«Φύλακα Άγγελέ μου φύλαττέ με υπό τη σκέπη σου…»

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου κατά τη διάρκεια του Πανηγυρικού Εσπερινού της εορτής της αναμνήσεως του εν Χώναις Θαύματος του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που τελέσθηκε στον ιερό ναό Αρχαγγέλου Μιχαήλ της κοινότητας Πλατανιστάσας της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου (5.9.2018).

Το εν Χώναις θαύμα παρά του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στο Μηνολόγιο του Βασιλείου Β’

Πατέρες μου και αδελφοί μου, 

Μας συγκαλεί και εφέτος εδώ εις την υψηλόκορμον κώμην της Πλατανιστάσας, που ομοιάζει με αετοφωλιά, αετόμορφα έχουσα τα όρια αυτής, ο μέγας ταξιάρχης αρχιστράτηγος του ουρανού Μιχαήλ, ο αρχάγγελος ο πυρίμορφος. Και αυτός ο ψαλμός, ο διθύραμβος του εσπερινού, του κάθε εσπερινού της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, γίνεται αφορμή και σε αυτό τον εσπερινό, να εμπνευστούμε  για την αγάπη, για τη δική μας συνείδηση, να τα επαναφέρουμε ενώπιόν της προς κρίσην και εύχομαι όχι εις κατάκρισην. 

Λέει ο ψαλμός λοιπόν που μόλις τώρα εψάλλαμε σε ήχον βαρύ, «πλούσιοι», λέει, «επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού». Ξέρετε ποιοι είναι οι πλούσιοι; Εμείς είμαστε. Οι Ορθόδοξοι. Και μπορούμε να πούμε ότι, για ποιο λόγο είμεθα πλούσιοι. Διότι ο Ορθόδοξος άνθρωπος, από την ώρα της βαπτίσεώς του, λαμβάνει έναν φύλακα άγγελο. Κάθε Ορθόδοξος. Αυτό, δεν συμβαίνει με τους υπόλοιπους λαούς και με τα άλλα δόγματα. Αυτοί που βλέπουν τα του ουρανού, μας το πιστοποιούν. Αυτό συμβαίνει μόνον στους Ορθόδοξα φρονούντες. Και γιατί μας κάνει αυτό το δώρον ο Τριαδικός Θεός, εμάς τους ελεεινούς, που πολλές φορές δεν ανταποκρινόμεθα εις τες εντολές Του και εις την κλήσην της μετανοίας που θέλει να έχουμε; Διότι, περιμένει από μας τους Ορθοδόξους την υπέρτατην ανταπόκρισην προς αυτόν τον Τριαδικό Θεό, τον Κύριο της ζωής και του θανάτου Ιησού Χριστό ο αναστάς και αναληφθείς και εκ δεξιών καθίσας του Θεού και Πατρός. Περιμένει να γίνουμεν άγιοι. Αυτό περιμένει. Είναι η λύση αυτή για όλους. Για κληρικούς και για λαϊκούς, για μοναστές και για κοσμικούς. Για όλους, η κλήση μας είναι, ότι δρόμο και να ακολουθήσουμε και ακολουθούμε, έγγαμον ή άγαμο, κοσμικόν ή μοναχικό, είναι να γίνουμεν άγιοι.

 

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, τοιχ. 1192, Παναγία του Άρακα

Και από την πρώτη στιγμή λοιπόν της βαπτίσεώς μας, μας δίδει ως προστάτην έναν άγγελο. Έναν φύλακα άγγελο. Ο άγιος Παΐσιος, μεταξύ σοβαρού και αστείου έλεγεν. Εάν δεν δεις μίαν φορά στη ζωή σου τον άγγελό σου, είναι η σωτηρία σου προβληματική. Σκεφτείτε λοιπόν, οι άγιοι άνθρωποι, πόσην κοινωνία και επικοινωνία και γνώσην και επίγνωσην έχουν διά του φύλακος αγγέλου τους. 

Εσείς εδώ στην κοινότητα της Πλατανιστάσας, οικονόμησεν η πρόνοια του Θεού να έχετε φύλακα όχι απλά άγγελο, αλλά αρχάγγελο. Τον υπέρτατο και τον υπέρτερον των αρχαγγέλων τον ταξιάρχη αρχάγγελο Μιχαήλ. Και επειδή όπως σας είπα και άλλοτε, έζησα αυτή την δωρεά και στη δική μου κοινότητα, σήμερον κατεχόμενη και αύριον ελευθέρην την άνω Ζώδια και είχαμε και εκεί γείτονα εξαίρετο τον αρχάγγελο Μιχαήλ, ξεύρω πολύ καλά εκ πείρας των αγίων γονέων μου, τι σημαίνει  έχω φύλακαν αρχάγγελο στη γειτονιά μου, εις την κοινότητά μου. Αυτό, μπορεί να είναι αφορμή να καμαρώσουμε. Αλλ’ όμως, είναι και αφορμή να αισθανθούμε την ευθύνη μας απέναντι στον προσωπικό άγγελο φύλακα μας και στον αρχάγγελο που έταξεν η πρόνοια του Θεού να  έχει η κοινότητα ως φύλακα. Θα δώσουμε λόγον αγαπητοί μου, όλοι μας οι Ορθόδοξοι, για το πώς αξιοποιήσαμε αυτό τον φύλακαν  άγγελο. Δεν είναι απλά για να μας προστατεύει από κακοτοπιές. Ο φύλακας άγγελος κατεξοχήν δίδεται σε μας τους Ορθοδόξους, για να μας βοηθά εις την φύλαξην και διαφύλαξην των εντολών του Χριστού. Το ευαγγέλιον είναι από λόγους Χριστού. Να πω έναν για να κατανοήσομε. «Μην κρίνετε, ίνα μην κριθείτε». «Αγαπάτε αλλήλους». «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών». Αυτοί είναι λόγοι του Χριστού. Είναι εντολές, με μεγάλην εμβέλεια. Που η εμβέλεια τους, η ακτίνα τους δηλαδή, φτάνει μέχρι την αγιότητα. Και εμείς, αυτά τα ακούουμε ξανά και ξανά στα αναγνώσματα, στα ευαγγέλια και αντιπαρερχόμεθα. Δεν αντιλαμβανόμεθα ότι για κάθε λόγον του Χριστού λέει το ευαγγέλιον και κάθε αργόν λόγον θα δώσουμε με τη σειρά μας εμείς, όταν θα έλθει ώρα της απολογίας. Ένας λόγος ισχυρός που θα μας ζητηθεί, πρώτα εμάς τους κληρικούς και μετά εσάς τους λαϊκούς είναι πώς αξιοποιήσαμε τον φύλακά μας άγγελο.

Αρχάγγελος Γαβριήλ. Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Μου έκαμε εντύπωση ένα τυφλό παιδί στη Λάρνακα, το οποίον του έλεγεν η γιαγιά του, παιδί μου, εγεννήθηκες χωρίς να βλέπεις. Αυτοί που βλέπουν γιαγιά, της έλεγε, τι βλέπουν; Βλέπουν το φως, παιδί μου, βλέπουν τα δέντρα, βλέπουν τα λουλούδια, βλέπει ο ένας άνθρωπος τον άλλο. Εσύ παιδί μου, του έλεγεν η γιαγιά του, δεν θα βλέπεις σ’ αυτή τη ζωή. Όσα χρόνια και να ζήσεις. Δεν πειράζει γιαγιά. Της έλεγε το παιδί. Το παιδί όμως εμεγάλωνε. Το δεν πειράζει, άρχισε να αδυνατεί. Άρχισε να τον πειράζει, όταν εβγήκε στην γειτονιά. Όταν επήγε στο σχολείο. Όταν άρχισε η κρίση και η σύγκριση με τα άλλα παιδιά που έβλεπαν. Και τότε η γιαγιά, έπρεπε ως Ορθόδοξη γιαγιά, να τον προετοιμάσει τον μικρόν εγγονό που έγινε δεκαετής και τι του είπε. Άκου τη συμβουλή αγίας γιαγιάς, η οποία προετοιμάζει, πολύ πιθανόν, έναν μελλοντικόν άγιο της Εκκλησίας. Του είπε όταν έγινε δέκα χρονών, παιδί μου, να παρακαλείς εις την προσευχή σου να μην δεις σ’ αυτή τη ζωή, αλλά στην άλλη ζωή όπου βασιλιάς είναι ο Χριστός. Έτσι γιαγιά; Εκεί θα δω; Εκεί θα δεις, του λέει. Όχι το φως του ήλιου που το απόγευμα σβήνει. Αλλά το φως του Χριστού. Το φως ιλαρόν, αγίας δόξης. Αυτό που ψάλλαμε προηγουμένως. Που δεν σβήνει ποτέ. Έτσι να παρακαλάς παιδάκι μου. Να του λες, Χριστέ μου, εγώ θυσιάζω το φως του ήλιου, όλα τα καλά που βλέπουν οι συνάνθρωποί μου, για να Σε έχω Εσένα ήλιο μου, στην αιώνια βασιλεία Σου. Σε δέκα χρονών παιδί, έλεγεν αυτά τα λόγια η αγία γιαγιά. Και του αφαίρεσε με αυτό τον τρόπο, το αίσθημα μειονεξίας. Που άρχισε μέσα του να δημιουργείται από τη συναναστροφή με τους ανθρώπους. Όταν έγινε δώδεκα χρονών το παιδί, μία των ημερών αισθάνθηκε μπροστά του να στέκει κάποιος. Μπορεί, μου είπε, εμείς οι τυφλοί να μην βλέπομε, αλλά έχουμε αυξημένην ακοή αλλά και τες άλλες αισθήσεις. Δεν είναι άδικος ο Θεός. Και αισθάνθηκα ότι κάποιος έστεκε μπροστά μου. Και είπα, ποιος είσαι; Και μου είπε, είμαι ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Ο άλλος αρχιστράτηγος του ουρανού. Και με έστειλε η Θεοτόκος. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ, είναι ο αρχάγγελος της Παναγίας. Και στη Γέννα του Χριστού ο αρχάγγελος Γαβριήλ οδηγούσε τους μάγους, ως αστήρ εις την Βηθλεέμ. Και στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και στα Εισόδια. Από τριετής που ήταν η Θεοτόκος εις τα Άγια των Αγίων ο αρχάγγελος Γαβριήλ της έπαιρνε τροφή και ετρέφετο εκεί μέχρι που έγινε δεκαπενταετής. Και εξήλθεν υπό την προστασία του δικαίου Ιωσήφ. Και του είπε, ο αρχάγγελος Γαβριήλ είμαι, και με έστειλε η Θεοτόκος  να σου πω, ότι οι άλλοι άνθρωποι έχουν φύλακα άγγελο. Εσύ θα έχεις φύλακα αρχάγγελο και θα είμαι εγώ. Σε ότι μου ζητήσεις. Τον ευχαρίστησα, μου λέει. Και του είπα, δεν είμαι άξιος εγώ, να ακούσω τον αρχάγγελό μου. Και έφυγε ο αρχάγγελος.

Επέρασεν ο καιρός και μου είπε, είδα σε όνειρο έναν άλλον άγγελο, ολόμαυρο. Και αυτός ο μαύρος άγγελος ήταν όχι ο ειρηνικός. Που λεν οι πατέρες μας σε κάθε λειτουργία, «άγγελον ειρήνης, πιστόν οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών». Υπάρχει και άγγελος πολέμου, όπως έλεγε συχνά σε μας ο άγιος Πορφύριος υπενάντιες δυνάμεις, αντίθετες δυνάμεις δηλαδή από εμάς. Που θέλουν να αδυνατίσουν τον κόσμο μας και τη διάθεσή μας για αγιότητα και να μας εκκοσμικεύσουν, στη συνέχεια να μας στείλουν στα τάρταρα μαζί τους για να ζούμε. Και είδα, μου λέει, έναν τέτοιο μαύρο, κατάμαυρο με φτερά και μου είπε, έχεις τον Γαβριήλ; Θα με έχεις και μένα να σε κυνηγώ μέχρι να πεθάνεις. Και τι του είπες, γιε μου; Τον ερώτησα. Του είπα, δεν σε φοβούμαι. Έχω τον αρχάγγελό μου και προσέχει  με. Φοβούμαι μόνο τον νου μου, αν καμιά φορά εν του ακούσω και σου ακούσω εσένα. Έκαμα το σταυρό μου και διαλύθηκε. Ακούετε άνθρωπο της σήμερον εποχής; Έναν νέο σήμερα που δεν είναι μεγαλύτερος από εικοσιπέντε ετών. Και ξέρει να διακρίνει ποιον είναι το αιώνιον συμφέρον του και ποιο το προσωρινόν αυτής της γης, αυτής της ζωής. Και έχει παραστάτη και συμπαραστάτη, έναν εκ των αρχαγγέλων.

Αρχάγγελος Μιχαήλ. Ιερός Ναός Αγίου Σωζομένου, Γαλάτα

Ε, λοιπόν, εμείς που από μικροί εμεγαλώσαμε σ’ αυτές τις αυλές, σ’ αυτές τις Εκκλησίες των αγίων αρχαγγέλων και δη του πυριμόρφου πρωτοστάτη αρχαγγέλου Μιχαήλ, πόσο τον αξιοποιούμε; Η σήμερον εορτή του εν χώναις θαύμα, αυτό το μήνυμα έχει. Όπως ξέρετε όλοι και η εικόνα που έχετε και σε λίγο θα λιτανευτεί και αυτή μαζί με την χρυσή εικόνα, είναι ο Άρχιππος η αιτία του εν χώναις θαύματος. Ένας άνθρωπος του Θεού, που όταν απειλήθηκε από ειδωλολάτρες, το προσκύνημά του εκεί στην Μικράν Ασία, έπεσε στα γόνατα. Και έκαμε προσευχή. Και αμέσως ήλθεν ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Και έστρεψαν αυτοί οι άνομοι δύο ποταμούς για να κατεδαφίσουν και να πνίξουν το προσκύνημα του αρχαγγέλου Μιχαήλ, που έκανε συνεχώς θαύματα. Και η προσευχή του Αρχίππου, όπως ελεγόταν ο άνθρωπος αυτός του Θεού που ήταν εκεί ο ιερέας του προσκυνήματος, έφερε από τον ουρανό στη γη τον Μιχαήλ τον πυρίμορφο και έβγαλε μίαν τεράστια τρύπα σταυροειδώς επί μίας πέτρας και τα ύδατα των ποταμών όταν εκατήλθον εχωνεύθησαν. Γι’ αυτό και εν χώναις. Δεν έπεσαν επί της Εκκλησίας να την ρημάξουν. Αυτό το θαύμα αν δούμε  πίσω από τη διήγηση τι μήνυμα κρύβει για μας, ότι μπορούμε πολλά πράγματα να αλλάξουμε στη ζωή μας, στο σώμα μας και στην ψυχή μας. Εάν συνεργαστούμε με τους αγίους αγγέλους και τους αγίους αρχαγγέλους. 

Το εν Χώναις θαύμα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ

Ο Άρχιππος έζησε αυτό το θαύμα τον 3ον αιώνα. Ο τυφλός της Κύπρου τον 21ον αιώνα. Ο Χριστός χτες και σήμερον είναι ο ίδιος. Εις τους αιώνες των αιώνων. Αρκεί εμείς, να γίνουμε όντως ξύπνιοι και να αξιοποιήσουμε τον χρόνον της ζωής μας. Εν ειρήνη και εν μετανοία.  Συνεργαζόμαστε μαζί με τους αγγέλους, τον φύλακα μας άγγελο και τους αρχαγγέλους; Αν ναι τότε θα έχουμεν ειρήνη. Δεν συνεργαζόμεθα; Θα έχουμεν έγνοια συνεχώς, αναστάστωση και πλήξη. Δεν θα ξεύρομεν γιατί όλη αυτή η πλήξις και η άνοια του σύγχρονου κόσμου. Γιατί αυτούς, που πραγματικά είναι προστάτες μας και συνοδηγοί μας εις την πορείαν της ζωής, δεν τους αξιοποιούμε.

Η φετινή κατασκήνωσή μας, ήταν αφιερωμένη στους αγίους αγγέλους. Εμίλησα στα παιδιά και ήλθε στο τέλος έναν παιδί και μου είπε την πιο απλήν ερώτηση, την οποίαν δεν εφρόντισα εγώ ο περισπούδαστος να απαντήσω στα παιδιά. Μου λέει, μας είπες πολλά ωραίες ιστορίες Δεσπότη, αλλά δεν μας είπες, πώς να προσευχόμαστε στον άγγελό μας. Και του είπα, παιδί μου, είναι απλό. Με την καρδιά σου να του μιλάς και να του λες αν θες, φύλακά μου άγγελε, φύλαξέ με υπό την σκέπη σου. Του παιδιού, του άρεσε. Είχεν ένα χαμόγελο γλυκύ, σαν να του έκαμα ένα μεγάλο δώρο. Σαν να του έδωσα δύο φτερά να το αγκαλιάζουν, να τον σκεπάζουν. Και λέω, πόσην ευθύνην έχουμε. Ιερείς και αρχιερείς, γονείς και παππούδες και γιαγιάδες. Δίνουμε στα παιδιά μας να μάθουν αγγλικά, να μάθουν γαλλικά, να μάθουν χορό, να μάθουν πολεμικές τέχνες, να μάθουν κομπιούτερ, πληροφορική και δεν τα μάθαμε να προσεύχονται. Και δεν τους επληροφορήσαμεν ότι, παιδί μου, από την ώρα της βάπτισής σου, έχεις άγγελο δίπλα σου. Δεν είσαι ποτέ μόνος. Και μπορεί αυτός ο άγγελος να σε βοηθήσει, άγιος να γίνεις του Θεού. Άμα δεν το κάμεις τούτο, μπορεί να σε επισκεφτεί ο άλλος, ο αντίθετος. Ο υπενάντιος. Και τότε θα έχουμεν τα τάρταρα, ο Θεός φυλάξοι για όλους μας. 

Αυτά είχεν η καρδία μου, να μοιραστώ σήμερα μαζί σας.