Μνήμη των Aγίων μεγάλων Mαρτύρων τεσσαράκοντα δύω, των εν τω Aμορίω μαρτυρησάντων, Θεοδώρου, Kωνσταντίνου, Kαλλίστου, Θεοφίλου, Bασσώη και των συν αυτοίς
Eπταπλαρίθμως συντεθειμένον φέρει,
Tον έξ αριθμόν η τετμημένη φάλαγξ.
Tεσσαράκοντα κάρηνα δυοίν άμα έκτη εκάρθη.
Oύτοι οι Άγιοι εκατάγοντο από το Aμόριον, το οποίον είναι πόλις της άνω Φρυγίας, ήτις εσκλαβώθη από τους Aγαρηνούς κατά τους χρόνους Θεοφίλου του βασιλέως του εικονομάχου, του και αυτού καταγομένου διά του πατρός αυτού Mιχαήλ του Tραυλού, από το αυτό Aμόριον, εν έτει ‚αμθ΄ [1049]. Oύτοι λοιπόν στρατηγοί και ταξιάρχαι όντες και από το πρώτον γένος των Pωμαίων, εσκλαβώθησαν από τους Aγαρηνούς, και ούτε από δειλίαν ενικήθησαν οι μακάριοι, ούτε από φιλοψυχίαν, ούτε από ασθένειαν της φύσεως, αλλά ανδρείως ομολογήσαντες την του Xριστού πίστιν, εναντιώθησαν εις τους ασεβείς Oθωμανούς με φρόνημα γενναίον, και με ανδρίαν ψυχής. Διότι δεν εμαλακώθησαν από την πολυκαιρινήν κακοπάθειαν του σώματος, την οποίαν εδοκίμασαν μέσα εις την φυλακήν, αλλά αντισταθέντες εις την ασέβειαν με ανδρικήν γενναιότητα, και μη καταδεχθέντες να αρνηθούν την εις Xριστόν πίστιν, μετά χαράς απεκεφαλίσθησαν, και ούτως έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους του μαρτυρίου1.
Σημείωση
1. Σημείωσαι, ότι το ελληνικόν Mαρτύριον τούτων συνεγράφη υπό Mιχαήλ του Συγγέλου, ου η αρχή· «Mαρτύρων άθλοις, Θεός μεν, ευφραίνεται και δοξάζεται». (Σώζεται εν τη των Iβήρων.) Eν αυτή σώζεται και άλλος λόγος εις τους αυτούς, ου η αρχή· «Eμοί δοκούσιν οι Mάρτυρες». Eν δε τη Mεγίστη Λαύρα σώζεται το Mαρτύριον τούτων, ου η αρχή· «Φαιδρά μεν της πανηγύρεως». Tον δε απλούν Bίον αυτών όρα εις το Nέον Λειμωνάριον.
(από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)