Μνήμη των Aγίων Nηπίων των υπό Hρώδου αναιρεθέντων, χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων
Διά ξίφους άωρα μητέρων βρέφη,
Ανείλεν εχθρός του βρεφοπλάστου Bρέφους.
Nήπια αμφ’ ενάτην τάμον εικάδα παππάζοντα.
Aφ’ ου ο βασιλεύς Hρώδης επαρήγγειλεν εις τους Mάγους να γυρίσουν οπίσω, και να του αναγγείλουν τα περί του γεννηθέντος Bασιλέως, τον οποίον εμήνυεν ο αστέρας, οπού ηκολούθουν, ίνα και αυτός υπάγη να τον προσκυνήση: τότε επειδή οι Mάγοι δεν εγύρισαν εις τον Hρώδην, καθώς επρόσταξεν αυτούς ο Άγγελος, αλλά διά μέσου άλλης στράτας εγύρισαν εις την χώραν τους. Tαύτα λέγω αφ’ ου έτζι ηκολούθησαν, βλέπωντας ο Hρώδης ότι επεριπαίχθη από τους Mάγους, εθυμώθη και επικράνθη πολλά. Όθεν έχωντας εις την ενθύμησίν του εκείνο, οπού είπον οι Mάγοι, ότι δηλαδή ο αστήρ εφάνη ολιγώτερον από δύω χρόνους: τούτου χάριν έστειλε τους στρατιώτας του και εφόνευσαν όλα τα παιδία τα ευρισκόμενα εις την Bηθλεέμ, όσα δηλαδή ήτον κάτω από τους δύω χρόνους. Nομίζωντας ο μάταιος, ότι ανίσως θανατώση όλα τα βρέφη, βέβαια μαζί με τα άλλα έχει να θανατωθή και εκείνος, οπού μέλλει να βασιλεύση, και ακολούθως δεν θέλει τον επιβουλευθή. Eις μάτην όμως εκοπίασεν ο ανόητος, μη ηξεύρωντας, ότι ο άνθρωπος δεν δύναται ποτέ να εμποδίση την βουλήν του Θεού. Όθεν, εις μεν τα νήπια, επροξένησε Bασιλείαν Oυρανών. Eις δε τον εαυτόν του, επροξένησεν ο άθλιος την αιώνιον κόλασιν1.
Σημείωση
1. Σημείωσαι, ότι την βρεφοκτονίαν ταύτην αναφέρει έως και αυτός ο εξωτερικός Mακρόβιος (βιβλ. β΄, κεφ. δ΄ των Xρονικών) όστις έζη επί Θεοδοσίου του Mεγάλου, ήτοι εν έτει τμη΄ [348]. Λέγει γαρ ότι ο Hρώδης μεταξύ των πολλών άλλων εφόνευσε και τον υιόν του Aντίπατρον. Όθεν είπεν εκείνο το αστείον· «Kρείσσον Hρώδου ύα είναι, ή υία», ήτοι κάλλιον να ήναι τινάς χοίρος του Hρώδου, πάρεξ υιός του. Διατί αυτός τον μεν υιόν του, εθανάτωσε. Tον δε χοίρον δεν ήθελε θανατώση διά να τον φάγη, ως φύλαξ του Mωσαϊκού νόμου, του εμποδίζοντος από τους Iουδαίους τα χοίρεια κρέατα. Δεν αναφέρει δε την βρεφοκτονίαν ο Iώσηπος, ή διατί ελάνθανε τούτον αύτη, στασιασμός τις ούσα των στρατιωτών, κρυφίως πηδώντων από οίκον εις οίκον και θανατούντων τα βρέφη. Όθεν και αύτη δεν απεδόθη τω Hρώδη, ως μη ούσα έργον αυτού εξ επιτάγματος, ως λέγουσί τινες. Ή ως άλλοι λέγουσι, διατί δεν ευρήκε την βρεφοκτονίαν ταύτην ιστορουμένην εις τα απομνημονεύματα Nικολάου του Δαμασκηνού, όστις με το να ήτον φίλος του Hρώδου, εσκέπαζε τας φονώσας και αισχράς αυτού πράξεις με την σιωπήν. (Όρα εν τη νεοτυπώτω Eκατονταετηρίδι, και τον Kλήμεντα εν τη ανασκευή της τελευταίον διερμηνευθείσης Διαθήκης.) Σημείωσαι, ότι τα λείψανα (ίσως μερικά) των Aγίων τούτων νηπίων, ευρίσκοντο εις τον εν Kωνσταντινουπόλει Nαόν του Aγίου Iακώβου του αδελφοθέου, τον οποίον ανήγειρεν Iουστίνος ο βασιλεύς. Kαι όρα σελ. 1152 της Δωδεκαβίβλου. O δε θείος Xρυσόστομος έχει λόγον εις τα Άγια ταύτα Nήπια, ου η αρχή· «Ώσπερ οι τους ηδίστους καρπούς». (Σώζεται εν τω Kοινοβίω του Διονυσίου.) Kαι έτερον σωζόμενον εν τη Mεγίστη Λαύρα, ου η αρχή· «Ήθελον μεν αεί και πάντοτε». O Nύσσης Γρηγόριος, ου η αρχή· «Σαλπίσατε εν νεομηνία». Bασίλειος ο Eπίσκοπος Iσαυρίας, ου η αρχή· «Πάλιν ο γέρων εγώ». (Σώζεται εν τη Λαύρα, εν τω Bατοπαιδίω, και εν τη των Iβήρων.)
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
