Μνήμη των Aγίων Μαρτύρων και αυταδέλφων Πευσίππου, Ελασίππου και Μεσίππου και Νεονίλλης της μάμμης αυτών
Εις τον Πεύσιππον, Ελάσιππον και Μέσιππον
Καν ώσιν ιππείς κλήσεων σημασία,
Πεζοί τρέχουσιν τρίδυμοι τρεις προς φλόγα.
Εις την Νεονίλλαν
Nεονίλλα γραυς, αλλά πυρ ανημμένον,
Ώσπερ τις ακμάζουσα καρτερεί νέα.
Oύτοι οι Άγιοι εκατάγοντο από την Καππαδοκίαν, μονόκοιλοι όντες και οι τρεις. Ήτον δε πολλά επιτήδειοι εις το να καβαλικεύουν και να ημερόνουν τους νέους και αγρίους ίππους, και εις το να τρέχουν με αυτούς εις τον κάμπον1. Eις καιρόν δε οπού είχον μίαν εορτήν εις την πατρίδα των, καλουμένην του Nεμεσίου Διός, εκάλεσαν και την μανίτζαν τους Nεονίλλαν εις το να την φιλεύσουν. H δε γερόντισσα διδαγμένη ούσα την εις Χριστόν πίστιν, εδιηγήθη εις τους τρεις εγγόνους της την περί ημάς του Θεού Λόγου οικονομίαν, και επεριγέλα τα είδωλα. H διήγησις δε αύτη έγινεν εις τους νέους αφορμή πίστεως και σωτηρίας. Διότι ταύτα διηγουμένης της μανίτζας αυτών, ενθυμήθη ο καθ’ ένας από αυτούς εκείνα, οπού είδεν εις τον ύπνον του. Ταύτα δε ωδήγουν αυτούς εις το να πιστεύσουν τω Χριστώ. Ευθύς λοιπόν και οι τρεις Άγιοι εκρήμνισαν τα είδωλα, και τον Χριστόν παρρησία ομολογήσαντες, εβάλθησαν από τους αυθέντας αυτών Έλληνας εις την φωτίαν. Και εκεί τελειωθέντες οι μακάριοι, εκομίσαντο τους στεφάνους του μαρτυρίου.
Σημείωση
1. Ίσως δε από το επάγγελμα και την τέχνην των ίππων, έλαβον και τα ονόματα οπού έχουν ούτοι οι Άγιοι. Κατά το Συναξάριον δε και κατά το δίστιχον αυτών, όπερ επίσης γράφεται και εις τον χειρόγραφον Συναξαριστήν, και εις τα Μηναία, κατά ταύτα λέγω, τρίδυμοι ήτον, ήτοι μονόκοιλοι και οι τρεις. Γεννώσι γαρ αι γυναίκες και τρίδυμα.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)