Το πιο ενδιαφέρον: Σε 100 Χρόνια από σήμερα «η γη θα κυριαρχείται από οντότητες που θα είναι πιο διαφορετικές από εμάς από όσο είμαστε εμείς διαφορετικοί από τους Νεάντερταλ ή τους χιμπατζήδες».
Χαρακτηρίσαμε “ενδιαφέρουσα” την άποψη του νεαρού και ευρέως αποδεκτού γλυκομίλητου φιλοσόφου και ιστορικού. Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος, το ανθρώπινο ύφασμα δεν έχει αλλάξει 21 αιώνες τώρα. Μέσα σε ένα ή δύο αιώνες πως θα μπορούσε να συμβεί αυτό;
Τι είναι αυτό στο οποίο ο νεαρός Yuval Harari γίνεται ο προάγγελός του;
Για πάμε να δούμε τι έχει να μας πει με τις λέξεις του και κυρίως πίσω από τις λέξεις του, με τις σκέψεις του και πως προκύπτει αυτό. Και κάτι ακόμη: Εάν μέσα σε μόλις δύο αιώνες, δηλαδή σχεδόν δύο-τρεις γενιές, θα συμβούν τόσο τρομακτικές αλλαγές στην γνωστή έως σήμερα ανθρώπινη φύση θα πρέπει να αρχίσουμε να τσιμπιόμαστε μήπως η αλλαγή ξεκίνησε ήδη.
Πάμε να δούμε και να ακούσουμε τον νεαρό γλυκομίλητο φιλόσοφο και ιστορικό.
Πώς να χακάρετε («σπάσετε» το λειτουργικό σύστημα) ενός ανθρώπου 101 (εισαγωγή)
«Οι οργανισμοί είναι αλγόριθμοι», World Economic Forum Davos 2018
Η πιο βαθυστόχαστη δήλωση για περισσότερα από 150 χρόνια βιολογικής έρευνας από την εποχή του Charles Darwin μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις λέξεις, «οι οργανισμοί είναι αλγόριθμοι».
Αυτή είναι η μεγαλύτερη εικόνα για τις σύγχρονες βιοεπιστήμες, σύμφωνα με τον ιστορικό Yuval Harari στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός το 2018.
Θα είναι το μέλλον της ανθρωπότητας ακόμη ανθρώπινο, ή είναι η γενιά μας μία από τις τελευταίες που ονομάζεται homo sapien;
Πώς να χακάρετε («σπάσετε» το λειτουργικό σύστημα) έναν άνθρωπο 101 (εισαγωγή)
Σύμφωνα με τον Harari, αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται δύο ταυτόχρονες επαναστάσεις που έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες στο χείλος του να «σπάσουν» το λειτουργικό σύστημα του ανθρώπου.
1. Οι εξελίξεις στην επιστήμη των υπολογιστών και στη μηχανική μάθηση.
2. Η πρόοδος στη βιολογία και την επιστήμη του εγκεφάλου
Με τις ανακαλύψεις να προχωρούν σε αυτές τις δύο επαναστάσεις που συμβαίνουν ταυτόχρονα σε αυτόν τον πλανήτη, έχουμε τώρα τα εργαλεία στη διάθεσή μας για να σπάσουμε το λειτουργικό σύστημα των ανθρώπων.
Λοιπόν, τι χρειάζεται για να χακάρεις έναν άνθρωπο;
Και πάλι, σύμφωνα με τον Harari, υπάρχουν μόνο δύο απαραίτητα συστατικά για το χακάρισμα της ανθρωπότητας:
1. Πολλή υπολογιστική ισχύς
2. Βιομετρικά δεδομένα
Με τη μηχανική μάθηση, αυτό το επίπεδο υπολογιστικής ισχύος έχει επιτευχθεί. Οι βιομετρικοί αισθητήρες μας έχουν εισάγει στην εποχή όπου μπορούμε να παρακολουθούμε κάθε πτυχή της βιολογικής ζωής στο σημείο που οι υπολογιστές γνωρίζουν περισσότερα για εμάς από ότι εμείς οι ίδιοι.
Τα δεδομένα είναι το πιο σημαντικό απόκτημα στον κόσμο. “Data is the most important asset in the world,” said Harari.
Τι κοινό έχουν όλες αυτές οι διαδικασίες; Τα Δεδομένα-Data.
«Τα δεδομένα είναι το πιο σημαντικό απόκτημα στον κόσμο», δήλωσε ο Harari.
Στο παρελθόν, τα πιο σημαντικά περιουσιακά στοιχεία ήταν η γη και αργότερα τα μηχανήματα, αλλά τώρα είναι τα δεδομένα. Αλλά ποιος κατέχει αυτά τα δεδομένα; Εάν είναι τα προσωπικά σας, βιολογικά δεδομένα, σας ανήκουν πραγματικά ή είναι ιδιοκτησία εταιρειών, κυβερνήσεων ή ελίτ;
«Όσοι ελέγχουν τα δεδομένα, ελέγχουν το μέλλον της ανθρωπότητας και της ίδιας της ζωής», ανέφερε ο ιστορικός, προσθέτοντας, «Αν πάρα πολλά από τα δεδομένα συγκεντρωθούν σε πολύ λίγα χέρια, η ανθρωπότητα θα χωριστεί, όχι σε τάξεις, θα χωριστεί σε διαφορετικά είδη.”
Σκέψου το. Εάν οι άνθρωποι μπορούν να παραβιαστούν και σίγουρα μπορούν, τότε αυτοί που ελέγχουν τα δεδομένα τους είναι οι χάκερ.
Οι μηχανές θα μας γνωρίζουν καλύτερα από ότι εμείς οι ίδιοι γνωρίζουμε τον εαυτό μας
Αυτή τη στιγμή, η μεγάλη ανησυχία για το απόρρητο σχετίζεται κυρίως με τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες συλλέγουν τα δεδομένα μας, έτσι ώστε να μπορούν να μας πουλήσουν περισσότερα σκουπίδια που δεν χρειαζόμαστε. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι κυβερνήσεις μας μας παρακολουθούν συνεχώς, αλλά το αποδεχόμαστε χωρίς να κάνουμε μεγάλο αγώνα. “Δεν έχω τίποτα να κρύψω, οπότε γιατί πρέπει να με νοιάζει;” είναι το κοινό επιχείρημα.
Αποδεικνύεται ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει να μας νοιάζουν. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα από τον Harari, είπε ότι οι μηχανές μας γνωρίζουν καλύτερα από ότι εμείς γνωρίζουμε τους εαυτούς μας. Σε ηλικία 21 ετών, παραδέχθηκε ότι ήταν ομοφυλόφιλος αφού αγωνίστηκε με τη σεξουαλικότητά του όλη του τη ζωή.
Τώρα όμως υπάρχει η τεχνολογία για την κατασκευή μηχανών που μπορούν να παρακολουθούν την κίνηση των ματιών, την αρτηριακή πίεση, τον καρδιακό ρυθμό και τη δραστηριότητα του εγκεφάλου, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα πραγματικό «gaydar» (ραντάρ αναγνώρισης ομοφυλοφιλίας) για να μάθει πού βρίσκονται οι άνθρωποι στο gay/straight φάσμα.
Συναισθηματική χειραγώγηση
Φαίνεται αβλαβές στην αρχή, αν όχι αδέξιο, αλλά τι γίνεται αν ληφθούν τα ίδια δεδομένα και δοθούν σε εταιρείες ή στην άρχουσα τάξη;
Θα μπορούσαν να χειριστούν τα συναισθήματά σας. Αντί για μια διαφήμιση που εμφανίζει μισόγυμνα κορίτσια με μπικίνι, τα μηχανήματα θα γνώριζαν τον σεξουαλικό σας προσανατολισμό και έτσι θα σας δείξουν διαφημίσεις με άντρακλες που ψεκάζουν λάδι στις φέτες του κορμιού τους.
Αν το πάμε ένα βήμα παραπέρα και παραδώσουμε αυτές τις πληροφορίες στις κυβερνήσεις, θα γνωρίζουν όλα όσα μας κάνουν να συμπεριφερόμαστε όπως συμπεριφερόμαστε και πώς να μας ελέγξουν.
Αναφορικά με την αναλογία «gaydar», πού θα είμαστε όταν οι κυβερνήσεις υποτίθεται ότι μπορούν να προβλέψουν ποιες αποφάσεις λαμβάνουμε πριν τις λάβουμε; Θα υπάρχει κάτι τέτοιο όπως η ελεύθερη βούληση, ή οι υπολογιστές θα μας χαρακτηρίζουν ως εν δυνάμει εγκληματίες όπως σε κάποιον εφιάλτη τύπου Minority Report (ταινία του 2002);
Προς μία ψηφιακή δικτατορία
Σε μια δημοκρατία, οι πληροφορίες και η λήψη αποφάσεων διανέμονται σε θεσμούς και άτομα. Σε μια δικτατορία, οι πληροφορίες και η λήψη αποφάσεων συγκεντρώνονται σε λίγους, καθώς δεν υπάρχει πραγματική δικτατορία με την απόλυτη έννοια, όλοι οι δικτάτορες έχουν τους συμβούλους τους, οπότε μοιάζουν περισσότερο με ολιγαρχίες.
Μια ψηφιακή δικτατορία θα είναι εκείνη όπου η πληροφορία και η λήψη αποφάσεων συγκεντρώνονται σε μία μόνο οντότητα, τη μηχανή. Εάν συμβεί αυτό, πού θα παίξει η δημοκρατία;
«Η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική εκμάθηση μπορεί να αντιστρέψουν την κατάσταση», λέει ο Harari, για να καταστήσουν την κεντρική επεξεργασία δεδομένων πιο αποτελεσματική. Εάν η δημοκρατία δεν μπορεί να προσαρμοστεί, θα τεθούμε υπό τον έλεγχο των μηχανών.
Αυτό θα οδηγήσει σε μία κατάσταση επιτήρησης, περισσότερο από ό, τι είναι ήδη. Εάν παραμείνει ανεξέλεγκτη και μη ελεγχόμενη με τη δύναμη του υπολογιστή και του βιολογικού hacking, οι ελίτ θα είναι σε θέση να επανασχεδιάσουν το μέλλον της ίδιας της ζωής.
Βιομηχανική και το νέο είδος ανθρώπου
Σύμφωνα με τον Harari, μόλις χακάρετε κάτι, σίγουρα μπορείτε να το επανασχεδιάσετε. Γι ‘αυτό πιστεύει ότι μέσα σε έναν ή δύο αιώνες, «η γη θα κυριαρχείται από οντότητες που θα είναι πιο διαφορετικές από εμάς από όσο είμαστε εμείς διαφορετικοί από τους Νεάντερταλ ή τους χιμπατζήδες».
Η διανθρώπινη ατζέντα συμβαίνει τώρα. Προγραμματίζεται στο υποσυνείδητό μας μέσω ταινιών, τέχνης και μέσων.
«Η επιστήμη αντικαθιστά την εξέλιξη με φυσική επιλογή με την εξέλιξη με έξυπνο σχεδιασμό. Όχι από τον Θεό, αλλά από τον έξυπνο σχεδιασμό μας και τα «clouds»(σέρβερ)μας – αυτές είναι οι νέες κινητήριες δυνάμεις της εξέλιξης », δήλωσε ο Harari.
Μπαίνουμε σε μια εποχή ανόργανης ζωής και εάν αυτή η τεχνολογία δεν ρυθμιστεί, μια μικρή ελίτ μπορεί να διαμορφώσει τις μορφές ζωής του μέλλοντος. Εκείνοι που έχουν τα χρήματα και τη δύναμη να εγχύσουν (!) το σώμα τους με Τεχνητή Νοημοσύνη θα γίνουν ένα νέο είδος, ικανό να κατορθώσει πράγματα που δεν μπορούμε να φανταστούμε καν αυτή τη στιγμή.
Κανένα από αυτά δεν θα ήταν δυνατό χωρίς μεγάλες ποσότητες δεδομένων και τη δυνατότητα να τις επεξεργαστούμε και να τις κατανοήσουμε μέσω της μηχανικής μάθησης.
Ποιος θα έπρεπε να ρυθμίζει την ιδιοκτησία δεδομένων;
Η ελίτ δεν είναι έτοιμη να της εμπιστευτούμε το μέλλον της ζωής. «Φαίνονται ανίκανοι να παράγουν ουσιαστικές εκδόσεις του μέλλοντος», δήλωσε ο Harari.
Λοιπόν, ποια είναι η λύση; Ποιος πρέπει να ρυθμίσει την ιδιοκτησία των δεδομένων; Δυστυχώς, ούτε καν ο καλός ιστορικός έχει απάντηση, αλλά άφησε ένα στοιχείο.
Εκτός από το να επικαλούμαστε επιστήμονες, φιλόσοφους, δικηγόρους, ο Harari πιστεύει ότι υπάρχει μια ομάδα πάνω από την υπόλοιπες, πιο εξειδικευμένη και πιο συνειδητή για την ανθρώπινη κατάσταση από όλες τις άλλες – οι ποιητές.
Αυτοί οι δημιουργοί μουσικής και οι ονειροπόλοι των ονείρων είναι η καλύτερη ελπίδα της ανθρωπότητας.
Ο John F. Kennedy το κατάλαβε καλύτερα όταν παρατήρησε:
Όταν η δύναμη οδηγεί τον άνθρωπο στην αλαζονεία, η ποίηση του θυμίζει τα όριά του. Όταν η εξουσία περιορίζει τους τομείς της ανησυχίας του ανθρώπου, η ποίηση του θυμίζει τον πλούτο και την ποικιλομορφία της ύπαρξής του. Όταν η εξουσία καταστρέφει, η ποίηση καθαρίζει, γιατί η τέχνη καθιερώνει τις βασικές ανθρώπινες αλήθειες που πρέπει να χρησιμεύσουν ως οι ακρογωνιαίοι λίθοι της κρίσης μας. Ο καλλιτέχνης, όσο πιστός κι αν είναι στο προσωπικό του όραμα για την πραγματικότητα, γίνεται ο τελευταίος πρωταθλητής του ατομικού νου και της ευαισθησίας ενάντια σε μια παρεμβατική κοινωνία και μια επίσημη κατάσταση.