Χένρι Κίσινγκερ: Ήταν ο Δήμιος της Κύπρου, αναμφισβήτητα! Μισούσε τον Μακάριο, αλλά τον ήθελε Πρωθυπουργό ή Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην Ελλάδας! Υπερασπίστηκε απροκάλυπτα τους Τούρκους και θα τους στήριζε αν εμπλέκονταν σε πόλεμο με την χώρα μας. Ο Θεός να τον συγχωρήσει…
«Έφυγε» πλήρης ημερών· με έναν αιώνα χρόνους στην πλάτη του και με χέρια- και συνείδηση- καθαρά αφού ξεπλύθηκαν αρκετές φορές από την χειμαρρώδη οίση του, ενώ παραμένουν ακόμα χαίνουσες οι πληγές των λαών που ο ίδιος ιματοκύλησε. Χένρι Κίσινγκερ: ο Δήμιος της Κύπρου και όχι μοναχά της Κύπρου…
Ο εκλιπών – ο Θεός σαν τον συγχωρήσει – θεωρείται ο εμπνευστής του πραξικοπήματος του Ιωαννίδη στη Μεγαλόνησο και ο άνθρωπος που άνοιξε τον δρόμο για την τουρκική εισβολή. Ο ίδιος βέβαια (στα απομνημονεύματά του) «ουδέν οίδα» καταθέτει και νίπτει τας χείρας του, όμως…
Ο άνθρωπος εκείνος, που κίνησε τα νήματα στο παρασκήνιο για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, 25 χρόνια μετά δήλωσε ότι δεν γνώριζε τίποτα για τις προθέσεις της Άγκυρας: «…θα το είχα αποτρέψει», είπε με περίσσιο φαρισαϊσμό. «Αν γνώριζα την έκθεση (του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το πραξικόπημα) θα το είχα σταματήσει. Από τη στιγμή που έγινε το πραξικόπημα υπέθεσα ότι η Τουρκία θα παρενέβαινε αφού δεν υπήρχε κυβέρνηση στην Κύπρο και η Ελλάδα ήταν ασταθής». Ό Χένρι Κίσινγκερ με αυτή τη φράση- καταχωρημένη στα πρακτικά της συζήτησής του με τον υφυπουργό εξωτερικών της Κίνας στις 02/10/1974- του επιχείρησε να εξιλεωθεί, και σαν πόντιος Πιλάτος να νίψει τας χείρας του για το πραξικόπημα του Ιωαννίδη στην Κύπρο. Επίσης προσπάθησε να δείξει ότι η αμερικανική πλευρά, ακόμα αν και περίμενε την τουρκική εισβολή στην Κύπρο μετά το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου δεν μπορούσε να κάνει τίποτα…
Δήθεν δεν γνώριζε…
Στον τελευταίο τόμο των απομνημονευμάτων του ο Κίσινγκερ καταλήγει να υποστηρίξει, αναφερόμενος στην Κύπρο, ότι η «έκρηξη» στο Νησί έγινε σε μια στιγμή που ουδείς την περίμενε, ούτε ο ίδιος ο Μακάριος. Ουδείς είναι βέβαιος για το ποιοι από εκείνους τους ισχυρισμούς του τότε αμερικανού υπουργού εξωτερικών αληθεύουν, ωστόσο από τις μαρτυρίες των διπλωματών των Ηνωμένων Πολιτειών που έπαιξαν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους εκείνες τις μέρες, προκύπτει μια τελείως διαφορετική εικόνα από αυτή που ήθελε να παρουσιάσει ο Κίσινγκερ».
Πρόεδρος ή Πρωθυπουργός της Ελλάδας…
Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974 ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος συναντήθηκε με τον Χένρι Κίσινγκερ στην Ουάσιγκτον, παρουσία του αμερικανού πρέσβη στην Κύπρο, Ουίλιαμ Κρόφορντ. Ο Κρόφορντ θυμάται: «Στάζοντας κυνισμό και αντιπάθεια ο Κίσινγκερ χαιρέτησε τον Αρχιεπίσκοπο, όταν η λιμουζίνα σταμάτησε μπροστά στην πόρτα. “Μακαριώτατε, είμαι τόσο χαρούμενος που σας καλωσορίζω στην Ουάσιγκτον”, του είπε. Ανεβήκαμε πάνω και ο Μακάριος καθόταν ξεκουράζοντας τα χέρια του πάνω στην ποιμαντορική του ράβδο και τότε ο Κίσινγκερ άρχισε να του λέει: “Μακαριώτατε, θέλω να ξέρετε ότι τρέφουμε μεγάλο σεβασμό για εσάς. Απλώς, όμως, πιστεύουμε ότι παραείστε μεγάλος για το νησί σας. Φυσικά- αν επιλέξετε- θα μπορούσατε να γίνετε πρόεδρος ή πρωθυπουργός της Ελλάδας όποτε θα σας βόλευε. Υποθέτω κάτι που θα μπορούσε να ενοποιήσει όλους τους Έλληνες πολιτικούς, Μακαριώτατε, θα ήταν η προοπτική να γινόσασταν πρόεδρος της Ελλάδας ή πρωθυπουργός. Τώρα, από την άλλη πλευρά, αν ήσασταν γενικός γραμματέας της Σοβιετικής Ένωσης θα είχαμε πραγματικό πρόβλημα να έχουμε τέτοιο αντίπαλο, Μακαριώτατε”. Προφανώς και η συνάντηση δεν κατέληξε πουθενά. Μετά, καθώς κατέβαινα με το ασανσέρ, στρυμωγμένοι (ο αρχιεπίσκοπος και ο σωματοφύλακας του, ο Κίσινγκερ και ο σωματοφύλακάς του και εγώ, ο υπουργός είπε στον αρχιεπίσκοπο: “Μακαριώτατε, όταν είμαι μαζί σας στα αλήθεια αισθάνομαι ότι σας συμπαθώ”. Ο Αρχιεπίσκοπος τον κοίταξε ευγενικά και του είπε: “Δρ Κίσινγκερ, αυτό διαρκεί μόνο για 5 λεπτά μετά την αποχώρησή μου. Έτσι δεν είναι;”».
Κάποιες φορές προκλητικός
«Κάποιες φορές ήταν εκθαμβωτικός στην παρουσίαση ενός θέματος. Αλλά υπήρχαν περιπτώσεις στις οποίες ήταν απλώς προκλητικός», λέει για τον Χένρι Κίσινγκερ ο Ρόμπερτ Μακλόσκι πρέσβης στη Λευκωσία το 1974. «Στην περίπτωση της Κύπρου, όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στο νησί, του είπα ευθέως ότι αν η Χούντα προτείνει για πρόεδρο της Κύπρου κάποιον Νίκο Σαμψών, θα υπάρξει πρόβλημα. Όταν με ρώτησε γιατί, του απάντησα απλά: επειδή είναι φονιάς. Ένα πρωί κατά τη διάρκεια ενημέρωσης έστειλα έναν συνεργάτη μου να παραστεί και στην ερώτηση αν γνωρίζουμε τον Σαμψών να απαντήσει ότι αναβάλουμε την αναγνώριση του λόγω εκκρεμοτήτων ή κάτι παρόμοιο. Ο Κίσινγκερ δεν το επέτρεψε. Αυτή ήταν η αρχή των ανακολουθιών στο χειρισμό του κυπριακού».
Ο Μακλόσκι έχει κι άλλο περιστατικό να αφηγηθεί για τον Κίσινγκερ, τον Αύγουστο του 1974, λίγο μετά τον Αττίλα 2: «Η κίνηση αυτή των Τούρκων ήταν εντελώς αδικαιολόγητη, γιατί οι συγκρούσεις είχαν σταματήσει· Κάθε απειλή είχε εκλείψει και οι Τούρκοι είχαν προστατεύσει καλά τον πληθυσμό τους. Προέβησαν όμως σε αυτή την κίνηση, με το βλέμμα σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις ούτως ώστε να κατέχουν περισσότερα εδάφη. Έτσι, συναντηθήκαμε στο γραφείο του Κίσινγκερ για να δούμε τι θα κάνουμε. Του είπα επί λέξει: “Νομίζω πως πρέπει να ανακοινώσουμε ότι αναβάλουμε οποιαδήποτε περαιτέρω παράδοση αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τουρκία”. Ε, τότε εξερράγη!».
Στόχος να καθησυχάσει τους Τούρκους
Η πρώτη κίνηση του Κίσινγκερ, μετά το ξέσπασμα της κρίσης του ’74 στην Κύπρο, όπως γράφει ο ίδιος στα απομνημονεύματά του, ήταν να στείλει τηλεγραφήματα στην Αθήνα και στην Άγκυρα, καθιστώντας σαφές ότι η Ουάσιγκτον δεν στηρίζει την ένωση Ελλάδας-Κύπρου. Στόχος του, ήταν να καθησυχάσει τους Τούρκους. Μόλις έγινε γνωστό ότι ο Μακάριος ήταν ζωντανός, κάποιοι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ έσπευσαν να προτείνουν στον Κίσινγκερ να κινηθεί αμέσως για να στηρίξει τον Αρχιεπίσκοπο και να αποτρέψει την τουρκική εισβολή.
«Ο Τομ Μπόγιατ (είχε υπηρετήσει στο πολιτικό τμήμα της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία και στη συνέχεια ήταν επικεφαλής της Διεύθυνσης Κύπρου στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ)- και είχε δίκιο- είπε ότι υπήρχε μόνο μία λύση: να επιστρέψει ο Μακάριος στην Κύπρο. Πολλοί Αμερικανοί, και εγώ ήμουν ένας απ’ αυτούς, δεν συμπαθούσαν τον Μακάριο. Ο Κίσινγκερ δεν συμπάθησε ποτέ τον Μακάριο και ήταν ευτυχής από την απομάκρυνσή του. Η περιπέτεια συνεχίστηκε και δεν κάναμε τίποτα για να φέρουμε πίσω τον Μακάριο. Σταδιακά οι τουρκικές θέσεις σκλήρυναν και κατέστη σαφές ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτε άλλο παρά να προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε την εισβολή των Τούρκων στο νησί», είχε πει ο Ρόμπερτ Ντίλον, διευθυντής ελληνικών, τουρκικών, κυπριακών και ιρανικών υποθέσεων στο γραφείο Εγγύς Ανατολής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ».
Ο Κίσινγκερ απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε σοβαρή διπλωματική κίνηση που θα μπορούσε να αποτρέψει την εισβολή. Αρκέστηκε μόνο να στείλει στην Αγκυρα και στην Αθήνα διπλωματικό κλιμάκιο με επικεφαλής τον υφυπουργό εξωτερικών των ΗΠΑ.
«Η Τουρκία είναι πιο σημαντική για εμάς»!
Ένας καλός ψεύτης πρέπει να έχει καλή μνήμη. Ο Κίσινγκερ ήταν ένας εκπληκτικός ψεύτης με αξιοσημείωτη μνήμη, αλλά στα απομνημονεύματά του ξέχασε πολλά….
Εφόσον ο ίδιος ο Κίσινγκερ μας λέει ότι, πάντα ήξερε ή πίστευε ότι ένα ξέσπασμα βίας στην Κύπρο θα πυροδοτούσε τουρκική στρατιωτική επέμβαση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι δεν εξεπλάγη όταν έγινε το πραξικόπημα. Ούτε φαίνεται να ανησυχούσε και πολύ.
Ενώ η Χούντα παρέμενε στην εξουσία, οι προσπάθειές του Κίσινγκερ είχαν ως κύριο στόχο να την προστατεύσουν από το να της τροχίσουν το κύρος. Ο Κίσινγκερ, ήταν αντίθετος στην επιστροφή του Μακαρίου στην Κύπρο και σθεναρά αντίθετος στη χρήση βίας από την Τουρκία ή τη Βρετανία (η Βρετανία ήταν εγγυήτρια δύναμη με Συνθήκη στην Κύπρο) για την ανατροπή του ελληνικού πραξικοπήματος. Αυτή η ηθελημένη αδράνεια καταμαρτυρείται στα απομνημονεύματα του.
Σε σύσκεψη κορυφής στον Λευκό Οίκο, το 1974, αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ο Κίσινγκερ υπερασπίστηκε και υποστήριξε την Τουρκία. Λίγες ώρες πριν είχε ενημερώσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Χένρι Φορντ ότι, αν η Ελλάδα πήγαινε σε πόλεμο με την Τουρκία, οι ΗΠΑ θα έπρεπε να στηρίξουν τους Τούρκους που είχαν κάθε δικαίωμα να καταλάβουν μέρος της Μεγαλονήσου!
Αρχείο από τη Συλλογή Memoranda of Conversation του Σύμβουλου Εθνικής Ασφάλειας στην Προεδρική Βιβλιοθήκη Gerald R. Ford, που εμφανίζεται (και) στον ιστότοπο του Hellenic American Leadership Council (HALC) αποκάλυψε την προκατάληψη και την ευνοιοκρατία του Κίσινγκερ προς την Τουρκία, υποστηρίζοντας πως είχε στηρίξει σιωπηρά την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο.
Τα πρακτικά της σύσκεψης έδειξαν ότι ο Κίσινγκερ ήταν ανήσυχος κατά τη διάρκεια της σύντομης περιόδου ειρηνευτικών συνομιλιών, με διεθνή μεσολάβηση στη Γενεύη και ότι οι Έλληνες έπαιζαν κερδίζοντας χρόνο καθώς η Τουρκία γινόταν απεχθής στη διεθνή κοινότητα.
Ο πρόεδρος Φορντ ρώτησε κάποια στιγμή τον Κίσινγκερ: «Τι θα κάνουμε αν προχωρήσουν περισσότερο οι Τούρκοι;» ενημερώνοντας τον ότι θα πρέπει να καταψηφίσουν τις ενέργειές τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο Κίσινγκερ απάντησε: «Τα χέρια μας είναι δεμένα ώστε να εμποδίσουμε τους Έλληνες να πάνε στον πόλεμο. Οι Τούρκοι είναι φανατικοί εθνικιστές και οι τακτικές τους είναι σωστές: αρπάζουν ό,τι θέλουν και μετά διαπραγματεύονται με βάση την κατοχή τους», είπε. Στη συνέχεια, συμπλήρωσε δυσοίωνα: «Σίγουρα δεν θέλουμε έναν πόλεμο μεταξύ των δύο (Ελλάδας-Τουρκίας), αλλά αν γίνει αυτό, η Τουρκία είναι πιο σημαντική για εμάς»!
«Γιατί να τους εμποδίσουμε;»
Ο Κίσινγκερ είπε, καθώς το Κυπριακό ήταν έτοιμο να ξεφύγει από τον έλεγχο ότι: «Προσπαθούσαμε να διασώσουμε την κατάσταση στην Κύπρο αφού βγήκε εκτός ελέγχου. Οι Βρετανοί φταίνε για όλα…»!
«Αν οι Τούρκοι κινηθούν για να πάρουν αυτό που θέλουν, θα καταδικαστούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας και η Σοβιετική Ένωση θα τους κατακεραυνώσει. Μερικοί από τους συναδέλφους μου θέλουν να διακόψουν τη βοήθεια προς την Τουρκία» – αυτό θα ήταν καταστροφή», συμπλήρωσε ο… φιλέλληνας Κίσινγκερ.
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών σε κάθε πόλεμο, ο Κίσινγκερ δεν δίστασε να ξεκαθαρίσει: «Δεν υπάρχει λόγος για εμάς στο να εμποδίσουμε τους Τούρκους στο να πάρουν το ένα τρίτο της Κύπρου».
Φόβοι για την Αριστερά!
Ο Κίσινγκερ φοβόταν και κάτι άλλο, που εξέφρασε σε εκείνη τη σύσκεψη στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Η πρόβλεψή μου είναι ότι ο Καραμανλής θα νομιμοποιήσει την Αριστερά. Ο Ελληνικός Στρατός είναι αποδυναμωμένος. Μέσα σε ένα χρόνο θα υπάρξει ένα ενεργό αριστερό κίνημα συνδυασμένο με άλλα πολιτικά κινήματα στην Ελλάδα… Και ο Στρατός;».
«Η εξουσία είναι το υπέρτατο αφροδισιακό», λόγια του Κίσινγκερ, που έζησε 100 χρόνια και απόλαυσε εξουσία και ισχύ σε ολόκληρο τον κόσμο, κινούμενος στο παρασκήνιο Και είχε πει και κάτι άλλο Κίσινγκερ: «Το παράνομο το κάνουμε αμέσως. Το αντισυνταγματικό χρειάζεται κάπως περισσότερο χρόνο»… Ο Θεός να συγχωρήσει την αγνή ψυχούλα του…
