1. Ἐκεῖνοι, ποὺ ἀξιώθηκαν νὰ γίνουν τέκνα Θεοῦ καὶ ἔχουν τὸν Χριστὸ μέσα τους, περιθάλπονται στα βάθη τῆς καρδιᾶς τους ἀπὸ τὴ Θεία Χάρη. Συμβαίνει δηλαδὴ καμμιά φορά οἱ ἄνθρωποι αὐτοί, σὰν νὰ βρίσκονται σὲ βασιλικὸ δεῖπνο, νὰ εὐφραίνονται καὶ νὰ χαίρονται μὲ κάποια ἀνέκφραστη καὶ ἀνείπωτη ἀγαλλίαση. Καὶ ἄλλοτε, σὰν νεόνυμφοι νὰ νοιώθουν πνευματικὴ ἡδονή, ἐνῶ ἄλλοτε σὰν ἀσώματοι ἄγγελοι νὰ αἰσθάνονται τόση ἐλαφρότητα στὸ σῶμα τους, ὥστε νὰ νομίζουν ὅτι δὲν ἔχουν σῶμα. Καὶ ἄλλοτε πάλι, τὸ Πνεῦμα ἄναψε μέσα τους τόση ἀγάπη, ἑνωμένη μ’ άνείπωτη ἡδονή, ὥστε ἄν ἦταν δυνατὸν κάθε ἄνθρωπο νὰ τὸν ἀγκαλιάσουν, χωρὶς νὰ ξεχωρίζουν καλὸ ἤ κακό. Ἄλλοτε δὲ τόσο πολύ ἐξουδένωσαν τὸν ἑαυτό τους, ὥστε νὰ νομίζουν ὅτι κανένας δὲν εἶναι παρακάτω ἀπ’ αὐτούς, ἀλλὰ ὅτι εἶναι τελευταῖοι ἀπ’ ὅλους. Πότε τοὺς κυκλώνει μεγάλη γαλήνη καὶ ήσυχία καὶ τοὺς ἀγκαλιάζει ἡ εἰρήνη καὶ τοὺς κυριεύει μιὰ θαυμαστή πνευματικὴ ἡδονή. Καὶ πότε γεμίζουν σύνεση καὶ Θεία σοφία καὶ ἀνεξιχνίαστη πνευματικὴ γνώση. Καὶ γενικά δέχονται τόση σοφία ἀπὸ τὴ Χάρη τοῦ Χριστοῦ, ὅπου δὲν μπορεῖ καμμιά γλώσσα νὰ διηγηθεῖ!
2. Τὰ παραπάνω ἐνεργήματα τοῦ Πνεύματος ἀνήκουν σὲ μεγάλα μέτρα, ποὺ πλησιάζουν τὴν τελειότητα. Ὅταν φτάσει κανεὶς στὴν πνευματικὴ τελειότητα, ἀφοῦ καθαρθεῖ πλήρως ἀπ’ ὅλα τὰ πάθη καὶ ἐνωθεῖ μὲ τὸ Παράκλητο Πνεῦμα, τότε γίνεται ὅλος φῶς, ὅλος πνεύμα, ὅλος χαρά, ὅλος ἀνάπαυση, ὅλος ἀγαλλίαση, ὅλος ἀγάπη, ὅλος εὐσπλαχνία, ὅλος ἀγαθότητα καὶ καλωσύνη. Αὐτοὶ λοιπόν, ποὺ ἑνώθηκαν ἐξ ὁλοκλήρου μὲ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἔχουν ἐξομοιωθεῖ μὲ τὸν Χριστό! Γιατί, ἀφοῦ ἔγιναν ἄμεμπτοι καὶ καθαροὶ στὴν καρδιὰ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι ἀδύνατο νὰ παρουσιάσουν καρποὺς κακίας, ἀλλὰ πάντοτε καρποὺς Πνεύματος. Αὐτὴ εἶναι ἡ προκοπὴ τῆς πνευματικῆς τελειότητος, ποὺ δίνει ὁ Δεσπότης Χριστός.
3. Συμβαίνει δηλαδὴ μόλις κανεὶς γονατίσει στὴν προσευχὴ νὰ γεμίζει ἡ καρδιά του ἀπὸ Θεία ἐνέργεια καὶ ἡ ψυχή του νὰ χαίρεται μαζὶ μὲ τὸν Κύριο, σὰν νύμφη μὲ τὸν νυμφίο. Ὁ προφήτης Ἡσαΐας λέει• «Ὅπως χαίρεται ὁ νυμφίος μὲ τὴ νύμφη, ἔτσι θὰ χαρεῖ ὁ Κύριος μαζί σου». Καὶ ἀπὸ τὴν προσευχὴ συμβαίνει ἐκείνη τὴν ὥρα στὸν ἄνθρωπο νὰ φεύγει καὶ ἡ ψυχὴ μαζὶ μὲ τὴν προσευχὴ (=ἔκσταση).
