Ἐγκύκλιος δι’ ἀνάγνωσιν εὐχῆς ἐπὶ καύσωνι καὶ ἀνομβρία (01.08.2024)

Πρὸς τοὺς αἰδεσιμωτάτους ἐφημερίους καὶ
τὸ χριστεπώνυμο πλήρωμα
τῆς καθ᾽ἡμᾶς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ πατέρες καὶ ἀδελφοί,

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Ὅπως ὅλοι μας διαπιστώνουμε, ἡ μαρτυρική μας πατρίδα, καθὼς καὶ ἡ εὐρύτερη Μέση Ἀνατολή, πλήττονται ἐδῶ καὶ καιρὸ ἀπὸ πρωτοφανὲς παρατεταμένο κῦμα καύσωνος ἀλλὰ καὶ ἀνομβρία, ποὺ ἐπέτρεψε ὁ Πανάγαθος Θεὸς γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, γιὰ νὰ μᾶς ὁδηγήσει σὲ μετάνοια γιὰ τὰ πάθη καὶ τὰ λάθη ὅλων μας, μικρῶν καὶ μεγάλων. Γιατί, ὅπως προφητικὰ μᾶς προαναγγέλλει στὸ βιβλίο τοῦ Λευϊτικοῦ: «Ἐὰν δὲ μὴ ὑπακούσητέ μου, μηδὲ ποιήσητε τὰ προστάγματά μου… θήσω τὸν οὐρανὸν ὑμῖν ὡς σιδηροῦν καὶ τὴν γῆν ὡσεὶ χαλκῆν… καὶ οὐ δώσει ἡ γῆ ὑμῶν τὸν σπόρον αὐτῆς καὶ τὸ ξύλον… τὸν καρπὸν αὐτοῦ» (Ἐὰν δὲν μοῦ ὑπακούετε, οὔτε τηρεῖτε τὶς ἐντολές μου… θὰ κάμω γιὰ τιμωρία σας τὸν οὐρανὸ σιδερένιο καὶ τὴ γῆ σὰν χάλκινη καί, οὔτε ἡ γῆ, οὔτε τὰ δένδρα θὰ καρποφοροῦν) (Λευϊτ. 26,14, 19-20). Καὶ αὐτὰ τὰ ἔκτακτα γεωφυσικὰ φαινόμενα, σύμφωνα μὲ συγχρόνους ἁγίους, ἀποτελοῦν προανάκρουσμα ἑνὸς ἐπερχόμενου παγκοσμίου πολέμου, μὲ ἐπίκεντρο τὶς χῶρες τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.

Γνωρίζοντας οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας πὼς αἴτιο τῆς ἀνομβρίας —ὅπως καὶ ὅλων τῶν ἐκτάκτων μεγάλων γεωφυσικῶν φαινομένων, καθὼς καὶ τῶν πολέμων— εἶναι οἱ ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων, καλοῦσαν κλῆρο καὶ λαὸ σὲ μετάνοια καὶ συνήθιζαν νὰ ἀναπέμπουν δεήσεις καὶ παρακλήσεις, γιὰ νὰ ἐξευμενίσουν τὸν ἐλεήμονα Θεὸ νὰ ἀνοίξει τοὺς κρουνοὺς τοῦ οὐρανοῦ, καὶ νὰ καταπαύσει «τῆς ὀργῆς αὐτοῦ τὴν ἀγανάκτησιν». Πρὸς τὸν σκοπὸ αὐτὸ ἔχουμε συντάξει, μέσα στὸ πνεῦμα τῶν σχετικῶν πατερικῶν εὐχῶν, μία ἀνάλογη εὐχή, «εἰς ἀπειλὴν καύσωνος καὶ ἀνομβρίας».

Γι᾽ αὐτό, παρακαλοῦμε πατρικῶς, ὅπως σὲ ὅλους τοὺς ἱεροὺς ναοὺς τῆς μητροπολιτικῆς μας περιφέρειας κατὰ τὶς Παρακλήσεις πρὸς τὴν Θεοτόκον τώρα, τὴν περίοδο τοῦ Δεκαπενταυγούστου, περίοδο νηστείας καὶ προσευχῆς, ἀλλὰ καὶ μετά, κατὰ τὶς Παρακλήσεις ποὺ τελοῦνται ἑβδομαδιαίως σὲ πλείστους ὅσους ναούς μας ὁλόχρονα, ὅπως ἀναγινώσκεται ἡ ἐν λόγῳ εὐχή, σύμφωνα μὲ τὴν τάξη ποὺ σᾶς ἀποστέλλουμε (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ἡ εὐχὴ βρίσκεται στὸ τέλος τοῦ κειμένου).

Προτρέπουμε ἐκ βάθους καρδίας ὅλους, νὰ ἑνώσουμε τὶς προσευχές μας κατὰ τὶς ἡμέρες αὐτές, σὲ κοινὴ ἱκεσία πρὸς τὸν Εὔσπλαγχνο Κύριο. Κατὰ τὴν διάρκεια τῶν Παρακλήσεων αὐτῶν, ὁ λαός, ταπεινὰ καὶ μυστικά, νὰ εὔχεται λέγοντας τό, «Κύριε, ἐλέησον».

Ἐὰν ἔτσι ἱκετεύσουμε τὸν Κύριο τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, τότε ἔστω καὶ ἑνὸς ταπεινοῦ πιστοῦ τὸ «Κύριε, ἐλέησον» θὰ τὸ εἰσακούσει ὁ φιλάνθρωπος Κύριος καὶ θὰ λύσει τὸ κῦμα τοῦ καύσωνος καὶ τὴν ἀνομβρία, ποὺ μᾶς ταλαιπωρεῖ τὴν περίοδο αὐτή, ὅπως συνέβη τὸν καιρὸ τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου καὶ τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος, ἐπισκόπου Τριμιθοῦντος τῆς Κύπρου.

Ὁ Θεὸς δοκιμάζει γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ τὴν πίστη μας καὶ ζητεῖ τὴ μετάνοιά μας. Ἂς δείξουμε κι ἐμεῖς γνήσια τὴν ἐπιστροφή μας πρὸς Αὐτόν.

Εὐχέτης πρὸς Κύριον

† Ὁ Μόρφου Νεόφυτος

πισκοπεῖον Εὐρύχου, τῇ 1ῃ Αὐγούστου 2023.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: 1. Ἡ παροῦσα Ἐγκύκλιος νὰ ἀναγνωσθεῖ  ἀπὸ τοὺς Ἐφημερίους τῶν Κοινοτήτων τὴν Κυριακή, 4 Αὐγούστου, πρὶν τὸ πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας.

  1. Σὲ ὅσους ναούς μας δὲν τελεῖται Παράκλησις τοῦ ἁγίου τῆς ἐνορίας κατὰ ἑβδομάδα, ἡ ἀνωτέρω εὐχή, ἀφοῦ παρέλθει ἡ περίοδος τοῦ Δεκαπενταυγούστου, νὰ ἀναγινώσκεται σὲ μία Θεία Λειτουργία τῆς ἑβδομάδας μετὰ τὴν ὀπισθάμβωνο εὐχή.

Τελουμένης Θείας Λειτουργίας, μετὰ τὴν ὀπισθάμβωνον εὐχήν, ἢ εἰς τὸ πέρας τῆς Παρακλήσεως  καὶ μετὰ τὴν ψαλμῴδησιν τῶν ἀπολυτικίων (ἢ τῶν τριῶν κατανυκτικῶν τροπαρίων, Ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς… Δόξα. Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς… Καὶ νῦν. Τῆς εὐσπλαγχνίας…), ὁ ἱερεὺς τὴν ἐκτενῆ (Ἐλέησον ἠμᾶς, ὁ Θεός…) καὶ λέγει τό·

πάκουσον ἡμῶν, ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς…

λεήμων γὰρ καὶ φιλάνθρωπος Θεὸς ὑπάρχεις…

Εἶτα, Τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν, καὶ ἀναγινώσκει τὴν ἑπομένην Εὐχήν.

Εχ ες πειλν καύσωνος καὶ ἀνομβρίας

         Κύριε Παντοκράτωρ, ὁ δημιουργὸς πάσης τῆς κτίσεως, ὁρωμένης τε καὶ ἀοράτου· ὁ ποιήσας τὰ ἄστρα καὶ τὸ φῶς, τὴν γῆν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτῇ· ὁ ταῖς χερσί σου διαπλάσας τὸν ἄνθρωπον καὶ θέσας τοῦτον ἐπὶ τῆς γῆς, ἵνα δεσπόζῃ τῶν ὑπὸ σοῦ γενομένων κτισμάτων· Σύ, ὁ τιθεὶς ὅριον πᾶσι τοῖς ὑπὸ σοῦ γενομένοις, ἵνα τὰ πάντα ἐν ἁρμονίᾳ ζῇ καὶ κινεῖται.

Σὺ εἶ ὁ σὺν πᾶσι πλάσας τὸν ἥλιον εἰς ἐξουσίαν τῆς ἡμέρας καὶ τὴν σελήνην εἰς ἐξουσίαν τῆς νυκτός· Σὺ εἶ, Παντοδύναμε, ὁ διὰ τῆς φαύσεως τοῦ ἡλίου φωτίζων καὶ ζωογονῶν τὴν γῆν· ἄνευ γὰρ τῆς τούτου ζειδώρου δυνάμεως οὐκ ἦν δυνατὸν τὸν ἄνθρωπον καὶ τὰ ἐν τῇ γῇ ταύτῃ ὑπάρχειν.

λλὰ καὶ Σὺ εἶ ὁ αὐτός, ὁ τὰ στοιχεῖα τῆς κτίσεως συνέχων καὶ συντηρῶν, καὶ πολλάκις διὰ τῆς Σῆς πανσόφου προνοίας μετατιθέμενος τοὺς ὅρους τῆς τούτων ἐνεργείας, ἵνα ὁδηγῇς τοὺς ἀνθρώπους εἰς μετάνοιαν καὶ ἐπιστροφὴν πρὸς τὰς ἁγίας Σου ὁδούς.

Σὺ γάρ, Δέσποτα, πάλαι πρὸς δοκιμασίαν τῷ Ἰωνᾷ προσέταξας τῷ ἡλίῳ συγκαῦσαι τοῦτον, ὡς γέγραπται· «κα γνετο μα τ νατελαι τν λιον κα προσταξεν Θες πνεματι κασωνι συγκαοντι, κα πταξεν λιος π τν κεφαλν το ᾿Ιων· κα λιγοψχησε κα πελγετο τν ψυχν ατο κα επε· καλν μοι ποθανεν με ζν» [1].

Καὶ νῦν, Φιλάνθρωπε Κύριε, προσέταξας πνεύματι καύσωνος συγκαίοντι ἵνα πατάξῃ τὴν γῆν, διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἡμετέρων ἁμαρτημάτων, καὶ ἡμεῖς ὠλιγοψυχήσαμεν καὶ ἀπολεγόμεθα τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

λλά, Δέσποτα, ὡς πάλαι οἱ τρεῖς παῖδες ἐν τῇ καμίνῳ, ὁμολογοῦμεν, «τι μάρτομεν κα νομήσαμεν ποστναι π σο κα ξημάρτομεν ν πσι κα τν ντολν σου οκ κούσαμεν, οδ συνετηρήσαμεν οδ ποιήσαμεν καθς νετείλω μν, να ε μν γένηται. κα πάντα, σα πήγαγες μν κα πάντα σα ποίησας μν, ν ληθιν κρίσει ποίησας» [2].

Διό, ὡς ἐπέβλεψας ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν καὶ προσευχὴν τούτων «κα ποίησας τ μέσον τς καμίνου ς πνεμα δρόσου διασυρίζον, κα οχ ψατο ατν τ καθόλου τ πρ κα οκ λύπησεν οδ παρηνώχλησεν ατος» [3], οὕτω, δεόμεθα, ἔπιδε ἐπὶ τὴν μετάνοιαν καὶ ταπείνωσιν καὶ παράκλησιν ἡμῶν. Νικησάτω Σου οὖν τὸ ἔλεος τῆς φιλανθρωπίας τὴν ἡμετέραν ἀπανθρωπίαν καὶ μισανθρωπίαν καὶ ἁμαρτωλότητα, δι᾽ ἃς ἐδώκαμεν χώραν καὶ δικαιώματα τῷ διαβόλῳ καὶ τοιαῦτα πάσχομεν ἐπαξίως τῶν πράξεων ἡμῶν.

Σὲ παρακαλοῦμεν, τοίνυν, καὶ σοῦ δεόμεθα· Ἀπόστειλον τὴν Χάριν Σου, ἵνα δροσίσῃ τὰς ἐκ τῆς ἁμαρτίας καιομένας καρδίας ἡμῶν, καὶ πνεῦμα δρόσου, ἵνα ἀναψύξῃ ἡμᾶς καὶ τὴν κτίσιν πᾶσαν, ὡς καὶ ἐπὶ Μωυσέως τοῦ προφήτου σου, ὅτε ὁ λαὸς ἐπορεύετο ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἀνέψυχες αὐτοὺς ἐν τῇ ἐπισκιάσει τῆς νεφέλης Σου, καθὼς εἴρηται· «κα νεφέλη γένετο σκιάζουσα π᾽ ατος μέρας ν τ ξαίρειν ατος κ τς παρεμβολς» [4]. Καὶ γὰρ κινδυνεύομεν ἐκ τῆς τοῦ ἡλίου παρατεταμένης ταύτης καύσεως παραδοθῆναι εἰς λιμὸν καὶ λοιμὸν καὶ μυρίους κινδύνους.

τι δέ, Κύριε, ἱκετεύομέν σε, τὸν ἀνάγοντα νεφέλας ἐξ ἐσχάτου τῆς γῆς· τὸν ποιοῦντα ἀστραπὰς εἰς ὑετόν· τὸν ἐξάγοντα ἀνέμους ἐκ θησαυρῶν σου· τὸν προσκαλούμενον τὸ ὕδωρ τῆς θαλάσσης, καὶ ἐκχέοντα αὐτὸ ἐπὶ πρόσωπον πάσης τῆς γῆς· Ἄνοιξον τοὺς καταῤῥάκτας τοῦ οὐρανοῦ·  ἔντειλαι ταῖς νεφέλαις τοῦ βρέξαι ὑετόν· οἴκτειρον πάντα τὰ τῆς γῆς σου· σπλαγχνίσθητι ἐπὶ πρεσβύτας, καὶ νέους, καὶ νήπια θηλάζοντα μαστόν, δούλους σου καὶ δουλίδας, υἱοὺς καὶ θυγατέρας, καὶ ἐπὶ πάντα τὰ κτήνη τῆς γῆς, καὶ ἐξάγαγε ἡμῖν ἄρτον εἰς βρῶσιν, καὶ χλόην τοῖς κτήνεσι· πρόσδεξαι τὰς δεήσεις παντὸς τοῦ λαοῦ σου, καὶ μὴ ἀπώσῃ τοὺς στεναγμοὺς τῶν πενήτων· μὴ τῷ θυμῷ σου ἐλέγξῃς ἡμᾶς, μηδὲ τῇ ὀργῇ σου παιδεύσῃς ἡμᾶς, μηδὲ διαφθείρῃς λιμῷ καὶ δίψει τὸν λαόν σου· οἱ γὰρ ὀφθαλμοὶ πάντων εἰς σὲ ἐλπίζουσι, λαβεῖν τὴν παρὰ σοῦ τροφὴν εἰς εὔκαιρον·

Πρεσβείαις τῆς Παναχράντου δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας, προστασίαις τῶν τιμίων ἐπουρανίων Δυνάμεων ἀσωμάτων, ἱκεσίαις τοῦ ἐνδόξου προφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου, τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Σπυρίδωνος, ἐπισκόπου Τριμιθοῦντος, τοῦ θαυματουργοῦ, τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Δαβὶδ τοῦ ἐν Εὐβοίᾳ, πάντων τῶν ἐν τῇ Μητροπόλει Μόρφου καὶ Σόλων διαλαμψάντων καὶ ἐξαιρέτως τιμωμένων ἁγίων, καὶ πάντων Σου τῶν ἁγίων.

τι ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος Θεὸς ὑπάρχεις, καὶ σοὶ τὴν δόξαν ἀναπέμπομεν, τῷ Πατρί, καὶ τῷ Υἱῷ, καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

[1] Ἰωνᾶς 4, 8.

[2] Προσευχὴ Ἀζαρίου καὶ Ὕμνος τῶν Τριῶν, 5-7.

[3]  Ὅπ. ἀν., 26.

[4] Ἀριθμοὶ 11, 36.