Η επανεκκίνηση της ορθοδόξου ζωής… (Α΄ Στάσις των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, 11.03.2022)

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στην Ακολουθία της Α΄ Στάσεως των Χαιρετισμών της Υπεραγίας Θεοτόκου, που τελέσθηκε στην ιερά μονή Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας στο χωριό Κούρδαλι της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου (11.3.2022).

Ευλαβέστατε και αιδεσιμότατε π. Κυριακέ, ευλαβής του Θεού διακονία που σήμερα αναλάβατε και το διακόνημα της ψαλμωδίας, οσιοτάτη αδελφή μου Ισιδώρα προσμονάρισσα και ασκήτρια αυτής της παλαίφατης μονής της Θεοτόκου της Χρυσοκουρδαλιώτισσας, λαέ του Θεού περιούσιε.

Κατ᾿ έτος εν εσχάτοις χρόνοις ερχόμεθα εδώ… Αυτή τη χειμωνιάτικη νύχτα, την παγωμένη νύχτα, τη χιονοσκέπαστο, εδώ στα χιονοσκέπαστα βουνά της Σολιάς που γειτνιάζουν με τα βουνά της Μαδαρής του Άρακος της Πιτσιλιάς, εδώ εις την παλαίφατη Μονή της Παναγίας της Χρυσοκουρδαλιωτίσσης της τόσο, τόσο θαυματουργής εικόνας της, τής αγαπημένης αυτής εικόνας, που όλα αυτά τα χρόνια που τη γνωρίσαμε από όλες τις εικόνες τις Θεομητορικές που έχομε, αυτή περισσότερο πραγματικά εισήλθε εις το κέντρο της καρδίας μας. Πολλές φορές διακόνησε και ιάτρευσε τον πόνο μας, σωματικό, ψυχικό και πνευματικό, και όχι λίγες φορές καταφύγαμε σ᾿ αυτή για να μας δώσει έμπνευση, φωτισμό, λόγο αγαθό να γίνει δασκάλα μας η Θεοτόκος. 

Και τώρα μπροστά στην εικόνα της, τής έλεγα αυτό που έμαθα από τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη: «Δίδαξόν με, τί με δὴ ποιεῖν καὶ λέγειν». Παναγία μου, δίδαξόν με, τί πρέπει να κάμνω και να λέγω. Σκεφτείτε έναν Επίσκοπο, που η κατεξοχήν εργασία του είναι να ορθοτομεί, να κόβει δηλαδή σε σωστές μερίδες με διάκριση τον λόγο της αληθείας, τον Χριστό δηλαδή, ο λόγος της αληθείας είναι ο Χριστός. Και όλα αυτά να τα κάμνει αδέξια, αφώτιστα, απαράκλητα. Και ο ίδιος ζημιώνει την αιώνια του προοπτική, δηλαδή την αιώνια του ζωή, αλλά και τον λαό του. 

Γι᾿ αυτό είναι πολύ σημαντικό, όσοι είμεθα πατέρες, όσες από εσάς είστε μητέρες, αυτή την προσευχή να τη λάβετε πολύ σοβαρά υπόψη. Σε όλα τα χρόνια, εν παντί καιρώ και τόπω, αλλά ιδιαιτέρως εις την εποχή μας την τόσο, τόσο, τόσο συγχυσμένη, βαβελική και φοβισμένη και τρομοκρατημένη. «Ποῦ καταφύγωμεν Ἁγνή, εἰμὴ εἰς σὲ τὴν Θεοτόκο, τὴν μητέρα τοῦ Φωτός, τοῦ ἀκτίστου Φωτός, νὰ μᾶς δώσεις φώτιση». Τι να κάμομε και τι να πούμε στα παιδιά μας, στους ανθρώπους που έχομε πνευματική ευθύνη, σε μια τέτοια εποχή που όλα σείονται έτοιμα να γκρεμιστούν «εἰς τὰ ἐξ ὧν συνετέθη»; Μόνον η Παναγία και οι άγιοί μας, και μέσα στους αγίους βεβαίως είναι και οι άγιοι άγγελοι και αρχάγγελοι, μπορούν να μας στηρίξουν και να μας δώσουν έμπνευση, ενθουσιασμό, ελπίδα, πίστη, αγάπη, ειρήνη, μακροθυμία, εγκράτεια. Όλα αυτά που έχουμε χάσει εδώ και πολλά χρόνια. 

Τα δύο χρόνια του κορωνοϊού ήταν απλά η κορύφωση μιας εποχής που τέλειωσε και η απαρχή, και η επανεκκίνηση όπως λεν οι άνθρωποι της νέας τάξης πραγμάτων, που στο τέλος αποδεικνύεται της νέας αταξίας πραγμάτων, άθεης αταξίας, αντίχριστης αταξίας. Είναι μια αταξία χωρίς Θεό, χωρίς Χριστό. Και ζήσαμε μέχρι πρότινος το τέλος της παλαιάς εποχής, της εποχής που ξεκίνησε πριν αιώνες από τον λεγόμενο διαφωτισμό της Ευρώπης. Ένας διαφωτισμός που δεν ήθελε φώτιση, που δεν ήθελε φωτισμό, που ήθελε περισσότερη γνώση επιστημονική χωρίς αυτή η γνώση να ελέγχεται, να φιλτράρεται, να εμπνέεται, να ενθουσιάζεται από την πίστη εις τον Θεό Πατέρα, στον Κύριό μας Ιησού Χριστό τον Θεάνθρωπο Ιησού και στο Πνεύμα το Άγιο. Σκεφτείτε τι διδαχτήκαμε όλους αυτούς τους τέσσερεις αιώνες, από τον καιρό δηλαδή του διαφωτισμού, από τότε, αδελφοί, που κτίστηκε αυτό το μοναστήρι. Τα προβλήματα που ζούμε είναι αρχαία. Ούτε καν των παππούδων μας, είναι πολύ πιο παλιά. 

Λιθαράκι, λιθαράκι, η άθεη Ευρώπη πότε με τους κομμουνισμούς της, πότε με τους καπιταλισμούς της, τους φασισμούς της, τώρα με την παγκοσμιοποίηση αρχικά-αρχικά με τον διαφωτισμό που δεν είχε φωτισμό Αγίου Πνεύματος, διατάραξε πολιτισμό αιώνων σε όλα τα έθνη. Όχι μόνο σε μας στο ελληνικό μας γένος. Και αυτό που γίνεται τώρα στην Ουκρανία, τι νομίζετε πως είναι; Είναι πόλεμος, ναι, και συμφερόντων και ενεργείας και χρήματος και εξουσίας, αλλά πάνω-πάνω απ᾿ όλα είναι σύγκρουση πολιτισμών Ανατολής, Ορθόδοξης Ανατολής και Δύσης. Η Ευρώπη του διαφωτισμού. Αυτή είχε και καλά στοιχεία, αν μη τι άλλο ανακάλυψε την τυπογραφία και έτσι μάθαμε και την Πατερική Θεολογία μέσα από τα βιβλία. Αυτή ανακάλυψε την τεχνολογία, τη σύγχρονη που γίνεται εκτενέστατη αποστολή μέσα από πολλά δίκτυα και διαδίκτυα, παρόλο που αυτά έχουν και πολλή βρομιά.

Ένας όμως, που καταφεύγει στην Παναγία, στους αγίους αγγέλους και στους αγίους ανθρώπους που είναι πάμπολλοι στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αφού είναι η μόνη Εκκλησία που γεννά αγίους, μπορεί να διακρίνει και μέσα στο διαδίκτυο τα ωφέλιμα και να τα αφομοιώσει «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καὶ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ». Θέλει όμως κόπο, θέλει εγκράτεια, θέλει προσοχή πολλή, πάρα πολλή διότι συνεχώς καραδοκεί ο πειρασμός, ιδιαιτέρως μέσα από τα σύγχρονα είδωλα που πάλι αυτή η κουλτούρα παρήγαγε και πλέον δεν είναι μόνον Δυτική, είναι παγκόσμια. Γι᾿ αυτό και μιλούμε για παγκοσμιοποίηση ενός Δυτικού άθεου πολιτισμού. Πέστε λοιπόν σ᾿ αυτό τον πολιτισμό: «Χαῖρε Νύμφη Ἀνύμφευτε», αυτό που ψάλλομε όποτε έχομε Χαιρετισμούς της Παναγίας κάθε Παρασκευή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Βάλτε αυτό, τις τρεις λέξεις, «Χαῖρε Νύμφη Ἀνύμφευτε», σε ένα κομπιούτερ, ηλεκτρονικό εγκέφαλο, υπολογιστή. Θα το απορρίψει. Θα πει, τι χαζομάρα είναι αυτή που μου βάλατε; «Ἡ Νύμφη ἡ Ἀνύμφευτη». Οι αρχαίοι Έλληνες θα έλεγαν, σχήμα οξύμωρο, μεγάλης τρέλας. Αυτό σημαίνει οξύ-μωρο. Μεγάλης μωρίας. Η είσαι νύμφη η είσαι ανύμφευτος. Η είσαι γυναίκα που γεννά η είσαι παρθένος. Πώς γίνεται αυτή η Μαρία της Ναζαρέτ να είναι απειρόγαμος και μητέρα, να μην έχει εμπειρία του γάμου, της ηδονής και ταυτόχρονα του ανδρός και ταυτόχρονα να είναι μητέρα και μάλιστα Ποιου μητέρα; Όχι του Γιώργου και του Δημήτρη. Του Θεού, του Υιού του Θεού, που έλαβε το όνομα Ιησούς, εκεί στη Βηθλεέμ.

Όλα αυτά, αυτός ο πολιτισμός του διαφωτισμού, δεν τα δέχεται. Δεν μας το έλεγαν παλιά όταν ήμασταν μικροί και πηγαίναμε στα σχολεία του διαφωτισμού. Μας το  άφηναν εμάς τους Ορθόδοξους είτε Έλληνες είτε Ρουμάνοι είτε Ρώσοι είτε Σέρβοι, γιατί ήξεραν ότι αγαπούμε πολύ την Παναγία. Και αν μας έλεγαν ότι όλα αυτά είναι βλακείες, θα αντιδρούσαμε και θα τους διώχναμε από τα σχολεία τέτοιους δασκάλους και θα καίγαμε τέτοια βιβλία χωρίς να είμεθα μεσαιωνικοί και φασίστες. 

Όμως ήλθε εποχή όπως βλέπετε, που εμπαίζουν την Παναγία, που απροκάλυπτα λεν ότι ο πολιτισμός τους στηρίζεται σε μίαν επιστημονική γνώση, που δεν έχει καμία σχέση με τον Θεό. Άθεο, άθεη γνώση. Ποιος κρύβεται πίσω από μίαν αφώτιστη γνώση; Εμείς, σας είπα στην αρχή του λόγου μου, δυο λόγια να πω σε σας. Και έμαθα από τον άγιο Νικόδημο να λέω: Δίδαξόν με, Χριστέ μου, Παναγία μου, σ᾿ αὐτὸ τον λαό που περιμένει λόγον αγαθόν, λόγον ζωής, νόημα ζωής, αιώνιας ζωής, «τί μὲ δὴ ποιεῖν καὶ λέγειν», τι πρέπει να κάμω και τι πρέπει να πω. Μερικές φορές ακούω μέσα μου: Σιώπα, δεν χρειάζεται, μίλησε η Λειτουργία, μίλησε το Απόδειπνο, μίλησαν οι Χαιρετισμοί. Απόψε συνεχώς άκουα όλο και καινούργια πράματα μέσα μου. Και λέω, α, πήγαινε στην Παναγία, προσκύνα την, και Αυτή θα οδηγήσει τον λόγο σου. Και ιδού, που σιγά-σιγά οδηγούμεθα να πούμε αυτά τα τόσον επίκαιρα πράγματα. Γιατί όλα αυτά που ζούμε τώρα με την παγκοσμιοποίηση πιο πριν δυο χρόνια με μια περίεργη κατασκευασμένη πανδημία, με ένα αλλοπρόσαλλο εμβόλιο που αρχίζει τώρα και δείχνει τα αποτελέσματά του, με στέρηση τόσων δικαιωμάτων του ανθρώπου και τώρα τα προοίμια του παγκοσμίου πολέμου. Και απειλές από αυτή τη φύση, την οποία εκαινούργησε όπως ακούσαμε προηγουμένως η Παναγία, την έκαμε δηλαδή καινούργια, «τζιηνούρκα», λέμε στα Κυπριακά, αφού Αυτή, ένωσε μέσα στην κοιλία της το αίμα το ανθρώπινο , τη σάρκα την ανθρώπινη με το Άγιο Πνεύμα. «Καὶ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου ἐγεννήθη καὶ συνανεστράφη μαζί μας ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς, σταυρωθείς, ἀναστηθείς, ἀναληφθείς εἰς τοὺς οὐρανούς, ὁ πάλιν ἐρχόμενος κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς». Όλα αυτά δεν τα πιστεύουν, να το ξέρετε, οι άνθρωποι του ειλικρινούς λεγόμενου διαφωτισμού, της Ευρώπης δηλαδή, της Αμερικής, της άθεης Κίνας και μερικών άθεων Ρώσων. Αλλά ο λαός ο Ορθόδοξος της Ρωσίας, της Ρουμανίας, της Σερβίας, οι Αμερικάνοι Ορθόδοξοι που υπάρχουν και αυτοί και οι Αφρικανοί αδελφοί μας και όπου υπάρχουν αυτοί, πιστεύουν και ευλαβούνται τη Θεοτόκο, πολλές φορές περισσότερο και από εμάς τους Έλληνες, που τους διδάξαμε την Ορθοδοξία. 

Η Παναγία, η Θεοτόκος για να ακριβολογώ θεολογικά, αυτή που γέννησε δηλαδή τον Θεό, είναι το κλειδί. Για να καταλάβεις, ένας άνθρωπος εάν είναι παιδί του Ορθόδοξου φωτισμού ή του άθεου διαφωτισμού. Προσκυνάς την εικόνα της Παναγίας, την δέχεσαι ως Θεοτόκο τη μητέρα του Φωτός; Ενός Φωτός που είναι γεμάτο πληροφορίες και γνώσεις, ότι αυτή γέννησε τον Θεάνθρωπο Ιησού που ενίκησε τον θάνατό μας, που ενίκησε τον διάβολο που μας πειράζει όλους, που ενίκησε την αμαρτία που όλοι έχομε μέσα μας και κληρονομική και επίκτητη αλλά, όπως μου είπε και σήμερα ένας παπάς, όταν του είπα, πρόσεχε, πάτερ, ακούω ότι καπνίζεις ακόμα. Πως θα σε κάμω πνευματικό άμα καπνίζεις; Και μου απάντησε ο παπάς, προσπαθώ, Πανιερώτατε. Καπνίζω και μην με κάμεις ακόμα πνευματικό αλλά αγωνίζομαι να το σταματήσω. Τι ωραία απάντηση. Αλλά αγωνίζομαι. Και οι άγιοι αμαρτωλοί ήταν αλλά ήταν αγωνιστές, αγαπούσαν τη νηστεία, την προσευχή, την αγρυπνία, την εγκράτεια και πάνω από όλα τη νυχτερινή ζωή.

Και να σας πω ακόμα ένα παράδειγμα τελειώνοντας, να δείτε τι σημαίνει άνθρωπος του φωτισμού του Ορθόδοξου. Αυτή η εβδομάδα είναι εβδομάδα μεγάλης νηστείας, αν και η φετινή μάς έκαμε έκτακτα δωράκια, λόγω του ότι συνέπεσε την Τετάρτη που μας πέρασε η μεγάλη γιορτή των μεγίστων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων των εν τη λίμνη της Σεβαστείας μαρτυρησάντων. Και είναι τόσο μεγάλη γιορτή αυτή, που όποτε πέσει τρώμε λάδι και κρασί. Και έτσι τρόπον τινά, είχαμε αυτά τα δωράκια στο νηστεμένο μας σώμα και στη διψασμένη μας επιθυμία την κατά σάρκα για κάτι έτσι απολαυστικό να το πούμε, όση απόλαυση έχει λίγο λάδι… Δεν παύει να είμαστε και άνθρωποι, «σάρκα φοροῦντες καὶ τὸν κόσμον οἰκοῦντες». Η Εκκλησία τα λαμβάνει όλα υπόψη, φτάνει να είναι μακριά από την αμαρτία αυτά και την υπερβολή. Κάμαμε τις νηστείες μας… την Πέμπτη βλέπω ο γραμματέας μας ο εκ της κοινότητάς σας προερχόμενος δυναμικός Χριστάκης, μου έβαλε ένα κατεβατό κόσμο να εξομολογήσω. Χτες δηλαδή, από το πρωί μέχρι τη νύχτα η ώρα δέκα. 

Ανάμεσα στους πολλούς ήλθε και ένας πνευματικός μου γιος που χρόνια εξομολογείται σε μένα, από μίαν παράλιο πόλη της ελεύθερης Κύπρου. Τι δουλειά κάμνει; Τραγουδιστής σ᾿ αυτά τα κέντρα που ο ίδιος μου είπε, ότι είναι κέντρα της ασωτίας. Αλλά, μου λέει, δεν βρήκα κάτι άλλο να κάμω, έκαμε και πέντε παιδιά από τον καιρό που μαζί με την καλή του σύζυγο αγωνίζεται και αυτός όπως μου είπε ο καλός παπάς, να γνωρίσει, να αγαπήσει τον Χριστό μας, τον Νικητή του θανάτου, τον Νικητή της αμαρτίας. Και παρόλο που δεν είναι κανένας που να έχει σπουδάσει, έπιασε το νόημα και τι μου λέει χτες. Το θυμήθηκα τώρα που έλεγε εδώ ο αναγνώστης μας ο Γιώργος μπροστά στην εικόνα του Χριστού «Παννύχιον ἡμῖν τὴν σὴν δοξολογίαν χάρισαι». Χάρισε μας, Του λέει, Χριστέ μου, το δώρο να Σε δοξάζουμε ολονυχτίς. Αυτό σημαίνει «παννύχιον». Εξ ου, θυμηθείτε οι πιο παλιοί, το ψωμί που φέρνουμε όταν έχουμε γιορτή, πώς λέγεται; Παννυχίδα, γιατί η γιορτή ξεκινά από τον Εσπερινό και ζητούμε από τον Χριστό να μας αξιώσει να Τον δοξάζουμε ολονυχτίς. 

Τώρα τι έχουν αυτά με έναν τραγουδιστή, ο οποίος τραγουδά από η ώρα έντεκα μέχρι η ώρα τέσσερεις το πρωί. Άλλου είδους αγρυπνία ολονυχτία. Όμως, ο αδελφός μας, ο φίλος μας, το τέκνο μας, πηγαίνει εκεί και διάβασε, διάβασε βίους αγίων και άρχισε να προσεύχεται, τι του έδωσε ο Θεός ως δώρο; Ακούτε πώς έρχεται η φώτιση. Δεν σας μιλώ για καλόγηρο ούτε για παπά. Σας μιλώ για άνθρωπο που μέχρι πριν λίγα χρόνια έκαμνε και χρήση ναρκωτικών και σαρκικές αμαρτίες ουκ ολίγες. Όχι μοντέρνο, υπέρ μοντέρνο. Αλλά μια γυναίκα μπορεί, λέει ένα τραγούδι. Με τη βοήθεια της καλής του συζύγου, μπόρεσε και κρατήθηκε εντός της Εκκλησίας ως αγωνιστής. Τι σημαίνει ως αγωνιστής; Πέφτω και σηκώνομαι, ξαναπέφτω, ξανασηκώνομαι. Αυτό είναι μετάνοια. Πέφτω, σηκώνομαι. Όλοι οι άγιοι δεν ήταν αναμάρτητοι. Ήταν αμαρτωλοί άνθρωποι που μετανοούσαν γρήγορα. Είχαν «γρήγορον νοῦν, σώφρονα λογισμόν, καρδίαν νήφουσαν». Αυτοί ήταν οι άγιοι και σιγά-σιγά καθαρίστηκαν, φωτίστηκαν, αγιάστηκαν, δοξάστηκαν. 

Και αυτός ο φίλος μας ενέτεινε τον αγώνα του στα τελευταία χρόνια και ενώ πριν δεν μπορούσε ούτε και στο ποτό να αντισταθεί, έβαλε στον εαυτό του διάφορους περιορισμούς, όπως κάμνουν οι αθλητές. Δεν μπορείς να κάμνεις άσωτη ζωή, ακράτεια και να είσαι αθλητής. Το ίδιο και αυτός. Αλλά αθλητής πού; Στο γήπεδο του σατανά μέσα σε νυχτερινά κέντρα όπου διακινείται ό,τι σκεφτείτε. Και είπε: «Θα σταματήσω να πίνω, ιδιαιτέρως όταν είναι περίοδοι νηστείας και θα πίνω η ώρα δώδεκα μια μπίρα και η ώρα δύο που κορυφώνεται το γλέντι των νυχτερινών αγωνιστών, μια seven up». Και η ώρα τέσσερεις ήταν στο σπιτάκι του. Και ένοιωθε ότι τραγουδούσε αλλά, λέει, μέσα μου ένα πράμα που δεν μπορούσα να το ερμηνεύσω, τελευταία τι μου συμβαίνει. Ενώ κάτω με χειροκροτούν και με προσέχουν και μερικές γυναίκες είναι και πολύ εξωστρεφείς και απρεπείς προς εμέ, εγώ έχω προσοχή και το περισσότερο εκτός από προσοχή, προσέχω το μάτι μου, έχω και προσευχή. Ακούω μέσα στην καρδιά μου, μού λέει, ενώ τραγουδώ: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με. Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με. Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς. Μέγα το όνομα της Αγίας Τριάδος». Αυτός αγαπά πολύ και τον άγιο Γεώργιο. «Άγιε του Θεού Γεώργιε, πρέσβευε υπέρ ημών». Πώς γίνεται, Δεσπότη μου, μου λέει, αυτό το πράμα; Του λέω, γιε μου, μήπως αυτές τις προσευχές τις λες την ημέρα που είσαι στο σπίτι σου; Μου λέει, μα εγώ ξυπνώ κάθε μέρα σχεδόν η ώρα έντεκα, δώδεκα το μεσημέρι. Αφού κοιμάται η ώρα τέσσερεις. Είναι αλήθεια, μου λέει, ότι απ᾿ αυτά που μας λες κάμνω,  αλλά να ακούω τέτοιο πράμα μέσα μου γίνεται; Του λέω, γίνεται. Είναι, του λέω, ένα δώρο της Παναγίας σ᾿ έναν αγωνιζόμενο τραγουδιστή. 

Μου λέει, μού συμβαίνει και κάτι άλλο. Όταν, μου λέει, ξυπνώ η ώρα έντεκα, δώδεκα το μεσημέρι, πάλι μέσα μου ακούω. Μα μόλις κάτσω στο κρεβάτι, πριν ακόμα φορέσω τις κάλτσες μου, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με. Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον με». Και έχω και δάκρια κάποτε-κάποτε, μου λέει. Του λέω, κάτι άλλο κάμνεις εκτός από τη νηστεία. Βέβαια, είπαμε τη νηστεία πώς την κάμνει. Με την pepsi cola, με τη seven up και τη μπίρα. Αλλά και με την προσοχή και με την προσευχή. Αλλά, του λέω, κάτι άλλο κάμνεις αφού πολλά κομποσκοίνια εγώ δεν σας έμαθα. Και τι μου είπε; Όταν επιστρέφω από τη δουλειά τη νυχτερινή από το τραγούδι, επιστρέφω στις τρεισήμισι, και έβαλα ένα μικρό πρόγραμμα μισή ώρα και διαβάζω Ψαλτήρι. Ακούτε; Που σας λέω, διαβάζετε Ψαλτήρι. Είναι η γονική μήτρα της ευχής. Η ευχή δεν είναι τέχνη. Δεν είναι τεχνική μάλλον. Τέχνη είναι, τεχνική δεν είναι. Ιδιαιτέρως στην εποχή μας πρέπει να δημιουργήσομε μέσα στην καρδία μας ατμόσφαιρα. Ατμόσφαιρα μετανοίας. «Παννύχιον ἡμῖν τὴν σὴν δοξολογίαν χάρισαι». 

Βλέπετε; Είναι χάρισμα. Δεν είναι αποτέλεσμα μιας δικής μας τεχνικής. Είναι μούχτι (=δωρεά) του Αγίου Πνεύματος. Αυτοί οι άνθρωποι ούτε πηγαίνουν πολλές Αγρυπνίες όπως πηγαίνουμε εμείς οι θρήσκοι, ούτε πηγαίνουνε σε Χαιρετισμούς όπως ήλθαμε  εμείς. Τώρα αυτός ετοιμάζεται να πάει να πιάσει τα μικρόφωνα, αλλά ο νους του είναι στον Χριστό και στην Παναγία τη Νύμφη την Ανύμφευτο. Και θέλει να αγωνιστεί και αγωνίζεται γιατί κατάλαβε ότι υπάρχει ένας φωτισμός που δεν του τον έδωσε η ανακατωμένη Ευρώπη και ο διαφωτισμός της, αλλά είναι φωτισμός του Χριστού μας, του Αγίου Πνεύματός μας, της Παναγίας μας. Και σας επαναλαμβάνω. Ξέρετε πόσην αξία έχει γι᾿ αυτόν, αυτή η μισή ώρα που διαβάζει Ψαλτήρι, από τες τρεισήμισι ως τες τέσσερεις; Όσην έχει για έναν που διαβάζει δύο και τρεις ώρες μέσα στο εικοσιτετράωρο. 

Γι᾿ αυτό, να έχομε και εμείς αγωνιστικό φρόνημα, όπως μου είπε ο καπνιστής ο παπάς: «Το ξέρω, Πανιερώτατε, είναι αμαρτία, είναι λάθος μου. Αλλά αγωνίζομαι». Μου έκλεισε το στόμα. Και του είπα, πάτερ μου, συγνώμη που σου μίλησα, να συνεχίσεις να αγωνίζεσαι και εγώ θα προσεύχομαι για σένα. Και ο άλλος ο τραγουδιστής που αξιοποιεί την νύχτα σ᾿ αυτά τα κέντρα της ασωτίας και την κάμνει παννύχιον δοξολογία και του χαρίζει ο Θεός τον φωτισμό Του και του χαρίζει η Παναγία τον Υιόν της και Θεόν της και Θεόν μας. Τον Κύριό μας Ιησού Χριστόν. Τον εύχομαι σε σας, να Τον εύχεστε και εσείς για μας. 

Καλό Στάδιο να έχετε, καλή Ανάσταση να φτάσουμε όσο γίνεται εν ειρήνη και την Λαμπρή αχώριστοι!