Ο Χριστός με την περιτομή Του κατασκεύασε α) ένα φάρμακο θεραπευτικό της ασθένειας των ανθρώπων β) ένα φάρμακο ανακουφιστικό των πόνων τους και γ) ένα φάρμακο διαφυλακτικό της υγείας τους.
α) Ένα φάρμακο θεραπευτικό της ασθένειας των ανθρώπων
Σκέψου ότι ο Ιησούς Χριστός ήλθε στον κόσμο, για να γιατρέψει τις ψυχές μας και αμέσως στην περιτομή Του, σαν ένας καλός γιατρός, ετοιμάζει ένα φάρμακο θεραπευτικό της ασθένειάς μας, ένα φάρμακο ανακουφιστικό των πόνων μας και ένα φάρμακο διαφυλακτικό της υγείας μας. Επειδή, λοιπόν, η προπατορική αμαρτία του Αδάμ προξένησε δύο μεγάλες ασθένειες σε όλο το γένος των ανθρώπων και στην μεν ψυχή και τον νου προξένησε την υπερηφάνεια και την άγνοια και όλους τους εμπαθείς λογισμούς, οι οποίοι είναι ενωμένοι μαζί με το γεννημένο σώμα και σκεπάζουν σαν ένα σύννεφο και παραπέτασμα τις ταλαίπωρες ψυχές των ανθρώπων, ενώ στο σώμα προξένησε μία κλίση προς τις ηδονές.
Γι’ αυτό είπε ο Θεολόγος Γρηγόριος στην ομιλία του για τα Γενέθλια: «Ως Χριστού μαθητής κάνε περιτομή, αφαίρεσε το κάλυμμα που υπάρχει από την γέννηση»· αυτό ο σχολιαστής Νικήτας ερμηνεύοντας αναφέρει ότι «ο άγιος Γρηγόριος με τη φράση «ἀπό γενέσεως κάλυμμα» εννοεί την προγονική αμαρτία, η οποία εισελήλυθε σε όλο το γένος· διότι αυτή η αμαρτία, σαν κάποιο σύννεφο, αμέσως με την γέννηση, προσθέτει στην ψυχή το κάλυμμα, που προέρχεται από την γέννηση, τους εμπαθείς, εννοώ, λογισμούς και την σκότωση που προέρχεται από αυτούς και την άγνοια που είναι ενωμένη με την σάρκα· περιτομή, όμως, πνευματική είναι η απομάκρυνση της σαρκικής ηδονής, και των περιττών και μη απαραίτητων».
Επειδή, λέω, η προπατορική αμαρτία και την ψυχή εξασθένησε με τους εμπαθείς λογισμούς και μάλιστα της υπερηφάνειας και παρόμοια εξασθένησε και το σώμα με την κλίση προς τις ηδονές και τα πάθη, γι’ αυτό και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός με την περιτομή κατασκευάζει ένα φάρμακο θεραπευτικό και της ψυχής και του σώματος. Και την μεν ασθένειας του σώματος θεραπεύει περιτέμνοντας την ακροβυστία της αγίας σαρκός Του, η οποία είχε τύπο της σωματικής ηδονής· «Διότι κάθε ηδονή», αναφέρει ο πιο πάνω σοφός Νικήτας, «που δεν προέρχεται από τον Θεό και δεν γίνεται εν Θεώ, θεωρείται περίττωμα ηδονής, της οποίας τύπος είναι η ακροβυστία· η οποία πάλι δεν είναι τίποτε άλλο, παρά δέρμα, περίττωμα ηδονικού βίου».
Και πάλι με το να περιτμηθεί ο Κύριος με έναν τρόπο και ένα σχήμα μεγάλης ταπεινώσεως, θεραπεύει και την ασθένεια της ψυχής,η οποία είναι κυρίως η υπερηφάνεια· «Διότι αρχή της αμαρτίας είναι η υπερηφάνεια»[Σοφία Σειράχ, 10,13]· και μαζί με την υπερηφάνεια, την ρίζα όλων των αμαρτιών, κόβει και όλους τους άλλους εμπαθείς λογισμούς και κλάδους της αμαρτίας με μία και την ίδια τομή. Και μολονότι ο Ιησούς Χριστός, και στην γέννησή Του και στην ζωή Του και στον θάνατό Του, πάντοτε ταπεινώθηκε για μας, δεν ταπεινώθηκε, όμως ποτέ με τόση υπερβολή, όπως ταπεινώθηκε στην περιτομή Του· η οποία στάθηκε γι’ Αυτόν μία ταπείνωση, όχι μόνο πολύ μεγάλη, αλλά και τελείως ασύγκριτη κα μπορεί να πει κανείς ταπείνωση των ταπεινώσεων, διότι εδώ φαίνεται ο Ιησούς ως ένα είδος έσχατου αμαρτωλού, δηλαδή στον ασχημότερο και ταπεινότερο τρόπο που μπορεί ποτέ να βρεθεί. Και σαν αμαρτωλός, λαμβάνει ένα φάρμακο, που πρέπει να παίρνουμε εμείς οι εμπαθείς και αμαρτωλοί, που από σπέρμα και ηδονή γεννιόμαστε και με σπέρμα και ηδονή γεννάμε, και όχι Αυτός, που ήταν όχι μόνο ανώτερος από κάθε προσβολή εμπαθούς και ηδονικού λογισμού και κλίσεως προς την αμαρτία, αλλά και ούτε από σπέρμα γεννήθηκε, ούτε σπέρμα είχε καθόλου.
Και το παράδοξο είναι ότι δέχεται ένα τέτοιο φάρμακο, που όχι μόνο θα τον ταπεινώσει προσωρινά, αλλά τέτοιο που θα τυπώσει στο αγιώτατό Του σώμα μία πληγή και μία τομή μόνιμη και σχεδόν μία παντοτινή ντροπή και ύβρη της αθωότητας και της αναμαρτησίας Του· ντροπή, λέω, που είναι ολότελα ασύγκριτη, επειδή δεν φαίνεται καμία μαρτυρία του ουρανού, που να έλθει για να υψώσει αυτήν την τόση θαυμάσια ταπείνωσή Του, όπως άλλες φορές συνηθιζόταν να γίνεται· όταν οι άγγελοι και ο νέος αστέρας ύψωσαν την ταπείνωση της Γεννήσεώς Του· όταν ο Πατέρας και το Άγιο Πνεύμα ύψωσαν την ταπείνωση του Βαπτίσματός Του στον Ιορδάνη· όταν ο σκοτεινιασμένος ήλιος και η τρέμουσα γη και τα ανοιγμένα μνήματα και όλα τα στοιχεία με όλα τα κτίσματα, που τόσο αισθάνθηκαν τα Πάθη Του, ύψωσαν την ταπείνωση του θανάτου Του. Αλλά εδώ στην περιτομή Του δεν φαίνεται κανένα τέτοιο θαύμα, παρά μόνο μία καθαρή και γυμνή ταπείνωση, χωρίς κανένα ύψος και μεγαλείο, επειδή και θέλησε o Iησούς Χριστός με την τομή – για να το πω έτσι- της ίδιας Του της τιμής, να κάνει ένα φάρμακο ενεργητικότερο, για να θεραπεύσει την δική σου υπερηφάνεια.
Αχ! Αλλά τι θα γίνει με σένα, υπερήφανε και φιλήδονε, αν ούτε αυτή η τόσο υπερβολική ταπείνωση του Ιησού, ούτε αυτή η περιτομή σταθούν αρκετά, για να σε θεραπεύσουν από την υψηλοφροσύνη και από τις περιττές ηδονές;[«Περιττές ηδονές» είναι όσες είναι πάνω από τις βασικές ανάγκες του σώματος· βασικές ανάγκες του σώματος είναι εκείνα τα φαγητά και τα ποτά και τα ενδύματα, όσα διατηρούν το σώμα και φυλάγουν την δύναμή του, όπως λέει ο Μέγας Βασίλειος: «Και γενικά, στα ενδύματα αρμόζει το απαραίτητο, όπως και στην τροφή· ο άρτος θα συμπληρώσει την ανάγκη, το νερό την δίψα σε εκείνον που είναι υγιής, και όσα προέρχονται από τα σπέρματα, μπορούν να διασώσουν την απαραίτητη δύναμη για τις ανάγκες του σώματος»]. Ω, πόσο πρέπει να ντραπείς, διότι δεν ντρέπεσαι, όπως πρέπει! Ή μάλλον να πούμε διότι έγινες σαν αναίσχυντη πόρνη και καθόλου δεν ντρέπεσαι: «Ὂψις πόρνης ἐγένετό σοι(:Απέκτησες και διατηρείς αδιάντροπο και θρασύ πρόσωπο πόρνης)»[Ιερ.3,3]· ω, πόσο πρέπει να φοβάσαι! Αν ο μεν Χριστός κάνει για την αγάπη σου ένα ολοκαύτωμα όλη την τιμή Του, ενώ εσύ για την αγάπη Του ούτε θέλεις να μάθεις τα πρώτα στοιχεία της χριστιανικής ταπεινώσεως, η οποία θα σε αναδείξει μεγάλο στην Βασιλεία των ουρανών· «Ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτός ἐστιν ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν(:Όποιος ταπεινώσει τον εαυτό του σαν το παιδάκι αυτό, αυτός είναι ο μεγαλύτερος στη Βασιλεία των ουρανών)»[Ματθ.18,4].
Και δεν σου φαίνεται, αδελφέ, ένα τερατώδες πράγμα, ο Ιησούς Χριστός που είναι η Αυτοαθωότητα, να θέλει να φαίνεται αμαρτωλός, χωρίς καμία δικαιολογία, και εσύ που είσαι καταφορτωμένος από τόσες αμαρτίες να βρίσκεις εκατό δικαιολογίες για να φαίνεσαι αλάθητος; Ή για να φαίνεσαι λιγότερο φταίχτης, μέχρι και σ’ αυτήν την εξομολόγησή σου; Δεν σου φαίνεται παράδοξο ο μεν Ιησούς, που ήταν ελεύθερος από κάθε πάθος και σαρκική ηδονή, να περιτέμνει την ακροβυστία της αναμάρτητης σάρκας Του και εσύ, ο εμπαθέστατος και ρέπων στην αμαρτία να μη θέλεις να κόψεις τουλάχιστον τις περιττές και όχι αναγκαίες ηδονές σου, σαν ένα περιττό μέλος, για να ξαλαφρώσεις λίγο από τα πάθη; Δεν σου φαίνεται παράξενο πράγμα, να βλέπεις την Αυτοτιμή να γίνεται ατιμία και εσύ ο πηλός, η αυτοατιμία, να μη θέλεις να υπομείνεις ούτε έναν λόγο υβριστικό, που θα σου πει ο αδελφός σου; Δεν σου φαίνεται παράξενο πράγμα, να βλέπεις τον Δεσπότη και δοτήρα του νόμου να υποτάσσεται ως δούλος σε νόμο, για να διδάξει εσένα να υποτάσσεσαι σε αυτόν· έπειτα εσύ ο πραγματικά δούλος να κρατάς τον τράχηλό σου υψηλό και σκληρό, σαν αδάμαστος ταύρος και άγριος ίππος και να μη θέλεις να τον λυγίσεις στον ζυγό και την υποταγή του θεϊκού νόμου για την δική σου σωτηρία;
Πραγματικά, αδελφέ, εκπληρώθηκαν σε σένα οι προφητείες εκείνες που είπαν οι προφήτες για τους σκληροτράχηλους και απειθείς Ιουδαίους: «Ἀπ᾿ αἰῶνος συνέτριψας τὸν ζυγόν σου, διέσπασας τοὺς δεσμούς σου καὶ εἶπας· οὐ δουλεύσω σοι(:Από τα αρχαιότατα χρόνια όχι απλώς απέβαλες, αλλά συνέτριψες τον ευεργετικό ζυγό των αγίων εντολών μου, διέσπασες τα σωτήρια της νομοθεσίας μου δεσμά σου και είπες με θράσος και περιφρόνηση: ‘’Δεν θα δουλεύσω πλέον σε Σένα’’)»[Ιερ.2,20]. Και πάλι: «Ὡς δάμαλις παροιστρῶσα παροίστρησεν Ἰσραήλ(:Ο ισραηλιτικός λαός έχει κυριευτεί εξ ολοκλήρου από οίστρο, όπως η νεαρή ατίθαση αγελάδα, όταν κεντηθεί από βοϊδόμυγα· έτσι και ο Ισραήλ έχει κυριευτεί από οίστρο και απέβαλε κάθε χαλινό ηθικής)»[Ωσηέ 4,16]· και μάλιστα εκπληρώθηκε σε σένα εκείνο που είπε ο πρωτομάρτυρας Στέφανος στους Ιουδαίους: «Σκληροτράχηλοι καὶ ἀπερίτμητοι τῇ καρδίᾳ καὶ τοῖς ὠσίν (:Είστε σκληροτράχηλοι και άκαμπτοι, και δεν υποτάσσεστε στον Θεό. Δεν έχετε περικόψει τη σκληρότητα και την αναισθησία της καρδιάς σας και δεν θελήσατε να απαλλαγείτε από την πνευματική σας βαρηκοΐα, για να ακούτε με καλή και ευπειθή διάθεση την αλήθεια)»[Πράξ.7,51]· διότι και εσύ είσαι στ’ αλήθεια πωρωμένος στην καρδιά. Εάν όμως στο εξής δεν θελήσεις να υποταχθείς στον νόμο και στις εντολές του Κυρίου και να περιτμηθείς πνευματικά αποκόπτοντας τις σαρκικές ηδονές και δεν φροντίσεις να βασιλεύσει ο Χριστός σε σένα με αυτήν την υποταγή και την περιτομή, άκουσε στο τέλος τι θα πάθεις από αυτό το Νήπιο, που τώρα καταφρονείς: «Πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου ἐκείνους, τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ᾿ αὐτούς, ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου(:Αλλά και τους εχθρούς μου εκείνους που δεν με θέλησαν για βασιλιά τους, φέρτε τους εδώ και κατασφάξτε τους μπροστά μου, ρίξτε τους στον αιώνιο θάνατο)»[Λουκ.19,27].
Και λοιπόν, αδελφέ, αποφάσισε από τώρα και στο εξής να μη θέλεις να τιμάσαι μπροστά στους ανθρώπους, ούτε να επιθυμείς να ζεις πλέον σύμφωνα με την προτίμηση και την εκτίμηση των ανθρώπων, επειδή κατά τον Δαβίδ: «Ὁ Θεὸς διεσπόρπισεν ὀστᾶ ἀνθρωπαρέσκων(:Ο Θεός διεσκόρπισε οστά εκείνων, που θέλουν να ζουν για να αρέσουν στους ανθρώπους και όχι σε Αυτόν)»[Ψαλμ.52,7]. Ρίξε μία φορά από την φαντασία σου στη γη αυτό το καταραμένο είδωλο των κοσμικών τιμών και των άλλων σαρκικών ηδονών που προσκυνείς και σύντριψέ το πλέον και καταπάτησέ το. Ποια σχέση έχεις εσύ, ο αληθινός, με αυτό το ψεύτικο είδωλο; Όπως λέει ο Ωσηέ: «Τί σοι αὐτῷ ἔτι καὶ εἰδώλοις;(:Έπειτα από την προστασία και όλες αυτές τις ευλογίες και δωρεές που απολαμβάνεις από Εμένα, ποια σχέση μπορεί να έχεις πλέον εσύ ο ίδιος με τα είδωλα; Ασφαλώς καμία)»[Ωσηέ 14,9]· εσύ δεν είσαι τίποτε άλλο περισσότερο από εκείνο που είσαι μπροστά στον Κύριο, δηλαδή άτιμος και ακάθαρτος· λοιπόν θέλεις να χάσεις την αλήθεια για έναν ίσκιο;
Ευχαρίστησε τον Λυτρωτή σου που με την ταπείνωσή Του σε διδάσκει δύο μαθήματα τόσο αναγκαία για την σωτηρία σου· δηλαδή την ταπείνωση και την αποβολή των περιττών ηδονών, η οποία λέγεται «πνευματική περιτομή της καρδιάς» κατά τον Απόστολο: «Οὐ γὰρ ὁ ἐν τῷ φανερῷ Ἰουδαῖός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ ἐν σαρκὶ περιτομή, ἀλλ᾿ ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ Ἰουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι, οὗ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ Θεοῦ(:Διότι πραγματικός Ιουδαίος δεν είναι εκείνος που απ’ έξω φαίνεται Ιουδαίος, ούτε είναι πραγματική περιτομή η περιτομή που είναι φανερή μόνο στη σάρκα. Αλλά πραγματικός Ιουδαίος είναι ο αφοσιωμένος στον Θεό με το εσωτερικό του, που είναι απόκρυφο και μόνο στον Θεό φανερό. Και αληθινή περιτομή είναι η περιτομή της καρδιάς, που γίνεται με το Άγιο Πνεύμα και όχι με το γράμμα του Μωσαϊκού νόμου, το οποίο δεν έχει τη δύναμη να μεταβάλει την καρδιά. Και ο έπαινος του γνήσιου αυτού Ιουδαίου δεν προέρχεται από ανθρώπους, που υπόκεινται σε πλάνη, αλλά από τον Θεό)»[Ρωμ.2,28].
Και παρακάλεσέ Τον, εξαιτίας της υπερβολικής αγάπης, για την οποία θέλησε να δεχθεί στον εαυτό Του τα σημεία της αμαρτίας, να σου δώσει χάρη να ντρέπεσαι πάντοτε για τις αμαρτίες σου και όχι για την μετάνοιά σου, όπως είναι γραμμένο: «Μὴ λάβῃς πρόσωπον κατὰ τῆς ψυχῆς σου καὶ μὴ ἐντραπῇς εἰς πτῶσίν σου(:Μην υπολογίσεις για λόγους συστολής κανένα πρόσωπο ξένο προς την αλήθεια του Θεού και αμαρτήσεις εις βάρος της ψυχής και της συνειδήσεώς σου και μην ντραπείς κανένα, ώστε εξαιτίας της κακώς νοουμένης ντροπής προς αυτόν να παρασυρθείς σε πτώση και αμαρτία)»[Σοφ. Σειρ. 4,22] και: «Μὴ αἰσχυνθῇς ὁμολογῆσαι ἐφ᾿ ἁμαρτίαις σου καὶ μὴ βιάζου ῥοῦν ποταμοῦ (:Μην ντραπείς να ομολογήσεις τις αμαρτίες σου και μην εξαναγκάζεις να στραφεί προς τα πίσω το ρεύμα του ποταμού. Μην προσπαθείς δηλαδή από ντροπή να δικαιολογείς τα εσφαλμένα και να εκβιάζεις τον φυσικό ρουν των συνεπειών τους, πολλές των οποίων είναι δυνατόν να προληφθούν, εάν ομολογήσεις το σφάλμα σου και ευθύς επιμεληθείς την διόρθωσή του)» [Σοφ.Σειρ.4,26]· και να θεωρείς πάντοτε ως εντιμότερο τον άνθρωπο του κόσμου εκείνον, που με περισσότερη εμπιστοσύνη τηρεί τις εντολές του Θεού και υπόσχεται καθαρότερα πως θα τις τηρεί πάντοτε· όπως λέει ο Εκκλησιαστής: «Τέλος λόγου, τὸ πᾶν ἄκουε· τὸν Θεὸν φοβοῦ καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ φύλασσε, ὅτι τοῦτο πᾶς ὁ ἄνθρωπος(:Το δε τελικό συμπέρασμα της όλης διδασκαλίας του βιβλίου αυτού άκουε ποιο είναι: Να φοβάσαι τον Θεό και να τηρείς τις εντολές Του, διότι η διπλή αυτή εντολή είναι όλος ο σκοπός και ο προορισμός κάθε ανθρώπου επάνω στη γη)»[Εκκλ. 12,13].
β) Η περιτομή του Κυρίου ως ένα φάρμακο ανακουφιστικό των πόνων των ανθρώπων {η συνέχεια..}
Πηγή: https://trelogiannis.blogspot.com/2023/12/blog-post_950.html?m=1