερία του Αγίου Πνεύματος.
Εύχομαι να την αποκτήσετε και σεις, να εύχεστε να τη αποκτήσουμε και εμείς, που κάνουμε τους δασκάλους. Και ο Θεός να δώσει, με υπομονή και με την πίστη των αγίων, να περάσομε τις επόμενες μέρες. Γιατί θα χρειαστούμε την πίστη των αγίων. Η πίστη της γιαγιάς μας και του παππού μας δεν θα φτάνει. Θα χρειαστούμε την πίστη του αγίου Νικολάου. Την πίστη του αποστόλου Ανδρέα.
Και τώρα που είπα απόστολο Ανδρέα, ενθυμήθηκα μία φορά, που διάβαζαν κάποιοι γνωστοί μου ιερείς, έναν δαιμονιζόμενο εις την Κεφαλονιά. Στον Άγιο Γεράσιμο. Και επικαλέσθηκε ένας καλός ιερέας εκεί, τες ευχές του αποστόλου Ανδρέα. Και επειδή αγαπάτε οι Πολυστυπιώτες τον απόστολο Ανδρέα, του έχετε και Εκκλησία και παλαίφατο μονή και παλαιάν εικόνα απέναντί μας ο άγιος, ξέρετε, μόλις άκουσαν οι δαιμονιζόμενοι, τα πνεύματα βασικά, το όνομα του αποστόλου Ανδρέα τι έλεγαν; Μην αναφέρετε παπάδες τον μαλλιαρό. Και έλεγα και ‘γω. Ποιος εν ο μαλλιαρός; Ύστερα, όταν είδα την εικόνα του αποστόλου Ανδρέα, είδα ότι είναι ο πιο μαλλιαρός από όλους τους αποστόλους. Και ούτε το όνομα του. Τόσον φοβούνται. Τόσο τρέμουν τα πνεύματα. Ούτε το όνομα του αποστόλου Ανδρέα δεν λένε. Και λένε, μη μιλάτε και μην αναφέρεστε και μην επικαλείσθε το όνομα του μαλλιαρού. Βλέπετε; Ακόμα και το όνομα των αγίων έχει δύναμη.
Λοιπόν, πρέπει εμείς, να έλθομε σε μεγαλύτερη υπομονή και σε μεγαλύτερη πίστη των αγίων. Την πίστη του αποστόλου Ανδρέα. Την πίστη του αγίου Νικολάου. Την πίστη του αγίου Ιωάννου του Σιναΐτη που σήμερα γιορτάζει.
Έτη πολλά, καλό στάδιο το υπόλοιπο να έχετε της νηστείας και την Λαμπρή αχώριστοι, να κοινωνήσομε το αναστημένο σώμα και αίμα, εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον.
