Site icon Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Νικήτας Μόρφου

Αμιγές ελληνικό χωριό στην πεδιάδα της Μόρφου, περί τα 5 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της κωμόπολης Μόρφου. Βρίσκεται στην κατεχόμενη από το 1974 από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής περιοχή της Κύπρου.

Ο Νικήτας είναι κτισμένος σε μέσο υψόμετρο 35 μέτρων. Το ανάγλυφο στην περιοχή του είναι καμπίσιο χωρίς ιδιαίτερες μορφολογικές διακυμάνσεις.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, ο Νικήτας βρίσκεται πολύ κοντά στον κύριο δρόμου Πύργου-Καραβοστασίου-Μόρφου. Στα βορειοανατολικά συνδέεται με την κωμόπολη της Μόρφου, ενώ στα δυτικά συνδέεται με σκυρόστρωτο δρόμο με το χωριό Πραστειόν (περί τα 2χλμ.).

Η κυριότερη καλλιέργεια στο χωριό, πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, ήταν τα εσπεριδοειδή (123 εκτάρια το 1966). Σε πολύ μικρότερη έκταση καλλιεργούντο επίσης τα λαχανικά και τα σιτηρά.

Όσον αφορά τη κτηνοτροφία, το 1973 εκτρέφονταν από 80 κτηνοτρόφους 885 πρόβατα, 197 κατσίκες, 2 βόδια και 2.007 πουλερικά.

Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Το 1881 οι κάτοικοί του ήσαν 160 που μειώθηκαν στους 151 το 1891, στους 136 το 1901, στους 130 το 1911 αλλά αυξήθηκαν στους 146 το 1921, στους 185 το 1931, στους 251 το 1946 και στους 740 το 1960. Το 1973 οι κάτοικοι του Νικήτα μειώθηκαν στους 428.

Το χωριό υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Σε παλαιούς χάρτες βρίσκεται σημειωμένο ως Nichita. Ήταν φέουδο, δεν γνωρίζουμε όμως σε ποια οικογένεια ευγενών ανήκε.

Η αρχική ονομασία του χωριού θα πρέπει να ήταν Άγιος Νικήτας (από το όνομα του Κυπρίου αγίου Νικήτα, επισκόπου Χύτρων), αλλά μετά τη φράγκικη κατοχή παρέμεινε μόνο το Νικήτας. Από την ονομασία του χωριού, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι τούτο είχε ιδρυθεί κατά τα Βυζαντινά χρόνια.

Από περιοχή κοντά στο χωριό περνούσε ο κυπριακός σιδηρόδρομος.

Οι Τούρκοι, στην προσπάθειά τους να εξαφανίσουν όλα τα ελληνικά τοπωνύμια των κατεχομένων εδαφών της Κύπρου, μετονόμασαν τον Νικήτα σε Gunes – koy (=ηλιόλουστο χωριό) το 1975. Τον επόμενο χρόνο φαίνεται ότι τροποποίησαν το όνομά τους σε Gunesli (=ηλιόλουστο).

Ο Ιερώνυμος Περιστάνης δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό δεν λειτούργησε σχολείο πριν από την αγγλική κατάκτηση (1878), παιδιά όμως από τον Νικήτα φοιτούσαν σε σχολείο στη Μόρφου.

*Χρησιμοποιήθηκαν εκτενή αποσπάσματα από τα λήμματα της Μεγάλης Κυπριακής Εγκυκλοπαίδειας 1981-1990, εκδόσεις Φιλόκυπρος, Λευκωσίας


ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ ΝΙΚΗΤΑ:

Exit mobile version