Δρ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΑΠΘ
ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΘΕΙΣ ΣΤΙΣ Η.Π.Α., BOSTON, MA
TUFTS MEDICAL CENTER – TUFTS UNIVERSITY
Δρ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ
ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ
Η έρευνα που βασίζεται σε ανθρώπινα έμβρυα αποτελεί αντικείμενο έντονων αντιπαραθέσεων παγκοσμίως. Πολλοί διακεκριμένοι επιστήμονες της Εμβρυολογίας παραδέχονται ότι το θαύμα της ανθρώπινης ζωής αρχίζει από τη στιγμή της σύλληψης [1]. Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία πιστεύει ότι το έμβρυο αποτελεί την πιο ευάλωτη μορφή ανθρώπινης ύπαρξης και επομένως δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς, ανεξάρτητα από τα πιθανά οφέλη. Σύμφωνα με τη δογματική διδασκαλία της, το έμβρυο είναι άνθρωπος αποτελούμενος από σώμα και ψυχή “ἅμα τῇ συλλήψει” ή “ἐξ ἄκρας συλλήψεως” και συνιστά ανεπανάληπτη και ανεκτίμητη ύπαρξη ενταγμένη στην προοπτική της αιωνιότητας. Για το λόγο αυτό η Εκκλησία αντιμετώπιζε πάντοτε τις εκτρώσεις ως φόνους και τη συνεργία σε έκτρωση ως συνεργία σε φόνο, επιβάλλοντας τα επιτίμια που προβλέπονται από τους ιερούς κανόνες, ανεξάρτητα από την ηλικία του εμβρύου (2ος κανόνας Μ. Βασιλείου, 91ος κανόνας Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου). Όμως πολλοί σήμερα θεωρούν ότι το έμβρυο είναι ένα απλό συσσωμάτωμα κυττάρων χωρίς χαρακτηριστικά ανθρώπινης ύπαρξης. Αυτή η τεράστια διαφορά στις απόψεις αντανακλάται και στην ποικιλομορφία των κρατικών νομοθεσιών που ρυθμίζουν ζητήματα τα οποία άπτονται θεμάτων σχετικών με το έμβρυο. Αν και πολλές χώρες επιτρέπουν την έρευνα σε έμβρυα υπό “αυστηρές” συνθήκες, ελάχιστες πληροφορίες παρέχονται για τα έμβρυα που χρησιμοποιούνται για τη διεκπεραίωση αυτής της έρευνας. Καμία χώρα δε δημοσιοποιεί συστηματικά κάποια ανασκόπηση σχετική με τα έμβρυα που συμμετείχαν και συνεχίζουν να συμμετέχουν σε αυτή την έρευνα, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την απόκτηση των σχετικών πληροφοριών. Έτσι, είναι αδύνατο να ληφθούν όλα τα δεδομένα, είτε επειδή δε συλλέγονται είτε επειδή δεν είναι προσβάσιμα στο κοινό. Τι είδους έρευνα διενεργείται; Τι είδη εμβρύων χρησιμοποιούνται; Πώς τροφοδοτείται η έρευνα με έμβρυα; Ποια είναι η ακριβής διαδικασία με την οποία τα έμβρυα και οι εμβρυϊκοί ιστοί φθάνουν στους ερευνητές; Υπάρχει αύξηση στον αριθμό των εμβρύων που χρησιμοποιούνται για την έρευνα; Και το κυριότερο, κατά πόσο αυτή η έρευνα είναι άσχετη και ανεξάρτητη από την πράξη της έκτρωσης δηλαδή της δολοφονίας μιας ανθρώπινης ύπαρξης με σώμα και ψυχή; Αν και οι πληροφορίες αυτές αποκρύπτονται, υπάρχουν αρκετές βιβλιογραφικές αναφορές που μας επιτρέπουν να απαντήσουμε σε αρκετά από τα παραπάνω ερωτήματα.
1. Οι εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές δεν προέρχονται από νεκρά έμβρυα αποβολών ή θεραπευτικών εκτρώσεων αλλά από ΖΩΝΤΑΝΑ έμβρυα εκτρώσεων που πολλές φορές πεθαίνουν κατά τη διαδικασία της συλλογής των οργάνων ή ιστών τους
Ο αυτόματος (μη προκλητός, μη ηθελημένος) τερματισμός της κύησης πριν την συμπλήρωση της 24ης εβδομάδας της ονομάζεται αποβολή. Έκτρωση (ή άμβλωση ή διακοπή της κύησης) καλείται ο προκλητός (ο ηθελημένος) τερματισμός της κύησης μετά από επιθυμία της μητέρας πριν την 24η εβδομάδα της. Ως θεραπευτική έκτρωση ορίζεται η τεχνητή διακοπή της κύησης με σκοπό την προστασία της υγείας της μητέρας.
Η αυτόματη αποβολή δεν εγείρει συνήθως ηθικά ζητήματα, διότι δεν είναι σκόπιμη. Η χρήση του εμβρυϊκού ιστού που αποβάλλεται, ρυθμίζεται από διαδικασίες παρόμοιες με αυτές του ανθρώπινου ιστού των ενήλικων θανόντων [2]. Όμως τα έμβρυα των αποβολών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην έρευνα. Θεωρούνται ακατάλληλα, διότι σε μεγάλο ποσοστό ή έχουν συνυπάρχουσα νοσηρότητα όπως χρωματοσωματικές ανωμαλίες ή έχουν προσβληθεί από ιογενείς λοιμώξεις ή έχουν ιστική ανοξία που οφείλεται στο μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από το θάνατο του εμβρύου μέχρι την έξοδό του από τη μήτρα [3]. Για τους ίδιους λόγους, ο εμβρυϊκός ιστός από αυτόματες αποβολές δεν επιτρέπεται να μεταμοσχεύεται σε ανθρώπους [4,5].
Η ιατρική βιβλιογραφία του πρώτου μισού του 20ου αιώνα ήταν περισσότερο ειλικρινής και ανοιχτή σχετικά με τις μεθόδους της. Ο ερευνητής Albert Sabin, γνωστός για την ανάπτυξη τού από του στόματος χορηγούμενου εμβολίου της πολιομυελίτιδας, περιγράφοντας το 1936 τα πρώτα σημαντικά βήματα της έρευνάς του, ανέφερε: “Μια νέα μέθοδος αναπτύχθηκε με τη χρήση ανθρώπινων εμβρύων ηλικίας 3 έως 4 μηνών, τα οποία ελήφθησαν υπό άσηπτες συνθήκες με καισαρική τομή. Οι συγγραφείς οφείλουν ευγνωμοσύνη στον Dr. Lance Monroe, του νοσοκομείου Bellevue, για τα δύο ανθρώπινα έμβρυα που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την έρευνα ” [6].
Οι Thicke και συν. περιγράφοντας το 1952 στο Canadian Journal of Medical Science τη μέθοδο με την οποία πραγματοποίησαν την μελέτη τους που αφορούσε και πάλι το εμβόλιο έναντι της πολιομυελίτιδας, αποκάλυψαν πλήρως αυτά που επιμελώς αποσιωπώνται: “Ανθρώπινα έμβρυα δυόμισι έως πέντε μηνών κύησης ελήφθησαν από το Γυναικολογικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου του Τορόντο. Τοποθετήθηκαν σε αποστειρωμένο δοχείο και μεταφέρθηκαν αμέσως στο εργαστήριο ιώσεων του παρακείμενου Hospital for Sick Children. Δεν χρησιμοποιήθηκαν τραυματισμένα έμβρυα και σε πολλά από αυτά η καρδιά εξακολουθούσε να χτυπά κατά την παραλαβή τους στο εργαστήριο ιών!!!” [7].
Ο Δρ. Keith Crutcher, καθηγητής Νευροχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι, σε ένα άρθρο του το 1993 αναφέρει: “Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το έμβρυο πρέπει να είναι ζωντανό για να χρησιμεύσει ως χρήσιμος δότης ιστών. …… Ο ιδανικός ιστός είναι αυτός που λαμβάνεται από ένα άθικτο ζωντανό έμβρυο. Η έκτρωση με αναρρόφηση οδηγεί σε εκτεταμένο κατακερματισμό του εμβρύου, με αποτέλεσμα να απαιτείται πολύς χρόνος για να εντοπιστεί ο κατάλληλος βιώσιμος ιστός μετά από λεπτομερή εξέταση των υπολειμμάτων. Αυτή η καθυστέρηση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη χρησιμότητα του ιστού. Από την άλλη, εάν το έμβρυο αποβληθεί σχετικά άθικτο, είναι πολύ πιο εύκολο να αποκτηθεί ο επιθυμητός ιστός με ελάχιστη καθυστέρηση. Επομένως, μένει να δούμε εάν οι διαδικασίες έκτρωσης θα επηρεαστούν από τη ζήτηση για φρέσκο άθικτο εμβρυϊκό ιστό, όπως προφανώς συνέβη στις αρχικές μελέτες στη Σουηδία” [8].
Επομένως, ο τύπος της διαδικασίας της έκτρωσης που εφαρμόζεται, επηρεάζει την ποιότητα του λαμβανόμενου ιστού. Η υστερεκτομή (η αφαίρεση δηλαδή και της μήτρας μαζί με το έμβρυο) παρέχει ποιοτικά ανώτερο ιστό, επειδή είναι ελάχιστα τραυματική για το έμβρυο. Αυτή η τεχνική όμως παρουσιάζει τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την έγκυο. Ο τοκετός με καισαρική τομή παρέχει παρόμοια ποιότητα εμβρυϊκού ιστού με την υστερεκτομή. Η κοιλιά και η μήτρα της γυναίκας τέμνονται χειρουργικά για να επιτραπεί η αφαίρεση του εμβρύου. Αντίθετα, η πιο συνηθισμένη διαδικασία της διαστολής και της αναρρόφησης, που είναι και η λιγότερο επικίνδυνη για την έγκυο, είναι η πιο καταστροφική για το έμβρυο και δεν προσφέρει ατραυματικούς ιστούς και όργανα [9].
Το μεταμοσχευτικό υλικό συνήθως λαμβάνεται από έμβρυα ηλικίας 12-18 εβδομάδων κύησης. Το έμβρυο σε αυτό το στάδιο έχει καλά ανεπτυγμένες φυσικές και νευρολογικές αντιδράσεις στον πόνο. Υπάρχουν πλέον αρκετές ενδείξεις ότι τα έμβρυα αισθάνονται τον πόνο ήδη από τον 3ο μήνα [10]. Ο εμβρυϊκός ιστός για μεταμόσχευση πρέπει να “συλλέγεται” μέσα σε λίγα λεπτά από τον τοκετό. Ιδανικά αυτό γίνεται με υστερεκτομή, δηλαδή με αφαίρεση του εμβρύου μαζί με τη μήτρα. Φάρμακα που μειώνουν τη φυσιολογική δραστηριότητα του εμβρύου πρέπει να αποφεύγονται διότι διαταράσσουν τις κυτταρικές λειτουργίες. Επομένως, το έμβρυο όταν ανοίγεται θα πρέπει να βρίσκεται σε μια κατάσταση όσο το δυνατόν πιο ζωντανή [11].
Σε καμιά από τις ανωτέρω μελέτες δεν αναφέρεται ότι τα έμβρυα προέρχονταν από θεραπευτικές εκτρώσεις.
2. Η άποψη ότι η έκτρωση και η μετέπειτα χρήση του εμβρυϊκού ιστού είναι δύο εντελώς ανεξάρτητες πράξεις και συνεπώς η χρήση αυτών των ιστών μπορεί να απομονωθεί ηθικά από οποιαδήποτε ανηθικότητα που σχετίζεται με την έκτρωση, είναι πλήρως εσφαλμένη
Τα στοιχεία που υποστηρίζουν την άμεση σχέση μεταξύ των εκτρώσεων και της παραγωγής διαφόρων φαρμάκων και εμβολίων είναι αδιαμφισβήτητα. Αλλά για να εκτιμηθεί πλήρως ο βαθμός της συνεργασίας, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη βιωσιμότητα των ιστών και των κυττάρων. Στην έρευνα κατά την οποία χρησιμοποιείται εμβρυϊκός ιστός, όπως και σε κάθε τύπο μεταμόσχευσης ανθρώπινου ιστού ή οργάνου, είναι σημαντικό τα δείγματα που συλλέγονται να αποτελούνται από ζωντανούς ιστούς. Ο νεκρός ιστός είναι άχρηστος. Δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί μια έκτρωση και κατόπιν να αποφασιστεί ότι θα χρησιμοποιηθεί το εκτρωθέν έμβρυο για κυτταρική έρευνα. Από τα στοιχεία που παρατίθενται κατωτέρω, γίνεται φανερό ότι η απόφαση για τη χρήση εκτρωθέντος εμβρύου για κυτταρική έρευνα προηγείται της έκτρωσης και επομένως οι δύο πράξεις συνδέονται ηθικά κατά τρόπο άμεσο.
Οι Mahowald και συν. αναφέρουν ότι ένα έμβρυο μετά την έξοδό του από τη μήτρα μπορεί να επιβιώσει για μικρό χρονικό διάστημα μέχρι να επέλθει ο θάνατος. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου και για μερικές ακόμα ώρες (εφόσον συντηρηθεί κατάλληλα) ο ιστός είναι ακόμα ζωντανός και συνεπώς ικανός να λειτουργήσει, αν μεταμοσχευθεί σε άλλο ζωντανό οργανισμό. Αυτό ακριβώς ισχύει και με την βιωσιμότητα οργάνων και ιστών που λαμβάνονται από “πτωματικούς” δότες [12].
Μελέτες σε έμβρυα του δεύτερου τριμήνου δείχνουν ότι η μέση διάρκεια επιβίωσης εκτός της μήτρας, χωρίς παρέμβαση, είναι περίπου μια ώρα. Μια βρετανική μελέτη 1.306 ζωντανών γεννήσεων μεταξύ 20 και 23 εβδομάδων κύησης σημείωσε ότι στις 20 εβδομάδες ο μέσος χρόνος επιβίωσης του εμβρύου ήταν 80 λεπτά, ενώ στις 23 εβδομάδες ήταν 6 ώρες [13].
Είναι επομένως σημαντικό για τους ερευνητές που διεξάγουν πειράματα με εμβρυϊκό υλικό να αναπτύξουν μια μέθοδο προμήθειας των εμβρύων και των ιστών τους, όσο αυτά είναι ακόμη ζωντανά (φρέσκα). Ο κορυφαίος καθηγητής της εμβρυολογίας C. Ward Kischer αναφέρει: “Για να διατηρηθεί το 95% των κυττάρων, ο ζωντανός ιστός θα πρέπει να συντηρηθεί εντός πέντε λεπτών από την έκτρωση. Μέσα σε μια ώρα η φθορά των κυττάρων θα καταστήσει τα δείγματα άχρηστα” [14].
O διάσημος καθηγητής της Μικροβιολογίας και της Ανατομίας Leonard Hayflick, δημιουργός της WI-38, μιας από τις πρώτες εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές, αναφέρει σε μια μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1961 ότι, εφόσον ο εμβρυϊκός ιστός που ελάμβαναν ήταν βιώσιμος, τα κύτταρα μπορούσαν να καλλιεργηθούν (δηλαδή κάποιες φορές ο εμβρυϊκός ιστός που ελάμβαναν δεν ήταν βιώσιμος). Και προφανώς για αυτό προσθέτει ότι προσπαθούσαν να ελαχιστοποιηθεί η χρονική περίοδος από τη λήψη του εμβρύου ή του εμβρυϊκού ιστού μέχρι την καλλιέργειά του in vitro. Τα βιώσιμα έμβρυα που χρησιμοποιήθηκαν τελικά για τη μελέτη ήταν 19. Ο αριθμός των ακατάλληλων εμβρύων δεν αναφέρεται στη μελέτη [15]. Σε μια ακόμα μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1965, όλα τα έμβρυα που χρησιμοποιήθηκαν προέρχονταν από εκτρώσεις και ήταν περίπου 3 μηνών [16].
Ίσως η πιο παρεξηγημένη αντίληψη μεταξύ των θεολόγων και των ασχολούμενων με την ηθική επιστήμη είναι ότι οι εκτρώσεις δεν έγιναν με σκοπό τη δημιουργία εμβολίων. Κάποιοι φαντάζονται ότι όσοι εμπλέκονται στη δημιουργία των κυτταρικών σειρών δεν έχουν καμία σχέση με την ίδια την έκτρωση και επομένως δεν εγείρεται κανένα ηθικό ζήτημα. Δεν είναι όμως έτσι. Συνολικά τρεις εμπλέκονται στην έρευνα για τη δημιουργία της κυτταρικής σειράς: η μητέρα, ο γιατρός που κάνει την έκτρωση και ο ερευνητής που επιχειρεί την ανάπτυξη της κυτταρικής σειράς και όλοι μαζί μοιράζονται την ευθύνη αυτής της αποτρόπαιης πράξης. Η πρόθεση της μητέρας του εμβρύου στην πραγματικότητα μπορεί να μη σχετίζεται ούτε με την έρευνα για τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα ούτε με τα φάρμακα και τα εμβόλια. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως, η πρόθεση του ερευνητή και του γυναικολόγου είναι αρκετά ξεκάθαρη. Δεν συντελείται απλά ένας φόνος εκ προμελέτης αλλά όλα γίνονται με σαφή πρόθεση ωφέλειας από τη δολοφονία της ανθρώπινης ζωής, με πιθανές προεκτάσεις εμπορευματοποίησης της διαδικασίας. Και στην περίπτωση πολλών εμβολίων, κάθε μία από τις εκτρώσεις πραγματοποιήθηκε με πλήρη γνώση εκ των προτέρων ότι το έμβρυο θα χρησιμοποιηθεί όχι αόριστα για κάποιο είδος μελλοντικής έρευνας αλλά για τη συγκεκριμένη πρόθεση δημιουργίας εμβολίων.
Πριν από την έκτρωση ενός εμβρύου, του οποίου ο ιστός θα χρησιμοποιηθεί για έρευνα, υπάρχουν ορισμένα βήματα που λαμβάνουν χώρα. Αυτά περιλαμβάνουν: τη λήψη της συναίνεσης της μητέρας και τη διεξαγωγή γενετικού ελέγχου (κληρονομικών νόσων), την επιλογή της μεθόδου αποβολής και τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων για τη βέλτιστη συγκομιδή. Για την παραγωγή της εμβρυϊκής κυτταρικής σειράς WI-38 ο Δρ. Stanley Plotkin αποκάλυψε ότι το έμβρυο επιλέχθηκε από τον Sven Guard ειδικά για αυτόν τον σκοπό. Οι γονείς λέει, ήταν δυστυχώς παντρεμένοι και ζούσαν στην Στοκχόλμη. Προχώρησαν στην έκτρωση επειδή είχαν ήδη πολλά παιδιά. Δεν είχαν κάποιο ιστορικό κληρονομικής νόσου ή καρκίνου [17].
Οι Bo M. και συν. για τη δημιουργία της κυτταρικής σειράς Walvax-2, ως υποψήφιο υπόστρωμα για την παραγωγή εμβολίων, αναφέρουν: “Λάβαμε 9 έμβρυα μέσω αυστηρού ελέγχου με βάση προσεκτικά καθορισμένα κριτήρια. Πριν από τη μελέτη, καθορίσαμε αυστηρά τα κριτήρια ένταξης προκειμένου να εγγυηθούμε υψηλής ποιότητας κυτταρικό υλικό ως εξής: 1) ηλικία κύησης 2 έως 4 μήνες 2) πρόκληση τοκετού με τη μέθοδο του “water bag” 3) οι γονείς δε θα έπρεπε να έχουν έρθει σε επαφή με χημικά και ακτινοβολία 4) και οι δύο γονείς θα έπρεπε είναι καλά στην υγεία τους χωρίς νεοπλασματικές και κληρονομικές ασθένειες και χωρίς ιστορικό μεταμόσχευσης ανθρώπινου ιστού ή οργάνου στις οικογένειές τους τις προηγούμενες 3 γενιές και 5) δε θα έπρεπε να υπάρχει καμία αναφορά για μολυσματικές ασθένειες. Οι ιστοί από τα “φρέσκα” αποβληθέντα έμβρυα στάλθηκαν αμέσως στο εργαστήριο για την παρασκευή των κυττάρων” [18].
Ο Δρ. van Der Eb, δημιουργός των δύο κυτταρικών σειρών, HEK 293 και PER.C6, που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή των εμβολίων για τον Covid 19, αναφέρει: “αυτό που θα ήθελα να κάνω λοιπόν είναι να σας περιγράψω πώς και γιατί δημιουργήσαμε δύο διαφορετικές κυτταρικές σειρές ανθρώπινων εμβρύων που έχουν υποστεί μετατροπή από αδενοϊό και ονομάζονται HEK 293 και PER.C6. Και οι δύο κυτταρικές σειρές δημιουργήθηκαν στο εργαστήριό μου, όπως επίσης και το αρχικό υλικό, τα κύτταρα, παρασκευάσθηκαν από εμένα προσωπικά στο πανεπιστήμιο του Leiden. Η κυτταρική σειρά HEK293 παρασκευάστηκε από τον Frank Graham το 1973 με ανθρώπινα εμβρυϊκά κύτταρα νεφρού που ελήφθηκαν από εμβρυϊκό ιστό από εμένα προσωπικά ένα χρόνο πριν από αυτό, έτσι ήταν πιθανότατα το 1972. Η ακριβής ημερομηνία δεν είναι πλέον γνωστή. Το έμβρυο, από όσο μπορώ να θυμηθώ, ήταν απολύτως φυσιολογικό. Οι λόγοι για την έκτρωση ήταν άγνωστοι σε μένα. Πιθανόν να τους ήξερα τότε, αλλά χάθηκαν όλες αυτές οι πληροφορίες……..Η κυτταρική σειρά PER.C6 παρασκευάστηκε από τους Ron Bout και Frits Fallaux το 1995 από καλλιέργειες εμβρυϊκού αμφιβληστροειδούς που έγιναν από εμβρυϊκό ιστό από εμένα δέκα χρόνια πριν, το 1985…… Οπότε απομόνωσα τον αμφιβληστροειδή από ένα υγιές έμβρυο ηλικίας 18 εβδομάδων. Δεν υπήρχε τίποτα παθολογικό όσον αφορά το οικογενειακό ιστορικό και η εγκυμοσύνη ήταν απολύτως φυσιολογική μέχρι τις 18 εβδομάδες. Ήταν μια προκλητή αποβολή που έγινε για κοινωνικούς λόγους, απλώς επειδή η γυναίκα ήθελε να απαλλαγεί από το έμβρυο. Η μητέρα ήταν απολύτως φυσιολογική. Έκανε τουλάχιστον δύο παιδιά αργότερα στο ίδιο νοσοκομείο στο Λέιντεν, τα οποία ήταν απολύτως υγιή (προσπαθεί να πείσει για την άριστη ποιότητα της κυτταρικής σειράς). Ο πατέρας δεν ήταν γνωστός, ούτε στο νοσοκομείο, ήταν άγνωστος, και αυτός ήταν, στην πραγματικότητα, ο λόγος που ζητήθηκε η έκτρωση” [19]. Επομένως, φαίνεται καθαρά ότι για τις κυτταρικές σειρές που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία των εμβολίων κατά του κορονοϊού, τα κύτταρα ελήφθησαν από υγιή έμβρυα προκλητών, δηλαδή ηθελημένων, εκτρώσεων.
Οι γυναίκες που σκέφτονται να κάνουν έκτρωση είναι πιο πιθανό να την πραγματοποιήσουν εάν τους δοθεί η δυνατότητα να δωρίσουν το έμβρυο για έρευνα. Μια μελέτη στο Canadian Medical Association Journal [20] ανέφερε ότι “από τις 122 γυναίκες που δήλωσαν ότι θα σκέφτονταν την έκτρωση εάν ήταν έγκυες, οι 21 (17,2%) δήλωσαν ότι θα είχαν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν έκτρωση εάν μπορούσαν να δωρίσουν ιστό για μεταμοσχεύσεις εμβρυϊκού ιστού και οι 24 (19,7%) ήταν αβέβαιες”. Επομένως, η πιθανότητα “αξιοποίησης” του εμβρύου ενθαρρύνει την απόφαση της μητέρας για έκτρωση.
3. Η άποψη ότι ελάχιστα έμβρυα χρησιμοποιήθηκαν και ότι δεν χρησιμοποιούνται πλέον άλλα έμβρυα είναι επίσης πλήρως εσφαλμένη
Ενώ κάθε μεμονωμένη κυτταρική σειρά περιέχει τα κύτταρα ενός μόνο εμβρύου, πάρα πολλά έμβρυα εκτρώσεων χρησιμοποιούνται στη διαδικασία δημιουργίας μιας κυτταρικής σειράς. Για παράδειγμα, ο Stanley Plotkin παραδέχτηκε ότι σε μία μόνο μελέτη εμβολίου χρησιμοποιήθηκαν 76 έμβρυα εκτρώσεων [21].
Η τροφοδοσία της έρευνας που βασίζεται σε ανθρώπινο εμβρυϊκό ιστό είναι πάρα πολύ καλά κρυμμένη από τα ραντάρ και τα φώτα της δημοσιότητας. Δύο είναι οι κύριες πηγές τροφοδοσίας εμβρύων. Η μια είναι τα ανθρώπινα έμβρυα που προέρχονται από τις εκτρώσεις. Η δεύτερη κύρια πηγή εμβρύων είναι αυτά που προέρχονται μετὰ απὸ εξωσωματικὴ γονιμοποίηση, δηλαδή έμβρυα που γεννιούνται στο εργαστήριο και όχι σε ενδομήτριες συνθήκες.
Μια μελέτη που δίνει ανοιχτά ένα μικρό μέρος των σχετικών στοιχείων, αποτελεί μια πρόσφατη δημοσίευση, στην οποία παρουσιάζεται ο συνολικός αριθμός των ανθρώπινων εμβρύων που χρησιμοποιήθηκαν στο Βέλγιο για ερευνητικά πρωτόκολλα από το 2007 έως το 2015. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, χρησιμοποιήθηκαν μόνο στο Βέλγιο 15.811 έμβρυα σε 36 ερευνητικά πρωτόκολλα κατά το ανωτέρω διάστημα. Το 66% αυτών, δηλαδή τα 10.492 ήταν “φρέσκα” υπεράριθμα έμβρυα εξωσωματικών γονιμοποιήσεων, ακατάλληλα για μεταφορά ή κατάψυξη, το 26% (4.083 έμβρυα) ήταν υπεράριθμα κατεψυγμένα έμβρυα των οποίων οι γονείς δεν επιθυμούσαν άλλο παιδί και το υπόλοιπο 8% (1.236 έμβρυα) ήταν έμβρυα που δημιουργήθηκαν ειδικά για την έρευνα. Στοιχεία για τον αριθμό των εμβρύων και των εμβρυϊκών ιστών που προέρχονται από εκτρώσεις δε δόθηκαν στην μελέτη [22]. Αν και τα στοιχεία δεν αποκαλύπτονται, γνωρίζουμε όμως ότι αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ, όπως το Νιου Τζέρσεϊ και η Καλιφόρνια, έχουν διαθέσει κεφάλαια για την έρευνα των βλαστοκυττάρων, όπως αναφέρεται σε δημοσίευση του 2006. Στην ίδια μελέτη αναφέρεται ότι η πώληση εμβρυϊκών ιστών ή εμβρύων απαγορεύεται σχεδόν από τις μισές πολιτείες των ΗΠΑ, άρα προφανώς επιτρέπεται από τις άλλες μισές. Οι νόμοι στην Καλιφόρνια, το Κονέκτικατ, τη Μασαχουσέτη και το Νιου Τζέρσεϊ ενθαρρύνουν την έρευνα σε εμβρυϊκές σειρές, συμπεριλαμβανομένων και των κλωνοποιημένων εμβρύων [23].
Εφόσον τα εμβόλια και τα λοιπά φάρμακα που παρασκευάζονται με τη βοήθεια των εμβρυϊκών κυτταρικών σειρών είναι νόμιμα, δεν είναι δυνατό να σταματήσει η έρευνα σε αυτόν τον τομέα, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται συνεχώς όλο και περισσότερα έμβρυα. Για παράδειγμα, το 1982 βρέθηκαν 16.500 έμβρυα στο σπίτι ενός πρώην ιδιοκτήτη εργαστηρίου στις ΗΠΑ [24]. Το 2003 αποκαλύφθηκε ότι μια ολλανδική εταιρεία προμηθευόταν έμβρυα εκτρώσεων από τη Νέα Ζηλανδία [25]. Το 2019 στις ΗΠΑ βρέθηκαν 2.200 συντηρημένα έμβρυα στο σπίτι γυναικολόγου μετά το θάνατό του [26]. Άρθρα σε περιοδικά συζητούν ανοιχτά για το οικονομικό μέγεθος της επιστήμης που ασχολείται με την εκμετάλλευση εμβρυϊκών ιστών στη Βρετανία [27].
4. Η άποψη ότι τα εμβόλια που κυκλοφορούν στην πατρίδα μας για τον κορωνοϊό δεν περιέχουν κύτταρα από έμβρυα προερχόμενα από εκτρώσεις είναι επίσης μερικώς εσφαλμένη
Από τα τέσσερα εμβόλια που κυκλοφορούν στην πατρίδα μας, τα δύο (AstraZeneca και Johnson & Johnson) χρησιμοποιούν εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές στα στάδια της παραγωγής τους και των επιβεβαιωτικών ελέγχων και τα άλλα δύο (Moderna και Pfizer) μόνο στο στάδιο των επιβεβαιωτικών ελέγχων. Τα εμβόλια τα οποία κατά το στάδιο της παραγωγής τους χρησιμοποιούν εμβρυϊκές κυτταρικές σειρές, είναι σχεδόν βέβαιο ότι περιέχουν κυτταρικά υπολείμματα από το έμβρυο που εκτρώθηκε, τα οποία δεν είναι δυνατό να απομακρυνθούν 100% κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθαρισμού [28-30].
Συμπερασματικά, το άλλοτε ευγενές λειτούργημα της ιατρικής επιστήμης έχει πλέον μολυνθεί από θεωρίες και πρακτικές, σύμφωνα με τις οποίες η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα απλό εμπόρευμα που μπορεί να κοπεί από τη μήτρα, να συσκευαστεί, να κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, να αγοραστεί και να πωληθεί με βάση την αντίληψη ότι η επιστημονική έρευνα πρέπει να προωθηθεί με κάθε κόστος. Ωστόσο, όταν κάποιος εκτελεί μια πράξη που έχει σκοπό να αποφέρει όφελος για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, ζημιώνεται όμως από αυτήν ένας αθώος, τότε η πράξη δεν είναι σύμφωνη με τη χριστιανική ηθική. Στην πραγματικότητα, είναι ωφελιμισμός, μια ηδονιστική θεωρία που προωθεί τη μεγαλύτερη κατά το δυνατόν ωφέλεια για τον μεγαλύτερο κατά το δυνατόν αριθμό ατόμων. Δυστυχώς, αντί να ανέβουμε πνευματικά και να μοιάσουμε στο Δημιουργό μας, φαίνεται ότι επιστρέφουμε σε μια ηθικά διεφθαρμένη φιλοσοφία, που έχει ως αρχή την επιβίωση του ισχυρότερου.
Βιβλιογραφία
1. Kischer CW. A Commentary on the Beginning of Life: A View From Human Embryology. Linacre Q. 1996; 63: 73-78
2. Greely HT, Hamm T, Johnson R, et al. The ethical use of human fetal tissue in medicine. Stanford University Medical Center Committee on Ethics. N Engl J Med 1989; 320:1093-1096
3. Rojansky N. and Schenker JG. The use of fetal tissue for therapeutic applications. Int J Gynecol Obstet 1993; 41: 233-240
4. Annas GJ, Elias S. The politics of transplantation of human fetal tissue. N Engl J Med 1989 320: 1079-1082
5. Garry DJ, Caplan AL, Vawter DE, Kearney W. Are there really alternatives to the use of fetal tissue from elective abortions in transplantation research? N Engl J Med 1992; 26;327(22):1592-1595
6. Sabin AB, Olitsky PK. Cultivation of Poliomyelitis Virus in vitro in Human Embryonic Nervous Tissue. Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine, 1936; 34: 357-359
7. Thicke JC, Duncan D, Wood W, et al. Cultivation of poliomyelitis virus in tissue culture. Can J Med Sci. 1952;30:231-245
8. Keith A. Crutcher. Fetal Tissue Research: The Cutting Edge? Linacre Q. 1993; 60:10-19
9. Frankowska AM, Note, Fetal Tissue Transplants: A Proposal to Amend the Uniform Anatomical Gift Act, 1989 U. ILL. L. REV. 1095, 1097, https://archive.org/stream/indianalawreview26293unse/indianalawreview26293unse_djvu.txt
10. Derbyshire SWG, Bockmann JC. Reconsidering fetal pain J Med Ethics 2020;46:3–6
11. Peter McCullagh: “The Foetus As Transplant Donor the Scientific, Social, and Ethical Perspectives” Wiley; 1987
12. Mahowald MB, Silver J, Ratcheson RA. The Ethical Options in Transplanting Fetal Tissue. The Hastings Center Report 1987; 17: 9-15
13. Macfarlane PI, Wood S, Bennett J. Non-viable delivery at 20–23 weeks gestation: observations and signs of life after birth. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2003; 88:F199–F202
14. https://www.issues4life.org/pdfs/CommercialMarketsCreatedByAbortion-ProfitingFromTheFetalDistributionChain.pdf
15. Hayflick L., Moorhead PS. The serial cultivation of human diploid cell strains. Exp Cell Res 1961; 25:585-621
16. Hayflick L. The limited in vitro lifetime of human diploid cell strains. Exp Cell Res 1965; 37:614-36
17. Gamma Globulin Prophylaxis; Inactivated Rubella Virus; Production and Biologics Control of Live Attenuated Rubella Virus Vaccines: Discussion on Session V. Am J Dis Child. 1969;118(2):372–381
18. Bo M, Li-Fang H, Yi-Li Z. Et al. Characteristics and viral propagation properties of a new human diploid cell line, walvax-2, and its suitability as a candidate cell substrate for vaccine production. Hum Vaccine Immunother 2015; 11(4):998-1009
19. Meeting transcript; USA FDA: Center for Biologics Evaluation & Research, Vaccines and related biological products advisory comittee, 16/5/2001, https://wayback.archive-it.org/7993/20170404095417/https:/www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/01/transcripts/3750t1_01.pdf]
20. Martin DK, Maclean H, Lowy FH, Williams JV, Dunn EV. Fetal tissue transplantation and abortion decisions: a survey of urban women. Can Med Assoc J. 1995;,153: 545-552
21. https://cogforlife.org/wp-content/uploads/Plotkin76Fetuses.pdf
22. Pennings G, Segers S, Debrock S, et al. Human embryo research in Belgium: an overview. Fertil Steril 2017; 108:96-107
23. Ostrer H, Wilson DI, Hanley NA. Human embryo and early fetus research. Clin Genet 2006: 70: 98–107
24. https://www.nytimes.com/1985/08/29/us/16500-fetuses-to-get-burial-after-long-fight-on-funeral.html
25. https://web.archive.org/web/20030710230811/https://www.nzherald.co.nz/storydisplay.cfm?storyID=3503775&thesection=news&thesubsection=general
26. https://www.nytimes.com/2019/09/14/us/dr-ulrich-klopfer-fetal-remains.html
27. Kent J. The fetal tissue economy: From the abortion clinic to the stem cell laboratory. Social Science & Medicine 2008; 67(11):1747-1756
28. https://lozierinstitute.org/update-covid-19-vaccine-candidates-and-abortion-derived-cell-lines/
29. Besnard L, Fabre V, Fettig M, et al. Clarification of vaccines: An overview of membrane based technology trends and best practices. Biotechnol Adv. 2016;34(1):1-13
30. Cherradi Y, Merdy SL, Sim LJ, et al. Filter-based clarification of viral vaccines and vectors. BioProcess International 2018; 16(4):48-53