Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας

Κατεχόμενο χωριό της Λευκωσίας, 250 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Βρίσκεται 3 περίπου χμ. στα δυτικά του δρόμου Λευκωσίας – Μύρτου και κάπου 24 χμ. από τη Λευκωσία. Το χωριό είναι χτισμένο στα ανατολικά ριζά ενός μικρού οροπεδίου, που η ψηλότερη του κορφή φτάνει τα 363 μέτρα. Ψηλά στο τραπεζοειδές οροπέδιο βρίσκεται μαρωνίτικο μοναστήρι, όπου πριν από την εισβολή μόναζαν δυο-τρεις μοναχοί. Η θέα από το ύψωμα αυτό προς τον κάμπο της Μόρφου και γενικά της Μεσαορίας είναι υπέροχη.

Στην Αγία Μαρίνα καλλιεργούνται τα σιτηρά, ιδιαίτερα το σιτάρι και το κριθάρι. Καλλιεργούνται επίσης τα κτηνοτροφικά φυτά και σε μικρότερο βαθμό οι αμυγδαλιές. Ανεπτυγμένη, σε περιορισμένη κλίμακα, είναι η κτηνοτροφία αιγοπροβάτων. Το 1973 εκτρέφονταν από 64 κτηνοτρόφους 3.914 κατσίκες και 1.197 πουλερικά.

Η Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας κατοικείται από Μαρωνίτες κι είναι ένα από τα τέσσερα χωριά (τα υπόλοιπα: Κορμακίτης, Ασώματος, Καρπασία) τα οποία μέχρι την τουρκική εισβολή κατοικούνταν από Μαρωνίτες. Κατά την απογραφή του 1960, ο συνολικός πληθυσμός των Μαρωνιτών στην Κύπρο ανερχόταν σε 2.752 κατοίκους, που αποτελούσαν το 0.5% του ολικού πληθυσμού της Κύπρου.

Το χωριό αυτό προφανώς είχε ιδρυθεί κατά τα Βυζαντινά χρόνια. Υφίστατο δε κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Σε χάρτη της περιόδου της Βενετοκρατίας το χωριό βρίσκεται σημειωμένο ως S. Marina. Ως φέουδο, υπαγόταν διοικητικά στο διαμέρισμα της Πεντάγυιας. Το χωριό απαριθμεί μεταξύ των 19 μαρωνίτικων οικισμών της Κύπρου ο Ιησουίτης ιερωμένος Dandini, το 1596. Σήμερα οι Τούρκοι ονομάζουν το χωριό Gurpinar, που σημαίνει μεγάλη πηγή (κεφαλόβρυσο). Υπάρχουν αρχαιότητες στην περιοχή του χωριού, των Προϊστορικών χρόνων. Υπάρχουν επίσης ίχνη για κατοίκηση και κατά τα Βυζαντινά χρόνια. Κοντά στο χωριό, εξ άλλου, βρίσκεται η παλαιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Ρηγάτη.

Ένας παλαιός επισκέπτης της Κύπρου, ο καθηγητής της θεολογίας Τζιρόλαμο Νταντίνι, που πέρασε από το νησί το 1596-7 ως απεσταλμένος του πάπα Κλήμεντος Ζ’ προς τους Μαρωνίτες του Λιβάνου, μνημονεύει και την Αγία Μαρίνα (γράφοντας Sandamarina), ως ένα των μαρωνίτικων χωριών της Κύπρου.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του φλύσχη της Κυθρέας, οι αποθέσεις του σχηματισμού Αθαλάσσας (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες και άμμοι), οι αποθέσεις του σχηματισμού Πάχνας (εναλλασσόμενες στρώσεις κρητίδων, μαργών και ψαμμιτών), οι προσχώσεις των αναβαθμίδων και οι αποθέσεις του σχηματισμού Λαπήθου (σειρά πελαγικών κρητίδων, μαργών και ασβεστόλιθων). Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ξερορεντζίνες, καφκάλλες και ασβεστούχα εδάφη.

Η μέση ετήσια βροχόπτωση που δέχεται το χωριό κυμαίνεται περί τα 350 χιλιοστόμετρα.

Η Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας συνδέεται στα ανατολικά με το χωριό Σκυλλούρα (περί τα 4 χμ.) και στα βορειοδυτικά με το χωριό Δυο Ποταμοί (περί τα 5 χμ.).